Donderdag
Av 1871.
21 September.
N«. 3563.
DE
TROONREDE.
LEIDSCB
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden per 3 maanden3.00.
franco per post3.85
Uionderlijke Nomraers0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PHI.TH IJKII ADVBRXKMTIKN.
Voor iederen re^el0.15.
Grootere letter» naar de plaatsruimte die zg beslaan.
IX.
Ij zijn geen pessimisten, schuwen de over
me wijze waarop de oppositiebladen met
githundig welbehagen den toestand van ods
tilaud voorstellen, betreuren de lichtvaardig-
il vso heu die beginselen aanhangen in lijn-
hleu strijd mei de principes van bedaarden
«ezonden vooruilgaug, maar kunnen ons be-
aarlijk neerleggen bij het rooskleurig tafe
dat de Troourede van den toestand van
erland schildert.
ij eeue oppervlakkige kennisname van dit
tssluk is men allicht geneigd bij de optimis-
be verklaringen in te dommelen; beschouwt
B deu inhoud echter meer vau nabij, laat
[i daarover zijne gedachten gaan en vorscht
a drni op grond van mindere of meerdere
eadheid met het raderwerk van den staat
de waarheid, dan valt op de voorstelling
feiten wel het een en ander af te dingen,
doet zich ai spoedig aan ons oog de omstan-
heid voor, dat de feiten elkaar weerspreken
n tegenspraak zijn met de werkelijkheid.
Koning acht zich gelukkig bij de opening
ei zitting gunstige uiededeelingen omtrent de
jilegenheden van het vaderland te kunnen
d. Wordt daarmede bedoeld dat ons vaderland
itei/er in het afgeloopeu jaar voor den geesel
oorlogs werd gespaard? dan hebben wij er
is legen; maar overigens bespeuren wij in
gronden die voor den gunstigen toestand in
iroourede wordeD aangevoerd, niet veel
deze verklariDg uit 'sKouiugs moud in den
hel van een woord tot ziju volk, kracht
et. Eenigermate gelooven wij in onze op-
ling niet te dwalen, als meu de ziusnedeu
er op volgen aandachtig beschouwt. Dan out
sit men een zeker verband, of liever eenige
staudigheden die den gunsligeu toestand van
land, in onzen zin opgeval, steunen. Ouuiid-
lijk op de bewuste verzekering volgt immers,
e zinsnede waarin de Koning zegt, dat gelijk
SI. ten vorigen jare de welwillende rnede-
rking der oorlogvoerende staten tot handhaving
zer onzijdigheid ondervond, ook sedert dien tijd
betrekking met alle mogendheden op den
est gewenschteu voet bleef. En om daarvan
't ware een bewijs te leveren verklaart de,
nrag uiet erkentelijkheid te hebheu ODtwaard
hstielijke deelneming van een naburig land
ijjib) m de plechtige hulde, die wij onlaugs
n denagedachtenis vau roemrijk gevallen knjgs-
eo hebben gebracht.
'"getwijfeld mogen wij een en ander gelukkig
ons Vaderland achten; voorzeker mag der
eering hulde wordeu gebracht voor deze open-,
e erkenning van de zegeningen des vredes,
ontsnapt 't der aandacht niet dat de woorden
aanzien van Belgie gesproken, doen zien dat
Ierland weet te vergeven en te vergeten, maar
er consequentiën kunnen wij uit die woordeu
"r ons lieve vaderlaud niet trekken.
Zij mogen genoegen verschaffen aan de vrede-
nden, maar met ouzeu socialen toestand kuuneii
in geen ander verband gebracht wordeu, dan
l de vrede een onmisbare voorwaarde is voor
0 bloei en de welvaart van eeneu ötaat.
