dat geen kwaadwilligheid maar onverstand de
drijfveer van hunne handelingen is.
Indien onder den werkenden stand slechts de
eerste beginselen der staathuishoudkunde waren
doorgedrongen, die leereu, dat niet alleen hij
Irooilbrengt, die met zijne handen de een of andere
stof tot een bruikbaar voorwerp verwerkt, maar
ook hij die door zijne intellectueele ontwikke
ling dezen arbeid mogelijk maakt, ook hij, die
heli toelegt op de bevordering der gezondheid,
ronder welke geen arbeider in staat is iets tot
tand te brengen, ook hij die zorgt dat de arbei-
ier in zijne maatschappelijke rechten niet ge
krenkt wordt, kortom ook ieder, die zich slechts
met iets nuttigs bezig houdt, vonden die beginselen
wat meer ingang, dan zou de Internationale met
haar pogramma, dat geheel op de verkrachting
dezer onomstootelijke waarheid berust, niet mo
gelijk zijn. De eischen der arbeiders zouden zich
dan bepalen tot iets, waarop zij, de een in meer
dere de ander in mindere mate recht hebben
door de toegenomene levensbehoeften, namelijk
tot verhooging der loonen.
Het is dus de plicht van ieder, die slechts een
man kan vinden, waarop hij invloed vermag uit
te oefenen, hem dergelijke beginselen eigen te
maken.
Niet door ons met kracht te verzetten tegen
sl wat de werkman verlangt, maar door toe te
geven, wat werkelijk in billijkheid gevraagd
wordt, en de onbillijkheid van de overige ei
schen aan te hooren door tegenover het onver
stand ontwikkeling te plaatsen, kunnen wij de
aanstaande sociale hervorming in plaats van een
bron vaD rampen en ellende tot eene heilzame
gebeurtenis voor de maatschappij maken.
Bij het begin der zitting van het Lagerhuis heeft
Lord Granville, minister van buitenlandsche zaken,
aangekondigd, dat ook aan den jeugdigen Engel-
schen knaap, die achter een barricade strijdende
ODder de insurgenten, was gevangen genomen,
door het Fransche gouvernement de vrijheid is
gegeven. Tot nog toe waren 33 Engelschen als
medeplichtigen aan de insurvectie gearresteerd
doch allen losgelaten. De zitting die van 2 uren
namiddags tot 1 uur 's nachts duurde heeft verder
weinig belangrijks opgeleverd. Een ellenlange
discussie over de regeling der werkzaamheden en
over de lijst van den civielen dienst nam haar
geheel in beslag. Bij deze laatste discussie deed
de afgevaardigde Charley een voorstel, om het
verbod van loterijen ook uit te strekken tot de
liefdadigheids-loterijen. Nadat de minister van
binnenl. zaken gewezen had op het onderscheid
tusscheo demoraliseerende hasard-spelen en die
welke een liefdadig doel ten groudslag hadden,
werd het voorstel verworpen met 60 tegen 33
stemmen.
Zwitserland.
De bondsraad heeft eene wet aangenomen om
éenheid te brengen in de organisatie van het
Zwitsersche spoorwegnet, waarover tot nog toe
in de verschillende cantons afzonderlijke bepa
lingen golden. Volgens die wet behoort het geven
van concessie voor spoorwegen van nu af aan
tot de bevoegdheid van den hond, maar met
medewerking van de betrokkene cantons in de
voorbereidende maatregelen. Voor den bloolen
aanleg van 6poren, en voor ondernemingen waarbij
geen gebruik van vreemden grond noodig is of
niet aan het algemeene net aansluiten is geen
concessie van den slaat noodig.
De bond moet volgens de nieuwe wet trachten,
de spoorweg-verbindingen te ontwikkelen en te
vermeerderen en voornamelijk de pogingen be
gunstigen om door de Zwitsersche Alpen de ver-
eeniging van het land met Italië en de Middel-
landsche Zee te verbeteren en daarbij er op te
letten, dat geen bijzondere gedeelten van het land
benadeeld worden. De concessie voor een spoor
weg, die de militaire belangen van het land be
nadeelt, kan natuurlijk geweigerd worden. Voor I
de technische éenheid van het Zwitsersche spoor
wegwezen zal de bond noodzakelijke bepalingen
maken. Het tariefswezen staat onder contröle
van den bond. Eindelijk zal de bondsraad er zich
op toeleggen, zooveel mogelijk éenheid te brengen
in de reglementen over het vervoer, de aansluiting
der verschillende treinen enz. De rechtsverhoudin
gen van de verschillende maatschappijen en hunne
civiel-rechtelijke borgstelling voor schade aan ande
ren of aan hunne beambten toegebracht, zullen
ook door den bondsraad geregeld worden.
