Woensdag
A September.
N\ 3856.
A°. 4872.
STADS-BERICHTEN.
LEIDSCH
•A~
PRIJS DEZER COURANT.
Voor- leiden per 8Jmaandenƒ8.00.
Franco Jper post„8.85.
Afzonderlijke Nommenn 0.05.
DAGBLAD.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVKRTKNTI EN.
Voor iaderen regelƒ0.15.
Grootere letters naar de plaatsruimte die ijj beslaan.
PATENTBLADEM.
BURGEMEESTER, Hoofd van het Gemeente-
tuur van Leiden, doet te weten, dat de inge-
le patentbladen, over het dienstjaar 1872 en 1873,
voor de Wijken 5, 6, 7, 8 en 9, bij het College van
era, in eene der vertrekken van het Raadhuis dezer
ante, verkrijgbaar zijn, dagelijks van des middags
»lf tot twee uren en wel tot enmetden7den
September eerstkomende, terwijl na het verstrijken
.«Én dien tijd de onafgehaalde patentbladen van die
wijken aan de deurwaarders der directe belastingen
alhier, ter uitreiking moeten worden afgegeven, die,
voor hunne moeite, mogen eischen tien cents zon
der meer.
En wordt deze door plaatsing in de Leidsche Cou
rant afgekondigd.
De Burgemeester voornoemd,
v. d. BRANDELER.
Leiden, 31 Augustus 1872,
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
LEIDEN,
Gezien art. 11, 2de alinea., der Verordening van
4 Mei 1872, op de openbare scholen voor gewoon
lager onderwijs voor on- en minvermogenden (Ge
meenteblad n". 10);
Doen te weten, dat de inschrijving van nieuwe
leerlingen op de openbare scholen voor on- en min-
vermogeoden zal plaats hebben van den 2den tot
en met den 14den September e. k. in de schoolloka
len in de Rijnstraat, in de Brandewijnsteeg, op de
Binnenveslgracht aan het Plantsoen, en op de Oude Vest,
des voormiddags van halfnegen tot negen uren
en des namiddags van halftwee tot twee uren,
behalve des Zaterdags-namiddags en des Zondags.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
y. d. BRANDELER, Burgemeester.
E. KIST, Secretaris.
Leiden, 30 Augustus 1872.
De BURGEMEESTER tan LEIDEN doet te
weten dat, ter vervulling der vacature, ontstaan
door de periodieke aftreding van den wethouder
Mr. P. G. Lbzwijn, de Raad in zijne vergadering
van heden tot wethouder heeft benoemd den heer
Mn. PAUL GLAUDE LEZWIJN.
De Burgemeester voornoemd,
v. d. BRANDELER.
Leiden, 3 September 1872.
Lelden, 3 September.
In de afgeloopen week hebbeD de aduiissie-
examina plaats gehad voor de Inrichting tot op
leiding vaD onderwijzers en onderwijzeressen al
hier. De negeD vrouwelijke candidates zijd al-
len toegelaten, van de zeven mannelijke zijn er
vijf toegelaten en twee afgewezen.
Het treft ons dat, vooral wat de mannelijke
candidaten aangaat, zich een zoo gering aantal
heeft aangemeld. De gunstige uitkomsten en de
toestand dezer inrichting zijn bekend genoeg,
welke ook nog uit het jongste verslag der ge
meente blijken. Thans, niettegenstaande de voor
uitzichten aanmerkelijk gunstiger zijn geworden
door de onlangs aangenomen verordening, niette
genstaande het onderwijs, dat hier gegeven wordt,
door alle bevoegde personen zeer geprezen wordt,
melden zich voor zes openbare scholen vier jon
gelingen aan om tot onderwijzer opgeleid te wor-
deD let wel kosteloos opgeleid te worden,
en dat in een .tijd, waarin menigeen klaagt, dat
hij met zijn joDgens geen raad weetl Het schijnt
soms dat jonge menscheo er eene eer in stellen,
dat zij geen zin hebben in het onderwijs. Hoe
komt dat? Wat nog sterker is, zelfs voor rijks-
beurzeo overtrof in de laatste jaren het aantal
sollicitanten somtijds nauwelijks het aantal opene
plaatsen.
