Bij testamentaire beschikking van wijlen Jhr.
A. J. Van de Poll is aan de diaconie der Her
vormde gemeeute te Velzen vermaakt eene som
van /1000 en aan de kerkvoogdij eene som van
f500, beiden vrij van successierechten.
Dezer dagen zal te Arnhem het examen inde
landbouwkunde voor de eerste maal hier te lande
worden afgenomen. Tot leden der commissie be
last met het afnemen van het examen zijn be
noemd de HH. Dr. W. C. H. Staring, inspecteur
van het middelbaar onderwijs, te LocheuiDr.
M. Salverda, hoogleeraar te Groningen; Dr. J.
M. Van Bern melen, directeur der hoogere bur
gerschool te Arnhem en Jb. Boeke te Groningen.
l)e beroemde en algemeen geliefkoosde schrijver
Alexander Dumas de vader, is, volgens een in
de. Indépendance Beige voorkomeud bericht op den
aden dezer te Puy bij Dieppe overleden.
Opgaven betreffende de sterfte en de geboorten
in eenige groote gemeenten, over de maand
October 1870.
csgrr.'so.'?»?
- S II i" 3 ni= 5
If 8 2. 5-1- i 8 I I
s- s-
i to ts li» M M w to j;
CO O C O -1 tO O' to a-
- O J
0-©p-
'é- sA -J it- to O* QtHP'O'COi
Wc^kvlyke bcvolkmg of-
1 Januari 1870.
Geboren,
(met levenloos aaoge^evei
Overledt-n.
(met levenloos aai gcpeveiu p.)
Overbden op 10,000 inwoners.
Levenloos aangegovenen
I i- H- c
p— to cc. <4- to<0>
CO CO C» tO
- li- M K «a CS O
i I i iI;i M
I l hl 1II-M'
i I
Beneden 1 jaar.
(zonder levenl. aangep.
1—5 jaren.,
5 14 jaren.
1420 jaren.
20 - 65 jaren.
65 j. cn daarboven.
Typbue en febris
typhoidea.
Pokken.
Roodvctok
M «zelen
3 I
I I to I I
I I I I I I I I
I I I I I 'K> I' I
I -
Cronp.
Keelziekte
(angina diphtberina).
Kinkhoest.
MXOlif-O'MtO-JO'if*
1 I I - I I - I I
üi to to u w Cl to CS c
>,tO O 03 too
I H I Mto I
Diarrhoe en cholera
nostras.
Levenszwakte en uitte
ring, 0—14 jaren.
Uittering, 14-65 jaren
Marasmus senilis,
boven 65 jar^n.
Aóut'c ziekten der
adcmbalingswcrktuigen.
Chronische ziekten (Jer
adcrub. waaronder longt.
,i-ii
to lO to to co W O
l H- C5 IfV iS- g
I I to I I to to OS
I I
I -I I
,1 I
B if -
B - r
b
Ziekten van het
kraambed.
Govveldadigc
invloeden.
Andere ziekten.
Onbekende oorzaken.
Zonder geneesk. bebandeline
(begrepen in de vorige kolom).
Bij beschikking van den 1 Oden December 1870,
n°. 193, 12de afdeelmg, is aan B. D. Van Riet
schoten en P. Thomsen, te Rotterdam, tot weder
opzegging, verguuuiDg verleend voor eenestoom-
sleepdienst in de provinciën Noord-Brabant, Gel
derland, Zuid-Holland, Noord-Holland, Zeeland,
Utrecht, Overijsel en Limburg.
Z. M. heeft aau F. Harmsen te Amsterdam en
W. Hopman te Hatert (gemeente Nijmegen) ver-
guuhing verleend tot het aannemen en dragen
van het kruis Fidei et Virtuti, aan ieder hunner
door den Paus geschonken.
Z. M. heelt aau A. K. Daueels van Wijkhuise,
op zijn daartoe gedaan verzoek, eervol ontslag
verleend als plaalsverv. kautonr. te Eukhuizeu.
zij
ontsteking bij kinderen onder 3 jaren. Rotterdam: 4 vordr
verbr., 1 -verhanging". Te Utrecht kwamen nog verscheiden
gevallen van mazelen voor. De pokkeu verspreiden zich te meer
omdat vele aangetasten wegens godsdienstige denkbeelden ntet'wor
den afgezonderd en het zenden van kinderen, naar bewaarscholen
uict kan worden belet. Ook kinkhoest begint zich epidemisch te
vertoonen.