Het behoeft niet aangetoond te worden, dat
het reizen over de trotsche bergen en door de
schoone dalen van het kleine land, door deze
nieuwe wet aanmerkelijk zal verbeterd worden.
Turkije.
De quaestie over de arméno-katholieke kerk
is tot een soort van beslissing gebracht. De buiten
gewone gezant van den paus heeft eene samen
komst met den groot-vizier gehad en de schikking
is getroffen op dezen grondslag, dat in de benoe
ming van patriarchen en bisschoppen de rechten
der gemeentte en van de Porte erkend worden.
Op deze voorwaarde heeft de Porte er in toe
gestemd, de geestelijke autoriteit van den paus
over de kerken van Armenie te erkennen.
De Armeniërs, die zich van de Roomsche kerk
wilden afscheiden, zijn hierdoor ook te vreden
gesteld, daar deze geestelijke oppermacht van den
paus allen wereldlijken invloed uitsluit. Het voor
naamste punt van verschil nu was, of het beheer
van de rijke kerkelijke goederen in Armenie aan
den paus of aan de gemeenten zou behooren. Na
zijne conferentie met Ali Pacha heeft Mgr. Franchi
eene lange samenkomst gehad met den Franschen
ambassadeur Vogué. De reden hiervan is, dat
van alle katholieke mogendheden Frankrijk de
meeste godsdienstige belangen in het Oosten heeft.
Er loopen geruchten, dat de Sultan zich in
het geheim gereed maakt tot een veldtocht tegen
Egypte om aan de medewerking en ongehoor
zaamheid van den onderkoning voor goed een
einde te maken. Zooals men weet heeft de
khédive zich, onder den schijn van aau de
bevelen tot ontwapening enz. gehoor te geven,
per slot van rekening zich niet het minste aan den
sultan gestoord. De versterkingen aan den Nijl
zijn steeds voortgegaan en de aan den sultan be
loofde visite is nog altijd achterwege gebleven.
Te gelijk met deze geruchten wordt door ver-
verscheidene bladen gezinspeeld op een verbond
tusschen Rumenie. Montenegro, Griekeland en
Egypte, kortom van alle landen, die direct of
indirect van Turkije afhankelijk zijn, en wel
onder bescherming van den keizer van Rusland.
Dergelijke geruchten vloeien misschien voort uit
de voortdurende onlusten, die tusschen de Porte
en hare afhankelijke landen bestaan, maar zijn
zonder eenigen twijfel overdreven en grootendeel
ongegrond.
Vooral wat het beschermheerschap van Rus
land betreft, hebben wij tot bewijs voor deze
beweeriug slechts te wijzen op de goede verstand
houding, die sedert de Londensche conferentie
tusschen Rusland en Turkije bestaat. Indien Rus
land te eeuiger tijd van de resultaten dier con
ferentie wil gebruik maken, hetzij tegen Turkije,
hetzij tegen een ander land, dan zal het dit zeker
niet doen voordat het de behaalde vooideelen
vruchtdragend heeft gemaakt, door organisatie
van zijn oorlogsvloot en zijne versterking aan de
Zwarte Zee, door de herstelling vau Sebaslopol
en andere vestingen.
Wat Rumenië betreft, dit is inden laatsten tijd
geheel tot de orde en tot eene goede verstand
houding met de Porte teruggekeerd. In Servie
en Montenegro echter zijn voortdurend kleine
onlusten en ongeregeldheden, en hoewel wij de
vermelde geruchten van het monsterverbond voor
geheel onwaar houden, zou het toch niets schaden
dochter die elkaar omarmden, en naar het scheen
zeer ontroerd waren. Mevrouw Baum zat in haar
leunstoel; haar bleek, zacht gelaat, dat zeker vroe
ger schoon was geweest, voor dat de smart het met
rimpelsdoorploegd had, was, hoewel met tranen be
vochtigd, met eene uitdrukking van onbeschrijflijke
liefde naar haar schoon kind gekeerd, dat aan
hare zijde knielde en het hoofd in haar schoot
verborg. Het scheen alsof ook het jonge meisje
weende, maar toen zij na eenige oogenblikken
het lieflijke gelaat ophief, en hare blonde krullen
wegstreek, toen lag er op het lieflijke, kinderlijke
gelaat en in hare tranen zelfs een zalige vreugde,
die Felix het hart licht maakte. Zij drukte hare
lippen nu op de hand der moeder dan weer op
een klein portret dat zij in de hand hield en
eindelijk zeide zij vleiend: „Ween niet, moeder,
God heeft u immers niet vergeten, heeft u in
droeve dagen geholpen en maakt den avond van
uw leven licht en vroolijk. Laat ons dit portret
met vreugde begroeten, niet inet tranen, laat ons
hopen, dat hij mijne liefde ziet en zegent, opdat
zij onvergunkelijk en gelukkig moge blijven, als
de uwe?
