Woensdag
25 October.
3592.
A0. 1871.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden per 3 maandenƒ3.00.
Franeo per post.3.85
Afzonderlijke Nommers0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zen- en Feestdagen, uitgegeven.
PR1J8 DER ADVKRTENTIEN.
Voor ioderen regelƒ0.15
Groot*re letton naer do plaatsruimte die zy beslaan.
Lelden, 2d October.
Kweekschool voor Zeevaart: Nadat kort
geleden Z. K. H. prins Frederik der Nederlanden
door een aanzienlijke gift een herhaald bewijs
van HD. belangstelling in onze kweekschool voor
zeevaart had gegeven, viel haar den 21sten dezer
eene nieuwe onderscheiding te beurt door een
bezoek van Z. K. H. prins Alexander.
Z. K. H. in tenue volgens den rang dien Z. K. H.
bij de Koninklijke Nederlandsche Zeemacht be
kleedt, was vergezeld van HD. gouverneur den
luit.-kol. der rijdende artillerie Jhr. D. C. M.
Hooft en HD. adjudant den kapitein der veldar
tillerie H. Beijerman.
Z. K. H. betoonde zich ditmaal niet minder
ingenomen met de kweekschool dan bij gelegen
heid van het bezoek waarmede HD. haar ver
eerde io gezelschap van H. 11. de Koningin op
deo 2den September 1868.
Het behaagde Z. K. H. het onderwijs der kna
pen op de school, in den wapenhandel, in schip
en tuig, in het roeien belangstellend na te gaan,
en overigens de kanonneerboot en de verschillende
lokalen in oogenschouw te nemen.
Blijkbaar tevreden met den uitslag van dit on
derzoek, wenschte Z. K. H. ook kennis te maken
met de scheepskost. Z. K. H. proefde de krachtige
soep die weldra aan de knapen zou worden
voorgezet en gaf daarop de ondubbelzinnigste be
wijzen van goedkeuring.
In tegenwoordigheid van Z. K. H. werd aan
eenige knapen die binnen kort de inrichting gaan
verlaten een woord tot afscheid gegeven door den
voorzitter der commissie van oppertoezicht en be
heer, en toen die plechtigheid was afgeloopeo
richtte Z. K. H. zelf een hartelijk woord tot alle
aanwezigen, waarbij de leerlingen en scheeps
jongens werden gewezen op de voorrechten die
zij genieten door bij deze kweekschool te zijn
opgenomen en waarbij Z. K. H. hen vermaande
tot plichtsbetrachting opdat het hun zou wel gaan,
dat zij truuwe dienaren van Koning en vader
land zouden worden en daardoor deze kweek
school tot eer verstrekken. Z. K. H. besloot met
een Leve de Kweekschool!
Maar niet slechts in vereerende en streelende
bewoordingen gaf Z. K. H., HD. ingenomenheid
te kennen. Aan den voorzitter der Commissie
werd een vorstelijke gift ter hand gesteld ten
behoeve van de Vereeniging tot instandhouding
m bevordering van den bloei der Kweekschool
nor Zeevaart te Leiden, en bovendien een ge
schenk waarmede Z. K. H. bedoelde dat aan de
jODgens een tractatie zou worden verschaft zooals
dan ook den avond van dien voor hen zoo gedenk-
waardigen dag is geschied.
De eer door Z. K. H. aan onze nederige kweek
school bewezen werd nog verhoogd doordien
Z. K. II. de leden der Commissie dieD dag aan
HD. tafel noodigde. Déar had Z. K. H. opnieuw
gelegenheid blijken van HD. gewaardeerde be
langstelling te geven door het aanvaarden van
hetEere-lidmaatschapder Vereeniging, dat Z. K. H.
namens de Commissie door haren voorzitter werd
aangeboden.
In de geschiedenis van ocze Kweekschool voor
Zeevaart neemt de 21ste October 1871 nu eeoe
belangrijke plaats in.
D.