(Overgedrukt uit het Nederlandsch Tijdschrift voor
Geneeskunde. Jaargang 1870.)
DE PERIODIEKE PERS.
Het Noorden geeft een antwoord op de vraag
van het Handelsblad Wat nu1 gesteld boven een
artikel nopens de ministerieele crisis waarvan
wij den zakelijken inhoud dezer dagen onderdeze
rubriek mededeelden.
„Wat ons land tegenwoordig behoeft," zegt het
Noorden „is een ministerie, dat een bepaalde po
litieke gedachte vertegenwoordigt. Of teruggang
en dan vooral op het gebied waar de drang tot
reactie liet sterkst is, n. 1. de verhouding van den
staat tot de kerkgenootschappen en het onder
wijs; 61' een behoedzaam liberalisme 't welk
als Koninklijk ministerie het persoonlijk gouver
nement op het sedert 1818 overgelaten terrein bij
voortduring laat schallen und wallen, en tegenover
den aandrang naar hervorming van het kiesstel
sel weerstand biedt; óf eindelijk' een princi
pieel liberaal ministerie, dat de beginselen van
liet parlementair stelsel op elk gebied huldigt,
dat voorstelt de kieswet in democratischen geest
te wijzigeD (vooralsnog binnen de grenzen der
grondwet), dat krachtige hervorming op het ge
bied van koloniaal en binne-Dlandsch bestuur
voorbereidt en aan het vergroot kiezers-lichaam
overlaat voor goed over zijn bestaan te beslissen.
Welke politieke gedachte vertegenwoordigen
nu de voorzeker schitterende namen van het
Handelsblad, de heeren: v. d. Linden, Jonekbloet,
Dullert, Opzoomer, Fruin, Buys en Vissering?
Voorzooverre hel Noorden h, u kent, dobberen
allen tusschen ue beide aangewezene liberale
richtingen. Eene opdracht aan zoodanig stel man
ned, hoe verdienstelijk zij, ieder op zijn gebied,
ook mogen zijn, zou tot even weinig vastheid
voeren, als de voortduring van het bestaande
ministerie of eene kabinets-formatie onder leiding
van den beer Fock.
Men houde op Koninklijke ministeries te vormen,
of indien men er een vormen wil, zy het in wer
kelijkheid, de uitdrukking van s' Iionings persoon
lijke sympathiën, op gevaar af. „Va banque" te
spelen. Hier licht het zwaartepunt bij de volks
vertegenwoordiging, mits het kiesstelsel bevredi-
geud zij. Juist daarom kan men niet nalaten hier
het parlementair stelsel te huldigen.
Prof. G. W. Vreede zal in het Utrechlsch
Dagblad verkondigen: Hoe een nieuw Ministerie te
verkrijgen en dit Ie handhaven is."
Al dadelijk betreurt de hoogleeraar-publicist
dat reeds vijf of zes weken erbarmelijk wordt
geklaagd en gejammerd, dat er nog geen redelijk
stel Excellentiëu te voorschijn is gekomen. Het
is als of het Nederland aan schrandere en be
kwame annen ontbrak, een verwijt waarmede
men l gt-iijk den vreemdeling (Napoleon?) op
zonderlinge wijze met ODzen toestand in deze
hachelijke dagen hekend maakt.
Nooit heeft dat gejammer en geklaag zóo luid
pn aanhoudend weergalmd. Indien dit gegrond
ware, dan zoude Nederland (schr. somt alle hooge
Collegiën van Staat, hooge Staats ambtenaren en
de magistratuur op) al zeer weinig begaafde man
nen moeten tellen. Het ware droevig het te moe
ten betwijfelen.
„Wat heeft dan telkens de keuze van Miuisters
zoozeer belemmerd? Het was sints twintig jaren,
vooral in de'pers, een geest van uitsluiting door
avereelnsche qn al te enge toepassing der nim
mer geheel le bevredigen theorie vau homoge-
neïteit van het Bewind. En toch zelfs Thor-
becke, oor de tweede maal Minister, verklaarde
hij niet bij machte is haar te betalen, vervangen
wordt door een gevangenis van zes uren. Bij her
haalde overtreding moet de veroordeelde zeker
heid stellen, dat hij zich voortaan goed gedragen
zal, indien hij daartoe niet in siaat. is, wordt hij
onmiddellijk in de gevangenis gezet. Wordt de
zekerheid gesteld, dan heelt een nieuwe overtre
ding ten gevolge, dat zij dadelijk verbeurd is.
