LENA,
TWEEDE MEID,
ATTENTIE.
DE VERIJDELDE ZAMENKOMSTEN
AD VERTENTIEM.
LEIDSCHE SCHOUWBURG.
)n| vooruitgang, die in het algemeen het tegenwoordig
Gouvernement bezielt. Men beweert, dat het
mu Buddisme niet meer als nationale godsdienst
ai wordt erkend en dat de kloosters zijn verbeurd
he verklaard. De uitvoer van rijst is toegestaan en
Jel men verwacht veel bedrijvigheid in den handel
ne van dat artikel. De Japansche Gouverneur van
'bi Kanagawa is tot lid van de vreemdelingen-club
egt verkozen. De schipbreuk van de Japansche
u" stoomboot Scotland met 70,000 dollars of meer van
M de nieuwe munt aan boord, heeft de directie der
ne Munt genoodzaakt om hare beambten buiten den
sla gewonen tijd te doen overwerken.
)rc Be politieke quaestie, die op dit oogenblik in
d het Noorden van China alle anderen op den
achtergrond dringt, is de hongersnood, die door
<t de? laatste overstroomingen is teweeg gebracht,
ld Men begroot het aantal menschen, dat aan den
ve hongersnood ten prooi is, op 2,000,000, terwijl
3e door de mandarijnen geeue eenigszins geschikte
et maatregelen werden genomen om de ramp te
verlichten en menscbenlevens te redden. Er zijn
nog geene maatregelen genomen om de breuken
in de dijken der rivier te herstellen, behalve de
H gebeden aan slangen en andere bijgeloovige
handelingen. De Gouverneur-Generaal (Le-hung-
''0 cbang) behartigt zijne eigene belangen en die
van zijn huisgezin.
et Er zijn ook uit China geene andere berichten
-1- van algemeen belang.
rit
tol Door den Gouverneur-Generaal ven Ned.-Indië
tj. zijn de volgende beschikkingen genomen:
Civiel Departement. Verleend: Een tweejarig
en verlof naar Ned., wegens ziekte, aan den res. van
iet Soerakarta J. H. Tobiaseen verlof buiten Neder-
landsch-Indië, voor den tijd van een jaar, buiten
bezw. van den lande, aan A. VV. P. Verkerk Pi-
'8' storius, tijdelijk gesteld ter besch. van den res. van
nn Palembang als contr. der 2de kl., sedert benoemd
ia: tot contr. der 1ste kl. bij het binnenl. best. in
dat gewest; een tweej. verlof naar Europa, wegens
ziekte, aan den opziener der 3de kl. bij het mijn-
01 wezen H. A. P. Bierman.
Ie O n t s 1 a g e n Op verzoek, eervol, uit 's lands
dienst, met behoud van recht op pensioen, de
3de deurw. bij den raad van just, te Batavia F.
J. 61. Benenatieervol, uit 's lands dienst, met
s behoud van recht op pensioen, de gewezen ouder-
commies der 2de kl. bij de coutr. en rech. te Sa-
marang H. G. Budachop verzoek, eervol, uit
1(* zijne betr. wegens ziekte, onder toek. van wachtg.
4 de opz. der 2de kl. bij den waterst. en 's lands
ei| burg. openb. werken B. C. Lammerding; op ver
zoek, eervol, uit 's lands dienst, de klerk op het
ass.-res.-bureau te Buitenzorg, P. H. Doornikop
si verzoek, eervol, als buitengew. subst.-grillier bij
ht den landraad te Blitar (Kediri), de ambt. op
eE wachtg. A. Martkerus; eervol, wegens vertrek,
als buitengew. subst.-grillier, buiten bezw. van
ai den lande, bij den landr. te Bandjar-Negara (Ban-
joemas), C. P. H. Bachiene, contr. der 2de kl. bij
q, do land. iulc. on cultures; uit zijno botr. als post-
commies, chef van het postk. te, Serang, A. C. van
der Errelen; bij de statist, opname van Java (opne-
taf mingssectie öamarang), de contr. der 2de kl. bij
all de land. ink. en cult. Mr. J. Lublink Weddik,
met bepaling, dat hij bij het kader der laud. ink.
