A°. 1872.
SCHETSEN UIT ENGELAND.
-N°. "3671.
Zaterdag
27 Januari.
■Feuilleton van het „Leidsch
Dagblad".
LEIDSCH
ITBO)
»1 nooi-
en is
DAGBLAD.
PBIJ8 DEZER COURANT.
Voor Leiden per 3 meenden3.00.
ioneili Franco per post.3.85
Afionderlyke Nommers0.05.
Deze Courant wordt dagelijk», met uitzondering van
Zen- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJH DER ADVERTENTIKN.
Voor iederen regelƒ0.15.
Grootere letten naar de plaatsruimte die *ij beslaan.
i dfc
ischs
STADS-BERICHT EN.
URGEMEESTEB IN WETHOUDERS van
oeniIi.DEN jdoen te weten, dat ingevolge art. 2 der
hardening, regelende de invordering der plaatselijke
nz. sting op de honden, ieder eigenaar of bezitter
een of meer honden, die aan de belasting onder
is Ttg I zijn,' verpligt is daarvan jaarlijks vóór den
1 en January bij den Gemeente-ontvanger aangifte
ndejoen door inlevering van een behoorlijk ingevuld
„.„door den aangever onderteekend billet; dat be
lde invullingsbilletten voor bet dienstjaar 1872
Aldj heden af kosteloos ten kantore van den ontvan-
verkrijgbaar zijn.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
'n" v. d. BRANDELER, Burgemeester.
v. PUTTKAMMEE, Secretaris.
3®*' Leiden, 18 December 1871.
Lelden, 26 Januari.
500 personen alhier hebben van de gelegen-
d gebruik gemaakt ter bezichtiging der nieuwe
,ds Gehoorzaal. Het muziekkorps der schutterij
irde gedurende dien tijd (van 7 tot 9 uren)
g iige muziekstukken uit. Die gelegenheid zal,
(4 ir wij vernemen, ook voor militairen wor-
t aangeboden.
5 Ter vervulling der vacature van leeraar in de
leikunde en de natuurlijke geschiedenis aan
instellingen van middelbaar onderwijs te
itfen, zijn door Burg. en Weth. aldaar aan den
meenteraad voorgedragen de heeren A. J. C.
lijders en H. P. M. van der Horn van den Bos, bei-
ncandidaatindenatuurl. wijsbegeerte te Leiden;
als onderdirecteur der boogere burgerschool
der burgeravondschool, tnede ter opvolging
>n den heer P. Brouwer Rz., Mr. B. H. Pekel-
iring leeraar aan beide inrichtingen. gj
Naar wij vernemen heeft de Académie Nati-
ale te Parijs de gouden medaille 1ste klasse
schonken aan de heeren J. H. Nieuwenhuys
Co., te Amsterdam gevestigd, voor hnnne
I .stekende verduurzaamde levensmiddelen.
Aan J. H. van der Lichte te Nieuwer-Amstel
behalve de zilveren medaille, hem vaDwege
bestuurders der Maatschappij tot Nut van 't
Igemeen geschonken, voor zijn vijftigjarigen
.enst bij den heer Gastman, door den burge-
ieester een prachtige roemer met gouden randen
ereerd.
Aan den marinier eerste klasse, H. BosmaD,
s den Helder in garnizoen, is de gouden medaille
itgereikt, door Z. M. bestemd voor S6jarigen
nafgebroken trouwen militairen dienst.
Naar wij vernemen is de heer Dr. Joh. G.
lezger door Z. M. den Koning van Zweden en
(oorwegen benoemd tot Ridder der Orde van
e Poolster.
De raad van administratie van de Hollandscbe
Jzeren Spoorweg-Maatschappij heeft besloten, om
rijdom van vervoer toe te staan voor alle goe-
leren, bestemd voor de commissie tot oprichting
an een geslicht te Egmond-aan-Zee, voor ouden
van dagen aldaar, mits deze voorzien zijn van
bet adresLoterij ten voordeele der oprichting van een
gesticht voor ouden van dagen" te Egmond aan Zee,
en ter verzending zijn bezorgd aan een der sta
tions van voornoemde Maatschappij.
