van storting tc kunnen volhouden, behandeld en
met groote helderheid de verplichting tot storting
volgehouden.
Volgens het Ulr. Dagblad zal eerstdaags tegen
de brochure van den heer van Nierop een tegen-
brochure van den Utrechtschen raadsman der
weigerachtige aandeelhouders 't licht zien.
Aan den gemeenteraad te Amsterdam is door
den heer J. G. Jager het volgende voorstel inge
diend
„De ondergeteekende heelt de eer voor te stellen
het nemen van het volgend besluit." Burgemeester
en Wethouders worden uitgenoodigd den raad
te dienen van advies over de vraag:
„Behoort de jaarmarkt, bekend onder den naam
van Kermis, zooals die thans is geregeld, behou
den te blijven, au zoo niet, langs welken geleide
lijken weg kunnen daarvoor iuplaats treden
volksvermaken van beter gehalte, onder den
invloed, zoo die bestaanbaar wordt geacht, van
het gemeentebestuur.
„De ondergeteekende acht het tegenwoordig
oogenblik daartoe gunstig, en vleit zich dat dit
gevoelen weerklank zal vinden bij de meerderheid
van den Raad; terwijl hij overtuigd is dat B.
en W. gaarne eene opdracht zullen aannemen,
waardoor de oplossing zal worden voorbereid
van een vraagstuk, dat inderdaad door niemand
onbelangrijk kan geacht worden, die een open
oog heeft voor de eigenaardigheden van ons volks
leven.
„Dat de hoofdstad daarbij een gelukkig voor
beeld geve, is zijn wensch."
Met belangstelling ziet men te Amsterdam het
besluit van den Raad in deze tegemoet.
In de gemeente Hummelo en Keppel zijn gedu
rende 1870 geboren 58 jongens en 42 meisjes,
levenloos aangegeven 4, onder deze geboorten
komen 2 tweelinggeboorten voor. Overleden zijn
23 ongehuwde mannen en 15 ongehuwde vrou
wen, 8 gehuwde mannen en 10 gehuwde vrouwen
7 wedr. en 4 wed., gehuwd zijn 24 paren. In de
gemeente zijn komen wonen 82 mannen en 93
vrouwen, terwijl vertrokken 82 mannen en 112
vrouwen. De bevolking bedroeg op 31 December
1869, 1601 mannen en 1509 vrouwen. Thans be
draagt die 1610 mannen en 1504 vrouwen.
Te Middelburg zijn in 1870 geboren 512 perso-
neu (272 m. en 240 vr.)26 levenloos aangegeven
(13 m. en 13 vr.)447 overleden (232 m. en 215 vr.);
148 huwelijken gesloten en 2 echtscheidingen in
geschreven.
Te 's-Hertogenbosch zijn in 1870 geboren 396 m.
en 377 vr., totaal 773; overleden 409 m. en 330 vr.,
totaal 739; en 186 huwelijken gesloten.
De Staals-Courant bevat de volgende rivierbe-
richten.
Keulen, 11 Januari. Waterstand 8 voet 2 duim
boven nul. Het drijfijs bedekt omstreeks een vijfde
gedeelte der breedte van den Rhijn.
Nijmegen, 10 Jauuari. Toestand van het ijsou-
verauderd; de overvaart gaat gemakkelijk. Tem
peratuur 30° F.
Panuerden, 10 Januari, 's morgens 6 uren. Het
ijs vast; overtocht te voet. Waterstand 12.43 me
ter -t- AP. ol 3.46 meter onder noodpeil. Gewas
sen 0.21 meter.
Arnhem, 10 Januari. Geeue verandering in den
toestand van het ijs.
Westervoort, 10 Januari. Idem.
Wijk-bij-Duurstede, 10 Jan. Geene verandering
in den toestand van het ijs. Waterstand 5.b2 meter
-t- AP. of 3.31 meter onder noodpeil. Gewassen
0.10 meter.