Eeu gewone dronkaard kan, wanneer eens de
aandacht der politie op hein gevestigd is, niet
zelden het grootste deel van zijn leven in de ge
vangenis doorbrengen.
De ervaring heeft niet geleerd dat deze ge
strenge strafbepalingen tot dusverre bij machte
zijn geweest, om het bestaande kwaad te ver
minderen, Het feit dat er op dezen oogenblik
geregeld niet minder dan ongeveer 60,000 dronk
aards in het Vereenigd Koninkrijk gevonden wor
den, bewijst dat het nog bedroevend groot is.
De Engelschen komen dan ook meer en meer
tot de overtuiging dat het met andere middelen
moet bestreden worden. Het is niet genoeg den
dronkaard te straffen, men moet er vooral op
bedacht zijn hem zooveel mogelijk te verbeteren.
Om dit dubbel kwaad weg te nemen, heeft
nu onlangs zekere Dr. Dalrymple een bill voor
gesteld, die echter niet is aangenomen, en over
het geheel ook bij het publiek geen gunstig ont
haal heeft gevonden.
De voorsteller, die aan zijn ontwerp den naam
geeft van „(Ae Habilual Drunkards bi it", gaal van
het beginsel uit, dat de dronkaard meer te be
schouwen is als een kranke, die genezen, dan
als een misdadiger, die gestraft moet worden.
Hij zal ineen gesticht opgenomen kunnen worden,
hetzij op zijn eigen verzoek, betzij op dat van eeu zij
ner naaste betrekkingen of vrienden; mits maar in
dit laatste geval zijn ,habilual drunkenness" behoor
lijk geconstateerd wordt door een verklaring van
twee geueesheoren, en van nog een anderen ge
tuige. Zoodra het bewezen zal zijn, dat hij hersteld
is, moet hij onmiddellijk uit het gesticht ontslagen
worden, waarin hij in geen geval korter dan drie
en langer dan vier maanden zal kunnen blijven.
In het Uveede gedeelte der bill wordt vervol
gens aan den magistraat van ieder graafschap of
borgt de bevoegdheid verleend om maisons de santé,
Op te richten, ler opname van: 1°. ieder, die
ingei-'lge de virklaring va geneeskundigen en
andeie getuigen eeu habitual drunkard" blijkt te
zijn; 1'. ieder, die binnen een tijdperk van zes
maanden driemalen wegens dronkenschap ver
oordeeld is. De patiënten mogen niet langer dan
een jaar in het gesticht gehouden worden, maar
kunnen daaruit reeds vroeger -worden ontslagen,
zoodra het maar blijkt, dat zij naar geest en
lichaam hersteld zijn.
Er bestaan tegen dit plan, zooals het daar ligt
onoverkomelijke bezwaren, vooral tegen de ge
lijkstelling van den dronkaard met den krankzin
nige en het den dronkaard berooven van zijn
vrijheid op den enkelen grond, dat hij onbekwaam
is oin zich zei ven te beheerschen of op zijn zaken
te passen.
De N. H. Ct. erkent en beaamt al deze zeer
gegronde bedenkingen. „Maar" vraagt ze, „had de
project-bill van Dr. Dalrymple daarom geen en
kel goede zijde? Is het beginsel, waarvan de ont
werper uitgaat: de dronkaard moet niet alleen
gestraft worden, maar zoo mogelijk ook geDezen
worden, zoo in allen óeele verwerpelijk? Op
deze vraag meent zij ontkennend te moeten ant
woorden, en zij is zelfs overtuigd dat ook voor
ons Vaderland van dat beginsel partij kan wor
den getrokken."
BINNENLAND.
Bergschenhoek, 13 December. Door den hoofd
onderwijzer alhier, den heer N. Kloppert, is uit
eigen beweging een avondschool geopend voor
jongelieden, die verhinderd «orden de dagschool
te bezoeken en voor volwassenen, die zich verder
wenschen te bekwamen in de vakken van het
lager ouderwijs.
Groningen, 12 December. De uitvoerige brief
van de Kamer van Koophandel alhier, in antwoord
op de missive van den Minister van Biunenl.
