IT. 3546.
A0. 1871.
1 September.
Feuilleton van liet „Leidsch
Dagblad".
Ondermeester.
DAGBLAD
F»RIJS DKZKR COURANT.
Voor Leiden per 3 maanden^3.00.
Franco per post9 3.85
Afzonderlijke Nommers0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
Zen- en Feestdagen, uitgegeven.
PR l'.IH
DER ADVKRTUNTIEN.
Voor iedoren regel
Grootere letter, naar de plaatsruimte die rij beslaan.
0.1S.
Lelden, 31 Augustas,
Iflij, die de lessen aan de Rijksinstelling voor
ldenvijs in Indische taal-, land-en volkenkunde
lfcier wenschen bij te wonen, worden verzocht
|ch daartoe aan te melden aan het gebouw dier
peiling, in de Kloksteeg, op Dinsdag den lStrten
Iptember, 's morgens van 9—12 of 's namiddags
L 2—4 uren.
Dat de goede bedoelingen van sommige plaat-
ilijlie besturen, om dit jaar geen keruiip in hun
Eiaeenten te doeD houden en zulks als wijze
porzorpsmaatregel tegen een nog niet geheel ge
teken gevaar en meer Dog misschien tegen een
ui, zwaardere bezoeking, die van verre reeds
Rjei"t 'het overal worden begrepen, ja zelfs
juerlijk worden miskend, blijkt uit de twee
iderstaande berichten het D. v. Z. H. gisteren
Bworden.
HUit Zaandam toch seint men ons dat Maandag
en gisterenavond volksoploopen, bij groepen van
2 a 300 personen, hebben plaats gehad, meest
[beslaande uit jongens, die zingende en scheldende
teen het stadsbestuur, dat de schorsing der ker-
lis had verordend, door de straten trok.
iGiiterenavond werd de dd. schutterij onder de
japenen geroepen en heden werd deze onvol
lere inacht met een detachement huzaren, uit
taarJeui, versterkt.
Nog vernemen wij, dat in den afgeloopen nacht
lier ter stede bericht is ingekomen, dat ook te
fcdegraven, naar aanleiding evenzeer van het
nel houden der kermis, ongeregeldheden hebben
plaats gegrepen, ernstig genoeg om het inroepen
Ier hulp van de militaire macht te wettigen,
let garnizoen uit Woerden is gisterenavond laat
iog naar genoemde gemeente vertrokken; dat
lit Gouda had de noodige bevelen ontvangen om
pdi marschvaardig te houden.
Ons garnizoen eindelijk ontving in den afge
loopen nacht gelijkluidende bevelen en een ba
taljon jagers en eeD escadron huzaren werden
daarbij aangewezen om, zoo noodig, allereerst,
jf te marcheren.
Volgens berichten van heden morgen, vleide
aen zich de rust en orde spoedig hersteld te
hebben, ook zonder de medewerking van de laatst
genoemde krijgsmacht.
Luidens een hedenmiddag hier ter stede ont-
tangen telegram, was te 2 uren de rust te Bode-
baveu hersteld, dank zij de energieke maatre
gelen, door den heer officier van justitie uit
Leiden verordend, die geen andere hulp heeft
ioodig gehad dan die van een deel van het gar
lizoeo uit Woerden.
Te Goes is eene Dieuvve vereeniging opgericht
Onder den naatn van Gemeentebelang. Haar doel
s, blijkens de statuten, bij de ingezetenen be-
SDgstelliug in de gemeente-aangelegenheden op
e wekken. Dit doel tracht zij te bereiken door
inderlinge bespreking van de belangen en be-
loeften der gemeente; beschouwing en bespre
king, op geheel onpartijdige wijze, van de han
delingen der leden van den raad in verband met
die belangen en behoeften, en het zakelijk pu
bliek maken van het in de vergaderingen der
vereeniging verhandelde, voor zoover de vergade
ring zulks noodig oordeelt.
Ieder ingezeten van Goes, die den ouderdom
van 20 jaren heeft bereikt en tot het beoogde
doel wil medewerken, kan lid dezer vereeni
ging zijn.
Het bestuur wordt opgedragen aan vijf leden
én de vergaderingen hebben plaats zoo dikwijls
het bestuur zulks noodig oordeelt, doch zooveel
piogehjk zal getracht worden die bijeenkomsten
jot éene, per maand, te bepalen. Bovendien kan
het bestuur, op schriftelijk verzoek van vijf leden,
een buitengewone vergadering beleggen.
Binnen kort zal eene oproeping geschieden tot
bijwoning eeuer vergadering, waarin de vereeni
ging zic.lt zal constitueeren en uit de opgekome-
nen een bestuur zal worden benoemd.
