!°ord-D|jj^jteu moel beooideelen, tegenvalt, moet men
™enetiar dan nog verdedigen? Dat moge nu ter goe-
36 en'1 x tropw geschieden, maar logisch is het niet!
Q aaQkZ^n We onaangename \oorvallen, zooals het
sproeien van den opzichter met faecale stof zoo-
t hij om zich daarvan te ontdoen in de Singel-
p .aaD'acht sprong, het ledigen der verstopte privaten
te d ongedekte kruiwagens op klaarlichten dag,
t openspringen der kraan waardoor de tender
■ren, inhoud genoegzaam geheel over de straat
ezer de ïrP*» **et aan 8tuk riJdeD der straten die v00r
Pftrori 3 zware vrachten niet berekend zijn, hetvoort-
corvul
i bjep.. rend véïblijf in de gemeente v-an een stank
rspreidende veerschuit, (iets dat alles behalve
het Pr 'gieuisch is), niet inhaerent aan het stelsel, maar
uhau cidentee* ,'dan is het toch eene handtastelijke
SChi. aarheid. dat al die toevallen zoo niet aan het
de bc slsel verbondeD, toch uit het stelsel voortvloeien.
3 zip O*'®1, <'e tvaarde der beer sprekende zegt de
pteiI|;ier Q. R.: „Riet. bij de Rijnburgsche boeren
naar op» de heide is het débouohé van deze
Ueerrtoffen, daar zijn ze zomers en winters welkom,
.1 werden ook alle steden in Nederland op deze
aalSVt
gereinigd" en verder: „Maar dat men in-
irmeere wat de prijs van een ton beer is in
»ervol a^ant' Drenthe en Gelderland."
Hierin moet ik ZEd. volkomen gelijk geven
eentei 1
waarde van de beer is daar veer hooger dan
li* Vaü -
3 ir of te Rijnsburg, maar ik permitteer mij dan
;b ook op te merken dat die beer eerst daar-
;d me -r c
en moet worden vervoerd, en dat kost geld,
3r veel acid! Niet iedere schipper wil er aan
an dia
t art. te vervoeren; als men «shippers voor
■p.nthp. of Gelderland zou willen vinden (zoo
X>. te vinden waren) dan zou men minstens voor
acht en, onkosten daarheen moeten betalen
ui ter; cents per mud.
VorigtEn België? ja daar is de beer ook ineer waard
lal-vim hier,, maar zij moeten er ook weer eerst
de vtjzen, dat is, de enorme onkosten aan het ver-
leldzaar van dat art. verbonden en die grooter zijn
ibeo. u de waarde, moeten er ook van wordea be-
erschilH, en dat maakt dat men er nooit rekening
60 ttfkan maken dat art. te verzenden.
>t f sAls feit kan ik aanvoereD dat in 1855 een la
st f t'jg beer werd verzonden van Delft naar Sel-
mat;Bte in België, aan een zeer geachte firma om
reei. wijze van proef aldaar aan de boeren te ver
lopen, na afloop der verkoop bleek uit de re
en li ning, dat na aftrek vau schcepsvracht, rechten, vi
ng gtJflVn, uit- en inklaren, lossen, fooien, commissie-
1; op enz. enz. enz. netto was overgebleven acht
ien illandscbe centen per mud.
n tol'iet is echter niet vreemd dat de theoristen aan
jescU art. zoo veel waarde toekennen, dat was ai
iiteVMi, gQ jareD bet geval. Toen Dr. Sarpbati
mel ifddirecteur werd van de Maatschappij van
11 voendbouw en landontginning in Nederland, ge-
itigd te Amsterdam, meende hij dat uit de urine
inislejveel was te halen, daarom werden er aan de
:lt giizen geplaatst vervoerbare urinoirs om dat
ed t istbare product des avonds te verzamelen, maar
at volgde? er was geen- déboucbé men wist
s huet waar men er mede zou blijven en eindigde
dg iet die urinoirs des avonds heel stilletjes in de
er trachten te ledigen. De persoonlijke getuigenis
zitan dien heer was „dat hij ook altijd veel ver-
rp wacbting .van den handel en bet verbruik van
eer had gehad, waarin hij echter zeer was te-
ïurgesteld; dat Amsterdam in 1854 opbracht
por eene waarde van f 80,000 aan beer, en dat
^.^ij wel kans zag die opbrengst op te voeren tot
100,000, doch dat hij op verre na geen kans
ll >u zien de onkosten te dekken."