Men schrijft ons van bevoegde zijde:
Naar men verneemt zullen er op last van Z.
Exc., den minister van oorlog, bij eenige korpsen
van het leger proeven worden genomen met zoo
genaamde erwtenworst, om in de voeding van den
soldaat in tijd van oorlog, bij snelle marschen of
om audcre redenen, wanneer de gewone cam-
pagne-vivres niet aanwezig mochten zijn, te voor
tien.
Elke worst weegt ongeveer 0,6 kilogram, waar-
'an drie rations goed voedende soep kunDen
worden bereid, die met bijvoeging van het ge
wone ration brood 0,75 kilogram per man, vol
doende wordt geacht, om drie man per dag te
'oeden. Mocht de proef gunstig uitvallen, dat
®en wil hopen, de Pruisen hebben in den
'eldtocht van 1870 en 71 dit voedingsstelsel reeds
toegepast, dan heeft men in de wijze van
proviandeering van ons leger in tijd van oorlog
ook eene schrede voorwaarts gedaan.
Het is door de tegenwoordige omstandigheden
to eenmaal zoo, dat men zich op alle eventuali
teiten moet voorbereiden, Met goede voeding,
goede achterladers en bruikbare munitie, met
hoofdliniën van defensie, die in behoorlijken staat
van tegenweer zijn, zulleu de Hollandsche jon
gens in de ure des gevaars het vaderland met
goed gevolg kunnen verdedigen.
Burgemeester en Wethouders van Leidendoen
te weten, dat door hen zijn benoemd voor den
tijd van driejaren, de volgende ambtenaren, als:
tot directeur vau het brand wezen: de heer P. G.
Houthuysen; tot adjunct-directeur van het brand-
wezende heer J. van Lith. En voorts aan de
stads-spuit n°. 1, tot opper-brand.ueesterde heer
L. van Leeuwen; tot brandmeesters: de heeren
J. L. F. Beeos, J. de la Bye, J. M. Hoppenbrou
wer en E. C. Houbuldt; tot adjuoct-brandmees-
Iers: de heeren J. I. Planjer en P. van Oerle.
Aan de stads-spuit n°. 2, tot opper-brandmeester:
de heer J. de Koning; tot brandmeesters: de
heeren C. P. van der Linden, W. F. Kiewit, A.
Boekwijt en W. L. Leget; tot adjunct-brand
meesters: de heeren J. B. Mader en J. Dee.
Aan de stads-spuit n°. 3, tot opperbrandineester:
de heer J. Engels; tot brandmeesters: de heeren
P. J. Creyghton, J. A. Schreuder, G. Rietbergen
en L. J. Engels; tot adjunct-brandmeesters: de
heeren J. Brummelkamp en H. J. Labree Jr.
Aan de stads-sputt n°. 4, tot opperbrandineester:
de heer A. Verhoog; tot brandmeesters: de
heeren J. C. van Venetie, P. J. Groen, B. van
Driel en A. Koorenhoff; tot adjunct-brandmees
ter: de heer J. Brevee. Aan de stads-spuit n°.
5, tot opperbrandineester de heer G. H. Bel trand;
tot brandmeesters: de heeren H. Filippo Jz., H.
van Borselen, P. J. vau Beek en P. van der
Kamp; tot adjunct-brandmeesters: de heeren H.
J. van Kleef en J. Theyssen. Aan de stads-
spuit n°. 6, tot opperbraudmeester: de heer H. J.
Giezen; tot brandmeesters: de heeren C. C. van
Rijsbergen, J. L. Creyghton, P. L. van Erkel en
A. D. Wempe; tot adjuuct-brandmeestersde hee
ren A. Carlier en J. F. Popp. Aan de stads-
spuit n". 7, tot opperbraudmeester: de heer J.C-
Rijk; tot brandmeesters: de heeren M. A. Kiewit,
P. Marks, J. G. Hoefliainer, L. Maas en H.L. de
Haas (buitengewoon); tot adjunct-brandmeesters:
de heeren H. P. Schretlen en A. Christiaanse.
