Maandag 29 April. Ft '3718. A°. 1872. J. J. BRANDHOFF ISSELMAN MR. J. A. F. COEBERGH. LEIDSËH DAGBLAD. PRIJS DEZER COURANT. Voor Leiden per 3 maandenf 3.00. Franco per post.3.85 Afzonderlijke Nommers0.05. Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van Zen- en Feestdagen, uitgegeven. PRIJS DER ADVKRTKNTIKN. Voor iodoren regel.0.15. Grootere letten naar de plaatsruimte die zij beslaan. STADS-BERICHT EN. lobier der plaatselijke directe belastiog, 1872, BURGEMEESTER en WETHOUDERS van (leiden, Gezien art. 264. der wet van 29 Junij 1831 (Staats rad n°. 83) Doen te weten, dat het kohier der plaatselijke [directe belasting over 1872 op heden voorloopig is Vastgesteld en van den 15 den tot en met den 29sten April aanstaande ter Secretarie dezer gemeente (fi- mciële afdeeling), van 12 tot 3 uren, voor een .Ja ter lezing is nedergelegd. En wordt deze door plaatsing in de Leidsche Cou tynt afgekondigd. Burgemeester en Wethouders voornoemd, v. ~d. BRANDELER, Burgemeester. E. KIST, Secretaris. Leiden, 13 April 1872. De beslissing, welke de kiezers a. s. Dinsdag len nemen, is voor geruimen tijd onherroepelijk. iMen bedenke dit wel. Van ééne stem kan 't afhan- ten of de partij van den vooruitgang, dan wel die reactie op meerderen steun in den Raad zal kun- ien rekenen. De keuze is echter niet moeilijk: //aande vruchten ;ent men den boom." Wij hebben 't reeds uiteengezet dat de eerste, die ook, dank ïij de wijsheid onzer medeburgers, de (eerderheid in den Raad_uitmaakt, daarop ontegen- lijk alle aanspraak mag maken. Bij de vele eischen des tijds is het waarlijk eene Idiïügende noodzakelijkheid dat het toezicht op de lleiding der gemeentebelangeu blijve toevertrouwd aan doortastende handenaan mannen, wien 't woord her vorming geen angst of schrik inboezemt; aan inge» iietenen, die er geenszins tegen opzien zelf de handen 't werk te slaan, indien het initiatief niet uit* ,t van hen, die daarmede uit den aard hunner Uctiën belast zijn; aan mannen eindelijk, die de be- ivfaamheid, lust en opgewektheid bezitten en door voorrechten van een krachtigen middelbaren leef- ïjd in staat zijn met ijver, met ernst en de noodige •aal hankelijkheid de burgerij te vertegenwoordigen. Versterkt men echter 't element in den Raad, dat ihoorvoetend en pruttelend zich nederlegt bij het en door den' gezonden geest, die bij de meeste onzer .adsleden voorzit, tot stand werd gebracht; dat geene ;elegenheid laat voorbijgaa nom van tegenzin in de be- itaande orde van zaken te doen blijken en sterk er „toe overhelt om bij meerdere getalsterkte den met laooveel moeite en krachtsinspanning effen gemaakten te belemmeren, dan zal het resultaat zijn dat er ineindjg minder maatregelen voor den bloei en voor- itgang der gemeente zullen worden genomen. Immers :al de strijd tegen al wat naar vooruitgang streeft, lardnekkiger worden, naarmate zij die reageeren zich raohtiger gevoelen. In gemeenten nu, waar het be- ituur in flinke handen is, waar dit regeert naar goede legrippen, zou zulk een toestand reeds verlammend erkenhoe veel te erger zou 't dap wel gesteld zijn die gemeenten, waar de besturen steeds den prikkel den Raad behoeven om energieke maatregelen niet langer uit te stellen. Hoe meer toch ouderwet Bche elementen in de Raden van dergelijke gemeenten tonden binnen komen, hoe meer de besturen met synonieme neigingen overgoten, de hand aan de reactie zouden reiken. Wij zouden menige gemeente, waar men in den geschetsten toestand verkeert, kunnen opnoemen en er ook aanwijzen waar 't dënzelfden weg zou opgaan, als men de kans slechts zou kun nen waarnemen. Voor allö zekerheid raden wij de kiezers, die te Leiden overeenkomstig de door ons voorgestane be grippen denken, getrouw ter stembus op te komen en hunne briefjes zóó in te vullen, dat de kans voor de reactie aldaar voorgoed verkeken is. Wil men daartoe medewerken, men kieze de Heeren: en Lelden, 27 April. De Minister van Financiën, de heer Blussé, beeft in de zitting van