Zaken betreffende de publiciteit van genoemd
college is publiek gemaakt. Daaruit blijkt dat
de meerderheid de openbaarheid der zittingen
Wegens ophooping van telegrammen op' den
Frausch-Amerikaauschen telegraafkabel, teil ge
volge van het breken der beide Atlantische ge
leidingen tusschen Engeland en Amerika, wc
liet tarief voor den eerstgenoemden weg, met
ingang ran den 12den dezer, tijdelijk verhoogd.
Boven den gewonen tijd lot Brest bedragen de
seinkosten: naar New-York f36 voor 10 woorden
en f 3.60 voor ieder woord meer. Voor de overige
kantoren in Amerika wordt eene verhooging van
f 18 voor 10 woorden en f 1.80 voor ieder woord
meer boven de gewone tariefsprijzen geheven.
Op dagbladberichten, die tegen het halve tarief
worden overgebracht, is deze verliooging ook
slechts voor de helft toepasselijk. Geene berich
ten worden toegelaten, die, met inbegrip van
adres en ouderteekening, meer dan 50 woorden
bevatten.
openlijk: „„ik heb de bomogeneïteit van eeu
Kabinet nooit zonder iclfstandighcid der Ministers voorstaat als beginsel, doch de minderheid van
op ieder gebied, begrepen."dat college zeer gemotiveerd daartegen pleit.
En later nog veel sterker:
„Zoo alle leden van een Kabinet over iedere
vraag, over ieder onderwerp van een speciaal j
Departement moeteu overeenstemmen, zal men j
nooit een homogeen noch een krachtig Ministerie
aanschouwen."
De artikelen worden voortgezet.
In een tweede artikel dat de Nieuwe Rotterdam- 1
sche Courant aau de strafbepalingen legen de dronken-
schap wijdt, wordt de bestaande Engelsche wet-
geving op dat stuk, die den dronkaard met boete
of gevangenis straft, zelfs indien hij zich niet aan
rustverstoring heeft schuldig gemaakt, uiteengezet.
De beëedigde verklaring van een enkelen ge-
tuige is alzoo genoeg om iemand van dronken-
schap te overtuigen, en als zoodanig te doen ver- j
oordeelen tot een boete van 5 shilling die, zoo
Reeds onlangs werd, zooals men zich herinneren
zal, besloten, met 1 Januari a.s. de zittingen der
Kamer in het openbaar te doeu plaats hebben.
Tot voorzitter der commissie belast met het
af te nemen eindexamen der gemeentelijke bur
gerscholen, is benoemd de heer Alings, directeur
van het Doofstommen-Instituut en lid der plaat
selijke commissie voor middelbaar onderwijs. Als
secretaris zal fungeeren de directeur der scholen,
de lieer T. Hofkamp.
De heer Dr. Pritsch, van Bonn, benoemd tot
leeraar aan de landhuishoudkundige school te
Warffum, zal voor de aanvaarding zijner betrek
king een examen in de laud nou w kunst afleggen,
overeenkomstig art. 73 van de wet van 2 Mei
1863. Dit is het eerste examen van dien aard,
dat hier te lande wordt afgenomen.
Assen, 12 December. Gisteren heeft alhier de
najaarsvergadering plaats gehad van den genees
kundigen raad van Overijssel en Drenthe in de
vergaderzaal der Prov. Staten. Door den voorzitter
Dr. Lu bach, werd een uitvoerig verslag uitgebracht
over de handelingen van het geneeskundig staats
toezicht in beide provinciën gedurende de tweede
helft van dit jaar.
Onder de behandelde punten moeten genoemd
wordeneen reeds in de zomervergadering uit
gebracht rapport over het drinkwater in Overijssel
en Drenthe, de medische toj>ogiafie dier provin
ciën, het carbolzuur als desinffctatie-uiiddel, het
nut van populaire raadgevingen, omtrent cholera
en typhus, de bewaarscholen, enz. Voorts werd
o. a. besloten eeDe tabel te vervaardigen, aan
wijzende de hulp, die, vóór de komst van een
geneeskundigen, moet verleend worden bij ge
vallen van verdrinking, ophanging, vergiftiging
enz. en te trachten het daarheen te leiden, dat
deze tabel overal, waar het publiek in de gele
genheid is die te lezen, worde opgehangen.
De vergadering, des voormiddags te 10 uren
begonnen, eindigde te balfvijf.
