N°. 3593.
Donderdag
A". 1871.
26 October.
LEIDSCfl
DAGBLAD
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden per 3 maanden3.00.
Franco per post3.85
Afzonderlijke Nommers0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zen- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVKRTKNTIKN.
Voor iederen regel.ƒ0.15.
Grootere letten naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Lelden, 25 October.
I M. heeft pensioen verleend, wegens lichaams-
breken, aan H. G. Wittenar of Wittenaar, brie
fsteller alhier, ten bedrage van 171 's jaars.
Ken schrijft ons heden uit 's-Gravenhage
Wat gisterenavond te 9 uren de teekensehool
'indigd was, bevond zich wederom eeue menigte
rionen, grootendeels bestaande uit nieuwsgieri-
op de Heerengracht, Poten en Plein, die
h door de Spui- en Vlamingstraat naar de
oote Markt begaven. Kort daarna toen de Markt
r bezet was, kwam de politie, die zich in het
ierbuis geposteerd had, op de menigte af en
mmeerde haar herhaaldelijk uiteen te gaan.
n daaraan geen gevolg werd gegeven, sloeg
zich, gewapend met rietjes, stokken en zwee
door de menigte heen en in een oogenblik
s de Markt als het ware schoongeveegd. Vier
-;onen, die zich verzetten, werden gearresteerd
m het Boterhuis opgesloten, maar denzelldeu
id na opneming hunner namen, weder los-
jlen. Wel is waar ontstond er nog eene ophoo-
ng van menschen om den Hoek van Schoolstraat
Vlamingstraat, waar de vluchtende menigte
li verdrong om een goed heenkomen te zoeken,
aar ook zij werden spoedig met den stok uiteen
'reven. Velen zochten hun toevlucht in de
inkels, daar de politie zonder onderscheid ieder-
n vervolgde en verdreef. Te halfelf heerschte
wederom volkomen rusc.
In de Vlamingstraat, Schoolstraat en Markt
aren de winkels reeds vroegtijdig gesloten.
H. M. de Koningin der Nederlanden is op 16
zer naar Resiua vertrokken ten einde den
esuvius te beklimmen. Aldaar aangekomen, te
uren des ochtends, werd H.D. ontvangen door
Oder Petiai, burgemeester van Resiua, door den
ouimandaut der nationale garde, ridder Rossi,
door prof. Patuiieri, directeur van het meteo-
logisch observatorium op den Vesuvius. Na met
d rijtuig het observatorium te hebben bereikt,
■erd H. M. in een draagstoel naar den krater
ervoerd. Bij H.D. terugkeer heeft zij, ouder
eieide van prof. Paluiieri, het observatorium
zien. Te 5 uren des avonds is H. H. weder
ar Napels vertrokken, van waar H.D. bij schoon
eder een uitstapje naar Sicilië maken zal. H. M.
1 vergezeld door eene hofdame, een kamerheer
door den Nederlandschen consul.
Gisteren zijn door de provinciale commissie
oor het lager onderwijs te 's-Gravenhage, als
olpouderwijzeressen toegelaten de damesP. \V.
an Amerom, te Gouda; M. J. Bos, te Schiedam;
C. Cozijn, te Gouda; S.Del Bare, te Schiedam
P. vau Driel, te Gorkum; C. M. A. Gabry, te
ouda; H. M. E. Grendel, te Gouda; W. E. de
eer, te Rotterdam; E. C. M. Helb, te Gorkum.
Kelder, te LeidenS. C. Isaacson, te 's-Gra-
enliage; H. de Koster, te Gouda; L. M. Landheer,
Rotterdam; H. M. E. Meijer, te Rotterdam;
M. Niemeijer, te Leiden; A. D. J. Parmeutier,
Leiderdorp; S. Rikkers, te Rotterdam; E. M.
ijff, te Gouda; J. C. Schemurer Lelyvelt, te Gouda;
M. T. Schermer, te LeidenA. P. Schot, te
elfshaven; C. Spieringshoek, te Rotterdam, en
A. Wessels, te Schiedam.
Door dezelfde commissie werden aklenvoorde
Pransche taal toegekend aan de daines: A. M.
