scharen zoowel op het Plein als in 't Noordeinde,
vlak over 's Kouiugs paleis.
Hedenochtend werden tot opening van het
feestprogramma de heide standbeelden van den
grondlegger onzer ouafliaukelijkheid van wege
de feestcommissie op eigenaardige wijze met op
gaand groe kransen en vlaggen versierd, terwijl
in onderscheidene kerkeu de teksten der leer
redenen ook werden dienstbaar gemaakt aan de
heeuwijziug op het gewicht van den dag.
Om éen uur verkondigde bet kanongebulder
iu den Koekamp alsmede het klokkenspel van
den toren der Groote Kerk den aanvang van de
eigenlijke feestviering. Van alle zijdeu der stad
stroomde eeiie blijde menigte en optochten van
de naartoe aaugewezen leerlingen der stadsscho
len en anderen, niet oranje versieid en met oranje-
en driekleurige vlaggen en banieren naar het veld
henen, waar de versctieideu honderden leerlin
gen, ouder de leiding van hunne ouderwijzers,
tot de bbjde steiiiining vau't algeuieeu bijdroegen.
Bij alwisseling deed zich de muziek liouieu van
het regiment grenadiers en jagers. O. a. voerde
die kapel een leestuiarsch van ilunkler en eeue
fnniaisie op motieven uit de opera van Hossiui's
Guillaume Teil, en eeue nationale ouverture van
Dunkier uit. Bij de vadertaudsche liederen zon
gen velen die mede.
Luule waren de toejuichingen, waurtnede H.
M. de Koningin werd begruet, toen H. D. in ecu
open rijtuig gezeten, langs het Malieveld reed om
getuige te zijn van de hartelijke vaderlaudsche
opgewektheid, die de saamgevloeide menigte aan
den dag legde en vau het schouwspel dat zich
aldaar aanbood. Zichtbaar was H. M. getroffen
over de hulde haar toegebracht.
Te midden van dat veld prijkt een Gedenk
naald, 23 el hoog, op een vierkant voelstuk van
8 el breedte. Vier dugleekeuiugeu prijken daarop
in de hoogte, waarvau een, 1 April 1672, het be
gin, en een 15 Mei 1648, liet einde van den krijg
om de onafhankelijkheid aanduiden.
Op de voorpliut van de Naald staat het portret
van den Yuder des Vaderlands," Print Willem van
Oranje", de 2de zijde biedt het Taf reel der in
neming van den Briel-, de wapens van den Uriel, Vlissin-
gen en Enkhuizen en een Geuzensclup ziet men aan
de andere zijden, alles met toepasselijkeopscliriflen.
De Gedenknaald is omgeven door 156 Veue-
tiaausclie masten met vlaggen en schilden versierd.
Op de schilden prijken de namen der bevelheb
bers en andere personen, die bij de bemachti-
giug van den Briel eeue historische vermaardheid
hebben verkregen; voorts de wapeus van Zeelaud,
van de republiek der Vereeuigde Nederlanden,
de spreukEendracht maakt Macht, dê Nederlandsche
Maagd, en fop zestien schilden, geplaatst in de
rouduiteeuloopende beide uiteinden van bet feest
terrein,) de acht eerste couplenen van het Wil
helmus van Nassauwen-, ook de uichter der woorden
van dat vaderlaudsche lied, Philips van Maruix,
de vriend en medestander van Oranje, werd niet
vergeten; een der schilden is hem toegewijd.
Op het leostterrein verschenen twee optochten
uit öcheveuingen, als een van de mandeuiakers
en de voerlieden aldaar, de laatste te paard, allen
in costuuin en getooid met oranje linten en sjer
pen. Beide optochten hebben in de stad hunne hulde
gebracht aan de vorstelijke personen en bij het
paleis des Kouings en dat van Z. K. H. Prins
Fiederik der Nederlanden, in koor de vaderland-
sclie liederen aangeheven.
De levendigheid op het feestterrein bleef den
geheeleu namiddag voortduren; vermelden wij nog
wegens dat terrein, dat in den buitensten omtrek
de wapeus prijken der elf proviuciëu, die van
Neerlauds Oost en West en dat van 's-G raven huge.
Op het leeslterieiu was de Gedenknaald gtïi-
luuuneerd, en het Malieveld werd dikwerf door
electrisch of Beugaalsch vuur, niet afwisseling
van kleuren, verhelderd; nu en dau werden vuur
pijlen eu zwermpotten algesiukeu.
De muziek vau de schutterij eu die van het
4de bataljon jagers deden zich beurtelings hooren.
Langs het Malieveld voer een net geïllumi
neerde gondel, welks bemanning nu eu dau va
derlaudsche liederen aanhief.