7 en cult, zal worden gevoerd èt la suite,
lij Benoemd: tot res. van Soerakarta, de hoofd-
do ambt. op non-act. A. A. 41. N. Keuchenius, laat
stelijk res. van öamarang; tot lsteu comm. bij de
afd. secr. op het res.-kautoor te Batavia, de 2de
comm. bij de afd. politie der stad en voorsteden
mi opdat bureau J. Voorneman; tot buitengew. subst.-
m grilüer bijderechlb. te Ngawi buiten bezw. van den
lande, Dr. A. Kist Ncz., contr. der 2de kl. bij de
°f landel. ink. en cultures; tot postcommies, chef van
iel het postk. te Serang, G. Ph. Ravenswaaij, thans
ij), klerk bij het postk. te Weltevreden, tot postcomm.
chef van het poslk. te Madioen, de geagr. klerk
1,1 bij dat kantoor A. E. C. Hansen, laatst, klerk op
dj het res.-bureau aldaar, thans op wachtg.tot
dl hoofd-ingeuieur, chet der afd. telegrafie, de ambt.
op non-uct. H. L. Jansen, vroeger belast geweest
11 met de waarn. dier betrekking; lotingen, bij den
iet dienst der gouv. telegrafen in Ned. Iuuië, G. W.
ms ten Brummeler, laatst, die betr. bekleed hebbende,
onlangs van verlof uit Nederland teruggekeerd
tot archit. der 1ste kl. bij den waterstaat en 's lands
burg. openb. werken, J. P. Trossée, vroeger die
betrekking bekleed hebbende, thans belast met
mg de waarn. der betr. van architect der 2de kl.; tot
dal archit. der 2de kl., J. C. Motta, laatst, die betr.
el_ bekleed hebbende, onlangs van vetlof uitNederl.
L teruggekeerd; tot secr. der res. Amboina, levens
bh magistraat aldaar, de ambt. op non-act. J. J. Over-
ige dijk, laatst, secr. der res. Timor.
aD Departement van Oorlog. Verleend: Een twee
jarig verlof naar Ned. aan den lsten luit. der inf. L.
lQe H. L. Hirnpe.
en' Ontslagen: Eervol, uit Zr. Ms. mil. dienst,
wegens lichamelijke ongeschiktheid, met behoud
van recht op pens., de kapit. der art. J. B. Essers.
Dg BUITENLAND.
en
00 Frankr|jk.
dei Afgevaardigden-ambtenaren. Ontwerp-Simon.
ge- Twee geestelijken. De Union-Parisienne.
len
bet De Nationale Vergadering heeft met 472 tegen
[0p 92 stemmen het voorstel van den afgevaardigde
m Princeteau aangenomen, om aan hare leden het
het vervullen van andere openbare ambten of bedie-
ge. ningeu te verbieden. Uitzondering is gemaakt
;er voor de ministers, ambassadeurs en gevolmach-
ste 'ifide ministers. De laatste rubriek van uitzonde-
mf. ringen komt ons vrij vreemd voor, aan de hee-
)eD ren gezanten, die naar den naam en het wezen
ine hunner betrekking elders moeten vertoeven om
haar goed te vervullen, zou men al het laatst
jij denken bij bet stellen van uitzonderingen op een
ge dergelijke wet. Het amendement der regeering
eb, 'daarentegen om ook den prefect der Seine en de
onder-secretarissen van staat uit te zonderen werd
ele verwoipen. De hertog de Broglie, die reeds lan-
ran £en tlJd te Versailles gezant van Frankrijk bij
het Engelsche Hof is (waarschijnlijk op het voor
beeld van onzen grooten van Zuylen als gezant
te Petersburg) zal dus deze rol kunnen blijven
vervullen. De heer Léon Say daarentegen zal
moeten kiezen tusschen zijn prefectoraat en zijn
lidmaatschap der Vergadering.
Het ontwerp van den heer Jules Simon op het
lager onderwijs wordt bij zijne geboorte op dit
wereldrond niet bijzonder vriendelijk ontvangen.
De afdeelingen der kamer hebben de commissie
er voor samengesteld en daarvan zijn slechts
twee heeren vóór, elf tegen het ontwerp. Twee
afdeolingen moeten hun commissarissen nog kie
zen. Het zal ons niet bijzonder spijten als het
ontwerp wordt afgestemdwij hebben er
vroeger reeds op gewezen hoe verkieselijk het is,
wanneer men het onderwijs verplichtend stelt,
het ook kosteloos te maken. Dit laatste nu doet
Jules Simon niet, en wat erger is, hij wil het
geestelijk onderwijs laten bestaan. Men zegt: de
gemeenten moeten vrij zijn, hierin te kiezen.
