N0. 3632.
Maandag
A°. 1871.
11 December.
STADS-BE RICHTEN.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJK DEZER COURANT.
Voor Leiden per 3 maanden/3.00.
franco per postm 3.85
Uionderlijke Nommers0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zen- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVKRTENTIKN.
Voor iederen regel0.15.
Grootere lettert naar de plaatsruimte die zij beslaan.
1
i BURGEMEESTER dek gemeente LEIDEN,
tengt ter kennis van belanghebbenden dat bij
op heden ontvangen ia de navolgende aan
ving:
's Grayknhage, den 8 December 1871.
8803/, (2« atd.)
Onderwerp
irinaire politie.
'olhandelaren en fabriekanten hebben zich tot
heer Minister van Staat en van Binnenlandsche
tn gewend, zich beklagende over het bezwarende
het voorschrift, medegedeeld bij de dezerzijdsche
live van 10 November jl. A. n". 8241, dat geen
lensatie tot invoer van onbewerkte wol en onge-
ite drooge schapenbuiden wordt verleend dan
at uit deugdelijke certificaten gebleken zij, dat
artikelen niet slechts regtstreeks uit niet besmette
jen zullen worden aangevoerd, maar ook dat ze
in een beamet land geweest zijn.
n einde zooveel mogelijk aan die bezwaren te
loet te komen, heeft zijne Excellentie mij gemag-
ontheffing te verleenen voor den invoer van de
oemde artikelen onder de volgende voorwaarden
dat de wol of de huiden bij den invoer moeten
ekt zijn door eene verklaring van het hoofd van
Bestuur der plaats van herkomst, dat aldaar
n veetyphus heerscht, noch in de drie laatste maan-
heeft geheerscht;
dat de sub. 1 bedoelde verklaring op de eerste
trage aan de met het toezigt belaste ambtenaren
et worden vertoond; en
'f. dat de invoer moet plaats hebben binnen veer-
dagen, na dagteekening van het besluit waarbij
dispensatie wordt verleend.
/en vervolge der aangehaalde missive, verzoek ik TJ
het bovenstaande ter kennisse van do daarbij
igegeven belanghebbenden te brengen.
De Commissaris des Konings in de
provincie Zuid-Holland,
(get.) FOCK.
Aan
n Heer Burgemeester
r gemeente LEIDEN.
De Burgemeester voornoemd,
v. d. BRANDELER.
Leiden, 9 December 1871.
Lelden, 9 December.
In de zitting van de Tweede Kamer van giste-
n zijn de algeineene beraadslagingen geopend
er Hoofdstuk IX (Kolonièn).
De heer Nierstasz sprak eeD zeer laDgdurige
devoering uit om aan te toonen dat de Minister
in Koloniën niet met bedachtzaamheid den weg
in gematigden vooruitgang had bewandeld, gelijk
verwacht had. Vooraf sloeg hij een blik op
:n toestand onzer Koloniën in 't algemeen, die
i. niet veel opwekkends aanbood waar uien
oog richtte. Hetzij in Oost, West of aan de Kust,
leral heerscht een bedorven toestand.
Het breedvoerigst vertoefde hij bij den door
Em in de meest zwarte kleuren geschilderden
«stand van Java. Om Java weder tot vroe-
ren bloei en welvaart terug te brengen, was
iets anders noodig, dan handhaving van het
«huurstelsel, gezuiverd van de gebreken die door
der afgekeurd worden, maar die niet inhaerent
jo aan het stelsel.
De heer Winigens hield eveneens, doch meer
elsprekend een pleidooi voor de toepassing der
SDservatieve koloniale politiek op Java en ter
tslrijding van de liberale beginselen, waarnaar
ndië tegenwoordig geregeerd wordt. Beide spre-
ers brachten echter geen nieuwe argumenten
ij en herhaalden meerendeels wat inen ieder
lar en bij iedere gelegenheid dat de koloniale
oaestie, die eigenlijk dien naam niet meer ver-
ient, aan de orde is, van conservatieve zijde
sort aanvoeren.
De heeren Gevers Deynoot en de Bruyo Kops,
«ptaken de koloniale verslagen. Zij uitten den
eosch, dat deze op een vervroegd tijdstip, in den
orm van jaarverslagen, en zoo beknopt mogelijk,
iet weglating van zoodanige opgaven, welke als
tonder juist te beschouwen waren, mochten wor-
®n ingediend.
De heer v. Sypesteyn besprak den staat van
aken in Suriname. Hij zette daarbij de redenen
'toeen, die, z. i. tot den achteruitgang der kolonie
'idden, en gaf de middelen op, welke volgens
r'jn bekend gevoelen, tot verbetering strekken
bonden.
De beraadslagingen werden heden voortgezet.
