ff
Generaal, waarbij zoo apert goddelijke en rnen-
schelijke wetten geschonden zijn, onmogelijk door
Uwe Kamer stilzwijgend kan worden goedge
keurd, noch iu den naam van Oranje kan blijven
gehandhaafd
dat een openbaar blijk van de afkeuring Uwer
Kamer ten deze voldoende zal zijn, om den
Minister van Koloniën te overtuigen van de
gebiedende noodzakelijkheid, dat, ook in het
belang der regeering waarvan de Minister van
Koloniën een deel uitmaakt, de nadeelige gevol
gen der hier bedoelde beschikking worden weg
genomen, zoodat aan adressant, zonder verdere
procedure, worde vergzed het nadeel, hetwelk heui
ten deze berokkend is;
dat de bovenvermelde door de stukken van
het archief van het Ministerie van Koloniën be
wezen feiten aan Uwe Kamer het volledig be
wijs hebben geleverd, dat hier van dienstont-
slag als wettige regeerings daad geen sprake kan
zijn, maar slechts van eene wraakoefening, door
een hoogereu jegens een minderen ambtenaar
uitgeoefend, waartoe zich de heer Mr. P. Mijer,
Gouverneur-Generaal van Nederlandsch ludië, ge
leend heeft, ten ware men aan verwarring der
verstandelijke vermogens van dien opperland-
voogd zoude willen toecslmjven eene beschik
king, waarbij aan een ambtenaar ontslag uit
's lands dienst is verleeud op de tegen hem door
slechts eeu persoon afgelegde getuigenis, als zoude
hij, gedurende zijne activiteit, blijkeu hebben ge
geven eener zielsziekte, zonder dal deze verkla
ring zelfs door een enkel positief feit door dien
getuige is toegelicht kunnen worden,
dat adressant als pleiter zijner civiele zaak, ter
openbare terechtzitting van deu hoogen raad der
Nederlanden, reeds den kreet heeft geslaakt: ver
volg den lasteraar, of verdedig anders den eer
lijken rechter, te gelijk hoofd van een talrijk
gezin, tegenover eene ongehoorde wraakoefening;
dat toen echter later vijf der leden Uwer Kamer
hadden gedaan, wat hun het geweten en de plicht
hadden geboden te doen, de verdediger van de
hier bedoelde beschikking van den Gouverneur-
Generaal weder het eerst bij Uwe Kamer het
woord heeft gevoerd, om te spreken van rneêwa-
righeid, maar tevens van de harde bedoeling van
het Indisch Staatsblad 1S63 N°. 61;
dat hierop de ontwerper zelf van dat Besluit,
in het volle bewustzijn, dat hij met dat Besluit
nimmer de bedoeling heeft gehad, om een amb
tenaar uit 's lands dienst te doen ontslaan, zonder
hem in de gelegenheid te stellen, om zien op een
tegen hem casu quo in te brengen bezwaar te
kunnen verdedigen, het pleit van den landsad
vocaat heeft beantwoord met een voorstel tot wij
ziging van datzelfde Besluit;
dat aan dat voorstel door eene overgroote
meerderheid Uwer Kamer gevolg is gegeven;
dat adressant thans op dat Besluit Uwer Kamer
een beroep doet, daar het immers 111 de bedoeling
des voorstellers heeft gelegen, niet alleen, 0111 te
voorkomen, dat in den vervolge, door middel van
Zijn Besluit, onrecht zoude worden gepleegd,
maar ook om het, door middel daarvan, reeds
gepleegd onrecht te doen herstellen, zoo als
deze bedoeling ook is opgevat door 22 leden,
wier stemmen die strekking hebben gehad, terwijl
onder deze 22 leden ook behoord heeft de geëerde
voorsteller zelf
dat te eerder de tegenwoordige Minister van
Koloniën aan de door Uwe Kamer kenbaar te
maken wenschelijkheid, dat recht en rechtvaar
digheid, ook buiten rechterlijken dwang, moge
worden uitgeoefend, zal gehoor geven, omdat het
verzuim, dat adressant, gedurende ziju verlof, niet
definitief uit zijne betrekking is ontslagen, waar
uit hij, blijkens het Besluit van zijn verlof, slechts
beperkt daartoe, en niet verder was ontslagen,
geen verzuim is, hetwelk aan dezen Minister
van Koloniën te wijten is, evenmin als aan den
tegenwoordigen Minister kan worden geweten
het verzuim, dat omtrent den niet verbeterden
toestand van verstandsverwarring, waarvan adres
