DOCTRINA.
De rundveestapel van Nederland bestond op
ultimo December 1869 uit 1,401,910 stuks, en
wordt op een waarde van niet minder dan
180,148,600 geschat. In Friesland werd het meeste
rundvee aangetroffen, nl. 209,377 stuks, daarna in
Zuid-Holland, 206,146 in Noord-Brabant 177,895, in
Gelderland 174,430, in Noord-Holland 145,609, in
Overijsel 121,790, in Groningen 96,197, in Utrecht
81,380, in Limburg 70,273, in Drenthe 63,887 en
in Zeeland 54,926 stuks.
van Binnenlandsche Zaken is, met ingang van 1
ilaart 1871, aan den opzichter van den water
staat der 1ste kl. W. G. Bloem, op zijn verzoek,
eervol ontslag verleend.
De Staats-Couranl behelst het verslag over den
staat der Koninklijke Bibliotheek gedurende het
jaar 1870.
In dit verslag komt het volgende voor:
„Plicht is het afzonderlijk te melden, dat het
Ministerie van Koloniën door een algemeenen
maatregel, in 1870 genomen, deze bibliotheek
verrijkt met de voornaamste boekwerken welke
in onze Oost-Indische bezittingen het licht zien
en welke, zonder dezen weldadigen maatregel,
slechts moeielijk en met veel kosten zouden te
verkrijgen zijn.
Hét geheel der welkome aanwinsten wordt
echter verre overschaduwd door de gift, welke
mejufvrouw J. M. Bogaers te Rotterdam op den
19den September 1870 met de grootste voorko
mendheid aan de Koninklijke bpekerij heeft aan
geboden. Iu de bewustheid dat zij, zoodoende,
handelde in den geest haars vaders, Mr. A. Bogaers,
wien de verspreiding van kennis en de beoefe
ning der letteren zoo zeer ter harte gingen, en
die aan de Nederlandsche letteren iu 't bijzonder
zijn naam op zoo eervolle wijze heeft verbonden,
heeft mejufvrouw Bogaers mij uitgenoodigd om
uit de rijke boekverzameling, door haren vader
nagelaten, eene keus te doeu van die werken'
welke voor de rijksboekerij van belang mochten zijn.
Met machtiging van Uwe Excellentie heb ik
toen, de belangen der mij toevertrouwde boekerij
met bescheidenheid in 't oog vattende, uit de
bibliotheek van wijlen Mr. A. Bogaers naar hier
doen overbrengen ongeveer 3500 boekdeeleni
meestal (met uitzondering hoofdzakelijk van
reeksen tijdschriften) goed of sierlijk gebonden
en welke hier vooral de vakken van Nederland
sche, Fransche, Italiaansche en Spaansche taal,
letterkunde en geschiedenis aanvullenen
daarenboven zeven en veertig handschriften op
perkament of papier, belangrijk voor de Neder
landsche taalstudie, éen handschrift op lontarbla-
den, acht autografen, een tachtigtal drukwerken
gedurende de eeuw, waarin de typographische
boekdrukkunst ontstond, ter perse gelegd en twee
en dertig plaatwerken van meerderen of minderen
omvang."
Van het Departement van Financiën zijn we
der ter mededeeling bij de Staats-Couranl ontvan
gen eenige uittreksels uit de verzameling van
consulaire en andere berichten en verslagen, uit
gegeven door het Ministerie van Buitenlandsche
Zaken (jaargang 1870, deel II en 111).
Consulaat der Nederlanden te Ludwigshafen a/R. Jaar
verslag over 1869.
Koepok-inenting. Deze is in Beieren verplichtend
en derhalve de niet-inenting strafbaar.
In 1869 bedroegen de openbare inentingen in
Beieren 127,166, waarvan slechts 620 zonder ge
volg; van de 4703 particuliere inentingen bleven
slechts 73 zonder gevolg. Van de 22,000 revacci-
natiën was de helft met resultaat. Men vaccineert
ingeval van niet-vatting immer drie maal.
In Rhijn-Beieren, met eene bevolking van on
geveer 600,000 inwoners, hadden in 1869 18,000
inentingen plaats, waarvan slechts 28 zonder ge
volg.
Consulaat der Nederlanden te Stockholm. Jaarbe-
richt over 1869.
