VEREENIGING „NUT EN GENOEGEN."
//Hoe dit zij, men kan uit dat alles leeren Tan
welk gehalte de gecombineerde oppositie is, die
zich reeds openbaart vóór men eenig programma
of mededeeling heeft en die in menig opzicht zelfs
tot geheel persoonlijke grieven of overwegingen
afdaalt. Intusschen meen ik te mogen voorspel
len dat het ministerie, wat de oppositie in de
kamer van zoogenaamde radicale of geavanceerde
zijde betreft, niet zoo heel veel te duchten heeft,
en dat wel om de eenvoudige reden, dat dit
anders door conservatieven zoo zeer gevreesd,
doch thans zoo zeer gevierd ras, in de tweede
kamer eindelijk niet aanwezig is. Ja, zelfs de
heer Vnn Houten die in ieders mond is als men
de goede landskinderen wil bang maken voor
democratische weerwolven, is bij lange niet zoo
rood als sommigen het wel willen doen voorko
men. Dat democratisch element in den zin, dien
daaraan tegenwoordig in zeer geavanceerde bla-
deu of in sommige bepaald republikeinsche ge
schriften gegeven wordt, bestond en bestaat niet
in onze tweede kamer, en zal er zelfs met uit
breiding van het stemrecht niet veel wortel schie
ten. Vrijheidszin en volkskracht, gehechtheid aan
onze liberale instellingen en niet minder, aan
hare doorgaande, geleidelijke ontwikkeling, mogen
niet verward worden met de min of meer onbe
stemde uitingen voor een regeringsbeleid gegrond
op een algemeen stemregt, waarvan het bedrie-
gelijke zoowel als het gevaarlijke nog in de
laatste tijden maar al te zeer is gebleken, tegelijk
met zijne natuurlijke verwantschap tot de allee
verwoestende sociale revolutieleer, die als begin
sel den eigendom als diefstal qualificeert."
z/JIocht het gelukken dat de oneenigheid onder
de liberalen, die zich nu en dan vertoonde, mis
schien ook omdat het afgetreden bewind niet
altoos even duidelijk haar gedragslijn afbakende
of hare beginselen formuleerde, nu voor goed
ophield, ook met het oog op de treurige ervaring
in deze crisis, waardoor wij bijna aan den voor
avond eeuer reactionaire omwending hebben ge
staan waarvan de loop en het einde niet te voor
zien waren, ja, dan zou de optreding van
deze regering, samengesteld bovendien uit emi
nente en achtenswaardige staatslieden of specia
liteiten, door ieder vriend des vaderlands kunnen
beschouwd worden als een zegen en als een
rustpunt.als de intrede eener parlementaire
werkzaamheid en voor het algemeen landsbelang
schoone toekomst."
BINNENLAND.
Amsterdam. 12 Januari. Door de arrond. rechtb.
(kamer van burgerlijke rechtszaken) werd giste
ren eene beslissing genomen in een hoogst op
merkelijk geval. Een vader namelijk van een
buiten huwelijk verwekt kind, had op aandrang
der naaste betrekkingen, de moeder van dat kind
getrouwd. Van het stadhuis gekomen, verklaarde
hij echter, in tegenwoordigheid van getuigen, dat
hij zijne vrouw haatte, haar wel in zijn huis
wilde ontvangen en in haar onderhoud voorzien,
maar elke nadere samenwoning uitsloot. De vrouw
stelde dientengevolge een eisch in tot scheiding
Tan tafel en bed. De rechtbank wees, bij zijn
bovengemeld vonnis dien eisch toe, op grond, dat
de weigering dier nauwere samen- of bijwoning
viel in de termen van art. 288 Burg. Wetboek,
hetwelk een vordering tot scheiding van tafel en
bed toelaat op grond van buitensporigheden en
grove beleedigingen, welke hier aanwezig wareD,
door de weigering zelve, en door de, voor de vrouw
zeer beleedigende wijze, waarop die was geschied.