Tegeu IU uren begon de menigte in het veld
te vei minderen en het feest liep in de meeste
orde eu vroulijke eendrachtige stemming af.
's-Gbaveneaqe, 2 April. De militairen vau het
regiment grenadiers eu jagers hebben gisteren
huune nieuwe Beauinont-geweren ontvangen.
Aan het plaatsbureau van den Holl. IJzeren
Spoorweg alhier zijn gisteren 2147 kaarijes naar
de velschillende plaatsen van de lijn den Haag-
Roiterdaui-Amsterdam afgegeven.
De Hooge Raad heeft o. a. behandeld het
beroep iu cassatie ingesteld door deu Utrechtschen
metselaarsknecht H. Mulder, tegen een arrest van
het Hof iu Gelderland waarbij hij tot 10 jaren
tuchthuisstraf is veroordeeld wegens inoedwilligen
doodslag. De veroordeelde, die met andere ar
beiders op het laatst van het vorige jaar werk
zaam was aan het fort Crevecoeur, bezocht op
zekeren avond met zijne kameraden eene herberg.
Zij geraakten in opgewonden toestand en eene
ontstane woordenwisseling eindigde met het toe
brengen van eene vreeselijke verwonding, waar
van een spoedige dood het gevolg was; Mr. A.
de Pinto droeg een middel van cassatie voor en
conclud erde tot vernietiging van het bestreden
arrest en verwijzing der zaak naar een aangren
zend Bof, omdat niet uit het arrest bleek dat de
toegebrachte verwonding de oorzaak van den dood
zou zijn geweest. Adv.-gen. Mr. Polis zal den
9den dezer conclusie nemen.
Gisteren zijn door de politie alhier aange
houden de personen, v. M. en B. ter zake van
gelddiefstal, welke bestond iu bet ledigen van
iemands zakken.
's-Gravenhage, 8 April. Een waardig deel van
de feesten, gewijd aan de herdenking van den
voor Neerlauds historie zoo belangrijken lsten
April, maakte de op gisterenavond gegeven voor
stelling, De zegepraal der Geulen, uit in den Konink
lijken Hollaudschen Schouwburg onder directie
van den heer J. C. Valois. Die directie heeft hare
taak om ook van haren kant tot de opluistering
der feestelijkheden bij te dragen, goed opgevat
eu ten einde gebracht.
HH. MM. de Koning en de Koningin alsmede
Z. K. H. Prins Alexander hadden de voorstelling
met hunne hooge legeuwoordigheid vereerd.
Naar men verneemt zal de Hooge Raad der
Nederlauden, aanstaanden Zaterdag 6 dezer, eene
openbare algemeene vergadering houden, waarin
de nieuw benoemde raadsheer Mr. J. W. Schuur
man, als zoodanig plechtig zal worden geïnstal
leerd.
In de laatste jaarlijksche algemeene verga
dering van het Koniuklijk Instituut voor de taal-,
land- en volkenkunde van Noderlandsch Indië,
den 30sten Maart 11. gehouden, zijn ter vervan
ging der heeren Jhr. Mr. W. T. Gevers Deynoqt.
Mr. P. A. S. van Limburg Brouwer en P. J. B.
C. Robidé van der Aa, tot leden des bestuurs
gekozen de heeren Mr. L. A. J. \V. Baron Sloet
van de Beele, Prof. Dr. J. H. C. Kern, beiden te
Leiden, en Dr. Th. Ch. L. Wijnmalen, te 's Gra
ven hage.
Delft, 2 April. Uit het verslag der commissie
van beheer over de stedelijke gasfabriek, loopende
over het jaar 1871, blijkt, dat het saldo der ex
ploitatie-rekening bedraagt ƒ28613, zijnde ƒ1255,83
meer dau het jaar te voren. Bet gausche bedrag
wordt iu ontvangst gebracht in de gemeente-
rekeuing, terwijl aflossing van het opriclitings-
kapitaal ad 5U00 en rente-betaling van het nog
niet algeloste deel ad 3375 in uitgaaf daartegen
komen. Uit een overzicht van het gasverbruik
door particulieren, bij het verslag gevoegd, blijkt,
dat in 1856, toeu de prijs per kub. in. 17 ets be
droeg, het verbruik in kub. m. 124,287 beliep;
1857, 17 ets., 155,3U4 k. in.; 1862, 17 ets., 259,751
k. m.; 1863,16 ets. 259,234 k. in.; 1867, 16 ets. 336,658
k. ui.; 1868, 14 cis., 339,684 k. ui.; 1871, 14 ets.
