VOLKSVOORLEZINGEN
ASVERTEiïlE^.
Jongeling,
Muziekkorps der dd. Schutterij
te Leiden.
meen1
raad
ucht r|J .»8.Geavenhage, 19 October. Heden kwam alhier
0m(1; met een der ochtendtreinen van den Hollandschen
spoorweg een manspersoon aan, die, zwaar ge-
n(j boeid en begeleid door twee veldwachters, in den
voor hem bestemden wagen werd geplaatst. Naar
wij vernemen, is het de man, die eenigen tijd
,1 geleden te Rotterdam zijDe vrouw vermoordde,
door haar den hals af te snijden, en thans in het
huis van arrest alhier gedetineerd wordt, in af-
nde ie wachting van zijne terechtstelling voor liet Hof.
■n eet Schoonhoven, 18 Januari. Gisteren en heden
oinm. zijn 18 korporaals-titulair van de art. instr. com-
ƒ30, pagnie alhier als korporaal-effectief naar de ver
in de, schillende regimenten vertrokken, en wel 5 naar
lie te het reg. veldartillerie, 19 naar het 2de en 3 naar
het 3de regiment vestingartillerie. Van de 6 jon
gelingen, die opnieuw waren opgeroepen, zijn er
B"eli 5 in dienst gesteld; één werd er geneeskundig
U'i"1 afgekeurd.
ttr c' Assen, 18 Januari. Het tegenwoordige telegraaf-
:he"' kantoor alhier zal weldra worden afgebroken en
op nieuw worden gebouwd en zal tevens tot
3 postkantoor worden ingericht. Het terrein ligt
ieQ'< midden in de kom dezer stad. Naar men ver-
co"" neemt is de begrooting voor het te stichten ge-
5lden bouw 16,000.
i[l Gkoningen, 18 Januari. Dat zich hier geene
'oercommissie gevormd heeft tot feestviering op 1
'ten April e. k., laat zich verklaren uit de omstandig-
:tle heid, dat men op 28 Augustus e. k. een geheel
r za' eigenaardig stedelijk feest zal vieren. Eene com-
Lii on missie is daartoe reeds werkzaam, en men zegt
liekidat het ontzet der stad in 1672 gedurende vijf
1 stor'dagen door feestelijkheden zal worden herdacht.
lien
ipger: KOLONIËN.
1, nu - BATAVIA, 13 December.
°Ogpi Aan het ilail-Overzicht vun het Bat. Handelsblad
wal ontleenen wij
«j, f Sedert de vorige mail vertrok, is de onveiligheid
wor yan Java uogmaals ter sprake gekomen, en de
lasts, mail, die hier gisteren aaukwam en de Handelingen
der Eerste Kamer meebracht, deed ons zien, dat
',hoed6 minister ook in die vergadering volgehouden
tot zo ixeeft, dat de onveiligheid niet was toegenomen,
ate ti Ditmaal was 'L. E. gewapend met een brief van
i besef (jen Gouverneur-Generaal van Juni jl., waarin
waai t0t onze verbazing stond, datde couranten-berich-
uidet ten zeer overdreven, zelfs grootendeels onwaar
kome: vvaren. Indien de brief waarheid behelst, hebben
de dagbladen leugenachtige berichten verspreid
en zich daardoor blootgesteld aan de straffen,
bedreigd in het drukpersreglement. De straffen
zijn niet toegepast, omdat de bladen niet vervolgd
zijn, hetgeen dan toch had behooren te ge-
ir bevtschiedeu.
v. K. Met genoegen hebben wij uit het ontwerp-ta-
n deierief van inkomende en uitgaande rechten voor
rokkflndië, door de Regeering bij de Tweede Kamer
lustvi ingediend, gezien, dat de differentiëele rechten
zijn verdwenen, en de geest van het ontwerp
veel vrijzinniger is dan het thans vigeerende re
glement.
