6 terwijl in het Slu0t diaconie weeshuis al-
Bbrt"':, waarin ruim 800 kinderen zijn opgenomen,
'kind c. f 120 'sjaars kost, bedragen de kosten
lro;il> een stadsbestedeling per jaar niet meer dan
en zijn de verkregen resultaten allezins in
ipek voordeel der laatste wijze van verpleging.
1°"; oprichting van weeshuizen hier te lande
'I* wel is waar haar oorsprong te danken aan
lechte werking van het stelsel van uitbe-
actl' ng maar de fout lag in de wijze van toepas-
e"seC!, niet in het stelsel zelf. Op de meest over-
e seisnde wijs bewees de spreker, uit statistieke
van'iven, door de politie hier te lande in de laat-
'J Uic,; tijd verstrekt, hoe hoogst ongunstig de ver-
5 w"'ling is, waarin vooral het vrouwelijk deel
"^er bevolking uit de weeshuizen voortgekomen,
z'il tegenover de vrouwelijke bevolking in'tal-
:n a'een, die buiten gestichten is grootgebracht,
spreker wees er op hoe bij eenig onderzoek
nadenken dat verschijnsel zich maar al te
1 liet verklaren en toonde alweder uit belang-
10 statistieke gegevens aan hoe weinig dikwijls
ksu'dt toegezien op de geschiktheid van hen, die
lnd het hoofd van dergelijke gestichten worden
schmlid.
de;;aar het merkwaardigst en sterkst bewijs voor
twa voorkeur, die het stelsel van uitbesteding
n- lient, werd geleverd door eeue vergelijking
ork: de resultaten die beide stelsels te Berlijn heb-
opgeleverd. Daar worden 2460 weeskinderen
■Luntadskosten verpleegd, door hen aan de zorg
strai bijzondere personen toe te vertrouwen; 117
ïsiMjges, in verschillende deelen der stad geves-
HK£i, zijn met het toezicht belast en alles is zoo-
«ztrig ingericht, dat aan éen persoon het toezicht
ssim: niet meer dan 6 a 7 kinderen is opgedra-
aarn, Maar bovendien bezit Berliju in het nabu-
verk Hiimmelsbürg een weeshuis, dat ongetwijfeld
h volde schoonste, best ingerichte gestichten van
nscti-i aard kan gerekend worden. Toch zijn de
;omsten, vooral ook weder met het oog op de
eerijlijkheid van het vrouwelijk deel der ver-
rs icgden, zoo opvallend in het voordeel der ver
en :;iug buiten gestichten, dat, onzes inziens, de
;n, nchte spreker zijn warm pleidooi bij zijne
joverders had kunnen winnen alleen door de
ondtmelding der cijfers, waarmede hij het verschil
larvs verkregen resultaten aantoonde,
an t'en slotte wees de spreker op hetgeen nog kan
teldirden gedaan om de verpleging in gestichten,
iscbAr die nu eenmaal bestaat en zoolang zij be-
hoo.it, te ontdoen van vele der gebreken die haar
[eves veelal aankleven. Hij noemde als zoodanig
Ier d». een nauwlettende keus der personen die
r Bai het hoofd der gestichten worden gesteld, het
den der kinderen naar de openbare scholen,
zl aanleeren bij de meisjes van dat gene wat
lezii, éérst als dienstboden en later als huisvrou-
ks in, in hunnen stand kan te pas koinen. Einde-
lai wekte de spreker, naar aanleiding eener
,vij ;dzijde uit de weeshuisuovelle van den heer
noetilema, zijne hoorders op om de bekende mis-
le riken tegen te gaan, die bij het aannemen van
auiesjongens als leerlingen of knechts zoo menig-
jdeldig plaats hebben. Ouder de weeshuizen in
tsprp laatsten tijd gebouwd die wat inrichting en
D jreer betreft, bijzonder uitmunten, noemde de
ar|; eker het gesticht te Dordrecht, dat in elk op
lacht voor een model kon doorgaan.
,er De spreker eindigde met te betoogen dat de
aücik der wezenverpleging door ieder behoort ter
aï0,rte te worden genomen omdat zij, in den ruim-
q n zin des woords, ieders zaak is en maakte
j Bst eene vurige opwekking daartoe een einde
n het genot, dat hij ruim een uur lang, aan
,n ne hoorders had verschaft. In daverende toe-
uj, ichingen brachten zij er den geachten spreker
irz4nnen dank voor.
