Vrijdag 18 October. SPMJE'S SOCIALE TOESTMD. N°. 3894. A°. 1872. Feuilleton vau liet „Leidsch Dagblad". LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DEZER COURANT. Voor Leiden per 3 maandenƒ8.00. Franco per po9t„8.86. Afzonderlijke 0.05. Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen, uitgegeven. PRIJS DER ADVERTENTIEN. Voor Worm regdƒ0.15. Grootere letten naar de plaatsruimte die betkan. Lelden, 17 October. De Heer Heeuiskfrk heeft als amendement op het wets-ontwerp houdende voorziening tegen be smettelijke ziekten, voorgesteld art. 2 te lezen als volgt „De burgemeester is bevoegd, na ingewonnen advies van een geneeskundige, lijders aan eene besmettelijke ziekte, die zich in slaapsteden of logementen bevinden, naar eene openbare inrich ting of andere verblijfplaats ter verpleging te doen overbrengen, en de kosten van de over brenging, des noodig, ten laste van de gemeente te brengen. „De overbrenging geschiedt niet dan op verzoek of met toestemming van den lijder, of op verzoek van den houder van de slaapstede of het loge ment. In het laatste geval wordt de verklaring van een geneeskundige vereischt dat des lijders toestand de overbrenging gedoogt. „Indien noch de lijder noch de houder van de slaapstede of het logement in slaat zijn, hun ver langen kenbaar te inaken, kan de burgemeester ambtshalve de overbrenging bevelen, na gelijke verklaring als in de vorige zinsnede is vermeld." Wij lezen heden in het Vaderland met genoegen de volgende door S. ingezonden regelen: „Volgens een artikel in 't Leidsche Dagblad der vorige maand heelt prof. Evers een eervol ont slag gevraagd uit zijne betrekking van hoogleeraar bij de Hoogeschool te Leiden. „Niet ten onrechte werd bij dat bericht de wensch geuit dat prof. Evers, vanwege de Regee ring of van audere zijde, zoo mogelijk van dat verzoek moge worden teruggebracht. „Tot heden schijnt op dat verzoek om ontslag door de Regeering nog geen besluit te zijn ge nomen, en algemeen vleit men zich nog altijd dat, in 't belang der wetenschap en in dat der lijdende menscbheid, prof. Evers, de geachte en gevierde man, in zijn betrekking moge worden behouden. „Men uit bij deze opnieuw den wensch dat een man als Evers, op grond der gevoelens in 't Leidsche Dagblad uiteengezet, zijn verzoek om ont slag uit zijn betrekking van hoogleeraar intrekke, en dat Zijn HoogGeleerde ziju kunde en erva ring nog vele jaren blijve aanwenden tot bloei der Leidsche Hoogeschool en tot heil der menscb heid in 't algemeen." De Minister van Oorlog heeft de corps-comman danten gemachtigd om evenals aan de lotelingen ook aan de nummerverwisselaars en plaatsver vangers van de lichting 1869, die daartoe aanzoek mochten doen, de vergunning te verleenen tot het aangaan van een huwelijk. In de 2de helft der maand September zijn aan het postkantoor alhier de volgende brieven ont vangen met onbekende adressen: Leentje van Leeuwen geb. Bakker en Wed. Lou wen, beiden te Amsterdam; L. Barkhuizen, Bruens, Anna Maria van Putten, alleu te Delft; G. J. van Beek te Gouda; Wed. C. Verweij te Oegstgeest; E. A. Toorens) en E. Vermond, beiden te Rotterdam; J. W. Brandsma te Sneek; Mej. H. E. Arens (2 stuks) te TielMej. G. van der Durff en R. Z. Dannenbargh beiden, te Utrecht; A. Spijker te Veenhuizen; H. Wijnand te Zwolle; van Leien, (niet vermeld). Gisteren zijn te 's-Gravenhage voor het Lager Onderwijs geëxamineerd 11 onderwijzeressen voor de Engelsche taal. Afgewezen zijn 6; toegelateD 5; de dames: A. M. Doorman, A. Kalff, M. F. der Kinderen, J. P. Robbers en E. A. Titsingh. Voor de handwerken 15 onderwijzeressen. Af gewezen 1; toegelaten 14 zijnde de dames: H. C. van Aken, M. J. Arimont, A. C. de Gaay Fortman, W. M. van Heeswijk, M. S. van der Hoeven, A. Huyge, J. C. Isaacs, W. P. van Kleef, J. P. Landheer, L. M. Landheer, A. T. Sol, 11. van Tongere, A. Wildschut en J. E. van Wijk. Door den