op gewelddadige wijze het leven verloren had
waartoe veel bijdroeg dat hij verkeering had aan
geknoopt met een meisje, waarop ook een ander
een goed oog geslagen had, doch de zaak bleef
in 't duister gehuld. De vorige week echter be
kende zekere M. van de Maat op zijn sterfbed
aan de omstanders dat hij de moordenaar is ge
weest; bij had den verslagene, van zijn meisje
terugkeerende, opgewacht, vermoord en in de
Regge geworpen.
Omtrent de te Hasselt gepleegde poging tot
moord vernemen wij het volgende. De bakker
G. Wentink te Hasselt, weduwnaar met twee
kinderen, liet zijn huishouden besturen door eene
19jarige dienstmeid. In den morgen van den 9den
dezer was W. met zijn 14jarigen zoon bezig brood
te bakken, toen de meid in de bakkerij kwam,
als wanneer W., in tegenwoordigheid van zijn
zoon, de meid aangreep, op den grond wierp en
haar met een mes trachtte den hals af te snijden,
hebbende haar dan ook verscheidene diepe won
den in den hals toegebracht, waarna hij dood
bedaard voortging met bakken. De meid had nog
zoo veel bewustzijn om het huis te ontvluchten
en bevindt zich thans in zeer bedenkelijken toe
stand. De dader is in hechtenis genomen; hij
heeft opgegeven dat de meid met den duivel
ouiging, dat zij altijd in het koffiedik keek, en
wanneer ze naar den schoorsteen zag de timpen
in den oven verbranden, dat ook zijn vuur in
den oven uitging, dat de meid niet uit den hals
heeft gebloed, maar uit een rood doekje dat zij
ipm had. (Prov. Ou. Ct.)
Dinsdag stond voor de crimineele kamer van
het Prov. Gerechtshof te Amsterdam terecht ze
kere G. F. B., kantoorbediende, beschuldigd van
een op de Credietvereeniging afgegeven promesse,
groot 1000, valschelijk te hebben onderteekend
met den naam van een crediettrekkende firma
uit Neede, en het bedrag daarop te zijnen be
hoeve geïncasseerd. Het geïncrimineerde feit was
reeds op 18 Augustus 1869 gepleegd. Het bedrog
werd eerst ontdekt na het vervallen der valsche
promesse, drie maanden na dato.
De beschuldigde beweerde het geld te hebben
geïncasseerd bij wijze van vriendschapsdienst voor
zijn vroegeren patroon, die zelf de promesse zou
heuben geteekeud. Het bedrag had hij, naar zijne
opgaaf, aan een postbode van Borculo op Neede
en in een gesloten couvert ter bezorging afgege-
,ven. Dit be weren werd echter door niets gestaafd,
terwijl de chef der voormelde firma de teekening
der pipuiesse en den zoogenaamden vriendschaps
dienst ouder eede ontkende. Bovendien kwam
de ais deskundige tot het geven van inlichting
opgeroepen hoofdonderwijzer Degenhardt, na ver
gelijking van het geschrift des besch. op andere
stukken met de handteekeningen op de promes
sen, tot de couclusie, dat deze laatstgemelde had
gesteld. Ha het hooren van 4 getuigen requi-
reerde de adv.-gen. Mr. J. Spoor de schuldigver
klaring van den besch. aan valscbheid in een
geschrift van koophandel en bet des bewust ge
bruik maken van dat valsche geschrift en zijn
veroordeeling tot een tuchthuisstraf van 5 jaren
en twee geldboeten, ieder van 50. De advocaat
Mr. A. F. K. Hartogh trachtte hierop aan te toonen,
dat het wettig bewijs van schuld in deze niet was
geleverd. Het hof bepaalde de uitspraak op Dinsdag
16 Januari e. k.
Tot bewijs hoe sterk de smokkelhandel in
Groningen wordt gedreven dient, dat alleen door
de ambtenaren te Bellingwolde gedurende het
afgeloopen jaar zijn aangehouden en opgebracht
2436 HL. voorloop van brandewijn, gemiddeld
85 pCt., terwijl door hen gedurende dien tijd
90 processen-verbaal van bekeuringen, enz. zijn
opgemaakt.