De presidenten der Kamers van Koophandel
op Java hebbeu een telegram gezonden aan den
Minister van Koloniën, waarin zij de adhaesie
der Kamers te kennen geven aan het spoorwegplan
andi voor "Java> en verzoeken, dat hiervan mededee-
ave, ling worde gedaan aan de Kamers der Staten-
lass Generaal, opdat deze door aanneming van hot
ontwerp 's Konings goede bedoelingen helpen
elijk verwezenlijken. Ofschoon hulde doende aan de
ek (.j goede bedoelingen der voorzitters, hadden velen
arie[, het eigenaardig en beter geacht, door een adres
l^van ingezetenen aan den Minister van Koloniën
olosi de vreugdevolle dankbaarheid, die hen vervult,
uit te drukken, welk adres ongetwijfeld door allen
zou zijn geteekend.
escht De verpachting der kleine middelen voor 1872
iluldi heeft ƒ2890 meer opgebracht dan het loopend
jaar. De opiumverpachting is nog niet toege-
'wezeu. Men spreekt van een heruitbesteding. Te
Soerabaya is de opiumpacht totaal mislukt.
3 kot; Binnen eeuige dagen vertrekt van hier een
tlaup: kleine expeditie naar Assahan, een rijkje op Su-
laü i rnatra. Wat de aanleiding hiertoe is, weet men niet.
eu in Heden voormiddag is de monitor Prins Hendrik der
ien i Nederlanden Anjer gepasseerd,
eu
besp;
ent tl
id, dot j
iraal
uz Gd";
instil
end t
i zat'
Naar wij vernemen, is de commissie, die door
de regeeriug door beschikbaarstelling van het
ïnoen
ij uit!
sposit
gouveruernents stoomschip Java in slaat gesteld
is de tntale Zoneklips van gisteren in de Peper
baai waar te nemen, bestaande uit de heeren
Oudemans, Soeters, Hardeman en Gratama, waar-
aan zich, behalve de gezaghebber van gemeld
stoomschip, de heer Meijer, op aanschrijving van
i is fe
den kommandant der zeemacht ook aangesloten
hebben de kommandant en het état-mayor van
;lteïc Z. M. oorlogsstoomschip Sumatra, de HH. Roden-
tatssiii i
ter de-I
wald, Blaauw, Pieters en Veltkamp, door het
i laats|
lijn
weder in zoo ver begunstigd geworden, dat het
verschijnsel der totale
verduistering geheel is
kunnen geobserveerd worden, en zijn door deze
heeren aanteekiugen gehouden van de verschijn
selen, die zij zich tot speciaal onderwerp van
beschouwing gekozen hadden.
t tar»
er sli
ireibet
boot Batavia, 11
ii'
December. Door de heeren van
schi? Delden, Morbotter en Anemaet, presidenten der
Kamer van Koophandel te Batavia, Sainarang en
Soerabaya, is het volgend telegram gezonden
aan Z. E. den minister van Koloniën
Wij ondergeteekenden, presidenten van de
Kamers van Koophandel op Java, daartoe door
de leden dier Kamers gemachtigd, nemen de vrij
heid Uwe Excellentie onze volkomene adhaesie te
kennen te geven aan de ingediende wet betrek
kelijk den aanleg van staatsspoorwegen op Java,
met het nederig verzoek, dat het Uwe Excellentie
moge behagen, onze gevoelens aan de leden der
beide Kamers kenbaar te maken en bij hen aan
te dringen om door aanneming de welwillende
bedoelingen van Z. M. onzen geêerbiedigden en
beminden Kontug, te steunen.
Gisteren, Zondagnamiddag omstreeks 1 uur,
ontstoud er brand op Passar-Baroe in het gebouw
der vereeuiging van den Heiligen Vincentius-da-
Paulo, meer algemeen bekend onder den naam
van „het kleine klooster." De oorzaak was ook
luer weder onvoorzichtigheid; een inlander, wo
nende in een der belendende gebouwen van de
telegrafie, vermaakte zich, zooals honderden zijner
laudgenooten in deze dagen, met het afsteken
van vuurwerk, met dit ongelukkig gevolg, dat
een klappertje op het naburig atappen-dak te
recht kwam. Het mocht evenwel door de dade
lijke hulp van eenige buren, in vereeniging met
het spoedig watergeven der in de nabijheid zijnde
brandspuit n°. 14, onder leiding van den adjunct-
brandspuitmeester Haack van der Goes eu de
krachtdadige medewerking van den kapitein
Ruempol, gelukken den verderen voortgang van
den brand te stuiten, zoodat de veroorzaakte
schade zich alleen bepaald heeft tot één lokaal,
de kinderzaal, dat echter totaal verwoest en on
bruikbaar is geworden. Door de onverwijld ter
plaatse aanwezige politie werd de inlander, door
wiens onvoorzichtigheid het ongeval was ge
schied, in arrest genomen; de man was deerlijk
verschrikt over de gevolgen zijner liefhebberij;
hij bekende, dat hij de oorzaak was, doch beriep
zich, ten bewijze dat hier aan geen moedwil viel
te denken, op zijne verbrande handen, daar hij
de eerste was, die op het dak van het bedreigde
huis was geklommen en zoodoende getracht had
liet vuur te dooven.