Aau de stads-spuit u°. 8, tot opperbrandineester:
de heer M. W. Wijnkool; tot brandmeesters: de
heeren J. C. van der Tas, J. H. Carlier, J. J. Has-
selbach en J. W. Filippo; tot adjunct-brandmees
ters: de heereu I. Boudri en A. Blansjaar.
De Schouwburg was gisterenavond vrij goed
bevolkt. Men kon wel niet anders verwachten bij
het optreden van het populair tooneelgezelschap
uit het théatre des variétés van de heeren Boas
en Judels, dat wel in handen eener andere direc
tie is overgegaan, maar daarom niet minder is
geworden.
Rij de beoordeeling van dit gezelschap verlieze
men niet uit het oog zijn speciaal karakter. Vau
oudsher kent men het van de kermissen, en
stroomde het publiek ais het ware naar Boas
en Judels om te lachen, kortom, om vroolijk en
opgeruimd te zijn. Het verschafte bet Nederlandsch
publiek steeds de nouveautés op het gebied vao
blij- en kluchtspelen en de van een en ander
onafscheidelijke en burgerrecht verkregen heb
bende coupletten.
Gisterenavond nu woonden wij weder een van
die jolige avonden bij. Pretmakerij was het doel
van de voorstelling. Dit werd bereikt, want het
publiek heeft aanhoudend geproest van het
lachen.
Doctor en Kapper oj de zucht naar avonturen, blij
spel met zang in vier talereelen heeft op zich
zelf weinig om het lijf, maar is als farce zeer
genietbaar.
De intrige, licht en dicht als zij is, was aller-
koddigst en de ontknooping daarmede 'in volle
harmonie.
De liefde, het onderwerp dat zich goed voor
de aanschouwelijke voorstelling preteert, was ook
hier weer hoofdspijs, en de avonturen van Keek,
den dameskapper, waren eene goed bereide sauce
piquante.
Het stuk behoorde in plaats uit vier, uit twee
tafereelen te bestaaD en bedriegen wij ons niet
dan behelst het oorspronkelijke slechts twe'e tafe
reelen.
Deze splitsing, en de noodige coupletten aan
ieder tafereel, gaf ons den indruk dat men 't
stuk wilde rekken. Overigens waren de couplet
ten over het algemeen genieszbar, ofschoon zij, om
met de gracieuse mejufv. Sluiters te spreken, wel
wat koekoek een zang waren.
De artisten waren bijzonder gelukkig.
Het stuk werd met veel entrain afgespeeld.
Onze goede oude bekende de heer Judels, blijft,
bij het klimmen zijDer jaren, nog dezelfde gees
tige komiek van vroeger.
In de rol van Keek, den dameskapper, was hij
zeer op zijne plaats. De bijval, dien hij telkens on
dervond, was uitbundig.
Mevr. Sluiters, zijne vrouw Betti, stond haar
man uitstekend bij. Zij heeft weder getoond eene
volleerde actrice te zijn.
Hare charmante en schoone dochter, Mej. Slui
ters, speelde de rol van Liesje voortreffelijk en
recht bevallig.
Voorts verdienen de heeren Streiitsky en de Boer
inderdaad met lof te worden geooemd.
Het slotstukje: Een man ti niet volmaakt, zat goed
in elkaar. Geestig en levendig, onderscheidde het
zich vooral door eene moreele strekking, die een
gnnstigen invloed op het publiek kan uitoefenen.
De heer Judels, Mejul'v. Sluiters en de heer
Streiitsky speelden dit tafereel uit het volksleven
zoo natuurlijk mogelijk. Vooral had de innemende
mej. Sluiters de gelegenheid in dit aangenaam
bedrijf hare gaven en talenten te doen vvaardeeren.
Uok de heer de Boer ging in dit stukje niet
onopgemerkt voorbij. Zijn aanleg voor droog ko
miek is onbetwistbaar.