Men behoeft hierbij wel niet op te merken dat
het hier een onder de rechtsgeleerden zeer be
twist vraagpunt gold, waarover intusschen nog
een zeer kleine jurisprudentie bestaat.
's-Gkavenhage, 13 Januari. Men deelt het Va
derland het volgende mede als een bewijs zoowel
van de groote besmettelijkheid der pokken, als
van de doelmatigheid der vaccinatie als voorbe
hoedmiddel.
Bij een ingezetene dezer stad had een der
leden van het gezin de pokken gekregenmen
zond de kinderen, schoon ze gevaccineerd waren,
uit voorzichtigheid naar een bloedverwant inde
zelfde stad. De kinderen brachten het pokkengif
met zich naar die woning, zoodat de bloedver
wante aan de heerschende ziekte overleed, ter
wijl zij zeiven van alle ongesteldheid vrij bleven.
öchkveningen, 13 Januari. Eene schuit van den
reeder M. De Niet, die gereed lag om naar Oi-
tende te vertrekken, is gisterenavond voor Sche-
veningen in den grond en vol water geraakt.
De bemanning is met eene roeiboot van boord
moeten worden gehaald. Het is mogen gelukken
de aan verschillende kooplieden toebehoorende en
door het zeewater beschadigde lading, bestaande
uit 13G0 manden bokking en 30 ton zoutenvisch,
uit het vaartuig te lossen.
Gouda, 12 Januari. Sedert eenige dagen is de
ijzeren draaibrug aan het eind van den Katten-
singel hij het Jaagpad alhier, voor het publiek
opengesteld. Rijtuigen kunnen er echter nog niet
over passeeren, daar de bestrating door de vorst
niet heeft kunnen geschieden. De brug is zeer
fraai en doeltreffend, weegt ongeveer 95,000 kilo
en is in de ijzergieterij de Prins van Oranje te
's Hage vervaardigd. Ook de nieuwe ijzeren draai
brug aan 't begin van den Kattensingel zal du
spoedig in orde komen, daar het ijzerwerk ver
vaardigd in de ijzergieterij van de heeren Ent-
hoTen Co. te 's-Hage gereed ligt.
Kuilenburg, 12 Januari. De rivier zit sedert
eenige dagen voor de stad vast, nu met wassend
water. Met gespannen verwachting ziet men de
houdiDg van den rivier-pijler der spoorwegbrug
te gemoet, wanneer de ijsmassa's hunne krach
ten daartegen zullen beproeven. Ten gevolge van
de stremming der communicatie, die anders van
Rotterdam naar den Moerdijk plaats heeft, pas
seeren groote treinen deze stad. Dezer dagen pas
seerden hier o. a. ook twee waggons geheel ge
vuld met hammeD, die met den meesten spoed
naar Frankrijk werden verzonden.
Arnhem, 12 Januari. Gisterenavond zijn als
leden der Werkmansvereeniging „Arnhem" weder
aangenomen 30 werklieden (gewone leden) en
2 buitengewone leden.
Aan de talrijk opgekomen leden werd een ar
tikel voorgelezen uit een vroegeren Praclischen-
Almanakgetiteld. „Hoe kan men een volk rijk ma
kendoor Prof. Vissering.
Zwolle, 13 Januari. Gisteren vierden een groot
aantal schippersgezellen alhier een eigenaardig
winterfeest. In de vreemdsoortigste costumes uit-
gedoscht, hielden zij des morgens een statigen op
tocht en begaven zich met muziek naar de fraai
versierde ijsbaan, waar een groot gedeelte van
den dag aan een hardrijderij op schaatsen en
aan optochten gewijd was. Des avonds hielden
ze een optocht met fakkellicht, die niet weinig
nieuwsgierigen op de been bracht.
Groningen, 12 Januari. Hoewel de ophef
fing der Landbouwschool alhier, nog niet defini
tief besloten is, heeft toch de directeur dier in
richting zijn voornemen kenbaar gemaakt om
zijne betrekking tegen 31 Maart neer te leggen.