De schade, door dit ongeluk berokkend, wordt
geschat op ƒ1599. De directie van het gesticht
had voor een paar weken de kinderen voorzien
van ijzeren ledikanten en nieuw beddegoed; dat
dit veel geleden heeft, behoeft nauwelijks gezegd
te worden. De kinderen zijn voorloopig bij de
zusters Urselinen opgenomen, terwijl de directie
zal trachten het gebouw spoedig weder bewoon
baar te makeu.
Samaranq, 5 December. Uit de residentie Tagal
schrijft men ons, dat daar den 3den November
omstreeks 7 uur 's avonds aan den zuidelijken
hemel een prachtig roodachtig luchtverschijnsel
is waargenomen. Alle navorschingen hebben tot
de meeuing geleid dat 't zuiderlicht was: een
tooueel dat men slechts zeer zelden dicht bij den
equator waarneemt.
buitenland.
Frankrijk.
Compromis tusschen Thiers en de Kamer.
Twee staaltjes van lager onderwijs.
Naar de telegraaf ons meldt is er eindelijk over
de belasting op de grondstoffen die de nationale Ver
gadering sedert gerunnen tijd nu eens heeft verveeld
dan weder in spanning geDracht, maar steeds bezig
gehouden, een soort van compromis tusschen Thiers
en de kamer gesloten. De belasting zou in beginsel
worden aangenomen, doch slechts als middel om de
begrooting te doen sluiten. Men zou dan eerst de
verschillende andere belastingen vaststellen, en ver
volgens van de grondstoffen slechts zooveel vragen
als er nog noodig bleek te zijn.
Het was inderdaad tijd, dat men op een of andere
wijze tot een beslissing kwam. Deze economische
quaestie toch stond op het puut om voor Frankrijk
eene zeer gewichtige politieke gebeurtenis te worden,
door het hoofd des bestuurs te doen aftreden. Thiers
is blijkbaar teleurgesteldin den beginne liepen de
zaken zoo lief voor zijne grondstotièn-belasting! de
Vergadering was zoo geïnfluenceerd door zijne inder
daad krachtige redevoeringen, de rechterzijde toonde
zich niet zonder reden zoo gewillig, dat de president
zich overtuigd hield, zijn zin te zullen doordrijven.
Doch daar komt op eens van alle kanten oppositie;
adressen van bekende industneele personen en ver-
eenigiogen stroomden uit alle hoeken dos lands toe
om krachtig tegen de belasting te protesteeren. De
laatste zittingen der Vergadering werden bijna uit
sluitend ingenomen door de redevoeringen van een
reeks tegenstanders, die op hunne beurt ook somtijds
grooten indruk op de Vergadering maakten. Dat viel
Thiers bitter tegen; hij begon boos te worden en
het geheimzinnige praatje van zijne aftreding, dat
reeds zoo dikwijls de couloirs der Kamer in bewe
ging heeft gebracht, suisde weder door de luebt.
Doch, daar men alles gewoon raakt, werd het dezen
keer niet met zulk een bijzondere ontsteltenis door
de ooren der leden opgevangen. Men fluisterde als
het ware door de lucht aan den heer Thiers terug,
dat zijn besluit de Kamer zou spijten, maar dat zij
trachten zou er zich in te schikken. Men sprak reeds
van den president, den heer Grévy, als zijn opvolger.
Nog een ander plan werd reeds geaiaakt, om name
lijk aan den raad der ministers voorloopig het uit
voerend bewind op te dragen. Dit plan beviel vooral
aan de radicale linkerzijde, die een Republiek zonder
president verlangt, en de uiterste rechterzijde, die
volgens het pactum van Bordeaux tot aan 1874 de
Kamer wil in stand houden en het opperbestuur op
dragen aan eene uitvoerende commissie.
