i:
VRIJHEID EN ORDE.
DIB FBBISGHÜTZ,
SCHOOLBIBLIOTHEEK.
V00RJAARSST0FFEK,
FEENDERS EN CRAMER.
ONTVANGEN
ALSMEDE VERKRIJGBAAR
SPAANSCHB en ITAUAANSCHS
LESSEN.
AFSLAG.
G. B. LALLEMAN, te moordrecht, en D. H. MEIJER, te hekendor?.
Een groot Assortiment
geheel nieuw en particulierontvingen
bij D. Sala en Zonen
bij D. A. Sala
ADVERTENTIE M.
ALGKMEENE VERGADERING
LEIDSCHE ARBEIDERS-VEREENIGING.
SCHOUWBURG TE LEIDEN.
DU
Ijzen dat de kosten de raming zouden overtreffen,
an zouden de leden die nu het geld toestaan,
•oneen zijn een veel hoogere som te verleenen,
•in zij zeker niet zouden hebben bewilligd, als deze
[ware uitgetrokken.
ie heer Tollens zou het voorstel aannemen als hij
:ekerheid verkreeg dat het gebouw niet meer dan
000 kostte en die kosten niet gedekt werden
het lijden van renteverlies.
heer Dercksen had met leedwezen dit plan in
vergadering zien verschijnen. We staan hier nu
voor een uitgaaf voor genot van f 45,000, te
i hetzij door eene leening of op andere wijze,
ijl het nog geen jaar geleden is dat er werd
-d: //de senaat delibereert, terwijl de gezondheid
'ingezetenen bedreigd wordt door een defectueus
rjlstelsel". Dat is nu hier niet het geval. Er wordt
fnl beweerd dat de gezondheid door de tegenwoordige
ra den wordt bedreigd, maar daar hecht spr. niet
■eél aan, want die niet wil komen kan wegblijven.
J len heeft ook hoog opgegeven dat de zaal zou
I den eene rentegevende instelling, door meerder
B| tier cn vestiging van vreemdelingen. Daarop moet
I laumerken, dat het lokken van vreemdelingen geheel
•eieren buiten de roeping van den raad, en dat het
nog rnmder op kan gaan om tot dit doel de gemeen-
mningen aan te wenden.
beweert dat de zaal voorziet in de behoefte
ruimte voor tentoonstellingenook dit moet hij
rijden, want de meening van vele industrieelen
dat bij tentoonstellingen een open plaats noodig
m proefnemingen te houden en die wordt gemist;
ook zullen bloemen-tentoonstellingen daarin niet
non worden gehouden; men weet toch dat daar-
de grond rotten gaat en dit veroorzaakt meer
kosten.
wat nu betreft de groote behoefte aan een
voor concerten. Och, in den regel worden de
icerten door de ingezetenen slechts druk bezocht
het ïuvitatie-concerten zijn. Overigens ziet men
•al in schouwburg als anderzints een bepaald pu
lk en daarvoor zou de burgerij nu meer belasting
iten dragen?
daar zegt men, er is toch dringende behoefte aan
zulk een gebouw. Maar zij die dit opperen, spreken
Bzeli' tegen, want was er een ware behoefte, dan moest
men geen meetings houden om daarin te voorzien,
de handen ineenslaan, om die behoefte te ver-
Ivfflleu.
in waar dan die krachtige ondersteuning?
deze wel zoo krachtig? We hebben een adres
123 ingezetenen met mijnheer Boogaard uit Soe-
oude aan het hoofd. Die 123 ingezetenen behooren
lot een 400tal dat zich vroeger aaneengesloten had
het Harmonie-gebouw te stichten. Ondanks eene
OTradering in den Burg om een adres tot adhaesie
aan het tegenwoordige plan in te dienen; ondanks
alle moeite om dit adres met vel© handteekeningen
Hrzieu te krijgen, hebben dit van de 400 ingezete-
Im 275 niet gedaan.
mag daaruit dus afleiden dat die met het plan
ingenomen zijn.
iu nu nog een enkel woord over die Engelsche
ting!II iets dat zoo zelden hier vertoond is ge
lden'.
artikel 9 van de grondwet door die ijverige
[rstanders wel in het oog gehouden, bij de aan-
ran een adres door personen die zelf erkend
'beo dat ze zich niet geroepen gevoelden aan de
lene tafel? Spr. betwijfelt het en zou dus kunnen
fstelleu om ten opzichte van het adres over te
n tot de orde van den dag.