Dinsdag jl. is mejufvr. Betsy Perk door H. M.
de Koningin ten hove ontvangen, om baar in de
gelegenheid te stellen een vroeger geuiten wensch
te vervullen, namelijk H. M. in persoon een harer
jongste geschriften te overhandigen, een histori
sche schets van Elizabeth van Frankrijk.
Aan de hoogeschool te Utrecht is bevorderd
tot doctor in de godgeleerdheid de heer W. S. C.
Deijll, geboren te Vlissingen, na openbare verde
diging van een academisch proefschrift: „Het
Chiliasmo ten tijde der Hervorming."
Als een zeldzaamheid deelt men mede, dat in
de gemeente Ooststellingwerf nu reeds een paar
eksters druk bezig zijn, om een nest te bouwen.
In Oostergo wordt de volgende beoordeeling
gegeven over het Schoolbladwekelijksehe courant
voor lager, middelbaar en gymnasiaal onderwijs:
Wij meenen met nadruk de aandacht onzer
lezer9 op dit orgaan te moeten vestigen. Men
heeft bij de annonce van het plan tot de uitgave
van dit blad geklaagd, dat de krachten zoo ver
snipperd werden, omdat er reeds meer dan eene
coarant is, aan de belangen van het onderwijs
gewijd. Wij deelen die klacht niet. Wanneer men
zich een bepaald pad beeft afgebakend, kan men
niet langs den weg wandelen, dien anderen heb
ben aangewezen, en, in plaats van tot versnip
pering van krachten aanleiding te geven, behoedt
een dergelijke uitgave eerder voor het gevaar van
eenzijdigheid. Daarbij komt nog iets, wat we bier
niet verzwijgen willen. We hebben't meermalen
beueurd, dat over zaken, bet onderwijs betref
fende, gesprokenen geschreven werd door mannen,
die, ondanks de beste bedoelingen ter wereld,
waarlijk niet geschikt waren over dergelijke
onderwerpen te schrijven. Daartoe behoort meer
dan alleeD aan het onderwijs verbonden te zijn,
daartoe behoort allereerst die algemeene „Bildung",
die helaas slechts/t deel van enkelen is. Wij willen
dit blad met belangstelling volgen, want 't komt
ons voor dat de redacteur en medewerkers voor
hun taak, uit dit oogpunt beschouwd, volkomen
berekend zijn. Dat sluit niet in, dat we, met
'tgeen we lazen, onverdeeld instemmen. Maar
verschil van gevoelen sluit waardeering niet uit.
Onder de vaste medewerkers missen we eenige
mannen, die we gaarne daar gevonden hadden.
We vermeten ons de vraag te doenheeft de red.
ook wat al te exclusief alleen onder vakgenooten
rondgezocht? Daar zijn, ook buiten de schoolwe
reld, mannen wier stem verdient gehoord te
worden, waar onderwijsquaestiên ter sprake ko
men. Als er waarheid is in 't spreekwoord, dat
de beste stuurlui aan wal staan, laat die menschen
dan ook nu en dan eens iets zeggen. Waarlijk,
dat kan geen kwaad! Wij zullen waar we ou-
denvijsquaestiën ter sprake brengen, onze lezers
in kennis stellen met 't geen het Schoolblad
besireekt.
