te
tl
li
ut
lieer Nierstras/. Iieeft liet onder- hem gediend
jiiJ personeel in kernachtige taal bedankt
dit bewijs van genegenheid, terwijl hij onder
betuiging van de door dat personeel aan hem
eten hulp bij zijne ambtsbezigheden, tevens
ivensch uitdrukte nog meerdere werken met
le mogen uitvoeren.
vens heeft hij ieder dier heeren ook zijn
et geschonken.
tBDBG, 6 December. De stoom wollefabriek en
magazijn van goederen van de heeren C. G.
Spaandonck Zonen staande in de wijk
tel is geheel en al in de asch gelegd. Door
poedig aangebrachte hulp, waarbij de bestu-
der brandspuit van den staatsspoor bijzonder
uitgemunt, zijn de belendende huizen zelfs
ironing van den heer v. Spaandonck aan de
ek grenzende, ofschoon eenigszins beschadigd
vernieling bewaard gebleveu, even als het
ieksgebouw, waarin de weefmachine geplaatst
voor vernieling bewaard gebleven. De brand
jot aan den duivelmolen of scbrobbelmolen
ijn ontstaan, en verspreidde zich in een oogeu-
over de geheele fabriek zoodat aan geen red-
te denken vielde schade is aanzienlijk zoowel
een als het andere is echter bij de Zutl'ensche
tschappij tegen brandschade verzekerd. 5 der
dieden die zich boven in de fabriek bevon-
zijn, hoewel reeds een ladder in aantocht
van den bovensten zolder naar beneden ge-
ogen. Een hunner moet in bedenkelijken toe-
d verkeeren en is naar het gasthuis, de beide
Bil jren naar hunne woning vervoerd.
50 a GOtal werklieden zijn door dit voor
buiten werk.
ingezonden.
unemaet de Dorpschipper door P. Buijs, in leven
dienstonderwijzer te Leiden, met een woord
la inleiding van E. Laurillard, predikant te Am-
di jam.
Leiden, GEBR. v. d. HOEK.
oo meen de aandacht mijner stadgenooten op
iet boekje te moeten vestigen. Ik doe dit niet
>lf el met het oog op zijn inhoud, maar inzon-
tleiieid, omdat de ontslapen schrijver meer dan
tigjaren tot welzijn dezer gemeente werkzaam
eweest. Er zullen velen zijn, die met den
Heer E. Laurillard kunnen getuigen„Ik
den schrijver gekend en ik heb hem geacht,
hij wai en deed, dat gaf hem aanspraak op
ng. Eenvoudig was hij en oprecht, ijverig
hartelijk. En, hij heeft hier niet te vergeefs
iefd. Groot is het aantal dergenen, die hij op-
tot de kennis van hun Heer en van hun
ui die hij, wars van een Christendom, dat
ziel heeft, maar een doode vorm is, een
Imnie, tot dat ware, levende, practische Chris-
iom poogde te brengen, dat meer van gerech-
leid houdt dan van leerstellige bedrevenheid;
liever zegent dan twist!
iever zegenen dan twisten. En daarbij arbei-
zoolang hij kon. Dit getuigt ook deze zijn
Iste pennevrucht, welke hij in zijn hoogen
erdom geschreven heeft, en thans tot onder-
ning zijner hoogbejaarde weduwe de wereld
;rsl sat.
aa|k Hoop," zegt de Heer E. Laurillard, //dat
er goed meê zal gaan, ook, omdat de. op-
ngst ten voordeele zal komen der weduwe,
uitkomst der onderneming zij haar een krach-
n steun niet alleen, maar tevens een verblijdend
vejvijs, dat men aan haren doode nog gedachtig
,eh net achting en liefde."
o,
at het boekje betreft men vreeze nietereen
ie Kathechiseermeestersdreun in te vernemen,
karakters, inzonderheid van Leunevaer en
Jaepie, zijn in „'t Visschershuisgezin" flink
eekend. Plaatselijke toestanden en gewoonten
rden, in het nette boekje aanschouwelijk en
voorgesteld. En voor menigeen zal 't niet
lenstig zijn, te weten tioe de held van 'tver-
1, Leunemaet, van een doordrijver, een dwars-
iver is geworden.