sant, gedurende zijne activiteit, volgens de ver
klaring van een getuige, wel niet door aanvoe
ring van feiten, maar, in verband met den ge
zonden toestand der verstandelijke vermogens van
dien eenen getuige, die blijken zoude hebben
gegeven, geen geneeskundig onderzoek is inge
steld, zoodat aan den tegenwoordigen Minister
zelfs de gelegenheid is benomen, eene voordracht
tot adressants definitief ontslag uit zijne betrek
king aan Z. M. den Koning, in voldoening aan
Art. 95 der Indische Groudwet, te kunnen in
dienen
dat intusscheu al die verzuimen aan den Mi
nister van Koloniën geene bezorgdheid behoeven
te baren omtrent een nog niet definitief ontsla
gen raadsheer, van wien het te verwachten is,
dat hij zich altoos even lastig zoude betoonên,
wanneer hij weder in de gelegenheid zoude zijn
gesteld, het heilig recht van partijen op de ten
processe bewezen feiten, des noods met opoffe
ring van het geluk van vrouw en kinderen, zoo
als door een vroeger Gouverneur-Generaal offi
cieel i3 getuigd, te handhaven;
dat aan dezen Minister van Koloniën de taak
tot bescherming, tegen wien dan ook, van zoo-
danigen rechter, gelijk die taak eenmaal door
een van des Ministers voorgangers is volbracht,
niet gegeven zal worden, omdat adressant voor
nemens is zelf een definitief ontslag uit zijne be
trekking aan te vragen, zoodra aan hem zal zijn
vergoed, wat hem ingevolge de wet, niet mag
worden ontzegd.
In de vorige week hebben wij in eenige re
gelen bericht dat Gedeputeerde Staten van Zuid-
Holland aan de Provinciale Staten ongunstig heb
ben geadviseerd op de aanvraag om subsidie van
de provincie voor den aanleg van eeu spoorweg
Leiden en Utrecht.
Wij hebben ons sedert beijverd, en zijn daarin
geslaagd, desbetreffende rapport te bekomen. Wij
laten het hier volgen
's-Gkavunhaoe, 17 October 1871.
Bij besluiten Uwer Vergadering den 4den en
7den Juli II., u". XXX en II, werden tot onder
zoek en nader rapport, in onze handen gesteld
1°. een adres van de heeren P. C. Knijff en
A. Kaptijn, te Woerden, voorloopige concessiona
rissen voor den aanleg en exploitatie van eenen
spoorweg tusschen Leiden en Utrecht, daurbij ver
zoekende aan hunne onderneming eene krachtige
ünanciëele ondersleuning van de zijde der Pro
vincie toe te kennen, hetzij door het verleenen
van een subsidie iu eens of in termijnen, hetzij
door het nemen van aandeelen in de onderne
ming tot een door U te bepalen bedrag;
en 2". een adres van de Kamer van Koophan
del en Fabrieken te Leiden tot aanbeveling en
ondersteuning van voormeld verzoek.
Ter voldoening aan die opdiacht hebben wij
de eer, na ingesteld onderzoek, Uwer Vergadering
het navolgende te berichten.
Deze nieuwe lijn, wier richting in de aan U
in druk medegedeelde adressen duidelijk is om
schreven, mag van groot belang worden genoemd
voor Leiden en de Rijnstreek, waardoor zij loopt.
Volgens het voorloopig van wege de Hooge
Regeering ingesteld onderzoek heeft de voorge
stelde richting van deze lijn tot geene andere
opmerking aanleiding gegeven, dan deze, dat tus
schen Woerden en Utrecht, door de genoegzaam
evenwijdige strekking met den Nederlandschen
Rijnspoorweg eene lengte van 15 kilometers
onnoodig wordt aangelegd. Tegenover deze be
denking werd echter gewezen op het niet te
miskennen voordeel eener onafhankelijke exploi
tatie, geheel afgescheiden van die van de A«-
derlaudsche Rijnspoorweg-Maatschappij.
Wij mogen deze onderneming mitsdien aan
Uwe Vergadering aanbevelen als een krachtig
middel ter bevordering van den bloei eu de wel
vaart van een groot gedeelte dezer Provincie.
Doch, hoezeer ook ingenomen met het denkbeeld,
wij vinden geen vrijheid tot verwezenlijking
daarvan mede te werken, op de \v ijze door adres
santen verzocht, omdat daarvoor, naar onze be
scheiden ineening, geen voldoende gronden aan
wezig zjn.