Wij hopen bet gezelschap nog meermalen in dit
seizoen te ontmoeten.
Thans wordt het echter hoog tijd dat we eens
degelijken kost krijgen. Een goed begin is voorze
ker de voorstelling die tegen Woensdag-avond is
aangekondigd.
Van een huis, in de Bokkensteeg, waaraan
men herstellingen deed, stortte heden een muur
in. Een werkman, genaamd H. L. P., geraakte
onder den puinhoop en moet, naar men mede
deelt, ernstig verwond zijn.
Men schrijft ons heden uit 's-Gravenhage
Gisterenavond was het op verschillende plaat
sen in de stad weder onrustig. Het schijnt, dat
de jongelingen der Teeken-academie laDgs den
Zvvartenweg huiswaarts zijn gezonden, maar dit
belette niet, dat duizenden personen zich in deD
omtrek dier academie bevonden, die zeer luid
ruchtig, joelende en zingende door verschillende
wijken der stad heentrokken. Men verzekert,
dat de Groote Markt het eigenlijke vereenigiugs-
punt was. Hier en daar is er baldadigheid ge
pleegd en men had het weder op de ruiten van
menige woniDg voorzien. De politie trad nabij
de Beestenmarkt tusschen beiden, joeg de rust
verstoorders uiteen en tegen middernacht heerschle
or allerwege de grootste rust. Er zijn tegen heden
avond nieuwe strenge maatregelen genomen om
verdere rustverstoring te voorkomen.
Uit 's-Hage wordt aan de Arnh. Courant o. a.
geschreven, dat sommigen den Minister van Fi
nanciën trachten te bewegen om de belasting op
het geslacht niet in te trekken, ten einde het
bediag der inkomsten-belasting te verlagen. De
Minister moet daarvan niets willen weten en
wenscht zijn voorstel te handhaven, zooals het
thans is ingediend, en daarmede te staan of te
vallen.
De dames A. W. P. F. Ahn, E. R. S. de Cocq,
E. 11. Croiset van der Kop, C. J. Elink Sterk, H.
J. Friinkle, M. E. Kok en G. J. Mingeleö, alle te
's-Gravenhage hebben gisteren te 's Gravenhage
van de provinciale commissie voor het lager on
derwijs akten bekomen als onderwijzeressen in
de Engelsche taal. In het teekenen werden akten
toegekend aan de dames M. W. H. Hoitsema te
Leiden, J. D. Neurdenburg te Rotterdam en M.
M. G. de Vries Robbé te Gouda.
Naar wij vernemen zijn de barons von Lan-
genau en von Niethammer, voormalige gezanten
bij het Nederlandsche Hof, benoemd tot ridder-
grootkruis der orde van den Nederlandschen
Leeuw.
Te Alkmaar is overledeD, de heer E. Masdorp,
bekend als letterkundige onder den naam van M.
P. Rosmade en lid van de Maatschappij van
Nederlandsche letterkunde.
nanciën) en VIII (Oorlog) der Staatsbegrooting
voor 1872.
Zij behelzen de gedetailleerde uiteenzetting
van hetgeen in de algemeene beschouwingen
over de Staatsbegrooting werd gezegd. Nader
zien wij dat het verslag over Hoofdstuk VIII
bepaald hoogst ongunstig is.
De koning van Italië heeft den heer D. J.
Zubli, Commies bij het Departement van Binnen-
landsche Zaken, benoemd tot ridder der orde van
de Kroon van Italië.
Men verneemt dat de oud-Minister van Koloniën,
de heer G. L. Baud, zijn eervol ontslag heeft
gevraagd en bekomen als president-Commissaris
der Nederl. Handelmaatschappij.
Door den Raad der gemeente Veendam is voor
den tijd van één jaar aangesteld tot leeraar in
de geschiedenis en aardrijkskunde aan de hoogere
burgerschool aldaar, de heer L. B. van der Kolk,
van Leiderdorp, onder bepaling, dat hij in 1872
eene akte voor de geographie moet hebben ver
kregen.