'Hui dit adres beduidt ook weinig.
Na zooveel dagbladpraatjes, na zooveel pogingen
het plan op te hemelen, is men er in geslaagd
0 menschen op een meeting te krijgen die éen
msch uitdrukten, en 123 op een adres, dat is bijna
0 tegenover 3000 belastingschuldigen,
kan men dan zeggen, dat de publieke sympathie
li zoo krachtig heeft geuit
Ea dau vraagt hij ten slotte of art. 45 der gemeen-
ifl vet den Baad zoo sterk mag doen hechten aan hetgeen
iten de vergadering geschiedt?
De heer Iiubrecht stelde nogmaals de wezenlijke
jBhoel'te hier ter stede aan een ruim gebouw in het
lichthij gaf den heer Lezwijn de verzekering, dat
de Commissie van Eabricage de vaste overtuiging
Hesterde, dat het plan voor f 45,000 kan worden
ui erd, en achtte de vrees, dat dit niet zou kun-
Jiea, ongegrond en onbewezen.
■He heer Hartevelt heeft een woord te wisselen
met den heer Dercksen. De steun van het plan van
buiten is eerst gekomen, nadat het voorstel van
B li-, en Weth. bij den Baad was ingediend. Hij
|zag geen verband tusschen de 400 ingezetenen die
vpor bet Harmonie-gebouw gestemd waren en de 123
g] teekenaars van het adres tot adhaesie aan de voor
telde verbouwing, omdat het Harmonie-gebouw
jheel iets anders was.
Voorts achtte hij zich gedrongen, ja hij gevoelde
het te moeten opkomen tegen de beleediging welke
heer Dercksen zijn mede-ingezetenen had aange-
door te zeggen, dat ja op invitatie concerten
©ei menschen kwamen, en anders niet omdat men
geen geld voor over heeft.
Hit is niet zoo. Wanneer er goede concerten wor-
gegeven, dan komen veel menschen en vele blij-
•n ook weg wegens de slechte localiteit.
Hij heeft zeer veel sympathie voor het plan van
commissie van fabricage, maar hij zou ook gaarne
ien dat de kosten werden gevonden door het sluiten
eene leening, en niet door verkoop vaninschrij-
ing. Er bestaat volstrekt geen bezwaar tegen eene
■ening. Al zouden we nog twee nullen achter de
15.0U0 plaatsen, dan zou de leening nog binnen
II uren volteekend zijn.
Overigens is hij tegen exploitatie van publieke
smakelijkheden door de gemeente, maar ziet dit
|met in de exploitatie van dit gebouw, tenzij het
|>uffet verpacht worde.
He heer Goudsmit, zal de vraag beantwoorden of
1 Leidsche ingezetenen te zeer gedrukt worden door
1 som die thans gevergd wordt En dan geloofde
\j» dat bij de toestand van deze stad, bij een budget
F'au 4 ton, een som van f 2000 meer in het jaar noch
djpend noch drukkend was.
J Er is behoefte aan hetgeen wordt voorgesteld. De
I dacht dagteekent niet vau gisteren of eergisteren maar
ran 20 jaren herwaarts.
Nu B. en W. voorstellen die zaal te bouwen, zal
daardoor eene wezenlijke behoefte worden vervuld.
He geheele burgerij zal er van profiteeren; want
kunsten en wetenschappen met hare heilrijke gevol-
en zullen bevorderd worden. De uitgave zal dienen
"Ffn strekken ten nutte van de gansche burgerij zonder
I uitzondering. Maar als men de vraag doet wie zal de
I meerdere belasting betalen, dan kan men gerust zeggen
voor ,s/16 door die burgers, welke van de zaal zullen
■profiteeren. Noch min- noch onvermogenden zullen
■meer gedrukt worden.
Wat wil de burgerij?
Is de geest der burgerij er voor of er tegen?