Adressanten toch verzoeken ondersteuning door
middel van subsidie uit de Provinciale fondsen
of wel door het nemen van aandeelen in de
onderneming.
Wat betreft het eerste gedeelte van het verzoek
verklaren adressanten in hun adres: dat voor
den aanleg en de exploitatie van deze nieuwe
lijn wordt gevorderd een kapitaal van teu minste
vijf miliioen gulden; en dat ofschoon dit ka
pitaal binnen een kort tijdsverloop eene ruimo
opbrengst belooft het nogtans zeker, gelijk
reeds dikwijls hier te lande is gebleken, dat
dergelijk kapitaal zonder medewerking van
Gewestelijke en Gemeentebesturen niet wel te
verkrijgen is; terwijl bij eene ook aan U in
druk medegedeelde memorie van toelichting lot
den aanleg van een spoorweg van Utrecht langs
Woerden door de Rijnstreek naar Leiden," de
rentabiliteit van het benoodigd kapitaal wordt
gesteld op nagenoeg zev6n percent.
Nu kunnen wij niet toegeven dat eene onder
neming, die eene rente van nagenoeg zeven per
cent belooft op te leveren, geldelijke ondersteu
ning uit de fondsen der Provincie zou behoeven
en dat, voor dergelijke goed rentegevendeonder
nemingen, zonder geldelijke ondersteuning uit de
Provinciale fondsen liet vereischt kapitaal niet
zou te verkrijgen zijn.
Wij achten ons daarom verplicht Uwer Ver
gadering te ontraden subsidie uit de Provinciale
fondsen te verleenen aan deze onderneming.
Er wordt, wel is waar, in het adres der Kamer
van Koophandel en Fabrieken te Leiden, als mo
tief voor subsidie aangevoerd, dat eene onbekrom
pen bijdrage der Provincie en der betrokken
Gemeenten, behalve de onmiddellijke geldelijke
ondersleuning, welke zij aan de onderneming
schenkt, haar terstond een grooten zedelijken
steun zal geven; en dat het subsidie der Provin
cie voor het publiek de borgstelling zal zijn, dat
men hier te doen heeft met eene ernstig gemeende
en soliede onderneming die, omdat zij groote be
hoeften bevredigt en veler belangen behartigt,
ook eene goede belegging van kapitaal voor de
deelnemers belooft te zullen wezen. Doch wij
kunnen met dit gevoelen niet zoo gaaf instem
men.
Uit de Provinciale fondsen, die nagenoeg uit
sluitend worden verkregen door heffing van be
lasting, mag in den regel geen subsidie worden
verleend, tenzij daaraan blijkbaar zón dringende
behoefte besta, dat het tot stand komen eener
nuttige onderneming daarvan bijkans afhankelijk
is. En dit kan niet gezegd worden van eene
onderneming, die, volgens de aan Uwe Vergade
ring overgelegde berekeningen, zeer hooge renten
belooft aan hare deelnemers.
Het toekennen van een subsidie uit Provinciale
fondsen zou daarom, naar onze bescheiden inee
ning, wel eens kunnen worden aangemerkt als
een bewijs van wantrouweu in de berekeningen,
door adressanten aan Uwe Vergadering medege
deeld; als een bewijs, dat die onderneming door
Uwe Vergadering wordt geacht geene goede ka
pitaalbelegging te ziju voor de deelnemers; eene
onderneming, niet in staat op eigen kracht të
steunen.
Ten opzichte van de bevoegdheid en verplich
ting der adressanten tot uitvoering van het werk,
waarvoor de ondersteuning Uwer Vergadering
wordt gevraagd, achten wij, met het oog op het
besluit, door Uwe Vergadering genomen in de
laatste Zomervergadering. (Zie Notulen bladz.
6771) ons verplicht mede te deelen dat, volgens
ontvangen information, aan de ondernemers, de
heereu Knijff c. s., wel de voorwaarden zijn
medegedeeld, waaronder zij concessie kunnen
verkrijgen, doch dat die voorwaarden (waaron
der de storting van het waarborgkapitaal) door
hen nog niet zijn aanvaard, en dat hun een uit
stel lot Januari 1872 voor die aanvaarding is
toegestaan, hetgeen door eeu van de adressanten
ontvangen bericht iu dato 16 dezer wordt be
vestigd.
Wat betreft het verzoek der adressanten om
hunne onderneming te steunen door het nemen
voor rekening der Provincie van aandeelen in
hunne onderneming, komt het ons voor, dat het
buiten de roeping der Staten ligt, om door het
nemen van aandeelen als deelnemer in deze of
gene particuliere onderneming op te treden en
zich alzoo aan alle kansen van winst en verlies
te wagen.
