Woensdag
29 Maart.
HORATIUS.
\Tn. 8410.
A°. 1871.
Feuilleton van het „Leidscli
Dagblad".
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden per 3 maanden3.00.
Franco per post3.85-
Afzonderlijke Nommers0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zen- en Feestdagen, uitgegeven.
PKIJ8 DKB ADVERTKNTIÏÏN
Voor iederen regel
Grootere lettors naar de plaatsruimte die zij beslaan.
o.ir
Een brug over den Oceaan.
Er zijn plaatsen op den aardbol, die op't oogen-
blik zeer belangrijk te noemen zijn maar die,
alleen door kunstmiddelen worden in stand ge
houden, bij voorbeeld Washington, dat, als hoofd
stad der Vereenigde Staten zoo belangrijk is,
zoude, indien de zetel der regeeriug wierde ver-
t, zeer spoedig vervallen, en er zou na ze
keren tijd niets over blijven dan een nietig land
stadje. Er zijn daarentegen andere, die er toe
geschapen zijn middelpunten van het volksverkeer,
van den handel te zijn. Al zouden die plaatsen
herhaaldelijk of door ongelukken als aarbevingen,
brand enz. of door den oorlog verwoest worden
korteren of laugeren tijd zoude men er weder
nieuwe steden zien verrijzen. Tot dit getal behoort
onder onderen Konstantinopel. Men vindt nog een
derde soort: Plaatsen, die zulk een gelukkige
ligging hebben, maar door bijomstandigheden ver
hinderd wordeD zie.h te ontwikkelen. Van die
plaatsen mag men gerust zeggen dat, zoodra de
onguostige omstandigheden kunnen overwonnen
orden, de kiem daar is van eene «tad, die
-eroepen is om onder de merkwaardigen der
ereld te behooreu.
Zulk eene plaats is ontegenzeggelijk Vlissingen.
,!Aan den mond van een diepen en breeden stroom
elegen, in het bezit van eene haven, die zeker
are gebreken heeft, manr daarentegen in den
vniter veel langer toegankelijk dan anderen is,
oude het sedert lang reeds tot degroote koopsteden
au Europa hebben behoord, ware het niet dat het
peen eiland is gelegen, dat soms gedurende inaan-
en in den winter van het vaste land is afgezon-
erd. Ieder, die Zeeland kent, weet hoe inoeielijk,
oe kostbaar het reizen in die provincie is, waar
oor het verkeer, eri bij gevolg de handel aldaar,
eer ten achtere is. Van daar dat die plaats, niet
tegenstaande hare gunstige ligging, uieltegen-
laande zij zoo lang hoogst belangrijke etablissemen
ten bezit, altijd eene kleine stad is gebleven. Deze
toesiand zal spoedig voor een meer gunstige moeten
plaats maken. De spoorweg heeft zijn machtigen
eusachtigen arm naar de geïsoleerde plaats uit-
estrekt en die, als een moderne Hercules, naar
et vaste land getrokken. Spoedig zal eene reis
aar Vlissingen niets bezwarends meer opleveren,
e locomotief laat haar schril gefluit hooren op
e plaatsen waar voorbeen de schepen voeren en
reugt den reiziger, in korten tijd, tot in 't hart
an Zeeland; spoedig zullen de hoofdstad en de
iven van Walcheren even spoedig en even ge-
akkehjk in ieder jaargetijde bereikt worden
iedere andere stad in 't Vaderland. De ongun-
tige omstandigheid zal spoedig overwonnen zijn,
n Vlissingen zal een tijdperk van ongekenden
loet en welvaart te gemoet gaan, en geen wonder,
ie stad is in hooge mate geschikt voor het vervoer
van menschen en goedeten naar den anderen kant
van den Oceaan en zal nu voor 't. eerst een geregeld
en bestendig verkeer met het vaste land kunnen
onderhouden. Noch Antwerpen, Dieppe, Hamburg
of Bremen zijn zoo goed geschikt voor de Trans
atlantische vaart als Vlissingen, en al is het dat
Liverpool daartoe het eerst in aautnerking komt,
ts het tevens eene waarheid dat men van midden
Europa veel spoediger en beter Vlissingen dan Li
verpool kan bereiken. Het is daarom, dat, volgens
ons oordeel, ieder Nederlander het plan moet toe
juichen van hen, die te Vlissingen een Transatlan
tische vaart willen vestigen, als zijnde daartoe
een der meest geschikte plaatsen, niet alleen van
Nederland maar ook van geheel westelijk Europa.