437,756 k. m. Daaruit blijkt dus, dat naarmate
de prijs van het gas is verminderd, het jaarlijksch
verbruik door particulieren aanzienlijk is vermeer
derd en ook de opbrengst aanmerkelijk is toe
genomen.
De voorgenomen optocht naar het graf van
den Grooten Zwijger heeft hedenmorgen, door
goed weer begunstigd, in de beste orde plaats ge
had. De verschillende groepen van den trein, die
aller bijval mocht inoogsten, zagen er zeer goed
uit. Een groep was gevormd door heeren studen
ten aan de Polytechuische school; een andere be
stond uit jongeliugeu, gekleed in het costuutn van
den Spaauscbeu lijd. Hedenavond zal op nieuw
een rondgang door de stad plaats hebben.
Harderwijk, 2 April. Den 13 dezer zal van
het koloniaal werldepot alhier naar Rotterdam
vertrekken een detachement suppletietroepen,
sterk 125 man (waaronder 6 onderofficieren) om
dien dag aldaar te embaiqueeren aan boord van
het schip Noach 111, gezagvoerder L. Hoefman
en naar Java vertrekken, onder bevel van den
kapiiein der inf. van het leger in Ned.-Indië, G.
L. van Doornum, die van verlof naar Java retour
neert eu tot medegeleide de 2de luitenant der
inf. van gemeld leger J. F. Battaerd.
Groningen, 30 Maart. H. M. de Koningin heeft
aan de hoofdcommissie vuor het Heiligerlee-feest
doen berichten, dat zij tot haar leedwezen ver
hinderd zal zijn aan de uituoodiging, om het
feest der onthulling van het monument mede bij
te wonen, gevolg te geven.
Roermond, 2 April, liet Gemeentebestuur alhier
heeft met 11 tegen 1 stemmen besloten, het open
baar lager onderwijs op de eerste opeubare school
in den vervolge evenals tot nu toe te doen geven
door broeders van de Onbevlekte Ontvangenis
van Maria, en wel in liet gebouw tot hun kloos
ter behoorende en in hun kloostergewaad. Die
broeders zulleD daarvoor uit de gemeentekas ƒ2200
's jaars ontvangen. Het hier verschijnende bis-
schoppelijk-ultramoutaausche blad, de Maas-en floer
bode, is uiet dit besluit van den Gemeenteraad
zeer ingenomen en laat er op volgen, dat diezelfde
geestelijke orde reeds bijzondere scholen te Am
sterdam, Schiedam, 's-Gravenhage, enz. heeft op
gericht en dat men vurig broeders van die orde
verlangt, om scholen te Haarlem, Zwolle, Utiecht
en vele aDdere plaatsen op te richten, doch dat
het Moederhuis, te Maastricht gevestigd, niet ge
noeg broeders, examen afgelegd hebbende om
lager onderwijs te mogen geven, kan leveren.
NR. G.)
~W erkmans-Y ereenigin g
«tWCJT «ËflIOEGEni."
De teekenlessen, die in dezen winter gegeven
zijn, hebben een einde genomen; a. s. Donderdag
4 April van 810 uren des avonds zijn eereleden,
donateurs en begunstigers der vereeniging uitge-
noodigd, de inrichtiug en de vervaardigde teeke-
ningen te komen bezichtigen.
Mochten er onder onze geëerde stadgenooten
heeren zijn, die deze vereeniging op prijs stellen
en geeue uilnoodiging ontvangen hebben, worden
zij bij deze beleefd verzocht, ons met een bezoek
te vereereu.
Op Vrijdag-avond 5 April van 810 uren worden
de leden uitgeuoodigd; alsmede wordt daartoe
aan alle werklieden, die geen leden der vereeni
ging zijn en lust gevoelen de teekeningen en de
inrichting te komen bezichtigen, op dat uur gele
genheid gegeven.
Namens het Bestuur,
J. Goedeljee, Pres.,
J. N. van deb Mark, 1ste Secr.
Leiden, 3 April 1872.
KOLONIËN.
BATAVIA, 22 Februari.
Aan het algemeen overzicht van het Nieuw
Balaviaasch Handelsblad outleenen wij het vol
gende:
De 55ste verjaardag van Z. M. deu Koning is
hier op de gebruikelijke wijze gevierd. DeD vol
genden avond gaf Z. Exc. de Gouverneur-Gene
raal een thé dausant, waarop een groot aantal
personen genoodigd waren.
Met genoegen vernam men het telegrafisch
bericht, dat drie verdienstelijke maunen, de hee
ren Levyssohn Noruiau, generaal Verspijck en
majoor Krtneliug door den Koning tot ridders
van de Leeuwenorde zijn benoemd.
