f
N°. 3503.
Donderdag
13 Juli.
A*. 1871.
Mr. C. W. HUBRECHT
Mr. P. C. LEZWIJN
Mr. P. DU RIEU
P. I. DE FREMERY
H. C. HARTEVELT
rofessor Dr. J. C. G. EVERS,
Mr. A. VAN HETTINGA TROMP,
I J. BRANDHOFF ISSELMAN
H. N. VEEFKIND.
P
O se bj W to w
3
11
liEIDSCH
prijs dezer courant.
Voor Leiden per 3 maanden3.00.
Franco per post3.85
Yfzonderlijke Nommers0.05.
beze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zen- en Feestdagen, uitgegeven.
PIL 1.1 S IJ Kil ADVKKTKNTIEN.
Voor iaderen regel0,1
Grootere letter, neer de plaatsruimte die beslaan.
X>e Gemeenteraadsverkiezingen.
Wij juichen ouverholen toe, dat de kiesveree*
niging Hel Algemeen Belang besloten heeft de her
kiezing van de heeren Mr. C. W. Hubrecht, ilr.
P. Du Rieu, Mr P. O. Lezwijn, P. 1. De Fremery
en H. C. Haitevelt opnieuw aan onze medebur
gers iu bedenking te geven.
Het zijn inderdaad ingezetenen die ten volle
verdienen, dat zij opnieuw vereerd worden uiet
de schoone taak van op te treden voor de be
langen der burgerij.
Ieder hunner heeft zijn eigenaardige verdien
sten en allen zijn steeds ijverig iu den weer ge
wéést, om naar hun beste vermogen het hun toe
vertrouwde mandaat te vervullen.
Onafhankelijkheid van karakter, kunde, ervaring
en getrouwe nakoming van de verplichtingen die
zij als vertegenwoordigers der gemeente op zich na
men, hebben wij steeds in hen gewaardeerd en kun
nen enkelen niet geheel eti al aanspraak maken
op die mate van zelfstandigheid, waarin meerdere
leden op schitterende wijze uitmunten, 'tzon vun
een gevaarlijk exclusivisme getuigen, indien men
duarop afgaande, liuune herkiezing in den weg
stond. En uioge de afdwaling van die enkelen
wel eens een spaak in 't wiel zetten voor ge-
wenschte verbeteringen of hervormingen, zij was
nimmer van dien aard, dat daarvan ten hunnen
nadeele een wapen zou kunnen gesmeed wor
den. tegen de beginselen van intellectueelen en
stoffel ijken vooruitgang, die zij met ongeveinsde
oVeriuiging een warm hart toedragen.
Daarvan leveren een aantal sleiiiinigeu over
gewichtige onderwerpen in deu laatstee tijd een
sprekend bewijs en meer speciaal vestigen wij
er de' aahdaclH op, dat de aftredende leden tot
dé richting behooreu, die in bet tegenwoordig
onderwijs een der grondzuilen ziet van ons volks
bestaan.
Die heeren, met uilzondering van den heer
Lezwijn, niet Ier vergadering aanwezig, hebben
dan, ook niet medegewerkt tot het besluit om de
verhooging der jaarwedde te weigeren van den
leéraar in de staatswetenschappen en het han
de'fsrecht, aan de hoogere burgerschool iu ver
band met eene gedeeltelijke opdracht van de
lessen in de geschiedenis en aardrijkskunde.
Ten gevolge daarvan is er stoornis veroorzaakt
in den gang van het onderwijs, in een leervak,
dat den jongeling reeds vroeg een goed inzicht
doel krijgen in de maatschappelijke instellin
gen; niettegenstaande zoowel de burgemeester als
de heer Goudsmit, lid der commissie van toezicht
op het middelbaar onderwijs, er op gewezeu had
den, dat het hierbij eene dringende voorziening
in eene leemte bij het onderwijs gold.
Dat de heeren Le Poole en Tieleman er toe
medewerkten, om dezen post af te stemmen, spruit
voort uit hunne denkbeelden laSaaymans Vader
eti Gefkcn omtrent het middelbaar onderwijs, maar
het'deed ons leed dat wij lot deze surprise, oio
naar wij Vernemen nog ai moei tijk lieden berok
kent, een lid als den heer Van Outeren zagen
medewerken, die hoe vrijzinnig hij ook moge
zijn> zoo voortgaande 't vertrouwen aan 't wan
kelen zon brengen van allen die der burgerij
een goed en goedkoop middelbaar onderwijs deel
achtig wenschen te doen worden.