De heer Hartman wijst er in ie Wekker op dat
Nederlandsche mannen en vrouwen uit het volk
veel liever zoutelooze, triviale, profane en onzede
lijke straatliedjes zingen dan schoolliederen, en
liederen van een zedelijke strekking. Hij meent
de oorzaak te moeten zoeken in de melodie, den
rythmus, den cadans van het straatlied, en be
spreekt de middelen tot veredeling van het volks
gezang. Indien, zegt hij, door de een of andere
maatschappij, die volksveredeling in hare banier
schrijft, eens orgeldraaiers in dienst genomen
werden, die flinke, degelijke liederen zongen en
verspreidden liederen voor een werkman ge
schikt, liederen die spraken tot het hart en
die werden dan gezongen op wijzen in het genre
van de zedelooze en profane straatdeuntjes; dan
zouden voorzeker die orgeldraaiers en rondrei
zende liedjeszangers practisch meer nut stichten,
dan een honderdtal liederen met het nootenschrift
er bij, die niet geleerd worden.
Er is echter, naar hij meent, nog een ander
middel om het volksgezang krachtdadig te verbe
teren, nl. censuur op de kermisbedjes.
,/Hoe wonderlijk 't ook klinke," zegt het Nieuws
van den Dag, „bij de feestelijke opening van de
brug over het Hollandsche Diep is aan de werk
lui niet gedacht. De heeren hebben den eersten
feestelijken tocht gedaan en de werklui hebben't
kunnen aanzien.
Was dat billijk, was dat verstandig, was dat
ordentelijk
Laat ons mogen zeggen dat 't noch billijk, noch
verstandig, noch ordentelijk was. Men had in zijn
voorname onnadenkendheid die mannen uit het
volk niet moeten kunnen vergeten. Zij zijn im
mers voor het miust deelgeDOoten in den grooten
strijd geweest. Behoorden ze dan ook niet te
deelen in de overwinning?
De miskenning waaraan zij ten doel gestaan
hebben, wekt wrevel en die wrevel kan hen van
hun kant het aandeel, dat gij aan dat werk der
nijverheid genomen hebt, zoo licht doen voorbij
zien. Och, wat zou 't geschaad hebben, als gij
een paar waggons Sde klasse aan dien feesttrein
hadt aangehaakt? Hu gij dit eenvoudig vergeten
hebt, ligt er voor immer een vlek op uwe feest
viering..
De Tijd geeft de volgende beschouwing van de
voordracht door Dr. van Vloten, op uitnoodiging
van het bestuur der Alg. Vredevereeniging, den
4den Januari te Amsterdam gehouden over den
moniigen mcnsch als staatsburger
„Dat de spreker voor eene mondigverklaring
veel vergt, laat zich denken. Daar zijn er, die
uit schrik voor het onmondige door het mondige
heen zijn. Volgens van Vloten moet de Neder
lander nog heel wat banden breken, eer hij tot
de volkomen ontvoogding zal geraakt zijn. Zijne
drie onaantastbare heiligdommen; zijne beurs,
zijn kerk en 't Huis van Oranje worden tot ze
kere hoogte als hinderpalen voor die ontvoogding
aangewezen. De beurs, dus beweert de heer v. VI.,
was van oudsher de zwakke zijde van den Ne
derlander. Geld moet middel blijven, geen doel
worden.
Heel mooi zeggen we maar practisch ook
Wat het tweede palladium van den Nederlan
der, zijn kerk betreft dit staat, volgens den
oud-hoogleeraar, in nauw verband met het eerste.