Wij weten wel dat sommige den grooten vooruit
gang van Vlissingen niet gaarne zien uit vrees
van concurentie met Amsterdam en Rotterdam.
Wij gelooven echter niet dat Vlissingen voor onze
groote handelsteden gevaarlijk kan worden,
omdat de handel, als zij zich daar ontwikkelt
van geheel anderen aard zal zijn dan die van
onze groote Hollatidsche koopsteden. Er zal iets
geheel anders ontstaan dan hetgeen men in die
groote steden vindt. De landverhuizing, die thans
haren weg over reetnde havens kiest, zal spoedig
over Vlissingen hare emigranten verzenden. In
dien Vlissingen bestemd is om concurent te wor
den van eenige koopstad, het zal van eene bui-
tenlandsche wezen. Onze Zeeuwsche havenplaats
zal, indien gezorgd wordt voor gemak der reizi
gers, indien de vaartuigen die men bezigen zal
de vreemden in snelheid en in richting minstens
evenaren, door onze Duitsche naburen, vooral
door de Zuid-Duiischers ontegenzeggelijk de voor
keur gegeven worden bovëu Hamburgen Breinen.
Vlissingen duor het spoorstelsel aan het vasteland
verbonden zal de mededinger worden van Ant
werpen, waarschijnlijk zelfs een gevaarlijke me
dedinger. Immers mag men veilig stellen dat
uien als de haven van Antwerpen wegens ijs
op de Schelde onbereikbaar is, soms nog weken
lang te Vlissingen kan invaren en dat de vanrt
in het voorjaar in de laatste stad vroeger kan
begonnen worden dan in de eerste.
Stellen wij, dat, op gewone tijden, twee vaar
tuigen, met goederen voor Duitschland beladen
gelijktijdig de mond van de Schelde bumenloopen,
en dat het eene te Vlissingen het andere te Ant
werpen moet lossen, zullen dan niet, bij eene
i goede organisatie der spoorwegen, de in de eerste
1 plnuts geloste goederen reeds in Duitschland zijn
voor de laatste Antwerpen hebben verlaten?
Niet alleen dat de, voor ons ontegenzeggelijk
i zekere, aanstaande grootheid van Vlissingen onze
andere koopsteden niet zal hinderen, zij zal voor
geheel het Vaderland een zegen worden, de cor-
respondentie op Zeeland zal vermeerderen, de btn-
nenlaiidsclie scheepvaart, die reeds zoo aanzienlijk
is, zal duor de noodzakelijke communicatie met
Amsterdam en Rotterdam eene uitgebreidheid
verkrijgen die tot nog toe onbekend is.
Deze overdenkingen doen ons wenschen en
hopen, dat men spoedig moge overgaan tot de
inrichting der zoo dik werf besprokene Trans-atlan-
tische vaart en dat Vlissingen daartoe gekozen
worde.
Leiden, 29 blaart.
Max Havelaar, het stuk gisterenavond door de
Amsterdauische looneelisien, onder directie vau
den lieer Victor Driessens, in den Schouwburg
alhier opgevoerd, heeft volstrekt geen waarde.
De aaneenrijging van dit drama is eene onaf
gebroken marteling van het beroemde werk door
Douwes Dekker onder dien naam geschreven.
Eene verdere vergelijking tusschen het schoone
werk en het tooneelproduct zou ons medeplich
tig maken aan de bespotting van het pronkju
weel onzer litteratuur.
Het stuk is misschien het beste te beschouwen als
eene geldspeculatie, wanneer men iu aanmer
king neemt dat de Indische aangelegenheden aan
de orde van den dag zijn en er van Max Havelaar
eene volksuitgave is bezorgd.
Waar liet stuk alle waarde miste, was het
voor de acteurs en de actrices, zij mochten nog
zoo goed de tooneelspeelkunst verstaan, eene
moeielijke en ondankbare taak de karakters goed
weer te geven en liet publiek te voldoen.
Hoe dit ook zij, in allen gevalle is ODze too-
neelliteratuur met een prul te meer verrijkt.
De Eerste Kamer heeft hare werkzaamheden
hervat. Jlir. Coenen heelt zitting genomen. De
wetsontwerpen door de Tweede Kamer aange
nomen, zijn ontvaDgeu en de afdeeliugen samen
gesteld.
