is verbetering aangebracht. De verrijking van het
archief was uitsluitend aan geschenken te dan
ken. Van het archief wordt bij voortduring da
gelijks gebruik gemaakt, hetzij door geschiedvor-
schers of door belanghebbenden. De aanvragen
van den kant der doraeinadininistratie verminde
ren; daarentegen zijn aan buitenlandsche geleer
den herhaaldelijk afschriften en inlichtingen ver
strekt. De ordening en beschrijving der archieven
gaat steeds vooruit. Van het Rijksarchief tot die
der genieenten overgaande, zegt de heer van den
Bergh het volgende: „Evenals vroeger bezocht
ik ook in den afgeloopen zomer eenige Zuidhol-
landsche archieven en overal was dat bezoek
welkom, behalve te Woerden, waar mij de toe
gang werd afgeslagen." Het overzicht besluit al
dus: „Er begint zich thaus allengs eenige meer
dere belangstelling voor de oude archieven bij de
gemeentebesturen in ons gewest te openbaren.
Van de grootere gemeenten zijn Gouda, Oude
water en mogelijk ook Woerden en Gorinchem,
in dit opzicht het meest ten achteren. Ik zal niet
ophouden voor verbetering in dit opzicht te ijve
ren, overtuigd dat ik eene nuttige taak voorsta."
Bij beschikking van 19 April 1872 is aan
J. van de Griendt, te 's-Hertogenbosch, tot weder
opzegging vergunning verleend voor een stoom-
sleepilienst in de provinciën Noord-Brabant, Gel
derland Zuid-Holland, Noord-Holland, Zeeland,
Utrecht, Overijsel en Limburg.
Bij beschikking van 19 April 1872 is aan van
der Slik en C0., te Dordrecht, tot wederopzegging
vergunning verleend voor een stoomsleepdienst
in de provinciën Noord-Brabant, Gelderland,
Zuid-Holland, Noord-Ho Hand, Zeeland, Overijsel
en Limburg.
Z. M. heeft benoemd bij de dienstdoende schut
terij te Gouda tot 2den luit. Dr. F. H. G. van
Iterson, vroeger 2de luit. bij de dienstdoende
schutterij te Leiden.
Z. M. heeft benoemd tot rechter in de arrond.-
rechtbank te Arnhem Mr. J. J. Smits, thans
rechter in de arrond.-rechtbank te Tiel.
BINNENLAND.
's-Gravenhage, 20 April. Heden had alhier in
het locaal Diligentia de jaarlijksche algemeene ver
gadering plaats van de 's-Gravenhaagsche brood-
en meelfabriek.
De Voorzitter, de heer van Bosse, gaf verslag
over 1871. De uilkomsten dier inrichting over dat
jaar geven alleszins reden van tevredenheid, in
weerwil dat de meelfabriek, wegens vernieuwing
van de groote stoommachine, een aanmerkelijk
deel des jaars heeft stilgestaan. Ondanks dien
stilstand, werd slechts honderd last tarwe minder
dan in het jaar te voren vermalen in de meelfa
briek. De èroocifabriek daarentegen zag haar de-
biet wederom toenemen, bijzonder in het gebuilde
tarwebrood; terwijl het ongebuilde, het zooge
naamde kropbrood, eenigszins terugging. De afle
vering bedroeg, alle soorten te zamen, 8,729,660
kilogr. tegen 3,571,357 in 1870, en 3,281,334 ki-
logr. in 1869. na
Ten slotte vestigde de Voorzitter er de aandacht
op, dat het voordeel der fabriek grootendeels
wordt verkregen door de meelfabriek. Op het
brood wordt ook geld verdiend, vooral door de
zeer groote hoeveelheid bróód, die verkocht wordt.
Die groote hoeveelheid maakt, dat een vierde ge
deelte van een cent op den prijs van een kilogram
brood een vrij goede winst voor de fabriek af
werpt, terwijl het toch onmogelijk is het brood
zulk een gedeelte van een cent goedkooper te
verkoopen.
De aftredende commissaris, de heer Th. Schill,
werd met bijna algemeene stemmen herkozen.
's-Gravenhage, 22 April. Het bestuur der naam-
looze vennootschap Euterpe heeft zich opnieuw
tot den Gemeenteraad alhier gewend naar aan
leiding van het praeadvies van heeren Burge
meester en Wethouders op zijn adres van 12
dezer. Na de onderhandelingen over deze zaak
met den Burgemeester gevoerd, had men zich
niet voorbereid op een voorstel als in het praead
vies gedaan wordt.