Hij teekent het als een geldzaak. Geen wonder;
de hoogere begrippen der godsdienst zijn hem
vreemd. Waar anders zal hij het zwaartepunt vin
den dan in de stof, in het geld?
Omtrent ons Vorstenhuis veroorlooft hij zich
op te merken, dat er tweeërlei liefde bestaat:
verstandige of onverstandige, en dat men die
laatste of apenliefde, die soort van averechtsche
toegenegenheid, ons Vorstenhuis wel wat veel
heeft toegedragen. Wjj hadden, sprak bij verder,
bij de invoering van onzen grondwettelijken re-
geeringsvorm zoo'n goede gelegenheid ons staats
hoofd met een ons bekenden titel, dien van stad
houder b. v. te begroeten, maar de naam van
Koning heeft meer klank.
Waarlijk het moeten zwakke oogen zijn, die
tegenwoordig nog verblind worden door den glans
der koninklijke majesteit 1 De edelsteenen in de
koningskroon schieten geen scherpe stralen meer.
Daar zijn er te veel, die het zich tot eer reke
nen die kostbaarheden te verduisteren of weg te
nemen. De ontvoogders van 't volk zouden voor
het voogdijschap over den Koning niet be
danken.
Na deze bovenstaande punten te hebben afge
handeld, gaf de heer v. VI. nog eenige losse op
merkingen en aanmerkingen ten beste. Lintjes
namelijk en andere snuisterijen, koninklijke aka-
demies en ander klatergoud behoorde te worden
afgeschaft. Geen ijdelheid meer, alles moet dege
lijkheid zijn.
Die laatste eigenschap kon niet beter verkre
gen worden dan door het onderwijs. Zoodra de
heer v. VI. dit onderwerp aanroerde, nam hij het
woordenboek der Aufklarung in de hand en toen
ging het er duchtig op los. Kennis en wetenschap
lagen weldra met „hefboomen tot zelfstandige
ontwikkeling" dooreen; leerplicht, vrijheid, licht
altijd meer licht en andere dergelijke verheven
woorden werden samengevoegd.
Ten laatste een donderend knaleffekt: een zwaar
kanonvuur tegen verzaking van beginselen, tegen
halfheid, tegen geschipper, tegen gemodder, te
gen den Nederlandschen Jan-Saliegeest, tegen sleur-
zieke eigenbaat en vooroordeel.
Dit rumoermakend slottuoneel eiudigue met de
optreding van de „Geuzen der negentiende
eeuw."
Bravo, Hein Knap! reik nu vriend Opzoomer
de hand 1"
Blijkens het dezer dagen verschenen verslag
van hel geneeskundig staatstoezicht zijn in het
jaar 1870 in Nederland overleden (met inbegrip
van 7010 levenloos aangeven) 100,076 personen,
zijnde 1 op de 36,49 inwoners. Naar de provin
ciën was die verhouding als volgt: Zuid-Holland
1 op 30,81, Utrecht 1 op 31,31, Zeeland 1 op 34,91,
Noord-Holland 1 op 86,68, Noord-Brabant 1 op
36,70, Overijsel 1 op 89,14, Gelderland 1 op 40,11,
Groningen I op 40,87, Limburg 1 op 40,99, Drenthe
1 op 41,33 en Friesland 1 op 45,14.
Naar men verneemt zal in Maart a. s. te
's-Gravenhage het examen plaats hebben van on
derofficieren, dingende naar den rang van 2den
luitenant der infanterie bij het leger hier te
laude.
De Minister van Financiën inaakt bekend, dat
vermits de Fransche pakketbooten van St.-Na-
zaire, te rekenen van de maand Februari aan
staande, Curafao niet meer aandoen, de ver
zending der correspondentie voor Curafao voor
't vervolg uitsluitend over Engeland, met de op
den 2den en 17den van elke maand uit Southamp
ton vertrekkende pakketbooten zal plaats vinden.