^eer zeker bet eerste. Eén stuk in een der Leidsche
(ID au
Couranten geteekend door Anonymus is het eenig
teeken van leven geweest van tegenstanders.
En nu gaat het niet op te redeneeren als de heer
Dercksen, dat die niet voor het voorstel geteekend
hebben er tegen zijn.
Uit het niet teekenen kan niets opgemaakt wor
den, maar wil men dit doen, dan komt men tot de
stelling dat de niet-teekenaars er voor zijnwant
waren zij niet voor het voorstel wegens de verhooging
der belasting, dan zouden wel adressen zijn ingediend
waarin dit uitgedrukt stond.
Men vergt van de burgerij maar ƒ2000 meer. Dat
is voor Leiden niet veel. Men vergt die som om te
bevredigen een algemeen erkende behoefte.
Die som zal door die belastingschuldigen opgebracht
worden, die gaarne zullen bijdragen tot de verfraaiing
en het nut der stad.
Als de burgerij wil betalen, dan moeten wij niet
zijn, plus royaliste que le roi; dan moeten wij de
burgerij niet beschermen tegen haar eigen spilzucht.
De eenige vraag is alzoo bij zulk eene kleine be
lasting vermeerderingZal het geld nuttig besteed
en aan de behoefte voldaan worden? Dan bestaat
er geen bezwaar.
De heer Buys, had verwacht dat de heer Goud
smit het bezwaar van den heer Dercksen zou bespro
ken hebben, ontleend aan art. 9 der grondwet. Nu
hij dit niet heeft gedaan en de lieer Dercksen ge
vraagd hoe de juristen over de petitie dachten, mag
hij niet de verdenking op de onderteekenaren van
het proces-verbaal der meeting laten kleven of zij iets
gedaan hebben in strijd met de grondwet. Het zou
tevens zijn een verdenking, geladen op den voorzitter,
want als de petitie in strijd was met de grondwet
had hij haar ter zijde moeten leggen.
Hoe er te twijfelen valt aan de grondwettigheid
van het adres is zeer moeielijk te begrijpen. "We
hebben hier 21 personen dio een wensch ^onderteeke-
nen, uitgedrukt in eene meeting. Iedereen ondertee
kent een adres voor zijn eigen persoon, en dus niet
uit naam van meerderen. Hij zal er niets meer bij
voegen.
Wat de zaak betreft wenscht spr. alleen te zeggen
dat hij niet tegen eeue leening is, maar acht het
beter de wijze ran dekking nog niet uit te maken.
Waar de financieel© commissie gesproken heeft van
de wenschelijkheid van eigen beheer, dan heeft zij
op het oog, dat de gemeente niet worde kasteleinesse.
De heer Eigeman, verklaart dat zijn financieele be
zwaren niet zijn opgelost.
De heer Dercksen bakt zoete broodjes ten opzichte
der invitatie-coucerten en blijft, wat de grondwettige
quaestie betreft, beweren, dat men door eene behen
dige redactie niet is gerallen onder de termen van
art. 9 der grondwet; maar toch in strijd met den
geest der grondwet heeft gehandeld.
De heer Van Heukelom merkt op, dat een argu
ment over het hoofd is gezien. Ware het alleen
quaestie van vermaak, dan zou er misschien iets
tegen zijn; maar met de zaal worden nog andere
doeleinden bereikt. De zaal wordt een middel tot
opvoeding der mindere standen. De volksvoorlezingen,
waartoe de tegenwoordige zaal te klein en ongeschikt
is, zullen er in worden gehouden. Beeds uit dit oog
punt is de uitgave gerechtvaardigd.
De voorzitter bestrijdt het staatsrechterlijk be
zwaar van den heer Dercksen en beveelt de aanne
ming van het voorstel aan.
Nadat de heer Eigeman verklaard had dat zijn
stem juist afhankelijk was van de wijze van dekking
der kosten en de voorzitter zeide dat er maar twee
wegen open waren, leenen of inschrijving verkoopen,
werd het eerst in omvraag gebracht.
1°. Of de zaal zal verbouvjd worden in den geest van
het voorstel van B. en Ws9
Aangenomen met 16 tegen 5 stemmen.