In een brochure getiteld
„Een feest op het Frederiksplein te Amsterdam,
Opgedragen aan het Hoofdbestuur en de afdee-
^ingen der Hollandsche maatschappij van Land
bouw" wordt het besluit van de Algemeene ver
gadering der maatschappij te Purmerend, om in
1872 den 25sten verjaardag der maatschappij te
'p-Gravenhage te vieren, hevig aangevallen en
met breed betoog in bedenking gegeven om het
ipesluil betrekkelijk de bij deze gelegenheid te
jiouden Internationale tentoonstelling in zoover
te wijzigen, dat deze niet. te 's-Gravenhage maar
te Amsterdam zal worden gehouden.
De schrijver, die 't pseudoniem „Nederlander"
aanneemt, eindigt aldus:
„Het zou wenschelijk zijn, dat de tentoonstel
ling van 1872 in verband werd gebracht met het
^euwfeest van Koning Willem I. Kiest men dan
yvat spaarzaamheid, kloek beraad en Neerland's
qer vorderenAmsterdam, waar kan bet schoone
yolksfeest van den 24sten Augustus dan zoo waar
dig worden besloten als op het Frederiksplein,
eene plaats dus genaamd naar den eenigen telg,
dien Nederland uit den echt van Willem I en
^rederika Louiza Wilheluiina van Pruisen is over
gebleven Niet alleen moet dit dien waardigen
fritrs evenals Neerland's volk streelen, ook het
geëerbiedigd hoofd van den Staat, Koning Willem
fH, den Beschermheer van het Paleis voor Volks
vlijt, zal met zulk een einde van het National
feest ten hoogste ingenomen zijn."
Z. M. de Koning van Pruisen heeft aan Z. D. H.
Prins zu Wied, majoor a la suite bij het Prui
sisch leger, schoonzoon van Z. K. H. Prins Fre-
(ierik der Nederlanden, de orde van den Rooden
Adelaar 1ste klasse inet de zwaarden verleend
De generaal-majoor M. D. graaf van Limburg
Stiruin, buitengewoon adjudant des Konings,
piaakt, overeenkomstig de aankondiging in de
Staats-Courant van den 19den dezer, bekend, dat
bij hem is ontvangen tot het oprichten van een
monument ter eere der gesneuvelden in de Citadel
van Antwerpen in December 1882: eene bij
drage van tien gulden, onder letter R, van een
veteraander beideNederlandsche legers, te's-Hage;
eene bijdrage van vijfentwintig gulden van den heer
Voet, gepensioneerd majoor der rijdende artillerie,
te 's-Hage.
Het opera-seizoen te 's-Gravenhage zal a. s Za
terdag met de opvoering van de Juive geopend
worden.
Gisterenmiddag is de 12de spanning van de
overbrugging van het Hollandsch Diep met goed
gevolg op pijlers X en XI geplaatst.
Uit Koningsbergen wordt van 26 Augustus
beschrevenGisteren werden bij den hoofdcom
missaris van policie de volgende aangifte gedaan
van choleragevallen89 personen aangetast, ge
storven 40. In de week van 18 tot 25 Augustus
zijn 329 personen aan de cholera bezweken,
waaronder 127 kinderen. Het sterftegetal voor de
volwassenen bedraagt alzoo 202, zoodat het ge
middeld cijfer der sterfte per dag van volwasse
nen 29 is (tegen 4, 1 en 11, 8 in de beide vorige
wekenj. De dagelijksche slerfleverhouding bij de
kinderen is indejODgstedrie weken van 2 7 18.
Ook te Tilsit is de cholera uitgebroken. In een
nacht zijn 15 personen aangetast. De ziekte doet
zich bij haren doodelijken afloop zeer verscheiden
voor. Terwijl eenigen kramp bekomen, vallen
anderen in diepen slaap, waaruit zij niet weer
ontwaken.
Volgens het Wiener tledicinische Wochensclirift
zijn in de Weeuer hospitalen aldaar drie geval
len van cholera voorgekomen. Allen met doode
lijken afloop.
Volgens de Nord-Deutsche Allgemeine Zeitung heb
ben er in de laatste dagen in het hospitaal van
Lemberg eenige cholera-gevallen plaats gehad, en
ook in Radziwilow, een stadje op de Gallicische-
Russische grenzen.