heer M. C. de Vries jr. te Amster dam is eene fraaie medaille vervaardigd, ter na gedachtenis aan Mr. J. R. Thorbecke. De voor zijde van deze medaille draagt het portret van Thorbecke met het opschrift „Mr. Johan Rudolph Thorbecke." De keerzijde heeft de handteekening van den overledene, waaronder „Geboren te Zwolle 15 Januari 1798. Overleden te 's-Graven hage 4 Juni 1872." Het randschrift aan deze zijde is „de uaain van het Genie is zijn waardigste lofredenaar." Naar wij vernemen is de te Arnhem gevestigde koninklijke stoomfabriek van zinkwerken en andere metalen door aankoop in eigendom over gegaan aan den heer J. v. d. Made, civiel-ing,e- neur, vroeger chef van Arts el Metiers te Amster dam, welke beer de fabriek van 1 Januari 1873 tot hetzelfde doel en op grooter schaal zal exploiteereu, zoodat tot ods genoegen deze tak van nijverheid voor onze stad zal behouden blijven. (ArnA. cl.) Onze Hoeping wenscht dat de hoofdbesturen der Vereenigingen tot ontwikkeling van vrouwelijke nijverheid en kunst alleen of in overleg met de hoofdcommissie voor de Weener tentoonstelling van het volgend jaar werkzaam zullen zijn om de eer der Nederlandsche vrouwenwereld aldaar op te houden. De National Zeilung meldt, dat twee studenten in de theologie, na loffelijk volbrachte voorloopige studiën te Bonn en TiibiDgen, zijn overgegaan naarhet Oud-Katholiek priester-seminarium onder leiding van den Aartsbisschop monsgr. Loos te Utrecht. Naar men verneemt, heeft de dubbele verkie zing voor Kamer en Gemeenteraad te Amsterdam, die den 22sten October a. s. zal plaats hebben, aanleiding gegeven tot de oprichting van een kiesvereeuiging der Christel ij k-historische richting, die bij de verschillende verkiezingen met eigen candidaten, althans bij eerste stemming, wenscht op te tredeD. (Standaard.) Men schrijft aan het Handelsblad uit Veenendaal, dd. 15 October „Bij voortduring vertrekt een groot aantal per sonen van hier naar Duitscbland, o. a. naar de omstreken van Duisburg, Metz enz. Het zijn meest allen fabriekarbeiders, die hier met hard werken nauwelijks nog hun brood kunnen verdienen. Lieden, die er zich reeds vroeger heen begeven hebben, zijn teruggekomen en vertrekken nu weder met hunne geheele huisgezinnen. Zij ver zekeren er volop werk te vinden en van f 2 tot f 2,50 daags te verdienen. (Hier in deze streken durft men den arbeider 50 ets toe te tellen). Het is derhalve geen wonder, dat het velen verlokt derwaarts te vertrekken. Sommigen meenen hierin eene staatkundige handeling van Prins von Bismarck te zien, die op deze wijze in de, nu door het vertrek der Franschen ontvolkte rijks- landen Elzas en Lotharingen, eene meer Pro testants,che en rustige bevolking wil planten." Naar men verneemt is den voormaligen procu reur-generaal bij het hof van justitie te Curajao, den heer Mr. Willem Sassen Jz., door den presi dent van de Republiek der Vereenigde Staten van Venezuela toegekend de orde van het borstbeeld van Simon Bolivar, bevrijder van de vijf Zuid- Amerikaansche republieken Venezuela, Peru, Ecuador, Bolivia en Columbia. Volgens een bij het Departement van Marine ingekomen bericht, is Zr. Ms. transportschip met 8toomvermogen Java, onder bevel van den kapit.- luit.-ter-zee G. H. Bakker, den 5den September jl., van Batavia, in de Simonsbaai (Kaap de Goede Hoop) aangekomen, en zou, den 15den daaraanvolgende, van daar de reis nuar Neder land voortzetten. Aan boord was alles wel. De Minister van Binnenlandscbe Zaken brengt ter kennis van belanghebbenden, dat eerlang voor den dienst van het stoomwezen, na afgelegd examen, een adspirant-ingenieur zal aangesteld worden. Aan deze betrekking is verbonden eene jaarwedde van f 900. De Staats-Courant behelst de voorwaarden van concessie voor den aanleg en de exploitatie van een spoorweg van Winterswijk naar de Pruisische grenzen in de richting van Bocholt. Met ingang van den lsten November a. s. is benoemd tot directeur van het vereenigd post-en telegraafkantoor te Boxmeer W. A. H. Hermans, lot dusver directeur van het postkantoor aldaar. Z. Al. heeft aan de na te melden officieren bij de dd. schutterij te Dockum, op hun verzoek, eervol ontslag verleend, als: aan L. W. vaD der Weide., als offic.