,u Het eenige wat wij gisterenavond opnieuw
itreurdeu was dat nog betrekkelijk zoo velen
vr,io een dergelijk genot verstoken moeten blijven
,jjKlndat de ruimte der Stads-Gehoorzaal, ook voor
i ize bijeenkomsten, geene verdere uitbreiding
,in het getal hoorders toelaat. Wij herinneren
oliechts hoe reeds bij de tweede bijeenkomst in
t saizoeu de verkoop ven toegangkaarten moest
eij orden geslaakt en hoe reeds vroeger de coin-
issie, zeer tegen haren wil, genoodzaakt was
t de ledeu der Maatschappij van T Hut, die
as ichtens vrijen toegang hebben, het verzoek te
chten om zoo min mogelijk van dat recht
sbruik te maken ten einde plaats te be-
r ouden voor heu, voor wie de bijeenkomsten
t de eerste plaats bestemd zijn. Vandaar dat
;'ij, ook met het oog op de Volksvoorlezingen,
- dringende behoefte erkenuen aan een lokaal
rooter dan de tegenwoordige Stads-Gehoorzaal
u Q levendig toejuichen het plan, onlangs door
urgemeester en Wethouders ingediend, om, door
et wegbreken van oude en het bijbouwen van
ieuwe lokaliteiten, in die algemeen gevoelde
ehoefte te voorzien. Wij kunnen dan ook niet
alaten in het voorbijgaan den vurigen wensch
erlt 'e spreken (die, wij zijn er van verzekerd,
f JOr honderden ingezetenen van allerlei rang
.._:1 stand wordt gedeeld) dat aan gemeld plan
onzen Gemeenteraad een gunstig onthaal moge
beurt vallen en hopen dat de leden van dien
aad iu hunne beoordeeling van gemeld plan niet
uilen vergeten dat onder hen, die in het genot
der voorgestelde vergrooting zullen deelen, ook
behoort het minder bevoorrechte deel der bevol
king dat het personeel der bezoekers van de Volks
voorlezingen uitmaakt. Wij erkennen dat daaraan
geene geldelijke voordeelen zijn verhonden doch
schrijven onzen Gemeenteraad doorzicht genoeg
toe om het bestaan te erkennen ook van voordee
len, die zich niet onmiddelijk tot guldens en centen
laten herleiden. Hartelijk wenschen wij dat, zoo
mogelijk, reeds een volgend saizoen onze stoutste
wenschen op dit punt volkomen bevredigd moge
zien.
Met genoegen vermelden wij de tegenwoordig
heid van den heer burgemeester en den heer
wethouder De Fremery, die beiden de bijeen
komst tot het einde toe hebben bijgewoond der
gelijke bewijzen van belangstelling kunnen der
commissie niet anders dan hoogst aangenaam zijn
en worden ook door de bezoekers op hoogen prijs
gesteld.
BUITENLAND.
Duitaclilaiid.
De indruk te Berlijn door de offlcieele beves
tiging van de capitulatie van Parijs en de bezet
ting van de forten door de Duitsche troepen teweeg
gebracht was onbeschrijfelijk, zoo zegt de Kölni-
sche Zeitung. Het blad laat er op volgen: „Het
des middags uitgegeven telegram van den keizer
aan de keizerin kondigde ook de hoogst gewich
tige politieke voorwaarden aan, dat eene consti
tuante binnen veertien dagen te Bordeaux zal
bijeengeroepen worden. Hiermede zijn blijkbaar
de vredespreliminairen reeds voorbereid. Deze
moeten door de voorloopige regeering voorgelegd
worden.
De geleidelijke weg zou wel zijn dat de Con
stituante eene uitvoerende commissie benoeme,
waaraan de definitieve voorwaarden van Duit
sche zijde, behoudens de overlegging aan de ver
gadering konden medegedeeld worden. Deze ver
gadering zou ook de voorloopige regeering kun
nen bestendigen. Eene vertrouwelijke bespreking
over de grondslagen van den vrede zal wel
reeds plaats hebben gehad. Dit vloeit uit den
ganschen loop van zaken voort en het zal nu uit
de feiten moeten blijken, hoever de voorloopige
regeering, Frankrijk kan winnen voor den vrede
gegrond op de Duitsche voorwaarden. De consti
tuante moet voor hare beraadslagingen, zal de
wapenstilstand tot vrede leiden, ougeveer een
tijd van acht dagen hebben. Voor lange redevoe
ringen zal het alzoo aan tijd ontbreken. Eene
voortzetting van den oorlog, nadat de legers ver
slagen en Parijs in onze handen is, blijft onwaar
schijnlijk. Parijs geeft door zijn overgave feitelijk
voor Frankrijk het jawoord tot den vrede en
dit zal spoedig even zoo goed een voorschrift zijn
dat algemeen opgevolgd wordt, als het voorschrift
dal tot dusver werd opgevolgd om tegenstand te
bieden. Het ontslag van Gambetta, dat reeds is
of zal aangenomen worden, kan als bewijs daar
van worden aangemerkt. Het gerucht van de po
ging tot zelfmoord van Bourbaki is, toont wijders
aan hoe het met Frankrijk staat om zich verder
tegen de onverbiddelijke noodzakelijkheid te ver
zetten.