Z. M heeft aan F. M. Schmolék, op zijn daartoe
gedaan verzoek, eervol ontslag verleend' als notaris
te VGravenhage, en is benoemd tot notatis binnen
het arrondissement 's-Graven'hage, ter standplaats
de 'gemeente 's Gravenhagë, Mr. C. van Zegwaard,
candidaat-Notaris,thans procureur bij de arron-
dissëuients-iechtbahk aldaar, uit welke betrekking
hem eervol ontslag is verleend, een en ander in
te gaan den lsten Oclbber 1871.
BINNÈNLAND.
Amsterdam, 30 Augustus. In de gisterenavond
in liet lokaal de Keizerskroon alhier gehouden ver
gadering vail hel Internationale Vredebond, is be
raadslaagd over eenige voorstellen tot herziening
van sommige bepalingen van het reglement. Die
voorstellen vonden hun aauleiding in bedenkin
gen, door het algemeen bestuur van hel Algemeen
Nederlandsch Vredebond daartegen geopperd. Het
voorstel om den naam Internationale Vredebond"
in /fAmslerdamsche Vredebond" te veranderen werd
toegelicht met de opmerking, dat het niet ratio
neel is dat eene Vereeniging die op zichzelve Diet
internationaal werkte, den naam van „Internatio-
haalbleef behouden. Met 47 tegen 14 stemmen
werd een voorstel aangenomen van den heer Des-
f>rez om aan liet hoofdbestuur te kennen te geven
dat de vergadering van oordeel was dat de Alge
meene Nederlandsche Bond den naam internationaal
aan den zijnen moest toevoegen, en dat deze ver
eeniging zich in dat geval zou betitelen: Interna
tionale Vredebond, afdeeling Amsterdam.
Op voorstel van den heer Kampfraath werd
besloten de aftreding van de leden van hetdage-
lijksch bestuur en Van vier commissarissen thans
biet met September, maar met Mei 1872, het
begin van het nieuwe werkjaar, te doen plaats
hebben. Derhalve werden als leden van het dage-
bjksch bestuur bevestigd de heeren R. C. D.
Ablaing van GiesseDburg, S. M. N. Calisch, Mr.
J. Doniela Nieuweuhuis en H. Zeeman, en als
Commissarissen de heeren H. Gerhard, Jhr. Mr.
J. de Bosch Kemper, Dr. E. Laurillard en F. C.
L Pautekoék. De heer D. Syberden, die afzon
derlijk bedankt had, werd met 43 van de 70
Jtenimen herkozen, en liet zich alstoen deze be
noeming tot Mei 1872 welgevallen.
Ten slotte werd in den breede beraadslaagd
over bet voorstel van den beer H. Timmer, om
aan het Hoofdbestuur te 's-Gravenliage den vvensch
dezer vergadering te kennen te geven, om een
óf meer afgevaardigden te zenden naar het we
reldcongres voor vrede en vrijheid, dat op 25
September e. k. te Lausaune zal worden gehou
den. Het voorstel werd ten slotte met meerderheid
Van stemmen aangenomen.
's-Gkavenhage, 31 Aug. Naar men verneemt,
worden sedert eenigen tijd onderhandelingen ge
voerd met het domeinbestuur om aan het terrein
voor de Sociëteitstent in het Bosch eenige uit
breiding te geven aan de zijde van de Jacoba-
laan, waarmede dan eene verplaatsing van den
muziektempel gepaard zou gaan. Het is te hopen,
dat, indien dit plan tot uitvoering komt, zorg zal
gedragen worden, dat de klank der muziek, welke
bij den tegenwoordigen stand van het orkest zoo
uitstekend wordt voortgeplant, dao even goed
moge blijven. Men verneemt, dat de heer Lefèbre,
firma Weygand, de uitvinder van de model-kiosk
Hollandia met geleibuis, welke op de tentoonstel
ling voor den werkman alhier geëxposeerd is en
óok bekroond is geworden, zich in staat verklaard
fieeft, om door zijne nieuwe vinding het resultaat
te bereiken, dat de concerten van het muziek
korps der Grenadiers en Jagers, als zij in het
bosch gegeven worden, even goed gehoord zou
den kunnen worden in de zalen der Sociëteit op
l|et Plein.
HITS UIT HET LEVEN
m Y-AN, een
bbckmait-chatriah"
naverteld.
Vervolg).
En als men dan een ander plekje uitzoekt, hoo-
ger op, met het kleine mandje reeds vrij vol,
zich vleiende dat het een goeden dag zal zijn,
voorttredende onder die ondoordringbare schadu
wen, starende naar die ontelbare boomen, in
breede lanen langs de steile hellingen tot in de
wolken klimmende, naar de smalle voetpaden,
'ersperd door groote wortels, luisterend naar de
zwarten meerl en de lijster, die ontwaken, en
Weinige oogenblikken later naar de zingende
woudbewoners als waren ze in eene groote volière,
Can uioet men bekennen, wil men rechtvaardig
Z1ju, dat na dezen arbeid der week men nergens
kr wereld eene aangenamer verpoozing kan vin
den en waarvaD de herinnering langer bijblijft.