Uit Kampen ontvingen wij het verzoek aan
onderstaande een plaats in ons blad in te ruimen
De Concert-Vereeniging aldaar gaf dezer da
len haar eerste concert. Als solisten traden op
^jufvrouw M. J. de Graaf uit Leiden (zang) en
Jute stadgenoot, de Heer H. W, Kooij (clarinet).
Beiden hebben het eenigszins spaarzaam opge
komen publiek bijzonder voldaan. Mej. de Graaf
bezit eeDe schoone Altstem, die vooral in het
middenregister zeer aangenaam klinktdaarbij
intoneert zij rein en heeft zij eene gemakkelijke
voordracht. Geen wonder dan ook, dat zij, vooral
door de Aria uit Titus en de liederen van Men
delssohn en Schumann, het publiek medesleepte.
Naar wij vernemen is Mej. de Graaf eerst on
langs de kunstenaarsloopbaan ingetreden; is dit
zoo, dan durven wij haar eene schoone toekomst
voorspellen. Tevens kunnen wij andere concert-
vereenigingen gerust aanbevelen, met het talent
van Mej. de Graaf kennis te maken.
Aan het op 8 en 9 December alhier gehouden
litterarisch mathematisch gedeelte van het natuur
kundig staats-exameu hebben 15 candidaten deel
genomen, waarvan er 6 zijn geslaagd, namelijk
de heeren: J. C. Degens, W. II. Biunendijk, L.
W. v. d. Sluys, D. de Leon, R. K. Dulmont en
N. C. J. Rahder.
Gedurende deze week zijn dagelijks in het
werkhuis alhier opgenomen van 157 tot 189
volwassen personen en van 62 tot 90 kinderen.
In De Tijd leest men
Gisteren hebben wij een mededeeling opge
nomen, betreffende het besluit van graaf du Chatel,
Nederlandsch gezant bij den Pauselijken Stoel.
Onder betuiging dat wij den meeaten eerbied
koesteren voor het warm katholiek gevoel van
den inzender, veroorloven wij ons terug te komen
op den raad, dien hij aan zijn mededeeling heeft
toegevoegd. Voor het oogenblik namelijk achten
wij het nog ontijdig dieu te behandelen, omdat
wij het plichtmatig rekenen af te wachten, welke
stappen HH. DD. Hoogwaardigheden de Bis
schoppen van Nederland het meest geraden zullen
oordeelen in de tegenwoordige omstandigheden
te doen.
Z. M. de Koning der Belgen heeft voor zijne
bibliotheek te Brussel doen aunkoopen het werk
van den heer A. Schaepkens: „Monuments de
Maestricht."
Tqdens de vergadering van heeren commissa
rissen der Maatschappij van Weldadigheid, dezer
dagen te Amsterdam gehouden,, heeft de direc
teur de som van 100 ten geschenke ontvangen,
met speciale bestemming om die gelden te doen
strekken tot bevordering van het onderwijs. De
edele gever, die den directeur ten vorigen jare
een gelijk bedrag ter hand stelde, weuscht onbe
kend te blijven.
Men meldt aan de Arnh. Ct. uit Maas en Waal:
Voor ongeveer vier inaandeu is hier een
heemraad overleden, die te Alphen en Maasbom
mel wachtpost had, hetwelk bij ijsgang en
hoogwater het meest bedreigde punt aan de
Maas is.
Hoewel de vorst nu reeds met zulk eene he
vigheid is ingevallen en de rivier met ijssohollen
overdekt is, heeft de dijkgraaf nog geene ver
gadering van het gecombineerd college belegd,
om volgens artikel 16 van het Geldersch pol
derreglement eene voordracht op te maken
voor de vervulling der opengevallen plaats van
heemraad.
Wel is waar is men in Maas en Waal aan
dergelijk verantwoordelijk uitstellen sinds lang
gewoon, maar toch begint in dit geval de toe
stand bezorgdheid te baren, en men vraagt zich
hier terecht af, welke gevolgen dat dralen wel
na zich zou kunnen slepen.
De gewezen kapitein Janssen te Leeuwarden
ontving jl. 5 December van acht onderofficieren
zijner voormalige compagnie de photografische
portretten in een keurig nette lijst en tevens met
een zeer vleiend schrijven.
Bij Kon. besluit van 24 November jl., n'. 20,
is goedgekeurd e n besluit der Staten van de
provincie Zuid-Holland, houdende aanvulling en
wijziging der begrooting van enkel provinciale
en huishoudelijke inkomsten en uitgaven, over
bet dienstjaar 1871.
De Afdeeling voor Taal-, Letter-, Geschiedkun
dige en Wijsgeerige Wetenschappen der Konink
lijke Academie van Wetenschappen zal eene ge
wone vergadering houden op Maandag den llden
December e. k., des namiddags te twaalf uren
vijftien minuten, in het gebouw der Akademie
Trippenhuiste Amsterdam.
