Maandag
6 November.
N°. 3602.
A0. 1871.
liTSFINANCIEH EN BELASTINGHERVORMING.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden per 3 maanden...ƒ3.00.
Franco per post.3.85
Afzonderlijke Nommers0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zen- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIKN.
Voor iederen regelf 0.15.
Grootere lettert naar de plaatsruimte die zy beslaan.
IX (S/of.)
Iliiien wij een blik slaan op het wetsontwerp
m dan liggen onderscheidene vragen voor de
vragen waaromheen zich vooral de tegen-
li'ers van het beginsel der inkomsten-belasting
Mitreeren, maar waaraan ook voorstanders
het wetsontwerp gronden tot bestrijding
lileeneo.
llJjcr keurt men af, dat de wet alle inkomsten op
lijn stelt, geenerlei onderscheid maakt tus-
|kn inkomsten uit kapitaal of door arbeid ver-
igeii, twee soorten van inkomsten, die onder-
zeer verschillende financiëele krachten aan-
lideu. Elders is het een onoverkomelijk bezwaar,
Lt de inkomsten uit onroerende goederen niet
Iderscheideo worden van die uit andere bronnen,
laardoor aan de ingezetenen, die grondbelasting
lialen, een dubbele last wordt opgelegd.
Iluderen weder willen de zedelijke lichamen
kt kuiten spel laten en verlangen belasting op
Atoederen in de doode hand.
Ifindelijk wordt niet het minst het bedrag der
lasting van 2 ten honderd van het zuivere
liuuieu aangetast.
|Al deze bezwaren zijn niet vreemd. Zij zijn
te verwachten, indien eene regeering met
Ine inkomsten-belasting voor den dag komt. Zij
lillen met meerder of minder nadruk aange-
worden, naarmate 't ernstige van het inge
land voorstel meer aan 't licht komt.
[Trouwens, de tegenwoordige regeering kon
lering putten uit betgeen onmiddellijk vooraf
tas gegaan.
I liet wetsontwerp van Bosse was reeds in de
Ifdeelingen onderzocht; de heer Blussé had aan
lit onderzoek wellicht deelgenomen.
De memorie van toelichting toontdan ook aan,
ht da Minister op een en ander bedacht is
Iweest.
i Zij tracht reeds vooraf bezwaren op te lossen
die nog niet aangevoerd zijn.
Dit is vooral 't geval met die hierboven opge-
pmd zijn.
Ons bedunkens blijkt daaruit, dat de Minis
ter zijne taak ernstig opgevat heeft en de bepa
lingen van zijn ontwerp wezenlijk de vrucht zijn
Kan rijp en ernstig onderzoek, de grondslagen
Uitmaken van een welberaamd plan tot geleide
lijke belastinghervorming,
i het is uit dien hoofde dat wij bereid zijn den
Mister te volgen en over bezwaren heenstap-
|<t, die, wij geven het volkomen toe, niet gering
lijn te schatten.
Wil men een goed doel bereiken, dan moet
tien over en weder wat toegeven op de middelen.
[Blijft een ieder, bij eenheid van streven, stokstijf
lp zijn stuk staan omtrent de beste wegen die
Baarbeen moeten leiden, dan zal men nimmer
Bil den door allen afgekeurden toestand geraken.
Eogtans moeten wij bekennen, dat de Minister
pus niet overtuigd heeft van de onmogelijkheid
lm de kapitalen in de doode hand te treffen,
-aker, dit is geen gemakkelijke zaak, maar men
moet het enorm geldelijk resultaat, daaruit te
herkrijgen, niet uit het oog verliezen.
Aan éen wensch blijven wij echter groote
waarde hechten, een wcnsch die Doch de oeco-
Itoinie van 't wetsontwerp, noch het beginsel
Ito belastinghervorming in den weg zou staan,
Itatnelijk om de afschaffing van den accijns op
|de zeep aan die van het geslacht te doen vooraf
gaan.
