Maandag
20 November.
N«. 3614.
A0. 4871.
LMDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden per 3 maanden....ƒ3.00.
Franco per post3.86
Afzonderlijke Nommers0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zen- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Voor iederen regelƒ0.15.
Grootere letten naar 4e plaatsruimte die zij beslaan.
Lelden, IS November.
}!u door de Tweede Kamer der Staten-Generaal
hare zitting van gisteren met 39 tegen 33 stem-
pen is beslist dat het behoud eener missie bij
Paus zou aandruischen tegen 's lands be-
j en daardoor het Recht voor allen ongeschon-
uit den warmen strijd is te voorschijn ge
len, komt 't ons minder noodzakelijk voor op
|e discussie die gisteren deze beslissing vooraf-
hg, terug te komen.
Al het gewicht van het debat was gelegen in
en uitslag, dien den Minister van Buitenland
se Zaken in twee talentvolle redevoeringen
rechtte te voorkomen. Dat dit hem niet gelukte,
au niet aan hem geweten worden, maar is toe
e schrijven aan den aard der quaestie, die hoe
eeder ook, voor oplossing in den zin der Regee-
iog ten eenenmale onvatbaar was.
roor het amendement van den heer Dumbar,
lat strekte om den post van 8000, (missie te
lome) van de begrooting voor Buitenlandsche
laken te doen vervallen, brachten de volgende
iden hun stem uit:
Jonckbloet, Idzerda, Dam, Blom, van Kerkwijk,
an Beyma Cremers, Zijlker, Moens, van Aker
aken, Gevers Deijnoot, Bredius, Gratama, de
sage, de Boo, van Eek, Hingst, van Voorthuy-
eD, van Delden, Mackay, van de Putte, Tak,
an Naamen, van Houten, Wijbenga, Kappeijne,
ïops, de Branw, Heemskerk Bz., Westerhoff,
Uirandolle, Rombach, Lenting, Sandberg, de
Jong, Dumbar, Smidt, Bergsma en de Voorzitter.
De leden die er zich tegen verklaarden waren
onderstaande:
HoffmaD, van der Does, Heemskerk Az., de
ïieberstein, Storm, van Zuylen, Haffmans, Wint-
;ens, v. d. Heuvell, Nierstrasz, van Lijnden, van
Cuyk, van Foreest, Luyben, Verheijen, Vader,
ïotz, van Hardenbroek, Begram, C. van Nispen,
Van der Maesen, Brouwer, 's Jacob, v. Sijpesteyn,
Bergmann, Borret, Smits, van Wassenaer, Ar-
noldts, Pij Is, Kien, Heydenrijk en van Beenen.
Artikel 5, inhoudende de tractementen en be
zoldigingen van het personeel der gezantschap
pen, werd vervolgens aangenomen met 61 tegen
10 stemmen.
Die tien leden waren, de heeren v. d. Does,
|de Bieberstein, Slorm van 's-Gravesande, Haff
mans, C. van Nispen, van der Maesen, Smits,
linoldts, Kien en Heydenrijck.
Dit hun votum kan men beschouwen als een
lyotest tegen de gevallen beslissing over het amen-
'ement Dumbar.
Niets van belang viel nu meer voor.
De volgende posten der begrootingen werden
achtereenvolgens goedgekeurd, waaronder einde
lijk ook het vestigen eener missie in China, met
het oog op onze handelsbelangen.
Ten slotte werd de Begrooting voor Buiten
landsche Zaken met algemeens stemmen aange
nomen.