De Staats-Courant bevat de volgende rivier-
berichten
Keulen, 8 December. Het drijfijs bedekt om
streeks zeven tienden der rivierbreedte.
Lobith, 8 December. Drijfijs over de helft der
rivierbreedte.
Nijmegen, 8 December. De rivier overdekt met
zwaar drijfijs; overvaart moeielijk.
Arnhem, 8 December. Eenig drijfijs.
Westervoort, 8 December. IJs vast.
Gorkum, 8 December. Zoo ver zichtbaar ijs
vast. VVaterstand in de Merwede 4.46 nieter
onder noodpeil.
Moerdijk, 8 December. De rivier vol ijs. Laag
water voormiddags 8 uren 13 minuten 1.16 meter
-f- AP.
Maastricht, 8 December. Veel drijfijs. Zes bogen
der brug dicht.
Venlo, 8 December. IJs vast.
Ingevolge hetgeen dienaangaande op de onlangs
te Bern gehouden telegraafconferentie is overeen
gekomen, worden de tarieven voor het verkeer
met Britsch-Indië, te rekenen van den lOden
dezer, verhoogd. Van dat tijdstip bedragen zij per
telegram van 120 woorden voor alle Nederland-
sche kantoren langs den goedkoopsten weg, dien
over Turkije: naar de kantoren aan de Perzische
Golf (Choubar, Gwadur, Henjaum, Jask, Ormara,
Pusnee en Sonmeance) 44.75; naar Kurrachee,
Bombay en de overige kantoren in Engelsch-
Indië ten westen van Chittagong f 50.75; naar
de kantoren in Engelsch-Indië ten oosten van
Chittagong en op het eiland Ceilon f 53.25.
Gelijktijdig wordt de verzending van telegram
men van 10 woorden tegen verminderd tarief
afgeschaft.
De tariefsprijzen voor de berichtenwisseling
over Britsch-lndië met Nederlandsch Indië.Cochin-
China, China en Japan blijven onveranderd.
Z. M. heeft tot burgemeester der gemeente
Hellevoetsluis benoemd W. A. Tenckinck.
BINNENLAND.
Amsterdam, 8 December. Het is nu bijna 210
jaren geleden dat de Nieuwe Slads-lterberg aan het
IJ werd voltooid, en 100 jaren dat het destijds
geheel van hout opgetrokken gebouw met stee-
nen bijgebouwen werd vermeerderd; hoeveel
vreemdelingen, hebben daarin gehuisvest, voor
hoeveel Amsterdammers was het een verwelko
mende baken bij hun terugkeer naar de hoofdstad,
en thans nog weinige dagen maar en dit
gebouw zal uit de omgeving van het IJ zijn
verdwenen. Jl. Woensdag is het voor f 9500 tot
amotie verkocht, om plaats te maken voor het
centraal-station. De Nieuwe Stads-herberg, alwaar
het college Zeemanshoop van 1822 tot 1829 zijne
vergaderingen hield, is steeds een eigendom der
gemeente gebleven en was voor menig rechtgeaard
Amsterdammer de aangewezen plek om zich te
vertreden en een luchtje te scheppenzoodat
velen met een zucht deze herschepping van het
open havenfront begroeten; jong Amsterdam
daarentegen juicht de nieuwe toekomst met flui
tende locomotieven en donderende spoorwagens
tegen. Vaderland
In de volgende week en wel op Donderdag
zal in de Kiesvereeniging Burgerplicht het wets
ontwerp tot invoering der inkomstenbelasting in
behandeling kouien. Het debat zal worden ingeleid
door den heer Mr. J. A. Levy.
's Giiavenhage, 8 December. Van een jongetje,
dat gisterenavond in de felle koude op een stoep
is blijven zitten, zijn de handen zoodanig bevro
ren, dat zij waarschijnlijk afgezet moeten worden
Rotterdam, 8 December. De thermometer tee
kende hedenochtend te 8 uren 6°, 's middags te
4 uren 22* en te middernacht 24° F.
De rivier was heden vóór deze stad beneden
waarts overdekt met ijs en op verschillende plaat
sen zat zij vast, waardoor de vaart voor zeil
schepen op het oogenblik gestremd is.
Voor de stoomvaart levert het ijs tot dusverre
nog niet veel moeilijkheid op, daar in den loop
van den dag verschillende stoomschepen van hier
vertrokken zijn en aankwamen, zonder merkbare
vertraging door het ijs te ondervinden.
De Maas voor Delfshaven (zijnde de zooge
naamde Oost- en Westkous) is in den afgeloopen
nacht toegevroren, waardoor alle scheepvaart
gestremd is.