laar dit is ook al, want dadelijk houdt ons
op van verwachting te kloppenonze
"kloppingen worden verstomd door wapeuge-
etter en krijgsgedruisch. Helaas 't is niet anders,
a moeten onze ooren er aan gewennen. De
"land van ons vaderlaud is zoo goed, onzq
"'tie in de ijiateuiei wordt zoo min bedreigd,
1 kunnen zoo uitsluitend voor de intellectueele
naterieele welvaart van ons volk zorgen, dat
aGodezij dank al die unllioeneu voor Beaumont-
"aren, kostbare vestingen en monitors, kunnen
"Wengen op de posten voor onderwijs, open-
'e werken, kunsten en wetenschappen, amor-
ha van schuld, en er nog iets overblijft om druk-
"de belastingen af te schaffen. Droomt gij, hooreu
'J ons toeroepeu! Neen, wij ontwaken, we wareu
tanen zoeten slaap gewiegd door een wegsle-
wieggelied, waartoe de gunstige toestand van
vaderland het retrein had geleverd, is ons
'woord.
A"e illusie vervliegt op eenmaal: Op grond
n gebleken behoefte, zegt de troonrede zeer
teisch, zal, in verband met eeue voor te drar
11 regehog van het vestiogstelsel en wyziging
militiewet, de organisatie onzer strijdkrachten
wandering moeten ondergaan.
Gelukkig Nederland
Wij vreezen, als wij zoo voortgaan, van onze
lezers te zullen booren, dat wij gevaar loopeo
in tegenspraak te komen met vroeger voorge
stane meeniDgen omtrent de weerbaarheid van ons
land. Geenszins, wij volharden bij onze verdedi
ging van de richting, die het Kabinet ten deze
heeft afgebakend, omdat wij in de tegenwoordige
tijdsomstandigheden de //verdedigbaarheid" van
ons land een noodzakelijk kwaad achten, maar
wij vvenschten door het voorafgaande vooral te
doen uitkomen, dat eene Regeeriug die dit nood
zakelijk kwaad ten uitvoer uioet leggeu, die de
lasteu der uatie wellicht daarvoor moet verhoo-
gen, die er wellicht toe moet komeu het stelsel
van den militairen dienst uit te breiden, kortom,
ons land moet pantseren, geen reden heeft om
het volk een verguld ei voor te zetteD.
Wij ondersteunden dus, en blijven dit nog doen
op utiliteitsgroudeu, de militaire plannen der
Regeering, uiaar bevredigd omtrent hetgeen zij
in de troonrede zegt, zijn wij niet. Wij hadden
meer verwacht, namelijk dat alles thans gereed
zou zijn geweest. De eerste zorg bij haar optre
den was de defensie en thans hebben wij nog
niets. Op welke gronden steuut voornamelijk deze
onze teleurstelling
Niet op hetgeen andere bladen in de ouder-
werpelijke zinsnede lezen of niet lezen. Die
wij op bet oog hebben, zeggen dat alles op losse
schroeven staat nu de Regeering de regeling van
het vestingstelsel aan eeue legerorganisatie bij de
wet laat voorafgaan, terwijl de liberalen met Thor-
becke aan 't boold 't harduekkigst het omgekeerde
voorstondeu.
Dit nu is eenvoudig gezegd eene onjuistheid.
Neen, de Uberaleu hebben in en buiten de Kamers
steeds aangedrongen op eene wet op de defensie,
omdat, zoolang die wet niet bestaat, eene goede
orgauisatie onzer strijdkrachten niet mogelijk is.
Zoowel de sterkte als de inrichting der levende
strijdkrachten hangen van het defentiestelsel af.
En ler aautooniug dat de Minister Thorbecke
niet van opinie is veranderd, inogen deze zijoe
woorden strekkeu, 111 IÖ67 uitgesproken
„ik weusch, eeue wet in hoofdtrekken ons
loriificatie-sysieeui omschrijvende, en evenzeer
wettelijke omschrijving in hoofdtrekkeu van het
geen wij uoodig hebben tot opbouw van onze
Marine."
Dat is geheel wat anders dan eene wet
telijke legerorganisatie. Daarom is 't ons on
begrijpelijk hoe andere bladen, naar aanleiding
der troonrede, het verwijt van inconsequentie
aan 't ministerie kunnen doen. De zinsnede van
de Troonrede is daarmede niet in conflict, want
ook daar wordt gesproken van eene voor te
dragen regeling van het vestingstelsel en wijzi
ging der nulitiewet en daarvau wordt afhanke
lijk gemaakt de organisate onzer strijdkrachten.