Deed 't ons goed te zien, dat de Kamer van
[Koophandel en Fabrieken alhier zich tot de
[Tweede Kamer heeft gericht om de door deRe-
[geeriDg voorgestelde hervorming met een goed-
[Iturend votum te willen bekrachtigen, niet zonder
lWemding zochten wij te vergeefs in dit adres
I een oordeel over de keuze van den accijns,
l^en de R.egeering wenscht te doen vervallen.
Wij besluiten deze polemiek met de verwach-
I !;"g uit te spreken, dat de Vertegenwoordiging
p6 gewichtige hervormingsvoorstellen der Regee-
|riog, met inachtneming van billijke en rationeele
I wenschen, moge bekrachtigen.
Lelden, 4 November.
De heer A. W. Sijthoff, uitgever van het Leidsch
"oji/od, heeft zich, Daar aanleiding van bet prae-
adviea van B. en Ws. dat hier achter onder de
B'i den Gemeenteraad ingekomen stukken voor-
Koud, met een nader adres tot den Raad gewend,
v&a den volgenden inhoud
Aan den Edel Achtbaren Raad der
Gemeente Leiden.
Geeft met verschuldigden eerbied te kennen
Albertus Willem Sijthoff, drukker en uitgever
van bet Leidsch Dagblad;
dat hij beeft kennis genomen van het preadvies
van B. en Ws. op zijn adres van 9 October II.,
waarbij hij verzoekt dat het Uwen Raad moge
behagen, te bepalen, dat alle officiëele stukken,
die tot dusver ia de Leidsche Courant van stadswege
publiek gemaakt worden, op den dag zeiven der
uitgifte ook aan het Leidsch Dagblad kosteloos zullen
worden verstrekt
dat hij zich niet zal vermeten in eene beoor
deeling te treden of de Raad de bevoegdheid
zou bezitten, nevens de Leidsche Courant nog een
ander binnen de gemeente uitkomend dagblad aau
te wijzen lot plaatsing van alle stukken bedoeld
bij de Raadsbesluiten van 23 September 1316,
22 December 1351 en 20 Augustus 1363;
dat het evenmin op zijn weg ligt te beoordeelen,
of B. en Ws., bij het nemen van zoodanig bestuit
door den Raad, in hunne bevoegdheid tot beoor
deeling op hoedanige wijze deze stukken ter
kennis van de belanghebbenden moeten worden
gebracht, zouden tekort worden gedaan;
dat hij dus over de desbetreffende beschouwingen
in het praeadvies van B. en Ws. het stilzwijgen
wenscht in acht te nemen
dat hij overigens, wel verre van iets te willen
afdingen op de getrouwheid en welwillendheid
waarmede de Leidsche Courant hare verplichtingen
gedurende 25 jaren heelt vervuld, er op wijst dat
voor de zoogenaamde kostelooze plaatsing van
de onderwerpelijke stukken [200 wordt betaald
dat, het zij nogmaals gezegd, de bedoeling van
adressants aanbod is kostelooze plaatsing van de
onderwerpelijke stukken ion der eene jaarlijksche
toelage van 2U0;
dat zonder in 't minst te willen treden in eene
beoordeeling van het raadsbesluit van 23 Septem
ber 1846, waarbij aan den uitgever der Leidsche
Courant eene jaarlijksche loelago van 200 is ver
leend, hij voor 't nemen van eene beslissing in
het tegenwoordig geval, de mededeeliug van het
feit niet van gewicht onlbloot acht, dat van wege
het Dagblad van Zuid-Holland aan de gemeente
's-Gravenhage jaarlijks een aanzienlijke som,
is hij wel ingelicht van [1000, betaald wordt,
voor het plaatsen, niet alleen van stukken die in
casu bedoeld worden, maar ook voor het mogen
drukken en uitgeven van de handelingen van
den Raad;
dat adressant met het volste vertrouwen aan
de beoordeeling van Uwen Raad overlaat de
beslissing of ook hij niet „een onmisbaren waar
borg en zekerheid" voor het dagelijksch bestuur
kan verschaffen, dat werkelijk alles, voorzien en
onvoorzien, in het Leidsch Dagblad geplaatst zou
kunnen worden, zóo, op die tijdstippen en zoo
dikwijls als het dagelijksch bestuur zulks verlangt;
dat adressant zich ook niet verder zal uitlaten
over de oplossing die B. en Ws. trachten te geven
aan de door hein geposeerde bedenking dat de
tegenwoordige toestand feitelijk een privilegie
daarstelt voor de Leidsche Courant;
dat hij ten slotte constateert dat B. en Ws. geen
enkelen grond aanvoeren voor hunne bewering,
dat moeilijk in éene gemeente twee particuliere
dagbladen gelijkelijk als go/fidCcl" kunnen erkend
worden.