de Tweede Kamer van gisteren, in eene redevoering die ruim twee uren de onverdeelde aandacht der vergadering bezig hield, zijne wetsvoordracht tot helling eener in komstenbelasting ter vervanging van het patent, geslacht en zeep verdedigd tegenover de felle maar deusche bestrijding welke dit van de tegenstan ders had ondervonden. De Minister leidde zijne rede in met een be- toog over de noodzakelijkheid van den voorge stelden maatregel welke betere verdeeling van lasten ten doel heeft. Reeds van af de grond- Wetsherziening, dit groot evenement in «ns staats leven, was men daarvan doordrongen en had men daarmede een begin gemaakt. Door de gemeentewet werd een eerste bres in de gemeente-accijnsen geschoten; daarop volgde de afschaffing van den accijns op schapen- en varkensvieesch en die van het Rijksgemaal. Nieuwe verbeteringen waren de opheffing der olaatselijke accijnsen en der Rijksbelasting op de orandstofifen. Maar was dat alles voldoende Neeo, het doel tot betere verdeeling van lasten is met bereikt: de wanverhouding tnsschen de kosten van het leven en de verdiensten der mindere klassen is niet opgeheven; de onevenredige druk der be lastingen tusschen bezittenden en met bezitten- den is niet veranderd; de onevenredigheid tus schen directe en indirecte belastingen nog zeer groot. Werd daarin geen verbetering aangebracht, dan zou geen afdoend herstel van de bestaande ongelijkheid mogelijk zijn. Wilde men echter indi recte belastingen alschaffen, dan moest er eerst een flinke directe belasting zijn, welke de Mi nister in den vorm eener inkomstenbelasting voorstelt. De eischen der schatkist vorderden eveneens een ingrijpenden maatregel. Ofschoon niet zoo donker als bij het doen vau deze voordracht, moest men den tinancieelen toestand niet zoo rozenkleurig voorstellen als door sommigen ge schied is. Er is, ja geamortiseerd, niet echter uit een overschot op de staatsrekening, maar uit In dische overschotten van vroegere jaren. De mid delen hebben, in 1872 een buitengewone vlucht genomende Minister had daarop niet gerekend. Had hij in September van het vorige jaar die wetenschap kunnen bekomen, dan zou de raming der inkomsten een paar millioen booger zijn ge weest, die echter door voorgedragen verhoogin gen dalen tot f 650,UOO. Maar die voorspoed onzer financiën is niet berekend tegenover de vermeer dering der behoeften. Na de spoorwegen is de rij der groote werken geenszins gesloten. Zoowel voor de openbare werken, als voor het onder wijs zijn groote uitgaven in 't verschiet. Het Hooger onderwijs zal veel geld kosten. Eindelijk moet men gelijk in andere staten eens gaan den- keD aan de verhooging der bezoldiging van amb tenaren. Men kan toch 'slands administratie niet toevertrouwen aan menschen die honger hebben; do yoiooyiicRuDieu do. uciasitugeu nemen toe; zoo ook die van posterij en telegrafie, flet brie venvervoer vermeerdert gestadig, maar het per soneel en de gebouwen worden te klein. En dan nog de uitgaven voor de Defensie. Er is dus zoowel versterking van financieele krachten als eene meer gelijkmatige verdeeling der financieele lasten, kortom hervorming noodig. Was dit laatste woord te kras, men kon het wat den Minister betrof verbetering noemenbij hechtte minder aan het woord. Werd echter deze wet aangenomen, dan zou de eerste en belangrijkste stap op den weg van belastinghervorming gedaan zijn, niet de laatste. Met het oog op dergelijke eventualiteit had de Minister met zijn ambtgenoot van Binnenl. Za ken het verband van het ontwerp met de ge meentebelastingen besproken; er zal eene wijzi ging van de gemeentewet op sommige punten noodig zijn. Daarna kwam de Minister tot de belastingen, waarvan de alschaffing door hem werd voorge steld en welke hij met warmte en overtuiging nadrukkelijk handhaafde. De patentbelasting is drukkend voor onderscheidene takken van handel en nijverheid. Een van de groote na- deelen der wet is, dat zij volstrekt niet let op de quaestie of er verloren