Mevrouw Baum kromp ineen en vroeg smar
telijk, „Victorine, was ik dan gelukkig?"
„In uwe liefde, ja," zeide het jonge meisje
„kan dan de dood, kan ongeluk, nood en zorg,
indien de Sultan er voor zorgde, dat over deze
zaak een helder licht werd verspreid. Kleine oor
zaken hebben groote gevolgen, en het zou op de
bevolkingen der afhankelijke landen zonder twijfel
een slechten invloed uitoefenen, wanneer men
hen liet gelooven, dat voor hunne politieke eman
cipatie een of andere combinatie op touw
werd gezet.
TELEGRAMMEN.
New-York, 18 Juni. De Engelsche geschied
schrijver George Grote is hier overleden in den
ouderdom van ruim 76 jaren.
Londen, 19 Juni. Lord Denbigh bood in het
Hoogerhuis eenige petities aan, waarbij verzocht
wordt, dat het recht om in oorlogstijd vijandelijke
goederen in neutrale schepen geladen te nemen,
weder van kracht worde verklaard. De heer
Cowper zeide dat het geen reden is om de Pa-
rijzer declaratie van het jaar 1856 te verwerpen,
dat zij door de Koningin niet geratificeerd werd.
Lord Malmesbury critiseerde deze declaratie en
hield vol, dat de Duitschers in den laatsten oor
log monsterachtige requisites geheven en de be
zittingen van particulieren en gemeenten niet
geëerbiedigd hebben.
Lord Enfield berichtte dat er geenerlei gedach-
tenwisseling met de Fransche regeering plaats
had ten opzichte van het inschepen van Chinee-
sche slaven aan boord van Fransche schepen.
Lord Harrington bevestigde het gerucht, dat
er ongeregeldheden waren uitgebroken te Mallow
en verzekerde dat de militie niet bij de zaak be
trokken was.
Brussel, 19 Juni. De Etoile zegt dat er in den
afgeloopen nacht 68 personen gearresteerd zijn,
en onder hen een groot aantal kleermakersknechts,
leden der Internationale. Te Verviers, kondigt
men tegen den 25sten e. k. eene groote meeting aan
om te protesteereu en te demonstreeren bij gele
genheid van het jaarfeest van den moord aldaar.
Versailcs, 20 Juni. De Nationale Vergadering
heeft een wet aangenomen, waarbij de kwaliteit
van kiezers verleend wordt aan de Elzassers en
Lotharingers, die in Frankrijk verblijf houden,
mits zij daar domicilie kiezen.
Een voorstel om de wet van 1860 weder in
te voeren, waarbij de vrijheid van het vervaar
digen en verkoopen van wapenen geregeld wordt,
is aangenomen.
In antwoord op een vraag van Langlois, ant
woordde Jules Favre, dat groote inaterieele
moeielijkheden een spoediger terugkeer der krijgs
gevangenen verhindert. Den 20sten Mei waren
er 280,000; daarvan zijn 106,000 teruggekomen
en dagelijks komen er thans 4000 aan. Hij zeide,
dat het gouvernement alle kracht inspande om
hun terugkeer naar het vaderland te bespoedigen.
Londen, 20 Juni. In het hoogerhuis antwoordde
lord Granville aau lord Denbigh, dat, sedert de
ouderteekening van de verklaring van Parijs, hij
nooit legen het beginsel iets gezegd had eu nooit
zou Engeland een overeenkomst verbreken, uit
vrees voor gevaar.
De legerorganisatie-bill is na eene discussie
van vele weken door het lagerhuis in comité
aangenomen.
Uit New-Tork wordt gemeld, dat de regen
in Arkansas, Mississippi en Louisiana veel kwaad
aan den oogst gedaan heeft. Het feest van den
Paus was door de R. Kath. in Amerika met groote
geestdrift gevierd.
Weenen, 20 Juni. De Oosterr. Corr. ontleent
aau berichten uit Konstantinopel de verzekering,
dat de betrekkingen tusschen den sultau en den
khedive weder geheel vriendschappelijk zijn ge
worden. De hangende geschillen kon men door
de wederzijdsche toegevendheid als uit den weg
geruimd beschouwen.