Voor, de heeren Du Bieu, Van Outeren, Krantz,
Van Wensen, Wttewaal, Le Poole, Van Heukelom,
Bijleveldt, Goudsmit, Buijs, De Fremery, Hartevelt, I
Stoffels, Tollens, Hubrecht en de Voorzitter. j
Tegen, de heeren Cock, Dercksen, Lezwijn, Eige
man, en Tieleman.
2°. Of de wijze van dekking der kosten nader zal
worden bepaald9
Aangenomen met 19 tegen 2 stemmen.
Tegen de heeren Dercksen en Eigeman.
De volgende voorstellen werden meerendeols een
parig goedgekeurd als daar zijn
a. Suppletoire staat van begrooting, dienst 1870.
b. Staat van af- en overschrijving, dienst 1870.
c Voordracht tot het beschikbaar stellen eener
som van f 300, ter beteugeling der pokken-epidemie, j
d. Suppletoire staat van begrooting van het werk
huis, dienst 1870, en idem op de gemeentebegrooting
van dat dienstjaar.
e. Voordracht tot den openbaren verkoop van
boomen en hakhout.
f. Suppletoire staat van begrooting en staat van
af- en overschrijving, dienst 1870, van het Evange
lisch Luthersch Wees- en Oudeliedenhuis.
Niets meer aan de orde zijnde wordt de vergade-
i ring gesloten.
LAATSTE BERICHTEN.
Utrecht, 11 Maart. Het Utrechtsch studenten
korps heeft gisterenavond, na langdurige discus
tien, verworpen het door eenige leden, met het
oog op de sludenten-societeit, het studentencon
cert, de feesten, enz., gedane voorstel, om te
verklaren dat de tegenwoordige toestand van het
korps van dien aard is, dat het geen recht van
bestaan meer heeft, maar het heeft besloten tot
de verklaring, dat die toestand verbetering ver-
eiicht, en verder eene commissie benoemd aan
middelen tot verbetering van dien toestand om
te wijzen.
THERMOMETER VAN FAHRENHEIT.
morg.
morg.
nam.
nam.
u am.
avond
avond
5 u.
8 u.
12 D.
4 o.
5 u.
8 n.
10 n.
V rijdag
45°
40'
36"
Zaterd.
42»
44'
48°
46°
Wind: Zaterdag Z. W.
Voor de talrijke bewijzen van deelneming in
ons zeer smartelijk verlies, betuigen wij onzen
hartelijken dank.
W. SCHEFFER.
O. M. SCHEFFEll, Willer.
Leides, 11 Maart 1871.
Voor de TÏFHUS-LIJDER9 te Egmond aan
Zee nader ontvangen van 5 tot en met 10 Maart:
Door Mej. DUTILH (Hooigracht), ran Z. 5;
L. ƒ5; P. T. ƒ5; N. N. plaksel; N. N. 4 11. bes
sennat; D. 2 lappen geruit pluksel.
Door Ds. INCKEL, van eene Kinder- en Vrien
denpartij 8; N. N. ƒ5 en 6 fl. bessennat; W. M.
P. fl0; A. E. 10; N. Z. f25.
Groot is de behoefte aan bessennat, kompres-
sen en windsels.
Dank aan allen, die een hart hebben voor het
zwaar geteisterde Visschersdorp.
VAN DE LEDEN DEZER KIESVEREENIGING
op Donderdag, den 16 Kaart 1971,
's avonds te 8 uren,
in het gebouw der maatschappij
Tot blut van 't Algemeen"
De leden worden uitgenoodigd, getrouw op te
komen tot deze vergadering.
Er bestaat gelegenheid tot introductie van nieuwe
leden.
Nadere informatiën bij den Boekhandelaar
P. SOMERWIL, Breêstraat.
liet Bestuur maakt aan de Leden en Begunsti
gers bekend, dat de Schoen- en Laarzen winkel
op Woensdag 15 Maart a. s. verplaatst zal wor
den van de Hoogewoerd naar de Waterstecg,
hoek Nieuwen Rijn.
Bovengenoemde Affaire wordt in ieders gunst
op nieuw beleefdelijk aanbevolen.
Namens het Bestuur:
W. MARIJT, President.
W. F. WIJTING, Secretaris.
Aan den Winkelier P. LOEBER wordt op dien
datum zijn gevraagd ontslag verleend uit boven
staande Vereeniging en op nieuw aangesteld
H. v. d. ZEEUW.
Laatste lloogduilschc Opera-Voorslelling.
Directeur LOUIS 9AAR.
Kaandag 13 Kaart 1871:
Romantische Volks-oper in 4 Acten. Dich-
tung von Fr. Kind. Musik von C. M. Weber
Zeil der HandlungNach dem ÜOJahrigen Krieg.
Aanvang ten 7 are.
Prijzen der plaatsen:
Loges f 2.Baignoires f 1.50. Parterre ƒ1.20.
Galerij f 0.60.
Plaatsen kunnen besproken worden op Zaturdag 11
Maart en op den Speeldag pan 101 uur.
Xekstboekjes te verkrijgen bij de Buj*oauli«te
Bij de gehouden veiling ten huize van J. HOO-
GEVEEN, Kastelein aan den Hoogen Rijndijk
onder Soeterwoude, ten overstaan van den te Leiden
residerende» Notaris Mr. J. L. KL A VER WIJDEN,
is het 11UI8 met STALLING, ERF en TUIST,
genaamd uZomerlust"waarin Kofpjkuit, aangenaam
gelegen aan den Hoogen Rijndijk onder Soeter
woude, nabij de Meerburgerbrug, op 20 minuten
afstand van Leiden, Wijk H, N°. 61, ter grootte
van 20 roeden, 75 ellen, in bod gebragt
opƒ3200.
De afslag zal plaats hebben terzelfder plaatse
op Dingsdag den 14d™ Maart 1871, des voormid-
dags ten 11 ure, terwijl inmiddels inlichtingen
te bekomen zijn en verhoogingen zullen worden
aangenomen ten kantore van voornoemden Notaris.
A. W. SIJTHOFF, te Leiden, en D. A. THIEME, te Arnhem, zullen uitgeven-
ONDER REDACTIE VAN
Ilcl uitvoerige Prospectus cd hel plan van uitgave, zal binnen weinige dagen algemeen
worden verzonden.
's-Gravinhaqe, 11 Maart. Per Telegraaf) De
Regeering heeft geantwoord op bet eindverslag
der Tweede Kamer over de Indische begrootiog
voor 1871. De Minister van Koloniën meent dat
niets beter geschikt zal zijn om de teleurstelling
en de verkeerde opvattingen, door de schorsing
opgewekt, te beëindigen, dan eene spoedige wet
telijke beslissing omtrent de toepassing van de
reorganisatie der Preanger-regentschappen. Wordt
de machtiging tot invoering nogiri Maartin Indië
ontvangen, dan zijn, volgens van daar verstrekte
inlichtingen, geene overwegende bezwaren te
wachten. De uitslag van de eerste koffieveiling in
dit jaar cn de loop der prijzen toonen aan, dat
indien de maatregel betreffende de Preanger, nog
in 1871 wordt ingevoerd, en de belasting op het
rijstgewas aldaar op een minder bedrag dan de
opbrengst moest worden geraamd, het verschil
wel voor het loopende jaar door de hoogere op
brengst van den verkoop van koffie opgewogen
zal worden.
De Koning zal Maandag a. s. te halfzes ont
vangen eene commissie uit de Tweede Kamer,
tot aanbieding van de lijst der candidaten voor
het lidmaatschap van den Hoogen Raad. Het
getal pokkengevallen beliep deze week 153zijnde
10 minder dau in de vorige week.
een fraaie Collectie GAi-OmiËNEiTEI in Verduld, Koper.
Brons en Kristal, STUDEER- en KAITOOKLANPEl, GAS-
UEELUEW enz., enz.
de nieuwste soorten BALEOA'i, KAPPEi, SCHOTELS, GAS-
*CIIAALTJES, KRISTAL, GLAZEN, EUMEVOIRS enz. enz.'
benevens alle soorten van GASBRAADERS.
