r. 3803.
Donderdag
4- Juli.
SCIBTSfiN UIT BH&BLAND.
A°. 1872.
STADS-BERICHTEN.
jm« y
8*n I
l:
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden per 3 maandenƒ3.00.
Franco per posto 3'85-
Afzonderlyka Nommenn
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Voor iederen regel/"O.lö.
Grootere letten naar de plaatsruimte die ij beslaan.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS tak
LEIDEN,
's Gezien de adressen van: a. Abraham van Wijk,
'ij pakhuisknecht, wonende alhier, daarbij verzoekende
om in zijne woning aan de Zijdgracht n°. 31 eene
kotfiebranaenj te mogen inrichtenen b. Dirk Gkr-
ritsen, koopman, mede alhier woonachtig, om ver-
gunniug tot het houden en mesten van een varken in
het perceel aan de Haarlemmerstraat n'. 9
Gelet op art. 4 van het Koninklijk besluit van
31 Januari 1824 (Staatsblad no. 19), alsm.de opart.
224 der Algemeens Politieverordening van 24 Octo
ber 1867
Doen te weten, dat tot het hooren der eigenaars
en bewoners van de naast bijgelegene en belendende
panden, ten opzichte der informatiën de commodo et
incommodo, door Burgemeester en Wethouders zal
worden gevaceerd op het Raadhuis dezer Gemeente,
op .Maandag den 8sten Juli aanstaande, 's voor-
middags te elf uren; zullende de belanghebbenden
verplicht zijn hunne bezwaren tegen die verzoeken op
dien tijd in te brengen, terwijl, bij verzuim daarvan,
zij gehouden zullen worden zich tegen de inwilliging
niet te hebben verzet.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
v. D. BBANDELER, Burgemeester.
E. KIST, Secretaris.
Leiden, 3 Juli 1872.
De BUBGEMEESTEB van LEIDEN doet te
weten, dat door den Gemeenteraad voor dit jaar, uit
zijn midden, tot lid der Commissie belast met het
- ontwerpen /an en herzien der plaatselijke verorde
ningen tegen wier overtreding straf is bedreigd, ter
vervang ng van den heer Mr. H. P. J. TOLLENS,
is benoemd de heer Mr. RUDOLPH THEODOOR
BYLEVELD, zoodat deze commissie alsnu bestaat
uit de heeien:
Dr. W. C. VAN DEN BBANDELEB,
Hurg•'meester, Voorzitter,
Mr. J. VAN OUTEBEN, en
Mr. E. TH. BYLEVELD.
En wordt deze door plaatsing in de Leidsche Courant
afgekondigd.
De Burgemeester voornoemd,
v. p. BBANDELEB.
Leiden, 3 Juli 1872.
Lelden, 3 Juli.
Sedert Zaterdag zijn voor 't Oost-Indisch amb
tenaarsexamen B toegelaten de heeren G. Arnt-
zenius, C." j. de Jaager, J. C. E. Tromp, van Delft,
en C. J. C. Wijnaendts, van Leiden. Voor exameu
A voldeden de heeren V. A. Schiissler en Jhr.
A. O. Deseoarclens de Grancy.
Door den raad der gemeente Deventer is o. a.
benoemd aan de aldaar op te richten boogere
burgerschool voor meisjes, tot leerares in de En-
gelsche taaien letterkunde mej. J. A. Koppeschaar,
te Leiden.
Jl. Maandag zijn alhier tot candidaat-arts be
vorderd de volgende militaire medic.-studenten
P. Adriani, J. Bijleveld, J. W. de Koff, B. H. Z.
van Olst, J. H. Perk, J. Spruiten M. K. Enthoven.
HetK.K. garde ulanen-regimeut N'. 3 zal Vrijdag
op Zomerzorg voorzeker voor een aantal ingeze
tenen toonen of de roep, die daarvan is uitgegaan,
inderdaad verdiend is-, of het groot succes dat dit
muziekcorps op zijn kunstreis door Duitschland
en België heeft mogen verwerven, ook hier toe
gekend zal worden, of de gespannen verwachting,
omtrent deze kapel opgewekt, bevredigd zal
worden. In ieder gevai verdient de ijver van den
eigenaar van Zomerzorg, van Leiden niet voor an
dere steden onder te laten doen om iets vreemds
te booren, met een drukke opkomst van de inge
zetenen betoond te worden.
Een vreeselijk ongeluk had gistereuavond plaats.
Het zoontje van den spoorwacbter aan den kruis
weg van den Hollandschen en Rijnspoorweg werd
door den naderenden trein overreden, met het
gevolg dat het hoofd van den romp werd ge
scheiden.