Assen, 12 Jan. Gisteren-nacht is in het stations
gebouw alhier, een brutale poging tot diefstal ge
pleegd, vergezeld van binnen en buitenbraak.
Het onderste gedeelte eener groote ruit is uitge
broken, waardoor de dief of dieven naar binnen
zijn gekomen met een beitel zijn laden en kasten
opengebrokende stationschef had echter, de kas
naar zijne woning medegenomen; alleen éen
lade is niet opengebroken, hierin bevond zich
juist de som vau 12 gulden. De dief of dieven
hebben zich, zeker zeer teleurgesteld, door de
buitendeur die ze van binnen ontsloten hebben,
verwijderd.
Assen, 12 Januari. Op verschillende plaatsen
dezer provincie hebben de landbouwers veel last
van de wilde ganzen die geheele akkers winter
rogge tot op den grond afknagen, zoo zelfs, dat
ze omgeploegd moeten worden. Vooral de gemeente
Dalfsen moet door die ongenoode gasten 't drukst
bezocht worden.
Sneek, 12 Jan. De vergadering Burgerplicht heeft
tot haar candidaat voor lid der Prov. Staten ge
steld, in plaats van den heer Reneman, die na
benoemd te zijn van dat lidmaatschap afzag, den
heer Pasma, een der vorige liberale candidaten.
Middelburg, 12 Januari. Gelijk in vele andere
gemeenten des Rijks, schijnt de regeering ook
hier niet voornemens de kantoren voor posterijen
en telegrafie in éen gebouw te vereenigen. Bei
den zijn thaDS zeer ondoelmatig, in perceelen
niet aan het Rijk behoorende, ingericht. Het was
dus een goede gelegenheid, om dit alles in een
flink gebouw te vereenigen. Men vermeent ech
ter, dat in plaats daarvan dezer dagen van Rijks
wege een huisje met pakhuis alhier is aangekocht,
alleen bestemd voor telegraafkantoor en direc
teurswoning.
Goes, 12 Jan. Bij de herstemming voor twee
leden Tan den gemeenteraad, werden, voor de
vacature ontstaan door het bedanken van den
heer De Laat de Kanter, uitgebracht op den heer
Meylink 18i en op den heer De Laat de Kanter
112 stemmen, zoodat eerstgenoemde is verkozen.
Ter vervulling der vacature ontstaan door het
overlijden van den heer O. Verhagen werden
uitgebracht op den heer Hanlo 157 en op den
heer Besseling 111 stemmen, zoodat eerstge
noemde verkozen is.
INGEZONDEN.
Deze vereeniging is thans haar vijfden jaar
kring ingetredenafwisselend lief en leed, was
ook, gelijk alles hier op aarde, haar deelmaar,
wanneer men eene vergelijking maakt tusschen
de oprigting en het heden, dan heeft deze ver
eeniging ruime stof tot dankbaarheid, en de edele
werkmansvrienden die haar bij den aanvang
door geldelijke bijdragen hebben gesteund, kun
nen zien dat hunne hulp niet te vergeefsch is
geweest. Veel uitbreiding is aan dezelve ge
geven; bij den aanvang werd slechts een'enkelen
avond, de, aan ons kosteloos in gebruik gegeven
localen gebruikt, thans worden zij op alle werk
dagen tot het een of ander doel gebezigd, de
Zaturdag avond tot genoeglijk zamenzijn, de ove
rige avonden tot nuttige bezigheid. Praktische
voorlezingen door Heeren die bereid waren deze
moeijelijke taak in ons midden te vervullen,
welke voorlezingen voor een' ieder buiten de
vereeniging toegankelijk waren. Hand-Dupuis-
en thans ook bouvvkundigteekenenlessen in
geschiedenis, aardrijkskunde, meetkunst, cijfer
kunst en briefstijl; al deze lessen worden door
bevoegde personen kosteloos gegevenvooral