De ter post bezorging te 's-Gravenhage kan
uiterlijk den 14den en op den voorlaatsten dag
van elke maand te 11 uren des avonds geschieden.
Z. M. heeft den heer C. D. Zur Miihlen erkend
en toegelaten als vice-consul van Oostenrijk te
Nieuwediep, en zulks op den voet van Neder-
landsch onderdaan.
Z. M. heeft aan den heer L. T. Kleintjes, op
zijn verzoek, eervol ontslag verleend als kanselier
bij het Nederl. gezantschap in Japan.
Z. M. heeft benoemd tot kantonrechter te Ap-
pingadam Mr. R. P. Cleveringa Jzn., thans pro
cureur bij de arrond ,-rechtb. en plaatsv. kantonr.
aldaar, alsmede lid der Provinciale Staten van
Groningen, zijnde hem eervol ontslag verleend
als procureur bij bovengemelde rechtbank.
Verminder de hoeveelheid bloed en vet, be
houd hetzelfde beengestel, denk u verder een
groote, ruige knevel en baard, in 't wild gegroeid
haar, rollende oogen, grove trekken, breede
knoestige handen en gij ziet vóór u den primi
tieven Germaan, den Engelschen stier (fierce ani
mal) nadat ik u vooraf heb kennis doen maken
met het parade-dier (portlyen het vetgemeste
(overfed).
Zulke personen behooren echter tot de zeld
zaamheden, het is de hoogste trap van het type.
Wat meer voorkomt is het werkdier, een groot
beenig lichaam vol uitstekken, ungainly, onhandig,
eenigszins werktuigelijk, maar sterk vau bouw,
en zoowel geschikt om tegenstand te bieden als
tot krachtsinspanning. Men vindt deze bewerk
tuiging even dikwijls bij gentlemen, geestelijken
en hen, die vrije beroepen uitoefenen, als bij de
volksklasse. Drie exemplaren er van staan mij
voor den geest.
Een lange stijve, bevroren geestelijke, die nooit
ontdooien zal houterige gebaren, bekrompen
en bepaalde meeningen, maar weldadig, een
volharden in zelfopoffering; dat sterke gebeente
was noodig oui dertig jaar lang het apostolisch
ambt vol te houden: voortdurend predikaties,
huisbezoek in ongezonde stegen, lange tochten te
voet in den modder der buitenwijken.
Een lid van het parlement. Schouders, voeten
en handen van eenen voerman; groote, witte, te
dicht opeengedrongen tanden, een sterk kaak-
werk, dat bij het spreken ternauwernood open
gaat, onregelmatige en scherp uitkomende ge
laatstrekken, over 't geheel grof en ruw bewerkt
als met eeu snoeimes; de nieuwerwetsche klee
ding, handschoenen, blauwe das, hagelwit linnen
goed, zijn in strijd met eene spierkracht die eenen
wagen kan voorttrekken en eenen bokser weer
stand bieden. Het oog staat dof, weinig gebaren,
weinig woorden, geen inzicht noch denkbeelden
naar het schijnt; hij is geen leader, behoort slechts
tot eene partij, hij stemt en werkt. Maar om zit
tingen te houden tot in den nacht, om paperas
sen te ontcijferen en rekeningen na te zien, om
meetings, comité's, clubs bij te wonen, vervelend
en eindeloos werk te verrichten, voor dat alles
is hij uitnemend bewerktuigd.
De derde is een Engelschman uit den middel
stand dien ik gisteren in eenen omnibus aantrof.