Veel is er bovendien in de laatste jaren tot
stand gebracht en voorbereid waartoe de genoemde
aftredende leden krachtig hebben medegewerkt.
Wijl wijzen p. v. op de verbetering van bet drink
water, het toestaan van gelden voor een proef
metv het Lierour-stelsel, beide onderwerpen van
algöhteen nut, die ons den lof hebben bezorgd
Van de voornaamste gemeenten in ons land,
waar met welgevallen gewezen wordt op hetgeen
(Leiden met veel minder hulpbronnen als die
jgrooie gemeenten iu dien zin heeft verricht.
Wij zouden in oneindig veel details kunnen
treden tot betoog van het wenschelijke, ja nood
zakelijke om de aanbevolen aftredende leden
andermaal een zetel in den raad in te ruimen,
maar dan zonden wij den schiju op ons laden alsof
wij bij de burgerij belangstelling in de aangele
genheden der gemeente miskenden, terwijl 'tons
juist voorkomt, 't zij met genoegen geconstateerd,
flat die belangstelling steeds meerder wordt, en
fot welker verlevendiging voor het vervolg zeker
iiiet weinig zal bijdragen de gelukkige vestiging
van een publiciteils-stelsel, gelijk wij thans bezitten.
Voorloopig dus meeneti wij met deze gronden
fe kunnen volstaan. Mocht echter van andere
pijde de herkiezing van een van de genoemde
jiftredende leden worden bedreigd, dan zullun
fvij niet nalaten liet onrechtvaardige van zulk
eene daad nader in 'l licht te stellen. Maar dat
dan onze tegenpartij in 's Hemelsnaam met open
Vizier optrede en even als wij ten opzichte van
11e heeren Tieleman en Le Poole openlijk de
;rondeu mededeele waarop de niet-aanbeveling
lerust.
Wij blijven dus onze medekiezers dringend
litnoodigen den 18den Juli talrijk ter stembus
up te komen en limine stemmen te schenken
4an de heeren:
en
i 1
12 Juli.
1 Sedert de vorige opgave zijn alhier door pokken
aangetast 9 personen, als hersteld opgegeven 4,
<Jverleden 2, zoodat ih behandeling blijven 50.
Heden in den vroegen ochtend is zekeren V.
<$ud 64- jaren, woonachtig in de Vrouwenkamp,
fevenloos op zijn bed gevonden. Zijne kostvrouw
die hein wekte kreeg geen gehoor, terwijl haar
rtian, die zich naar het bdvenvertrek begaf waar
de overledene sliep, door hein te schudden het
eerst ontwaarde dat hij den geest had gegeven.
Een knaap tlie gisterenavond op een goederen-
Wagen wilde springen stapte mis en geraakte
Kiet zijne beenen onder liet wiel, waardoor hij
ijware kneuziugen bekwam. Het ongeval gebeurde
(jp de Haarlemmerstraat, waar de jongeling in
ije woning van deu heer S. werd, gebracht.
Tot lid van de Eerste Kamer der Staten-Ge-
neraal voor Zeeland is gekozen Mr. W. C. Bor-
sjius met 23 stemmen. Het aftredend lid Van der
Lek de Clercq had 17 stemmen.
I
Uit hel verstag van Gedep. Staten over den
staat van de provincie Zuid-Holland in 1870 blijkt
d. a., dat deu Sisten December van dat jaar de
bevolking dier provincie bedroeg: 711,437 inwn-
ijer3, te weten344,626 van het mannelijk en
366,811 van het vrouwelijk geslacht. Het getal
der gemeenten is met 4 verminderd, zoodat het
193 beliep, waarvan 186 met eene bevolking be
neden de 10,000 zielen. De meestbevolkte gemeen
ten zijn: Rotterdam, inet 123,097; 's-Gravetihage,
met 93,083; Leiden, met 39,959; Schiedam, met
20,231 en Gouda, met 16,608 inwoners, be geza
menlijke bevolking der provincie was op gemeld
tijdstip 8223 meer dan op uit'. December 1869.
Getal geboorten in 1870: 14,640 jongens, 14017
Reisjes, te zamen 28,657. Getal overledenen in
1870: 10,987 mauu., 10,726 vrouwel. geslacht, te
zamen 21,713. Getal huwelijken in 1870 5687.
Getal echtscheidingen: 51.
Volgens de vorige tienjarige opgaaf bestond de
bevolking der provincie Zuid-Holland op ult°. De
cember 1859 uit 619,380 (296,302 m„ 323,078 vr.);
zij is alzoo iu 11 jaren vermeerderd met 92,057
(48,324 in., 43,783 vr.).