De geheimraad Sstolyphin, Ruslands gezant bij
het Wurtemberg<clie Hof, is benoemd tut gezaut
bij het Nederlatidsche Hof.
Naar men verneemt worden de onderhande
lingen omtrent een handelsverdrag met Spanje,
door den Minister van Buitenlandsche Zaken
ijverig met den oulangs benoemden Spaanschen
gezant voortgezet.
Maandag-nacht overleed te Zwolle Jlir. Mr. J.
W. Van Tluje Hannes, raadsheer in het provin
ciaal gerechtshof van Overijssel.
Met ingang van den lsten April aanstaande
wordt het telegraafkantoor op het 6tation der
Nederlandsche Centraal spoorwegmaatschappij te
Hulshorst met doorloopenden dagdienst en dat op
het station der Maatschappij tot exploitatie van
Staatsspoorwegen te Veenwuuden, met een dienst
van 8 uren voor- tot 8 uren namiddags, voor het
algemeen verkeer geopend.
Op liet vet keer van deze met alle overige Ne
derlandsche kantoren wordt het uniforme tarief
van 0,30 gl. per enkelvoudig telegram toegepast.
In het verkeer met Veenwoudeu zijn de bepa
lingeu omtrent het bestelgeld van kracht.
Bij Koninklijk besluit van 26 Maart 1871, is,
als blijk van Zr. Ms. goedkeuring en tevredenheid
wegens de redding van een persoon, die op 16
Februari jl. op de Waal tegenover Herwijnen
op grooten afstand van den wal door het ijs
zakte, door A. van der Stelt en K. van Brakel,
te Herwijnen, aan ieder hunner toegekend de
bronzen medaille, ingesteld bij besluit van 22
September 1855, N°. 64, alsmede een loffelijk ge
tuigschrift.
Z. M. heeft benoemd tot lid van het college
van regenten over het huis van arrest te lleere-
veeu C. F. Tuymelaar, fabriekant en koopman
aldaar.
Z. M. heeft den heer J. D. de Bloeme, thans
ontvanger der directe belastingen en accijnsen te
Tholen, c. a.. benoemd tot ontvanger der directe
belastingeu in- en uitgaande rechten en accijnsen
te Venlo.
Z. M. heeft aan den heer Mr. P. Mijer, Gouv.-
Gen. van Nederl.-lndië, vergunning verleend tot
liet aannemen der onderscheidingsteekenen van
ridder grootkruis der orde van de Kroon van
Italië, hem door Z. M. den Koning van Italië
geschonken.
Z. M. heeft aan den Oost-Indischen ambtenaar
L. Bakker, laatstelijk machinist bij het marine
etablissement op liet eiland Onrust, thans met
verlof hier te lande, op zijn verzoek, met ingang
van 1 April 1871, een eervol ontslag uit 's lauds
dienst verleend, met toekenning van pensioen.
BINNENLAND.
Amsterdam, 27 Maart. Gisteren heeft op het
Israëlielisch kerkhof te Muidenberg, eeneeenvou-
dige maar indrukwekkende plechtigheid plaats
gehad.
Op het graf van den op 18 Maart 1870 over
leden kunstschilder Moritz Calisch werd een
marmeren gedenkteeken geplaatst, dat door de
commissie uit vereerders en vrienden van den
overledene, die zich mei de uitvoering dier laatste
hulde had belast, aan de familie in eigendom
werd overgedragen.
Na eenige korte maar krachtige toespraken
verheien de aanwezigen den Godsakker in het
volle besef een waar kunstenaar te hebben ver
eeuwigd.
Hellevoetslüis, 27 Maart. Dezer dagen werd
alhier gehouden eene vergadering der vereeni-
ging tot oefening in het voeren van debatten. Na
geanimeerde diicussiën over de voorgestelde stel
lingen betreffende de wensclielijkheid tot hervor
ming van ons belastingstelsel, was de uitkomst
dat de stellingen bij amendement in dier voege
werden gewijzigd, dat door de vergadering be
paald werd het wenschelijke van eene gelijktij
dige regeling der gemeente- en rijksbelastingen
door éene wet, nader uitgewerkt in deze formule
aEr is geen juiste plaatselijke directe belasting
denkbaar, zoolang ook de inkum6ten-belasting
vanwege het rijk niet bestaat, en ingevoerd is."
Op de vergadering werd ook ter sprake gebracht
een schrijven vaD het bestuurder Debating Society
„Vooruitgang" te Amsterdam, behelzende het vour-
stel tot onderlinge wisseling der gedrukte stukkeu
en stellingen der vereenigingen. De vergadering
vereenigde zich daarmede.