Om deze redenen veroorloven wij ons Uwer
Vergadering in overweging te geven, te verklaren,
dat er geene termen bestaan 0111 gunstig op het
verzoek der adressanten te beschikken, ook al
moeten wij verklaren, dat het verkrijgen der
voorgestelde spoorweglijn, in het belang van bet
Gewest door ons op hoogen prijs worden gesteld.
Ue Gedeputeerde Stalen der Provin
cie Zuid Holland,
J. Loudon', Voorzitter.
JxjsT du la Paisièuls, Griffier.
Burgemeester en wethouders der gemeente
Leiden doen te weten, dut bij de op heden plaats
gehad hebbende uitloting van twee obligatiën,
ieder groot f 1000, behoorende tot de geldleening
van 17000, aangegaan ingevolge raadsbesluit
van den 20sien April 1871, goedgekeurd door
Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland den 25sten
April daaraanvolgende, G. S N°. 21, zijn uitge
trokken de Nos. 1 en 6, die op den 31sten
December nanst. aflosbaar zijn gesteld.
Met genoegen hebben wij kennis genomen van
den inhoud vun eenige exemplaren van het
Nederlandseh Magazijn, dat bij den uitgever J. H.
Laarman te Amsterdam verschijnt. Het is een
tijdschrift, dat in geen huisgezin waar uitspanning
ook in lectuur wordt gezocht, gemist mag worden.
Het is daarom zoo aanbevelenswaardig omdat 't
elk wat wils geeft eu voor oud en jong even
aanlokkelijk is. Maar de grootste verdienste van
het werk mag wel genoemd worden, dat 't ook
goede opstellen behelst over gebeurtenissen en
toestanden in Nederland. Zoo hebben wij de vol
gende onderwerpen ontmoet: De volksgaarkeu
kens in Nederland; de watersnood in en om
's-Bosch; een blik op Rotterdam; de ziekenver
pleging te Amsterdamde bloemententoonstelling
in het paleis voor Volksvlijt te Amsterdamhet
genootschap Arti et Amicitiae te Amsterdam; de
Nederlandsche Bank; het verbranden van de
Willem III; het gesticht voor ziekenverpleging
te Amsterdam; de overbrugging van het Hol-
landsch Diepeen feest voor Oranje en Nederland
de Nederlandsche Handelmaatschappij het Noord
zeekanaal te Amsterdam; de Nederlandsche taal
in Amerika.
De beschouwingen over deze onderwerpen zijn
allen in zeer populairen vorm gekleed en verraden
dat zij door eene verdienstelijke pen geschreven
worden. De meeste van deze toestanden zijn
bovendien door platen aanschouwelijk gemaakt.
De overige inhoud van dit tijdschrift bepaalt
zich tot het belietrisch gedeelte, waarin zeer
onderhoudende, goed geschreven en fliuk vertaalde
stukken voorkomen. Wij kunnen dus dit maand
werk ten zeerste voor de familie-leestafel aan
bevelen.
Op do voordracht voor kantonrechter te Oot-
marsum heeft de Arrondissements-Rechtbank te
Almelo geplaatst do heeren Mrs. J. Cromhoff,
A. L Fraissinet en P. M. Beelaerts van Emmich-
hoven, griffiers bij de kantongerechten te Almelo,
Enschede en Oldenzaal. -vb -»
Het te St.-Petersburg gevestigde besiuuri
maatschappij tot heil der gevangenen hecf^I
dagen, met goedkeuring van het Keizerï
gouvernement, eenen prijs van duizend
dukaten uitgeloofd aan dengene, die
1 Sept. 1872 de beste beschouwing et-
woording leiert van deze twee vraag, ,1
1°. de beste inrichting van landbouw-UJ
geschikt tot tuchtiging en verbetering vat]
dige misdadigers, en tevens kunnende dienei
van hen bekwame landbouwers en alzootj
burgers te maken; 2°. de beste inrichti»!
liet patronaat over ontslagen gevangenen, j
van vereenigingen, die eeilijke bestaanmidj
voor ontslagen gevangenen zoeken en liunneJ
schappelijke rehabilitatie zich ten doel steil I
De generaal-majoor M. D. graaf van LiiJ
Stirurn, buitengewoon adjudant des KulI
maakt, overeenkomstig de aankondiging i
Staatscourant van den lUJen Augustus jl., bell
dat bij hem is ontvangen tot het opriclileal
een monument ter eere der gesneuveldent
Citadel van Antwerpen iu December 1832::
bijdrage van f'Z van den heer S. Vosten,1
strijder van de Citadel, ridder der JI1..I
Willemsorde 4de klasse, chef van diens: I
's Rijks belastingen, te Alphen in Noord-Bral
eene bijdrage van 30 van Jhr. Mr. H. Jl. 1
te 's-Hage, oud-Uaagsch schutter in denl
daagschen Veldtocht.