Nu moge er verschil bestaan over de vraag of
de regeling vau het vestrngstelsel (defensiestelsel),
bij Kon. besluit of bij de wet zal worden voor
gedragen, doch wat er geschreven wordt over
vertouchening van antecedenten, door eene leger
organisatie niet bij de wet voor te dragen en niet;
te doen voorafgaan aan het defensiestelsel, is
eenvoudig ouziu.
Maar urguineuieereu wij tliaus onze mindere
iugeuouieuheid met de verklaring van de Troon
rede. Zoo als wij reeds zeiden, haddeu wij alles
kaut en klaar verwacht. Waarom? Omdat de
Regeering hare finautieele plannen in gereedheid,
heeft, welke in onmiddelijk verband met de mili
taire plannen staan. Immers moet de vertegen
woordiging volledig .bekend zijn met de finantieele|
gevolgeu van het voor te dragen defensiestelsel,
Hoe willen onze vertegenwoordigers over de fluani
lieele plannen oordeeien, als zij niet weten waar
aan zij zich te houden hebbeD, omtrent het ver
hand lusscheD de nieuwe militaire plannen en
de flnantieele krachten dor natie?
Dit nu zijn onze grieven tegen deze zinsnede,
grieven die ons niet afkeerig maken van het
denkbeeld dat juist deze quaestie oorzaak zal
zijn, dat de finautieele hervormingen gevaar loopen.
Nog enkele opmerkingen over andere punten
in de troonrede vervat, zullen in een volgend
artikel ontvouwd wordeu.
LaUden, ZO September.
I Heden heeft de aangekondigde onderlinge
schietwedstrijd der Leidsche scherpschutters-ver-
eeniging onder begunstiging Yan prachtig weder
plaats gehad.
De schietbaan aan den Singel nabij de voor
malige Marepoort was feestelijk versierd, en het
terrein overigens doeltreffend ingericht.
In eene veldtent waren de inderdaad fraaie
prijzen voor een ieder netjes geëxposeerd op een
tafel, waarboven het portret prijkte van den
Doorluchtigen Beschermheer der vereeniging Z.
K. H. prins Frederik, die nog steeds niet Dalaat
vau HD. gewaardeerde belangstelling in de ver
eeniging te doen blijken.
De burgemeester heeft zijne ingenomenheid
met de vereeniging betoond, door een prijs te
schenken voor deu wedstrijd op 200 pas.
De vereeniging heeft dit geschenk, bestaande
uit een sigaren-beker met zilver gemonteerd als
eersten prijs bestemd.
Voorts waren de prijzen voor den wedstrijd
op 200 pas
Tweede prijs, eene schrijfcasette, van de ver
eeniging; derde prijs, een plaatwerk /Oranje
en zijn keurvendel" vau G. L. W. Hazenberg;
Vierde prijs, eene reisnecessaire, van J. A. v. d.
Made; vijfde prijs, een bierglas van D. Hoogen-
slraten, 12 tlesschen Eng. bier van W. P. J. v.
d. Cliijszesde prijs, een inktkoker van S; zevende
prijs, twee scheermessen in étui, van A. G. Mullié;
achtste prijs, een inktkoker van Mej. H.; negende
prijs, een presse-papier van G. O. L. ten Sande;
tiende prijs, een boekwerk, van een lid der rer-
eeuigiug; ellde prijs, een kruithoorn van P. H. J.
Holkes; twaalfde prijs, een veldflesch van C. J. H.
Trap, voor den schutter die geen prijs wiut, doch
ïu de meeste raakscboten de uieesie punten schiet.
Voor den wedstrijd op 100 pas.
Eerste prijs, twee schilderijen in lijst, van J.C.
Timmermans; tweede prijs, een kistje sigaren en
6 tlesschen Ned. beijersch, van W. v. Tuil.