Zoo zal men dan in de hoop op vrede niet
bedrogen worden. De bijeenroeping eener consti
tuante maakt overigens een einde aan het jongste
Bonapartische plan om de voormalige kamers
van het Fransche keizerrijk bijeen te roepen, aan
welker verwezenlijking buiten de belanghebbende
coterie te Brussel en van vluchtelingen in andere
streken wel niemand ernstig zal geloof geslagen
hebben."
De oflicieuse Norddeutsche Allgemeine Zeitung,
het bericht van de capitulatie van Parijs en het
sluiten van eenen wapenstilstand mededeelend,
laat daarop volgen: „De wapenstilstaud van drie
weken, welke gelijktijdig met de capitulatie ge
sloten is, heeft onmiskenbaar ten doel de voor
bereidende stappen voor het sluiten van een defi
nitieven vrede, waartoe ook het bijeen roepen
eener constitueerende vergadering behoort, gemak
kelijk te maken en te bespoedigen. De juiste voor
waarden van dezen wapenstilstand kennen wij
nog niet, maar waarschijnlijk zal, bij de moei
lijkheden welke andere schikkingen ongetwijfeld
ondervonden zouden hebben, het uti possidetis, de
stelling der legers op het oogenblik van het sluiten
der overeenkomst, tot grondslag genomen zijn.
„Wal aangaat de erkenning van den wapen
stilstand door het te Bordeaux gevestigde gedeelte
der regeering en door de bevelvoerende Fransche
generaals, schijnt men volkomen gerust te kunnen
wezen. Volgens de laatste berichien uit Bordeaux
heeft men van dien kant geenen tegenstand te
wachten en geeft zelfs Gambetta zijn spel verlo;
ren. En wat de generaals betreft, deze zijn zelve
bet best met den toestand hunner legers bekend
en moeten inzien, dat zij met zulke strijdkrach
ten niet in staat ziju betere voorwaarden, laat
staan voordeelen voor Frankrijk te verwerven.
Die legers zullen voorzeker niet tegen den wapen
stilstand protesteeren. Voor het overige mag men
met zekerheid aannemen, dat de rijkskanselier
den wapenstilstand voor geheel Frankrijk niet
onderteekend zou hebben, zonder overtuigd te zijn
dat het gesloten verdrag overal waar het des-
zelfs uitvoering geldt nageleefd zal worden; en
bovendien zijn ruimschoots middelen voorhanden
om voor de eerbiediging van het verdrag te zorgen."
De kleine vesting Bitche, waaraan men niet
meer denkt, heeft, zoo leest men iu de Indépendance,
voor eenige dagen een teeken van leven gegeven.
Sedert drie maanden, leefde het garnizoen en
het bataljon Blieren, dat tot observatie-corps
diende, in vrede; maar het schijnt datde Franschen
zich begonnen te vervelen met beiersch bier te
drinken, en de Indépendance Beige te lezen die de
Duitsche post hun geregeld aanbrengt. Om zich
te verzetten, zegt de Courrier du Bas-Rhin van
20 Januari, deden zij in den afgeloopen nacht
een uitval ondersteund door een hevig kanonvuur
van de wallen een uitval die natuuurlijk door
het Observatie corps werd afgeslagen. De verliezen
zijn onbekend.
België.
Reeds langs telegrafischen weg waren berich
ten ontvangen van gistingen en onrustbarende
bewegingen te Verviers. Thans lezen we in de
Indépendance een schrijven uit Verviers van Zondag
11. van den volgenden inhoud:
„Eene groote meeting van werklieden is aan
gekondigd tegen hedenmiddag in een fabriek in
de straat Disson.
Onderscheidene werklieden te dezer stede zul
len als sprekers optreden en de heer Janson moet
eveneens het woord voeren over het aan de orde
gesteld onderwerp van de bijeenkomst: De erken
ning van de Fransche republiek.
