RI N°. 8318. Zaterdag A°. 1870. 3 December. IE Indrukken van de belegering Straatsburg. toilt eeft irett Idel. ise d rtikt LEID DAGBLAD. F» Ft IJS DEZER COURANT. Voor Leiden per 3 maanden Franco per post Afzonderlijke Noraraers 3.00. 3.85. n 0.05. Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen, uitgegeven. PRIJS DER ADVERTENTIKN Voor iederen regel0.15. Grootere letters naar de plaatsruimte die zij beslaan. pour te SII; Lelden, 2 December. j. K. H. mevrouw de PriDses Frederik der derlaoden, heeft aan de vereenigiug Aurora te edrecht, een prachtig geschenk gezonden, om premie te dienen bij de op 9 Jan. 1871 te uden verloting van gemaakte kleedingstukken, wijl ook Z. K. H. Prins Frederik een milde dersteuning tot gemeld doel heeft geschonken. Naar aanleiding van het dezer dagen verspreide later gelogenstrafte gerucht dat het buiten- rblijf hel kleine Loo door de ex-keizerin Eugenie, trokken zou worden, wordt thans uit 's-Hage volgende gemeld: «Het is waar, dat het kleine door een vreemd, hooggeplaatst persoon zal irden betrokken. H. M. de Koningin, heeft dat rblijf toch ter beschikking gesteld van den heer lin Lothrop Motley, den begaafden en gevierden irijver van het werkde Of komst en den bloei der eenigde Nederlanden De hoogst verdienstelijke directeur van het etnisch laboratorium en van het technologisch ibinet te BoDn, Dr. Gustaaf Bisschof is den iten November in den ouderdom van 78 jaren itseling overleden. De heer H. W. Middendorp, rned. dr. en belast het onderwijs in de ontleedkunde aan de „„eschool te Groningen, heeft bedankt voor de trekking aan de geneeskundige school te Osaka, Japan, die hem dezer dagen was aangeboden- De Gouverneur-Generaal van N.-I. heeft volgens n telegram van Reulers-Agentschap, voor het ;rst een dépêche van Singapore ontvangen. Burg. en Weth. alhier, doen te weten, dat voor open bare scholen voor meer uitgebreid lager a/drwijs, tot het laten inschrijven van nieuwe dingen, waarvan bij onderzoek blijkt dat zij !t onderwijs op eene der reeds bestaande klas- in kunnen volgen, gelegenheid gegeven wordt; ior die der 1ste kl., voor jongens, aan hel school- touw aan de Aalmarktvoor die der 1ste kl., voor ieisjes, aan het schoolgebouw aan de Doommarkt ior die der 2de kl., voor jongens, aan het school- bouw in de Pieterskerkstraat; voor die der2dekl., r meisjes, aan het schoolgebouw op de Bréestraat; wel van den 5den lot en met den 17den Dec. k., dagelijks (de Zondag uitgezonderd), des oormiddags van halfnegen tot negen uren, en op i'oensdag en Zaterdag, daarenboven, van twaalf )t twee uren des namiddags. 't tooneel. Op 1-tjarigen leeftijd trad zij daar reeds op en de geheele stad was opgetogen over dit jonge, ontluikende talent. Hare verdere vorming heeft zij echter voornamelijk te danken aan Mevr. Peroni Glasbrenner, wier onderricht en lei ding zij te Berlijn een jaar lang genoot. Daarna debuteerde zij te Hamburg en wel met zulk een gunstig gevolg, dat zij reeds na de eerste voor stelling geëngageerd werd als 1ste Heldin en lste Liebhaberin, voor welk vak haar later door graaf Platen v. Hallermund, Intendant van het Koninklijk Theater te Hannover en den Baron von Bose, Intendant van het Hoftheater te Wies- baden, de schitterendste aanbiedingen werden ge daan, voor welke eer zij natuurlijk moest bedan ken. Gedurende haar Hamburger engagement had zij zeer veel geluk. Hare lievelingsrollen zijn: Louize in Kabul und Liebe Jeanne d'Arc Grelchen in Faust Clar- chen in Egmund Maria Sluart Jeanne Eyre Piétra Adrienne Lecouvreur enz. enz. De laatste avond van haar optreden in Hamburg zal voor eiken bezoeker wel onvergetelijk blijven, met bloemen bedekt kon zij niet dan in een vloed van dankbare tranen haar geliefd Hamburger Pu bliek: „Vaarwel;" zeggen. Zij volgde eene uitnoodiging naar het Keizer lijke Hoftheater te St.