tu alK,
ïn vi
mi
het
in
ten vj
ing
woo
met
en
d.
an
1, wi
rdact|
en, a
en zii
dighe
lit do:
de vei
ilijdei
kerkt
n
i zek
Pr
idien:
omdat de aanneming gelijk staat met de
|beffing van het verbond; het werd dan ook
t 54 tegen 9 stemmen afgestemd,
ver het algemeen werd, ofschoon niet luide,
rover geklaagd, dat de hoofdcommissie over
voorstel in het programma een praeadvies
igt en wel zulk een, dat al dadelijk aan de
Dame van het voorstel doet wanhopen. Zulke
esdviezen verlammen de onpartijdigheid van
oordeelvellingen,
ie heer Hirsch, directeur van het doofstom-
instituut te Rotterdam, sprak tegen het einde
vergadering ten gunste van hen die op de
of andere wijze door de natuur misdeeld
|o, over doofstommen, blinden en idioten hij
inde aan dat ineuschenliefde gebiedt dat voor
se ongelukkigeu in 't bijzonder worde gezorgd
meende dat die zorg ook door het schoolver-
nd mocht op zich genomen worden vooral ver-
agde hij opsporing vau de blinde kinderen en
derzoek of zij onderwijs genieten.
In de hoofdcommissie komen belangrijke ver
tot dt deringen: de heer van Weideren baron Rengers
edt af als president, maar is tot gewoon lid
noeuid, terwijl hij in het presidium wordt op-
volgd door den heer van Milligen. De heer
ieuwenhuijs is ook tot gewoon lid benoemd,
oor den heer Deltos, die als algemeen penning-
gehot eester en als lid van het bestuur heelt bedankt,
nog niemand beuoeindlaier zulten voorstellen
Chri edaan worden om die vacature te vervullen.
Tot leden van de commissie tot het doen van
n voorstel tot wetsherziening zijn benoemd de
teren JLindo, Nieuwenhuijs, Salverda, Kerdijk
ijnsniltn Romein. De voorzitter gaf te kennen dat de
urenafcrde vergadering te Arnhem zal gehouden wor-
e Ooffcu en sloot te 4 uren de vergadering.
Over de avondvergadering kan ik u niets mede-
telen -. ik heb die niet bijgewoond.
Ds V.
jDUlXKiNJLAlND.
Duitscblaud.
De Jezuïeten-wet.
De rijksdag heelt eergisteren de beraadslagiu-
n over het ontwerp legen de Jezuïeten die den
den begonnen waren voortgezet. Men keut het
loor de telegraaf gemeld voorstel, dat de geheele
ationaal-liberale partij in de plaats van dat der
[egeering wil stellen. Het is veel strenger tegen
e Jezuïeten maar neemt vele der bezwaren van
utoepasselijkheid enz. weg, die in vorige zitting
oor den heer von Mallinkrodt, lid van het een-
rum, tot bestrijding van het ontwerp waren aan
gevoerd. Dr. Volk heeft een harde maar verdien-
lesioi de rede geiioudeu tegen de manier van haude-
iet g»len der cleiicale partij. Deze beschuldigt thans
Sismarck, dat hij, na 1866 overmoedig geworden,
ooru net opzet den strijd tegen de katholieke kerk
er, et legonnen is. leder weet aan wien de schuld van
leu oorlogstoestand ligt. En het is waarlijk ook
aog met vergeten, dat bisschop von Kelteier bij
iet vatikaansche conciiie in 1876 zeil heeft ge
sderi iegd, dat een dergelijke krijg het noodwendig
dem ;evolg moest zijn van eene doorzetting der Je
in ze luïeten-beginselen en aanneming der nieuwe
izellfogma's.
De regeering zal zich waarschijnlijk met het
oorstel der nationaal-liberalen vereenigen het
welk dan alle kans heeft om met groote meer-
i got) derheid te worden aangenomen.
Italië.