De hoofdvraag toch, of er in de residentie be
hoefte bestaat aan een groot Vereenigingslokaal,
werd reeds vóór jaren door den Raad niet alleen
bevestigend beantwoord, maar men was daarvan
zóó doordrongen, dat afstand van de bezitting op
het Bleienburg en een jaarlijksch subsidie van
f 5000 gedurende 50 jaren, daarvoor niet te
veel werd geacht. Wel is waar zou dan na die
50 jaar het gebouw eigendom der gemeente wor
den; maar die eigendom zou meer dan een mil-
lioen gekost hebben, zonder nog te gewagen van
de groote bezwaren aan het bezit eener derge
lijke inrichting voor eene gemeente verbonden
Tegenover die groote opofferingen, welke de ge
meente zich wilde getroosten, is de vraag, die
thans gedaan wordt, nl. f 40.000 in eens, of, wat
ongeveer hetzelfde is, f 5000 gedurende 10 jaar,
zoo uiterst uiatig, dat, naar het oordeel van het
Bestuur, de waardigheid der gemeente, zoowel
als die der Vereeniging, moeten leiden tot gave
toestemming of tot geheele afwijzing van het
erzoek.
Het bestuur vleit zich ten slotte dat de Raad,
in het welbegrepen belang der geuieente 's-Gra-
venhage, deze gelegenheid niet zal willen laten
voorbijgaan, om door een betrekkelijk geringe
bijdrage aan de Koninklijke residentie eindelijk
eens eene behoorlijke concertzaal te helpen be
zorgen. Eene kleinere opoffering om deze te ver
krijgen, is nog nooit gevraagd en zal ook
nimmer gevraagd worden.
Brielle, 19 April. Het bestuur der Nederl.Lo-
caalspoorwegmaatschappij verzond gepasseerde
week aan de burgemeesters der verschillende ge
meenten in Voorne en Putten eene uitnoodiging
tot het bijwonen der vergadering, op Donderdag
18 dezer te Nieuwesluis gehouden. Tot deze ver
gadering waren ruim 30 personen opgekomen,
evenwel niet allen burgemeesters; slechts de ge
meenten Brielle, Hellevoetsluis, Nieuw-Helvoet,
Rockanje, Oost-Voorne, Geervliet, Zuidland, Ou
denhoorn, Oud-Beierland, Vier Polders en Zwarte-
waal werden door hun hoofd vertegenwoordigd.
Door den heer van Doorn, lid der Maatschap
pij, werd der vergadering kennis gegeven, dat
de Maatschappij spoedig wilde overgaan tot het
casteeren en uitbakenen der lijn Hellevoetsluis-
BrielleRotterdam, welke evenwel na eenige dis
cussie zóó is aangenomen, al9 door den heer
Henket in zijne brochure over de locaalspoorwe-
gen is ontworpen, met die wijziging, om in plaats
van Brielle, Hellevoetsluis als uitgangspunt te ne
men, met een zijtak van Brielle, in aansluiting
over Zwartewaal en Nieuwesluis.
Het verder in die vergadering benoemde co
mité is belast tot het binnen 14 dagen bijeen
brengen van de helft der benoodigde kosten, ge
raamd op I 2000, tot het casteeren en uitbakenen
der lijnen; de andere helft zou de Maatschappij
zelve daartoe bijdragen.
Arnhem, 19 April. Ofschoon de handwerksman
alhier dezen geheelen winter en thans vooral
redelijk arbeid vindt, vertrekken toch een aan
tal metselaars en timmerlieden naar de Ruhr-
streken, alwaar zij, naar 't schijnt, tegen hooger
dagloon werk vinden. Het bouwen van nieuwe
voorname huizen en ook van arbeiderswoningen
is hier weder in vollen gang. De huurprijzen
blijven echter hoog, en in dit opzicht doet deze
stad zelfs voor den Haag niet onder.
Zwolle, 20 April. Zooals voor eenige dagen
van hier reeds is bericht, heeft de vereeniging
tot stichting van arbeiderswoningen te dezer stede
zich tot den gemeenteraad gewend, met het ver
zoek de tente te garandeeren van een door haar
bij de maatschappij van gemeente-crediet op te
nemen kapitaal, groot 60,000. Naar wij ver
nemen heeft dat verzoek weinig kans van inge
willigd te zullen worden, want de raadscommissie,
in wier handen het adres is gesteld, is van advies,
dat het niet op den weg van den raad ligt, zich
dfh dergelijke ondernemingen te mengen, dat dit
aan de krachten van corporatiën en particulieren
moet worden overgelaten en dat de raad later,
wanneer voor het voorgestelde doel eene geld-
leening mocht worden geopend, door het nemen
van aandeelen van zijne belangstelling zal kun
nen doen blijken.