Tweeëndertig jaar, in een nieuw pak, verdient
naar ik vooronderstel twaalf vijftienduizend
francs per jaar, een solide en beslist voorko
men, eene bemiddelde, welingerichte, fatsoen
lijke, onvermoeide, geregelde machine, de echte
pater familias, die begint; een koel, bere
kenend, onbeweeglijk iet of wat grof en bleek
gelaat. Naast hem zit zijne jonge vrouw
in het zwart lluweeljhet hoedje en verder tooisel
loopen te veel in het oog; zij is ongekunsteld eu
bevallig, heeft het altijd druk met den bébé. De
laatste is een toonbeeld van blankheid, vleezig,
gezond, dik en in eene wolk van geborduurde
en wijduitstaande rokken als verzonken. Tegen
over haar bevindt zich de vijfendertigjarige kin
dermeid, die haar best do6t zich behagelijk te
maken en eerbiedig glimlacht. Ziedaar een staaltje
van het Engelsche huiselijk levende man trekt
vol geestkracht, nauwgezet en onvermoeid zijne
huwelijkskoets voort; zijn geluk is 's avonds te
huis thee te drinken, met de pantoffels aan, hij
zal veel kinderen hebben die, om een bestaan te
vinden, het land zullen verlaten en een dergelijk
gestel als het zijne behoeven tegen de te onder
gane hardships.
Eene scboooe schakeering van hetzelfde type
zult gij verkrijgen, wanueer gij bij dat sterke
gebeente en die stevige spieren een helder, kalm.
werkzaam verstand voegt, dat door eene bijzon
dere of door eene volledige opvoeding is ontwik
keld. Daar staat hij voor u de ernstige, bekwame
man, geboren om te bevelen, op wien men zich
kan en moet verlaten in urgente gevallen, die
alle moeilijkheden te boven komt. De nieuwe,
al te nette, al te schitterende kleeding vormt ook
Z. M. heeft beuoemd tot plaatsv. kantoure;!:gn b
te Delft Mr. A. J. Hoekwater, wonende al iftt 'd6
Z. M. heeft aan den eervol ontslagen adjaw-p
comin. bij het Depart, van Koloniën T. J. learwc
Schouwenburg, met ingang van 1 Januari lM^ijn
verleend een pensioen ten laste van den ;«izen
groot f 873. Kei^
Z. M. heeft aan Jhr. Mr. O. R. Alberdb;emeet
Ekenstein, ook genaamd Jhr. Mr. O. R. Altaevigei
van Ekenstein, gewezen griffier der Stateiiaaraa
de provincie Groningen, verleend een pen! min
ten bedrage van f 1714 's jaars. iterfte
-dat al
BINNENLAND. neerd
Amsterdam, 14 Januari. Er is hier eet.
millioens premieleening aangekondigd eener .ls in
schappij tot het bouwen van woningen; :88n 8'
de prijzen behooren niet minder dan du'
burgerwoningen elk ter waarde van vijfde**811
gulden, terwijl de aandeelen niet groote"8"
dan een gulden. De annonce draagt geen ns
maar men verneemt dat de onderneming uir-
van den heer J. Toussaint Delincée, wiens
telooze ijver in het stichten van filantropisch- Eap
stellingen zich niet voor het eerst openbaart
Nu de heeren der Hoofdcommissie vooi jje
Brielsche monument hun voorliefde voor de dering
ternimf gestand blijven, oppert men hier hets'e'
juiste denkbeeld de tegenstrijdige meeniügtj^'
concilieeren door aan ieder die iets voot haalde
doel afzondert, te vragen bij zijn inschrijviogde lin
mededeeling te voegen voor welke zaulr ^versla;
metalen monument of een instelling) hij i-.ijoommi
bestemd wil zien. Men ontkomt aldus aa.inistne
moeilijkheden, welke in 1863 ontstonden, ?u
wel ae naald te Scheveningen opgestoken,digen,
monument in de residentie gebouwd werd, orusthe
de nationale ambachtsschool in de hoofdstadite8enï
ui een sc