Levensgevaar van den Faus.
na»
leldo
e. Wi
me
'ig
yn
etar
st m
leelio
rd. D
i kaut
meet
d, zij
zijd
afdei
.rdoo
I, de
g fe
rae;
lekt.
i2 jl
>1 dt
r da
|0«j
ulie
nget
lere
ve
Dell
e 1
hoof
dtido
Mid'
n de
bond
ISlê'I
HQ ld
Eenige dagen geleden verspreide zich met blik
semsnelheid door Rome het bericht, dat de Paus
gestorveo was. De arme grijsaard had weer een
van die toevallen gehad, waaraan hij in den laat-
sten lijd zoozeer onderhevig is, doch die nog al
tijd zonder ernstige gevolgen zijn afgeloopen.
Gewoonlijk rolt dan bij die gelegenheden als
een lawine bet bericht van zijn dood uit het
Vaticaan, om, altijd door in om vang toenemende,
tot de uiterste greuzeu van Rome door te drin-
gen. Deze looze geruchten doen zien, welk een
énorme agitatie het zal geven als de paus eens
werkelijk komt te overlijden. Alle partijen komen
daarin overeen, dat dit leit in de tegenwoordige
toestanden een gewichtige wereldgebeurtenis zou
zijn. De omgeving van Pius IX is dan ook in
een zeer gespannen toestand door die gedurig
herbaalde aanvallen van onmacht, en men ver
zekert dat zij de noodige voorzorgen heeft ge
troffen om, indien de groote slag eens inderdaad
werd geslagen, er niet al te zeer door verrast te
wordeD.
Zw itserland.
De constitutie van 12 September 1848 en het
nieuwe ontwerp (vervolg). Beschuldigingen
tegen de herzieningspartij.
De arlt. 4143 van de tegenwoordige consti
tutie bandelen over het recht van nederzeitiug.
Artt. 41 en 42 noemen de voorwaarden op, waar-
Ouder een burger van een kanton zich kan ne
derzetten in een ander kanton en de gevolgen,
die daaruit voorvloeien. Hij, die zich ineen kan
ton heeft nedergezet, mag de bonds- en kanto
nale politieke rechten uitoefenen onder dezelfde
voorwaarden als de burgers van zijoe nieuwe
woonplaats, en, wat de kantonale rechten be
treft, eerst na verloop van een termiju, die in
geen geval langer dan 2 jaren mag duren. Aan
de behandeling van gemeente-zaken mag hij
geen deel nemen, terwijl hij ook geen recht
heeft op het medegenot van de goederen der
gemeenten en corporaties.
Volgens het ontwerp geniet hij die zich ne
dergezet heeft op zijne woonplaats alle rechten
der kanton- en gemeeDte burgers, doch insgelijks
met uitzondering van het medegenot dergemeen-
schappeltjke goederen; zoowel in kantonale als
in gemeente-aangelegenheden verkrijgt hij voorts
het stemrecht reeds na drie maanden.
Volgens beide constituties mag geen kanton
iemand van zijne burgerrechten vervallen ver
klaren en het ontwerp verbiedt bovendien ook
nog de verbanning; en terwijl de tegenwoordige
grondwet voor het geven van het burgerrecht
eens kantons aan buitenlanders als voorwaarde
stelt, dat de persoon in quaestie zijn publieke
rechten in het land zijns oorsprongs late varen,
wordt de beslissing over deze en andere derge-
gelijke gevallen door het ontwerp aan de bonds-
wetgeving ondergeschikt gemaakt.