In de zitting van den Gemeenteraad van Utrecht
I vau Donderdag 11., is iogekomen eene missive
1 >an de Kamer van Koophandel en afschrift van
I een schrijven aan die Kamer van de Handels-
I sociëteit, beide behandelende het bij den Raad
aanhangig rapport ter zake van het Leidsche
agpad. De Kamer van Koophandel betoogt, dat
aar elk middel van gemeenschap van belang is
I 'oor eene gemeente, het zaak is dezen weg,
waarvan de handel nog veel nut trekt, niet te
I abandonneerenzij acht het echter vvenschehjk,
I 'at de drie betrokken gemeenten trachten, het
I kanaal en trekpad in onderhoud te doen over
nemen door het rijk, of wel dat getracht worde
eene wijziging in de overeenkomst te verkrijgen,
zoodanig, dat Utrecht alleen en geheel voor zijn
1 gedeelte het beheer en onderhond hebbe, zonder
herhaal op, maar ook zonder belast te worden
1 -iet de kosten van de andere gedeelten. De
I landelssociëteit oordeelt ook dat de weg te veel
heeft voor den handel, om abandonnement,
hetwelk tot verval en verzanden zoude leiden,
'e kunnen goedkeurenmen zou dan de bestaande
sluizen weer door dammen moeten vervangen,
hetwelk niet alleen den handelsweg zou beder-
'en, maar ook groot nadeel aan den algemeenen
gezondheidstoestand zou toebrengende vaart
brengt Utrecht in aanraking met een twintigtal
welvarende gemeenten, waarvan de bewonersin
Utrecht ter markt komen en handel drijven, ter
wijl zij bij verval van de vaart een anderen
tiitvveg, wellicht naar Leiden zullen zoekende
vaart is ook van belang voor de vele fabrieken,
die er zich aan gevestigd hebben en voor de daar
bestaande zwem- en badinrichting. Het ongunstig
oordeel over de waarde van de vaart schijnt te
berusten op de ongunstige financiëele uitkomsten,
maar bij een verbeterd beheer en gewijzigd tarief
zouden de nadeelige uitkomsten kunnen vermin
deren en misschien iD balen veranderen.
Al deze stukken zijn ter secretarie nedergelegd
ter inzage van de leden, terwijl de voorzitter
mededeelde, dat hij voornemens was in eene der
eerstvolgende vergaderingen het rapport omtrent
het Leidsche jaagpad aan de orde te stellen.
Aan het slot der zitting werd door het Raadslid,
den heer Ram, gerapporteerd namens de commissie
tot onderzoek van twee verschillende verzoeken
vau de heeren Kuijff en Kaptijn, betreffende den
spoorweg Leiden—Utrecht. Het eerste verzoek,
strekkende dat de gemeenteraad het verkrijgen
der concessie bij de regeering zou ondersteunen,
was tijdens het onderzoek vervallen, daar de voor-
loopige concessie inmiddels was verleend. Het
tweede request strekt om belangrijke financiëele
ondersteuning van de gemeente te verzoeken.
Daar de spoorweg een zeer welvarende streek,
met veel landbouw, veeteelt en nijverheid zal
doorloopen, de exploitatie van een spoorweg,
vooral voor de hoofdpunten, veel vertier veroor
zaakt, en door de daaraan verbonden ambtenaren
en werkplaatsen de welvaart der gemeente ver
hoogt en eene nieuwe gewenschte concurreerende
lijn met den Rijnspoorweg zal ontstaan, advi
seerde de commissie voor ondersteuning. Een jaar-
lijksch subsidie van 3,000 gedurende 10 jaren
acht de commissie niet wenschelijk, omdat daar
mede het hoofddoel niet bereikt wordt, zijnde
het tot stand komen der lijn te bevorderen; een
subsidie in eens evenmin, omdat na uitbetaling
daarvan alle invloed der gemeente op den loop
van zaken zou ophouden. De commissie stelt der
halve voor deel te nemen in het oprichtingskapi
taal voor 25,000, hetwelk zij, zelfs al bleef aflos
sing en rentebetaling geheel achterwege, geen
te groot offer zou achten, om het tot stand komen
van de lijn te bevorderende gemeente zou daarbij
tot voorwaarde stellen, dat de lijn in haar geheel
moest worden aangelegd, en in het punt van
uitgang in de richting der lijn geen wijziging
zou worden gebracht zonder goedkeuring van den
Raad. Aan de commissie is medegedeeld, dat liet
uitgangspunt aan het station van den staatsspoor
weg zoude genomen worden en de weg van daar,
met een beweegbare brug over de Kruisvaart,
de Kroesenlaan op de hoogte der Viltkuil zoude
doorsnijden om vervolgens in bijna rechte lijn de
gemeente Oudenrijn te bereiken.