D. Becht, M. F. Brine, A. J. Karabain, E. R. S.
de Oocq, A. M. Doorman, H. N. Guicbard, J. W.
"eert, J. C, L. Koster, F. H. C. Sonnenberg,
C-H. Wolf, H. Wolf en E. H. Zaalberg, allen te
s-Graven hage.
Pear men verneemt zal Z.Exc. de nieuwbe-
s°eoide Gouverneur-Generaal van Nederlandsch
'"diS, de heer Mr. Loudon, den 7den November
de residentie verlaten, om zich via Marseille naar
"Jie hooge bestemming te begeven.
Voor kantonrechter te Oudenbosch ziju voor-
Slagen Mr. W. G. Loeff, griffier bij het kan-
'ongerecht te Schoonhoveu; Mr. J. C. Tack, kan-
'oorechter te Sluis; Mr. B. M. A. A.de Roy, kan-
'onrechter te Waalwijk.
De Keizer van Duitschland heeft aan den heer
"ojvenaer, med. doet. te's-Hertogenbosch, de ver-
iletse'en der orde van de Kroon 4de klasse ge
zonken.
c to a ra po w
it p p er p
3. s" 5- S-1'
én 3 83 O" 2 05
5' s. S 2,
"2 CP? go O
K- S ST S
O P Cf Gb
tt r CT P w
E. ->
5 3 5' 5'
ffQ
CD o O
D g 3 3
O C3
CD CD
9" s
a 5
3 c/2
CD
2 W
C 2. sr
3 CD O
CD O
S
2 5' P
OQ
CD
i s s
S r
CD 3
S4 3 5. 5'
2 s to
P
ft
W Q
cc c» wo
O o
zo co o 1
w o cc er h o
w to O O
O O dO O
C5 If. O
OO QC
v—w H "cc 05
O -O Oh 1
O co üt M
O* "o "cj*-
O O O"* CO 1
©3 P> ©3 O» CJ*
O «O O -<l
cj* to
1 JC
oo O
zo S*
j» OO rfk J© JO
O "o O* G7h O
O J IÜV O
05 C^ vl üt e- O
óv t© O *-a O
v <o
-§ W
t©
©3 2
co
S> O
l
Si. w
a g
O
O i a
8. o
o
K
tS
co
CO Ot P
CC- <0 O
-1 Ci W »fk. i_j
CC a Cn 4- co
U* OS j— OO
t© "en "co "os O
O C C" W co W rj
O* ©3 O* CC j-v
b o o bi 'o io
oa
Uit dezen staat blijkt alzoo, dat de Nederland-
sche Bank op 23 Oct., bij een muntmateriaal van
141,119,663.99 voor eene som van ƒ146,060,335.75
minder aan bankbiljetten in omloop had dan waar
toe zij gerechtigd is, terwijl het muntmateriaal
op zijne beurt 58,024,134.30 meer bedraagt, dan
in verhouding tot de schuldvorderingen tot dek
king noodig zou wezen.
De officier van gezondheid der 1ste klasse W.
Ruisch, en de officieren van gezondheid der 2de
klasse J. van Lith Hairebornée, J. B. Coomans
de Ruiter, P. J. Eellkamp en J. J. Dekkers, de
beide eersten respectievelijk dienende op Zijner
Majesleits wachtschip te Willemsoord en ram
schip de Schorpioen, en de drie laatsten gedeta
cheerd bij liet hospitaal der marine te Willems
oord, worden met den laatsten dezer op non-ac
tiviteit gesteld; terwijl met den eersten November
aanstaande de officieren van gezondheid der
1ste klasse A. Peters, W. Litlel en die der 2de
klasse G. A. M. van Ewijk worden geplaatst re
spectievelijk op Zijner Majesteits wachtschip te Wil
lemsoord en rainschepeu Schorpioen en Du/fel.
Z. M. heeft aan A. Bax, op zijn daartoe gedaan
verzoek, eervol ontslag verleend als plaatsverv.
kantoor, te Heusden.