verdient ook vermelding de vrij uitgebreide biblio
theek en voornamelijk het ziekenfonds, waaruit
zieke leden per week Drie Gulden genieten, en,
wanneer men in aanmerking neemt, dat leden
die geen lid zijn van het ziekenfonds, vijf cents
en zij die tevens lid van het ziekenfonds zijn,
slechts tien cents per week contribueêren, dan
staan wij zelfs verbaasd, hoe uit die kleine con
tributie zooveel kan gedaan worden. Twee groote
kagchels ter verwarming verscheidene gaz-
pitten ter verlichting, bediening, het in orde
houden der localen, onderhoud der bibliotheek
en verdere bijkomende onkosten, te veel om op
te Doemen. Evenwel zouden de uitgaven onmo
gelijk geheel uit bovengenoemde contributie be
streden kunnen worden, maar dankbaar vermelden
wij de voortdurende ondersteuning door de
„Maatschappij van Nijverheid" en door Vijftien
Heeren Donateurs, een bewijs dat die Heeren
deze vereeniging op prijs stellenonze leeskamer
werd bij voortduring voorzien van Tijdschriften
en Nieuwsbladen, mede voor het grootste deel
geschonken. Platen en boeken werden cadeau
gegeven voor de best gekeurde haudteekeningen
in den voorgaanden winter vervaardigd. Door
de vereeniging „Bouwkunst en Vriendschap" wer
den gelden geschonken, welke dienden als be
krooning op de, door de vereeniging „Nut eu
Genoegen" uitgeschreveue practische prijsvragen,
waarvoor vier inzenders van werkstukkeu elk
met vijf gulden zijn bekroond.
Op de uitgeschreven prijsvraag „Welke middelen
zouden aangewend kunnen worden, om de Vereeniging
„Nul en Genoegen" tol eene ware volktvereeniging te
vormen F' waren drie antwoorden ingekomen, be
oordeeld door vier Heeren daartoe verzocht,
welke antwoorden wel niet volkomen werden
geacht, maar toch die onder het motto Ons Streven
als de beste werden geoordeeld, de schrijvers
hiervan waren de leden K. F. L. Van der Woerd,
J. Brevee en L. J. Engels, welke de hiervoor
bestemde prijs van f 5.— disponibel stelden voor
hem, die dezen winter het beste stel teekeningen
zal vervaardigd hebben.
Wij gelooven dat het nut der vereeniging te
weinig bekend is, welligt zouden meer weik-
mans vrienden zich ook aanbieden tot eenejaar-
lijksche bijdrage, al was het enkel tot stijving
der kas, bestemd voor zieke leden; wat kan toch
prijzenswaardiger genoemd worden, als wanneer
werklieden zich onderling verbinden om zieke
medeleden die hun werkloon moeten missen te on-
ondersteuneu en voor volslagen achteruitgang te
behoeden, elk weldenkende zal zulk eene handel
wijze toejuichen; maar zulleu wij het kunnen
volhouden?
Het aantal leden blijft nagenoeg op gelijke
6terktevan tijd tot tijd verliezen wij leden, maar de
nieuw aangekomenen vervullen die openstaande
plaatsen weder; het is vreemd dat zulk eene
vereeniging niet jaarlijks in een groot aantal
leden toeneemt, te weinig bekendheid is in ons
oog hiervan.de oorzaak; wanneer alle patroons
en werkbazen hunne onderhoorigen aansporen
om lid dezer vereeniging te worden, zulks zou
zeker een' gezegenden invloed hebben, hoe groo-
ter getal leden, hoe beter zij in staat zal zijn
zich zelve te beheeren.
Het bestuur is voor dit jaar zamengesteld uit
de leden
J. Goedeljee President, J. A. Van der Mark
lste Seer., J. G. Eggink 2de Secr., G. P. Philippo
lste Penningm., H. J. Trap 2de Penningm., J. C.
