nemer in de beide buffetten. Des middags wordt
er op het raadhuis, dat door den heer van der
Wiel uit Rotterdam gedecoreerd zal worden, een
diner gehouden, waarvoor de heer Deutschman
te Rotterdam de zorg op zich heeft genomen,
vermoedelijk zullen daaraan wel de Koning en
Prius Alexander deelnemen. Op verzoek des
Konings is ook de bekende geschiedschrijver John
Lothrop Motley daartoe uitgenoodigd. Buiten de
Zuidpoort (de poort, waardoor den Isten April
1572 Bois van Treslong de stad binnenrukte) zal
een „schitterend vuurwerk" worden afgestoken
te leveren door den heer Ruysch. De platen van
den heer Ver fluell, waarvan ik u reeds vroeger
schreef, zullen ter bezichtiging liggen in het Wees
huis. Behalve het muziekkorps uit Arnhem komt
nog 't korps hoornmuzikanten van 't derde bat.
jagers te 's-Hage en verder brengt het ramtoren
schip de Buffel van den Helder zijne stafmuziek
mede. Uit 's-Hage komt de 2de sectie der afdee-
ling van 't Metalen Kruis de feestviering bijwo
nen. Aan den heer W. J. Hofdijk is opgedragen,
een gedenkboek te vervaardigen van het feest.
De redacteuren van eenige Christelijk Nationale
couranten roepen alle „christenen" op tot eene
waardige feestviering; die oproeping getuigt (Vad.
12 Maart) van groote verdraagzaamheid. Mevrouw
Storm (Utr. Dagbl. 11 Maart) vraagt de medewer
king der vrouwen tot het nationale feest.
Bijna iederen dag lezen wij in de couranten
van locale feestviering. Zij is algemeenslechts
eenige plaatsen in Brabant, waar de ultramon-
tanen den boventoon voeren, uitgezonderd. Ik
zal daarom uwe lezers niet vermoeien met eene
opsomming van al de plaatsen, waarvan ik het
deze week opteekende. Veelal bestaat die feest
viering in een historischen optocht.
Het aantal subcommissiën bedraagt door de
oprichting van 3 nieuwe, te Hooge Zwaluwe,
Moerdijk en Steenwijk 200; dat der correspon
dentschappen 20 (in mijne vorige opgave was eene
fout ingeslopen niet te Oudenhoorn maar te Neder-
hemert was een correspondentschap opgericht).
Daar het uw lezers misschien wel eenig belang
kon inboezemen, hoeveel de hoofdcommissie ver
zameld heeft, heb ik mij aan eene optelling ge
waagd van hetgeen zij volgens hare offciesle berich
ten in 't Weekblad had verzameld.
Ik behoef u niet te z eggen, wat voor een werk
dat was, daarom, hoewel ik de bewerking zoo
nauwkeurig mogelijk heb gedaan, roep ik toch
verschooning in voor fouten. Sommige zijn buiten
mijne schuld, b. v. te Brielle was ingezameld
„meer dan 14(10;" hiervoor moest ik wel 1400
rekenen? Dan vond ik weer eens de atoezeggin
gen,", die ik niet heb medegerekend, wanneer
het geld nog niet ingekomen was. Bovendien kan
het Weekblad fouten begaan hebben. Ik verzoek
de couranten, die dit mochten overnemen, hierop
wel te letten. Volgens mijne berekeningen dan
heeft de hoofdcommissie bijeengezameld ƒ18,154.90'
en wel: voor 't monument 15,879.22'; voor 't
asyl 2429.68voor eene nuttige inrichting (zon
der aanduiding welke) 333,50; voor een Oranje-
Nassau weeshuis volgens 't plan van Bernhardi
(waarvan de geschiedenis beschreven is in de
Amst. Cour. van 14 Maart) 12,50. Uil de cou
ranten dezer week zag ik dat zij verder ontving
van de regenten van 't St. Anthony-Gasthuis te
Leeuwarden de toezegging van ƒ1000 voor't asyl;
van prinses Marianne 1000 (asyl) en ƒ300 (mo
nument); van de subcommissiën en correspondent
schappen Groningen 390,50 (asyl f 331,50); Tiel
ruim 400; Beverwijk 169 (asyl 140);Kuilen
burg 220; Den Haag 1100 (asyl); Texel on
geveer 50 (asyl); Werkendam ƒ138 (asyl);
Harlingen meer dan ƒ1100; Heerjansdam
ruim 50 (asyl); Willemstad 47 (asyl 3,50);
Lochem 127,45 (asyl); Klaaswaal 76,20 (asyl
50,30); Hoorn 272 (asyl 43,60); Aardenburg
60; Rozenburg 87; Maasland 31,20; Koedijk
10 (asyl); Dubbeldam 25,55 (asyl); van Teylers
stichting te Haarlem 200 (asyl); van de collec-
tanten-vereeuigiug te Rotterdam f 3425,66; aan
verschillende giften 120 (asyl 65).