De geldende constitutie noemt drie docutnen
ten, waarvan men moet voorzien zijn om zich
vrijelijk in Zwitserland te kunnen nederzetten
een geboorteacte of een stuk, dat dezelfde kracht
beeft, een bewijs van goed gedrag, en een be
wijs dat men de burgerlijke rechten heeft be
zeten en niet door de wet gebrandmerkt is. In
het ontwerp wordt slechts gesproken van een
geboorte-acte of een daarmede overeenkomend
stuk, terwijl bij uitzondering het recht kan
ontzegd worden aan hendie voortdurend
aan de publieke liefdadigheid zouden ver
vallen en van de plaats hunner geboorte geen
voldoende ondersteuning ontvangen. De nieuwe
artikelen 45, 46 en 47 brengen hen die zich ergens
gevestigd hebben wat hun civiel-rechterlijken
toestand betreft „iD den regel onder de wetgeving
hunner woonplaats" en dragen de toepassing van
dit beginsel en liet maken van de noodige bepa
ling tegen dubbele belasting op aan de bonds-
wetgeving. Zij maken van deze laatste ook afhan
kelijk het ouderscheid tusschen „vestigen" en
„oponthoud" en de nadere voorschriften over de
politieke en burgerlijke rechten van hem die zich
ergens „ophoudt". Eindelijk moet zij ook bepa
lingen maken over de verpleging en begrafenis
kosten der arme burgers van een kanton, die in
een ander kanton ziek worden of sterven.
De geldende constitutie zwijgt over geloofs- en
gewetensvrijheid en waarborgt het is een
schande voor Zwitserland de vrije uitoefening
van godsdienst alleen aan de „erkende christe
lijke geloofsbelijdenissen." Het ontwerp (en dit
artikel vond bij die brave clericalen natuurlijk
een heftigen tegenstand) proclameert de onschend
baarheid van geloofs- en gewetensvrijheid en be
paalt uitdrukkelijk: „Niemand mag in de uitoefe
ning van zijne politieke en burgerlijke rechten
wegens zijne godsdienstige begrippen worden
beperkt, of lot het verrichten van een godsdien
stige handeling gedrongen, of voor het nalaten
van een dergelijke handeling gestraft worden.
Niemand is gehouden, belastingen tej betalen,
die speciaal geheven worden voor godsdienstige
doeleinden van een kerkgenootschap, waartoe
hij niet behoort." (Men zou zeggeü, dit spreekt
van zelf, maar waarlijk in verscheidene gemeen
ten, vooral in Oostenrijk, worden ten behoeve der
Roomsche kerk belastingen geheven, die ook de
Protestanten betalen, omdat zij door oude ge
woonte niet beter weten of zij zijn er toe ver
plicht!) Daarentegen zegt het ontwerp weder:
„Geene godsdienstige inzichten kunnen iemand
ontslaan van de vervulling zijner burgerlijke plich
ten." Voorts wordt aan de vrijheid van gods
dienstoefening de beperking gesield dat zij bin
nen de grenzen der zedelijkheid en der publieke
orde moet bltjveu. De kantons en de bond wor
den beiden gemachtigd om die beide zaken be
nevens den vrede tusschen de verschillende
confessiën te handhaven. Uitdrukkelijk is er bij
gevoegd, dat zij daarvoor ook maatregelen bedoelt
tegen ingrijping van kerkelijke overheden in de
rechten van de burgers en vau den staat.
Over het huwelijks-recht wordt in de geldende
constitutie niets gezegd. En toch was dit waar
lijk hoog noodig. In verscheidene kantons toch
wordt het door een menigte hekrompene bepa
lingen gedwarsboomd; ja de verkrijging van dat
recht wordt in vele gemeenten gemaakt tot een
schandelijke bron van inkomsten. Het ontwerp
heelt hier terecht eenige bepalingen tegen ge
maakt, die natuurlijk al weder zeer weinig aan
de zwarte heeren behaagden, die zooals ieder
weet in zake het huwelijk de grootste tyrannie
zouden wenschen uit te oefenen. Het huwelijks
recht wordt gesteld „onder bescherming van den
bond" en verboden „om het te beperken uit ker
kelijke of oeconomische inzichten, wegens tut
tot nu toe gegolden hebbeüde verhoudingen of om
politieke redenen". Een huwelijk in een ander
kanton of in het buitenland gesloten wordt voor
wettig erkend; kinderen, voor het huwelijk go-
horen, worden door opvolgenden echt der ouders
gewettigd, en eindelijk is iedere helling van bruids-
gelden of dergelijke afzetterijen verboden. Deze
nuttige bepalingen zijn vervat in art. 50 van het
ontwerp.