Vreeswijk, 11 Januari. Het ijs vast; Water
stand 4.13 meter. -+- AP. of 2.39 meter onder nood
peil. Gewassen 0.11 meter.
Gorinchem, 10 Januari. Het ijs vast, ook te
Werkendam, Paulownahoeve en Sliedrecht.
11 Januari. Het ijs vast. Waterstand 3.37 meter
-t- AP. Gewassen 0.11 meter.
Dordrecht, 10 Jauuari. Het ijs vast; Overtocht
met ijssohouvven. Waterstand 1.45 meter, gewas
sen 0.05 meter. Het Hollaudsch Diep beneden de
brug open; het vloedijs, bij eb afdrijvende; de
brugopeningen zijn vrij behalve 11 en 12. Over
tocht naar Willemsdorp per Belgische spoor- en
veerroeiboot.
vangen mededeelingen de cholera in de haveis
van de Zwarte Zee sedert 25 November jl. heeft
opgehouden te heerschen, de quarantaine-ma;,t-
regelen op de schepen, die met dat tijdstip ie
havens hebben verlaten, niet meer zullen worden
toegepast.
Z. M. heeft pensioenen verleend ten laste vin
den Staat aan: Willem van der Salm, gewezen
hoofdonderwijzer te Maurik, ten bedrage vtn
383 'sjaars; Johannes Ranneff, zich schrijvenle
Johannes Ranneft, gewezen hoofdonderwijzer te
Zendereu, gemeente Borne, ten bedrage van 256
'sjaars; Hermanus Samuel van Ravesteyn, gewe
zen hoofdonderwijzer te Zwartsluis, ten bedrage
van 433 'sjaars; Johannes Faber, geweztn
hoofdonderwijzer te Blessum, gemeente Mensl-
dumadeel, ten bedrage van 333 'sjaars.
Z. M. heeft aan C. Dobbelaer, te Hontenis:e,
H. Van den Hurk en B. H, A. Tellerhofi, beidtn
te Wamel, en J. Boere, te Cabauw, gemeente
Willige Langarak, vergunning verleend tot let
aaunemen en dragen van het kruis „Fidci et V r-
tutiaan ieder hunner door den Paus geschonken
Z. M. heeft benoemd bij het Departement vin
Justitie: tot raad-advis. Mr. A. A. De Pinto, thans
referendaris; tot hoofdcomm. J. W. G. Coojs,
thans comm.; tot comm. G. W. Kemna en J.
Oosterland, thans adj.-comm.; tot adj.-comm.
P. Muller, thans 1ste klerk.
Z. M. heelt de scheepsklerk V. W. Van Gogb,
dienende op het eskader in Oost-lndië, op zijn
daartoe gedaan verzoek, eervol uit de zeedienst
ontslagen, met den laatsten der maand waarin
dat besluit te zijner kennis zal worden gebracht.
Z. M. heeft benoemd tot directeur van het (jp
te richten postkantoor te Zwijndrecht de heer
K. S. De Wijn, thans geagreëerde klerk ten post-
kantore te Neuzen.
Z. M. heeft goedgevonden bij het personeel van
den geneeskundigen dienst der landmacht te bi-
noemen tot offic. van gezondh. der 2de kl. (n. b.
v. r.), den offic. van gezondh. der 3de kl. J. J.
H. Van Frankenhuyzen, van gemeld personeel.
De Minister van Financiën maakt bekend, dat
van Maandag den zestienden Januari 1871 af, ten
kantore van den agent van het Ministerie van
Financiën in de Spinhuissteeg te Amsterdam, zul
len worden afgegeven nieuwe bladen coupons,
voor tien halfjaren rente der schuldbekentenissen
ten laste van het voormalig Amortisatie Syndi
caat, rentende 3% ten honderd in het jaar.