Groningen, 20 April. De voorbereidingen voor
de komst des Koinugs zijn hier algemeen aan
gevangen. In alle hoofdstraten en langs pleinen
zal versiering en illuminatie volgens één plan
en voor gezamenlijke rekening plaats hebben.
Vanwege de stad wordt over eenige dagen het
versieren van den stationsweg en het illuminee-
neeren van het raadhuis en de beurs aanbesteed.
Onder anderen zij nog vermeld, dat de studen
ten, ter eere van Prins Alexander, een bal zul
len geven en dat op de avonden in de „Harmo
nie" vermoedelijk een feestelijke muziekuitvoe
ring zal plaats hebben.
Heerenveen, 20 April. Te Veenwoudeu zal op
27 April a. s. bij den logementhouder G. Kuipers
eene vergadering worden gehouden van werk
lieden en arboiders uit de gemeente Dantumadeel
en Tietjerksteradeel, ten einde te sprekeu over
de wijze, waarop verhooging van daggeld kan
verkregen worden.
Lemmer, 19 April. In den loop dezer week is
de zeesluis in deze gemeente, over welker bezit
een aantal jaren is geprocedeerd, overgegaan uit
handen van de floreenplichtigen in die van het
waterschapsbestuur de Lemstersluis.
Geertrcidenberg, 17 April. Heden te 11 uren
werd alhier een groote parade gehouden tot
het uitreiken der gouden medaille aan den adju
dant-onderofficier Mooyman voor 36 jaren onaf
gebroken trouwen dienst.
Na afloop der parade vereenigden zich de
gezamenlijke onderofficieren van het garnizoen
om aan den jubilaris een geschenk aan te bie
den, bestaande in eene pendule en een fauteuil,
's Avonds werd ter eere van den jubilaris door
de onderofficieren een soirée musicale gegeven,
die door alle officieren en vele notabelen der
6tad werd bijgewoond. Ook van eenige officieren
ontving de jubilaris geschenken.
Vlissingbn, 18 April. Een kleine onaangename
nawee van de uitstekende feestviering op den
6den dezer alhier, heeft een soort van uitspan
ning teweeggebraoht. De zaak is deze: Bij het
successievelijk verdwijnen van militaire mu
ziekkorpsen bestond er hier eene groote behoefte
aan een burger muziekkorps; met vele moeite
is dit eenigen tijd geleden opgericht, bestaande
geheel uit katholieke liefhebbers; aan het be
zwaar van den aankoop van muziekinstrumen
ten werd goedgunstig te gemoet gekomen door
het ter leen geven van instrumenten, op het
raadhuis aanwezig, van het vroeger bestaan
hebbende muziekkorps der schutterijterwijl op
een iuteekenlijst voor het verkrijgen van buiten
gewone leden ruime deelneming volgde. Men
kon dus wel van de muziek verwachten, dat
inen daarop bij voorkomende gelegenheden zoude
kunnen rekenen, doeh misl een vraag om me
dewerking met de feestviering werd afgewezen
en bij de gebrachte ovatie aan het standbeeld
van M. A. Ruyter was men genoodzaakt een
muziekkorps uit Middelburg te ontbieden.
Dat deze onverdraagzame handeling veel werd
afgekeurd behoeft geen betoog; zij heeft dan ook
het gevolg had, dat de majoor-kommandant der
schutterij het bestuur van dat vaderlandslievende
muziekkorps heeft aaogeschreven, om de in ge
bruik ontvangen instrumenten onmiddellijk we
der op het raadhuis in te leveren, en er thans een
lijst circuleert, waarop reeds plus minus 49 bui
tengewone leden van het muziekkorps hun ver
langen te kennen geven, om als buitengewone
leden te worden geroyeerd, zoodat het korps
wel aan uitputting en verval van krachten zal
sterven. (Hbl.)
Middelburg, 19 April. Evenals in verschillende
andere plaatsen heeft zich ook de te dezer stede
bestaande afdeeliDg der algemeene Nederlandsche
vrouwenvereeniging Arbeid Adelt," afgescheiden
en is tot die onder de benaming van „Tesselschade"
overgegaao. Men verneemt, dat op zeer enkele
uitzondering na, al de leden (ten getale van
ruim honderd) tot de nieuwe vereeniging zijn
toegetreden.
INGEZONDEN
Weldra zal de aangekondigde voorstelling van
de Vereeniging Harmonie in onzen Leidschen
Schouwburg plaats hebben.