Vij geven van een stuk van den heer Stein-
mez in de Zw. Cl. het volgend overzicht;
Ie heer S. beaamt den wensch, dat het feest
te Brielle nationaal moge zijn, dat het worde
erkend in zijne ware beteekenis, als de herden-
kin» van een historisch feit. Naar die beteekenis
zal het geen nationaal feest kunnen zijn, dan
voo1 zoo ver de natie de vrijheid des gewetens
lief heeft. De inneming van den Briel, zoo ver
volgt hij, hoewel door ruwe soldaten volbracht,
was het sein tot ontwapening der Spaansche
dwingelandij, vooral drukkend otn de geloofs
vervolging. Te dien tijde ware kerk en staat
gedrochtelijk verbonden; de Spaansche koning
wilde met zijn macht hier een absoluut gezag
gronden, en, als zoon der kerk, een absolute
gehoorzaamheid aan die kerk tot stand brengen
De uitkomst was echter de stichting eener vrije
op 't Evangelie steunende kerk, die met een ge
heel ander doel en op geheel andere wijze dan
de Roomsche, aan de staat verbonden was. Die
vereeniging van kerk en staat kon, zoolang reeds
bestaan hebbende, niet op eens worden afgebro
ken. Toen dit door de staatk. beginselen van
1789 bon geschieden, was het niet om de kerk,
maar om den staat, terwijl, wat in de 16de eeuw
plaats had, geschiedde om de kerk. Nederland
werd eën vrije staat door een krijg tegen ge
loofsvervolging.'t Vrije Nederland, bet vrije evan
gelie werden in de 16de eeuw aan elkaar ver
bonden. Te loochenen is 't niet, dat Nederland
nog weinig eendracht kent, al ware het slechts
doordien de vrijheid der Protestanten een doorn
in het oog is van de R.jK., die onderwerping be-
geeren van den staat aan de kerk, de kerk van
Rome.
Doch velen zijn er onder de R. K., die geen
godsdienstige onverdraagzaamheid voor plicht
houden, die menschlievendheid willen en vrede,
doch zij moeten gehoorzaam zijn aan de kerk,
en met hunne verdraagzaamheid vallen onder de
bepaling van 't concilie van 1870, dat, met zijn
kracht voor de toekomst en 't verleden, in dat
verleden pausen onfeilbaar doet heeten als Paulus
IV, die stervende de inquisitie aanbeval, als Gre-
gorius VIII, die juichte om de gebeurtenissen van
den Bartholomeusnacht, als Pius V, die een de
gen aan Alva schonk, den man, die hier 't beu
lenwerk kwam verrichten. Van de heerschappij
van zulke mannen verloste ons 1572; 't is om
't goede daarvan, dat we willen feestvieren, zon
der te juichen over 't smartelijke, dat er zich voor
de Katholieken aan hechtte.
De heer S. wenscht dat de feesten van April geen
Aprilbewegingen mogen zijn, maar voegt er bij, dat
de onrust die er uit kan ontstaan als een levens-
teeken mag gelden. Wat beteekent de roep van
vrede als er geen vrede is, wat helpt een paaien
met rust als er geen rust kan gevonden worden,
dan alleen daar gindsbij de dooden. Hier,
onder de levenden, waar meeningen steeds met
elkaar in strijd blijven, blijven ook leven en be
weging. We houden van die beweging en wen-
scben ze ook te zien in April in den Briel onder
welgezinde feestgeoooten, die vroolijk juichen
onder den vrijen hemel en daaraan later steeds
mogen herinnerd worden door een blijvend ge-
denkteeken." De heer S. geeft de voorkeur aan
een „Sailors Home" dat tegelijk een gedenktee-
ken zou zijn voor den edelen grondlegger der
vrijheid, en voor Treslong en de Rijk, de aan
voerders der Watergeuzen, niet voor een Lurnei,
die zijn handen doopte in priesterbloed, dat had
moeten en kunnen gespaard zijn.
De heer J. H. van Lennep te Zeist verklaart in
het Utr. Dagbl. het volgende;
Tot mijn spijt ervaren hebbende, dat er lijsten
in de wandeling zijn „tot oprichting van een Geu-
lengesticht voor verwonde zeelieden," acht ik mij ver
plicht te verklaren, dat ik niets gemeens heb
met deze moedwillige verkrachting van mijn
„nationale" plan,(een invalidenhuis voor zeelieden).