Naar wij vernemen zijn de volgende legaten
door wijlen mevrouw E. M. F. de Kempenaer,
wede. van den heer W. M. J. Haringman, ver
maakt: Aan de Landbouw-KolonieNederl.Mettray
op Rijsselt bij Zutfen 500; aan het Instituut voor
Doofstommen te GroniDgen ƒ500; aan hot Insti
tuut voor Blinden te Amsterdam ƒ500; aan het
Heilige Geest- of Arme-, Wees-en Kinderhuis der
Nederd. Hervormde gemeente te Leiden 1000;
aan de Diaconie Armen der Nederd. Hervormde
gemeente te Leiden 1000; aan het Minnehuis
der Herv. gemeente te Leiden 500; aan de
Bewaarschool op de Garenmarkt te Leiden ƒ300
aan de Algem. weduwenbeurs voor predikanten
der Nederl. Herv. Kerk ƒ200.
Het Ulrechlsch Dagblad meldt dat de Hoogleeraar
C. W. Opzoomer ongesteld is. De ongesteld
heid moet niet van zeer ernstigen aard zijn, zoo
dat hij hoopt in het begin der volgende maand
zijne betrekking te Leiden te aanvaarden
Gedurende deze week zijn dagelijks in het
werkhuis alhier opgenomen van 120 tot 138
volwassen personen en van 43 tot 62 kinderen.
Voor eenige dagen werd uit Deventer aan het
Haagsclie Dagblad het volgende geschreven:
„Onder de vele Nederlanders, die dit jaar een
bezoek brachten aan Schotland, dat wegens de
vergadering van de British Association, maar
vooral wegens het veel besproken geboortefeest
van deD grootenWalter Scott, 9 Augustus te
Edinburg gevierd, een dubbele aantrekkelijkheid
had, behoorde ook de gunstig bekende leeraar
in de Engelsche taal- en letterkunde aan onze
hoogere burgerschool, de heer J. H. Meyer, als
schrijver van verschillende taal- en letterkundige
werken wel bekend.
„De uitgave zijner History of English literature
bezorgde hem een bijzondere invitatie voor dat
merkwaardig feest, en hij heeft zijn bevindingen
daarover, verbonden met de beschrijving van een
bezoek aan Melrose, Abbotsford, Dryburgh-Abbey
ea het bekoorlijke gedeelte van dat heerlijke land,
hetwelk, tusschen de Tweed en de Clyde gele
gen, jaarlijks zoo vele bezoeken trekt, in den
vorm eener voorlezing ten beste gegeven aan de
leden van ons departement der Maatschappij tot
Nut van 't Algemeen. Gaarne brengen wij een
woord van hulde aan de moeite, welke de heer
Meyer zich met zulk uitmuntend gevolg gegeven
heeft, om een stuk te leveren, dat door degelijkheid
van gehalte zoowel als door 't boeiende van het
onderwerp en de wijze van behandeling zulk een
gunstige uitzondering op de gewone nutslezingen
maakt. Door een tal van platen opgeluisterd,
oefende deze voordracht op het talrijk gehoor een
zeer aangenamen indruk, en van ganscher harle
vvenschen wij den heer Meyer op de overige
plaatsen, waar men hem dezen winter heeft uit-
geuoodigd, een even goed en wel verdiend suc
ces toe.
Naar wij vernemen, zal de heer Meyer niet
alleen te Zwolle, Utrecht en Amsterdam maar
ook te Leiden zijne belangrijke reisherinnerin
gen mededeelen, dank zij den ijver van de be
stuurders der Hollandsche Maatschappij van fraaie
kunsten. De leden dier Maatschappij hebben dus
eerlang, wij meenen den 2den Januari een ge-
uotvollen avond wachten.
De instructie voor den nieuwbenoemden grif
fier der Provinciale Staten van Groningen is aan
gevuld met de bepaling, dat hij niet mag zijn
lid van een der beide Kamers der Staten-Generaal.