-Petersburg en we zien haar daar optreden en hulde ontvangen als de „Ster van het Nevastrand", zoo als men haar daar noemde. Als bewijs der hoogachting, die men haar aldaar toedroeg, zij alleen gezegd, dat zij van den gezamentlijken koopmansstand aldaar een armband met brillanten, ter waarde van 100U Roebels, ten geschenke ontving en toen zij, zooals meermalen gebeurde, het geluk had bij Z. M. den keizer in zijn paleis te Sarske-Selo te spelen, sprak Z. M. haar persoonlijk aan en overreikte haar eigen handig, onder minzame toespraak, een kostbaar halssieraad van eene buitengewone waarde. Bui tendien had zij menigmalen het voorrecht in de loge des keizers ontboden te worden, waar de hoogste personaadjes zich minzaam met haar onderhielden, vooral hare keizerlijke hoogheid de Grootvorstin zoowel als Z K. H. de Prins van Oldenburg. Verdere aanbeveling is hierdoor over bodig en zien we met verlangen dit kunstgenot op Woensdag avond te gemoet. De Minister van Financiën maakt bekend dat bij hem ontvangen is een bankbillet groot f 1000, door een onbekende, ouder letter G, (postmerk Utrecht van 30 November, jl.), tot voldoening van successierecht ingezonden. Fraulein Frohn, Keiz. Russische tooneelspeel- ler zal aanst. Woensdag eene buiteugewone oorstelling in de Schouwburg alhier geven, onder ïedewerking van het tooneelgezelschap van den eer A. Van Lier te Amsterdam. Te Hamburg geboren toonde Charlotte Frohn, eeds als kind een zeer gunstigen aanleg voor Z. M. heeft met ingang van heden benoemd tot schoolopziener in het elfde schooldistrict dei- provincie Noord-Brabant P. J. Bredius Jr., te Bergen-op-Zoom, in de plaats van Dr. J. J. F. Pennink, overleden. DE PERIODIEKE PEES. Id zijn derde artikel over de verlaging van den census, beaamt het Handelsblad de redenen die in het voorloopig verslag der Kamer voor ontij digheid van het wets-voorstel, aangevoerd zijn, in zoover als zij de oplossing van het vraagstuk niet ter zijde stellen maar integendeel het bevor deren en juister doen worden. De hoofdreden, welke voor uitstel wordt aangevoerd, n. 1. het tijdperk van overgang, waarin zich de belastingwetten bevinden, welke aan de bepaling van den census ten grondslag liggen, wordt door het Handelsblad van oneindig vee! ge wicht geacht en nader uiteengezet en aange drongen. Dit leidt het blad tot de slotsom, dat regeering en vertegenwoordiging geen beter blijk kunnen geven van ernstig eene betere regeling van het kiesrecht te wenschen, dan door vóór alles de verbetering der belastingen ter hand te nemen en zoodoende door het leggen van de fondementen de stichting van het gebouw mogelijk te maken, dat daarop moet rusten. „In de eerste plaats" wenscht dus het blad „eene spoedige beslissing omtrent het patent, de inkomstenbelasting en zoo mogelijk, ook omtrent het personeel. Intusschen behoeft men de regeling van het kiesrecht niet te laten rusten. De tijd, aan het belastingwezen besteed, kan tevens ten nutte gemaakt worden om in te halen wat tot nog toe verzuimd is en een ernstig onderzoek iu te stellen naar de grenzeD, welke thaDS aan den census moeten gesteld worden. Wanneer be kend geworden is, wie bij den tegenwoordigen toestand der directe belastingen onder de kiezers behooren te worden opgenomen, zal men later des te spoediger met de herziening der tabel ge reed zijn." Het Vaderland wijdt met het oog op het geen de heer Van Hugenpoth over den wensch naar weder invoering vaD interventie naar aan leiding van het ultramontaansch protest adres van onzen Koning, in zijn kolommen schreef, heden een eerste artikel aan beschouwingen over: „Interventie en Internationale politie." Uitgaande van de stelling dat de groote gebeurtenissen van 1870 de aspiratiën naar internationale interventie we der opwekken betoogt bet blad dat die wensch naar wederinvoering van dit stelsel.dat reeds lang zamerhand uit de internationale betrekkingen be gon te verdwijnen, gevaarlijk en ongemotiveerd is. Gevaarlijk, in het bijzonder met betrekking tot ons land, omdat op een diplomatieke inter ventie ten voordeele der wereldlijke macht van den Paus öf een oorlog met Italië zou moeten volgen öf een even droevig figuur, als Nederland maakte iu 1862, toen het zich bij de diplomatieke interventie teD voordeele van Polen aansloot. Een diplomatieke interventie heeft dan eerst recht van bestaan en kans op goede gevolgen, wanneer de interveniëereude mogendheid krachtig genoeg is om haar vertoogen met de wapenen aan te dringen. Ongemotiveerd, omdat men ten onrechte de van de verschillende mogendheden iu Frankrijk, Italië en Rusland verwachte stappen in dadelijk ver band brengt met het