In 1850 of 51 (het juiste jaar is mij ontgaan)
ird door ben advocaat uit Rotterdam gevraagd
voor zijne rekening putten te doen maken
R, de privaten van de Oranje-kazerne te's-Gra-
aanJ.ihage dit werd gereedelijk toegestaan, te meer
ichomdat de fecale stoffen van 1500 soldaten twee
beioten geheel verpestten. Die twee putten werden
ld1, nsibesteed aan den heer W. H. van Zanten, met-
it ee.iar en aannemer te 's-Gravenhage, en kostten
énei Ittmen 9000, en wat was het gevolg daarvan
order heeren theoristen zullen zich de handen wrij-
j ge[i en denken dat uit de opbrengst dier putten
[jtloo.id is voortgekomen. Och neen, volstrekt niet:
ojnedat het gebleken was, dat de opbrengsten niet
ieda verhouding konden komen met de onkosten,
d dprden '1° putten waarvoor f 9000 was betaald,
Ir )lei niet aan de gemeente aangeboden en door
te ;ir aangenomen; alzoo werd een kapitaal van
nest"'®® ÖTer boord geworpen om geene verdere
le (j-liezen te lijden.
iet bovenstaande is geene oppervlakkige be-
ninronwing maar een feit, dat ieder oogenbhk kan
i ju J rden onderzocht. Moet er nu nog meer worden
rvan :igevoerdcom te berichten dat de zoo boog op-
tfelijli''ijzelde waarde van de beer geheel denkbeeldig
In theorie zijn die vermoedelijke opbrengsten
Joen»id ol zoo mooi geweest, maar in praktijk
a dal >toen zij nooit resultateo opgeleverd. Am-
el derjjjam en Rotterdam verkoopen hunne beer in
regej, franco Rijnsburg voor 30 cents per
UI uld> ea zendt men van Amsterdam beer naar
roef rfljtë'roet eigen schepen (dus op de voordeeligste
bijvo: lze) dan schiet er bij gunstige resultaten hoog-
jaiDS 40 cents per mud over.
Daei:3e reden waarom die meststof in Holland zoo
of t.tl minder waarde heeft is te vinden 1». in den
rijken veestapel, waardoor dierlijke mestspeciën
gemakkelijker te verkrijgen zijn; 2'. in de hooge
waarde van het land, waardoor enorm hooge
pachten moeten worden betaald. Het is natuurlijk
dat daar waar de landpachten en arbeidsloonen
het goedkoopst zijn en de veestapol in verhouding
tot het bouwland te klein is, en dus te weinig
dierlijke mest oplevert, er behoefte is aan mest
van elders, maar waarvoor de pachter meer kan
betalen omdat bij op voordeeliger voorwaarden kap
paehten.Totgoed begripdaarvan een klein voorbeeld
in Hollaud, voornamelijk RijDsburg, betaalt
de boer aan pacht voor een bunder bouw-l
èMèJiiJLil aiotny. :v
aan arbeidsloon„35
aan 350 mudden beer k 30 cents per mud 105
Totaal f 390
In Drenthe, Gelderland of België wordt
zelden meer betaald dan per bunder f 100
arbeidsloon„25
zoodat om aao de ƒ390 te komen voor
aankoop van mest nog overschiet. 265
waarvoor men kan koopen 350 mudden tegen
75' cent per mud. Als men de beer hier zou willen
verkoopen voor 60 cent per mud dan zou ze op
die plaatsen met de vracht en onkosten medege-
rekend kosten ƒ1.10 k ƒ1.20 per mud en dat kan
noch de Drentsche, noch Geldersche, noch Brabant-
sche boer betalen, evenmin als de Rijnsburgsche
boer hier meer kan betalen dan 30 of hoogstens
40 cent per mud.