Jverigens ziet Leunemaet door den goeden smaak
uitgevers er van binnen en van buiten netjes
't Boekje vinde niet enkel lezers, maar ook
e koopers. H.
iEidrn, 3 December 1870.
buitenland.
lbi
opt
we
Dnitschlancl.
ten 1c overwinningen van de Duitsche legers in
jongste weken zijn, hoewel duur gekocht, van
ote beteekenis, van 27 November tot gisteren
:1de de telegraaf onafgebroken een reeks van
ukkige gevechten mede welke de Duitsche
epen in de verschillende streken van het thans
zeer uitgesterkt oorlogstooneel, hebben gele-
Het ijzeren net, waarmede Frankrijk voor
uel-ï1 groot deel overspannen is, wordt al nauwer
nauwer. Van AmieDS, dat in het bezit is van
Duitschers, loopt een uitgestrekte linie over
ntes, Chartres, Auxerre, Dyon tot Belfort en
t uitzondering van Parijs en de thans belegerd
Tdende vestingen Mezières en Montmédy die
ëtii 'urschijnlijk in het lot van veel sterker vestin-
zullen moeten deelen, is al het overige ge
bied dat meer oostelijk ligt in het bezit der Duit
schers. Het net is gespannen over een derde ge
deelte van geheel Frankrijk en de rijkste depar
tementen liggen daarin. In den uitersten hoek
tegen België, wappert nog van de vestingen Arras
en Rijssel de Fransche vlag, hetwelk nog wel
j eenigen tijd het geval zal zijn, daar die vestingen
zeer sterk zijn.
Ondanks dien grooten tegenspoed is het onloo
chenbaar, dat de Franschen in het derde tijd
perk van dezen vreesselijken oorlog een groote
kracht ontwikkelen. Parijs, welks capitulatie
reeds in November als zeker werd aangekondigd,
heeft reeds drie maanden honger en nood getrot
seerd en het Loireleger manoeuvreert onder
generaal Aurelles de Paladine voortreffelijk, al
zal het ten slotte voor de overmacht moeten buk
ken. Zijn eerste optreden was zeer gelukkig; het
hernemen van Orleans ging met een gevoelige
nederlaag voor de Duitschers gepaard. Indien het
Loire-leger voor de capitulatie van Aletz de be
wegingen had uitgevoerd en een kracht had ont
wikkeld gelijk thans het geval is geweest, dan
hadden de Duitsche legers te Versailles veel meer
gevaar geloopeu dan thans, nu men door de
aankomst van prins Frederik Karei het een leger
van minstens 150,000 man heeft kunnen tegen
overstellen. In het eerste geval immers had het
leger van den kroonprins naar twee zijden front
moeten maken en zich tegen twee aanvallende
legers moeten verdedigen.
Dit dreigend gevaar is echter van de Duitschers
afgewend en van daar de glansrijke militaire
resultaten die van af 29 November nog dagelijks
verkregen worden, waarvan drie bijzonder in het
oog vallen. Ten eerste, dat het aan 't legerkorps
onder bevel van generaal Von Manteuffel na een
bloedigen strijd gelukt is, het Nooderleger voor
Amiens te verslaan en die stad, een gewichtig
strategisch punt te veroveren. Daardoor immers
is in de eerste plaats de slagboom weggenomen
die de Duitschers belette Picardie en Normandië
binnen te rukken, maar vervolgens zijn zij in het
bezit geraakt van de meest gewichtige spoorweg-
banen, die op Amiens uitloopeu.
Van niet minder beteekenis was echter de
overwinning door Prins Frederik Karei bij Beaune
la E.olande op 4 mijlen ten noordoosten van
Orleans gelegen met het 10de Hanoversche leger
korps, de 5de divisie (Brandenburgsche regimen
ten) en de 1ste cavalerie-divisie op de rechter
vleugel van het Loireleger behaald. Ook hier
ging het bloedig toe. De Fransche divisiën, meeren-
deels uit depot-bataljons en oude linie-regimenten
bestaande, streden met leeuwenmoed, en meer
dan 1000 Pruisen sneuvelden uf werden gewond
alvoreDS de overwinning volkomen was.
De derde overwinning was die van generaal
Von Werder op Garibaldi en zijn vrijkorpsen;
bij Chatillon. Hoewel op zich zelf van geringen
omvang, is men daardoor tot de ontdekking ge
komen dat het Garibaldiaausch vrijkorps, waar
voor men zeer beducht was, weinig gewicht iD
de schaal kan leggen.
Tot zoover hetgeen tot 1 December buiten het
oorlogstooneel voor Parijs plaats vond.
Trochu is ook niet werkeloos gebleven. De reeds
sinds eenige dagen verwachte uitval had den
29sten en 30sten plaats.