Er loopt hier ter stede het gerucht, dat na de
meeting eene demonstratie zou plaats hebben. De
werklieden zouden zich bij duizenden naar het
stadhuis begeven.
Dit punt staat vast maar de geruchten verschil
len omtrent het doel van deze demonstratie.
Eenige zeggen dat de werklieden werk eischen,
anderen dat zij de republiek zullen uitroepen»
van andere zijden hoort men dat de demonstra
tie tegen de loting voor de militie zal gericht zijn.
Het eenige zekere is dat het gerucht dat er iet»
moet voorvallen, algemeen verspreid was; ieder
spreekt er over maar niemand durft iets te be
vestigen zoowel in de fabrieken als onder de par
ticulieren."
De Indépendance die heden aangekomen is laat
hierop dit onderschrift volgen. „Onze correspon
dent te Verviers was in staat ons gisterenavond
een zeer geruststellend post-scriptum te zenden.
De meeting heeft plaats gehad, en hoewel een
groot aantal werklieden op de been was is de
orde geen oogen blik verstoord."
TELEGRAMMEN.
Bordeaux, 28 Januari. O/ficieële mededeeling. De
generaal Clinchamp is tot opperbevelhebber van
het eerste leger benoemd, ter vervanging van ge
neraal Bourbaki, die zelf hem als zijn eventueelen
opvolger had aangewezen en die, tengevolge van
een noodlottig toeval, buiten staat i» den actie
ven dienst te blijveu waarnemen.
Florence, 30 Januari. In de zitting der Kamer
heeft de Minister van Justitie inlichtingen gege
ven over het in beslag nemen van dagbladen te
Rome, die een brief van pater Hyacinthe open
baar maakten.
De heer Oliva heeft een interpellatie gericht
tot de Regeering over de verplichtingen, die vol
gens zijn meening de Regeering tegenover de
buitenlandsche diplomatie met betrekking tot den
Paus had aangegaan.
De Minister van Buitenlandsche Zaken ant
woordde, dat er behalve de in het Groene Boek
openbaar gemaakte verklaringen, geen andere
stukken van de Regeering bestonden. Hij wees
op de door Italië gevolgde staatkunde; de afge
legde verklaringen betrekkelijk Rome bevestig
den het beginsel van vrijheid der Kerk, zooals
dit door Cavour was vastgesteld. De wetsbepa
lingen namen elke verdenking weg, dat de Paus
aan eenige menschelyke souvereiniteit onderwor
pen zou worden.
De algemeene discussiën over het wetsontwerp
betreffende de aan den Paus te verleenen waar
borgen, ziju daarop gesloten.
Versatile», 30 Jan. Ojjicieel Duilsch bericht.) Voor
Parijs werd de uitvoering van de gesloten over
eenkomst heden zonder verstoring voortgezet.
Bij Blois verbrandde de kolonel Belon den 28sten
de brug, daar de vijand op den linkeroever van
de Loire tegen de stad oprukte. De vijand trok
echter den 29sten weder zuidelijk.
Het tweede korps nam den 28sten bij Nozeroi
een vijandelijk transport.
De vierde reserve-divisie was den 26sten tot
Passavant doorgedrongen en nam 200 man ge
vangen.
De legerkorpsen onder Bourbaki stonden tus-
schen de troepen van Manteuffel en de Zwitsersche
grenzen.
Uit Arbois wordt bericht dat de voorhoede van
de Zuid-armee en de 14de divisie, gislerennamid-
dag de aftrekkende Fransche armee bereikte wes
telijk van Pontarlier aan de Zwitzersche grenzen.
Sombacourt en Chaffois werden stormenderhand
ingenomen, ongeveer 3000 man gevangen gemaakt
en 6 stukken geschut genomen.
Luxemburg, 30 Januari. De berichten, die door
het dagblad van Trier in omloop zijn gebracht
betreffende het sluiten van eene overeenkomst
met Duitschland waarbij Luxemburg zich ver
bindt twee millioen schadeloosstelling te betalen,
de exploitatie van alle spoorwegen af te staan
en in de stad Luxemburg een Duitsch garnizoen
op te nemen zijn van allen grond ontbloot.
Freiburg, 30 Januari. Volgens berichten uit
Bazel zijn de grenzen herhaaldelijk door Fransche
troepen geschonden.
Volgens nadere berichten uit Basel is het
leger van Bourbaki met inbegrip van de artillerie
de Zwitsersche grenzen overgetrokken ter hoogte
van Puntrut en Heuenburg.