Wij hebben allen eerbied voor de vrijheid en zou
den er iederen staatsburger zooveel mogelijk van
willen geven. Maar dat geven moet ophouden,
wanneer men daardoor den ontvanger in staat
stelt, maatregelen van algemeene welvaart, de
algemeene ontwikkeling, het belang van deu
geheelen staat te benadeeleu. Door het ouderwijs
nu in de snoeiende, verstompeude overheerschiug
van de geestelijkheid te laten, brengt men een
dergelijk nadeel zeer zeker te weeg.
Indien echter de commissie het plan van Jules
Simon verwerpt, dan zal het waarlijk niet om
bovengemelde redenen, maar um zijn beginsel van
het verplicht onderwijs zijn.
De Temps releveert twee gevallen, die bewijzen
hoezeer de rooinscbe kerk en de 19de eeuw
geheel met elkander onbestaanbaar zijn, boe zij
steeds verder uit elkauder loopeu om elkaar nooit
meer te ontmoeten.
Het eerste is de overgang van pater Gratry tot
de onfeilbaarheidsleer. Er is zelden met zulk
eene overtuiging en hevigen aandrang geschreven,
als waarmede deze geestelijke heer vroeger het
leerstuk der onfeilbaarheid bestreed.
Op een onnoemelijk aantal gronden bewees
hij, dat het ongerijmd eu onmogelijk was. In
een brief aan den aartsbisschop van Mechelen
schreef hij onder anderen na eene dergelijke
bewijsvoering: „Ik bid u, monseigneur, in den
naam van God, in naam van onzen heer Jezus
Christus eu van zijne kerk, dergelijke schande
lijkheden (infamies) uit uw edel hart te ver
bannen."
Nu kort geleden heeft deze man verklaard,
zich aan het concilie-besluit eu de uitspraak van
deu paus te onderwerpen. Wat beteekent dit?
vraagt de Temps, eu het antwoord is:
„Tot zijne eenvoudigste beteekeuis terugge
bracht wil het gedrag van pater Gratry zeggen,
dat er geen persoonlijke overtuiging meer is,
geen onwederlegbaar bewijs, geen klaarblijke
lijke waarheid, die niet moet zwichten voor de
autoriteit der Kerk. Maar wanneer dit zoo is;
dan volgt er uit, dat er geen waarheid, geen
zekerheid meer bestaat, dat de menschelijke geest
door zichzelf tot het scepticisme is veroordeeld.
Men heeft gezegd: geen heil builen de Kerk;
men moet er bijvoegen: geen licht voor den geest
wanneer het niet in en door de Kerk is. De
Kerk is de eenige iutellectueele werkelijkheid,
en al het overige heeft slechts den schijn."
Hoever de 19de eeuw van dergelijke theoriën
verwijderd is en zich meer en meer moet ver
wijderen, zal wel geen betoog behoeven. Het
tweede geval, dat de Temps beoogt is het ge
vraagde ontslag van den heer Dupanloup als lid
der Acadméie Fraufaise. Het blad wijst er op,
hoe tot zelfs in een dergelijken geheel letterkun
digen kring de geestelijkheid het stelsel wil
handhavenDie mij wederspreekt moet uitge
bannen worden; ik duld hem met in mijne om
geving. 4Iaar de heer Dupanloup ziet goddank,
dat de geheele wereld niet van plan is, zich aan
die dwinglandij te onderwerpen. De Temps wijst
vervolgens op de dubbele inconsequentie van
Dupanloup. Ten eerste toch, terwijl hij den ma
terialist Littré wil verjagen, duldt hij den protestant
Sainte-Beuve in de académie. Beiden zijn ketters,
beiden moesten verjaagd worden. Ten tweede kan
heer Dupanloup met Littré wel in deNationale Ver
gadering, niet in de académie zitten. Doch dat zijn
waarschijnlijk uitzonderingen, die de tijdgeest
noodzakelijk medebrengt. De Temps beklaagt deu
aartsbisschop, want zijne beginselen zullen dik
wijls een gevoeligen schok oudergaan, en hij zal
tot vele uitzonderingen genoodzaakt worden.