wordt; ja de wet vraagt des te meer naarmate er in een bedrijf verloren wordt. Ook daarom is de patentbelas ting zoo drukkend, dat zij werkt als belemme ring voor den kleinen man, die zijn voet plaatst op industriëele loopbaan; ook werkt zij zeer ongelijk, daar zij veelvuldig patenten eisebt van hem, die weinig verdieut, en een patent vordert van hem, die zonder groote vertoouingen te ma ken zeer veel geld wint. Maar er is veel in de patentwet, dat haar voor verbetering vatbaar maakt; juist daarom wil de Minister deze belas ting opnemen in eene algemeene inkomstenbe lasting. Het goede der patentwet blijft dan be houden; het slechte, de buitengewone belemmering van den handel of de nijverueid, gaat te loor. De belasting op het geslacht kost den consu ment meer dan zij den staat opbrengt. De slach ter baalt er meer van dan de schatkist. Na nog de zeer nadeelige werking van dien accijns te hebben uiteengezet, komt hjj tot de zeep, de grondbelasting in verband tot de des wege gemaakte opmerkingen, eu verklaarde o. a. dat een ontwerp tot herziening van bet kadas ter gereed ligt, en wijders dat hij nopens het amendement Denting om het bedrag der inkom sten op 1°/» te brengen, den loop der discus sie zal atwaebten, maar dat dan ook het ge slacht moet wegvallen. Het spreekt van zelf dat de Minister zijn hoofd betoog wijdde aan de ver dediging der inkomstenbelasting, niet alleen uit het oogpunt van noodzakelijkheid (gelijk in de inleiding), maar ook uit dat der billijkheid en rechtvaardigheid ter bereiking eener betere ver deeling van lasten. Wat nu de daarop gevoigde redevoeringen be trof, de heer van Lijnden trad, alsof nog niemand het woord gevoerd had, in eene spiksplinter nieuwe bestrijding van het voorstel en resu meerde als het ware fragmentarisch wat de hee ren van Kuyk, 's Jacob, van Naatpen, van Was senaar, ja, wie niet al meer van de elf bestrijders sedert den 22sten zeer breedvoerig hadden uiteen gezet. Ook de heer van Kerkwijk, wiens opinie over de wet nog twijfelachtig is, maar die er meer tegen dan vóór scheen, betrad dienzelfden weg. Eq nu vragen wij of zoo iets kan genoemd wor den een vruchtbaar debat? Neen, het is een dis puut-college op groote schaal, eene verzamelplaats van verhandelingen, een kruisvuur van door elk ander geworpen argumenten, paradoxen en ge meenplaatsen, die, naarmate zij meer herhaald worden, ook meer verveling baren. Na vijfdaagsche discussie, waaraan eene schrif telijke instructie is voorafgegaan, die stapels pa pier inneemt, had men mogen verwachten dat het debat gesloten zou zijn geworden, althans over de algemeene beschouwingen. Maar niet alzoo. Het begint nu eerst recht van voren afaan. Heden is de commissaris van het Dagblad het eerst aan het woord. Onze berichtgever over de Brielsche feestviering verzoekt op nieuw de N. R. C. zijn schrijven aan den hoofdredacteur van ons blad geheel of gedeeltelijk over te nemen, daar anders die cou rant den schijn op zich laadt, in deze quaestie geen tegenspraak te kunnen dulden. Gedurende deze week zijn dagelijks in het Werkhuis alhier opgenomen van 107 tot 114 vol wassen personen en van 45 tot 54 kinderen. Tot aanvulling van 't bericht over de veroor deelden in zake de ongeregeldheden te Bodegraven, zij nog medegedeeld, dat ook 't volgende vonnis werd gewezen: 5*. Jan Turks, beschuldigd van den luitenant der patrouille met een steen te hebben gegooid waarop men trachtte hem te arresteeren. Daarop had hij den korporaal der patrouille geslagen en mei een mes trachten te verwonden, doch een soldaat, die hem aangreep, werd door hem met het mes in den rag verwond en slaagde er toen in, hem te arresieeren. Hij ontkende het grootste gedeelte van de beschuldiging, doch de getuigen hadden deze volkomen bevestigd. De Rechtbank nam dau ook zijne schuld als bewezen aan, en veroordeelde hem tot één jaar cellulaire gev. straf en de kosten van 't geding, te Verbalen bij lijlsdwangterwijl het mes, waarmede hij de verwondingen