Die afgifte zal geschieden tegen intrekking van
de vroeger uitgereikte bewijzen tot het bekomen
van nieuwe coupons na 1 October 1870, welke
bewijzen aan voormeld kautoor moeten worden
ingeleverd, vergezeld van behoorlijk ingevulde
nommerlijsten, waarvoor aldaar formulieren ver
krijgbaar zullen zijn.
De Minister van Marine brengt ter kennis van j
de belanghebbenden, dat, naardien volgens ont-
I»E PERIODIEKE PERS.
Het Noorden dreigt heden het ministerie Thor-
becke te zullen bestrijden, indien deze staatsman
in gebreke mocht blijven, onmiddellijk te voldoen
aan hen die uitbreiding van het kiesrecht ver
langen.
Onmiddellijk, want het Noorden verlangt, dat de
maatregel hals over kop nog dezen zomer in
werking zal treden.
Tot dien prijs alleen kan het blad de verma
ning van de Arnhemsche Courant tot eendracht,
behartigen.
Het Noorden meent de zekerheid te hebben, door
deze verklaring af te leggen, de tolk te zijn van
de liberale burgerij te Amsterdam.
De Goudsche Courant schrijft ook over
het stemrecht en zelfs zeer verstandig. Zij is
van gevoelen dat ons kiesstelsel ellendig werkt,
maar zoolang de zekerheid niet bestaat, dat een
nieuw stelsel beter zal werken, zoolang is 't nog
geen zaak daaraan iets te veranderen.
In beginsel is de Goudsche Courant voor alge
meen stemrecht, en den dag waarop dit in ons
vaderland kan ingevoerd worden, zal zij als een
gelukkigen dag beschouwen; maar die dag
zal niet spoedig aanbreken.
De fout van ons kiesstelsel is, dat de census
alleen is gelegen in het belastbaar vermogen der
ingezetenen, niet als zoodanig, maar „bij gebreke
van ander bewijs," als teeken eener vermoedelijke
bekwaamheid. Men had ook andere teekenen van
vermoedelijke bekwaamheid moeten opnemen.
liet is niet geschied en kan niet geschieden
zonder grondwetsherziening, want de grondwet
schrijft een census voor.
Nu wil men het stelsel oplappen door den cen
sus te verlagen en dus het aantal kiesbevoegden
uit te breiden. Maar de Goudsche Courant brengt
redenen bij voor haar meening, dat uitbreiding
vooreerst niet veel meer dan de deur zou open
zetten voor onvrije verkiezingen; pressie zal
meer doen dan overtuiging en we zullen in
plaats van dichter bij 't algemeen stemrecht, er
veel verder van af zijn geraakt.
„Zoolang de ontwikkeling van't volk niet tot op
die hoogte gestegen is" besluit de courant dat elk
staatsburger eeu eigen oordeel kan vellen over de
voornaamste vragen van den dag, zoolang de belang
stelling iu den staat van's lands zaken niet is ont
waakt door eenige keunis vau 't staatsbestuur,
zoolang kan er van uitbreiding van 't kiesrecht
geen sprake zijn. De burger moet eerst gaan be
grijpen wat het zegt kiezer te zijnmoet eerst
gaan inzien dat 't geen een last schijnt, een voor
recht is en eerst dan kan 't algemeen stemrecht
ingevoerd worden. Doet men 't vroeger, men geeft
een gevaarlijk werktuig in de handen van enkele
drijvers."
We lezen in de Arnhemsche Courant.
In een der nommers van de Tijdspiegel van 1S70
komt een stuk voor van een man, die tot in de
laatste oogenblikken zijns levens het openbaar
onderwijs met hart en ziel voorstond. We be
doelen Mr. J. Léon. Belangrijk noemen we dat
stuk, vooral in dezen tijd, nu de jaarwedden der
openbare onderwijzers eiken dag besproken wor
den; nu er eene vereeniging tot stand gekomen
is, die zich ten doel stelt, door zedelijke middelen
alles aan te wenden, de lage traktementen te
verbeterennu velen belangstelling toonen
in het lot van den onderwijzer, van wien zoo
veel afhangt; want goede onderwijzers, goede
scholen, getrouw ter school gaande kinderen, zijn
de factoren voor goed onderwijs. In de school
ligt het volk; wat we van de kinderen maken,
zal de natie eens wezen. Belangrijk is het stuk
en daarom hebben we de vrijheid genomen, er
een gedeelte van over te nemen, opdat de in
houd meer en meer bekend worde.