Ik was alzoo dood gelukkig en ik dankte uit
den grond mijns harten die kwade tongen, die
inij genoodzaakt hadden naar Roches te gaan
Wel is waar hadden deze lieden mij willen be-
padeelen, maar hunne slechthartigheid was op
Jiunne eigene beschaming uitgeloopen, ik heb
dit in mijn leven meermalen gezien.
Dat de boozen hieraan denken! Ongelukkiger
wijs zoude deze bevredigende toestand niet van
langen duur zijn, ik was nog niet aan het einde
van mijn verdriet, en weldra zou mij iets over
komen, oneindig erger dan de Chibés, een dier
wederwaardigheden, die na een tijdsverloop van
vijftig jaren nog mijne verontwaardiging gaande
maken.
In het midden der maand Augustus kwam de
pastoor mijne school bezoeken; tegen zijne ge
woonte was hij alleen, want anders was hij ver
gezeld van twee of drie raadsledeo. Hij bevond
ialles in de beste orde, en scheen wel voldaan
over de vorderingen mijner scholieren. De kleine
Mennonieten wekten uitermate zijne verbazing
door hun gezond verstand, hunne koelbloedigheid
,en de duidelijkheid hunner antwoorden, ik zelf
was er van verwonderd. Deze kinderen luister
den met den grootsten ernst naar de vragen die
den pastoor tot hen richtte.
Hunne antwoorden onderscheidden zich door
Rustigheid en juistheid, als van mannen. Men
erkende in hen den ernstigen en positieven geest,
eigen aan al de belijders van hunnen godsdiénst
die altijd de zaken uit het juiste oogpunt be
schouwen, eenvoudig zijn en zich nimmer van
liun stuk laten brengen. De andere scholieren,
(au Roches, antwoordden ook vrij goed, vooral
de jongens van Jeröme Hutin, maar zij waren
verlegen voor den pastoor, en hadden eenigè
aanmoediging noodig.
Alles liep dus goed af, en na afloop van hét
ondérzoek gaf de pastoor den kinderen een vrijen
dag, om hen zijne tevredenheid te betuigen, en
nam hij den terugweg aan naar Chéne-Fendu.
Ik ging met hem mede tot in hét dal waar de
Rwee takken van de Sarre zich vereenigen en
dat daarom „de plaats der twee Rivieren''wordt
genoémd. De bérg afwandelende, prees pastoor
Bernard mijne leerwijze zeer, en deed mij ver
scheidene vragen omtrent de Mennonieten, onder
anderen vroeg hij mij of ik den öuden Jacob in
den laatsten tijd had gezien, en wat hij wel
fiacht over de vorderingen zijner kleinzonen. Ik
antwoordde hem, dat de oude man uiterst tevre
den was, mij des Donderdags meermalen tén
zijnent had genoodigd, en dat nog meer landlieden,
die op nog grooteren afstand van het gehucht
Roches woonden, en geloofsgenooten van hem
(varen, plan hadden om hunne kinderen gedu-
ï'ende de wintermaanden bij hem in de kost te
besteden, ten einde hen ook de school te doen
bezoeken.
1 Dit was waar; Vader Jacob had buiten mijn
medeweten met deze lieden hierover gesproken,
en hen nagenoeg daartoe overgehaald. De pastoor
luisterde met gebogen hoofd, met zijn driekanten
hoed in de hand, en scheen zoo recht in zijn
échik, dit alles van mij te vernemen. Van tijd
tot tijd viel hij mij in de rede om mij toe te
(oegen: „Dat is best Renaud! dat is heel best,
gij zijt op den goeden weg." Eindelijk ging hij
(veg en mijn ziel was vervult met tevredenheid
en trots; ja, ik beken het, deze lof was mij aan
genaam, ik stelde er prijs op, want de pastoor
ivas een zeer geleerd rnan en zeer begaafd, hij
hij stond veel hooger dan zijne confraters in de
berglanden. Maar geleerdheid alleen kan niet
Alles goed maken in deze wereld, en irien kan
ieer begaafd en zeer oneerlijk zijn. Pastoor Ber
nard, dien ik lief had en hoog achtte, dien ik,
niettegenstaande de waarschuwingen van meester
Èïnillaume als mijn weldoener beschouwde, zoude
zich weldra belasten met mij deze treurige waar-
beid te doen inzien.