De correspondent van 't Haagsclie Dagblad tracht
zijdelings de wijze te verantwoorden waarop hij
aan de mededeeliDgen uitdegemeente-begrooling
voor genoemd blad gekomen is. De eigenlijke
quaestie waarop wij Zaterdag 11. wezen ziet hij
toevallig over het hoofd. Zij is deze dat bij bekend
making van B. en Ws. de begrooting op 29 Augus
tus in druk verkrijgbaar zou zijn, terwijl men haar
op 31 Augustus nog niet kon bekomen.
Nu kennen wij even goed den inhoud van art. 203
der Gemeentewet als de in gemeentezaken gerouti
neerde correspondent van het Dagblad, zoodat wij
ook wisten dat volgens de 1ste alinea de begroo
ting, na de aanbieding, op de secretarie der ge
meente voor een ieder ter lezing^ moet worden
nedergelegd.
1 Maar vergeet de correspondent, die onze klacht
aan onbekendheid met de wettelijke voorschriften
toeschrijft, inderdaad niet de derde alinea van
artikel 203, waarin wordt gezegd dat van de
nederlegging en verkrijgbaarstelling der begrootiDg
openbare kennisgeving geschiedt?
Nu is het onze meening dat het publiek zich
te houden heeft aan de officieele kennisgevingen
van B. en Ws. en voor dien tijd zich niet ter
secretarie met de lezing mag bezighouden. Hoewel
voorts deze kennisgeving, gedagteekend van 29
Augustus, eerst Vrijdag-avond gepubliceerd werd,
was echter de begrooting Zaterdag nog niet te
koop.
Met het facultatief karakter van het doen druk
ken en verkrijgbaar stellen der begrooting hebben
wij ons niet bezig te houden, wel met eene ken
nisgeving waarin met zoo vele woorden en op
eene bepaalde dagteekening de verkrijgbaarstel
ling in druk werd aangekondigd.
Hoogstwaarschijnlijk zal de Victoria regia heden
(Woensdag-), en dan ook Donderdagavond bloeien.
Met zekerheid kan dit echter eerst tegen 3 uren
bepaald, en zal bet dan aan bet bek van den
Hortus bekend gemaakt worden. Bezoekers wor
den herinnerd dat, bij die beide gelegenheden,
de ingang aan het Rapenburg, de uitgang uitsluitend
aan de zijde der Sterrewacht is.
Bij gelegenheid van den verjaardag van Z. K. H.
den Prins van Oranje zal er morgen te 12 uren
door de troepen in dit garnizoen een groote parade
worden gehouden op de Ruïne, welke gecom
mandeerd zal worden door den majoor Driessen
van bet 1de regiment infanterie.
Gedurende de maand Augustus 1872 zijn in de
Volkskeuken alhier afgeleverd 3040 portiën.
Naar wij vernemen, staat Dr. A. Pierson te
Heidelberg boveoaaD op de voordracht voor een
hoogleeraar in de faculteit van letteren en wijs
begeerte te Leiden, in plaats van Prof. Stuffken.
(Vaderland.)
Aangaande de jaarlijkscbe algemeene vergade
dering der Gustaaf Adolf-Vereeniging, welke voor
dit jaar te Spiers in Beieren gehouden is, kunnen
wij mededeelen, dat deze als gewoonlijk met veel
luister plaats had. Bijna alle woningen der stad
waren met vlaggen, groen en bloemkransen ver-
sierd, ook bet stadhuis. De feestelijke stemming
werd verhoogd door een gemengd koor, omstreeks
driehonderd personen sterk, dat zich zeer verdien
stelijk van zijne taak kweet, terwijl degezaDgen
der gemeente door orgel eu koperiostrumeateu
werden begeleid.