Redeüen waarom adressant Uwen Raad met
de meeste bescheidenheid verzoekt alsnog eene
gunstige beschikking op zijn adres te willeD nemen.
De inaugureele oratie vau Prof. A. W. Opzoo-
iner zal plaats hebben Vrijdag 17 November te
éen uur.
Het is ons aangenaam eene welgekozen voor
stelling van het tooneelgezelschap onder directie
van den heer Valois te kunnen aankondigen.
Fernande, tooneelspel van Victorien Sardou, dat
a. s. Maandag alhier opgevoerd zal worden, is
een stuk, waaraan Ie dezer stede gelijk elders
zeer veel bijval zal te beurt vallen.
In de maand October zijn binnen de gemeente
Leiden geboren: 127 kinderen, als 62 zoons en
65 dochters, waaronder is begrepen 1 tweeling
geboorte; overleden: 73 personen, ais 15 mannen,
11 vrouwen, 16 zoons en 31 dochters; daarenbo
ven als levenloos aangegeven 8; gehuwd 28
paren.
Gedurende deze week zijn dagelijks in het
werkhuis alhier opgenomen van 110 tot 135 vol
wassen personen en van 39 tot 52 kinderen.
De Koning-Groothertog heeft tot ridders van
de Eikenkroon benoemd de, letterkundigen, de
heeren F. de Potter, te Gent, en Broeckaert, te
Wetteren, zoomede den musicus George Gabel.
Uit het Verslag der commissie voor de ver
zoekschriften, uit de Eerste Kamer, omtrent het
bekende adres van den Akademischen Senaat
der hoogeschool te Groningen, blijkt dat zij con
cludeert: dat, ofschoon liet geven van bedoelde
dispensaiiën haar zeer bedenkelijk toeschijnt en
en uit de verleende dispensatiën bij vernieuwing
blijkt, hoe gewenscht het is dat het hooger on
derwijs bij de wet geregeld worde, de Kamer
echter kan volstaan met aan deu Minister van
Biunenlandsche Zaken dank te betuigen voor
de gegeven inlichtingen en deze voor kennisge
ving aan te nemen.
Naar ons uit zeer goede bron wordt medege
deeld, beeft de heer Brogden, lid van het Engel-
sche Parlement, gisteren de voorwaarden der
concessie voor de lijn TilburgNijmegen aange
nomen en reeds het waarborgkapitaal gestort.
(Nijm. Nieuwsb.)
In het Parijsche Thé&tre de la Gaité wordt te
genwoordig een nieuw stuk opgevoerd: La Roca-
rotte, waarin onder anderen de dames van het
ballet voorkomen in den vorm van allerlei plan
ten. In een van de acten ziet inen eene herberg
met het uithangbord: „de Hongaarsche kok." De
gelagkamer is vol studenten, die revolutionaire
liederen zingen, en inet hunne dames de leven
digste dansen uitvoeren. Plotseling treedt de kok
op, opent zijn oven en een leeuw springt er uit,
die daarin bij zijne manen was opgehangen. Deze
begint het corps de ballet op te eten. Het
vrceselijke van den toestand wordt nog ver
hoogd door de verschijning van een kikvorscli, die,
van zeer klein, reusachtig groot wordt, en al
de danseressen verslindt, welke door den leeuw
zijn gespaard. Hierna springt er een granaat te
midden van het radeloos heen en weer dringende
volk, en werpt hare splinters in alle richtingen.