De jaarwedde van den openbaren onderwijzer.
„Uit de laaste opgaaf, voorkomende in het ver
slag over 1866 en 67 aan de Staten-Generaal,
blijkt, dat iu 1866 de gemiddelde jaarwedden
van eiken hoofdonderwijzer was als volgt;
Noord-Brabant fa86, Gelderland ƒ589, Zuid-Hol
land f988, Noord-Holland ƒ853, Zeeland ƒ744,
Utrecht 737, Friesland ƒ586, Overrijsel ƒ526,
Groningen ƒ505, Drenthe 382, Limburg ƒ434,
gemiddeld, ƒ649; en van eiken hulponderwijzer:
Noord-Brabant 295, Gelderland ƒ307, Zuid-Hol
land /406, Noord-Holland ƒ410, Zeeland en Utrecht
ƒ346, Friesland 345, Overrijssel 33, Groningen
ƒ307, Drenthe ƒ233, Limburg 244, gemiddeld
ƒ349.
Dat een gemiddelde jaarwedde vau ƒ649 voor
den hoofdonderwijzer en 349 voor den hulpon
derwijzer een toereikend inkomen is, waardoor
zij in staat gesteld zijn, „zich met al de krachten
van hun geest aan hun moeielijke taak te wij
den," zal zelfs de grootste vijand van ons open
baar lager onderwijs niet licht beweren.
Over de middelen die aangewend kunnen
worden om tot verbetering te komen van het
tractement des onderwijzers, wordt verschillend
gedacht. Maar hiermede zullen allen zich wel
vereenigen, dat wij den plaatselijken besturen niet
genoeg op het hart kuDnen drukken, dat het on
derwijs den burger maakt: dat wij gelijk de
heer Stieltjes zich eenmaal in de Tweede Kamer
uitdrukte minder bang behoeven te zijn voor
de Pruisische bajonnetten dan voor de Pruisische
scholen; dat de toekomst vau het onderwijs, ook af
hankelijk is van de vraag, of het inkomen van
den onderwijzer zoodanig ie, dat hij in de school
aan mets anders behoeft te denken dan aan het
onderwijs, en daarvan niet afgetrokken wordt
door de dagelijksche zorgen voor zich en zijn
gezin.
Wanneer wij want vooral op dit gebied
moeten wij ons geene illusien maken dit thema
nog eindeloos zullen moeten varieren, om einde
lijk gehoor te vinden, dan is het des te aange-
mer, wanneer men ziet, dat er van tijd tot tijd
gemeentebesturen zijn, die het belaug van het
onderwijs stellen boven bekrompen finantieele
consideratien, en met hart en ziel doen al wat
zij kunnen, om de jaarwedde des onderwijzers
te verhoogen,"
i i i\ i "v i v i
Amsterdam, 11 JaDuari. Het door Mr. Th. A.
Haas voor den directeur der universeele assu
rantie-maatschappij de Adelaar voorgesteld accoord
van 15 pCt. is heden, door de bij de wet ver-
eischte meerderheid van stemmen der crediteu
ren in dat faillissement aaugenomen.
Nieuwedlep, 11 Jan. Gisterenmorgen werd
hier het bericht ontvangeD, dat gisterenavond
van het Oude Schild gezien was eeu stoomschip
drijvende in het ijs met gebeschen zeilen. Dit
bleek te zijn de stoomboot Baron van Heemstra
die, zooals bekend is, bij Wieringen tusschen
het ijs in ongelegenheid was geraakt. De sleep
boot Archimedes is ter assistentie vertrokken en
heeft het vaartuig hier binnen gesleept.