Het kommandement over de troepen, die een
aanval zouden doen op de zuidelijke stellingen
van den vijand, was toevertrouwd aan generaal
Vinoy, terwijl de generaal Ducrot met de hoofd
macht, ongeveer 120.000 man, de positie der Wur-
tembergers aan de bocht van de Marne moest
bestormen, en zoodoende door de vijandelijke linie
henenbrekeu. Tegelijkertijd werd uit Saiut-üenis
eene offensive beweging gemaakt, blijkbaar met
het doel om de garde, die daar tegenover is ge
legerd, bezig te houden en te beletten om ter
hulp te snellen. Eindelijk wordt iD enkele tele
grammen beweerd, dat de Pruisen uit het schier
eiland van Gennevilliers zouden zijn verdreven,
hetgeen een uitval uit den Mont-Valérieu zou
doen veronderstellen, die echter nergens wordt
genoemd. In elk geval waren er slechts weinige
vijanden op het genoemde schiereiland, waarde
citadel hun belette de noodige belegeringswerken
op te werpen.
De beweging tegen het zuiden werd in den
avond van den 29sten begonnen door Vinoy; zij
was gericht tegen het 6de Pruisische legerkorps
(Silezië) van den generaal Von Tümpling. Eene
bergplaats van vee bij Choisy-sur-Seine werd
vermeesterd en een aanval gedaan op de stellin
gen bij l'Hay. Om het bezit van laatstgenoemde
plaats werd den ganscheD volgenden dag gestre
den, zonder dat het echter aan Vinoy gelukte,
zijne manoeuvre te volvoeren; hij was genoodzaakt
terug te keeren, doch het aanhoudende vuur der
forten maakte het voor den vijaDd onmogelijk hem
te vervolgen. Veel krachtiger was de aanval van
Ducrot, die den 30sten de Marne op 8 verschillende
punten was overgetrokken eD de stelliDgen der
Wurtembergers aantastte; het gelukte hem om de
dorpen aan den rechter-oever der rivier, die in het
bezit des vijands Waren, dezen te ontnemen, doch
hij sloeg zich niet door de vijandelijke linie heen,
daar de Wurtembergers retireerden. Ondersteund
door eene sterke aldeeling van het 12de armee
korps (de Saksers), en door den rechtervleugel
van von Tümplings legercorps, dedeu zij een
aanval op de juist verlaten stellingen, die in
den loop van den volgenden dag werden her
nomen na een bloedig gevecht, waarin van weers
zijden een aantal officieren en manschappen
sneuvelden.
Het lijdt geen twijfel, dat deze manoeuvre nog
slechts het voorspel is van een grooteren en
algemeenen uitval; doch het doel der beweging
was duidelijk eu is niet bereikt. Natuurlijk had
den Ducrot en Vinoy den vijand op den rech
tervleugel vau het Loire-leger moeten terugwerpen,
dat zich terstond bij hen had kunnen aansluiten
dan was het beleg van Parijs opgeheven en aaD
Frederik Kareis leger den terugtocht afgesneden.
Het Loire-leger heeft dan ook tenzelfden tijde
zooals wij hierboven zagen veel bedrijvigheid
aan den dag gelegd.
Bovendien nu het Loire-leger blijkens de laatste
telegrammeu weder van voor Orleans is verdre
ven en die stad weder door de Duitschers is
hernomen, is ook de hoop van de Parijzenaars
op ontzet iu rook vervlogen. Zonder een nieuw
gelukkig gevecht van het Loire-leger, dat wel
zware verliezen geleden heeft, maar zich op zijn
terugtocht, die blijkens een telegram uit Tours
zeer geregeld moet gaan, kan versterken met troe
pen uit het zuiden is Parijs onmogelijk te ontzetten.
Maar met welk een ongelukkigen uitslag de
Franschen strijden, men mag gerust aannemen
dat de Duitschers zulk een tegenstand niet had
den verwacht, een tegenstand die nog lang kan
duren, want zoolang de forten om Parijs nog
niet in handen der Duitschers zijn, kunnen zij
de stad niet bombardeeren, en hebben zij dus
nog voortdurend de meest ernstigen tegenstand
vau het Parijsche leger te verwachten.
Dat men dit zeer goed inziet kan blijken uit
de berichten #van Duitsche zijde, dat in Duilsch-
land een groote reserve-divisie wordt opgericht,
waartoe de oudere landweermannen zijn opge
roepen.
telegrammen.
ICcrliJn, 5 December. In den Rijksdag hebben
heden de algemeene beraadslagingen plaats ge
had over de wijzigingen in de Bondsconstitutie.
De heer Delbrück verklaarde, dat de nieuwe
Staatsregeling het federatieve element in Duitsch-
land zal versterken en verdedigde verder in't bij
zonder verscheidene nieuwe bepalingen, zooals
die betreffende het recht van oorlogsverklaring
en de diplomatieke vertegenwoordiging in 't bui
tenland, waardoor de zelfstandigheid van het
BoDdspresidium beperkt wordt. Alen moet, zeide
de heer Delbrück onder anderen, het buitenland
doen zien, dat de Bond uitsluitend een defensief
karakter heeft.