heeft gepleegd, vernietigd moet worden. Eerstdaags zal het 4de regiment ïnlanterie voor zien worden van het geweer klein kaliber, stel sel Beaumont, bij welk wapen zal worden uit gereikt een nieuw model patroontasch van klei ner afmetingen dan de thans bestaande. De Minister van (Jorlog heeft goedgevonden den luitenant-kolonel J. ocüuurman van den ge- neraleu stal in verband rnet zijne overplaatsing bij het wapeu der infanterie, op de meest eervolle wijze te ontheffen van zijne functie van chef vau den staf in de 1ste militaire afdeeling en die functie opgedragen aan den luitenant-kolonel J. V. D. Diltlinger van den generalen stal' itaans chef van den staf in de 3de militaire aldeeling. De Minister van Oorlog lieett uit aanmerking van het groot incompleet bij de divisiën koninklijke marechaussee en het thans meer dan ooit nood zakelijke om die leemte aan te vullen, de corps commandanten uitgeuoudigd, op drie appèls aan hunne ouderlioorigen te doen bekend maken, dat voor de militairen, die daartoe in de termen ver- keeren, steeds de gelegenlieid bestaat bij het wa pen der koninklijke marechaussees over tegaau- eu daarbij in herinnering te brengen de gunsti, ge maatregelen tot lotsverbetering van het per soneel van usdoeld wapen in het at'geloopen jaar, bij de koninklijke besluiten van den lsteu Juli 1871 n'. 21 eu vau den iiden December d.a. v. n».23, vastgesteld. H. K. H. Prinses Heudrik is volgens den Luxemburgschen correspondent van de Köln. Zeit. sinds eemge dagen vrij ernstig ongesteld; de borst is aangedaao, maar de ziekte had een regelma tig verloop en er bestond geen gevaar. Volgens telegram, omvangen uit Brest dd. 26 dezer, is üet stoomschip Prins Hendrik gisterenmor gen te zes uren van daar naar het Nieuwediep vertrokken. Dc kapitein Kool en de 1ste luitenant de Bas hebben met goed gevolg het eindexamen van de stafschool afgelegd. LI. Zondagavond beeft de onlangs beroepen predikant bij de Waalscbe gemeeuie te Rotter dam, de heer A. G. van Hamel, zijne intreerede gehouden over Joh. IV 111, na des morgeus be vestigd te zijn geworden door deu heer Collins, die tot tekst gekozen had Math. XIU38. Ver schillende predikanten van andere Protesiantsche gezindten woonden de beide plechtigheden bij. Nadere berichten, van Elmina ontvangen, en loopende tot den 21sten Maart j!., luiden gunstig omtrent de stemming der bevolking. De waarnemende Gouverneur Ferguson zou zich beijveren zoo spoedig doenlijk partij te trek ken van de gunstige gelegenheid, door de rustige en vreedzame gezindheid der bevolking aangebo den, om de overgave te doen plaats hebben. Bij de bestaande gezindheid der bevolking zag de Gouverneur er geen bezwaar in de Nederlandsche furten op denzellden dag over te geven. Dit zou, naar hij hoopte, op den lOdeu April kunnen geschieden, indien de Engelsche autoriteiten dan tot de overname gereed waren. Onder de kunstenaren, wien bij de voor eenige da^en geopende tentoonstelling in het Kristallen Paleis te Londen een eervolle onderscheiding is te beurt gevallen, komt ook voor de heer J. B. Tom te 's-Gravenhage, aan wien een zilveren medaille is toegekend voor zijn schilderij: //Ver andering van weide." Aan den heer J. J. van der Maaten te Apel doorn is een bronzen medaille toegekend voor <,Het Udeler meer." Met leedwezen vernemen wij uit Frankfort, dat de geniale Ingenieur kapitein Liernnr, die nog onlangs te Amsterdam is geweest, bij gele genheid dat Z. M. de werking van zijn lucht druk-buizenstelsel bijwoonde, zeer bedenkelijk ziek is geworden. Vad.) De Hooge Raad heeft gisteren uitspraak ge daan in revisie, in de zaak van den Staat der Nederlanden tegen M, Boogaard, weduwe A. Goed hart, wier man door het springen van een torpedo was verwond en overleden. Bij arrest van 13 Januari 1871 was de Staat in eersten aanleg ver oordeeld tot betaling eener wekeiijkscbe uitkee- nng van vijf gulden. Nu heeft de Raad in revisie de aansprakelijkheid van den Staat bevestigd, maar alvorens de einduitspraak te doen, aau de eiscberesse overgelaten sommige punten door ge tuigen te bewijzen. Bij het provinciaal gerechtshof in Groningen is dezer dagen de behandeling der zaak voorigezet van Marten Geitz en Eilert Geitz, vader en zoon, wonende te N.