Wij worden dagelijks overstroomd met de
voortbrengselen der gelegenheidslitteratuur. Onder
de courantartikelen noem ik slechts dat van den
heer E. H. Kol (lid der asyicommtssie) in de
N. R. Cl. van 11 Maart en dat van een „prulte
laar" in de Amst. Cour. van 14 Maart, die klaagt,
dat wij geen „liedjes" hebben, geschikt om door
't volk gezongen te worden. Hierbij wijs ik ook
op de plaat Het Isolement van de Zwarten en Groenen
in Uilenspiegel. Onder de werken over 1 April
(zoowel liederen en gedichten als historische ver
halen) noem ik Het Morgenrood der Vrijheid of den
Briel in 1572, door H. C. van der Heyde; 12 lie
deren uit het Geusen-liedeboeck, die spoedig uitge
geven zullen worden door de Vereeniging voor
Nederlandsche Muziekgeschiedenis; A. van Schel
ven, de inneming van den Briel, een nieuiv Volkslied
(Rotterdam, Hendriksen); H. Th. J. van Hall,
Lied van 't Nationale Brielsche Geuzenfeesl; M. Smink,
Hoe een grootvader de inneming van den Briel vertelt
(en meer dergelijke schoolboekjes); Het jaar 1572
door P. C. HooftAnna Foore, Vrijheidszin en dwin
gelandij-, G. van der Schraft, Ons Vaderland; Het
Asyl in den Briel ('s-Hage, van 't Haaff) en Streck-
fuss, De Dageraad der Vrijheid, vertaald door Ter
Haar. Reeds is aangekondigd voor de volgende
aflevering van Omnibus1 April door Gerard Kei
Ier. De Olijftak deelde eenige bijzonderheden aan
gaande den Briel mede, en als groot nieuws, dat
deze stad de eerste vestiDg was, die op 1 Dec.
1818 de Franschen verdreef! Dat is toch al lang
bekend, dunkt mij.
De heer Simons heeft eene gelegen heids-statuette
vervaardigd van Blois van Treslong, den edelen
Watergeus, die na zich op 1 April te Brielle zoo
roemrijk onderscheiden te hebben, den 18den
November 1572 reeds „Gouverneur en Capitein-
Generaal van de Stede van den Brielle" was; en
van 1573 tot 1576 „Baillu en Dijkgraaf der stede
van den Briele en den Lande van Voorne"is ge
weest Gedenkpenningen van het feest zullen
geslagen worden door het muntcollegie, den munt
meester en 's rijks stempelsnijders.
Laat mij eindelijk spreken van de wanklanken,
die zich omtreut de feestviering doen hooren.
Als verslaggever reken ik mij dat tot plicht, hoe
onaangenaam mij dat ook valt. Want wie zal
het zeggen, welke gevolgen de houding der ui
tramontanen na zich zal slepen! De sympathie
is zoo groot (een nieuw bewijs geeft het verhaaltje
van de arme vrouw te Gouda, in uw Dagblad
van 14 Maart), dat men die oppositie niét kan
dulden. Gij kunt dén geest, die het volk beheerscht,
o. a. zien in het versje, dat volgens uw blad van
12 Maart te Amsterdam in omloop is. Wat was
deze week de twistappel? Id een schrijven van
de hoofdcommissie aan de Gentsche subcommissie
had deze verklaard, dat het feest van 1 April
„zijn vrijzinnig en historisch karakter" zou behou
den I De ultramontaansche organen maakten er
van (de Bien Public begon er mee), dat bet feest
het karakter zou behouden van een vrijmetselaars-
feest! En dadelijk was ten gevolge van die op
zettelijke vervalsching de geheele ultramontaan
sche bende met de haar ten dienste staande or
ganen in beweging. Dr. Nuyens interpelleerde de
hoofdcommissie iD eene brochure: Iets over het
feest van den lsten April. Haar antwoord is uw
lezers reeds bekend uit uw Dagblad van 16 Maart.