En nu ten slotte. De heer Q. R. beweert dat
de geheele aanleg maar ƒ30,000 heeft gekost, ik
meende echter ook goed te zijn ingelicht en daar
door te zijn overtuigd, dat de aanleg 40,000
beeft gekost. Is dat evenwel het geval niet, dan
kan het zijn, dat de waarheid in het midden
ligt en stel ik dus het kapitaal van aanleg op
ƒ35,000, maar van mijne verdere berekening doe ik
geen jota of deze is mijne overtuiging; ik ben te lang
met werken en werkzaamheden vertrouwd ge
weest om niet te weten dat de onkostenrekenin-
gen altijd tegenvallen, eh neemt men na jaar-
lijksche onkosten volgens officieel bericht 4000
renten van een kapitaal groot 35,000
ad- 6 pCt1750
onderhoud en reparatie aci. 10 pCt. 8500
Kost dus per jaar. 9250
of vermoedelijke opbrengst k 80 cents per
mud„.,1326
Komt te kort op 1300 menschen 7924
dus op 40,000 zielen meer dan ƒ240,000 en ge-
volgelijk, voor ieder die aan de Dlaatseliike he-
lasting betaalt, door elkander gerekend 54.
i -i ui, 1
KOLONIËN.
BATAVIA, 27 December.
Men deelt ons mede, dat Z. E. de luitenant-
generaal W. E. Kroescn voornemens is, iD April
a. 8. het legerkommando neder te leggen en te
repatriëeren. Een opvolger wordt nog niet ge
noemd. (Baf. HandelsbV.)
Samaeang, 18 December. Wie zich gevleid had,
dat „de stad" in deze moesson vrij van bandjir
blijven zou, ziet zich in zijne illusiën bedrogen.
Gisterenmiddag en avoDd stond ze op de meeste
plaatsen blank en bleef dit gedurende den halven
nacht. 'tWas afschuwelijk weer, zulke stroomen
regen hebben wij dit jaar nog niet gehad. Voor
het eerst heeft dezer dagen ook de reede eens
wat gesppokt. r rr
Wie van buiten af te Samarang aankwam,'t zij
met den middagtrein, 't zij met andere gelegen
heid, meende Samarang verzwolgen te vinden,
zóö stond alles onder water. Geen wonder dan
ook, indien mén hoort van allérlèi doorbraken.
Zelfs de zoo hoog gelegde wegen pp de aloon
aloon stonden bier bijna onder.
Waar de kolossale bandjir de grootste schade
aanrichtte, was aan de sluisvverken. De dam, die
het bassin, waarin gewerkt werd, van de rivier
scheidde, is met ingeheide palen, kistings en al
weggeslagen en het geheele bassin dadelijk vol
gestroomd. Men is natuurlijk met alle kracht aan
het dichten van den dam, en kan de schade niet
begrooten vóór het bassin weer is leeggepompt,
't Werk wordt door dit ongeval intusschen maan
den lang vertraagd.
19 December. Hedennacht was de bandjir
nog wat hooger dan gisteren. Tot overmaat van
ramp blijlt het op de reede spoken, zoodat de waler-
loozing daar ook niet gemakkelijk gaat.'t Gevolg
is, dat de bandjir ons zooveel te meer plaagt.
De dijk bij Pelloran bezweek voor den aandrang,
en daardoor geraakten alle erven in die buurten
als gewoonlijk onder water. De stad en de Chi-
neesche kamp kregen ook haar deelen zelfs de
overzijde, waar bijv,, het water tot in het groote
huis drong.