In een dezer dagen gehouden vergadering van
het departement Groningen der Nederlandsche
maatschappij ter bevordering van nijverheid, is
o. a. door den geneeskundigen inspecteur voor
Friesland en Groningen, Dr. L. Ali Cohen, ge
wezen op het feit, dat hij in 1844 in de toen
uitkomende „Mededeelingen op het gebied van
de natuur" eene verhandeling heeft geschreven
over de guaco, eene Amerikaansche plant, die
aanbevolen werd als geneesmiddel tegen kanker
en allerlei andere ziekten.
Thans is diezelfde guaco, maar nu onder den
naam van condarango, als een nieuw ontdekte
plant weer ter sprake gebracht en opnieuw als
uitmuntend middel tegen die ziekte aanbevolen;
maar, gelijk men weet, te licht bevonden.
Op de Staatsbegrooting voor 1872 is gebracht
een som van 1200, voor de aanschaffing van
hulpmiddelen voor het botanisch onderwijs, aan
de hoogeschool te GroningeD, omdat die thans
voldoende zijn. De vraag, hoe het dan wel onder
deD emeritus-hoogleeraar H. C. van Hall, met dat
onderwijs gesteld was, komt natuurlijk bij velen
op. De oplossing is, naar men ons schrijft, deze:
Ongeveer 10,000 soorten gedroogde planten, aan
den hoogleeraar van Hall persoonlijk toebehoorende,
zijn door hem bij zijn onderwijs gebruikt. De
inlandsche planten daaronder zijn in zijn geheel
overgedaan aan de Nederlandsche Ve eeniging „Flora"
te Leiden. Van het overige is het grootste ge
deelte door het Botanisch Museum te Leiden over
genomen, en het kleinste door dat te Groningen.
De overblijvende, waaronder planten uit de
AlpeD, Java, enz., zijn prof. van Hali's eigendom
gebleven. (Hbl.)
Bij eenige boekhandelaren te Dordrecht is ter
teekening gelegd een adres aan de Tweede
Kamer der Staten-Generaal, van den volgenden
inhoud
„Geven met verschuldigden eerbied te kennen
de ondergeteekenden, alleü ingezetenen der ge
meente Dordrecht,
„dat zij hebbeD kennis genomen van het ont
werp van wet, waarbij eene inkomstenbelasting
wordt voorgesteld, waardoor het mogelijk zal
worden de patentbelasting en den accijns op het
vleesch en misschien nog meer ongelijk drukkende
belastingen af te schaffen
„dat zij, alhoewel overtuigd, dat in de toepas
sing moeilijkheden overwonnen moeien worden,
en eene volmaakte, gelijkmatige belastingheffing
Dimmer te bereiken is, van oordeel zijn, dat in
beginsel geen bTlijker en rechtmatiger belasting
bestaan kan, dan eene inkomstenbelasting rede
nen waarom zij de vrijheid nemen deze tot U
te richten om van hunne instemming met het
hoofdbeginsel van dit ontwerp te doen blijken.
't Welk doende, enz."
Het adres gaat uit van de Vereeniging tot
bespreking van algemeene belangen.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken te
Arnhem en Enschedé hebben besloten tot het
inzenden van adressen ter ondersteuning van de
afschaffing der patentbelasting en invoering eener
inkomstenbelasting
Die van Arnhem heeft tevens besloten aan te
dringen, om den accijns op de zeep op te heffen.
Door den Minister van Oorlog is de heer A
Steenaart, opzichter van fortificatiën 2de klasse,
bevorderd tot 1ste klasse; de heer D. Hartman
van 3de tot 2de klasse; terwijl de sergeant vau
Ameyde, van het bataljon mineurs en sappeurs,
is benoemd tot opzichter der fortificatiën 3de klasse.
De generaal-majoor M. D. graaf van Limburg
Stirum, buitengewoon adjudant des Konings,
maakt, overeenkomstig de aankondiging in de
Staatscourant van den 19den Augustus jl., bekend,
dat bij hem is ontvangen tot het oprichten van
een monument ter eere der gesneuvelden in de
Citadel van Antwerpen in December 1832: vier
bijdragen van de vereeniging het Metalen Kruis
door tusschen komst van den thesaurier, den lieer
M. Brandon Mondolpho, te Amsterdam, als: van
de eerste sectie Breda en omstreken 46van
de afdeeling Vliss'mgen 5; van de tweede sectie
Leiden 11.30, en van de tweede sectie 's-Gra-
venhage 5te zamen 67.30.