Utrecht, 27 Maart. Uit de verslagen van eenige
dagbladen, welks redactiën bij de meeting die
Zondag alhier werd gehouden, tot het oprichten
van eene afileeling van de Internationale vertegen
woordigd waren, stellen wij het volgend overzicht
te zamen
Aan die bijeenkomst ontbrak niets dan de nood-
zakelijke vechtpartij, oin haar te kunnen verge
lijken met de clubs in Belleville of La Villette,
eene Engelsche meeting of eene Anierikaatische
of democratische Vergadering.
De Vergadering werd gepresideerd door den
gezel Miction (naar hetgeen wij er van weten
een letterzetter op de drukkerij van het onbekookt
blad de Toekomst te 's-Graveuhage, een man die
ook aldaar onder de werklieden propaganda
tracht te maken voor de verderfelijke beginselen
die zijn mond verkondigen.)
Ruim zeven honderd personen waren aanwezig,
waaronder wederom velen uit andere dan de
bepaald werkende standen.
Als president heette hij de tegenwoordigen wel
kom en vroeg hen van liet papier af van waar die
aantrekkingskracht van den Internationalen bond?
Omdat gij thans eerste bemerkt wat de Internatio
nale wil, die eens door de dagbladen der bevoor
rechte klasse bespottelijk is gemaakt.
(Ingezonden.)
Als hij, die eens ons goede lessen gaf,
Ons door den dood ontvalt, 't is of zijn wenk,
die óns dierbaar blijft, meer ernstig wordt.
e ernst vermindert niet, al klimt der jaren tal.
2óó 't boek, welks inhoud, eeuwen dóór, getoetst
aan 'egels, die de brave voor de besten hield,
'Wint door zijn ouderdom, als goede zuiv're wijn.
Toen, omstreeks dertig jaar voor Christus' komst,
de naauw herstelde orde in 't Roomsche rijk
door nieuwe burgertwisten werd bedreigd,
deed zich Horatius' stem op eene wijze hooren,
die schrijver dezes trof. Zij toch is zoo gepast
op 't geen we in Frankrijk zien, dat 't is,
net of de dichter schreef voor achttien eeuwen
[ruim,
en voor zijn eigen landmaar op den huid'gen dag,
voor 't volk, dat aller aandacht bezig houdt.
De dichter stelt den Staat als een ontredderd schip
[ons voor;
een beeld, zóó onder het bereik van mijnen land
genoot,
dat ik met mijn verzoek, hoe aarzelend ook,
het Leidsche Oagbtad naak, oin dit gedicht,
niet al te beet vertaald, te geven aan 't publiek.
Aan den Staat, door nieuwe onlusten bedreigd.
„O schip, op nieuw voert U de stroom naar zee.
„Wat toch begint ge? Wend kloek den steven
[havenwaarts.
„Ziet gij dan niet dat roeijers aan uw boord ont-
breken,
„en door den feilen storm uw mast gespleten is?
„Hoort gij de raas niet kraken? Hoe kan de kiel,
„van ankertouw ontdaan, een zee gaan bouwen,
I „die meer dan hevig woedt? Uw zeilen zijn ge
scheurd;
„Geen Goden hebt gij meer, die gij, door storm
[beloopen,
„tot bijstand roepen kunt. Al vormde U de pijn,
„in Pontus opgegroeid, de fiere zoon des wouds;
„al stoft ge op uwen naam eu oud geslacht,
l helpt alles niet. De vrees des Zeemans stelt
[haar hoop
„op fraai geverwde stevens niet. Weesopuw hoed,
„Gij woedt den wind ten spel."
Hij, die 't geluk bezit van dit gedicht den vorm
[en het Latijn
te kiezen boven al, wat een vertaling biedt,
hij wete, op deez' ruil wint hij vier regels nog;
daar ik het snoeimes nam van vader Peerlkump.
J. K.
Door de officieren te Leeuwarden van het 1ste
regement infanterie is Zaterdag-avond in den
schouwburg ten voordeele der armen eene
voorstelling gegeven, met welwillende medewer
king van Mevr. Kleine. Opgevoerd werd het treur
spel Monligny.
Na afloop der voorslelling werd der gevierde
Amsterdauische tooneelkunsienares door heeren
officieren een prachtig cadeau in goud aangeboden.