zoogenaamd stelsel van in terventie. Laatstgenoemde benaming bezigt men uitslui tend, waar men de bemoeiing bedoelt van den eenen staat in de inwendige aangelegenheden vau een anderen, en van de zoodanigen kan bij geen der drie groote quaestiën van het jaar 1870 in eigenlijken zin sprake zijn. Dientengevolge zouden de door den heer Thiers afgesmeekte tueschenkomst in het belang van den algemeenen vrede, de door de ultrauionta- nen geëischte vijandige handelingen onzer Re geering ten aanzien aer Regeering van het Ko ningrijk Italië, en de door sommigen van Engeland verwachte oorlogsverklaring aan Rusland geen ander motief hebben dan de zorg voor dat raadsel achtig, nu eens hooggeroemden dan weer algemeen geminacht begrip van het staatkundig evenwicht van Europa, en geen ander doel dan de uitoe fening van een soort van internationale politie. De uiteenzetting daarvaD vindt in het artikel van heden gedeeltelijk plaats. In de Amsterdamsche Courant schrijft een ka tholiek en wel „een der meest hekenden eu meest geachten" dat hij het zou betreuren indien het gerucht waarheid sprak, hetwelk ook vrouweu en kinderen als ouderteekenaars der adressen van zijn R. K. landgenooten aan den Koning noemt. „Werd het werkelijk bevonden algemeen te zijn dat men de R. K. getrouwde dames, de doch ters van den huize, de liefdezusters en andere re- ligieuzen, de congreganisten en zélatrices, de pen- sionaires en de gouvernantes, de kinderjufvrouwen en kindermeiden, de keukenprinsessen eu schoon maaksters, de bakers, minnen eu vroêmoeders, de werkvrouwen en weesmeisjes op die adressen had laten teekenen, dan zou dit een zeer on gunstig licht werpen op het gezond versland en den goeden smaak der aanvoerders der be weging." Overigens, zegt de katholiek, is voor hem iu deze beweging, als verschijnsel, niets wat hem onaangenaam aandoet. BINNENLAND. 's-Gkavenhage, 2 December. In de zaak van Mr. Van Angelbeek waarvan gisteren onder de laatste berichten melding is gemaakt, hebben de laDdsadvokaten Mrs. A. De Pinlo eu G. M. Vau der Linden de vordering van den eischer bestre den, als zijnde niet-ontvankelijk en ongegrond. Den 16den dezer zal het Openbaar Ministerie conclusie Demen. Rotterdam, 2 December. Onder de ter visie gelegde stukken in de zitting van den Gemeente raad van gisteren was een voorstel tot het bezi gen van zand ter brandblussching in de petroleuui- pakhuizen aan de overzijde der rivier. Uit de bijzonderheden blijkt, dat het denkbeeld aan de hand was gegeven door de Hoofdlieden der Brand weer, en dat het strekt om tot blussching aldaar eene hoeveelheid zand te doen nederleggeD, alge- dekt met eene niet verstuivende specie, en voorts een 25tal schoppen, eenige kruiwagens en plan ken onder bewaring te stellen van de brand- eu brandspuitmeesters der spuit n°. 21tot welk een en aDder de kosten op f 200 werden begroot. De Commissie voor de plaatselijke werken ge loofde niet, dat het zand de blussching zou kun nen bevorderen, maar Burg. en Weth. meenden, dat het middel toch wel zijne nuttigheid kon hebben. De Raad heeft daarop het voorstel met 19 tegen 13 stemmen aangenomen. Delft, S December. Woensdag jl. is de dames cursus alhier geopend door den heer H. De Veer, die mededeelde dat de sprekers vooral het onder richt op het oog zouden hebben, maar overigens het aangename met het nuttige zouden trachten te vereenigen. De cursus zal tot 1 Mei gegeven worden en wel; des Woensdags van 24Nederl. letter- en natuurkunde eu Zaterdags van 24 geschied-en scheikuude. Een getal van 60 dames heeft het verlangen te kennen gegeven van den cursus gebruik te maken, terwijl B. en W. hebben besloten aan de betrokken leeraren het gebruik te vergunnen van de instrumenten der H. B. S. Nijmegen, 1 December. De poging om krachtig (Door een vrouwelijk ooggetuige). Zeker is er reeds veel over de belegering van Straatsburg geschrevenhetgeen daar echter on- srvonden en geleden werd, is van zoo verschil- «nden aard dat ik het waag om ook mijne we- envaardigheden aldaar mede te deelen. Nadat ik de beide laatste jaren in de belang wekkendste en aan historische herinneringen zoo ijke stad van Saksen had doorgebracht, ging k naar den Elzas op reis om mijne broeders en esters te bezoeken en eenige