Door de oprichting eener stoomboot-maatschappij,
ten doel hebbende eene verbinding van Zweden
met de havens van de Noordzee en den Allan- 1
tischen Oceaan onder eigen vlag tot stand te
brengen, vervallen de uitzichten voor de door
mij in deze berichten meermalen, voornamelijk
in het belang der Nederlandsche stoomboot-maat
schappij, ten sterkste aanbevolen oprichtiDg eener
Nederlandsche stoomboot-verbinding tusschen
Havre en Stockholm, daar eene der zeer groote 1
naar de nieuwste constructie gebouwde stoom-
booten van de Stokholmsche reederij eene ver- 1
binding tusschen Havre en Stockholm zal be
werkstelligen. Eene andere stoomboot wordt voor
de route Stockholm-Londen gebouwd, en beide
zullen in Mei of JuDi 1870 in dienst gesteld wor- I
denReeds is er plan voor eene derde boot voor
de lijn Stockholm-Hull, en bij herhaling maak
ik de Nederlandsche stoomboot-maatschappij op
merkzaam op eeDe ofschoon nog niet onmiddelijk
aanstaande dan toch mogelijk zeer nabij zijnde
concurrentie van Zweedsche stoombooten op de
lijn Stockholm-Amsterdam. De handel van Ne
derland met Stockholm heeft door de klimmende
bedrijvigheid van Havre reeds afbreuk geleden,
en vele waren, vroeger van Amsterdam afkom- j
itig, worden nu uit Londen en Havre ingevoerd;
hoeveel meer zal de invoer uit Havre dan niet
toenemen bij eene geregelde stoomvaart-verbin- i
ding met die haven. I
Bij beschikking van den Minister van (Staat en
van Binnenlandsche Zaken, van 27 Februari 1871,
n°. 241, zijn, met ingang van 1 Maart 1871, be
vorderd tot opzichter van den waterstaat der
lste kl. C. F. van Teylingen, thans opzichter der
2de kl.tot opzichter van den waterstaat der
2de kl. H. Raammaker, thans opzichter der 3de
kl.; tot opzichter van den waterstaat der 3de kl.
H. J. Weehuizen, thans opzichter der 4de kl.
Bij gelijke beschikking is, na voorafgaand ver
gelijkend onderzoek, met ingang van denzelfden
datum, benoemd tot opzichter van den waterstaat
der 4de kl. J. Bouwens.
Bij beschikking van den Minister van Staat en
Z. M. heeft aan G. Visser Bz., 2den luit. com
mandant van het korps, gevormd uit de scherp-
schuttersvereeniging te Schiedam, vergunning
verleend tot het dragen in de dienst bij dat korps
1 van de eeresabel, hem door de leden van het
korps geschonken.
Z. M. heeft aau W. Appel, gewezen bewaarder
in het huis van arrest te Alkmaar, verleend een
pens. ten laste van den Staat, van 116 'sjaars.
Z. M. heeft de scheepsklerk H. B. Poel, dienende
dij het escader in Oost-Indië, op zijn daartoe ge-
daan verzoek, eervol uit de zeedienst ontslagen,
met den laatsten der maand waarin dat besluit
te zijner kennis zal worden gebracht.
BINNENLAND.
Rotterdam, 1 Maart, Zoolang Rotterdam best8at
heeft er aldaar wellicht zulk een drukte r.iet
plaats gehad als in de afgeloopen week. De goe
deren lagen tot op de helft der straten aan de
Oosterkade, Boompjes en Willemskade, bijna was
er geen directie of zij had extra zeestoomboolen
in de vaart.
Het verkeer, aau de Oosterkade was van dien
aard, dat men aldaar op éen oogenblik 26 rivier
en zeestoombooten kon tellen. Gelukkig was het
de gebeele week door droog weder, want er
waren geen dekkleedeu meer te bekomen, zoodat
bij regen vele goederen zouden beschadigd ge
worden zijn zonder dat men er iets tegen ver
mocht.
's-Gravinhage, 1 Maart. Uit het Cahier des Char-
get, vastgesteld voor het uitschrijven van 't ver-
leenen der concessie van den Franschen schouw
burg blijkt, dat de ondernemer een gezelschap
zal moeten leveren voor Opera-comique en voor
comédie en vaudeville, terwijl het aan hem wordt
overgelaten, of hij ook een troep voor de groote
opera wil bijvoegen.
Het gezelschap voor de comédie en vaudeville
moet vóór den 15den Augustus beschikbaar zijn,
en wel tot het geven van voorstellingen op het
Badhuis.
De directeur zal de vrijheid hebben daar ook
operetten te doen hooren.
De artisten zullen aan drie debuten worden
onderworpen.
De loges van Z. il. den Koning en het Hof blijven
gereserveerd.
Van gemeentewege zullen de prijzen der plaatsen
vastgesteld worden.