Toen de heer Thiers aldus bemerkte, dat hij, door
zijne nieuwe hardnekkigheid, ernstig spel was begon
nen te spelen, heeft hij zich meer tot verzoening
geneigd getoond. Vandaar de overeenkomst, tusschen
hem en de Kamer gesloten, die het in ieder geval
nog twijfelachtig laat, in hoeverre de geliefkoosde
belasting van den president zal ingevoerd worden.
De voorloopige oplossing der quaestie mag daarom
gelukkig genormd worden, omdat de Bonapartisten
haar als verdedigers van den vrijhandel exploiteerden
om de industrieele klasse ontevreden te maken.
De Frangais dringt aan op eene algeheele hervor
ming van het lager onderwijs, afgescheiden van de
quaestie of het door geestelijken of leeken wordt
gegeven. Om aan zijn eisch kracht bij te zetten stelt
liet blad de twee volgende tragi-comische scènes voor
1°. Op een leekenschool woont een bezoeker een
les in de Fransehe taal bij. Op eentonige wijze gal
men de kinderen uit:
//Er zijndrie—soortenvanaccenten, de
accentgrave, de accentaiguendeaccent
circonflexe
De bezoeker laat hem uitzingen, wijst vervolgens
naar het bord en vraagt aan een der leerlingen:
//Mijn vriend, schrijf mij daar eens een accent cir
conflexe neder."
De jongen kijkt met het welbekende gezicht van
een kind dat niets vun ons begrijpt en zwijgt.
//Hebt gij mij niet gehoord, mijn ventje; ik vraag
u om een accent circonflexe te teekenen."
Meheer, is daarop het bedeesde antwoord, dat ken
ik niet, dat heb ik nooit gezien."
//Dat ieder, die ooit een accent circonflexe heeft
gezien zijn hand opsteke," zegt vervolgens de bezoe
ker. Geen van de aanwezige handen komt boven de
banken; de kinderen hebben klaarblijkelijk een rijtje
woorden opgezegd, waarvan zij niets begrijpen.
2". Op de school eener geestelijke orde brengt een
zekere adjunct-maire, de heer Marbeau, een bezoek.
„Waarvoor zijt gij, zoo vraagt hij de kinderen, op
de aarde?"j
De kinderen zien elkander verwonderd aan en geven
geen antwoord.
//Ik bedoel daarmede, hervatte de bezoeker, welke
op het oogenblik uwe plichten zijn
De onderwijzende broeder vindt het noodig te hulp
te komen en het geheugen der kleine papegaaien een
weinig op te wekken. Hij neemt de vraag over vol
gens de sacramenteele en onveranderlijke termen van
den cathechismus
//Mijnheer vraagt u: tot welk einde heeft God u
geschapen en op de wereld gebracht
Nu is de veer op de rechte plaats gedrukt; de
twee honderd opgepropte geheugens springen tegelijk
open; de twee honderd papegaaien schetteren tege
lijker tijd het onveranderlijke antwoord uit:
„God heeft ons geschapen en op de wereld gebracht
om hem te kennen, te beminnen, te dieneu0 en op
die wijze het eeuwige leven deelachtig te worden.
//Zooals gij ziet, zegt nu de broeder tot den be
zoeker, had uw vraag hen op het eerste oogenblik
slechts een weinig in de war gebracht; maar zij
wisten het wel; o! zij weten het zoo goed. Doe als
het u belieft nog eens eene vraag."
„Met genoegen. De kinderen zeggen, dat het doel
van hun leven is om het //eeuwige leven" te verdie
nen. Ik zou nu wel eens van hen willen weten, wat
het „eeuwige leven" eigenlijk is.
In de catechismus is geen vraag, in deze termen
gesteld, en derhalve ook geen antwoord er op in
gereedheid. De papegaaitjes zijn even als die van Flo-
rian in verlegenheid, krauwen zich het kopje, en ein
digen met te zeggendat zij niets weten te
zeggen.
Doch ja, een der jeugdige schepselen, wat minder
verlegen dan de andere, steekt zijn hand in de hoogte
en met een welluidend aardig faussetstemmetje
schreeuwt hij:
//Het eeuwige leven is een marteling, die nooit een
einde neemt!"
Het kind gaat hierop weder blozend en voldaan
zitten.