De schermen verbranden en maken plaats voor
het inwendige van een paleis, waar de toovenaar
Kiribihi zieh den tijd verdrijft met een opstan
deling in stukken te hakken, wiens hoofd hij
ontleedt ten aanschouwe van het publiek; on
danks die bewerking voert de opstandeling een
zeer ingewikkelden dans uit.... Op deze wijze
bekomt meu to Parijs van de uitgestane ontbe
ringen en smarten.
De Staatscourant behelst het verslag van den
staat der Rijksinstelling van onderwijs in Indische
taal, laDd- en volkenkunde te Leiden over het
studiejaar 18701871.
Daaruit blijkt o. a. dat aan de lessen werd
deel genomen door 53 ingeschrevenen. Daar
van volgden er 14 alle lessen, en 23 slechts
sommige, te weten: het Javaansch 11, het Ma-
leiscb 14, de land- en volkenkunde 9, de gods
dienstige wetten enz. 8, het publiek recht 17,
de geschiedenis 6. Bijna al deze cijfers toonen
vooruitgang aan; het totaal-cijfer wijst zelfs op
eene verdubbeling van het gelalderingeschrevenen
in de laatste 5 jaren, terwijl ook bij vergelijking
met het vorige jaar, toen er slechts 30 studenten
waren ingeschreven, aanmerkelijke vooruitgang
wordt waargenomen.
Van de ingeschrevenen waren 12 meesters,
3 caodidaten en 1 student in de rechten, 1 can-
didaat in de letteren, en hadden er 17 het eind
examen der Hoogere Burgerschool, examen A,
ol examen A voor ingenieurs afgelegd. Twee der
ingeschrevenen, reeds vroeger in Oost-Indischen
dienst werkzaam en nu met verlof hier te lande,
bereidden zich tevens voor examen A voor, en
hadden de voldoening in Juli jl. zoowel voordat
examen als voor examen B. te slagen. In het
geheel werd er aan laatstgenoemd examen door
22 kweekelingen der Instelling en 2 oud-kwee-
kelingen deelgenomen. Van de eersten slaagden
er 17; ook de beide laatstgemeldeu mochten naar
wensch voldoen.
De generaal majoor M. D. graaf van Limburg
Stirum, buitengewoon adjudant des Konings,
maakt overeenkomstig de aankondiging in do
Staatscourant van den 19den Augustus jl.,bekend,
dat bij bem is ontvangen tot het oprichten van
een monument ter eere der gesneuvelden in de
Citadel van Antwerpen in December 1832: eene
bijdrage van 10 van den heer J. H. Coert, wet
houder der gemeente Hendrik-Ido-Ambacht, oud-
oMcier van gezondheid bij den staf der bezetting
van de Citadel in 1832; eene bijdrage van f 25
van de afdeeling Dordrecht, 4de sectie, van 't
Metalen Kruis, door tusschenkomst van den the
saurier van 't Metalen Kruis, den heer M. Bran
don Mondolpho, te Amsterdam; en eene bijdrage
van [17 uit Wissekerke, door tusschenkomst van
deD burgemeester, den heer J. M. L. Vader van
's-Gravenpolder, als: van hem zeiven [10; vau
de heeren Cornelis de Smet Dz. (2M. A. Mar-
cusse, J. de Ridder en P. Priester ieder /TAart
van Leeuwen, Louis Marcusse, Izak Flipse en
Eduard van der Maas ieder f 0.50.