Intusschen deelen de bladen mede, dat de aca
démie het ontslag van Dupanloup |uiet aanneemt.
Hij zal dus tegen wil en dank collega van Lit
tré moeten blijven zoo al niet met hem zittin.
De académie heeft zich door dit besluit trouw
getoond aan het ware en verstandige principe,
dat de geloofsovertuiging in haar boezem niets
afdoet, dat het gen.e en de kennis geëerd wor
den, waar men ze ook vindt.
De Union Parisienne de la Presse heeft eindelijk,
na veel worstelen en zwoegen, vlak voor den
dag der verkiezing (deze moet morgen pluais
hebben) hare matten opgerold, eu de huop om
een candidaat te vinden, opgegeven. Zij heeft
eene circulaire uitgegeven, waarin zij mededeelt,
voor ditmaal van het stellen van een candidaat
af te zien, aan ieder der deelnemende bladen zijne
vrijheid gaf, doch zonder dat zij daarom voor
de toekomst de vervulling harer bestemming laat
varen. Vele dagbladen der Union hebbeo, zooals
wij vroeger reeds zagen, hunne ondersteuning
aan Vautrain gegeven. Wij gelooven, dat deze
heer, de flinke gematigde republikein, tegen den
opgewonden, den meer zeepbel-achtigen Victor-
Hugo veel kans heeft van verkozen te worden.
Sfngelaad.
Lager onderwijs. Vrouwelijke med. studenten.
Alabama-quaestie.
De grijze staatsman Russell heeft twee brieven
openbaar gemaakt over het godsdienstonderricht
in de scholen. Hij is geen voorstander van conlës-
sioneele afscheidingen bij het volksonderricht; maar
in het algemeen wil zy toch den godsdienst niet
uit de school verbannen, en verklaart zich, om
een algeuieenen baud tusschen de leerlingen te
houden, voor het gemeenschappelijk lezen van
den bijbel. Hij beroept zich daarvoor op uitspra
ken der koningin. Zoo bezocht deze in 1849 met
haar echtgenoot de normaal-scholen te Dublin, en
schreef daarover het volgende:
„Wij hebben de kleine kinder- de meisjes- en
jongens scholen gezien. Kinderen van alle geloofs
belijdenissen worden er toegelaten, en krijgen,
wauneer de ouders het weuschen, afzonderlijk
onderricht in hun bijzouderen godsdienst, maar
het eenige onderwijs, waaraan allen moeten deel
nemen, is de leer der waarheden van het evange
lie eu van de menschenlielde. Dat is waarlijk
christelijk en zoo moest liet overal zijn."
Dat het ouderwijzen der menscheuliefde op de
scholen christelijk eu nuttig is (hoewel zoo iets
zich over het algemeen unnder laat onderwijzen
in de bepaalde beleekenis van het woord) geven
wij de koningin gaarne toe. Dat zij echter van
de waarheden van het Evangelie spreekt is,
dunkt ons, met betrekking tot de gemengde scho
len minder juist, daar een groot gedeelte van het
onderscheid in godsdienst juist veroorzaakt wordt
door het verschil van gevoelen over de waarheid
dier waarheden.
De academische senaat van Dublin is met de au
toriteiten op het gebied van onderwijs in strijd over
toelating van het vrouwelijk geslacht tot de stu
die der medicijnen. De senaat wil alle afzonderlijke
wetsbepalingen daarover opgeheven hebben. Het
miuisterie van onderwijs wil die bepalingen niet
opheffen, maar laat zich overigens volstrekt met
uit over de bevoegdheid der Universiteit tot het
uitdeelen van diploma's.
De Engelsche regeering heeft op de hooge
eischen der Amenkaausche regeering in de
Alabama-quaestie een antwoord gezonden, waarin
zij zeer bedaard de quaesties uiteenzet, en ten
slotte van oordeel is, dat van die eischen niet
veel meer zal overblijven, dan die tot schadever
goeding voor enkele handelingen der vier sche
pen Alabama, Florida, Georgia en Shenandoah.
TKLiBltiKAMiVIiiliN.