De Franpais geeft ons hier waarlijk een welsprekend
staaltje van de onmisbaarheid en heerlijkheid van het
godsdienstonderwijs op de school. Welk een onschat
baar voorrecht toch voor do lieve kleinen, dat zij
reeds, voordat zij nog iets van dit ondermaansche
hebben gezien, geheel op de hoogte zijn van hetgeen
hun hier namaals te wachten staat I
tel eörammen.
Parijs, 19 Januari. De Pruisische krijgsraad
beeft den directeur van het college te Vitry tot
drie maanden gevangenisstraf, op eene Duitsche
vesting te ondergaan, veroordeeld, omdat hij
Pruisische soldaten verwijten had toegevoegd.
Berlijn, 19 Januari. De Bondsraad heelt be
sloten, den Rijkskanselier te verzoeken, de noo-
dige stappen te doen, om te verkrijgen dat alle
tusschen Duitsche Staten en Frankrijk gesloten
conventiën betreffende den letterkundigen eigen
dom, alsook de handels- en scheepvaarttractaten
tusschen Frankrijk en Mecklenburg en de Han
zesteden, in eene additioneele conventie bij het
vredestractaat worden verklaard weder in wer
king te treden.
Agram, 19 Januari. De Croatische landdag is
bij keizerlijk besluit ontbonden.
Versailles, 19 Januari. De heer Pouyer Quer-
tier heeft in de nationale vergadering verklaard,
dat het gouvernement, bij wijze van conciliatie
voorstelt, de belasting op de grondstoffen alleen
te beschouwen als eene aanvulling der inkomsten,
en dus slechts als een middel om de begrooting
te doen sluiten. De discussie over de belastingen
zal nu worden voortgezet, terwijl de commissie
zich bezig houdt met het onderzoek der tarieven.
Het zal vermoedelijk tot eene schikking
komen; de nationale vergadering zal de belasting
op de grondstoffen aannemen, doch slechts in
beginsel; eene speciale commissie zal worden
belast met het ontwerpen van tarieven; midde
lerwijl zullen andere belastingen in behandeling
worden genomen en goedgekeurd. Mochten zij
blijken niet in de behoeften der schatkist te kun
nen voorzien, dan zal de belasting op de grond
stoffen ter hand worden genomen als aanvuliings-
middel.
Het gerucht betreffende onderhandelingen met
bankiers over een leening van drie milliard, is
van grond ontbloot.
De Minister Périer heeft in de Nationale
Vergadering medegedeeld, dat de regeering voor
stelt om de belasting der grondstoffen slechts te
beschouwen als een middel om het budget te
doen sluiten.
De heer Barthe stelt voor, oin in beginsel te
stemmen over de belasting der grondstoffen, bij
wijze van aanvulling tot het verkrijgen van liet
evenwicht in de ontvangsten en uitgaven.
De heer Thiers dringt er op aaD, om de dis
cussie te sluiten, welke, naar zijne meening, reeds
te lang heeft geduurd. Hij wenscht, dat over de
belasting in beginsel worde gestemd.
De heer Ferray stelt voor, dat de VergaderiDg
zich de _stemming over het beginsel van de be
lasting der grondstoffen voorbehoude, totdat eene
commissie zal ziju benoemd, welke de voorge
stelde belastingwetten in overweging zal nemen,
en tot de overtuiging zijn gekomen, dat onmoge
lijk op eene andere wijze dan door de belasting
op de grondstoffen het evenwicht in de ontvang
sten en uitgaven is te herstellen.
De heer Thiers verklaart zich met het voorstel
Barthe te vereenigen.
Niettemin geeft de Nationale Vergadering, met
377 tegen 319 stemmen, de prioriteit aau het
voorstel Ferray, hetwelk met 377 tegen 307 stem
men wordt aangenomen.
Brussel, 20 Januari. Aan de Indépendance Beige
wordt in een particuliere depeche uit Versailles
van heden het volgende gemeld: Na de aanne
ming van het amendement Ferray verliet de heer
Thiers de vergadering, zijn voornemen te kennen
gevende om af te treden. Men gelooft echter dat
hij, bij nadere overweging, op dit besluit zal
terugkomen en president der republiek zal
blijven.