Wtrdl vervolgd.)
De te Lausanne verschijnende Echo en de
Eidgenossenschaft brengen zware beschuldigingen
tegen de herzienings-partij uit. Men mag ze ech
ter met de noodige restrictie aannemen, daar
beide bladen ijverig de richting zijn toegedaan
van den heer Dubs, die, zooals men zich wel
licht herinneren zal, zijn ontslag nam als verte
genwoordiger omdat de constitutie-herziening
doorging. Laatstgenoemd blad is zells het or
gaan van dien heer. In beide couranten nu
kan men het volgende lezen„Uit den mond
van een hooggeplaatst man, die wist wat hij
zeide en genoeg eergevoel heeft om zijne poli
tieke tegenstanders geen verzonnen handelingen
toe te schrijven, hoorden wij zelf de betcekenis-
volle woorden: „Ik heb de bewijzen in handen,
dat wij binnen kort bij het Dnitsche Zollverein
geannexeerd zouden geworden zijn. Men weet,
hoe Pruisen te werk ging tegenover die staten,
die het wilde annexeeren. Eerst werden zij
overgehaald om tot het Zollverein toe te treden,
dan sloot men militaire overeenkomsten met hen,
en ten slotte werden zij meer of minder gean
nexeerd. Op dezen gemakkelijken en zekeren
weg wilden ons ook eenige van onze barons
voeren, eer- en geldzuchtige mannen, zonder va
derlandsliefde, die zelfs niet voor openlijk ver
raad zouden terugschrikken wanneer het hun
slechts eenig voordeel opleverde. Maar God zij
dank, er zijn in Zwitserland nog helderziende
tnannen, die den moed hebben, hunne innige
overtuiging duidelijk uit te spreken. Zulke mannen
zullen ook in de twee volksraden zijn, en wij
hopen, dat in de volgende zittingen der bonds
vergadering in Juli door interpellaties helder
licht over deze geheimzinnige onderhandelingen
met het buitenland verspreid zal worden. Want
gewichtige stemmen beschuldigen de hoofdaan
voerders van de revisionisten luide en uitdruk
kelijk van deze handelwijze. Wanneer de tegen
hen uitgebrachle beschuldigingen slechts voor de
helft waar zijn dan moeten deze lieden in staat
van beschuldiging gesteld en als hoogverraders
veroordeeld worden. Een oude anecdote vertelt
ous van oupartijdige rechters in Berlijn (de be
kende quaestie van Frederik den Groote eu den
molenaar van Sanssouci); wij hopen dat er ook
in Bern zulke rechters zijn. De naaste bonds
vergadering komt op 1 Juli bijeen. Zij zal storm
achtig worden.
TELEGRAMM I 7V.
Par(j9, 16 Juni. In het Journal Officicl wordt
bekend gemaakt, dat de rente der schatkistbous,
te. beginnen 17 dezer, is gebracht op 2fc pCt.
Madrid, 16 Juni. In eene vergadering uit de
meerderheid bij de Cortes is gisteren het voor
stel tot aanneming der economische wetten ver
worpen. In de bijeenkomst der radicale minder
heid zal eene commissie worden benoemd om bij
Zorilla aan te dringen op de aanneming der be
trekking van minister-president.
De nieuwe Minister van Financiën heeft
besloten een volledig financieel plan, dat bij
koninklijk besluit goedgekeurd zal worden,
in werking te brengen en den wezenlijken
toestand der schatkist opeubaar te maken. De
directiën bij het departement van oorlog zullen
weldra opgeheven worden. Ook is er sprake van
het plan, om het administratief beheer van het
departement van Oorlog bij het Ministerie van
Financiën over te brengen. Door die hervormin
gen zouden verscheidene millioenen bezuinigd
worden.