Vermey Bibliothecaris, A. A. De Graaff lste
Comm., A. A. Niemeijer Jr. 2de Comm.
Wij eindigen met den wensch dat die Heeren
welke onze vereeniging met hunne wijsheid,
wetenschappelijke kennis, geldelijke bijdragen,
het schenken van tijdschriften eu nieuwsbladen;
zoo volijverig ten dienste staaD, ons zullen blij
ven schragen en ondersteunen, en menigeen, wien
zijn stand in de maatschappij verbiedt, lid dezer
vereeniging te worden, zich er door moge aan
getrokken gevoelen, als donateur toe te treden,
opdat uit deze vereeniging nog veel! zeer veel
goeds! voor den werkman verkregen mag wor
den.
J. Goedeljee, Pres.
J. N. Van der Mark, lste Secr.
BUITENLAND.
Frankrijk.
Het tweede Duitsche legerkorps ouder Prins
Frederik Karei en den Groot-Hertog van Mec
klenburg Schwerin heeft het leger van generaal
Chanzy, na het eerst een tijd lang goed geob
serveerd te hebben in twee dagen totaal versla
gen. Het plan van dien generaal om het 2de
Duitsche legerkorps, meer en meer naar het wes
ten te lokken is dus niet alleen verijdeld, maar
zijn leger is het slachtoffer geworden van die op
zichzelf algemeen goedgekeurde manoeuvre.
Aanvankelijk er iD geslaagd om de spitsen de
hem vervolgende kolounes tot aan de poorte;6rb
van Le Mans te doen naderen, ofschoon men nu n;baI
het gebeurde van eergisteren en gisteren me ^j!
evenveel recht kan beweren dat de Duitscher"'01',
het zoo wilden, hebben de Duitsche legerhoofden,
het oogenblik gunstig geacht om krachtiger offen-,
sief op te treden.
Het eerste gevolg daarvan was de veldslag bi
Louvron en La Chapelle, waarbij een of aDdert)eu-'
vleugel van Chanzy's leger met groot verlies ut -
zijn stellingen werd verjaagd. Toen eens dit re'°v;
sultaat bereikt was heeft het gros van het Duit-,wj
sche legerkorps een aanval gedaan op Chanzy'/^
hoofdmacht, meer bekend onder den naam vat yy
westerleger. Dit geconcentreerd om de ge wichtigs^ k
stad Le Mans en laDgs de geheele linie der Sarthe aa;
heelt die schok niet kunnen doorstaan.
Blijkens bet heden ontvangen telegram uiijjg]
Versailles toch is het westerleger geheel verslagetrkj
en de stad Le Mans veroverd.
Allerjammerlijkst zijn deze berichten weder q,
voor de Fransche zaak en treurig steken zij alw(
hij de berichten per ballon uit Parijs ODtvangei)rr(
dat men aldaar het volste vertrouwen stelt irB
de houding van de Fransche legers in de depar jks
tementen.
Aller oogen waren zelfs in de laatste dagen o eto-
ChaDzy gevestigd. Men beschouwde hem niechr
alleen als een bekwaam krijgskundige maar al D<
de man die zijn troepen vertrouwen inboezemd H<
eu alle demoralisatie van de Fransche schareies
die onder zijn bevel stonden in een krachtiguai
discipline had weten te hervormen. ebe
Up hem en Faidberbe, die in het noordwesten®
van Frankrijk een Duitsch leger tegenover zictan
heeft, bouwde men Frankrijks redding. ,il
Die hoop is thans wat het westerleger betreft, -e
voor de hoeveelste maal? - in rook vervlogcu.eei
Intusschen schijnt Chanzy er in te zijn geslaagdilh
zijn verstrooide troepen op een of ander punie
weder verzameld te hebben, waarschijnlijk op'ar
den linker Sarthe-oever, zoodat de Duitschersen
die volgens hun telegram den vijand vervolgen/ei
nog een slag zulleu moeteD leveren alvorens inevi
het westen van Frankrijk geheel meester te zijrvep
en zich met het Duitsche leger in het noordwestecaa
in gemeenschap te kunnen stellen iel!