Z. M. heeft aan R. J. N. Walter, op zijn daartoe
gedaan verzoek, eervol ontslag verleend als plaats
verv. kantoor, te Grave.
Z. M. heeft aan Mr. J. O. Bijleveld, op zijn
daartoe gedaan verzoek, met ingang van 1 Novem
ber 1871, eervol ontslag verleend als subst.-offic.
van justitie bij de arr.-rechtb. te Amsterdam.
Z. M. heeft aan E. van Beusekoin Ez., op zijn
daartoe gedaan verzoek, eervol ontslag verleend
als notaris te Loenen, en benoemd tot notaris
binnen het arrood. Utrecht, ter standplaats de
gemeente Loenen E. van Beusekom Ez., caud.-
noiaris aldaar, een en ander in te gaan den lsten
December 1871.
Z. M. heelt aan A. Perk, op zijn daartoe ge
daan verzoek, eervol ontslag verleend als notaris
te Hilversum, en benoemd tot notaris binnen
het arrond. Amsterdam, ter standplaats de ge
meente Hilversum, K. J. Perk, cand.-nolaris aldaar,
eeu eu ander in te gaan den lsten December 1871.
Z. M. heeft ten laste van den S.aat pensioen
verleeud aan Mr. 1). J. A. baron van Harinxma
thoe Slooten, gewezen raadsheer in het prov.-
gerechtshof in Friesland, ten bedrage van f 1466
's jaars.
Z. M. heeft pensioen verleend, wegens ouderdom
en diensttijd, aan J. Smeulders, adjunct-komm.
voor het opzicht over den arbeid in de gevangenis
voor veroordeelde vrouwen te Woerden, ten be
drage van /T216 'sjaars.
Z. M. heeft goedgevonden aan den soldaat H. H
van Leuverden, van het 4de reg. inf., op het daar
toe door hem gedaan verzoek, vergunning te ver-
leenen tot het dragen van het kruis Fidei et Vir-
luti, hem door Z. H. den Paus gescboukeu.
Z. M. heeft de beer J. F. Quast Pz., districts
commissaris in de kolonie Curasao, benoemd
tot griffier bij bet hof van justitie aldaar.
Z. M. beeft met ingang van 1 November 1871,
benoemd: tot subst.-offic. van justitie bij de arr.-
rechtb. te Amsterdam Mr. P. Verloren vau The-
maat, thans subst.-offic. van justitie bij de arrond,-
rechtb. te Amersfoort; tot subst.-offic. van justitie
bij de arrond.-rechtb. te Amersfoort, Jhr. Mr. M.
W. C. de Jonge, thans subst.-offic. van justitie bij
de arr.-rechtb. te Almelo; tot subst.-offic. van
justitie bij de arr.-rechtb. te Almelo Mr. C. H. B.
Boot, thans griffier bij het kantongerecht te Oud-
Beierland.
Z. M. heeft benoemd tot kantonr. te Schiedam
Mr. J. de Clercq van Weel, thans kantonr. te
Zierikzee.
Z. M. heeft benoemd tot proc. bij de arrond.-
rechtb. te 's-Gravenhage Mr. H. Gaade, advocaat
aldaar.
Z. M. heeft benoemd tot griffier bij het kantong.
te Brielle Jhr. Mr. J. Schuurbeque Boeije, thans
subst.-griffier bij de arr.-rechtb. te Gorkum; tot
subst. griffier bij de arr.-rechtb. te Gorkum Mr. L.
H. N. F. M. Bosch ridder van Rosenthal, advocaat
aldaar.
BINNENLAND.
Amsterdam, 24 October. A. s. Zaterdag zal Am-
stels Mannenkoor in het Paleis voor Volksvlijt zijn
20-jarig bestaan vieren. Alsdan zal er concert zijn
van 9 liedertafels, waaronder Cecilia van 's-Gra-
venhage. Zondag iR het eigenlijke groote feest-
concert, waarop de Vondelscantale en die Erkldrung
van R. Hol en een Ave-ilaria van Heiuze zullen
uitgevoerd worden. De solo's zullen gezongen
worden door mej. J. Manders en Henri Warnots
van Brussel eu deu heer Deckers uit den Bosch.