Parys, 16 Juni. De rechterzijde heeft de hh.
Girardin, Chaugarnier en Audiffret afgevaardigd
om met Thiers over de binnenlandsche politiek
te spreken.
De commissie verwierp een voorstel van Thiers
om de vrijwilligers zes maanden onder de wa
pens te houden.
Madrid, 16 Juni. Officieel wordt bekend ge
maakt, üat er nog eenige bendeu in l'Amez-
cuas eu omstreken rondzwerven.
Daar de gendarmerie voldoende is om de orde
te handhaven, heelt het gouvernement het gar
nizoen van Madrid naar de proviuciên gezonden.
Men spreekt van eene Carlistische beweging
iu Galllcië. Het gouverneuient heeft maatregelen
genomen.
Uatnacho is te Xeres gearresteerd.
Zorilla is aangekomen, te midden van alge-
meene geestdrift.
Beriyn, 16 Juni. Het amendement op de Je
zuïeten-wet wijzigt deze als volgt: Titel: Wet op
de Jezuiëten-orde. In Art. 1: De orde en ver
wante coogregratiën zijn van het gebied des
Duitschen rijks uitgesloten, in Art. 3 vervalt het
beroep op den bondsraad. Verder wordt aan den
bondsraad de regeling der uitvoering opgedragen.
De nationaal-liberalen hebben het amende
ment aangenomen. Ook de vr.j-conservatieven heb
ben er zich mede vereenigd. De liberale rijkspartij
heeft nog eenige bedenkingen, die echter wel
opgelost zullen worden. De conservatieven kun
nen zich niet vereenigen met het eerste artikel
verbod der Jeznïëteuorde) hetgeen de liberalen
niet willen prijs geven.
Men meent echter, dat de conservatieven wel
zullen toegeven.
Aan de toestemming der regeering wordt nist
getwijfeld.
Londen, 17 Juni. De heer Bell, de Engelsche
vertegenwoordiger te Madrid van de houders
van buiteuiandsche foudseu, heeft per telegram
bericht gezonden, dat de Spaaosche regeering de
voorgestelde schikking betreffende de betaling
der coupon van de hand heeft gewezen, raaa.
dat de coupon geheel in zilver zal betaald worden.
De briefwisseling over de Alabama-quaestie is
openbaar gemaakt.
Beohtszaken.
Gewezen vonnissen in strafzaken door het
Kantongerecht te Leiden, dd. 10 Juni 1872.
4 wegens in verkeerde richting te hebben gereden,
3 eeu hond ongemuilband op straat te
hebben gelaten tijdens zulks door B.en
Ws. was verboden.
1 een trekhond los op straat te hebben
laten loopen.
2 met ODgemuilbande honden te hebben
gereden.
3 op straat met centen te hebben gepleid.
1 vuur ongedekt over straat te hebbeu
gedragen.
3 vuil in gemeentewaler te hebben ge
worpen.
3 builen een daargestelde waterplaats
(urinoir) datgene te hebbeu verricht
waartoe die inrichtingen bestemd zijn
vrijgesproken.
Pro (li o t i u.
Groningen, 15 Juni. Bevorderd tot doctor in
do wis- en natuurkunde de heer J. Arriöns Kap
pers, geboren te Groningen, na verdediging van
een academisch proefschrift, getiteldOnderzoekin
gen over oxydatie.
Utrecht, 15 Juni. Bevorderd tot doctoren in de
wis- en natuurkunde de heeren N. P. Kapteyn
en W. Kapteyn, beiden geboren te Barneveld;
de eerste na verdediging van een academisch
proefschrift, getiteldOver rekening met symbolen
en de toepaesing daarvan op de integralie van differen
tiaal-vergelijkingende ander na verdediging van
een academisch proefschrift, getiteld: Over de the
orie der trillende platen en haar verband met de
experimenten.
LAATSTE BERlCHTüiV.