's-Gravenhage, 11 Jan. Naar men verneemt
komt op de voordracht door het Provinciaal Ge
rechtshof opgemaakt in de vacature in dat col
lege onlangs ontstaan, iu de eerste plaats voor,
de heer Mr. J. B. L. Wentholt, kantonrechter
hier ter stede.
Omtrent de pokkenepidemie die sedert
eenigen tijd zoo hevig alhier heerscht wordt het
volgende medegedeeld:
Den 27sten Aug. stierf een kind aan de pokken,
den 3Usten overleed daaraan een militair in het
garnizoenshospitaal, den 4den en lOden September
hadden aldaar nog twee gevallen met doodehjken
afloop plaats.
Iu de tweede helft der maand Sept. kwamen
nog enkele sterfgevallen bij niet-militairen voor.
In 't geheel stierven in die maand 8 lijders aan
pokken.
In October bedroeg dit 14. In November nam
de ziekte toe. In die maand stierven 42 poklijders
en tot het einde van December klom de epidemie
steeds, zoodat in de laatste week van het jaar
niet minder dan 75 personen aan pokziekle be
zweken en het cijfer der in December overledenen
204 bedroeg.
Van 17 Jan. zijn 35 sterfgevallen aan pokkeu
aangegeven. In 't geheel zijn tot 7 Jan. 305 sterf
gevallen aan pokkeu bekend geworden. Volgens
opgave bedraagt het getal aangetasten omstreeks
1000. De verhouding van de overledenen tot de
u
;oes
der
aangetasten is zeer ongunstig. Het is uit dezet jl
demie duidelijk dat de bevolking de zorg
toepassing van het voorbehoedmiddel zeer h-,
verzuimd.
Utrecht, 11 Januari. Gisteren zijn de milici nv]
van de lichting van 1870, die bij de loting Je
naar huis te kunnen gaan hooge nummers ïen
trokken hadden en bij de verschillende cot
van het alhier in garnizoen liggende 2de reg. r
art. behoorden, met groot verlofnaar huis gezondjL
Het centraal Israëlitische weeshuis alhr®?f
mag door de krachtdadige hulp die de commis^611
van alle zijden mocht ondervinden, als tot staf
gekomen beschouwd worden. Voortdurende :ot
dersteuuing blijft echter zeer wenschelijk
Dezer dagen werden langs den Staatsspo
weg een groot aantal runderen naar 's-Bo«?e'
vervoerd, die op de Amsterdamsche markt wat'"0'1
aangekocht. Er waren beesten onder die 60lsc^
700 kilo wogen en waarvoor men 270 betaa^e
had; de aanvoer van vette kalveren, langs"®
zelfde liju naar hier, is mede door destremmi^
der vaart aanzienlijk.
Arnhem, 12 Januari. Door de commissie v?OÏ
toezicht op het middelbaar onderwijs alhiljS
is aan belanghebbenden bekend gemaakt dat ;e
toelatings examens aan de middelbare school vo'eD
meisjes alhier, een aanvang zullen nemen c'e
Woensdag 25 Jauuari in het gebouw der scho8D
Harderwijk, 11 Januari. De geheele lading li'S
koeken uit het schip dat nog altijd in het ijs t°6'
klemd zit, is hier binnengebracht. Door verse!
lende personen is daarmede tot een gesamen]
ooi
ia:
got
,ev
;ei
I,
rot
'.Ol
"110
ra
;n
';ta
ra
bedrag van p. m. ƒ1800 verdiend.