In den Tijdspiegel (u°. 3) komt een brief voor
van een „hooggeplaatst geestelijke" die verklaarde
dat hij geen lid kon worden van eene subcom
missie, omdat met 1 April 1572 de „onderdruk
king en miskenning" der Nederlandsche Katho
lieken is begonnen. Denzelfden afkeer vau de
feestviering merken wij ook op in de zuidelijke
gemeenten van ons land. Moge daar al locale
feestviering gehouden worden het wordt nog
in de N. R. Ct. van heden beweerd het ge
schiedt niet van gemeentewege: te 's-Hertogen-
bosch verwierp de Gemeenteraad met 12 legen
5 stemmen het voorstel om ƒ8110 ter beschikking
te stellen van de feestcommissie!! Te Breda heeft
door toedoen van de ultramontanen eene muziek
vereniging hare deelneming geweigerd!!
De heer prof. De Bosch Kemper heeft in 't
Handelsblad (15 Maart) het tegenstrijdige aan te
toonen van de redeneeringen des heeren Thijm.
Deze tracht zich te verdedigen in een onbedui
dend stukje (Handelsblad van heden), dat bij even
goed achterwege had kunnen laten.
Een heuglijk verschijnsel is het Woord aan al de
Roomsch-Katholieken van den heer C. H. van Vlooten.
Ook is gelukkig bet verhaaltje, dat ook ik ver
leden week deed, als zoude er te Eibergen door
Katholieke ingezetenen voor 160 zijn ingetee-
keud en weer ingehouden, gelogenstraft door den
president der commissie aldaar (N. R. Cl. 13
Maart.)
De commissie van oppertoezicht en beheer over
de Kweekschool voor Zeevaart alhier heelt ter
kennis gebracht, dat op den 25sten Maart a. s.
te Leiden eene keuring zal plaats hebbeo van
knapeD, welke bij 's Rijks Zeemacht eene ver
bintenis wenscheu aan te gaan.
missaris des Konings iu Zuid-Holland, door den
President der Tweede Kamer, door den generaal
Schönstedt, bevelhebber in de 1ste Militaire afdee-
ling en door den heer Motley.
Dr. Klug zich niet verheugd hebbea in
een groote opkomst bij zijn gisterenavond in de
Schouwburgzaal gehouden voorstellingen, dave
rende toejuichingen vieleD daaraan niettemiD
ten deel.
Het is waarlijk interessant door een 36 millioen-
voudige vergrooting kennis te maken met het
schooue, dat in de natuur ook bij het voor het
oog nauwelijks zichtbare of geheel onzichtbare
niet vergeten is, en het duidelijk te aanschouwen
aan welke zonderlinge bewoners een droppel
water of een chignon tot woning strekt. Men
heeft trouwens in verschillende bladen die voor
stellingen zoozeer geroemd dat alle aanbeveling
overbodig is voor ieder (en dat zullen er velen
zijn) die een vergrooting op dergelijke schaal nog
niet heeft waargenomen, om eens een kijkje te
nemen. Wij twijfelen dan ook niet of de morgen
avond te geven volksvoorstelling zal druk bezocht
worden.
De uitnoodiging der Hoofdcommissie te Brielle,
tot bijwoning van de feestviering op 1 April a.s.,
en tot deelneming van het op dien dag ten Raad-
huize te houden feestmaal, is aangenomen door
de Ministers van Bosse en Jolles, door den Com-
Ook bij de feestfleriog tiq f December 1863 hield de beer
Poet de godedieoitoefeQing in de Groote Kerk,
De raad vau bestuur der Academie van Beel
dende Kunsten te 's-Gravenhage, heeft besloten
een afzonderlijken cursus op te richten voor
vrouwelijke leerlingen boven de 12 jaren.
Bij voldoende deelneming zal de cursus reeds
18 April e. k. aanvangen.
Aan de Grouingschc Hoogeschool werd gisteren
bevorderd tot doctor in de beide rechten de heer
J. Nanninga Uiterdijk, geboren te den Horn, na
verdediging van Stellingen.
Gisterenochtend te 6 ureD werd te Amsterdam
door de geopende Oranjesluizen het eerste vaar
tuig geschut, zijnde de pleizierboeier Ondine, van
den heer Coers.
De voorloopige werkzaamheden roor den aan
leg van den Oosterspoorweg worden met ijver
voortgezet. Men verneemt, dat al het mogelijke
zal gedaan worden, om de lijn AmsterdamAtners
foort reeds met 1 Mei 1873 voor het verkeer open
te stellen. (IV. R. Ct.)
Aanstaanden Donderdag zal voor de Gorrec-
tioneele Kamervende arrondissements-rechtbank
te 's-Gravenhage worden behandeld de veelbe
sproken zaak van den student B., beklaagd van
aan den heer v. d. D. in een café chantant in
de maand Januari jl. een gevaarlijke wonde aan
het hoofd te hebben toegebracht.