Dat de bandjir ditmaal in de benedenrivier
hooger was dan in jaren het geval geweest is,
kan blijken uit bet feit, dat in de ChiDeesche
kamp huizen hebben ondergestaan, welke dit
voorrecht in geen tien jaar hadden. Ook dat in
enkele suikerpakhuizen op Sleko het water bin
nendrong, waar men dat ook niet gewend is.
Ook de spoorweg heeft een weinig schade ge
leden. Voorbij Broemboong, tusscken de mijlpalen
5 en 16, heeft een bandjir een gat in den spoor-
7egdam geslagen, ongeveer twee meters breed
u diep, zoodat de treinen I en II niet dóórgaan
nnden, maar passagiers en goederen moesten
vergelateü worden. Onmiddellijk' wordt hier de
thade hersteld, zoodat men hoopt, dat de middag-
leinen zullen kunnen doorrijden.
Aan de dijkbreuk bij Pelloran beeft men,
ader toezicht van den waterstaat en policie, den
goschen nacht bijna gearbeid met goedbetaalde
vijwilligers, terwijl hedenmorgen eenige honder-
dn kettinggangers bet nog slechts half gedichte
gt verder zijn gaan stoppen. (Sam. Cf.)
Door den Gouverneur-Generaal van Neder-
lmdsch Indië zijn de volgende beschikkingen
gjnomen;
Civiel Departement. Verleend: een tweejarig
virlof naar Nederland, wegens ziekte, aan den
2ten comm. op het adsis.-resid. kantoor te Ben-
kielen H. E. van Dam en aan den leerling-tele-
gufist C. Gephart.
Departement van Oorlog. Ontslagen Op verzoek
eevol, uit 's lands dienst, wegens volbrachten
dimsttijd, de milit. ambt. 8de kl. op non-activiteit
C. Adelerhof, laatst tijdelijk adjunct-boekhouder
bij 's Rijks magazijn van geneesmiddelen te Ba-
ta ia. Op verzoek, eervol, uit 's lands dienst, we-
geis volbrachten diensttijd, met behoud van recht
op pensioen, de expediteur bij de directie der
gaiie (militair ambtenaar 3de kl.) A. L. Douchij.
Belast: met de waarneming der betrekking
vin expediteur bij de IVde afd. van het Depart,
vin Oorlog in Ned.;lndië de militair ambtenaar
dir 3de kl. op non-acl. J. B. Schreuders, laatst
biheerder der stamboeken bij genoemd departe-
nent, onlangs van verlof uit Nederland terug-
gikeerd.
Departement der Marine. Verleend: een 2jarig
virlof naar Nederland, wegens ziekte, aan den
lsten machinist bij de Gouveruements-marine J.
A. Buiteling. AVXvyjl
Ingetrokken: de detach, van den luitenant-
Ur-zee der 1ste kl. J. J. do Hart, bij hetmarine-
eiablissement te Onrust, wordende hij eervol ont-
hiven van de vervulling der betrekking van
equipagemeester aldaar.
Tijdelijk gedetacheerd: Bij bet marine
etablissement te Onrust, ten einde de betrekking
van equipagetn. bij dat etablissement, te vervul
len, de luit.-ter-zee 1ste kl. bij de Kon. Ned.
marine D. M. G. de Swart.
Benoemd: Tot lsten machinist, de 2de ma
chinist J. J: M. Bebrens; tot 2den machinist, de
machinist-leerling 1ste kl. A. Hum wijk.
BÜ1TENLAIVD.
Frankrfi k.
'O'j J.
De question brülante op politiek en
théatraal eebied.
De publieke opinie houdt zich, voornamelijk
in Parijs, bijna uitsluitend bezig met de twee
gewichtige quaestiën van den dag: Het besluit der
Nationale Vergadering over de décapitalisatie van
Parijs, en ten tweede de opvoering van het nieuwe
stuk van Sardou, getiteld Ragabas.