In het noordwesten van Frankrijk blijven dem
beide legers van von Manteuffel en Faidherbee
elkander voortdurend gadeslaan; met dit onder at
scheid, zegt een voornaam Duitsch blad, dat de in;
generaal Faidherbe en zijne troepen zich in hunneien
cantonnementen zeer stil houden en zich tot heüee
samentrekken van versterkingen schijnen te Ve/-liet
palen, terwijl de Duitsche troepen aanhouden!we
strooptochten in het departement Pas de Calai ter:
ondernemen, de onderlinge gemeenschap c-: inr
vijandelijke afdeelingen verstoren en daardov1'31
het vertrouwen der Franschen op de onwaai-len
achtige bulletins van Faidherbe het Duitscblez-
blad neemt dus aan dat de Duitschers den veldier
slag bij Bapaume hebben gewonnen meer ei;esi
meer verzwakken, ;en
Inmiddels, zegt eveneens dit blad, verstigt meneli,
met de meeste belangstelling het oog op hetoor-ral
logstooneel in het oosten van Frankrijk. Voor'-en
zooveel uit de telegrammen en bijzondere berich->ot
ten blijkt heeft Bourbaki eene poging gedaan onmu
met sterke strijdkrachten van Besanjon uit, doorl's
het dal van den Oignou, naar Montbeliard doornu
te dringen, alwaar hij vermoedelijk hoopte zicb'ig
te vereenigen met de vrijkorpsen, die langs degM
Zwitsersche grenzen noordwaarts getrokken waia>
ren. De generaal Von Werder verijdelde echtet^el
dit plan, daar hij den 9den van Vesoul en LuneMÉ
naar den Oignon oprukte en de vijandelijke korp^a'
sen terugwierp. Nadat de generaal Von Werder'er
nu het aan den Oignon omstreeks I mijlen teD®
zuid-oosten .van Vesoul gelegen stadje Villers-Se.ves'j
bezet en zich in het bezit daarvan gehandhaafd0'
heeft, beheerscht. hij de zuidelijke toegangen to:5ei
Mont-béliard en Belfort, en de generaal Bourbakhat
zal thans naar Besanfon moeten trekken, tenzi®0
het hem gelukken mocht de tegenover hem staand;lve
troepen van Von Werder die volgens de bericbir<
ten door Von Manteuffel zou vervangen worderiro
naar Vesoul terug te dringen. he
We vermoeden dat Faidherbe en Bourbak1®
spoedig den weerslag zullen gevoelen van Chan-iaa
zy's nedérlaag. Immers een beslissende nederlaagres
van priDS Frederik Karei zou ook de Duitscheied
legers in gevaar hebben gebracht. Daarmede werfje;
dan ook van Fransche zijde rekening gehoudenvel
die de vrijcorpsen van Garibaldi lieten manoen-eei
vreren om te gelijk met de voorwaartsche be
wegingen van Bourbaki de gemeenschap tusschen'
het Duitsche leger der Vogezen en het leger vac
prins Frederik Karei te verbreken. Dien teaou
gevolge moesten de Duitsche legerhoofden zee!1®
voorzichtig te werk gaan en vooral hun opera-"0
tien zooveel mogelijk in gemeen overleg uitvoe"e
ren. Nu echter het groote gevaar dat in het wester-^'i
dreigde, geweken is, kunnen de legers in lie''10
noordwesten en in het oosten meer zelfstandig®1'
te werk gedaan en zelfs op de hulp van het 2de"!
Duitsche legerkorps rekenen en de oorlog heef' A?
dit geleerd dat de Pruisische tactiek zich voora "e
regelt naar de omstandigheden. Het zou ons da»
ook niet verwonderen dat Bourbaki en Faid'