Het feest zal Zaterdag aanvangen met een op
tocht der liedertafels van den Dam naar het Pa
leis voor Volksvlijt. Beide concerten zullen door
VauxhalL en Bal gevolgd worden.
Naar wij vernemen, zal door de Bank „für
Handel uud Industrie" te Darmstadt, het A.
Schaafthauseu'sche Baukverein te Keulen en de
heeren Eltzbacher en C°. alhier en J. L. Eltz-
bacher en C". te Keulen, ouder de benaming van
Amsterdauisclie Bank, hier ter stede worden op
gericht een credietinstelling met een kapitaal van
"30 mill., waarvan /"1U,009,000 reeds is geplaatst
en .dadelijk zal worden volgestort. De statuten
zijn reeds aan Z. M. den Koning ter bewilliging
opgezonden. (Hbl.)
Bij den burgemeester is ontvangen, van mej.
Biaucardi te Gano, ten behoeve der algemeene
arineu de som van duizend gulden, ten gevolge
van den wensch van wijlen haren broeder C. T.
Biancardi, vroeger leeraar in het llaliaansch aan
de Handelschool alhier. Waarlijk een treffend
blijk van erkentelijkheid voor de gastvrijheid,
hier ter stede genoten door den polilieken balling,
die zijnerzijds hier zoovelen aan zich verplicht
en zich zulk een groot aantal vrienden verwor
ven heeft. (Hbl.)
's-Gravenhaoe, 24 October. In de zitting van
den Gemeenteraad van heden is benoemd tot
leeraar in de Hoogduilsche taal- en letterkunde
aan de Hooge Burgerschool alhier, de heer J.
Klein, thans leeraar aan de Hoogere Burgerschool
te Delft, met 18 van de 28 stemmen.
Voorts is zonder hoofdelijke stemming besloten
zich niet bij den Raad van State te doen verte
genwoordigen, noch nadere memoriën in te
zenden in zake het beroep van een besluit van
Ged. Staten van Zuid-Holland, waarhij is ver
klaard, dat Dr. H. de Jong als lid van den Ge
meenteraad behoort te worden toegelaten.
Een voorstel van den heer de Piuto om de be
slissing aan te honden, daar het toch kon zijn,
dat de heer de Jong zich zelf zou willen laten
vertegenwoordigen of nadere memoriën indienen,
werd met 21 legen 12 stemmen verworpen.
Bij het voorstel van B. en W. betreffende de
inrichting en kosten der politie, werd door den
heer Bervoets bedenking gemaakt tegen de voorge
stelde regeling. Bij vergelijking uiet audere plaatsen,
vooral Rotterdam en Amsterdam, zou hij eene hoo
gere beloouing aau de beambten willen hebben
toegekend, wegens de zwaardere diensten, die men
van hen vordert. Hij stelde daarom voor bet
tracteuient van eiken inspecteur met 50 en van
eiken agent met f25 te verhoogen. Spr. trad
vervolgeus in eenige beschouwingen omtrent de
voorgestelde traclements-toekenning aan de klap
wakers, met opheffing van hun genot van fooien,
en wilde den bestaanden toestand nog een jaar
hebben aangehouden.
De Burgemeester bestreed den voorsteller onder
opmerking dat Rotterdam niet met onze gemeente
is te vergelijken, omdat er in de eerste plaats
veel meer bedrijvigheid heerscht. En wat aangaat
de fooien, een vast tractement is z. i. veel aan
nemelijker dan het genot van fooien, want na
een zorgvuldig onderzoek is het gebleken dat de
klapwakers door de nieuwe regeling eerder zul
len gebaat dan benadeeld wordeuterwijl bij
vergelijking met andere steden de agenten alhier
zeker eene belangrijke lotsverbetering ondergaan
hebben.
Eenige leden wezen nog op de zware diensten,
die van de politiebeambten gevorderd worden.
Alsnu deed de heer Franfois een voorstel om
eeoe vermindering van den post met ƒ2450, zoo
dat bet getal inspecteurs verminderd werd tot
het bestaande getal en daarentegen dat van de
klerken der politie met 2 vermeerderd, zoodanig
dat er zullen zijn 7 inspecteurs en 2 klerken.