's-Guavenhage, 17 Juni. Bij Koninklijk besluit
van 13 Juni zijn bij de Algemeene Rekenkamer
bevorderd tot referendaris, de heeren
J. C. A. Jansen, thans Hoofd-ambtenaar met
den persoueeien titel van referendaris en C. Al.
van Vliet thans hoofdcommies; tot adjunct-com
mies, de heer H. W. J. Lignac, thans eerste klerk.
Bij Kon. besluit vau dezelfde dagteekening is
benoemd tot ontvanger der dir. belastingen en
accijnzen te Assen c. a. de heer J. W. Meilink,
thans in diezelfde betrekking te Velp.
Heden heeft de commissie, belast met het
afnemen van het examen voor ambtenaren bij
den burgerlijken dienst in Nederlandsch Indië bare
eerste vergadering alhier gehouden, onder het
voorzitterschap van Dr. W. R. baron van Hoë-
vell, lid van den Raad van State.
Schlveningen, 17 Juni. Buitengewoon groot
was het aantal personen, vreemdelingen en in
gezetenen, dat gisteren Scheveoingen bezocht.
Vcoral aan hel Gemeente-badhuis was dit giste
renavond, eigeulijk de eerste zomersche Zondag
achtermiddag, merkbaar. Hoe aanzienlijk toch
het getal der zitplaatsen is, daar voorradig, (3500
stoelen) was er letterlijk geen stoel meer te
krijgen. Aan de table d' höte werd door ruim 200
personen deelgenomen. Ook bet strand, waaraan
een aantal Dieuwe sierlijke tentjes met gemak
kelijke stoelen een vrooltjk aanzien geven, was
altoos de geliefkoosde plek waar vele wandela
ren de verfrischende zeelucht kwamen inademen.
Het laat zich verwachten, vooral als het schoone
weder blijft aanhouden, dat het badseizoen dit
jaar bijzonder druk zal zijn.
Amsterdam, 17 Juui. Voorzeker mag het als een
grooteu en zeldzameu zegen beschouwd wordeu
tietgeen aanstaanden Donderdag onzen op philan
thropised gebied zoo verdienstelijken stadgenoot,den
lieer W. A. Willing, te beurt zal mogen vallen. Op
dien dag toch heeft Lnj 36 jaren achtereen en onver
poosd deel uitgemaakt van het bestuur van het
Ned. Israëlitisch weesmeisjes-collegie alhier, dat
in April jl. door H. M. de Koningin met zooveel
deelnemende belangstelling eu tevredenheid met
een bezoek werd vereerd. Op dit oogeublik is
de heer Willing het oudste lid, daar allen die op
ot omstreeks hetzelfde tijdstip met hein die liel-
detaak aanvaardden, hetzij door den dood of door
aftreding, aan het gesticht bereids ontvallen zijn.
HUWELIJKEN, GEBOORTEN EN STERFGEVALLEN.
Eerste Huwelijks-Afkondiging te Leiden van
den 16deu Juoi 1872.
P. van Leeuwen jrn. 26 j. eu E. vau Veen jd.
26 j. R. van der Walle jm. 25 j. en G. Blan-
sjaar jd. 21 j. E. Vermond jm. 26 j. en J. van
der Velden jd. 26 j. L. Sterk jm. 29 j. en
M. C. de Beunje jd. 48 j. J. A. den Dopper
jm. 27 j. en H. Mulder jd. 23 j. J. G. Stik-
kelman wedr. 46 j. en J. Botermans wed. 31 j-
THEBMOMETEB VAN FAHRENHEIT.
morg.
morg.
nam.
nam.
nam.
avond
avond.
5 Q.
8 Q.
12 Q.
A O.
5 o.
8 <L
10 o.
Zaterd.
76'
64'
60°
Zond.
66»
67
77°
77°
75°
68°
65°
Maand.
64°
690
79°
86°
Wind: Maanddag-middag 4 u. N.