Uit verschillende landen in en buiten Europa
waren afgevaardigden en gasten opgekomen. Uit
Nederland de heeren Mr. Obreen, Dr. Hagen en
Rogge uit Leiden; als gasten sloten zich aan de
heeren Böhringer uit Maastricht en Klerk uit
Delft.
Onder de sprekers traden met veel bijval op
de heeren Rogge eu Böhringer, en de heer Klerk
deed ook door het buitenland zijne talenten waar-
deeren, door vóór den aanvang der derde vetga-
dering twee compositiën voor orgel uit te voeren
van den heer S. de Lange te Rotterdam en J.S.
Bach.
De 27ste algemeene jaarlijksche vergadering zul
het volgende jaar te Kassei gehouden worden.
(N. Rott. Grt
De Staatscourant van heden bevat bet Kon. be
sluit waarbij de artikelen 1 en 3 van het besluit
van 31 October '52 zullen worden gelezen als
volgt:
Artikel 1. Aan Nederlanders in Nederland of
in Nederland8ch Indië gevestigd die bewijzen
daartoe de middelen te bezitten, kan tot den aan
leg van spoorwegen in Nederlandsch Indië con
cessie worden verleend
door Ons, wanneer rentegarantie of andere
Staatshulp wordt gevraagd
door onzen Gouverneur-Generaal van Neder
landsch Indië, wanneer geene ondersteuning van
Staatswege wordt verlangd.
Artikel 3. Omtrent de voorwaarden aan de
concessiën te verbinden, wordt in elk voorkomend
geval overeengekomen tussehen Onzen Minister
van Koloniën of Onzen Gouverneur-Generaal voor
noemd en de concessionarissen.
Ter kennis van belanghebbenden wordt gebracht,
dat gedurende de werkzaamheden tot vernieuwing
van de brug over den IJsel te Kampen, de voor
bijvarende zeilschepen moeten zorgen in tijds zeil
te minderen, en de stoombooten niet dan met
halve kracht voorbij deze werken mogen varen.
De doorvaart door de oude brng wordt des
daags aangeduid door een bolbaken en noorder
baak en des nachts door twee witte lichten ter
wederzijde der opening. (Staatsct.)
De Minister van Koloniën brengt ter algemeene
kennis, dat door de Boekhandelaren de Gebroe
ders van Cleef, te 's-Gravenhage, met toestem
ming van hem, Minister, is uitgegeven eene Sa
menvatting der verschillende bepalingen, betreffende den
aanvoer ran vrije arbeiden in de Kolonie Suriname,
met Hollandschen en Engelschen tekst, tegen den prijs
van f 2.
Bij beschikking van den Minister van Koloniën
van den 2den September 1872, is de heer C. L.
M. A. Seubert, gewezen kweekeling der Poly
technische school te Carlsruhe, gesteld ter be
schikking van den Gouverneur-Generaal van Ne
derlandsch Indië, om te worden benoemd tot
technisch ambtenaar bg het boschwezen daar te
lande.
Z. M. heeft goedgevonden, met ingang van den
lsten dezerden luit.-ter-zee der lste kl. H. Hovy,
wegens ongeschiktheid voor den militairen dienst,
ter zake vaD in en door den dienst ontstane li
chaamsgebreken, op pensioen te stellen, onder
toekenning van een pensioen van f 1100'sjaars;
te bevorderen tot luit.-ter-zee der lste kl. den
loit.-ter-zee der 2de kl. D. G. Brand.
Z. M. heeft goedgevonden den adelborst der lste
kl. C. N. A. de Groot Stiffry, wegens ongeschikt
heid voor den militairen dienst, ten gevolge van
in doch niet door den dienst ontstane lichaams
gebreken, inet ingang van den lsten dezer, voor
den tijd van vijf jaren op pensioen te stellen, on
der toekenning van een pensioen van f250 's jaars.