Over liet algemeen werdeu door de ongeveer
25 a 30 deelnemers, goede schoten gedaan en
werd liet terrein door ouderscheideue paiticulieren
bezocht. De burgemeester van Leiderdorp, tot
wiens territoir de schietbaan behoort, was mede
eenigen tijd aanwezig. De muziek van het 4de.
regiment voerde onderscheidene muziekstukken
uit. De wedstrijd liep zeer geregeld af, terwijl er
onder de aanwezigen een uitstekende geest
heerschte.
De uilslag vau deu wedstrijd is de volgende;
Aistaud van 2U0 pas. 1ste prijs, W. P. Mulié,
44 punten; 2de prijs, G. O. L. ten Sande, 44j
punten; 3de prijs, P. F. Rollandet, 43 punten;
4de prijs, A. J. O. Hazeuberg, 41 punten; 5de.
prijs, P. Somerwil, 40 punten6ile prijs F. Mac
Leau, 39 punten; 7de prijs, W. Scheper, 39 pun
ten; 8ste prijs, G. L. W. Hazenberg, 39 puntenj
9de prijs, C. H. O. Rollaudei, 38 punten; 10de
prijs, L. Mac Lean, 38 punten; 11de prijs, A. G,
Mulié, 37 punten; 12de prijs, O. A. F. Schubart,
36 punten.
Afstand van 100 pas. 1ste prijs, W. Hoogen-
strateu, 47 punteu2de prijs, L. v. Schravendijk,
44 punten.
Hei garuizoen is heden uitgerukt tot het doen,
eener manoeuvre iu het vuur, waarbij veronder
steld werd dat de vijaud vau Haarlem naar de
kanten vau 's-Graveuhage oprukte eu de over-
gaugeu van het kanaal van Katwijk nog iu staal;
van verdediging moesten worden gebracht.
Van de verschillende overgangspunten van dat
kanaal, werden troepen vooruit gezonden naar
de zijde van Sassenheim eu Voorhout, om den
vijand op te zoeken eu hem al vechtende ondeij
het vuur dier overgangspunten te lokken.
De cavalerie moest hierbij tot op grooten af
stand het terrein doorzoeken en de sterkte eq
de richting waarin deu vijand voortrukte, nagaan,
In de Arnhemsclie Courant lezen wij
„Meu verhaalt ons hel volgende feit, dat wij
echter, zonder nadere bevestiging, bijna weigeren
te gelooven.
Voor eenigen tijd bevatte het Dagblad van 's-Gra-
venhage eene correspondentie, dat zeker stuk, alq
ongeteekeud, niet kon worden geplaatst. Er wertj
vermoed dat dit stuk geschreven was door kapi
tein Jansen, wiens zaak thans door een raad
vau eer wordt Pebaudeld, eu aau het Dagblad
werd een tweede ODgeteekend schrijven gezon-
deu, het verzoek inhoudende om het bewuste
sluk poste restaute naar Groniugen te zenden.
Daar werd het algebaald door ietnaud die niet
de kapitein Jausen, maar ook. niet de schrijver
was, en met bet stuk niets had uitstaan, maar
het waarschijnlijk tegen den kapitein Jansen
wilde aanvoeren, gelijk het dan ook als zoodanig
hij den raad van eer moet zijn overgelegd.
Geheel en al afgescheiden van de quaestie wat
het stuk iuhield, of waarom het gelicht werd,
rijst de vraag of dit zich ourechtmatig door be
drog toeëigenen van een brief een misdrijf is,
waarin de wet voorziet. De redactie van een
blad Is tegen dergelijke handeling evenmin ge
wapend als de directie van een postkantoor, die
beiden ter goeder trouw in den strik loopen.
Maar op deze wijze kan bij de periodieke op
gave in de dagbladen van brieven, waarvan het
adres niet is uitgevonden, een inlrigaut zicli van
die brieven meester maken, in de hoop die te
kunnen exploiteeren.