Londen, 20 Jannari. Aan de Times wordt uit
Calcutta, onder dagteekening van gisteren, het
volgende getelegrafeerd: „Ram Singt en andere
hoofden der Cookas, zijn verleden Woensdag in
hechtenis geuomen, 49 Cookas zijn ter dood ge
bracht.
Promotiën.
Bevorderd tot doctor in de rechten, de heer C.
A. H. Barge, geboren te Amsterdam, niet een
academisch proefschrift, getiteld: Beschouwingen
over de grondbeginselen van het Strafrecht.
Cox-reispoiideirtle.
Wegens plaatsgebrek kunnen wij het inge
zonden 6tuk van den heer P. heden niet opnemen.
UslATSTK berichten.
Z. M heeft aau den heer E. J. J. des Tombe,
op zijn verzoek, eervol ontslag verleend als di
recteur van het postkantoor te Nijmegen, behou
dens aanspraak op pensioen.
's-Gravenhaoe, 20 Januari. Gisteren had aan
de meisjes-handwerkschool te Scheveniugen, ter
herinnering' aan den geboortedag van wijlen H.
M. de Koningin, eene belangrijke uitdeeling van
kleedingstukken, eetwaren en brandstoffen aan
de armen plaats.
In de vergadering der Kamer van Koop
handel en fabrieken, Dinsdag jl., zijn de heeren
J. B. Maxwils en M. L. Hermans herbenoemd
respectievelijk tot voorzitter en ondervoorzitter
plaatsvervanger, gedurende 1872.
De vereeniging tot beoefening van de krijgs
wetenschap hield gisterenavond alhier eene
vergadering waarin generaal Knoop besprak het
bombardement als aanvalsmiddel en de volkswapening.
De algemeene 's Graven haagsche werjdieden-
vereeniging vergaderde gisterenavond, in Diligen-
lia, ter vaststelling harer statuten. N°. 4 van de
mededeelingen dier vereeniging ziet het licht, en
is gewijd aan de Ambachtsschool.
thermometer VAN FAHRENHEIT.
raorg.
morg.
nam.
nam.
nam.
avond
avond
5 n.
8 a.
12 u.
4 a.
u.
8 n.
10 n.
Vrijd.
38'
38°
37°
Zaterd.
35°
32'
34"
33
Wind: Vrijdag-middag 5 uren Z. O.
Zaterdag-morgen 5 u. N. O.
Zaterdag-middag 12 u. Z. O.
Bevallen van eene Dochter Vrouwe A. E.
TUCKERMANN BOELEN.
Leiden, 20 Januari 1872.
Heden overleed te Scharnegoutum EPPO IPPIUS
FOCKENS, oud bijna acht jaren, oudste klein
zoon van
A. DE MARE en J. C. VAN BENTEN.
Leiden, 19 Jan. 1872.
Verzoeke van bezoeken van rouwbeklag ver
schoond te blijven.
De Heer eu Mevrouw VAN DOESBURG1I
betuigen hunnen dank voor de belangstelling bij
de geboorte van hun kind ondervonden.
Visites worden afgewacht Woensdag en Donder
dag 24 en 25 Januari, a. s.
In een uitgebreide Fabriekszaak wordt gevraagd
eenigszins met kantoorbezigheden bekend. Adres met
franco brieven onder letter O. aan den Boekhan
del van W. T. WERST (firma Jac'. HAZEN
BERG CORN'Zn.) Rapenburg.
Wegens onvoorziene omstaudigheden is wijzi
ging gekomen in de geannonceerde avonden der
4 uitvoeringen, te geven in de Sladsiaal. De CON
CERTEN zullen alsnu plaats hebben:
9 Februari. 14 Baart.
29 Februari. 21 Staart.
P ijs bij intcekening f 1.75 de vier Concerten.
Zie verder de aanplakbiljetten.
DE COMMISSIE.
VAN HET DEPARTEMENT LEIDEN DER MAATSCHAPPIJ
TOT NUT VAN 'T ALGEMEEN.
eerste bijeenkomst
op Maandag 22 Januari 1872, des avonds te 7 uren,
in de STADöZAAL aan de Breedestraat,
alwaar op dien dag plaatsen kunnen worden be
sproken van 121 ka ad ƒ0.10 en toegangkaarten
zijn te verkrijgen ad ƒ0.25.
Mr. H, L. A. OBREEN,
Secretaris,