Bucharest, 5 Januari. De senaat heeft heden
met 31 stemmen tegen 1, de spoorwegconveutie
onveranderd goedgekeurd.
Sandrlngham, 5 Januari. Het bulletin van deu
toestand van den prins van Wales luidt, dat
hij goed geslapen heeft en in krachten toeneemt.
Parijs, 5 Januari. De Siècle zegt, dat de com
missie voor het budget besloten heelt, het plan
eeuer inkomstenbelasting te laten varen en aan
de meemug der regeering toe te geveD.
Voor den krijgsraad zullen 4Iaandag de rnoor-
deuaais der gijzelaars terecht staan.
Rome, 5 Januari. De paus heeft heden eene
deputatie uit Ierland ontvangen, die hem namens
lersche dames een album aanbood. De Frausche
cousul te Uivita Vecchia was daarbij tegen
woordig.
Parijs, 5 Januari. Daar de heer Buisson onge
steld was, kou hij beden met de zitting der
commissie bijwonen, om het rapport over den
voorgesteldeu terugkeer naar Parijs voor te lezen.
De hertog van Aumale gaat eene politieke
reis doen door de departeuienieu in het midden
eu westen des lands. De republikeinen vreezeu bij
die gelegenheid monarchale mauilestatiën. Amsl. C.
Washington, 5 Januari. De uit Madrid hier
aangekomen Amenkaausche gezant, generaal
Öickles, heeft met den minister van buitenland
sche zaken, Fish, een onderhoud over Cuba gehad.
De Veroeuigde öiateu willen streng de onzijdig
heid handhaven, maar zullen de burgers en de
schepen der Unie beschermen, behalve wauneer
zij oorlogsmateneel aanvoeren. De Öpaansche re
geering zal uitgenoodigd worden de visitatie der
Florida te desavoueeren en schudevergoeding te
geven. Tegen het einde der maand keert Bickles
naar Madrid terug.
Bern, 5 Januari. Volgens ofiicieele mededee-
lingeu is de bijeenkomst van het congres voor
hervorming van het gevangeniswezen op 3 Juli
te Londen bepaald. De bondsraad heeft den heer
Guillauuie, directeur van de gevangenis te Neuf-
chatel, tot Zwusersohe afgevaardigde bij dat con
gres benoemd.
LiAATasTE BKlAKJHTjhliN.
's-Gkavenhage, 6 Januari. Z. M. de Koning, H.
M. de Koningin eu Z. K. H. de prins van Oranje,
hebben aan de heeren Gebroeders Belinfaute te
's-Gravenhage, bij de aaubiedmg van den 47sten
Jaargang vau den Nederlandschen Hesidenlie-Almanak,
hunnen dank betuigd voor dit nieuwe huldeblijk,
dat zij met veel welgevallen hebben aaugeuomeu.
Ook de Kiesvereeuigiug Vaderland en koning
alhier, heeft den heer F. N. de Charro, vroeger
lid van den Raad en Jhr. J. L. C. Pompe vau
Meerdervoort tot candidaten geproclameerd voor
het lidmaatschap van den Gemeenteraad.
De Minister van Oorlog heeft bepaald, dat
voor korporaals of sergeanten-mihtien, bij overgang
bij de staande armée, de vastgestelde werfkosten
zullen worden te goed geduau.
Jhr. 6Ir. Berg van Middelburgh is heden
ochtend van hier vertrokken. Z. Exc. zal over
14 dagen in de residentie terugkeeren om zich
daarna naar zijne nieuwe bestemming, öt. Peters
burg, te begeven.
Aanstaande week zullen per overlandmail
naar O. Indië vertrekken de heeren P. H. B.
Motkó, zoomede de heeren öprenger Van Eijk,
van öchuijlenburg en Molké Jnr.
Rotterdam, 6 Januari. Naar wij vernemen is
door de Noord-Brabantsch-Duitsche Spoorweg
maatschappij de waarborgsom van 80.000 thlr.
te Berlijn gestort, waardoor voldaan is aan art.
5 der voorwaarden van concessie, door de K. K.
Pruisische Regeering aan die Maatschappij ge
steld.