Nadat dit voorstel over en weder besproken
was is het verworpen niet 17 tegeu 16 stemmen.
Iüsgelijks werd verworpen bet bovenvermelde
voorstel van den heer Bervoets om de jaarwedden
van inspecteurs eu agenten respectievelijk met
f 50 en ƒ25 te verhoogen, doch daarentegen oan-
genomen dat tot bestendiging der fooien voor de
klapwakers.
Het voorstel van B. en VV. werd behoudens
die wijziging aangenomen; zoodat de politie thans
aldus zal zijn samengesteld1 hoofdcommissaris,
3 commissarissen, 4 inspecteurs 1ste kl., 6 onder
inspecteurs, 1 klerk, 7 hoofdagenten (eerst had
men den naam van brigadier daaraan gegeven)
20 agenten 1ste kl., 20 agenten 2de kl., en 27
agenten 3de kl.
De behandeling der gemeente-begrooting is
verdaagd tot aanst. Dinsdag.
's-Gravenhage, 25 October. Naar wij vernemen
zal Z. K. H. de Pruis vau Oranje, inspecteur van
het wapen der cavalerie, in het begin der vol
gende uiaand eeu diner aanbieden aan de offi
cieren vau bet 1ste reg. huzaren alhier in gar
nizoen.
Culemboug, 23 October. In de jl., gehoudene
gewone vergadering van ons Dep. der Maatschappij
lot Nut van 't Algemeen, vestigde, na den alloop
der vooraf bepaalde werkzaamheden, een der leden
de aandacht op de oiustaudigbeid, dat demeeste
departementen iets doen lot ondersteuning van
't een of ander Onderwijzers-fonds. Spreker achtte
dit gelegen op deu weg van de Maatschappij, die
door het bevorderen van goed onderwijs vooral
werkzaam kan zijn tot Nut van 't Algemeen.
Een ander lid der Vergadering, die het gevoelen
van den vorigen spreker volkomen deelde, maakle
de opmerking, dat in het vorige jaar eene ver-
eeniging tot stand is gekomen, die zich ten doel
stelt iniubezoldigde en daardoor hulpbehoevende
onderwijzers te ondersteunen eu eeue voortdu
rende verbetering der onderwijzerstractementen
te bevorderen, leder die eenigszins niet het treu
rig lot van een aantal onderwijzers bekend is,
moet sympathie met deze vereeuigiug betuigen,
die door eenige ondersteuning aan hulpbehoe
venden, maar vooral door het vestigen vau zede-
lijken invloed, gunstig op het ouderwijs wil
werken door opbeuring van den onderwijzers
stand. Het departement heeft gemeend deze veree-
uiging, die reeds veel goeds heeft gedaan te moeten
steunen, in de eerste plaats door zijne toetreding
als Donateur, maar meer nog door krachtig werk
zaam te zijn, om hel edele doel der vereeuiging
zooveel mogelijk te doen naderen. Het Departe
ment Culeuiborg, heeft de verwachting, dat zijne
handelwijze bij andere Departementen navolging
zal vinden en ook particulieren zul opwekkeu
om de „Nederlaudsche vereeuiging" de behulp
zame baud te bieden.
Venlo, 22 October. Vóór vijf jaren ontdekte
men op eenigen afstand onzer stad, bij het om
bouwen van een veld, dat de grond ijzeraarde
bevatte, welke bij nader onderzoek bleek rijk
van gehalte te zijn. Sinds dien tijd zocht men
allerwege, zelfs tot 2 4 3 uren van de stad ver
wijderd, naar ijzergrond, welke uien dan ook op
verscheiden plaatsen gevonden heeft. De geheele
opbreugst wordt naar Pruisen verzonden, nadat
zij eerst per as hier of wel op kleine t-usschen-
slations aangebracht is. Van 1 October tot
op heden werden van hier naar Pruisen per
spoor gezonden ruim 360 waggons, waaronder
men er nagenoeg 250 kan rekenen beladen met
ijzeraarde, uit onze omstreken opgedolven.