-van-gez. der 3de kl. en aan J Wiers ma als 2den luit., laatstgenoemde onder ge- houde nheid tot het volbrengen van de op hein nog rustende verplichtingen als gewoon lid der schutterij bij de reserve, met al de gevolgen daaraan bij de wet gehecht. Voorts zijn bij de dd. schutterij benoemd: bij die te Delft, tot kapt. k la suite P. D. van Bie- nema, thans lste luit.; tot lsten luit. A. Brester, thans 2de luit.; tot 2den luit. H. J. A. van Bqu- men, thans schutter; bij die te Dockum, tot offi. van-gez. der 3de kl. H. Andringa, thans schutter; tot 2den luit. J. M. Raadsma, thans sergeant; bij die te Deventer, tot lsten luit. Mr. H. G. Kro nenberg, thans 2de luit.; tot 2den luit. J. A. Coldewey, thans sergeant. Z. M. heeft aan Jhr. M. J. L. E. M.deKuyper, op zijn verzoek, eervol ontslag verleend als au diteur bij den schuttersraad der dd. schutterij te 's-Hertogenbosch, en als zoodaDig benoemd Mr. E. H. J. M. van Zinnicq Bergmann. Z. M. heeft herbenoemd tot plaatsvervangende kantonrechters: te Helmond K. J. van Meurs; te Zevenbergen Mr. J. van Wijngaarden; te Arnhem Mr. N. S. T. A. van Meurs; te Wageningen H. J. Haas; te Naaldwijk A. S. M. Hageman; te Vianen A. de Wall Janssen; te Amsterdam (2de kanton) Mr. A. J. Hovy; te Amsterdam (4de kan ton) Mr. J. A. N. Travaglino; te Schagen C. Boon- acker; te Hoorn A. J. Faber; te Heinkenszand Mr. J. C. R. van der Bilt; te Hulst C. C. P. Pierssens en L. J. F. van Waesberghe; te Brou wershaven J. M. Locker de Bruyae; te Tholen Mr. Th. A. Wagtho en C. J. de Vuldervan Noor den; te Zwolle Mr. E. G. van Senden; te Zuid- horn Jhr. Mr. R. M. A. de Marees van Swinde- rentot kantonrechterste Apeldoorn Mr. W. L. F. C. ridder van Rappard; te Medemblik Mr. J. P. Huyser; te Assen Mr. B. Ooflting; te Almelo Mr. H. Dikkers; tot griffiers: bij het kantonge recht te IJselsteiD Mr. J. Vosmaer; te Assen Mr. J. van Baaien; te Meppel Mr. C. Hofstede. Bij Kon. besluit is aan den bij dat van 30 Juli 1872, benoemden officier van gezondh, 2de klasse bij het leger in N.-I. H. D. J. Langelaan, op het daartoe door hem gedaan verzoek, een eervol ont slag verleend uit Zr. Ms. militairen dienst. B1NNENL.AIVD. Amsterdam, 16 October. In de Gemeenteraads zitting van heden werd behandeld het concept- aDtwoord van Burg. en Weth. op de missive van den Minister van Binnenlandscbe Zaken, houdende beantwoording van die van Burg. en Wetb., be treffende de uitvoering vaD art. 12 der concessie van de Amsterdamscbe Kanaalmaatschappij, als mede op deo brief van den Minister van Binnen!. Zaken, omtrent het toelaten van een gemeente commissaris in de vergaderingen der kanaal directie. Het concept werd, na breedvoerige discussie, op enkele punten geamendeerd, aange nomen met 26 tegen 2 stemmen. 's-Gravenhage, 16 October. Id den afgeloopen nacht is een nachtwerker aan de Hooigracht, Op eene schuit bezig zijnde met baggeren, daarvan uit het engei.sch. Vervolg.) Zijn eerste hamerslag bracht al de bewuners van Andalusië in verbazing, die nooit zoo iets gezien hadden sedert de goede sir James Douglas do ongeloovigen versloeg op liet slagveld van Teba. Alaar helaas! het vleesch is zwak. Het land vloeit over van wijn, die in sommige deelen van Spanje nog gemakkelijker te bekomen is dan water. De reus begon met zich dronken te drinken, en hij Weef dronken. Zijne Delilah, de wijn, bracht den Aritschen Samson ten val en hij werd ten slotte, alseen behoeftig Britsch onderdaan, door het Engelsche gezantschap te Madrid naar huis ge zonden. Dit nationaal gebrek heeft niet weinig schade gedaan aan de Engelschen