Breda, 6 Januari. De kapitein der artillerie,
werkzaam aan de Kon. Mil. Academie alhier
H. C. F. Simon, is belast met het algemeen toe
zicht over de cadetten van de artillerie en genie,
die in September van dit jaar ter volbrenging
hunner studiën bij het 1ste reg. vest.-art. te Delft
worden gedetacheerd.
thjukmom-htjllk van jp aukkn heu t.
morg.
morg.
nam.
aam.
aam.
avond
avond
5 a.
8 a.
12 a.
4 Q.
5 Q.
8 a.
10 o.
Vrijd.
42*
40*
40*
Zaterd.
39°
40°
45'
41°
Wind: Vrijdag-middag 5 u. Z. W.
Zij die iets te vorderen hebben van den Heer
J. F. W. MENSING worden verzocht hunne
rekeningen vóór 20 Januarij a. s. in te zenden
bij den Boekhandelaar P. SOMERWIL, Breestraat,
Leiden.
ER BIEDT ZICH AAN EENE
R. C., goed kunnende naaijen, stoppen en mazen
enz., om buiten de stad werkzaam te zijn. Men
adresseere zich met franco brieven onder Lett. P.
aan het Bureau van het Leidsch Dagblad.
Voor eene Verzekerlng-Socletelt tegen
Brandschade die in verschillende plaatsen des
rijks met veel succes werkt, verlangt men te
Lelden, waar zij nog niet is vertegenwoordigd,
een solied persoon om als AGENT of BODE
werkzaam te zijn.
Zij, die in betrekking staan met Zieken- of
Begrafenisfondsen, zullen de voorkeur genieten.
Adres met franco brieven onder letter H. ter
Steen- en Handelsdrukkerij vau J. D. VOORN
BOERS, Leuvehaven 315, Rotterdam.
KONINKLIJKE H0LLANDSCHE T00NEELISTEN,
onder directie van
J. C. VALOIS.
Maandag 8 January 1 8 7 2
Drama in 5 Tafereelen en een Voorspel, naar het
Vlaamsch van Désiré Delcroix.
Nooit op eenig Hollandsch Tooneel vertoond.)
daarna .-
OF DE AF8PRAAK OER GELIEVEN.
ZaDgspel in een Bedrijf, naar het Fransch.
Aanvang te t uren.
Grijzen der Plaatsen
Loges 1.60. Baignoires f 1.20. Parterre ƒ1.00.
Gallerij (0.50. Achter-Gallerij (0.30.
Plaatsen kunnen op den Speeldag besproken worden
van 10 tot 1 uur, a 10 cents extra per plaats.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
NIEUWVEEN;
Gezien eene verklaring van den deskundige
WILLEM AN DRIES GERARDUS KAPTEIJN,
Genees-, Heel- en Verloskundige aldaar, waaruit
blijkt, dat een wieg met kleed, een bedje, twee
kussentjes, twee lakentjes, twee dekentjes en twee
schoudermantels, waarin en op ABRAHAM VE&-
SLOOT, zonder beroep, wonende te Nieuwveen,
oud een jaar eD zes maanden, zoon van ABRAHAM
VERSLOOT en van TRIJNTJE VAN GEEST,
arbeiders, beiden mede aldaar woonachtig, op den
4d™ dezer maand overleden aaD hevige pokziekte,
door die ziekte gevaarlijk besmet zijndat hij het
daarom in het belang der openbare gezondheid
noodzakelijk acht dat gemelde voorwerpen wor
den onteigend en vernietigd
Gezien de artt. 69 tot en met 72 der Wel van
den 28"en Augustus 1851 Staatsblad N°. 125);
Hebben besloten:
1°. Bovenomschreven wieg met kleed, een bedje,
twee kussentjes, twee lakentjes, twee de
kentjes en twee schoudermantels, toebehoo-
rende aan ABRAHAM VERSLOOT laatst
genoemd, te onteigenen en onmiddelijk te
doen verbranden
2°. De schadeloosstelling bij minnelijke schik
king te bepalen op veertien gulden; en
3°. Dit besluit omniddelijk tnede te deelen aan
Heeren Gedeputeerde Staten der provincie
Zuid-Holland, af te kondigen binnen de ge
meente en te plaatsen in het Leidsch Dagblad.
Niedwveen, den 5dwl Januarij 1872.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
S. VAN DR1EL.
De Wethouder,
L. VAN LEEUWEN Dz.