Door de Leidsche volkskeuken zijn gedurende
de maand Juni 11. 3941 portiën afgeleverd.
Bij beschikking van 1 Juli 1872, is aan H. Gay-
kema, te Leiden, tot wederopzegging vergunning
verleend voor een stoomsleepdienst in de provin
ciën Zuid-Holland en Noord-Holland.
De Standaard stelt 't feit, dat te Tiet in de laatste
twee maanden 10 kinderen buiten den echt zijn
geboren, op rekening van de beschaving buiten
bet christendom aldaar
In zijn nummer van jl. Maandag behelst het
wereldblad de Timet 't volgend telegram, regelrecht
uit 's-Gravenhage ontvangen
„De Koning heelt den heer Devries belast met
de vorming van een nieuw Kabinet, hetwelk
aldus zal zijn saamgesteld
De heer Devries, Minister-President.
De heer Geertsema, Mioister van Justitie.
De heer Miraudolle, Minister van Binnenl. Zaken.
De heer Weitzell, Minister van Oorlog.
De heer Gerike (laatstelijk Minister van Marine),
Minister van Buitenl. Zaken.
De Minister van Financiën i9 nog niet benoemd.
Men gelooft, dat de beer Vanbosse of professor
Groniague de portefeuille zal aanvaarden."
Onbekendheid met de Nederlandscbe toestanden
waarop men zich in bet buitenland nog altijd te
weinig schijnt toe te leggen en wellicht al te
groote karigheid van den correspondent in bet
gebruiken van woorden voor een vermogend
blad als de Timet zulleD niet weinig tot dit be
lachelijk telegram hebben bijgedragen.
Men zal zich herinneren in de vorige week
in dit blad een bericht gelezen te hebben over
het verschil tusschen den loodschipper Pronk en
den Sloompost over den diepgang van den water
weg van Rotterdam naar zee. Wij lezen thans
hieromtrent in den Stoompost.
In een ingezonden stuk aan de Nieuwe Rotler-
damsche Courant van 19 Juni jl. heeft de loodsschip-
per 2de klasse, M. Pronk, als antwoord op het
in ons n*. 24 medegedeelde over den waterweg
van Rotterdam naar zee, beweerd, dat onze ver
slaggever zich heeft vergist, toen hij eene diepte
van 19 decimeter, bij gewoon laagwater, opgaf,
en aan de redactie verzocht, die diepte In zijne
tegenwoordigheid te willen doen aanwijzen.
Als antwoord op dat stuk moeten wij den heer
Pronk mededeelen, dat de opgegeven dieptegeul
werkelijk aanwezig is geweest, en wel iangs
den kop van den onderhanden noordelijken dam,
doch thans door het plaatsen van zinkstukken
als een gevolg van de ontworpen werken is af
gedamd, ten einde den stroom in eene meer ge-
wenschte richting te leiden.
Van die geul is zelfs door de scheepvaart ge
bruik gemaakt.
Intusschen zwijgt de heer Pronk geheel over
twee zaken, namelijk over de verbreeding van
de vaargeul, waarvan het gevolg is, dat sommige
tonnen nagenoeg in het midden van het vaar
water liggen, en over de wijze waarop de seinen
geregeld worden.
Tot ons leedwezen heeft, naar onze verslag
gever bericht, het weder gedurende de geheele
week niet toegelaten om te peilen, zoodat over
de diepte op dit oogenblik niets zekers valt mede
te deelen.
Wij hopen spoedig in de gelegenheid te wor
den gesteld den heer Pronk nadere mededeelin-
geu te doen. Mocht hij intusschen zelf nader
willen onderzoeken, dan geven wij hem in over
weging, dit in gezelschap van de locale Water
staatsbeambten te doen, met wier bevinding de
peilingen van onzen verslaggever volkomen over
eenstemden. -
Het zou van ons wat veel gevergd zijn en
ligt ook niet in ODze roeping, om overal, waar
de berichten, die wij ontvangen, worden tegen
gesproken, inspectiën in loco met partijen te
gaan doen.
De plechtigheid van de eerste-steenlegging voor
den Willemttoren te Dillenburg werd Zaterdag 11.
door den heer W Francken Az., den voorzitter van
het Hollandsche comité, geopend met een gebed.
Vervolgens zoog de liedertaiel.door het muziekcorps
begeleid, een koraal, en las Prof. Spiesz, de pre
sident van bet Nassauscbe comité, de verschil
lende oorkonden voor die in het fondament zijn
gemetseld.
De heer Francken hield in de Duitsche taal
de feestrede, die op de aanwezigen een grooten
indruk schijnt gemaakt te hebben. Prinses Ma
rianne legden den eersten steen. Ongeveer zeventig
Nederlanders, waaronder een twintigtal dames,
waren bij de plechtigheid tegenwoordig.
Als blijk van 'sKonings hooge goedkeuring
van het herinneringsfeest van Coevorden's ontzet
in 1672 heeft Z. M. aan de commissie voor de
feestviering aldaar op 7 en 8 Augustus a. s. ten
geschenke gegeven twee zeer prachtige porselei
nen vazen, om te dienen als eerste premie bij
de te houden harddraverij.
Ons werd toegezonden het Maandschrift gewijd
aan de lichamelijke opvoeding met verzoek het on
derstaand artikel daaruit te willen overnemen,
dat geteekend is: E. de Jong.
OM« LEGER.
Ik heb gemeend de aandacht van den heer
Minister van Oorlog eo der betrokken hoofdoffi
cieren te moeten vestigen op de onjuiste: en zelfs
schadelijke wijze, waarop de lichaamsoefeningen
bij de rekruten in toepassing worden gebracht.
Ben ik wel ingelicht, dan is de gymnastiek
bij het leger afgeschaft. En waarom laten de
regimentscommandanten, door ongeoefende en
ter zake onmondige onderofficieren en korpora-
len, de manschappen dan met armen en beenen
wringen, draaien en schoppen, natuurlijk itea na-
deele van het organisme dier naaweLijks vol
wassen jongelingen? Het begiDsel, dat gymnas
tiek de gewrichten vrij, de banden los, de spie
ren lenig maakt, wordt erkend; waartoe anders
die bewegingen? De gymnastiek moet bij het
leger ingevoerd worden, goed, d. w. z. volgens
de regels der kunst en van het gezond verstand,
anders duizendmaal liever niet; want strekt zij,
goed begrepen, tot heil en welstand van 't li
chaam, ten halve of geheel verkeerd toege-
past, breekt zij meer af, dan zij opbouwt, is zij
schadelijk in de hoogste mate, en strekt zij ten
verderve van hen, die haar moeten beoetenen.
Dan is zij ook niet meer, die zij wezen moet,
de langzaam sterkende en ontwikkelende, maar
zij wordt een ontaard, tweeslachtig gedrocht, dat
erger dan pest en vergif het geheele samenstel
des lichaams uiteenrukt en onweedoogend met
heiligscheuueude baud het teere web verwoest
en verscheurt, geweveu uit die noodzakelijke
vereischten voor goede gezondheid en daarmee
samenhangende opgeruimdheid en levenslust, die
heeten: goede ademhaliug, krachtige bloedsom
loop en sterke zenuwen.
Gisteren had te Utrecht in het Gebouw van
Kunsten en Wetenschappen de derde trekking
plaats van de Weerbaarheids-loterij-leeniug, ten
overstaan van den notaris Temminck.
Daarbij zijn uitgetrokken de onderstaande Scriëu
van n°. 1 tot n°. 50, met f 2,50 per aandeel.
Serie 89, 275, 689, 2220, 2285, 2367, 2949, 3283,
3362, 3486, 4280, 4975,4988,6174,6242,6459,6510,
6782, 7147, 7177.
Het bestuur van de Soeeker vereeniging tot
bestrijding van het schoolverzuim heelt eene com
missie van 20 personen gevormd, die werkzaam
zal wezenaan de hoofdonderwijzers der lagere
scholen wordt de gelegenheid aangeboden, om op
eene spoedige wijze de hulp dier commissie in te
roepen. Zij kunnen exemplaren van een gedrukt
briefje ontvangen, waarin slechts de naam van
den leerling, die verzuimt, is in te vullen, dat
wordt toegezonden aan een lid der commissie,
NAAR HET FRANSCB VAN
K. X A. I i"« E.
V.
JDe Maatschappij en de Begeering.
(Vervolg.)
Maar ik geloof dat ze goed verzorgd wordeD;
drie maaltijden daags; driemaal in de week vleesch
en voor de zieken eiken dag; heerlijk brood; de
keuken en de levensmiddelen zijn behoorlijk. Oin
de veertien dagen scboone beddelakens. De zalen
worden goed gelucht en met kachels verwarmd.
De oude mannen krijgen thee en suiker en eeoige
kranteD. Hier en daar ziet men een boek over
de natuurlijke historie, of van een stichtelijke of
edelijke strekking, Chambers' Magazine, een
bijbel, en aan de muren spreuken uit de Schrift.
Eene treffende bijzonderheid is een pot metfrissche
bloemen op de tafel. Maar er zou een speciaal
persoon voor noodig zijn die deu tijd had om hier
alles goed op te nemeu, en ik ben maar een
nieuwsgierig bezoeker. Ik zie er evenwel genoeg
van om te weten dat deze instelling van de armen
werk maakt. Omtrent Workhouses en andere nut
tige instellingen wordt de publieke geest altijd
levendig gehouden door de collaterale vereenigin-
gen, de dagbladen en de revues en zelfs door de
romans, die dan résumés vau gerechtelijke onder
zoeken en middelen tot algemeene verspreiding
worden.
Ik heb er gelezen over de gevangenissen en
het leven der gedetineerden. Als het maar doel
treft. Verleden week heeft men mij o.a. Penton-
ville laten zien, een proef-(probation) gevangenis,
waar de veroordeelden negen maanden blijven
alvorens gedeporteerd te worden en, naar hun
meer of minder goed gedrag, meer ot minder
verlichting van straf kunnen verwerven. Het is
een bewonderenswaardige bijenkorf, zoo vernuf
tig gebouwd en afged-.eld, dat hij op eene ten
toonstelling een plaats onder de model-werktuigen
verdient.
Voor hedennamiddag heb ik toegangsbiljetten
voor de revue der vrijwilligers, ook een vrijwil
lige, vrije eu op de liefde tot en het begrijpen
van het volkswelzijn gegronde instelling. „Bij een
vijandelij keu inval zou Engeland geen soldaten ge
noeg hebben. Wij zullen het soldaten bezorgen, na
melijk ons zeiven, en wel, uitgeruste, in regimenten
verdeelde, geoefende soldatenZoo redeneerende
zijn zij in dienst getreden en hebben zich gekleed
en gewapend op eigen kosten zonder tusschen-
komst of hulp van staatswege, waren binnen zes
maanden 30,000 man sterk en zullen waarschijn
lijk tot 200,000 aangroeien. Onder mijne kennissen
bevindt zich een schilder die soldaat en een ad
vocaat die kapitein is. Zij exerceeren dagelijks
's morgens anderhalf uur. In den laatsten tijd hou
den zij buitendien ook nog 's namiddags eene
oefening van drie uren, om zich voor te bereiden
voor de groote revue. Dikwijls hebben zij geen
drogen draad aan 't lichaam, inaar zij lachen wat
met die vermoeienis.
Een van mijn bekenden, een officier uit den
Kritn-oorlog, zegt dat z(j reeds genoeg onderricht
zijn om een veldtocht te kunnen meemaken. In
schrijvingen bij massa, de grooten helpen de klei
nen; de hertog van.... heelt voor de revue per
exprestrein 2000 van zijne mijnwerkers gezonden.
Bijna alle rijke of bemiddelde jongelieden hebben
ingeschreven; hun club heet: For heart and home,
voor haard en huis. De dames moedigen hen aan.
In Hyde-Park deüleeren zij. Eene onmetelijke
estrade omlijst de besloten ruimte; in den om
trek vertoonen zich eene menigte hoofden voor
de ramen, ja zelfs op de daken; de straatjongens
zijn in de boomen geklauterd en zingen er met
een schelle stem. De prachtige lijfwacht schaart
zich in gelederen en de Koningin in haar kales
wordt luidruchtig toegejuicht.
Zoover het oog reikt, steken de roode unifor
men tegen het groen af en daar komt eindelijk
de lange grijze rij van de nieuwe militie.
Voor zoover ik er over oordeeleo kan, manoeu
vreeren zij goed, in alle geval zijn zij practiiscb
uitgerust, zouder praal of pompons, niet om pa
rade te maken maar om te handelen.Hoeveel
bijeenkomsten, redeneeringen, onderzoeken, brie
ven in de couranten de oprichting heeft opgele
verd is moeilijk te berekenen, maar zooveel is
mij duidelijk, dat het self-government, gezwegen
van de andere voordeelen, ieder oogenblik het
geheele denkvermogen der natie inspant.
Hoe verder ik in mijn onderzoek ga en hoe meer
ik er over denk, des te meer komt het mij voor, dat
de kracht van dit gouvernement niet ligt in zekere
instellingen, maar iD zekere energieke en ver
spreide lentiments. Is het hecht en houdt het zich
staande, dat komt omdat de eerbied voor vele din
gen algemeen en als ingeworteld is. Is het werk
zaam en vooruitgaand, dat komt omdat al wat niet
tot die dingen behoort, aan de discussie, de controle
en het initiatief der individu's is onderworpen.