Hoe staat het met de lijst die ter teekening is
aangeboden? Wij weten dat niet, maar ver
wachten toch, dat die goede resultaten zal opge
leverd hebben zoo niet, dan zou het onbillijk zijn
van de zijde van onze stadgeuooten, wier kinderen
zulk een hoog genot op 1 April in den Schouw
burg hebben genoten, en het zou misschien de
vereeniging Harmonie wel den lust kunnen bene
men, later voor een of ander doel zich weer zoo
gul disponibel te stellen.
Het is waar, men vindt in die vereeniging geen
Mw. Kleine, Piceni of Mina Sluyters, ook geen
van Ollefen, Veldman of Albrecht, geen Victor
Driessens of een Kistenmaker, maar men moet in
aanmerking nemen dat de werkende leden onge
oefende zijn en hun steun vinden in een zwakke
regie.
Maar toch is het de eenige vereeniging in ons
midden, die op ondersteuning mag aanspraak
maken en zich nooit weigerachtig heeft getoond,
wanneer men hare diensten vroeg.
Mag men de verslagen der beide Leidsche
organen gelooven, dan heeft het werkend per
soneel v.in Harmonie flink haar best gedaan en
moeten wij bun ijver niet alleen maar ook hun
werk bewonderen.
Bij de groote kosten dus, die de vereeniging
maken moet om een voorstelling in den Schouw
burg te geven, is het niet ongepast, dat wij onze
stadgenooteu tot ruime medewerking aansporen.
Laat ons hand aan hand dus de pogiDgen van
Harmonie schragen en ons aanmelden bij het be
stuur tot plaatsnemen, opdat niet deze onderne
ming als zoo vele andere in het water valle. Zeker
is het, dat niemand den Schouwburg onvoldaan
zal verlaten. Laat deze aaumoediging u tot
handelen doen besluiten.
E
Leiden, 21 April 1872.
In de Nieuwe Bijdragen voor Opvoeding en
Onderwijs van Maart lezen wij het volgende, dat
in strekking overeenstemt met het rapport van
de commissie van financiën over de hier voorge
stelde veranderingen in de bezoldiging der hulp
onderwijzers en hulponderwijzeressen aan onze
openbare scholen. Bedoeld rap; ort is in ons num
mer van gisteren te vinden.
„Inderdaad er is nog veel, zeer veel te verbe
teren, eer ons volksonderwijs aan rechtmatige
eischeu zal kunnen voldoen. Veel, zeer veel geld
vooral zal er noodig wezen om het te brengen
op de vereischte hoogte. En men klaagt nu reeds
over de groote sommeo! Maar wat is beter: zeer
veel voor iets goeds, dan wel veel voor iets zeer
gebrekkigs? Goede bewaarscholen of voorberei
dingsklassen overal; de opleiding van den onder
wijzer ernstig opgevat en niet meer aan het
toeval, aan routine overgelatendaarvoor de beur
zen geopend, dan zullen de scholen van zelf beter
worden, beter aan haar doel kunnen beantwoor
den. Dan zullen zij meer kostenwant dan moeten
de goede onderwijskrachten wórden vermeerderd
dan zal er tal van hulponderwijzers zijn, die Diet
tot de functie van hoofdonderwijzer kunnen ge
roepen worden, dan zal er wis en zeker een I
hulponderwijzersstand ontstaan, die, goed bezol-l
digd, achting kan afdwingen door de positie die I
zij inneemt. Alles waar. Het kan niet anders.
Het moet zoo worden 1 Maar waar blijft dan del
prikkel om zich tot hooger standpunt te verheffen? I
Moet de hulponderwijzer niet blijven jagen naar I
de hoofdonderwijzerskroon en zal hij niet indotn-1
melen, waar de kaos daarop voor hem tot een I
minimum wordt gereduceerd? O, de lajere ouder
wijzer moet nog wel laag in de schatting staan,]
dat men op hem eene andere maat meent te]
moeten toepassen dan op die van een anderen
tak van onderwijs. Welk ieeraar bij het middel]
baar onderwijs zou niet wenschen zich eenmaal f
op te werken tot den rang van directeur eener
hoogere burgerschool vooral? Dit ideaal is nn I
eenmaal voor allen onmogelijk te bereikenzijn
zij nu daarom gedoemd tot indommelen, tot rusten
op behaalde lauweren, tot verroesten, zooals mes I
het heeft durven noemen? Wie het beweenlt, I
zou een storm van verontwaardiging tegen rei j
hooren opgaan en te recht. Maar is de goed-,
zoldigde hulponderwijzer dan een mensch n
andere beweging dan die heeren Leeraren?"