De van Brielle naar Rotterdam varende stoom
boot heeft gisterenavond hare reis niet ver
der kunnen volbrengen dan tot Schiedam, van
waar de passagiers per omnibus naar de plaats
van bestemming zijn gereden.
Dordrecht, 6 December. Omtrent de romanti
sche ontvluchting van zekeren J. Kooien, die zich
bier op het stadhuis in voorarrest bevond, als
verdacht van diefstal, worden nog de volgende
bijzonderheden vermeldDe gepensioneerde po
litieagent Knol, bewaarder aldaar, bracht hem
namelijk zijn middageten, toen Kooien, dicht bij
de deur van zijn cachot staande, hem verzocht
dit op de tafel te plaatsen. De bewaarder de list
niet vermoedende, voldeed aan dit verzoek, doch
zoodra was de eerste het cachot niet binnen of
de laatste sprong er uit, trok de deur achter zich
toe, deed die op slot, en vloog toen de trappen
af, waarna hij in een oogwenk op de straat was.
De vrouw van Knol zag hem de deur uitgaan,
maar dacht er wellicht niet aan om te trachten
hem tegen te houden of alarm te maken.
Alhans Kooien heeft het op een loopen kunnen
zetten en is den straatweg naar Willemsdorp
uitgerend, waar hij, aangekomen zijnde, getracht
heeft gebruik te maken van de spoorwegbrug
over het Hollandsch Diep om den Brabantschen
oever te bereiken. Door den wachter werd hem
echter zulks belet, waarna hij zich tot den veer
schipper wendde, met verzoek om hem over te
zetten. Deze weigerde, daar hij op een stoomboot
wachtte om passagiers af te halen. Kooien sprong
in de boot van den voerman en stak af naar
Strijensas, waar hij behouden aankwam en ver
volgens de Buitensluis bereikte. Der politie was
echter spoedig het gebeurde ter oore gekomen.
Onze wakkere inspecteur en de agent van Leeuwen
begaven zich op weg en door hun ijverige be
moeiingen hadden zij den ontsnapte weldra weder
in handen. DCl.)
Utrecht, 8 December. Ten gevolge van het
hureD van den kastelein van de Groningsche
studentensociëteit tot kastelein van de Utrechtsche
studentensociëteit, door de commissie van laatst
genoemde sociëteit, heeft de ooeeuigheid tusschen
het Utrechtsche en Groningsche studentenkorps
zulk eene hoogte bereikt, dat het Utr. stud.korps
gisterenavond met algemeene stemmen besloten
heeft de vriendschappelijke betrekkingen, die er
tot nu toe tusschen beide korpsen bestonden,
geheel af te breken, en daarvan aan de bevriende
korpsen kennis te geven. D.)
Omtrent den moord te Heemstede gepleegd
schrijft men aan het U. D.:
Een jong mensch van omstreeks 19 jaren
woonde als kostganger bij den vermoorde io;
beiden stonden als brutale stroopers bekendhet
duurde niet lang of de commensaal knoopte eene
ongeoorloofde betrekking met de vrouw des ver
moorden aan, en Zondag-middag werd in een
zeer vertrouwelijk oogenblik tusschen beiden het
plan afgesproken, den echtgenoot uit den weg te
ruimen.
De jonge vent had echter den moet niet, zulks
zelf te doen, maar ging naar een kameraad en
verzocht dezeo den echtgenoot dood te schieten, die
daarop moet geantwoord hebben „of ik hem
doodschiet of een borrel met hem drink is mij
hetzr Ifde."
Dinsdag-middag wordt door de drie mede
plichtigen gezamenlijk in de kamer het geweer
geladeD de vrouw scheurt uit een boek van
een der kinderen eene bladzijde dit zal tot
prop dienen in plaats van een kogel wordt
er een bout of liever een van den knop beroofde
drevel opgedaan eo toen werd het in de schuur
geborgen.
De inan zat altoos op eene vaste plaats aan
het raam; bet gunstige oogenblik voor den moord
was dus de avond, dan viel de schaduw op
het neergelaten gordijn als de man zijne zitplaats
had ingenomen; dit leverde dan een vast mikpunt;
de kostganger wordt door den moordenaar naar
buiten geroepen en antwoordt op de vraag of de
man nu op zijne gewone plaats zit, bevestigend;
de vrouw verwijdert zich quasi om eene boodschap
te doeo; de kostganger weer de woning binnen
gaande, neemt een kind op den schoot, zet zich
bij de kachel en verhaalt aan dat kind iels van
den goeden St.-Nicolaas.
Het schot valt en onder het uitroepen van
eenige onverstaanbare woorden, valt het slacht
offer, midden door het hart geschoten, van den
stoel; de gordijn staat op datzelfde oogenblik in
brand; het kind wordt bedaard neergezet, over
den verslagene heengestapt, de brand van het