Waar de vijanden eener goede zaak niets dege
lijks daartegen kunnen aanvoeren, trachten zy
die te bederven, in dit geval door er een partij-
stempel aan te geven. Zich het denkbeeld van
een ander toe te eigenen en het dan, al is bet
maar door zijne aanraking, venijnig te maken,
is een streek, hen waardig, die geacht moeten
worden in onze gereformeerde kerk het jezuïti
sche elemeut te vertegenwoordigen. „Verdeel en
heersch" is ook hun motto, en, waar men, aan
den éenen kant, der ultramontaanscbe onbe
schaamdheid niets moet toegeven, moetmen zich,
aan den anderen kant, wel wachten voor het
geven van aanstoot, door zich te scharen onder
de bloedvaan der „wilde" Geuzen. Wij herden
ken geen moorddaden, maar de verlossingen
Gods.
Door het Prov. Gerechtshof in Groningen is,
ter voorziening in de vacature van procureur, ont
staan door het overlijden van Mr. A. Modderman,
de volgende nominatie opgemaaktMr. E. C. J. G.
Hecker, Jhr. Mr. W. H. de Savornin Lobman,
Mr. G. W. Wijckerheld Bisdom en Jhr. Mr. F.
van Panhuijs.
Het Handelsblad deelt mede, dat Z. M. de Keizer
van Brazilië, tijdens zijn bezoek te Parijs, het
atelier van onzen verdienstelijken landgenoot, den
kunstschilder Pierre Tétar van Elven, met een
bezoek heeft vereerd en zijn bijzondere belang
stelling heeft betuigd.
Tot aanvulling van ons bericht, betreffende de
veroordeeling van den magnetiseur J. J. Wete-
ling, van Amsterdam, door de arrondissements
rechtbank te 's-Gravenhage, tot een geldboete van
ƒ100, dient dat dit vonnis is gewezen bij verstek.
De beklaagde is afwezig gebleven en zulks vol
gens het advies zijner raadslieden, die van oor
deel waren, dat het de voorkeur verdiende den
uilslag van de te Amsterdam reeds vroeger aaD-
'3 naar het ïransch van
Z'f, M- T H I K E.
i Win
'i';l feu
II.
Typen.
si - 1
;s,r (Vervolg.)
ju John raadpleegt zijnen vader, die een eenvou
dig werkman i9 gebleven met bekrompen be
grippen, en de associatie weigert. John volhardt,
studeert naarstig, leert wat hij van de werktuig
kunde te weten noodig heeft, oefent zich lang,
ontvangt het kapitaal en richt de fabriek op. Ver
leden jaar had hij reed9 eene netto opbrengst van
;?P,000 pond sterling. Nu is hij, reeds op zijn
achtentwintigste jaar, een rijk man en brengt
.lijnen, dag op de volgende wijze door's morgens
pgaat bij naar de fabriek out toezicht te houden
en de werkzaamheden te regelen, neemt de vijl
1 W1JS' een onhandig werkman boe hij doen
moet, komt zwart en vuil te huis, wascht zich
en ontbijt. Eveneens des namiddags. Hij dineert.
's Avonds gaat hij naar een klein koffiehuis in
de buurt, drinkt er voor six pence bier, rookt er
zijne pijp en gaat eindelijk om tien uur naar
bed. Sedert drie of vier jaren heeft hij een meisje
met het bepaalde plan haar te trouwen, maar
hoewel zij vierentwintig jaren lelt, komt het er
niet toe, omdat hy sluggish, voor het tegen
woordige tevreden is traagheid, niets dan zede
lijke traagheid. Het meisje van baren kant wacht
geduldig, zij is zachtaardig en meegaande, 's Za
terdags avonds neemt hij haar mede op pleizier-
reisjes en bezoekt met haar zijne vrienden, zij
slapen in een logement en komen Maandags sa
men terug. Alles wel te verstaan in eer en deugd;
die vrijheden zyn daar geoorloofd en geven geen
stof tot praatjes. Wat zijn verstand betreft, tim
mert hij niet hooghij kan ternauwernood schrij
ven, leest niet, bekommert zich alleen om zijn
werk, heeft een versleten werkjasje en een best
voor Zondag, gaat niet buiten den omtrek van
zijnen cirkel, bij beeft zijn huisje, evenals eene slak.