Londen, 20 Juni. De hertog van Aumale is
weder in Engeland.
die aardsch en vergankelijk zijn, macht hebben
over de liefde, die eeuwig is, en bestaat er iets
dat haar glans kan verdooven?"
De moeder schudde langzaam het hoofd dat voor
den tijd vergrijsd was; „de schuld" zeide zij zacht
eu treurig.
„Moeder, moeder," riep het schoone meisje,
terwijl zij verschrikt opsprong, „zeg dat niet, de
liefde zondigt niet aan het hart waaraan zij zich
overgeeft, zij maakt ons beter, zij brengt ons tot
God, want zij komt immers van hem."
Een onweerstaanbaar gevoel, dat hij niet lan
ger de verborgen getuige van dit gesprek mocht
blijven, deed Felix binnentreden.
„Gij hebt geweend, Victorine?" vroeg hij, terwijl
hij hare handen greep, die zij van vreugde blo
zende hem toestak en zag haar uitvorschend in
de schooue oogen, die nog de sporen der tranen
vertoonden.
„Niet van droefheid," verzekerde zij, „zoete en
weemoedige herinneringen mijner moeder deden
mij met haar weenen, en dan ook eene groote
blijdschap die mij onverwacht ten deel viel. Ik
heb zoo even voor het eerst het beeld van mijn'
vader gezien, die slechts uit de verhalen mijner
moeder in mijne verbeelding leefde en ik kan u
niet beschrijven Felix, welk een wonderbaar
gevoel of het is als men plotseling de beeltenis
van iemand ziet die men bemind eu geëerd heeft
zonder hem te kennen."
„Waarom bleef hij dan zoo lang voor u ver
borgen?" vroeg Felix, als gij er toch behoefte
aan had."
„Wel, mama had het voor jaren reeds verloren
het portret zat in een armband die mijn vader
in den nood verkocht en nu na twintig jaar, is
hij onder de wonderlijkste omstandigheden weder
voor den dag gekomen."
Felix schrok, hij strekte de hand na het por
tret uit dat mevrouw Baum hem gaf. „Victorine,"
riep hij toen en drukte den blanken arm van
het meisje zoo hevig, dat zij een kreet van smart
niet kon onderdrukken, „is het dan mogelijk, was
die man uw vader?"
„Ja, ja" antwoordde zij ontsteld, „maar wat is
er dan, Felix, dat gij zoo heftig zijt? Het is
immers een schoon, een vriendelijk gelaat."
„Uw vader was immers geen soldaat," riep hij
ontroerd „en toch, toch is het hetzelfde portret,
dat mij heden voor de tweede maal onder de oogen
komt, het beeld van dien ongelukkigen man."
„Die mijn echtgenoot was," viel mevrouw Baum
hem met bevende stem in de rede. „Maar hebt
gij hem dan gekend, toen hij zoo jong en fier
was evenals deze beeldnis, kent gij zijn leven,
dat gij hem ongelukkig noemt WordI vervolgd.)
De Post beweert, dat Thiers de wapenschou
wing afgekommandeerd heeft, omdat de troepen
„leve de keizer 1" zouden geroepen hebben.
Persigny is nog altijd hier.
Promotiën.
Groningen, 17 Juni. Bevorderd tot doctor in de
rechten de heer O. Van Echten tot Holthe (ge
boren te Assen) na verdediging van Stellingen.
B e o htzaken,
In de Correctioneele zitting der rechtbonk te
Leiden voor Dinsdag 20 Juni zijn veroordeeld.
F. H. te Bazel, wegens diefstal tot eene cell,
gev. van 1 j.
P. v. D. te Hazerswoude, wegens mishandeling,
tot eene geldboete vau S ofsubsid. gev. van 3d.
G. v. H. te Oudshoorn wegens mishandeling
en rebellie, tot eene cell. gev. van 6 w., eene
geldb. van 8 of tot eene cell. gev. van 1 d.
Gemeenteraad.
Wij laten weder eenige bijzonderheden vol
gen uit het verslag dezer gemeente over het jaar
1870.
HOOFDSTUK IX.
1. scholen voor lager onderwijs.
Het getal der openbare en bijzondere scholen
verminderde met éene bijzondere school, die door
het overlijden der hoofdonderwijzeres werd op
geheven.
Openbare scholen:
uitsluitend voor gewoon lager onderwijs 4
bovendien voor een of meer vakken van meer
uitgebreid lager onderwijs4
te zamen 3
Bijzonder scholen
uitsluitend voor gewoon lager onderwijs 8
bovendien voor een of meer vakken van
meer uitgebreid lager ouderwijs. 13
21
Geheel getal scholen 29
Hel getal onderwijzers is als volgt:
Openbare. Bijzondere.