De Javasche Courant deelt mede, dat het hoofd
van Goenoeng Tiuggi, op Sumatra's Oostkust, zich
heeft onderworpen. Er schijDt geen strijd te zijn
gevoerd. Intusschen zou een verdienstelijk otlicier,
naar men bericht, bij deze expeditie het leven
hebben verloren. De eene lezing heet, dat hij
met een ander otlicier in de Bila-rivier ging
baden. De andere luidt, dat hij uit eene prauw
viel. Iu elk geval verdween hij spoorloos, hetgeen
men daaraan toeschrijft, dat hij door een kaai
man aangegrepen zou zijn.
De wesiinoussou is hier tot bedaren gekomen,
lil de Javazee is het weder echter nog steeds
ongunstig. Uit de binneulanden verneemt men,
dat ook in de resideutiëu Probolingo eu Bezoeki
overstroomingen hebben plaats gehad. Aan brug
gen, dijken en wegen valt zeer veel op Java te
doen.
Men zal zich herinneren, dat een inlaudsch
hoofd tegen eeuige iu Middeu-Java verschijnende
bladeu eene aanklacht wegens laster bij den
rechter had ingediend. De Raad van Justitie te
Saniarang verourdeelde de heeren M. E, Andreas
en VV. Hoezoo, den eerste tot eeue maaud ge
vangenisstraf en 25 boete, den tweede alleen
tot .gelijke boete. Hel Hooggerechtshof heeft die
vonuisseo vernietigd eu de genoemde heeren vrij
gesproken, op grond dat de Raad van Justitie
de vei oordeeling had gebaseerd op de bloote ver-
klaiiugen van de heeren A. eu H., dat de eeD
was de schrijver van het geïncrimineerde arti
kel in de Locomotief eu van deu ander dat hij
het had doen overnemen, zonder eeuig verder
bewijs hoegenaamd dieuaaugaaude, door overleg
ging van de kopij of andere bewijsmiddelen te
vorderen. Het Bof besliste dat hunne schuld niet
voldoende was bewezen.
Een ander rechtsgeding van meer direct be
lang is thans aan de overweging vau het Hoog
gerechtshof onder worpeu. Een suikerconlract staat
op naam van verscheiden personen, waarvan één
de dceliug vordert, waartegen de overige belang
hebbenden zich verzetten. De raadsman van de
laatste partij heeft ouder meer gepleit, dat een
coutract niet is eene zaak iu deu zin van het
burgerlijk wetboek en dat derhalve suikercon
tracten niet kunnen worden gesplitst of tot dat
doel de verkoop gevorderd, al mocht in het ge
wone leven verkoop van een contract plaats heb
ben. Met belangstelling ziet men de eindbeslis
sing in dit geding tegemoet.
De Delhi-Maatschuppij heeft een agent naar
Saniarang gezonden om er werkvolk aan te wer
ven. Men schijut het daar met de Chineezen niet
te kunnen klaren. Naur meu verneemt, zijn reeds
met eenige houderdeu Javanen overeenkomsten
gesloten, die door een stoomschip zullen worden
overgebracht. De hooge rijstprijzeu, tengevolge
van de overstrooming, begunstigen deze proef
neming.
In het Samarang8che vendu-departement blijkt
de grootste verwarring te heerschen. Men spreekt
thans van een tekort van ruim 82,000.
Den 23 Maart a. s. zuilen alhier van wege het
Gouvernement 2,784 picols sapanhout verkocht
worden.
Den 12 dezer heeft te Rembang met groote
plechtigheid de inwijding der aldaar nieuw ge
bouwde Vrijmetselaarsloge plaats gehad.
B Ü1TENLAND.
Frankrijk.
Versailles en Parijs. Minister van financiën,
Proees-Trochu. Napoleon en Mac-Mahon.
Thiers heeft al dadelijk na het uiteengaan i
Vergadering, verzocht bij de permanente co]
missie, die volgens zijn wensch in Versail
achtergebleven is, toegelaten te worden. Hij J
haar verlof vragen geuureude het reces te PaJ
in het Elysée Bourbon te gaan resideereu. I)J
evenals den vorigen keer is de permanentecoj
missie bijna geheel samengesteld uit leden ,1
de rechterzijde en het rechier centrum. DeioJ
zijn zooals wij reeds meedeelden op het oo.J
blik zeer verbolgen op den president weger. I
laatste redevoering en wanneer men daarbi I
haat tegen de hoofdstad in aanmerking nej
zullen zij zonder twijfel het vei zoek weigej
Thiers zal zich dus waarschijnlijk moeten bel
ien tot het geven van eenige audiënties in Pul
Van een definitieve terugkeer uaar de grl
Seine-stad is voorloopig in het geheel gl
sprake.