Op aanraden van zijn associé, den gentleman,
heeft hij onlangs een mooi huis voor zich laten
bouwen, maar voelt er zich niet op zijn gemak.
Elliot heeft in zijne romans die trage, bekrompen,
in Engeland zoo vaak voorkomende geaardheid
meesterlijk beschreven. Zij wijken niet van hunne
gewoonten, handelingen of plaats af, houden aan
de overleveringen vastnu en dan slechts heeft
er eene uitzondering plaats en dan nog maar in
éene richting. Ten overvloede nog de uitmun
tende caricutuur van Dickens in Barnaby Rudge,
de herbergier John Willet. Deze persoon is half
os, half stier; in die dikke massa vleesoh is de
geest a's gestold, zelden rijzen er gedachten in
op en voor nieuwe indrukken is hij niet vatbaar.
Aan den verstandigen, beschaafden gentleman
daarentegen geeft het phlegmatische temperament
een edel voorkomen. Eene bleeke gelaatskleur,
lichtblauwe oogen, regelmatige trekken doen hem
tot een der schoonste typen van het menschelijk
geslacht behooren.Niet dat ridderlijke, schitterende,
galante, dat den Franschen edelman kenmerk.:
maar een geest, die zichzelf volkomen meester is,
dien niets kan doen duizelen. Zy verheffen
dien karaktertrek tot eene deugd, volgens hen
is de hoofdverdienste van den mensch koel en
helder (clear and cool) van hoofd te zijn. Zij hebben
daarin gelijk; niets is beter in ongeluk of gevaar;
die inderdaad nationale eigenschap doet hen in
vele dingen slagen. Een Fransch officier, die den
Krim-oorlog heeft meegemaakt vertelde mij, hoe
in den slag van Inkermann een bataillon Engel-
sche jagers twee Russische regimenten vernietigde;
de Russen gaven gedurig vuur eu wekengeenen
slap achteruit, maar zij wareu klaarblijkelijk ge
jaagd eu uukten slecht; de Engelsche jagers
daarentegen bleveu kalm, legden aan en misten
bijna geen enkel schot. De mensch is tienmaal
sterker, wanneer zijne pols kalin blijft eu bij zijne
tegenwoordigheid van geest behoudt.
De graden en schakeeriugeu van een type zijn
talloos. Gaat meu van het beginsel uit, dat, bij
deu phlegmalieke, gebareu, beweging, uitdrukking
oubeduidend, zeldzaam of uiueiehjk zijn, dan kan
men zich de volgende personen verklaren, die
naar het leven gesclietsi zijn;
De swell, ot dandy van deu tweeden rang. Uit
een modeplaatje geknipt. Nieuwe kleeren en
keurig linnengoed; knevel, bakkebaard eu haar
door den kapper opgemaakt't lijkt wel een pop
uit deu kapperswinkel; de lichte gelaatskleuren
glazen oogen vau eeu wassen beeld; eene onbe
weeglijke houding, algemeten gebaren, geen kreu-
keltje in zijn das. Eene grooie mate van bewe
gelijkheid ea levendigheid, een bevallig, vroolijk,
innemend gelaat, 't eeuige wat dit soort van lie
den ten miuste duldbaar maakt, ontbreekt hem
geheel en al, 't is nieis dan oen malle stroopop
De stijve, die loopt alsof hij een stok had door
geslikt. Komt veel voor bij de clergymen.
De groote slecht gesmeerde machine, waarvan