Brussel, 30 Januari. Luidens particuliere be
richten, alhier uit Versailles ontvangen, zullen
de gedurende den oorlog vastgestelde bepalingen
betreffende het vreemdelingen-verkeer ook tijdens
den wapenstilstand nog geitreng worden gehand
haafd. Militaire beweegredenen nopen daartoe.
Bordeaux, 30 Januari. In eeue openbare ver
gadering is eenstemmig geprotesteerd tegen den
wapenstilstad, en is tot het volgende besloten
handhaving van] het gezag bij Gambetta; oorlog
tot het uiterste; bijeenroeping te Bordeaux vau
een comité, welks leden gekozen zouden worden
uit republikeinsche vereenigingen in de voor
naamste steden van Frankrijk.]
Er hebben hier demonstraliën plaat» gehad ter
eere van Gambetta, die ongesteld is. De rust is
niet verstoord geworden.
Versailles, 30 Januari. De nood te Parijs is
zeer groot. De meeste spoorwegbaueu zijn door
de Franschen in den loop van den oorlog opge
broken, zoodat de aanvoer van levensmiddelen
zeer bemoeilijkt wordt. Het Duitsche leger voor
ziet voorloopig met zijne levensmiddelen de stad.
Brussel, 30 Januari. Een hier aangekomen
nummer van de Patrie van 25 Januari meldt, dat
Rocheforl bij den laatsten uitval zwaar verwond
is. De heer Baudin, voormalig gezant te 's-Gra-
venhage is tot gezant te Koustantinopel benoemd.
Hijsscl, 30 Januari. Eeue telegrafische dépêche
uit Bordeaux meldt: Een bij Chatellerault be
speurde luchtballon is waarschijnlijk in zee ge-
vallen. Te Avesne» iu het departement du Hord
werd eveneens een luchtballon gezien, die ook
in zee is neergekomen.
Berlyn, 30 Januari. Op bevel des kouings, zal
niet thans, maar na het sluiten van den vrede
Victoria geschoten worden.
De koning zal op zijn vroegst Vrijdag te Berlijn
terugkeeren.
Londen, 30 Jan. Lord Granville had beden
een aanval van jicht.
Het Fransch gezantschap heeft officieel verzocht
de verzending van al het voorhanden koorn,
meel en koleuvoorraad naar Dieppe te bevor
deren, waar de Fransche regeeriug schikkingen
voor den inkoop heeft getroffen.
De gezamenlijke morgen bladen begroeten den
wapenstilstand met vreugde; ze gelooven, dat het
einde van den oorlog genaderd is.
De Times zegt: De tegenwoordige gematigheid
van Duitschland ten opzichte vau den totaal
overwonnen vijand is een goed voorteeken voor
de verdere onderhandelingen. Frankrijk heeft in
zijn uitersten nood geen mildere voorwaarden
kunnen verwachten. Frankrijk zal de voorwaar
den van den overwinnaar aannemen. De laatste
heeft er belang bij, de voorwaarden zoo gematigd
mogelijk te doen zijn.
Londen, 31 Jan. In een brief van Gladstone
wordt verklaard dat de Fransche Regeering nooit
gevraagd heeft om erkend te worden, siuts de
zending van den heer Thiers.
De Engelsche post is gisteren naar Parijs ver
trokken, vergezeld door den maritiemen attaché
der Fransche ambassade, den heer Truffle. Tus-
schen Calais en Parijs kon de gemeenschap niet
dan na verloop van eenige dagen geregeld her
steld worden.
De Times zegt dat, na de capitulatie van Parijs,
het aantal voorstanders van den vrede in Frank
rijk toeneemt.
Een telegram uit Berlijn van den 30slen Jan.
zegt dat de Bonapartisten blijven onderhandelen
met Von Bismarck en de bijeenroeping van den
Seuaat en het Wetgevend Lichaam trachten te
bewerken.
De vredesvoorwaarden door Duitsche bladen
medegedeeld, zijn voorbarig en onnauwkeurig.
De Standard stelt een Congres voor tot beëin
diging van den Pruisischen oorlog.
LA-A-TSTJE BEHICHTJEN.
's-Gravenhage, 31 Januari. In de heden gehou-
deu zitting van den gemeenteraad is het voorstel
tot plaatsing van een uiterlijk kenteeken aan de
woningen waar poklijders zijn, afgestemd.
Over het voorstel van den heer De Pinto wegen»
den Schouwburg zijn de stemmen andermaal ge
staakt zoodat dit i» verworpen.
Toen i» aangenomen met algemeene stemmen