De luitenant ter zee der 1ste klasse F. Lol
laatst behoord hebbende lot het eskader iu([
Indië en van daar den 20sten dezer in NedeJ
teruggekeerd, wordt met dien datum op i
activiteit gesteld.
Bij beschikking van den Minister van KoloJ
van den 30sten October 1871, is de geul
kweekeling der Polytechnische school C. .1
Schelle gesteld ter beschikking van den gT
neur-Generaal van Xederlandsch Indië,
worden benoemd tot adspiraut-ingenieur 11
mijnwezen daar te lande.
De kantoren der Rijnspoorweg-Maatsct.-I
zijn voor den duur van den winterdienst, inga-J
den lsten November aanstaande, open als iJ
Abcoude I
Amsterdam.
van
6% uren voor-
Arnhem
1/'
6
n
II
Breukelen
Woerden
7
11
II
r/
6*
ii
II
Gouda
's-Gravenhage
6%
U
Zegwaard.
Harmeien.
6£
11
1/
Vreeland
Nieuwersluis.
7
ii
1/
Maarsbergen
7
11
1!
Maaissen
1/
6&
1/
tl
Nieuwerkeik
654
Rotterdam
u
u
Oudewaler.
1/
6H
II
Utrecht.
u
H
II
Veenendaal.
n
6 H
II
n
Driebergen.
n
II
11
Zeveoaar
u
6
II
1/
0 9»
10*
1/ 9% 1/
1/ 9» /r
8*4
1/ 8 is
1/ 9ü
Z. M. heeft met ingang van 1 November,
de waarneming der betrekking van Zr. Md
missaris in de prov. Zuid-Holland opgefefl
aan E. H. baron Rcngers van Warmenlitpl
oudste lid van Gedeputeerde Staten dier pu l
cie, tot dat in die betrekking zal zijn vooral
Z. M. heeft benoemd lot plaatsvervanger,j
buitengew. districtsveearts, wien Leeuwardeil
stand; laats is aangewezen, M. Verdenius, veef
te Dockum, en J. W. B. Egberts, veearts te 11,|
kinga, gemeente Ooststellingwerf.
Z. M. heeft in plaats van wijlen Dr. H.1
Beeck Vollenhoven te Amsterdam, wiens die:|
tijd als lid van het college voor de zeevtsk
rijen met 1 Juni 1872 eindigde, benoemd
lid van dat college M. J. de Bont, fabrikantl
Amsterdam, met ingang vaii 1 November 1-f"
Z. M. beeft aan de 11a te melden officieren
de d.d. schutterijen, op hun verzoek, eervol oa
slag verleeud, als: bij die te Delft, aan C.I
van der Maudele, als lsten luit.; bij die tel'1
sterdam, aan H. G. van der Vies, als lsten b
onder gehoudeuheid tot het volbrengen van 1
op hem uit kracht der wet nog rustende schu
lerlijke verplichtiugen als gewoon lid der sclu
terij bij de reserve, met al de gevolgen daai^
bij de wet gehecht; bij die te Kampen, aan -
C. W. de Vriese, als kapit. En zijn voorts bij-
d.d. schutterijen benoemd: bij die te NijmeS'
tot 2den luitenant J. Reynen, Mr. W. B. Key11'1
H. C. Nederburgh, allen sergeant, en F. M.
Trojen; bij die te Rotterdam, tot offiiciervan-
zoudh. der 3de kl. Dr. J. de Vrij; bij die te De-
tot kapit. H. P. Kleyn van Willigen, thans b
luit.; tot lsten luit. A. N. de Lint en Dr.
Knottenbelt, beiden thans 2de luit., tot 2denl»
A. Th J. H. Thissen en F. M. Th. Gijsberti
denpijl, beiden thans schutter: bij die to Utree
tot kapitein-effectief Mr. J. W. Kijtnmell, tl'a
kapitein' la suite, en G. W, van Veen, tli»
lste luit.; tot lsten luit. Mr. P; J.-Hooft Gra-