maanden in hun Hidden door te brengen, maar wij hadden nog tiet lang dat genoegen gesmaakt, toen de oorlog uitbrak, waarin de eene natie haar ondergang, en de andere een ODgehoorden voorspoed wachtte. Wjj woonden in het plaatstje K. in de nabijheid van Straatsburg gelegen, en toen het na den slag bij Woerth daar tamelijk onveilig werd, drongen onze broeders er op aan, dat wij naar de stad zouden gaan, waar zij ons in zekerheid waanden. Mijne beide zusters en ik, namen afscheid van onze broeders, die in hunne spinnerijen wilden blijven, eu namen ODzen intrek in de stad in de nabijheid van de Visscherspoort, die naar Scbilti- gheim voert. De eerste tijd ging rustig vooorbij, en toen wij voor 't eerst van de mogelijkheid van een bombardement hoorden gewagen, hielden wij het voor onmogelijk dat de rust der vreedzame bur gers op die wijze gestoord zou worden. Daar men van de groote overwinningen van Duitschlaud niets hoorde, en de Fransche regeering het maar al te goed verstond om hare onderdanen te misleiden, ge loofde niemand aan eene werkelijke belegering en nog veel miDder aan de mogelijkheid van een bom bardement van Straatsburg. Wat den oorlog aan gaat, zoo moet men vooral bedenken, dat de buiten gewone omstandigheden waarin men verkeert, en vooral onze burgerlijke beschouwingen ons geen bevoegde beoordeelaars kunnen maken der militaire maatregelen, want wij vinden aan beide zijden zooveel abnormaals, dat wij aan de menschheid en het gezond verstand gaan twijfe len. Welke echter de politieke overtuigingen mo gen zijn, zooveel is zeker, dat het bombardement j der stad, een onuitwischbare sinet werpt op Üuitsch- lands eer, ja zelfs de geheele Duitsche partij be kent dat de overwinning op eene andere wijze verkregen had kunnen worden, en moet ieder, even als wij, die tot Frankrijk behooren, verontwaar digd zijn over die handeling. Den 13den September vielen de granaten in de stad eD moest men tot de overtuiging komen, dat deze wel; arende stad haar schoonste tijd gehad had; van 's morgens 9 tot 11 uren maakten wij kennis met de vijandelijke granateo, en hunne werking was zoo vernielend, dat wij ons niet konden voorstellen dat het nog erger kon worden. Toen ook later de bommen volgden, en men Diet meer wist waarheen men vluchten zoude, kwam mij het tegenwoordige en de toekomst zoo vreeslijk voor, dat ik nog slechts eene bede in 't hart en op de lippen had, dat God mij namelijk spoedig den dood mocht laten vindeD, daar dezelve in ieder geval ons deel moest zijn. Het gevoel zich ieder oogenblik in doodsgevaar te weten zonder eene straal van hoop op uitkomst te zien, is onbeschrijfelijk. Wij brachten de nach ten in het waschhuis door, daar wij niet besluiten konden in den kelder te gaan. Een landbouwers familie met al hunne stalbewoners had in dit toe vluchtsoord een schuilplaats gezocht, en het was een kluchtig gezicht, hij al het vreeslijke dat ons omgaf, deze verzameling van zooveel verschillende soorten van menschen, tot de minste dier-soorten bijeen te zien. Ijzingwekkend was echter het springen, lluiten en suizen der granaten en nietmin- der de brandende huizen, wier getal van lieverlede op schrikbarende wijze vermeerderde. Was dan in den loop van-den dag, eenigen tijd als het ware een oogenblikkelijke wapenstilstand ontstaan, dan waagde men zich buiten zijne schuilplaats om levensmiddelen te halen, en hoe angstig sloeg dan het hart als men door de straten ging waar bran dende en geheel vernielde huizen en gebouwen den weg versperden en men de puinhoopen huizen hoog zag liggen. Van slapen was geen sprake meer, men zag overal slechts doodsbleeke gezich ten. Bij vele ouden van dagen en zieken werd door den hevigen eu aanhoudenden angst de leveosvonk uitgebluscht. Zeer vele menschen kwamen ook onder de puinhopen hunner huizen om, en hun gejammer was hartverscheurend. Wij hadden nimmer aan vluchten gedacht, daar wij niet wisten waarheen te vluchten, het verkeer door de spoorwegen was geheel afgesneden, zoodat ons niets overbleef dan ons aan het noodlot over te geven. Op den 26sleu echter, nadat wij een vreeslijkeu nacht door ge worsteld hadden, waarin de Domkerk, dat heer-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1870 | | pagina 1