Een onzer visschersschepen, dat tussch
Schokland en den Frieschen wal in het ijs z
is met groote krachtsinspanning binnen 6 dag-16
door 19 onzer stadgenooten in de haven van Scho?'
land binnengebracht,
Overbetuwe, 11 Januari. Gisteren zijn de wate.
wachten uitgezet, het water blijft steeds wassenc
en bij het zware ijs is men hier in niet gerini'
bezorgheid, te meer daar het ijs in de riviere
bij ongewoon hoogen waterstand zich vastzet!;
Deventer, 11 Januari. Gisterenmorgen wet
op eenvoudige wijze, gelijk hij geleefd en gewerl''"
had, het stoffelijk overschot grafwaarts geleid va16
Mr. P. Bosscha, sedert 1829 hoogleeraar aan li^
Athenaeum alhier. Sedert 1854 genoot hij de wej®
verdiende rust. Behalve zijne betrekkingen e.
vrienden geleidde eene commissie uit het colier
van curatoren en van de hoogleeraars het stoi
felijk overschot van den verdienstelijken ma:
naar de laatste rustplaats.
Dezer dagen kwamen hier vier Fransohc krijgs
gevangenen aan, die uit Minden gevlucht wareJe
en na eene zeer moeilijke reis van 4 dagen deze Ei.
bereikten. De aanvoerder was een Elzasser en spt-Qj
een weinig Duitsc-h. Op Duitsch terrein echter hac
den zij niet naar den weg durven vragen en op ecu
klein kaartje en een zakkompas moeten afgaa^
om Nederland te bereiken. Nadat zij de stad ee^
weinig rondgewandeld hadden, werd er in eeT{
koffiehuis eene collecte voor hen gehouden, di'
ruim ƒ11 opbracht, zij vertrokken daarop naa5{
Amsterdam, om door tusschenkomst van det^
franschen consul in staat gesteld te worden uaaje
hun vaderland terug te keeren.
BUITENLAND.
Dnïtseliland.
Naar aanleiding van een artikel in de laatstij,
aflevering van de Revue de la Belgique, geteekecij,
Leo van der Kinderen, en ten opschrift dragende
La Belgique de 1870 et la parlie /lamand, schrijft dl
Kölnisclie Zeitung van heden een hoofdartikel ondei{
den titel van Duilschland en de Vlamingen.
De heer Van der Kinderen wil dat de Vla1(
mingen zich aansluiten bij het groote Duitschlaruj,
waarvan het door oorsprong en taal een telg iij-
en dit wel door eene nauwere verbinding mej
Duitschland op het gebied van taal, letteren cq
volksleven. „Laten we ons dus," roept de schrijve'!
zijn Nederlandsch sprekenden broeders toe, „ver
duitschen om niet verfranscht te worden."
De Kolnitche Zeitung neemt natuurlijk akte vart
deze ontboezeming. Het blad is echter van ge?
voelen dat het Vlaamsch gedeelte van Belgi-a
nog op verre na niet rijp voor hetgeen de heet(
van der Kindere wenscht. „Intusschen," zegt hetj
blad „kunnen wij duitschers ons niet dan ver;
heugen over den broedergroet, welke onze stam-j
genoten ons toeroepen. Dat zij zich niet op hetj
dwaalspoor doen brengen door de on heil profeten,
die hun steeds vrees aanjagen, dat het groote;
Duitschland lieu van hunne politieke zelfstand
digheid zal berooven. Duitschland zoekt slecht-1
zijn recht en zijne veiligheid het te. verdenketi
van veroveringszucht is slechts een van die midi
delen, welke zijn vijanden bij gebrek aaD betere;
aanwenden. De Nederlander echter, zoowel in
België als in Holland, zullen hun zelfstandigheid
het best waarborgen, als ze die ernstige en eer
lijke onzijdigheid in acht nemen, welke hun toe
stand en hun politiek verleden hun voorschrijft
Zoo kuunen we dan ook de Vlamingen slechts
in het vertrouwen versterken, waarvan onlang'
door het blad „de Zweepin de volgende bewoor-:
dingen is gewag gemaakt: „Dezelfde mate van