Heden ontvingen wij de voorloopige verslagen
over de hoofdstukken VI (Marine) VIIB. (Fi
In het laatste nomtner van Trübner's American
and Oriental Literary Record schrijft dr. Muir om
trent onze periodieke pers o. a. het volgende:
//Maandwerken. De Gids, uitgegeven bij Van
Kampen, Amsterdam, een der oudste en zeker
het beste. Wordt algemeen gelezen. De eerste
schrijvers werken er aan mede. Zijne godsdien
stige richting is liberaal, zijne staatkundige con-
stitutioneel-liberaal. Zijne critiek is streng recht
vaardig. Ik vermeld, dat het eerste artikel in het
Juli-nommer van dit tijdschrift, een stuk is van
40 pag., getiteld: ,/Vedenstudien," door den heer
Van Limburg Brouwer, die zich voorstelt zijne
-verhandeling voort te zetten Hieruit blijkt
het belang, hetwelk denkende mannen in deze
oude Indische hymnenverzameling beginneu te
stellen als bron voor de kennis van de vroegere
godsdienstbegrippen der menschheid. Tijdspie
gel. Zeer geacht. Minder algemeen gelezen dan
het vorige. Medewerkers van minder rang dan
die van de Gids. Het bevat soms zeer goede ar
tikelen. Vaderlandschc Letteroefeningen. Dit is de
patriarch van al de Hollandsche tijdschriften;
meer dan een eeuw oud. Pogingen werden in
den laatsten tijd in het werk gesteld om den
ouden heer nieuw leven in te blazen doch slechts
met gedeeltelijk goeden uitslag. Strekking liberaal.
,/Het weekblad Nederlandsche Spectator heefteen
humoristisch karakter en bespreekt voornamelijk
kunst en literatuur. In het staatkundige is het
liberaal, in het godsdienstige ultra-radicaal, en
zeer anti-kerkelijk. Het geeft humoristische platen.
„De Wachter en de Katholiek zijn twee wel ge
schreven Katholieke organen, en worden mede
door Protestanten gelezen; gansch en al ultra-
montaansch."
De overige opgaven (omtrent theologische tijd
schriften en verschillende dagbladen) bevatten
weinig anders dan Dainen en titels. Meer in 't
bijzonder wordt nog prof. Kuenen geroemd.
[Ned. Speet.)
Bij resolutie van den Minister van Financiën
van den 23sten October 1871, is het ontvangkan
toor voor de directe belastingen en accijnsen te
Kruiningen c. a. (Zeeland), gerangschikt in de
zevende klasse.
Z. M. heeft tot ridder der orde van den Ne
derlandschen Leeuw benoemd A. van Driel,
burgem. der gemeente Puttershoek.
Z. M. heeft aan A. Knoppen, te Delft, vergun
ning verleend tot het aannemen en dragen van
het kruis Fidei et Virluti, en aan L. R. Schoe-
maker, te Reuven (gemeente Beesel) vergunning
verleend tot het aannemeD en drageD van het
ridderkruis 3de kl. der orde van Pius LX. en van
de. gouden medaille van Casteifidardo, welke
eereteekenen hun door Z. H. den Paus zijn ge
schonken.
Z. M. heeft aan J. Moolenburgh Jz,, op zijn
verzoek, eervol ontslag verleend als burgem. van
Dreischor, en als zoodanig benoemd, P. Goemans
Jz., secretaris dier gemeente.
Z. M. heeft benoemd tot kommandeur der orde
Het hier bedoelde, sedert afgewerkte stok werd nader door
Dr. Muir (een der Engelsche Sanskritisten, en mitsdien natuurlijk
juist op dit artikel meer in het hijzonder opmerkzaam) in een
rroeger nommer van Trübner't Record en in de Academy besproken.
(HandcUblad,)