Vóór den lsten September moet de directeur
een borgtocht van /"2000 storten.
De bezoldigingen van den eersten en tweeden
orchestmeester moeten door den directeur betaald
worden.
Een keer per week zal de directeur ook voor
stellingen in andere steden mogen geven.
Het tooneeljaar begint 1 September 1871 en
eindigt ulto April 1872. De dagen der voorstel
lingen blijven op Maandag, Donderdag en Zaterdag
bepaald.
Boven het Cahier des Charges wordt de schouw
burg nog genoemd Theatre Royal.
Utrecht, 1 Maart. Het Landmeters congres,
hetwelk den 13den Maart alhier zou plaats heb
ben is op verlaugen van een groot aantal deel
nemers voorloopig uitgesteld.
Sedert eenige dagen worden er door Duit
sche kooplieden veel inlandsche paarden, die zij
iu deze provincie en in de dorpen van de prov.
Zuid-Holland gekocht hebben, langs den Rijn
spoorweg van bier naar Duitschland vervoerd,
Fransche handelaars doen minder zaken. De
Duitsche kooplieden koopen de schoonste paar
den tegen de hoogste prijzen, in enkele gevallen
besteedden zij zelfs f 700 per paard.
Nijmegen, 1 Maart. Heden vertrok van het 3de
reg. vesting-art. alhier in garnizoen, een detache
ment ter sterkte van 2 serg., 2 korp. en 24 ka
nonniers naar Breda, tot het opbouwen der exer
citie-batterij voor de kadetten der Kon. militaire
academie aldaar.
Kuilenburg, 1 Maart. D ezer dagen had het
Departement tol Nut van 't Algemeen alhier een
zeer belangrijke vergadering over het schoolver
zuim. Uit de opgemaakte statistieke gegevens was
duidelijk geworden, dat het totale schoolverzuim
zeer aanzienlijk was en er dringend middelen
vereischt werden om het zooveel mogelijk te keer
te gaan.
Een daartoe benoemde commissie bracht in
overleg met het bestuur een ontwerp ter tafel,
dat bijna de algemeene goedkeuring der verga
dering verwierf en in zijn geheel werd aangeno
men. Het departement zal volgens dit ontwerp
geheel schoolverzuim trachten te weren of te
verminderen door:
1'. Een beroep te doen op de kerkelijke arm
besturen 2°. door het benoemen eener commis
sie, speciaal belast met opwekking van ouders
en voogden3*. door particulieren uit te noodigen
geene kinderen in dienst te nemen die geen vol
doend onderwijs hebben ontvangen.
Het departement zal het geregeld bezoeken der
scholen trachten te bevorderen door:
Het toekennen van belooningen voor geregeld
schoolbezoek, opwekking aan ouders en voogden
en het uitreiken van getuigschriften bij het ver
laten der school.
De genoemde commissie zal tevens particulie
ren aansporen geene kinderen zonder getuig
schriften in dienst te nemen. Men vleit zich, dat
deze bepalingen op alle scholen, openbare zoo
wel als bijzondere, eene gunstige uitwerking zul
len hebben.
Dibpenveen, 28 Febr. De schoolcommissie dezer
gemeente heeft in overleg met de vier hoofdon
derwijzers besloten de jaarlijksche prijsuitdeeling
af te schaffen en het geld, dat van gemeentewege
daarvoor wordt toegestaan, te besteden tot de
oprichting en het onderhoud van schoolbiblio
theken.
Diepenveen, 1 Maart. Dagelijks ziet men hier
buitenlandsche kooplieden, die honderde schapen,
(vooral Drentsche) tegen hooge prijzen opkoopen
en direct naar Frankrijk laten verzenden, Ook
zijn de vorige week uit deze 6treken zeer veel
aardappelen derwaarts gezonden, die met de em
ballage voor f 3.35 per mud werden afgeleverd.
Heerenveen, 28 Febr. De vossenjacht dezer
dagen in Ooststellingwerf gehouden, is geëindigd
met een hevige vechtpartij, waarbij sommige per
sonen zwaar gewond moeten zijn volgens het
deswege afgegeven visum repertum. Bij den offi
cier van justitie moet reeds aangifte zijn gedaan.
Zierikzee, 1 Maart. Voor eenige dagen werd
alhier de jaarvergadering van de afdeeling Zie
rikzee, van het Ned. schoolverbond gehouden.