BINNEUVLAIVD.
Naaeden, 1 September. Naar men verneemt,
is dezer dagen bij het bureau van den eerstaan-
wezenden ingenieur alhier aanschrijving geko
men, om de begrooting op te maken voor het
verbeteren van Naardens verbinding met de zee
door eene wijziging van bet bestaande Ronduit,
waarbij dan tevens eene bomvrije kazerne in
het naastbij liggend bastion Katten zal moeten
worden gemaakt en het ravelijn voor de Utrecht-
sche poort van kuzematteu zal voorzien worden.
Nadat deze behoefte reeds door zoovele deskun
digen is erkend en besproken, vleit men zich
met de hoop, dat het aan onzen uieuwen mi
nister van oorlog zal gelukken de vereischte
gelden te verkrijgen.
's-Gravenhagi, 2 September. De door de dag
bladen algemeen bekend gemaakte beruchte
moord, die in het voorgaande jaar onder de ge
meente Heemstede plaats had, werd heden aan
het oordeel van het hoogste rechtscollege onder
worpen. Het provinciaal gerechtshof in Noord-
Holland veroordeelde, gelijk men zich zal herin
neren, hij arrest vau den llden Juni jl., de in
deze zaak betrokken personenE. Ras, weduwe
van P. J. Kees, A. Geeven en P. van Tongeren,
de eerste en den derde tot levenslange en den
tweede tot vijftien jaren tuchthuisstraf. De voor
ziening in cassatie, heden behandeld, werd bij
pleidooi toegelicht door Mr. P. C. van der Linden,
die twee middelen van cassatie voorstelde, be
staande in 1®. schending eu verkeerde toepassing
van de artikelen 427, 428, 438, 442, 443, 206 en
211 van het Wetboek van Strafrecht en Straf
vordering, omdat niet voldoonde blijkt welke
daadzaken, gebeurtenissen of omstandigheden als
aanwijzingen voor de schuld van den derde be
schuldigde zijD gebezigd en althans sommige aan
wijzingen niet steunden op wettig bewijs; en 2°.
schending en verkeerde toepassing der artikelen
295, 296 in verband met art. 60 Code Pénal,
omdat de als bewezen aaugenomen feiten ten
opzichte vau de eerste beschuldigde ten onrechte
zijn gequalificeerd als moord. Op grond van deze
middelen verzocht pleiter de vernietiging van het
bestreden arrest. Advocaat-generaal Mr. Polis
zal den 16deo dezer conclusie neinen.
De leden der Internationale zijn in den loop
van Zaterdag en gisteren hier ter stede aangeko
men. De meesten namen, naar het Vaderland ver
neemt, huD intrek iD de rij grootere en kleinere
logementen, die zich van het hotel Pico naar en
langs het Zieken uitstrekt. Velen hunner, doch
niet allen, waren van een blauw lintje in het
knoopsgat als herkenningsteeken voorzien. Naar
wij vernemen, kwamen Gerhard en van der Hout
benevens eeuige andere Amsterdauische Interna
tionalisten gistermorgen per Rhijnspoor van 9.45 u.
hier aan; zij werden opgewacht door drie per
sonen, waarvan twee met het blauwe lintje voor
zien. De Hollandsche spoor van vier uren bracht
voorts gistermiddag een groot getal mannen der
Internationale aaD, die uit Engeland, Frankrijk en
België kwamen en waaronder verscheidene blouse-
mannen werden opgemerkt.
Verder verneemt dit blad dat gisteravond reeds
in de Lombardstraat een vergadering moet zijn
gehouden tot verbroedering der schismatieke
fractiën met het be3tuur. Naar het schijnt bestaat
vooral oneenigheid over de vraag of de afgevaar
digden der federatiën, wier quota's Diet gestort
zijn bij den algemeenen raad, zullen worden toe
gelaten om aan de stemmingen deel te nemen.