Meppel, 11 December. De inspecteur van 't
geneeskundig staatstoezicht voor Drentheen Over
ijssel, de heer Dr. Lubach, zal de scholen in deze
provinciën bezoeken om in oogeuschouw te nemen
in hoeverre de klachten gegrond zijn die hier en
daar over den toestand der schoollokalen uit eeu
hygienêcb oogpunt, worden aangeheven.
Vollen hove, 12 Dec. Sedert zes jaren is een
geschil aanhangig tusschen de staten van deze
provincie en die van de provincie Drenthe over
de verplichting op de lage landerijen in Drenthe,
welke door de Overysselsche zeeweringen worden
beschermd, 0111 ook in de kosten dier bescherming
te deelen. Die kosten worden hoe langer hoe
drukkender voor Overijssel. De omslag over 1870
bedraagt in dit district niet minder dan 10 pCt.
van het belastbaar inkomen. Men vreest dat de
ministerieele krisis Dadeelig zal werken op eene
spoedige beslissing die door den minister reeds
herhaaldelijk is toegezegd. De zaak dateert eigen
lijk reeds van het laatst der vorige week.
's-Hertogenboscu, 13 December. In de zitting
van 2 Dec. van de Kamer van Koophandel alhier
is o. a. ingekomen eene circulaire van den heer
M. H. Jansen te Delft, ten geleide van een exem
blaar van zijn adres aan de Tweede Kamer der
ötaten-Generaal liet verzoek inhoudende, tot het
nemen van het initiatief ten einde subsidie van
staatswege uit te loveu voor de stoomvaart op
Amerika.
Bij stemming werd met 8 stemmen tegen f
besloten aan het verzoek van den heer Jansen
te voldoen en mitsdien een adres van die strek
king aan de Tweede Kamer te zenden en tevens
op een spoedige beslissing aan te dringen met
het oog op de pogingen die onze naburen, in
zonderheid de Belgen, aanwenden om zich van
de voordeelen, die den trans-Atlantischen handel
oplevert meer en meer meester te maken.
Daar onderscheidene leden te kennen hadden
gegeven dat de wijze waarop de openbaarma
king is geschied aan bedenking onderhevig is,
wordt na eenige beraadslaging besloten: zoolang
openbaarheid niet van regeeringswege wordt voor
geschreven, de zittingen niet in het openbaar te
houden, maar de notulen echter door middel
der dagbladen openbaar te maken.
Breda, 12 December. De vereeniging van handel
en nijverheid alhier, heeft ter ondersteuniug van
het adres van den heer M. H. Jansen te Delft;
een adres aan de Tweede Kamer der Staten-
Generaal gezonden, ten verzoeke van een rijks
subsidie voor een geregelde stoomvaart van Vlis-
singen op Noord-Amerika en een schier gelijklui
dend adres aan den minister van financiën gericht,
Eindhovbn, 12 Deo. Eergisteren was de gemeente
Helmond in rep en roer bij de aankomst aldaar
van den lsten luitenant der marechauseé Siuierink
alhier gestationeerd, die bij open brief door deti
officier van justitie alhier, barou De Bibersteiu
zoo terecht gezet is omtrent het op last vau den
lsten luit. overbrengen op de Pruisische grenzen
der 4 Fransche krijgsgevangen en uit Wezel.
Volgens juiste informatiëu werd de 1ste luit.
aan het station te Helmond ontvangen door de
aldaar gestationeerden wachtmeester der mare-
cliaussée C. Plas De bedoelde luit. begon meteen
verhoor van den cipier van het huis van arrest, vroeg
dezen zijn naam, ouderdom enz. en vervolgens
wie eenige heeren bij de 3 Fransche gevangenen
had toegelaten, hunne namen en eindelijk of men
in de gevangenis gezongen had onder liet drinken
van sterken drank zooals de wachtmeester Plas
hem had gerapporteerd, dadelijk werd hem te
kennen gegeven, dat de ambtenaar van bet O. M-
alleen bij hem was geweest en middelerwijl
andere heeren de van koude versteven Franschen
ieder een glaasje cognac hadden gegeven en
hoogstens 10 minuten met hen gesproken hadden.
De bedoelde luit. zou daarop den ambtenaar van
het O. M. hebben laten roepen, die echter terecht
begreep, dat een officier van de marechaussee wel
zijne manschappen kan ontbieden maar geen amb
tenaar van het O. M. en liet hem dus weten da'