Uit dat verslag bleek, dat 103 mannelijke en 35
vrouwelijke leden tot de afdeeling waren toege
treden. De mededeelingen der vijftien heeren
wijkbezoekers, door het bestuur gekozen, waren
zeer bemoedigend. Op eene bevolking van 8000
zielen waren slechts 71 kinderen tusschen 6 en
12 jaar, die niet ter school gingen, hiervan moes
ten nog afgeteld worden 63 die wegens vaak
voorkomende kinderkwalen de scholen niet mochten
bezoeken. De afdeeling had zich de betrekkelijk
aanzienlijke uitgaaf getroost van wijkregisters te
laten maken, waardoor de wijkbezoekers ver
zekerd zijn geen enkel huisgezin over te slaan.
Deze maatregel wordt algemeen aanbevolen.
Maastricht, 1 Maart. Gedurende de carnavals
dagen hebben twee Duitsche familiën sedert
jaren hier woonachtig, uit 3 dames en 2 heeren
bestaande, zich als Tyrolers verkleed, naar Aken
begeven en daar iu verschillende koffiehuizen
concerten gegeven, waarop hun algemeene toe
juiching ten deel viel.
De opbrengst dezer concerten de som van 92
thalers bedragende is later door hen ten behoeve
der slachtoffers van den oorlog afgestaan.
(C. d. I. il.)
Middelburg, 1 Maart. Bij de eergisteren plaats
gehad hebbende opening van stembriefjes voor
de benoeming van een commissaris van het pol
derbestuur van Walcheren ten gevolge van het
bedanken van Mr. W. C. de Jonge van Ellemeet,
bleek dat er slechts 165 biljetten waren ingele
verd, waarvan 5 van onwaarde.
Daar niemand de volstrekte meerderheid heeft
verkregen moet er herstemming plaats hebben
tusschen de heeren Jan Peper van Aagterkerke,
en Corn van de Putte te Middelburg. De verflau
wing die alhier nu reeds in het uitoefenen van
het stemrecht op te merken valt is zeer groot;
voor een jaar toch vóór de invoering van het
nieuwe reglement, hoorde men iedereen klagen
daarvan verstoken te zijn, en nu men in het
bezit van dat recht is, komen van de 900 kiezers
slechts 165 of ter stembus.
Overiicht van de lezing van Dr. J. VAN VLOTEN
over de plichten en de roeping van den menaoh
als Nederlandsch staatsburger.
Het onderwerp, door den geachteu spreker voor
zijne lezing van gisterenavond gekozen, was zeker
in alle opzichten de aandacht waardig van eene
vergadering, met enkele uitzonderingen uit jeug
dige zonen van het vaderland bestaande, en werd
dan ook, voor zoover de verkoudheid van eenige
dier jongelingen het toeliet, met belangstelling
aangehoord. Het gold toch niets meer of minder
dan de verplichting van den mondigen mensch,
met name den mondigen Nederlander, om zich I
zoo getrouw mogelijk aan zijne burgerplichten
te wijden. De loop van sprekers redeneering, j
wiens opinies (het zij in 't voorbijgaan gezegd)
liet
de
hoe
de
Wi.
Du
in
het
w
lao
me
drt
on
bij
vn
die
wij
best
geli
eo i
wij op sommige punten niet geheel beaamden
was in het kort als volgt:
Wanneer men de groote wereldkaart voorziet
neemt, dan zal men daarop vinden een piety
zoo klein, dat het nauwelijks ruimte genoeg aaj
biedt voor de plaatsing van zijn eigen naai
NEDERLAND. Doch hoe onaanzienlijk het o|
is, zijne burgers hebben dezelfde verplichting
de burgers van ieder beschaafd land, nl. om, t
ieder naar zijn vermogen, met kracht mede
werken tot de ontwikkeling van den staat waj
toe hij behoort.
Op welke punten heeft men te letten, op welt
gebreken te wijzen, om in Nederland de n-
vulling van dezen plicht zooveel mogelijk tot vo;.
komenheid te brengen?
Een welsprekend redenaar uit de Hofstad heef
er ééns in de volksvertegenwoordiging op ge\v»Ks
zen, dat de drie grootste eigenaardigheden va|1D
den Nederlander warenGehechtheid aan zijt,
beurs, zijne kerk en zijn Vorstenhuis; in onmi;,
dellijk verband met deze drie eigenaardighedei
staan de hinderpalen, die hij heeft te overwii
nen, tot het goed vervullen van zijne burge.-l
plichten:
1*. Gehechtheid aan tijne beurs. Het is een feil
dat, vooral sedert zij begonnen zijn zich
Spanjes juk los te maken, de groote drijf»J
van der Hollanders handelingen is geweest humf
geldzucht, hun winstbejag. Reeds Alva heeft r
een vierregelig versje, met het oog op den tienoe;|
penning, deze opmerking gemaakt. Tijdens jj
republiek zijn de vele binnenlandsche twists
en kibbelarijen voor een groot gedeelte veroe
zaakt door den geldelijken naijver der versct.l
lende provinciën en steden onder elkander, f
om aan te toonen, dat ook nog tegenwoorfj
vrij wel de spreuk: Virtus post nummos"
deugd na de duiten) bij ons geldt, hebben r|
slechts te wijzen op de onverantwoordelijke exp
tatie van de Javaansche bevolking ten voord:
van ons moederland.