Hoofdonderwijzers 6 12
Hulponderwijzers 48 14
Kweekelingen81 6
Hoofdonderwijzeressen 2 4
Hulponderwijzeressen. 16 16
Kweekelingen 16 9
118 ër
Het aantal schoolgaande kinderen is weder
vermeerderd op de openbare, maar verminderd
op de bijzondere scholen.
15 October 1869. 15 October 18 70
Openbare scholen 2342 3102.
Bijzondere 1900 1747.
Het verschil betreft nu vooral de meisjes.
Het aantal der kosteloos onderwezenen op de
bijzondere scholen is ook niet onbeduidend afge
nomen.
Openbare scholen. Bij rondere scholen.
In 1869 520 j. 520 m. 436 j. 408 m.
1870 572 563 227 272
De heffing van schoolgeld had daarop invloed.
De kosten van het openbaar onderwijs over
1870 hebben bedragen als volgt:
a. Jaarwedden eu toelagen. ƒ47728,19
b. Onderhoud van scholen en school-
meubelen3724,07
c. Nieuw schoolgebouw11287,41
d. Schoolboeken en school behoeften 5177,89
e. Vuur en licht1474,07
Vergoeding voor gemis van vrije 2100,
g. Kosten der Schoolcommissie 200,—
te zamen ƒ71691,62
De schoolgelden hebben opgebracht eene som van
ƒ21342,14».
II. herhaling-, zondag-, werk- en bewaarscholen.
De naai- en herhalingschool der Leidsche af-
deeling van de Maatschappij tot Nut van't Alge
meen telt 50 leerlingen.
De Zondagscholen zijn bijzondere instellingen
met een godsdienstig doel.
Er zijn twee openbare en acht bijzondere be
waarscholen, niet 19 onderwijzeressen, 41 helpsters
en 1990 leerlingen, waarvan 970 jongens en 1020
meisjes.
iii. inrichtingen tot opleiding van onderwijzers
en onderwijzeressen.
Voortdurend gunstig en alleszins bevredigend
is de toestand der openbare vormschool, die thans
telt negen onderwijzers en éen onderwijzeres, en
als leerlingen 45 hulponderwijzers, 22 hulponder
wijzeressen, 26 jongens- en 25 meisjes-kweeke-
lingen. Daarvan behooren 67 tot de openbare
scholen dezer gemeente.
Bij de examens tot toelating ter verkrijging
van acte van bevoegdheid waren de uitkomsten
in den regel gunstig.
De kosten der vormschool zijn begrepen onder
de uitgaven voor het openbaar lager ouderwijs.
IV. scholen volgens de wet tot regeling van
het middelbaar onderwijs.
a. De burger-avondschool van het genootschap
Mathesis Scientiaruui Genitrix, voldoet aan de
bestemming en de behoeften, bij art. 14 der wet
aan de gemeente opgelegd, waarvoor zij een sub
sidie van ƒ3300 'sjaars uit de gemeentekas ge
niet. Zij telt 6 onderwijzers en 86 leerlingen voor
alle afdeelingen, en 126 voor enkele vakken.
b. De hoogere burgerschool door de gemeente ge
sticht telde 14 onderwijzers en 100 leerlingen. In
de maand September werd het admissie-examen
afgenomen van 52 die zich aangemeld hadden
daarvan werden 38 toegelaten. De nieuwe cursus
ving aan met 126 leerlingen.
Het Rijk verleent een subsidie van 7000'sjaars.
De kosten van het middelbaar onderwijs be
dragen met die van het gymnasium te zamen,
over 1870 een som van ƒ29405,26.
De schoolgelden brachten op ƒ6142,50 van de
hoogere burgerschool en ƒ3125 van het gymnasium.
LAATSTE BERICHTEN.
's-Gravenhaqe, 20 Juni. Bij Kon. besluit van
17 dezer is aan den heer A. Van Bergen, op
zijn verzoek eervol ontslag verleend uit zijne be
trekking van ontvanger der directe belastingen,
tweede afdeeling te Utrecht, behoudens aanspraak
op pensioen; opgeheven de ontvangkantoren voor
de directe belastingen voor de 1ste en 2de afdee
ling der gemeente Utrecht, zooals die thans be
staan; ingesteld een nieuw ontvangkantoor voor
de directe belastingen te Utrecht, waaronder die
geheele gemeente wordt ingedeeld; benoemd tot
ontvanger der directe belastingen te Utrecht, de
heer L. Van Tangnagell de Raad, thans entre-
poseur der in- en uitgaande rechten en accijnsen
te Rotterdam.