in den vreemde, en hij wordt vaak uitgescholden als Bovracho, een bijnaam die den veel hatelijker scheldnaam Ga- dacho nabij komt, die op de Franschen wordt toegepast. Wat betreft de boogere en welopgevoede klasse van Engelschen, hun invloed op Spanje kon uitmuntend zijn, als Spaansche jaloezie dit toeliet. De nabijheid van Gibraltar heeft, wat zindelijk heid en beschaving betreft, te Cadix wonderen gedaan. Maar hoewel een Spaansch geneesheer te Gibraltar zijn beroep vrij kan uitoefenen, zoo heeft het diploma van een Engelschen dokter volstrekt geene waarde in Spanje. Een staaltje is ons ter ooren gekomen van een Engelsch ge neesheer, die door deu naijver van de plaatselijke faculteit en van de plaatselijke hoogeschool jaren achtereen werd gedwarsboomd, ofschoon bij vaD zeer veel dienst was in hunne eigene stad, en (hier ligt de steen des aanstoots) wien door hunne landgenooten verreweg de voorkeur werd gegeven. Als Spaausche dokters de vlucht natnen omdat er een epidemie heerschte, bleef de Engelsche geneesheer op zijn post. Waar zij zware honoraria eischten zells van de armste huoner landgenoo ten, spaarde hij de schrale beurs van den arbei der en den behoeftige. Zoo hebben zij hem daD ook nooit willen erkennen dan in de laagste graden van huu beroep, ten spijt vao Engelsche getuigschriften, en is hij herhaalde malen gedwon gen f;eweest geldboeten te betalen, voor de zware misdaad van Spaansche levens te redden, SpaaDseh lijden te verzachten en knapper te zijn dan Spaunsche geneesheeren. D'e toestand der geneeskunde en der openbare gezondheid is zonder twijfel het zekerste bewijs van de beschaving eener natie. De beste Spaansche meJici hebben te Montpel- lier of te Parijs gestudeerd. In hun eigenland, zooals wij reeds aanmerkten, vertalen zij buitenlandsche werken, maar hunne opleiding in de hospitalen is niet goed genoeg om een solied covps van. bekwame practici te vormen. Woordenrijkheid is evenzeer eene gave als een gebrek van dit deeL tier Spaansche samenleving. Het is wel waar dot een gegradueerde in de medicijnen tegenwoordig niet meer den eed be hoeft af 'te leggeD dat hij altijd zal handhaven de lmmnculata Conception van de H. Maagd, maar er bestaan nog andere gebruiken, die nauwelijks minder dwaas zi.jo. Een zekere 'vorm van kruismaken is voorge schreven om erj vsipelas en gezwollen aangezichten te herstellen, i liet onder de boeren, maar onder den arbeiderssl .and, wat wij zouden noemen de fatsoenlijke bnr gerklasse, in de groote steden, dus het meest verli chte deel der natie. De woorden, die dit kruismi iken vergezellen zijn de volgende: Jezus i» geboren, Jezus is gestorven, Jezus is gekruisigd, en het is waarachtig dat deze kwaal is genezen. Gewoonlijk wordt deze handeling verricht door eene oude vrouw, van die merkwaardige soort, die in Spanje haar bestaaD vindt, door van huis tot huis Ave's en andere gebeden op te zeggen, op zekere dagen der week, en daarvoor telken reize een paar koperstukken ontvangt. Voorts wordt nog altijd door den Spaanschen barbier adergelaten, en de kwakzalver de pharmacopeia circum/oraneus uit den ouden tijd, rijdt nog op heiligendagen door de straten, om tanden of kiezen te trekken, en kruiden te verkoopen aan de hem bewonderende menigte. Zijne geueziogen zijn soms niet veel slechter dan die van een hooger klasse geneeskunstoefenaren. De lijders verlaten dikwijls de Spaansche hospitalen met beenen die slecht gezet, en gezwellen die ont stoken zijo. Het diëet is pover en ellendig, en vreemdelingen vervallen daarbij, alleen uit gebrek aan goed voedsel en stimulantia. Er bestaat Dog een aDder kwaad. Deze hospitalen staan vaak onder geestelijk beheer, en de prior, aan het hoofd daarvan, denkt natuurlijk, dat de genezing der ziel van meer belang is dan die van het lichaam. Wordt vervolgd).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1872 | | pagina 1