Ten slotte verklaarde hij, dat Prins Luitpold
van Beieren den Koning van Pruisen eergisteren
een brief van den Koning van Beieeren heeft ter
hand gesteld, waarin de laatste aaD Koning Wil
helm voorstelt de keizerlijke waardigheid aan te
nemen. De thans te Versailles aanwezigen vor
sten zijn tot dit voorstel toegetreden en de toe
stemming der andere vorsten kan men te ge-
moet zien.
Tours, 5 December. (O/fieieel-) Te Nantes is een
ballon neergekomen, die tijdingen uit Parijs mee
bracht, loopende tot den 4den des middags. Tro
chu zoo heet 't zegt in zijn rapport, dat,
op den 2den, de Pruisen met verbazende strijd
krachten de Fransche position op het plateau
tusschen Champigny en Villiers aanvielen. Meer
dan zeven uren duurde het gevecht. Op het oogen-
blik dat Trochu zijn rapport verzODd, was de
vijand over de geheele linie wijkende, en trok
hij ten tweeden male van de hoogten terug. Tro
chu heeft zich langs de linie der tirailleurs tus
schen Champigny en Brie begeven hij werd met
gejuich eu geestdrift door de troepen ontvangen.
De generaal verwachtte offensieve bewegingen
van de zijde des vijands; en dat het tweede tref
fen, even als het eerste, den gauschen dag duren
zou.
Dat verwachte tweede treffen was, luidens het
rapport van Trochu, gedagteekend van den 2den
uit het lort Nogent, veel beslissender dan het
voorgaande. De vijand viel met het aaubreken
van den dag de onzen aan, met reserven en ver
sche troepen. Drie uren lang hebbeD wij gevochten
om ODze positiën te bewaren, en vijf uren om
die van den vijand te nemen op welke wij
heden ons te slapen leggeD.
Het Journal Officieel van deD tdeu Dec. deelt
mede, dat de Pruisen in den vroegen morgeD
van deD 3den Dec., een reeks van aanvallen
deden op de Fransche voorposten, voorafgegaan
door eeD korte kanonnade. De verliezen der Prui
sen zijn in het gevecht van den 2den Dec. zeer
aanzienlijk geweest; volgens het getuigenis van
gevangenen, zijn geheele regimenten vernietigd.
Op den 3den Dec. hebben de onzen hunnen tijd
besteed met het verbeteren van de bivouacs der
troepen, die het gure weder met veel moed door
staan. Het leger van Ducrot bivakkeerde in den
nacht van den 3den Dec. in het bosch van Vin-
cennes. Ducrot is dien dag de Marne weer over
getrokken, en heeft zijne strijdkracht geconcen
treerd, ten einde aan zijne verdere operatiën
gevolg te geven. Ongeveer 400 gevangenen zijn
in de handen der onzen gevallen.
Luidens officieele mededeeling, meldde gene
raal Aurelles de Paladine in den nacht van den
Sden op den 4den, de noodzakelijkheid oin Orleans
te ontruimen, en een terugtocht te bewerkstel
ligen op den linkeroever der Loire. Het gevoelen
van het gouvernement was, dat het leger zich te
Orleans behoorde te handhavenjdochdaar Aurelles
de noodzakelijkheid eener terugtocht volhield,
bewerende dat de troepen niet zouden stand
houden, liet het Gouvernement hem vrijheid tot
handelen. Des middags van den -Iden, seinde
Aurelles, dat hij van inzicht veranderd was, en
Orleans zou verdedigen. De Minister vau Oorlog
vertrok hierop naar Orleans doch te halfvijf des
avonds werd de trein, waarin hij zich bevond,
door Pruisische cavallerie nabij het dorp La Cha-
pelle gestuit; de Pruisen schoten op de rijtuigen
de Minister kwam te 3 uren des morgens te
Tours terug, waar hij een dépêche van Pallières
vond, gedagteekend van den 5den des middernaclus,
meldende dat de vijand de ontruiming vau Orleans
had geëiseht, onder bedreiging van bombardement
der stad. Pallières had, in naam van Aurelles,
aan die opeisching gehoor gegeven eu de stad
ontruimd. Vooraf werden de batterijen marine-
geschut vernageld, en het buskruit en krijgsina-
terieel vernield. De Pruisen trokken te midder
nacht Orleans binnen.