De kapit.-ter-zee J. H. P. E. Kniphorst; de luit.-
ter-zee der lste kl. S. Kraijenhoff van de Leur;
de luits.-ter zee der 2de kl. A. van Hengel, H.J.
de Wal, G. A. van der Mieden, J. C. de Rooy,
Jhr. W, Laman Trip, D. Boom; de offic. van
gezondli. der lste kl. F. W. I. Meijer, en die
der 2de kl. L. P. Gijsberti Hodeopijl; de offic.
van admiD. der lste kl. B. M. M. E. Crevecoeur,
en die der 3de kl. L. C. Duhne; de scheepskl.
J. E. Jautze, H. J. van der Meer en J. J. van
Dieuian; allen dienende op Zr. Ms. fregat met
stoomvermogen Admiraal van Wassenaer, eerstge
noemde als lste officier, worden met den laatsten
dezer op non-activiteit gesteld.
Voorts worden geplaatst, met den 26sten No
vember aanstaande: op Zr. Ms. transportschip met
stoomvermogen Java, de officier van administratie
3de kl. J. A. Torré; op Zr. Ms. wachtschip te
Hellevoetsluis, de offic. van admin. 3de kl. F. H.
M. Rant; en met den lsten December daaraan
volgende op Zr. Ms. fregat met stoomvermogen
Admiraal vanWussenaer, dekapit.-luit.-ter-zee J. K. L.
Gey van Pittius, als lste officier; de luit.-ter-zee
lste kl. A. J. Visser; de luits-ter-zee 2de kl. W.
A. Arriëns, L. M. L. de Haan, T. Sprée, A. M.
R. Wagner; de adelborsten der lste kl. H. van
der Sande, A. G. J. Kroef, J. G. Snethlage, J. H.
L. J. baron Sweerts de Landas Wijborgh en J.
Cardinaal; de offic. van gezondh. 2de kl. Dr. J.
F. Manikusde offic. van admiD. lste kl. F.
WolfsoD, en die der 3de kl. J. H. C. Vermoer;
de scheepskl. W. A. Ie Rutte en J. D. Ising; op
op Zr. Ms. raderstoomschip de Valk, de luit.-ter-
zae 2de kl. P. H. Ledeboer, de adelborsten der
lste kl. D. A. Mensert, J. J. Poortman en de
scheepsklerk W. van der Meer; op Zr. Ms. wacht
schip te Amsterdam, de offic. van admin. 3de kl.
G. H. Slot; en op Zr. Ms. ramschip de Buffel, de
adelborsten der lste kl. A. G. D. Nolthenius en
I. van den Bosch.
Z. M. heeft aan M. Kruthoffer te's-Gravenhage,
vergunning verleend tot het aannemen en dra
gen van het Kruis van Verdiensten voor Vrou
wen en Jonkvrouwen, haar door Z. M.den Duit-
schen Keizer, Koning van Pruisen, geschonken.
Z. M. heeft de benoeming van W. N. J. van Slijpe,
burgem. van Hei-en Boeicop, tot secretaris aldaar,
goedgekeurd.
Z. M. heeft bij de rustende schutterijen be
noemd: in de prov. Zuid-Holland, 5de bat., lste
komp., tot lste luit. P. H. Koolhaas, thans 2de
luit.; tot 2den luit. F. A. van Lange, thans schut
ter; 2de komp., tot kapit. A. Knyff Hzn thans
lste luit. bij de 2de komp.; 3de komp., tot 2den
luit. J. van Holst, thans schutter; 11de bat., l9te
komp., tot lsten luit. M. L. Kluif hoofd, thaDs 2de
luit. bij de 3de komp.; 3de komp. tot 2den luit.
J. C. Gerlings, thans schutter.
Z. M. heeft aan Dr. C. Schatten kerk, te Does-