Werd die vraag toestemmend beantwoord, dau
zouden die afgevaardigden zich van het congres
afscheiden; in het tegenovergesteld geval zou de
algemeene raad worden gewijzigd. Heden zou bij
het onderzoek der geloofsbrieven over dat punt
worden beraadslaagd. In welken zin beslist is,
kan genoemd blad echter niet mededeelen; want
op de vraag van zgn verslaggever, om toegaDg
tot de zittingen te erlangen, werd geantwoord
dat de vergadering van heden geheim zou zijn,
doch dat er openbare zittingen zouden plaatsheb
ben, waar de tegenwoordigheid der pers werd
gewenscht.
De vergadering, die hedenmorgen gehouden
werd, begon te 10 uren en was te ruiin 2 uren
geëindigd. Hedenavond zal wederom een geheime
vergadering worden gehouden. Waarschijnlijk zal
morgen (Dinsdag)ochtend een vergadering plaats
hebben, die voor de vertegenwoordigers der pers
toegankelijk zal zijn.
In de Lombardstraat waren in den loop van
den geheeleu dag een aantal personen verza
meld, die uit nieuwsgierigheid de Internationa
listen gadesloegen wanneer zij zich op straat
vertoonden. Velen hunner hebben dat niodel-so-
cialisteu voorkomen, vooral aan de Duitschers
zoo eigen. Lange baarden, brillen en hooge roude
tyrolerhoeden zijn het meest karakteristieke in
hun uiterlijk. Dan zijn er kleine magere Franschen
met hoogst onschuldige gelaatstrekken, eu andere
met lange golvende zwarte haren of buiten-models
bakkebaarden. Van tijd tot tijd houden ze aan
de deur, waar twee politie-agenten eu een in
specteur de wacht houden, een praatje of wan
delen een eind de straat op. De meesten hebben
boeken en papieren onder den arm. Roode das
sen zijn sporadisch.
Zeer vele journalisten van buiteulandsche bla
den van alle kleuren bevinden zich in de resi
dentie.
Uit Frankrijk weet het blad dat de heeren
Limousin, Fribourg, J. Blanc en P, Lanjalley
dagbladen vertegenwoordigen. Ook bet blad Le
Frangais heeft een verslaggever gezonden.
Een Parijsch politie commissaris met agenten
houdt het oog op de verdachten die hier mochten
aanwezig zijn.
Wat de afgevaardigden betreft, uit Madrid zijn
er drie aangekomen; uit Barcelona twee, daar
onder bevindt zich de schoonzoon van Karei
Marx, Paul Lafargue. Amerika is door Dereure
vertegenwoordigd. Engeland door den algemee
nen raad en door de leden der sectiën, Frank
rijk, Zwitserland en België door leden van den
raad; de afgevaardigden uit Duitschland zijn uit
Leipzig, Mainz en Berlijn aangekomen. Odger
uit Engeland bevindt zich nog niet hier. Zweden
en Denemarken zijD nog niet vertegenwoordigd.
Ook uit Italië zijn geen afgevaardigden aange
komen inen weet dat op het Congres van Ru-
menië besloten is dat te Neufch&tel een tegen-
congres tegen het Haagsche zal worden gehou
den. Uit Nederland zijn de leden van het be
stuur der federatie aanwezig. Het aantal afge
vaardigden is op dit oogenblik 40; een grooter
aanial wordt verwacht.
De terechtzitting der arron iissements-reeït-
bank alhier wekte heden klaarblijkkelijk veler
belangstelling op, daar de tribune voer het pu
bliek over bezet was. Het betrof daD ook o. a.
de behandeling eener zaak, die in der tijd veel
ophef maakte. De betrokken personen die ie recht
stonden waren een apothekersbediende en een