Verschillende dépêches van de aanvoerders der
legerkorpsen berichten dat de terugtocht der onzen
in goede orde is volbracht. Van Aurelles heeft
men echter geen tijdingen, daar hij bij het Gou
vernement niet verder van zich heeft doen hooren.
KonstanUnopcl, 6 December. De Porte heeft
het Pruisisch voorstel tot het houden eener con
ferentie over het Russisch vraagstuk aangenomen
mits geen ander onderwerp daarop zal worden
behandeld.
Londen, 6 December. De Amerikaansche ge
zant heeft zijne brieven vau terugroeping ont
vangen.
De ex Keizerin Eugénie heeft gisteren aan de
Koningin een tegenbezoek gebracht.
De Telegraph zegt, dat het waarschijnlijk doel
der Pruisen is, om een haven aan de Noordkust
van Frankrijk te bemachtigen, ten einde het
Duitsche leger uit Engeland te approviandeeren.
De Times meldt, dat de onderhandelingen met
betrekking tot de grondslagen der conferentie
worden voortgezet, Het blad schrijft den vrede-
lievenden loop, welke de Oostersche quaeslie
neemt, toe aan de standvastige houding van En
geland. Het voornaamste onderwerp der discussie
zat het recht der mogendheden zijn, om gewa
pende schepen door de Dardanelleu en den Bos-
phorus te zenden. De Times begunstigt dit plan niet.
Promotien,
Leiden, 6 December. Bevorderd tot doctor in
de rechten de heer J. F. M. Prijn, geboren ie
,s-Gravenhage, met Stellingen.
Gemeenteraad van Leitien.
Vergadering van den gemeenteraad van Leiden op
Donderdag den 8 December 1870, 's namiddags te
twee uren.
Onderwerpen: 1°. Benoeming van een '2den hulp
onderwijzer der 4de klasse, aan de openbare school voor
meer uitgebreid lager onderwijs 1ste klasse, voor jon
gens. 2°. Verzoeken van de heeren P. H. Baron
Taets van Amerongen en Mr. F. Maclaine Pont, om
ontslag als Regenten van het H. G. of Arme Wees
en Kinderbuis, met eene voordracht, van Burgemeester
en Wethouders. 3°. Verzoek van den onderwijzer iu
do natuurkunde bij het vormend onderwijs, A. W.
Kroon Jr., om ontslag uit deze betrekking. 1°. Het
2de suppletoir kohier der plaatselijke directe belas
ting, 1870. 5°. Concept-verordeningen tot helling en
invordering eener plaatselijke directe belasting. 0°.
Adres van het Gemeentebestuur van Alkemade, tot
intrekking der bepaling dat door hem eene brug over
de ringvaart worde gelegd, en dat genoegen genomen
worde met de vernieuwing van de pont en de koste-
looze overhaal. 7°. Adres van Vrouwe W. Kuenen-
Muurlmg c.s., om op daarbij bepaalde dagen eu uren
gebruik te mogen maken van de openbare school
n°. 2 voor onvermogenden, tot het geven van godsdienst
onderwijs. 8". Adres van P. J. A. De Bruine c.s., strek
kende tot den afstand van een gedeelte der singelgracht
van de "Wittepoortsbrug tot de sterrenacht, om
aldaar bij besloten water hardrijderij to kunnen doen
plaats hebben. 9°. Adres van N. J. Stalling», terbo-
koming van gemeentegrond. 10° Adres van H. Rod-
bard, om vergunning tot het leggen van een hardsteenen
stoep, met palen en gordingen, voor haarhuis op het Ra
penburg, wijk IV n°. 820. 11°. Voordracht tot uit
breiding vau het locaal der openbare lagere school
n°. 2 voor onvermogenden.
LAATSTE BEKICHTKN.
's-Gravenhage, 6 Dec. Z. M. heeft de controle
der dir. bel. en van het kad. te Assen, zoo als
die is geregeld bij Z. AI. besluit van 29 Sept. 11.
met ingang van 1 Jan. JS71, bij de controle van
dat dienstvak te Groningen gevoegd.
Z. M. heeft den heer M. J. A. Bannier, thans
ontv. der in- en uitg. en acc. te Dordrecht, be
noemd tot ontv. derzelfde middelen te Schiedam.
Z. M. heeft opgeheven het ontvangk. der in-
en uitg. rechten, gevestigd te Iveulsche Barrière
(Limburg), zooals het thans bestaat, en is inge
steld een grenskantoor der in- en uitg. rechten
te Keulsche Barrière, met bepaling dat het in
verband met art. 8 van Z. M. besluit dd. 20
Mei 1S69 door een commies ontv. zal worden
waargeuomen.