Wat het eerste feit betreft, geven ons de beschou
wingen der Verschillende partijen niet veel nieuws
te leereDde argumenten toeh en de vermoedelijke
gevolgen van bet votum der Vergadering zijn sinds
lapgen tijd zoo veelvuldig besproken,dater niet veel
meer valt bij te voegen. Maar wat er ook al of
niet uit moge voortvloeien; een zeker gevolg er;
van staat reeds vast, namelijk ae aftreding van
dep minister van binnenlandsche zaken; Casimir
Périer. Zoogls men weet had deze in de com
missie reeds lang geleden verklaard, voor zich
zélf van den terugkeer naar Parijs eéne porte-
fpuille-quaes.tie te maken. Hij heeft nu aan deze
bedreiging gevolg^gegéven,i niettegènstaande zijne
vrienden hem door allerlei argumenten zochten te
rug te houden. Thiers had in den laatsten tijd over
enkqlè quaestiin" van binnenlandsche politiek
nog al ëeDS met Hem overhoop gelegen én
gchijïi er,, ,daa,._-OOk volstrekt niet aan
te denkenzijn ontslag te .weigeren. De ver
schillende partijen zijn iptnsschen ree.ds druk bp-
zig, ie huid, te verkoopen voordat de beer ge
schoten is. De rechterzjjde wil den admiraal
Pothian, rainistpr van marine, met de binnen-
landsifie zaken belasten, De linkerzijde wil den
miniaer van landbouw, Victor Lefrauc, in de plaats
van Périer doen i^ede^n, om dan aan den heer
Picari, lid van het jiukerceDtrum, het daardoor
open'allende departement toe te vertrouwen.
Onncodig te zeggen, dat aan deze conqbinatiën
nog n.et de minste beteekenis kan worden gehecht.
He; stuk van Sardou heeft op theatraal gebied,:
nog 'rij wat meer agitatie veroorzaakt dan het
beslui der Vergadering op politiek terrein. De
reden hiervan licht echter juist daarin, dat het
stuk ien politieke beteekenis heeft. De strekking
er vat is om de repuöltkeinen (mep zegt vooral
Gamietta) belachelijk ie maken en derhalve het
royalisme ie bevorderen. In het theater op de
Chausée d'Autin werd. het voor het eerst opge
voerd en had tot resultaateen allerhevigst ge
fluit ei gesis,vermetigd met daverende bijvalskreten.
Reeds gedurende de voorstelling en vooral bij het
uitgam der comédie verzekert men, dat vele uit-
dagiDfen tusschen de opgewondeh Parijzenaars
gewisield zijn. Over het algemeen wordt het den
heer Jardou door de dagbladen vrij sterk ver
weten dat hij de partijtwisten, die Frankrijk toch
reeds :oo ondermijnen, door zijn werk nog komt
opwekk en. i^ieitegënstaande de af keuringa-uitla-
tingen bij de eerste opvoering bepaald den boven
toon hadden, kan men over het succès van het
stuk nog geen définitief oordeel vellen. Naar men
zegt heeft de schrijver eenige passages, die het
meest aanstoot gaven, veranderd, en zou een
tweede opvoering reeds met veel meer bijval dan
de eerste begroet zijn.
TELEGRAMMEN.
Kome, 4 Februari. De Kamer van Afgevaar
digden heeft alle artikelen der wet op de bos-
schen en houtvesterijen aangenomen.
Volgens de Opiniore heeft de Commissie van
rapporteurs bet voorstel, betreffende de opdracht
van den dienst der schatkist aan de Ban ken, met
eenige wijziging aangenomen. Ook heeft zij zich
vereenigd met het voorstel om het kapitaal der
Bank te vermeerderen en haar te machtigen tot
conversie der nationale leening. Het voorstel be
treffende een belasting op geweven goederen heeft
zij verworpen.
De Italië bevestigt het bericht der Opinionc
dat de Commissie van onderzoek het plan tot
uitgifte van 300 iniüioen aan papieren heeft
goedgekeurd. De Commissie beeft daaraan echter
de voorwaarde verbonden, dat jaarlijks op het
budget geen booger bedrag mag worden uitge
trokken, dan voor de behoefte der schatkist strikt
noodzakelijk is. Voorts beeft de Commissie zich
vereenigd met het denkbeeld om het Gouverne
ment te machtigen, de opbrengst van den verkoop
der obligation pp, kerkelijke goederen, thans bij
de Bank gedeponeerd, tot waarborg in kas te
honden.