Wij willen nog deze opmerking aan het medt]
gedeelde toevoegen. Het aantal kweekeliogtf
vermindert gaandeweg, een natuurlijk gevolg vaf
slechte vooruitzichten. Zelfs schijnen de rijk;
beurzen hare kracht te verliezen. Van tijd tl
tijd hebben wij daaromtrent opmerkenswaardig]
cijfers medegedeeld. Ook in onze gemeente is bil
tengewoue schaarschte aan kweekelingen. ffl
zouden daarom, ofschoon wij het in beginsel ml
B. en W. eens zijn, in dezen buitengewonen til
stand wel eene verhooging der gemiddelde toelal
b. v. van 70 tot 100 gulden wenschelijk achtef
KOLONIËN.
BATAVIA, 16 Maart.
Aan het Algemeen overzicht van het TVieitj
Bataviaasch Handelsblad ontleenen wij
De stad Samarang en de residentie hel
ben door hevige bandjirs en dijkbreuken vai
4 tot 6 dezer andermaal geducht gel
De hoogte van het water was ongekem
De beide dagbladen moesten de uitgave een da;
staken, want het werkvolk was genoodzaaki
voor eigen lijfsbehoud te zorgen. Verscheidene
dessa's stonden mede 2 èt 3 voeten onder water.
De hulpbehoevenden werden van overheidswege
met geld en voedsel ondersteund. Na dien tijd
hebben nog kleinere bandjirs plaats gehad. In
het Kendalsche en Demaksche is veel schade aa:
rijstvelden, bruggen en wegen toegebracht;
hevige wind heeft in Kendal een groot gedeeld
van het te velde staande suikerriet omvergeworpei
De telegrafische gemeenschap werd voor kortej
tijd door den storm verbroken. Ook het spooi
wegverkeer werd gestremd en de lijn naar Sold
alsmede de zijtak, hebben geleden.
Volgens berichten uit het Buitenzorgsche
een heuvel in het SoDgobowono-gebergte gedei
telijke omgestort, waardoor drie huizen en eeni^
sawahs bedolven werden en een inlander
leven verloor, die de bewoners der huizen
hulp kwam. Ook had eene aardstorting plat
op het land Tjipaminkis, waardoor 29 wonin,
en schuren werden vernield. Te Paroedjo
district Tjibaroesa, werden 49 wQuingen en
dischuren door een bandjir zwaar beschadi
terwijl 3 woningen en even zoovele schuren dt
den stroom verzwolgen werden.
De expeditionaire troepen naar Goenong Tin;|
zijn gisteren avond op de reede gekomen en
den morgen vroeg ontscheept. Het bericht,
de 1ste luitenant der infanterie A. F. Verbi
bij dien tocht op noodlottige wijze het leven v;
loor, heeft zich bevestigd.
Naar wij vernemen, is de radja, die de
zaak van de onlusten geweest is, op den
tocht van onze troepen naar het binnenland t
vlucht en heeft zich daar aan de autoritei!
overgegeven. Hij is eerst naar Padang en v:
volgens naar herwaarts overgebracht.
Donderdag-middag heeft in kampong No;
wijk alhier een hevige brand gewoed, d.
huizen vernielde en groote schade aanrit-1
Gisteren zijn op de kantoren inschrijvingslij!
rondgezonden om de noodlottige gevolgen
deze ramp, die vele Europeanen en vroeger
goede inlanders treft, te lenigen.
Eene tooneelvoorstelling, den 11 dezer A'
eenige jongelieden hier gegeven ten voords]
van het fonds om een opera-gezelschap te f'
krijgen, droeg algemeenen bijvakweg. Dezuivi
opbrengst was f 800.
Voor de noodlijdenden in Perzië is bij het
mité alhier reeds 9.900 ingekomen.
Het Hooggerechtshof heeft het doodvonnis
zake Varkevisser bekrachtigd.
Door den Gouverneur-Generaal van Ned.-I-'-J
zijn de volgende beschikkingen genomen:
Civiel Departement. V erleend: Een twe->i
verlof naar Ned., wegens ziekte, aan den res>-'
van BaDtam J. H. van der Palm; een tweej-'jl
lof Daar Europa, wegens ziekte, aan den in!-
den telegr. dienst in N.-I. S. A. Webb; een nvi'l
verl. naar Ned., wegens ziekte, aan den conv™
2de kl., tijd. gesteld ter besch. van den res-