Dezer dagen is door den marktmeester te Utrecht
eene boerin wegens het ter markt aanvoeren en
verkoopen van te lichte boter in overtreding
bevonden, van de markt verwijderd en tegen
baar proces-verbaal opgemaakt.
Te Oostwolderpolder is de zoon van den land
bouwer E. E. Botjes, terwijl hij zich wilde was
schen, in een gracht gevallen en verdronken.
Gister en namiddag had een scheepstimmerman
te Rotterdam, werkzaam tusscheDdeks, aan boord
van het schip Filips van Marnix, liggende iu het
droge dok, aan den linkeroever van de Maas,
het ongeluk in het ruim te storten, waardoor hij
zoodanig werd verwond, dat zijn toestand zeer
bedenkelijk is. Hij is na voorloopige geneeskun
dige behandeling naar het ziekenhuis vervoerd.
Gisterennamiddag ontstond brand in een arbei
derswoning onder de gemeente Rhoon, die mét
een daarnevens staande schuur totaal is afge
brand. Alles was tegen brandschade verzekerd.
In de gemeente Ooststellingwerf is dezer dagen
iemand overledeu, 82 jaar oud, wiens nalatenschap
wordt geschat op pl. m. 300,000. Op 20-jarigen
leeftijd verkocht hij zich als remplapaDt en begon
met dat kapitaaltje te handelen.
Eene treurige gebeurtenis heeft eergisteren te
De Cocksdorp eene geachte familie in rouw ge
dompeld. Een als vrijwilliger dienende zoon uit
genoemd gezin, voor eeDige dagen met verlof te
huis zijnde, heeft zich door een pistoolschot het
leven benomen. Tegenzin in den krijgsdienst
schijnt van dit droevig voorval de oorzaak te zijn.
Gisterenmorgen is te Amsterdam in het Bin
nen-Gasthuis gebracht de werkman G. D., die
zich aan het Station van den Rijnspoor van het
eene perron op het andere willende begeven, i9
gevallen, terwijl hem een stuk van de kuit van
het rechterbeen, door een trein, welke aldaar
juist vertrok, is afgereden.
De letterzetter 1ste klasse J. J. B. Mathlener
was gisteren gedurende 25 jaren aan de drukkerij
der Nieuwe Rotterdamsche Courant werkzaam. Zijn
ijver, trouwe plichtsbetrachting en bekwaamheid,
gedurende ai die jaren aan den dag gelegd, gaven
hem aanspraak op onderscheiding. Hieraan ont
brak het bem dan ook niet. Door directie en
redactie, door den directeur der drukkerij en door
het geheele personeel typografen werdeD den
jubilaris hartelijke gelukwenschen gebracht en
geschenken aangeboden, als zoovele blijken van
belangstelling en van deelneming in zijne feest
vreugde.
Voorzeker mag dit klein huishoudelijk feest
vermeld worden als een nieuw bewijs, dat ook
de werkman, die zich verdienstelijk maakt in
zijn kring, waardeering vindt. (N. R. Ct.)
Ongeveer 69 schildersknechts te Dordrecht
hebben Vrijdag den arbeid gestaakt. Dienzelfden
avond zouden hunne patroons met de werkbazen
in het bouwkundig vak een bijeenkomst hebben
om over de loonsverhooging te beraadslagen, en
op die vergadering is ook werkelijk met eenparige
stemmen besloten tot verhooging van het loon
der bekwame knechts met 15 pCt., in te gaan
op 1 April a.s. De werklieden hebbeD met die
verhoogiDg genoegen genomen, mits zij terstond
een aanvang neme.
msssaaHaaB!
Gepasseerden Zaterdagavond werden de
meulijke werklieden van de Gebr. Sterkn
ijzerfabrikanten te 's-Gravenhage, aangeiitj
verrast door een niet onbelangrijke verboot
van werkloon, en wel van 10 en 20 ct. peH
welke verhoogiDg zonder daartoe aangezocj
zijn, door bovengenoemde Gebr. uit vrije
ging wordt gegeven. Uit n°. 8 van de mede!
lingen der Algemeene 's-Gravenhaagsche Werklii
vereeniging blijkt, dat op dieuzelfden dag ooll
verschillende andere werkplaatsen deloonen!
hoogd zijn. Die maatregel, geheel onvoorbei!
toegepast, heeft niet nagelaten een zeer gunsli;
indruk op de werklieden te maken. Verst1)
denen van hen verkregen loonsverhooging zone
te hebben gevraagd sommigen misschien
der te hebben geklaagd. Waar de patroons
die wijze het belaug hunner werklieden ter hatl
nemen, kan samenwerking tot goede uitkomsi-J
voeren.