terwege bleef. gevaal
's-Gravenhage, 11 Januari. De arrond. rechtlnatuui
alhier, deed heden uitspraak in de jl. Dondedoo^i
behandelde zaak, tegen de drie jeugdige di; ue
van emmers en den uitdrager als medeplic! stiger
die de emmers tegen een uiterst geringeu heer
dr&sc'
had opgekocht. De rechtbank heeft alle di ^et
klaagden aan het hun ten laste gelegde schi en w
verklaard en veroordeeld: den eersten to, reacti
aa>D(l6
jaar, den tweeden tot zes maanden, en den de (je
knaap tot eene maand gevangenisstraf; terw uit I
opkooper, overeenkomstig het requisitoir va terugl
O. M., mede tot een jaar gevangenisstraf
veroordeeld. dat b
Na de uitspraak van dit vonnis deed zie! lezen
zeldzaam incident voor, namelijk dat de ra e^ad
van den uitdrager, onder het publiek aavra oln 0
na gehoord te heoben de veroordeeling va Ca» zich
man, uitriep: onrechtvaardige rechters, mijn n: zoo^v
onschuldig. De president der rechtbank gelast m'eest
onmiddellijke inhechtenisneming van die vrt Een 1
terwijl de subsl.-officier van justitie require meest
de dadelijke berechting. Twee getuigen we ™e'hoc
gehoord. De vrouw erkende den uitroep te he hunn
gedaan, maar schreef dien aan hare zenuwae comn
heid toe, ofschoon zij de onschuld van haren
volhield. Hoewel verzachtende omstandigb van
aannemende, requireerde Jhr. Mr. de Jonge der li
bekl. zou worden veroordeeld tot gevangene j8nd(
van twee tot vijf jaren. Op dit incident zs eüue
rechtbank aanstaanden Maandag uitspraak e drukl
Het Hof in Zuid-Holland heeft heden
schipper d. G., beschuldigd van diefstal vaD
gedeelte van goederen die hem als zoodanig wj
toevertrouwd, en die jl. Vrijdag te dier
terecht stond, wegens gebrek aan bewijs vr
sproken en dadelijk in vrijheid gesteld. .pr(
Daar er twijfel is gerezen of granaten ke geme
voor de toepassing van het tarief van rechte: eener
metjsl
hooren tot de koralen, genoemd onder den teileL
kramerij, dau wel of ze als juweelen bij den in na dt
rij zijn van rechten, heeft de Minister vao Fi des 1
'oege
of lie
hier weder eene grillige tegenstrijdigheid tuss adres
het bevattende eu bevatte. Maar deDkeD wi in h
hem op het dek van een schip bij een gevecht, ëeoP'
ws&i
een kantoor aan het hoofd van twintig o deele
geschikten, bij de rechtbank om over fort stitut
en levens te vonnissen, daD zal hij schoon, waai
ging
lijk schoon zijn. In zulk een lichaam slecht ave®
eene krachtige ziel wonen. laatst
Dezelfde krachtige bouw wordt bij vele ha"d
wen aangetroffen en wel veel menigvuldigei kerk
in Fraukrijk. Van de tien jonge meisjer veri W;
er een bewonderd te worden en zouden vi, adres
zes eenen schilder in verrukking brengeo
goedl
paard vooral en in vollen galop zijn het f „erki
amazones, niet [alleen om hare beheudigheii niste
ferme houding, maar ook wat lichamelijke
wikkeling en gezondheid betreft. Het zijr p>eze
gevolgen van het leveD in de open lucht Gall 1
lichaamsoefeningen, men denkt daarbij am "aar
oude Grieken. Zoo zag ik er gisteren een krjjg
een salon; groot, goed ontwikkelde buste tuigi
schouders, blozende wangen, werkzaam f jjjhe
bedaard. Zij is als geschapen om onder de If- ,v00t
van een park of in de groote halls van een hart
teel te leven gelijk hare zuster voor de frit vai^
berglucht of om als een antiek standbeek flauj.
prijken in eenen tempel aan den oever der direc
(Wordt vervoly vorn
v sede: