:V. 3399.
Donderdag
A°. 1871.
9 Maart.
LEIIISCI
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden per 3 maandenƒ3.00.
Franco per post3.85.
Afzonderlijke Nommers0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zen- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVKRTBNTIKN.
Voor iederen regelj 0.15.
Grootere letter» naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Lelden, 8 Waart.
IVij vernemen dat de belangrijke, misschien
1 eenige verzameling van brochures en andere
kken betreffende de April-beweging, van wij-
en den heer M. L. de Voogt, in leven predikant
ie Haastrecht, waarvan deze in het vorig jaar
I den boekhandelaar Beyers te Utrecht een
■phabetisehe catalogus heeft uitgegeven, door
rön broeder aan de Maatschappij der Nederland
se letterkunde ten geschenke is gegeven.
Iijn wij goed ingelicht, dan telt de rederijkers
ier Tollens, van wier oprichting wij laatst
met een kort woord gewag maakten, reeds een
■tiental leden, waarvan zes werkende en negen
oelvone. Ook zou het plan bestaan, om, mocht
de rereeniging sympathie genoeg vinden, gedu
rende de maanden September tot en met Februari,
Mlengevvone vergaderingen met introductie in
een der zalen van het Heeren-Logement de Burg,
telhouden. Wij juichen dit plan zeer toe, immers,
niet alleen dat de leden daardoor meer gewoon
raken om in bet openbaar te spreken, iets wat
toch altijd het hoofddoel der rederijkers-kamers
moet zijn, maar ook omdat dit hun tot een prik
kel moet dienen om zich goed en flink te oefe
nen. len einde vele en herhaalde blijken van
gldkeuring te mogen ontvangeD. Wij nemen dus
de vrijheid deze vereeniging nog eens en drin
gend in de belangstelling der Leidsche burgerij
nart de bevelen, en hoopen later nog dikwerf in
gelegenheid te mogen zijn, om te kunnen gewa
gen van de groote bloei en ontwikkeling dezer
nieuwe rederijkers-kamer.
ftJit 's-Hertogenbosch wordt aan het Vaderland
hgt volgende geschreven
„De verkiezingsstrijd schijnt in onze kerk
it.-Jan) reeds aan te vangen. Verleden Zondag
■i Febr.) althans werd den beminden geloovi-
jn medegedeeld, dat er des Zondags in de hoofd-
negen predikatiën over de liberalen zullen ge-
luden worden. We zullen dus a. s. Juni wel
len, wat liberalen zijn, en ons zeker wachten
om op dat „afschuwelijke" ras onze stem uit te
ngen. De eerste predikatie behandelde de vol
gende punten, die ook wel 't onderwerp zullen
zijn der volgende, gelijk zij al ontelbare malen
■mderwerp van predikatiën waren: 1*. 't „on
een liberaal katholiek; 2°. de „goddelooze"
ooi; 3°. de „afschuwelijke" pers.
HAd lum. De liberaal Kath. legt zich niet neder
bij de uitspraken der R. K. kerk en houdt daar
door op tot de kerk te behooren. Zij zijn afge-
sneuen als dorre takken.
^lAd 2um. De school is den liberaal 't vreese-
lijk middel om 't jonge geslacht en daarmede 't
menschdom te bederven. Daar wordt van geen
God gesproken en daarom zullen die kinderen
als volwassenen God niet kennen en dienen. En
wie geen godsdienst heeft, moet slecht zijn. Hij
zeh (de prediker) zou tegen diefstal enz. niet op
zien, als de godsdienst hem zulks niet verbood.
I/De tegenwoordige toestand van Frankrijk doet
ons zien, waarheen de openbare goddelooze school
ons laod voert.
H„Ad 3um. De couranten brengen de besmettin
gen in alle kringen. Uw orgaan is op 't oogen-
Jk 't meest goddelooze. Vroeger dacht ik,
iai het Handelsblad 't monopolie van goddeloos-
id had; 't werd toen alleen genoemd. Nu hoo-
we vooral op Hel Vaderland smalen, dat in
deloosheid den „vuilaardigen" Rotterdammer
re overtreft. En weet ge, beminde geloofs
boten, welken verderfelijken invloed een
jwade" courant op u heeft? Twee professoren
|n de Leuveusche Universiteit lazen de Indépen-
!C« met het doel hem te bestrijden, en zie, na
6 weken moesten zij verklaren, dat hun kin-
•rlijk (kinderachtig?) geloof geschokt was. (Dat
Xpurbeeld doet zeer dikwijls dienst in deze pre-
atiën). Hoe zoudt ge den man verachten, die
jodenkind opnam en verzorgde en toch toe-
Ik dat dit kind onzen H. godsdienst dagelijks
potte en lasterde; erger handelt hij die de
"bladen in huis toelaat, alsDe Rotierdammer,
Vaderland, Het Handelsblad en De Arnhemmer.
ft laatste argument komt ook telkens te berde,
|ewel men het vroeger meer aau de paters
'Suiptoristen overliet).
Prik geloof dat, als de heeren kapelaans konden
Waarnemen hoeveel menschen van hun getier
Wars worden, hoe de ietwat ontwikkelde 't ab
surde van hunne redeneering wel moet inzien,
zij een weinig voorzichtiger zouden zijn met dat
fulmineeren op het liberalismus. Of gehoorzamen
zij misschien aan hooger bevel, wat ik haast ver
moeden zou uit de woorden, die een der heeren
voor eenigen tijd «prak, vóór hij tot den „uit
val" kwam."
Uit Boskoop wordt gemeld dat op de 14 inzen
dingen vruchtboomen, door de Pomologische ver
eeniging aldaar, op de tentoonstelling van vrucht
boomen te Haarlem, van wege de Holl. Maat
schappij van Landbouw, twaalf bekooningen zijn ten
deel gevallen en wel 7 eerste, 4 tweede en 1
derde prijs.
Men verneemt thans met meerdere zekerheid,
dat, in overleg met eenige deskundigen en ver-
trouwde vrienden, door den ingenieur De Quartel,
na rijp beraad en na beoordeeling der overgelegde
certificaten ztju gekozen, de navolgende heeren,
om hem, denkelijk in Juni te vergezellen naar Peru,
Chili en Bolivia, ten einde aldaar staatsspoorwegen
en havenwerken aan te leggen: als ingenieurs,
de heeren Berner, Proost, Van den Bosch en Van
der Sterr. Als adjunct-ingenieurs: de heeren Bruins,
Lokker, VVeehuizen, Jonkergouw, Huijdecoper,
Cornelissen, De Quartel Jr. enz. Dat de ingenieur
De Quartel in de maand December 1870 aan de
regeering in Peru heeft voorgesteld in November
1871 als ingenieurs en adjunct-ingenieurs te laten
volgen de beeren Vernimmen, Burkink, Van
Kluijve, Van Hoorn, Jarman, Cöster, Meijer, Rit-
sema, De Jongh, Snetlage, Messer, Ten Doesschate
Geveke, enz. In Maart of April kan hierop ant
woord worden ontvangen. In Mei 1872 zal het
verder benoodigde personeel overkomen, in overleg
met den Minister van Buitenl. Zaken.
Door den ingenieur De Quartel zullen zoowel
in Nederland als in Engeland voorloopige con
tracten worden opgemaakt tot het leveren in 1872
en volgende jaren, van spoorstaven, bouten, loco
motieven, goederen en personenwagons, ijzeren
bruggen, los- en hijschkranen, kabels voor een
kabelspoorweg enz. alles onder nadere approbatie
van den Minister van Openbare Werken in Peru.
Bereids hebben zich eenige fabrikanten uit
Nederland en België aangemeld, ten einde de
Europeesche producten van nijverheid in Peru,
Chili en Bolivia over te brengen.
Bij Zr. Ms. besluit van den 23sten Febr. is be
paald, dat aan de officieren, die ten gevolge van
het overcompleet geraken door de opheffing der
betrekking, of door de geheele of gedeeltelijke
ontbinding van het korps waartoe zij behooren,
bij terugkomst uit krijgsgevangenschap, wanneer
er geen vacatures in hunnen rang bestaan, of bij
tijdelijke ongesteldheid welke hen ongeschikt
maakt om dienst te doen; en alzoo krachtens de
punten 2, 3 en 4 van art. 38 der wet van 28
Aug. 1851 (Stbl. N°. 128) op non-activiteit zijn of
worden gesteld, gedurende den tijd dat zij in die
positie verblijven, de schadeloosstelling voor zoo
danig aantal rations fourrages wordt toegekend,
als waarop zij bij hun korps present zijnde aan
spraak zouden kunnen maken.
De Minister van Oorlog heeft ter kennis van
de betrokken militaire autoriteiten gebracht; dat
de lichting der militie voor 1871 bepaald is
op 11,000 man, waarvan 600 voor de dienst ter
zee; dat het aandeel van elke provincie in die
lichting, over de verschillende korpsen verdeeld
is; dat de voor de zeemilitie te bestemmen lote-
lingeu in mindering gerekend moeten worden
van het aantal manschappen aan de gewone
regementen inlanterie toe te wijzen, in evenre
digheid van het bij elk regement in te lijven
getal; dat voor de verdere uitvoering van het
werk dezer lichting verwezen wordt naar de
voorschriften en bepalingen, vervat in punt 3, 4,
6 en 8 van de dispositie dezerzijds, van den 26sten
Febr. 1864; dat bij de cavallerie geen milicien-
plaatsvervangers boven de 25 jaren oud, mogen
worden ingedeeld, tenzij deze bij het wapen ge
diend hebben; dat bij regementen vesting-artil
lerie zooveel mogelijk miliciens behooren te wor
den ingelijfd, die herkomstig zijn uit de gemeen
ten waar de schutterij geheel of gedeeltelijk
voor de dieDSt der vesting-artillerie bestemd is,
eu verder loteliugeu, die in vestingen of kust
plaatsen te huis behooren; zullende daarbij van
de bepaalde lengtemaat in zooverre kennen
worden afgeweken, dat manschappen, niet kleiner
zijnde dan 1.64 meter, nog bij die artillerie toe
gelaten worden; terwijl omtrent de uitvoering
van dezen maatregel in het jaarlijksch verslag
der provinciale adjudanten volledige opgave ge
wacht zal worden; dat te dezen jare bij de drie
regimenten vesting-artillerie en het bataljon mi
neurs en sappeurs geen plaatsvervangers inge
deeld zullen worden; dat de miliciens, zooveel
doenlijk behooren te worden ingelijfd bij korpsen
of onderdeelen daarvan, garnizoen houdende in
óf nabij de woonplaats dier manschappendat,
bij besluit, door Z. M. bepaald is, dat de te dezen
jare bij het wapen der infanterie, de regimenten
vestingartillerie, het korps pontonniers en het
bataljon mineurs en sappeurs in te lijven man
schappen, tot eerste oefening acht maanden onder
de wapenen gehouden zullen worden, terwijl
de tijd van eerste oefening van de manschappen,
bij de regimenten huzaren, veld- en rijdende
artillerie in te deelen, zich tot het einde van het
eerste jaar van hunnen diensttijd zal uitstrekken.
De Minister van Oorlog heeft bepaald, dat de
onderofficieren, korporaals, trompetters en man
schappen van het reg. rijd.-art., alsmede onder
officieren, korporaals en trompetters van het reg.
veld-art. voortaan gewapend zullen zijn met de
sabel N°. 3, cavallerie van model.
De Minister van Oorlog heeft bepaald, dat bij
het aanwerven van rekruten de engagements
akten moeten worden ingevuld, door de zorg
van hem, die, overeenkomstig het bepaalde bij
Zr. Ms. besluit van den 23 Oct. 1867, bij het
aannemen van een rekruut het Rijk vertegen
woordigt.
De Minister van Oorlog heeft de betrokken
korps-kommandanten gemachtigd, daar de boven-
hellingmaten voor de kromte der kolf N°. 1, tot
geweren, door het meer voorwaarts geplaatst
vizier der aehterlaadgewereu N°. 1, voor die wa
pens niet meer bruikbaar zijn, de uitsnijding
voor het vizier dier maten door de geweermakers
zooveel naar boven te doen opruimen, dat het bij
de transformatie meer voorwaarts gebracht vizier
ook nu weder kan worden omvat.
De miliciens van de lichting 1871 ten getale
van 11000 man, zullen worden verdeeld als volgt:
infanterie S645 man, als bij het reg. gren. en
Jagers 695; 1ste reg. 950 2de reg. 900; Sde reg.
950; 4de reg. 1100; 5de reg. 1050; 6de reg. 1050;
7de reg. 1000; 8ste reg. 950; cavallerie 405
man, als bij het 1ste reg. huzaren 90; 2de reg.
130; 3de reg. 90 en 4de reg. 95; artillerie
1850 man, als bij het reg. veld-art. 500; 1ste reg.
vest.-art. 400; 2de reg. 400; 3de reg. 410; het reg.
rijd.-art. 80; het korps pontonniers 60; terwijl
bij het bataljon mineurs en sappeurs 100 man
ingedeeld zullen worden.
De kapitein F. C. P. Donnadien van het 2de
bat. en de 1ste luit. L. H. Huigens van het dep.
6de reg. inf. zullen den eerstkomenden cursus der
normaal-schietschool bijwonen.
Het Spaansche onderwijsblad Anales de Primere
Ensenanza deelt mede, dat men zich bij de regee
ring druk bezig houdt met het ontwerpen van
plannen voor flinke schoolgebouwen. De daartoe
benoemde commissie heeft bij den minister eenige
voorwaarden, die haar bij 't bouwen der scholen
noodzakelijk schijoen, voorgesteld. Daaronder
komen o. a. voor:
Geen lokaal mag meer dan 120 kinderen be
vatten, voor elk kind 75 vierk. deciin. oppervlakte,
3 kub. meters inhoud, 14 vierk. deciin. licht, een
overdekte speelplaats, de muren met kalk bestre
ken en lichtgroen gekleurd de vloer der ver
trekken minstens 80 cent. boven den beganen
grond enz. al 't andere in denzelfden geest.
Volgens de Zaanl. Courant, is de persoon, die te
Velsen de huur heeft opgezegd aan twee veld
wachters, die tegen zijn zoon proces-verbaal had
den opgemaakt wegens jachtovertreding, Jhr
Boreel van Hoogelanden, oud-commissaris des
Romngs in Noord-Holland, oud-lid der Tweede
Kamer.
ter beschikking gesteld van den comm. en inspect,
van het korps mariniers.
„Volgens bericht van Zr. Ms. gezant te Berlijn
is, te beginnen met 6 Maart, het verbod om zekere
artikelen gedurende den oorlog uit te voeren,
voor al die artikelen opgeheven. De daartoe noo-
dige bevelen zijn reeds overal gegeven."
Met ingang van den 20sten dezer wordt op lie
Rijkstelegraafkantoor te Tilburg de doorloopende
dagdienst met beperkte Zondagdienst ingevoerd.
Op de Zon- en daarmede gelijkgestelde feest
dagen zal dat kantoor dus open zijn van 8 tot
9 ure voor- eu van 1 tot 3 en 7 tot 9 ure na
middags.
De 1ste luitenant bij het korps mariniers M.
C. Koning, laatst behoord hebbende tot lieiesca-
der in Oost-lndië eu van daar den lsten dezer
in Nederland teruggekeerd, wordt met dat tijdstip
Z. M, heeft aan den heer H. Polano vergun
ning verleend tot het aannemen en dragen der
versierselen van ridder der Danebrogsorde, hem
door Z. M. den Koning van Denemarken ge
schonken.
Z. M. heeft aan H. M. Bremmer, op zijn daartoe
gedaan verzoek, eervol ontslag verleend als notaris
te Schiedam, en is benoemd tot notaris binnen
het arrondissement Rotterdam, ter standplaats de
gemeente Schiedam, H. W. M. Roelants, cand.-not.
aldaar, een en ander in te gaan met 1 April 1871.
Z. M. heeft aan Mr. H. H. Geradts, op zijn
daartoe gedaan verzoek, met ingang van 1 April
1871, eervol ontslag verleend als raadsheer in den
Hoogen Raad der Nederlanden, onder dankbetui
ging voor de vele diensten door hem in verschil
lende rechterlijke betrekkingen den lande bewezen.
Z. M. heeft met ingang van den llden daaraan
volgende, de officier van gez. der 2de kl. bij de
zeemacht W. Littel bevorderd tot officier van gez.
lste kl., met bepaling dat hij zal rang nemen
tnsschen de officieren van gez. der lste kl. H. van
Stockum en L. P. Vlaanderen.
BINNENLAND.
Amsterdam, 7 Maart. De commissie van toezicht
over het kunst-museum van het Paleis voor Volks
vlijt heeft eene circulaire rondgezonden, waarin als
het doel der daarstelling van een kunst-museum
wordt opgegeven.
„Bevordering der kunst door aankweeking van
kunstzin en schoonheidsgevoel en behartiging der
belaDgen des kunstenaars, door hem bij het groote
publiek meer bekend te maken, en daardoor de
waardeering zijner talenten te bevorderen."
Het museum neemt voor zijne rekening alle
kosten van toezending, verzorging, verzekering,
terugzending enz. terwijl in geval van verkoop
den inzenders 5 pCt. der opbrengst in rekening
gebracht wordt, om na aftrek der onvermijdelijke
kosten, te strekken ten behoeve van eenig kun
stenaarsfonds. Het museum is, geopend zijnde,
toegankelijk voor alle bezoekers van het Paleis van
Volksvlijt.
Door B. en Ws. is aan den gemeenteraad
eene voordracht tot eene nieuwe verordening op
het brandwezen iDgediend. Het dagelijksch be
stuur heeft zich daarbij het volgende ten doel
gesteld.
1°. meerdere bluschvaardigheid2». betere mid
delen van mededeeling en waarschuwing; 3°. hetere
blusch- en redmiddelen; 4°. meerdere discipline
bij, en betere oefening van het personeel in 't
algemeen.
De inrichting der brandweer te Berlijn, Ham
burg, Brussel, en Antwerpen zijn voor deze ont-
werp-verordening geraadpleegd. In hoofdzaken is
die van Hamburg, welke niet als in andere ste
den op militairen voet is georganiseerd, gevolgd.
De grondslagen der voorgestelde organisatie zijn
volgens de memorie van toelichting de volgende:
Voortdurende bewaking der stad, door het vesti
gen en bezetten van posten op verschillende plaat
sen; telegrafische verbinding van die posten met
een centraal punt; oprichting van een betrekke
lijk klein korps vaste brandweer; verbetering
van het materieel, door vervanging van een ge
deelte van het bestaande, door hetere brandblusch-
middelenafschaffing van de geheele bestaande
organisatie en in verband daarmede, ontslag van
het thans dienstdoende personeel.
Volgens eene gedetailleerde begrooting zal de
voorgestelde regeling bij de oprichting f 102340
en verder jaarlijks ƒ88,000 kosten.
's-Gravenbaoe, 8 Maart. Heden herdenkt alh er
Carel van Leeuwen, met zijne echtgenoute, kin
deren en kleinkinderen zijn 56jarig huwelijk
op den leeftijd van 75 jaren.