Thans nu zich het geval heeft voorgedaan, en
de persoon welke het bedrog gepleegd heeft, ver
moedelijk bekend zal zijn, is het te hopeD, dat
de rechter van de zaak gesaississeerd worde eu
streng recht spreke, waardoor een heilzame
schrik voor dit bedrog worde ingeboezemd. Zon
der dat staat ieder bloot dat zijne brieven, zoo
zij toevallig, hun adres uiet bereiken, in handen
vallen van derdeo, voor wie zij niet bestemd
zijn en die er misbruik van maken kunnen."
Eenige dagen geleden werd op de Maas en de
Lek, in tegenwoordigheid der autoriteiten van de
Marine, de eind-proeltocht gedaan van het gepant
serd vaartuig voor de verdediging onzer boven-
rivieren, in het etablissement Hjenoord der Neder-
landsche Stoomboot-maatschappij alhier gebouwd.
Het is hootdzakelijk besteuid om duor middel vau
ziju rauisieven het overtrekken vau rivieren te
beletteu, eu de bruggen en vaartuigen te veruie-
len, welke de vijaud tot dat oogmerk bezigt.
Groole sterkte vau deu romp eu vau de stoom
werktuigen, vlugheid eu juistheid van beweging
eu eeu diepgang vaD hoogstens 1,5 uieter moesten
daartoe veieeuigd wordeu. Het ijzeren uiet hout
gedubbeld dek zonder verschansing is dan ook
slechts 0.3 meter hooger dan het water. De noor
den ziju door zware platen geheel beschermd
tegen veldgeschut; eveneens ziju gepantserd de
wal, welke het luik der stoomketels omgeeft en
de ruimte iu welke de bevelhebber zich bevindt,
om door telegrafische seiueu de bewegingou te
besturen. De werktuigen, het spil, het stuurrad,
al het daarvoor nuodige, ziju ouder bet dek ge
plaatst. Iu tijd Vau gevecht komt niemand boveu,
eu worden de luikopeuiugen uiet zware roosters
gedekt.
Evenals de, monitorsheeft dit vaartuig aan elke
zijde eqn al'zqndeidijk dubbel stoomwerktuig met
schro.ef tot voortstuwing, bier echter met aan
wending van stooin vau hooge spanning.
De proeftochten toonden dut dit drijvend weer
middel van eeue uieuwe soort, waarvan het
scheepsplan door de Mariue is opgemaakt, het
voorgestelde doel kan verwezenlijken. De ver-
eenigiug der uiteeuloopeodo vereisebien ia geslaagd.
In weerwil van een gewicht van 60 ton aan
pantserplaten en dat vau de betrekkelijk krach
tige machine, wordt de diepgang vau i.5 meier
ter nauweruood bereikt. Het wenden, de gevoe
ligheid op het roer lieten uiets te wenscheu over
het vaartuig draait iu eene kleine ruimte. Eeue
snelheid van 8 Duitscbe unjleu in de wacht is
verkregen bij 180 dubbele stoomzuigerslagen in
de miuuut, terwijl de diukkiug vau deu stoom
dan nog zonder inspanuiDg werd behouden.
Naar aanleiding van de opmerkingen, dezer
dagen in de verschillende dagbladen gemaakt
omtrent de aan een candidaat-notaris te Gronin
gen verleende dispeusatie van het doen van
admissie-examen eu gedeeltelijke ontheffing van
het propaedeutisch examen, zijn wij in staat van
wel onderrichte zijde mede te deelen, dat de ge
noemde persoon gedurende geruimen tijd met
vrucht de colleges iu de oude talen heeft bijge
woond, en dat hij daarvan de noodige bewijzen
heeft overgelegd. (1/6/.)
l'Ami du Limbourg meldt, dat, naar een gerucht,
voor welks juistheid hij evenwel niet instaat, de
Regeering voornemens zou ziju te Maastricht
voor korten tijd een groot aantal troepen bijeen
te trekken, om groote manoeuvres uit te voeren,
die door Z. M. den Koning zouden worden bij
gewoond. HD. zou daartoe Maastricht bezoeken
en eenige dagen in Limburg doorbrengen.
Het blad verneemt, dat de troepen bij de in
gezetenen zouden worden ingekwartierd.