Londen, 4 Februari. De Observer deelt eene
dépêche mede van de Britsche Regeeriug aan
het Gouvernement te Washington. In dit stuk
beerscht een hoogst vriendschappelijke toon. De
Regeering geeft daarin den ernstigen wil te ken
nen tot eene richtige uitvoering van de overeen
komst in bet bestaande geschil, maar niet te kun
nen aannemen dat daarin ook indirecte schade
wordt opgenomenzoodat zij tot geene scheids
rechterlijke beslissing kan toetreden, zoolang de
zaak der indirecte sqbadevergoediogen als eene
opene quaestie wordt, beschouwd.
New-York, 4 Februari. De Herald en de World
beschouwen de hevige taal van de Engeiaclie
bladen, ten opzichte der Alabama-quaestie als
weinig overeenkomstig met de waardigheid eu
weinig gerechtvaardigd. Al mochten de eisubeu
aer Amerikanen overdreven zijn, de scheidsrech
ters te Genève zullen rechtvaardigheid in acht
nemen.
Versatile», 3 Februari. De heer de Hroglie
keert naar Londen terug, om de ouderhandelin
gen te heropenen over de wijzigingen van het
handelstractaat, dat opgezegd zal worden als zij
met geen gunstig gevolg wordeo bekroond.
De Prinsen van Orleans hebben er van afge
zien een manifest te pubheeeren, in antwoord op
dat van den graaf van Cham bord.
Het bericht dat Pruisen heeft te verstaan ge
geven, dat het andere waarborgen zal eischen
ais Frankrijk de drie milliards betaalde, berust
op geen enkelen ernstigen grond.
De heer Casimir Périer, Minister van Bin
nenlandsche Zaken, heeft op zijn ontslag aange
drongen en heeft het verkregen. Op verlangen
van den heer Thiers zal dit echter eerst na ver
loop van eenige dagen officieel worden bekend
gemaakt. urn ir
Calcutta, 3 Februari. Het gouvernement heeft
een enquête bevolen naar' het ter dood brengen
dér Koeikals, daar die executie door een deel
dér bevolking sterk afgekeurd wordt.
Frankfort, 4 Februari. Heden is hier ter stede
door houders van Georgia fondsen eene openbare
vergadering, gehouden, waarin diep leedwezen
is uitgedrukt over het besluit der wetgevende
vergadering aldaar, om getu gevolg te geven
aan het veto van den gouverneur van Georgia,
den heer Conlayvermits door de aangenomen
wet de erkende ou welverkregen rechten van
particulieren ernstig worden aangerand. Er is
verder besloten tot het benoemen van een comité,
en tot het inedede'elen der bovenbedoelde verkla
ring aan den president van den Senaat en de
Kamer der Vertegenwoordigers, alsmede aan den
gouvernenr van Georgia.
Londen, 5 Februari. Men geloofi, dat de ko
ninklijke boodschap behalve over de Alabama-
quaestie weinig belaugrijks zal bevatten.
Aan de Daily News wordt uit New-Tork gete
legrafeerd dat de minister Fish ontkent, dat er
onderhandelingen geopend zijn om de Geneefsche
arbitrage te verdagen. De Amerikaansclie regee
ring verwacht zulk een stap van Engeland niet.
HDWELiJKEN, GEBOORTES ES STERFGEVALLES.
Eerste Huwelijks-Afkondiging te Leiden vau
den 4den Februari 1872.
J. B. Wijnstra jm, 26 j.eu J. Buüeman ja. 22 j.
J. Versteugen jm. 29 j. en M. Galjaard wed. 25 j.
P. M. van Nierop jm. 32 j. en M. Wagemans jd.
39 j. C. Floor wedr. 58 j. en J. Bioch jd.32j.