Nu is het onloochenbaar, dat een volle bi
een krachtig middel is, om veel goeds en nu
tot stand te brengen, maar dat neemt niet
dat, waar burger en staat zich eerst de vi
stellen: „Wat is mijn voordeel?" en daarna: „7
is mijn plicht?" geen gezonde, eerlijke toesta
mogelijk kan zijn.
2°. Gehechtheid aan zijne kerk. Alle eerbied
door ons geschonken aan hen, die, volgens hun:
innige overtuiging, als kampvechters optreden v»
de kerk, die, naar hun inzien, het beste volde]
aan de behoeften van hun hart. Maar verzeil:
wij ons met alle kracht tegen hen, die de ketl
gebruiken als een middel om tot allerlei nerro-
bedoelingen te geraken, die haar exploiteer'; rï):
tot eigen voordeel, die haar aanwenden om ti 11
gezonde vrije oordeel hunner medeburgers t r
verstikken. ®Dt
3°. Gehechtheid aan zijn Vorstenhuis. Met de har
op het hart kan en wil spreker verzekereD, d
hij even sterk als iemand gehecht is aan e
geslacht, dat, te beginnen met den roemrijk:
bevrijdings-oorlog, bij vele gelegenheden bewijif t(
van zijn weldadig aanzijn heeft gegeven. 11a
er is verstandige en onverstandige of (zooals ij
zich uitdrukt) liefde en apenliefde". Uit de laat
vloeit voort het gedrag van hen, die blindeli
en tegen 's vorsten welbegrepen belang bu
goedkeuring hechten en medewerking verlee
aan alle handelingen van den vorst, die
evenals al zijne medeschepselen voor dwa
vatbaar is. Of zou (om een paar van sprei
voorbeelden aan te halen) een gerechtelij kemo
als die van Oldenbarneveld hebben plaats ge!
indien niet slaafsche rechters er zich toe gele
hadden, deze onverantwoordelijke daadvaDÏ
rits in de hand te werken En wie anders 1
ben een stelsel van onrechtmatige verdrukt
in het leven geroepeu dan zij die zich inspat
om te voorzien in het geldgebrek dat allee
wijten was aan de hardnekkigheid, waant
Willem I zich negen jaren laDg tegen Bel;
losmaking verzette.? Welnu, leeren wij uit i
voorbeelden dat wij met warme liefde
het hoofd van ons land, maar zonder slaak
aanbidding of blind respect voor een grooten sta
onze burgerplichten hebben te vervullen.
waarin bestaan nu deze burgerplichten Das:
dat niemand zich om zijne onbeduidendheid oft
welke reden ook, verontschuldige in hetgeen t-
nen zijn bereik ligt om voor het algeroe'1
welzijn te doendat ieder er zich op toeleg
zich te ontwikkelen en zoover het hem moge1:
is ook de ontwikkeling van zijne medeburp
te bevorderen. Onderwijs, beschaving, aank»
king van kennis dat zijn de groote vereis#
voor het geluk en de welvaart eens volks.
die bevorderd worden daar zal door veler ro'j
dere ontwikkeling het aantal kunnen vermeer:
worden van hen die als kiezers invloed uiwj
nen op het staatsbestuur; daar zal hoe l»-j
hoe meer medegewerkt worden tot de verr-j
der behoefte aan eene gelijke verdeelini"
lasten en lustendaar zal het artikel der gr-]
wet dat aan alle burgers gelijkelijk de zorg1'
's lands onafhankelijkheid opdraagt, niet I#]
als vervuld worden beschouwd door het co®"-
spel vaD eenige vrijkorpsendaar zal eindi
Aa
eke
»Di
rede
der
leen
eelis
taui
|fgeti
Het
aake
loart
pebbe
Pemic
laakt
kaart
file v
iaar
rede
ij on
aoiet
ijke
rare,
tDde
listen
k m
lie h
leeft