Uit de opgaven betrekkelijk de prov. financiën
blijkt o. a., dat de rekening over 1869 sloot met
523,254 aan inkomsten en 453,458 aan uitga
ven, dus een voordeelig slot van 69,796; voor
)871 is het bedrag van inkomsten en uitgaven ge-
Steld op 576,273,idus waarschijnlijk zonder saldo.
De werkelijke sterkte der dienstdoende schutterij
in deze provincie was: actief 7386, reserve 4337,
te zamen 11,723 rustende schutterij actief 5374;
feserve 3806, te zamen 9180en totaal gene-
faal: 20903.
Wat het onderwijs betreft, telde men in 1870:
858 scholen voor gewoon lager onderwijs en 193
Voor tneer uitgebreid lager onderwijs, te zamen
561 scholen; en bij al die scholen 459 hoofd-
Onderw., 847 hulponderw. en 649 mans, kwee-
kelingen; 82 hoofdonderwijzeressen, 260 hulpon-
derwijzeressen en 143 vrouw, kweekelingen.
De dagscholen werden bezocht, den 15den Octo
ber, door 43,887 jongens en 40,882 meisjes, te
zamen 83,719, waarvan 27,415 op openbare scho-
leu, 220 op gesubsid. bijzondere scholen en 12,747
óp niet-gesubsid. bijzondere scholen. Van het
geheel genoten '20,692 jongens en 19,426 meisjes
kosteloos onderwijs, dus te zamen 40,118 leerlin
gen. Het getal was vooruitgaande.
Bij de meeste andere takken van onderwijs
Was vermeerdering van getal en belangstelling
óp te merken.
De toesland van het armwezen mag in 1870
niet ongnnstiH worden genoemd, hetgeen aan
fieerdere bedrijvigheid op sommige plaatsen L*in
orden toegeschreven. De handel was daar meer
Af min uitgebreid, zoodat minvermogenden er
Voortdurend werk hadden.
Met. de verschillende droogmakingen en andere
Jrijote werken werd, voor zooveel het weder dit
(toeliet, ijverig voortgegaan; wat de wegen betreft,
spoorlijn- den Haag—Gouda werd in dienst
esteld, het aanbrengen van een dubbel spoor
p die lijn is vn het laatst van 1870 tijdelijk ge-
aakt en wordt nu langzaam voortgezet; de aan
oop van eigendommen Rotterdam—Dordrecht
voor zoover die in der minne geschieden kan,
l'geloopenvoor de overige perceelen is de ge-
ecbtelijke onteigening aangevangen. De over-
rugging van 't Hollandsch Diep is werkelijk
evorderd; de arbeid daaraan is met zeldzame
racht gedreven: sedert 1 Juni 1870 is, behalve
e andere uitgevoerde werken, meer dan 28,000 v.
eter zinkstuk geplaatst, meer dan 78,000 scheeps-
n steen verwerkt en ongeveer 350,000 teerling,
rvieter zand gebaggerd. Wat de scheepstimmer
werven aangaat, deze bleven kwijnend; de sui-
kerrafinaderijen werkten in 1870 weder op grooter
sthaal; de uitvner van geraffineerd uit Nederland
gedroeg bij de 94 milltoen kilo' stegen 86 mil-
oen in 1868.
In de zitting van den Gemeenteraad van Utrecht
qp eergisteren is ingekomen en dadelijk behandeld
den voorstel van B. en Wh. om aan de ge-
ïeente Leiden te voldoen 34.52', wegens door
Leiden gevorderde resitutie van vóór de armen
wet van 1854 verstrekten onderstand, benevens
gemaakte kosten, door sommatie van den Burg.
dnzer gemeente, tot betaling der verschuldigde
sjin De wettigheid van dezen éïsch in het mid
den latende, heeft de raad besloten daarin te
l ewïlligen, zoo om de weinige zekerheid, die uien
1 eeft in de bepalingen der wet van ISlS, waar-
dndér der post in quaestie is ontstaan, als om het
deriug bedrag.
Van de 24 adspiranten, die zich hebben aan
gemeld, om tot de lessen aan 's rijks veeartsenij-
Ahool te worden toegelaten zijn 18, na voldoend
examen, aangenomen.
Te 's-Gravenliage is aangekomen de heer J. 11.
erguson, gezaghebber van Bonaire (West-Indië).