-Pekela, beiden thans gedetineerd, beschuldigd van in deu nacht van 21 op (25 Nov. 1871 den veldwachter Prins, die te N.-Pekelaop surveillance was, te hebban aangegrepen, geschopt en met Stokken geslagen; hem daarenboveu met een halsdoek de keel te nebben dichtgewrongen, met het kennelijk voornetnen om hem om het le ven te brengen, in welk voornemen zq werden verhinderd, door de kraentige verdediging van den veldwachter en doordien ae liaisdoek, wkarme- de zij hun plan wiideu volvoeren, lossprong of brak. Nadat 20 getuigen waren gehuoid, weiden beide beschuldigden veroordeeld iot eene tucht huisstraf van 20 jaren. De uitspraak is bepaald op 1 Mei a. s. Gisteren stond voor het Prov. Gerechtshof te recht een man uit Rotterdam, die een paar dagen in bet begin van Januari jl. in de kost was oij eene vrouw aldaar, welke eene kamer bewounde in hetzelfde huis, waar eene öüjarige koopvrouw gehuisvest was. Bescb. verliet den loden Januari, in den loop van deu dag, de kamer waarhijzija intrek had en stak, daar niemand thuis was, zoo- als hij zeide bij vergissing, den sleutel in zijn zak, welke gewoonlijk aan een spijker werd op gehangen. Hij keerde weldra terug en wist toen, weder bij vergissing, met den sieutel, dien hij had medegenomen, op de kamer van de oude vrouw te komen, opende met den pook eenige laden, nam daaruit het zuur verdiende geld der vrouw, ruim f 10, en eemg goud ter waarde van 20, ja zelfs een kanarievogel maakte het voor werp van zijne rootzuebt uit. Het gestolen geld en de opbrengst van het goud werd verteerd eu aan eenige kleedingstukken besteed, terwijl de vogel voor f 1 en een borrel aan een koopman werd overgedaan. Adv.-Gen. eischte eene veroor- decling tot tuchthuisstraf van 5 tot 16 jaren en twee geldboeten van 50. De uitspraak is bepaald op heden over acht dagen. Donderdag-avond waren wij in de gelegenheid kenuis te maken met een nieuw stelsel van gas- bereidmg volgens deu heer J..A. de Koster, waarop wij de uijzoudere aandacht vestigen van deskun digen. Deze lichtsoort toch onderscheidt zich naar ons werd medegedeeld door de volgende lang niet te versmaden eigenschappen1°. een voudigheid der toestellen, zoo zei Is dat een toe stel voor 5000 lichten door één man kau bediend worden; 2°. zuivering wordt niet vereiseht, daar zij noch amomak noch zwaveldeeleo bevat; 3". minstens vijfmaal meer Ucbtkracht voor deuzelt- den prijs Van het gewone steeukoolgus; 4°. eene besparing van 50 pCt. met uieer licbUracht; 5°. bezit zij nog liet voordeel, naar verkiezing, sterker of zwakker gemaakt te kunnen women en wel in het eerste geval duOf verdere alsiui- ling, en in het laatste door wijdere openzetting der kraan. Wij kunnen natuurlijk niet met lichtmeetkundige zekerheid bevestigen of deze gassoort inderdaad al de opgesomde voordeelen aauuiedt; wij moe ten nochtans erkennen dat de verlichting van het Paleis voor Volksvlijt (waar de heer de Kos ter zijne viDding in toepassing heelt gebraclil) er aanmerkelijk op verbeterd is, zoowel wat nel- derheid als standvastigheid der houdeiden gas vlammen betreft. De ervaring zal het overige leeren. (Dbt.) Gisterenavond werd de algemeene vergadering gehouden van aandeelhouders en leden der Roi- terdamscbe Diergaarde. Uit het uitgebracht ver slag bleek, dat de toestand allergunstigst is en het ledenaantal steeds toeneemt. Tot nieuw lid van het Bestuur werd verkozen Dr. van Ankum, terwijl vijf aftredende leden werdeu heraozeu. Er werden twee-en-twintig gedeelten van aan- deelen uitgeloot. L'Union des Artistes Cercle International des beaux arts te Luik, heeft dezer dagen medailles met daatbd behooreud diploma gezonden aan

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1872 | | pagina 1