Als eerste stap is deze loonsverhooging i
groot gewicht. Wij zijn overtuigd dat zij dol
vele patroons zal worden gevolgd in andere tif
keu. Wij zijn niet minder overtuigd dat zij dj
de werkgevers zal worden toegejuicht.
Zij het ook, dat hunne uitgaven in enkele jl
vallen daardoor mogen toenemen, toch zal iedej
een inzien dat verbetering van slechte
langen tijd immer verergerde toestanden nj
kan geschieden zonder medewerking
zijden. De vreedzame oplossing van moeielijfl
geschillen hangt niet alleen inDig met de looi
verhooging samen, maar is daarvan, wij aarzel'
niet het als ons gevoelen uit te drukken, in I
eerste plaats afhankelijk. (Vad,;
Tot de benoeming eener directrice der Hoogt
Burgerschool met 5jarigen cursus voor meisjes:
Groningen, zijn voorgedragen1». mej. C. Don?
van Dordrecht; 2'. mevr. de wed. C. R. Mil
van Arnhem; 3°. mej. P. M. Meijer, van Roti
dam; 4'. mej. S. J. C. Gerth van Wijk, hl
Middelburg.
Z. M. heeft aan Mr. P. P. van Bosse, Minisll
van Koloniën, vergunning verleend tot het a»:{
nemen en dragen der versierselen van grootkre'
der orde genaamd Maha Sura Bhorn, hem do:L
Z. M. den Eersten Koning van Siam gescbonkel
Z. M. heeft benoemd tot griflier bij het kantonl
te Nijkerk Mr. P. M. Beelaorts van Emmichove:
thans griffier bij het kantong. te Oldenzaal.
Z. M. heeft aan den heer W. P. A. Ie Jeum|
boekhouder en officier van justitie enz. voor
dienst der Ned. bezittingen ter Kuste van Guinea,!
thans met verlof te lande, als geroepen tot andetel
functiëD, een eervol ontslag verleend uit gemeldtf
betrekking.
BINNENLAN I).
's-Gbavenhaqe, 19 Maart. Blijkens het Voorloop
Verslag der afdeclingen van de Tweede Kamt
omtrent de voorgestelde nadere overeenkomt
met de Amsterdamsche Hanaal-ttaatachappl
was men algemeen overtuigd dat het Staatsbckv
de voltooiing van den Amsterdamschen waterwe;
eischt, zoodat men tot het brengen van een nieuri
offer bereid was. Maar of de Maatschappij do:|
de leening van 514 millioen die zij na het bekri
tigen der overeenkomst zou kunnen sluiten, tl
komen en voor goed geholpen zou zijn, dit me
den verscheidene leden te moeten betwijfel'
Enkelen waren voor overneming van staatswet'
maar de meerderheid was daar bepaald tegel
en de groote meerderheid was tevens van oorde|
dat de vraag, of de hulp aan de Maatschap;;
bij de gesloten ovei eenkomst op de mee9t wetl
8chelijke wijze werd verleend, ontkennend moei
worden beantwoord. Was het bij den tegenwooi
digen toestand der schatkist waarin volgens
mededeelingen der regeering ongehoorde ruiml
van geld heerscht, niet beter de Maatschappij
plaats van met het crediet der Maatschappij mi
gereede penningen te hulp te komen en een voel
schot van 5% millioen te verstrekken Er zijn nt
na aftrek der 10 millioen amortisatie, minste;
30 millioen in kas, waarom kon men daaruit nii|
de Kanaal-Maatschappij tegemoetkomen, evi
als iu der tijd met de exploitatie-maatschap:,
geschied was? De staat kon zelfs eene minde-':
rente dan 5 pCt. trekken en zoo kon ook lit1
financieel belang van den Staat die thans mil'
lioenen renteloos bij de bank heeft liggen, even
zeer als dat der Maatschappij bevorderd worden,
mits onder de noodige waarborgen voor den Stasi
voor de teruggave der voor te schieten gelden.
Evenwel, vóór alles vvenschte men, alvorens een
oordeel over zoodanige schikking te vestigen,
eenige nadere inlichtingen van de regeering en
inzonderheid een zoo duidelijk mogelijk overzicht
van den toestand der schatkist en van te voorzieDe
buitengewone behoeften.
Voor heden en morgen is in de afdeel ingen
van de Tweede Kamer der Staten-GeDeraal aao
de orde gesteld het onderzoek van de volgends
wetsontwerpen:
1°. Tractaat van handel en scheepvaart tusschen
Nederland en Spanje; 2'. Wijziging van Hoofd;
stuk VIII der Staatsbegrooting voor het dienstjaar