Daar, volgens ontvangen bericht, binnen den
kring van bet ijkkantoor Groningen melk maten
i(iet valsche ijkstempels in otnloop zijn gebracht,
worden de belanghebbenden gewaarschuwd, dat
bij art. 29 der wet van 7 April 1869 Staatsblad
,n°. 57) het gebruiken, bezitten, of voorbanden heb
ben op plaatsen bestemd of gébruikt tot het verkoo-
pen, inkoopen, afleveren of irt ontvang nemen
van waren, van maten en gewichten niet voor
dien van de vereischte stempelinerken, strafbaar
>s gesteld. Van de wettelijke sleinpelmerken kan
op nlle ijkkantoren inzage worden genomen.
Het nieuw gebouwde stoomschip Prins van Oranje,
kapit. Braat, bestemd voor de vaart door het Suez-
kanaal, is hedenavond van Glascow ter reede van
Nieuwediep aangekomen, om daar verder te wor
den uitgerust.
t, BB.. £0 (c «A
o B
a BT 5
to h-.
Cf
-I <JQ
CD
2 c
p
e>
ctq' CD o
CD
D
d a
O
j 5
Q. O Q
o o o
co 'O "O
3
o o o C7T a> o
1 O 03
P
c
2 ere
5 CL
a co
CD CD
1
5 3
f
1
o-
CD
*-l
CT J
5^
g W
e SF
CD O
Pt a
5' -o
crq >-i
PT
7? 2
cd a
D CT3
HQ
M
^3 f
O M
-o -• tö
i—1 w en o 2 m
w os o co g
M V OC V "to S
o w a. co r>' c o a
- P P CT. 3 p
o ot qo o;
6
O O Ut Ut C i
CC O 05 JO O
CO O C3 CD Oi O
tö M OI -J O
Ot cc CP O O
W ,K H..'o *3 9
oc oo cn o co o
cn O O iO O
^1 O O ifi O w
cc -o o co
OS Yo "vfd. "ob "co 00
OS o Ot IQ O- OS f
-T" P 5" S* c
- o o" "oo "co zr.
CT5 O O o 08
l—o O' O O
Cr,
03
Uit dezen staat blijkt alzoo, dat de Nederland-
sche Bank Op 3 Juli, bij een muntmaterioal van
116,880,855.24 voor eene som van ƒ108,837,480.59'
Itiinder aan bankbiljetten in omloop had dan waar-
ijoe zij gerechtigd is, terwijl bet muntmateriaal
dp zijne beurt ƒ43,534,992.24 meer bedraagt, dan
in verhouding tot de schuldvorderingen tot d'ek-
£ing noodig zou wezen.
De Minister van Financiën maakt bekend dat
iij hem van een onbekende ontvangen is een aan
liet postkantoor te Groningen ingeschreven post
wissel aan zijne order, groot 118.60, waarvan
Aet bedrag als toevallige bate voor's Rijks schat
kist wordt verantwoord.
Met ingang van den 1 sten Augustus aanstaande
Wordt een Rijks-telegraafkaritoor met beperkten
dagdienst geopend te Alphen.
Op het verkeer van dit kantoor met alle ove-
i)ige kantoren in Nederlaud, is het uniforme tarief
i an 30 cent per enkelvoudig telegram toepasse
lijk, terwijl aangaande het tarief voor de berich-
ten wisseling met het buitenland nadere inlichtin
gen aan het genoemde kantoor zullen te bekomen
zijn-
Z. 51. heeft aan deu heer J. E. De Voogt, te
I'au, verguuniug verleend tot het aaunenteu en
dragen der versierselen van ridder lsle klasse der
militaire orde van Verdienste van Beyeren.
Z. 51. heeft aan J. Van den Bergli, gewezen
commandant van het huis van militaire detentie
nabij Leiden, verleend een pensioen ten loste van
een Staat van 1333 'sjaars.
Z. M. heeft aan W. Smit, gewezen bewaarder
n het huis van arrest te Tiel, verleend een
üensioen ten laste van den Staat van 172's jaars.
Z. M. beeft aan Mr. J. Ten Bosch, op zijn daar
toe gedaan verzoek, eervol ontslag verleend als
iecbter-plaatsvervanger iu de arrondissements-
rtechlbank te Tiel.
BINNENLAIVD.
Haarlem, 11 Juli. Heden werd alhier in de
groole schilderijzaal op het Paviljoen in deu Hout
de eerste zitting gehouden der 94ste algemeene
vergadering van de Nederlandsche 51aatschappij
tjer bevordering Van Nijverheid. Zij werd door
den voorzitter, den heer A. Vrolik, geopend met
eene rede, waarin hij de vergaderde leden wel
kom heette te Haarlem, de plaats waar de 51aat-
Schappij haren oorsprong had en haren hoofdzetel
Heeft, weikóm heette in het Paviljoen waar
de wanden de waarde der kunst en de Maat-