De ministers hebben eene zitting gehouil
waarin voornamelijk over de benoeming vanl
nieuwen minister van financiëu is gehandeld.!
Goulard heeft het met deu landbouw en I
schatkist-aangelegenheden te druk. Als men I
gaat welke belangrijke quaesties op dit gel!
aanhangig ziju, is het ook zeer begrijpelijk, I
opzegging der bandelstraktaten, de ïuvoeriugl
het nieuwe fiuaucieele stelsel van Thiers, de!
vrijding van het grondgebied, het innen vat'
door de Vergadering goedgekeurde belastiu.J
het bestudeereu van diegene, die zij na haarl
ces in behandeling zal nemen, ziedaar alle za!|
die de zorg van den iuteriuiaireu minister,!
ten zijn eigen departement van koopha.Mj
vereischen. Waarschijnlijk zal Goulard dtl
tiet' de financiën in handen nemen, terwijl fl
voor koophandel een opvolger zoekt. Men sell
hiervoor het oog te hebben op een lid van I
rechter centrum.
De telegraat deelt mede dat in het proces a
Trochu legen deu Figaro vonnis is geveld. I
aanklacht had, zooals men zich herinueren I
een dubbel karakter; zij werd gedaan wegtl
eerroof en laster. Aan de eerste heeft de jl
de redactie van genoemd blad onschuldig, ol
de tweede schuldig verklaard en de heeicul
Villemessant en Vnu zijn ueswege veroordeel
Het proces hield in den laatsten tijd het publl
zeer druk bezig; vooral de getuigenis van
Mahon heeft groote sensatie te weeg geur!
wegens de verklaringen, die hij daarbij over!
ex-keizer heelt afgelegd. Het verband tusscl
deze verklaringen eu het proces-Trochu is daj
het algemeen het gedrag van dezen generaal
gouverneur van Parijs, het plan de bataille
Mac-Mahon en Napoleon, kortom de geheels
van zaken in bet laatst van 1870 ter sprjH
kwam. Mac-Mahon nu heelt in zijne getuig
geheel de bewering gelogenstraft, die algen» j
legen Napoleon wordt volgehouden, dat hij»
sterkste zou hebben aaugedrongen op den c!
lukkigen tocht, die Sédan ten gevolge hu®
die dan moest strekken om meer uil een dyuiilÜ
dan uit eeu vaderlandslievend oogpunt Ba®
uit Metz te outzetleu. Integendeel heeft de iH
aan Mac-Mahou volkomen vrijheid gegeven®
te handelen en rust derhalve de verautwoi!
lijkheid geheel op deu maarschalk.
De Bouapartische bladen roepen natuurlijk!
geviereud uit, waar men nu blijft met de I
regaaude beleedigiugen, die men deu man!
Sédan naar het hoofd heeft geslingerd. De I
eu l'Orire doen beiden hun best om aaD tel
uen welk eeu diepen indruk dts uiaarsc®
verklaringen te Versailles hebben gemaakt. 1®
andere bladen weerspreken huune strekkiu®
waarde. De Siècle zegt o. a.Er bes ton de®
het laatst van Augustus twee plannen, een®
ver militair en een dynastiek. Bet eerste®
om, zuo lang de weg nog vrij bleef, op 1®
terug te trekken en er den vijand af te houdei®
tweede was om door de vijandelijke arméi-^|
Bazaine te naderen en hem te bevrijden!®
eerste plan was van de keizerin er I
laatste van Mac-slahon. En welke i>®
de oorzaak, dat ten slotte het slechtste vautwi
gevolgd werd, terwijl toch deu 2lsten Aug®
Mac-Mahon zijn terugtocht naar Parijs
begonnen was Die oorzaak bestond
de plotselinge aankomst van Roucher te Cl
celles, die door de keizerin was afgezonden,
een laogdurige samenspraak met den keizei
den maarschalk de politieke gronden voqi
niet terugkeeren naar Parijs blootlegde eu i
majesteit deed besluiteo den tocht te ondernet
die zulk een ongelukkig einde heelt gehad.
De Siècle vertelt ons hier niet veel Dit'
Het was van vrij algemeene bekendheid, ds'
voornaamste schuld van den tocht uaar het h"
Oosten aan de keizerin is te wijten. De Sièclt'
klaart daardoor dan ook niet, waarom Na(iO
voor dien ongelukkigen tocht zoo vreeselijk
allerlei scheld- en scbandwoorden naarheO
is geworpen, Wij hebben die uitdrukkingen