Z. M. heeft op zijn verzoek, eervol ontslag ver
ieend, als officier bij de rustende schutterij in de
prov. Zuid-Holland, 11de bat. 1ste komp., aan J. A.
Maaten, als lsteu luitenant.
Z. M. heeft aan J. C. Benteyn vergund zijne
notariëeie standplaats over te breDgen van de go-
meente Oud-Vossemeer naar de gemeente Tholen.
BINNENLiAN I).
Amsterdam, 3 November. In de vergadering
der afdeeling Amsterdam van de Vereeniging voor
Fabriek- cn Handtverksnijvcrheid heeft gisterenavond
een zeer belangrijk debat plaats gehad over de ver
schillende arbeiders-vereenigingen te dezer stede.
Daarbij werd door bestuursleden van deze ver-
eenigingen, ter vergadering genoodigd, verklaard,
dat hetgeen allereerst voor de werklieden hier
ter stede in aanmerking moest komen, was het
stichten van betere woningen, tegen een huurprijs,
die binnen het bereik van den werkman ligt.
Een der bedoelde bestuursleden achtte het mo
gelijk, dat de werkman, bij eene verdienste van
[0 10 per week, eene huur van 1.25 ƒ1.50
'a weeks betaalde, zonder zich in zijne andere
noodzakelijke uitgaven te veel te bekrimpen. Hij
deelde verder mede, dat van de nieuw ge
bouwde woüingen, wegens te hoogen prijs, tot
heden slechts zeer weinige door werklieden kon
den worden gebezigd. Met warmte werd dan ook
het denkbeeld ondersteund van den heer G. H.
Kuiper, om tot wachtwoord voor alle vereeni-
gingen te maken het verkrijgen van betere wo
ningen. Als middel tot dat doel zou men O. a. er
toe kunnen overgaan de kasseldoos van zoodanig
vereenigingen dienstbaar te maken aan het nemen
van aandeelen in eeDe maatschappij, wier roe
ping zou zijn het bouwen van zoodanige wonin
gen op krachtige wijze te bevorderen. Hbl
Gisterenavond ontstond in een onzer achter
buurten tusschen twee personen een hevige twist
ter zake van het vangen eener duif. Deze twist
liep zóo hoog, dat men spoedig handgemeen werd,
waarbij een der partijen het met beenbreuk moest
betaleu. De ongelukkige is naar het gasthuis ver
voerd, terwijl de andere, Daar men verzekert, door
de politie is gearresteerd.
Omstreeks middernacht ontstond brand in
den houtzaagmolen (paltrok) de Liefde aan het
Kwakerspad, alhier. Ten gevolge der langdurige
droogte woekerde het vuur met verbazende snel
heid voort, zoodat de geheele molen binnen wei
nig tijds geheel in vlam stond en omstreeks éen uur
io elkander stortte. Met behulp van eenige spui
ten werd men den brand in zooverre meester,
dat hij zich niet aan de aangrenzende houten
woningen mededeelde. Inmiddels had de tijding
zich in de stad verspreid; maar de duizenden
nieuwsgierigen, die door bijna alle barrières naar
buiten stroomden, kwamen gelukkig te laat.
's-Gbavenhagk, 3 November. Gisterenavond
heeft de hier ter stede gevestigde afdeeling ter
bevordering van Fabriek-en Handwerksnijverheid, on-
der voorzitterschap van den heer Mr. Kappeijue
van de Coppello, eene vergadering gehouden
welke belegd was én tot verkiezing vau bestuurs
leden in de plaat3 der aftredenden én tot bespre
king der wensclielijkheid van de oprichting eener
Ambachtsschool. Alvorens tot die punteu over te
gaan, werd door de vergadering toegestemd in
het voorstel van het bestuur tot het geven van
een gering subsidie aan de afdeeling Smallinger-
land, beuoodigd tot het houden eener locale ten-
