1
een drietal Chineezen te betreuren waaronder
Tan Ilaij niet een passief van f 05,000.
Van Regeerirtgswege is dezer dagen eindelijk
machtiging verleend en zijn de noodige fondsen
toegestaan tot den bouw van een schutsluis ter
verbinding van het havenkanaal van Samarang
met de rivier van dien naam.
Van Bandjermasin werden minder gunstige
berichten ontvangen. De resident, schrijft men,
had zekeren Wangkang, een onruststoker, wiens
vader opgehangen en wiens broeder verbannen
werd, tot straf voor politieke misdrijven opgeroe
pen oin zich te komen verantwoorden, en om hem
in verzekerde bewaring te doen nemen. Wang
kang oordeelde het intusschen beter was niet alleen
te komen, en bracht daarom een sterk gewapend
gevolg mede. Deze lieden verspreidden schrik en
verslagenheid onder de Europeesche en inland-
sche bevolking. Eenige dames achtten het veilig
zich aan boord te begeven van een ter reede
liggend koopvaardijschip, terwijl ook vele inlan
ders en Chineezen een goed heenkomen zochten.
De macht van Wangkang groeide intusschen
sterk aan. De mariniers van het oorlogsstoomschip
Admiraal van Kinsbergen stonden een tijd lang met
geveld gewcr tegenover deze bende. Daar het
den resideut hter beter voorkwam dat geen
geweld zou georuikt worden, liet hij Wangkang
en zijn gevolg weder vertrekken, en waren de
rust en orde spoedig daarna hersteld.
Hier ter stede heeft zich eene afdeeling gevormd
der Vereeniging het Roode Kruis. Eene langs de
huizen en kantoren van Bataviasche ingezetenen
gehouden collecte bracht reeds 10,000 op. Aan de
roepstem: geeft mildelijkl werd derhalve ten
volle gehoor gegeven.
Aan het algemeen overzicht van het Nieuw Ba-
taviaasch Handelsblad ontleend
Bij besluit van Z. Exc. den Gouvern.-Generaal
van 29 September jl. u°. 11, is weder een maat
regel in het belang van den Indischen soldaat
genomen. Een herzien tarief voor de kleine uit
rusting is vastgesteld en tevens bepaald, dat als
de soldaat equipements-stukken op den bepaalden
tijd uiet behoeft, of ze hem bij gebrek aan voor
raad niet versterkt kunnen worden, de vastge
stelde waarde van elk stuk den soldaat in gold
zal worden uitgekeerd.
De vervanging van de verstrekking van equi-
pementsstukken door eene indemniteit neemt de
voornaamste reden weg, waardoor militairen er
toe gebracht werden hun goed te verkoopen, daar
ze nu geen overtollig goed meer zullen hebben.
Dientengevolge zullen de veelvuldige gestrenge
afstraffingen wegens goedverkoopen tot enkele
gevallen beperkt worden, als de soldaat moed
willig onontbeerlijke equigementsstukken weg
doet. Iedereen zal deze bepaling eene verbetering
noemen, te meer daar er, onder het bestuur van
generaal Andressen voornamelijk, niet weinig
wegens verkoop van goed geranseld is. Dat zal
zelfs de heer Kielstra moeten beamen, hoezeer
hij nog zeer onlangs den vorigen leger-kominan-
dant tegen onverdiende aanvallen verdedigde. In
tusschen baatte al dat ranselen niet; de man
schappen moesten na gezette tijden nieuw goed
ontvangen, al bestond daaraan geene behoefte.
Is het vreemd dat zij er zich van ontdeden
Het nieuwe besluit is derhalve uit menig oog
punt heilzaam voor den militair. De zuinige en
ordelijke man vindt eene belooning in de indem
niteit.
Tevens achten wij deze regeling in het belang
van 's lands kas. Ook dan, als de volle waarde
van equipementsstukken als indemniteit wordt
ten worden er van Zopissa-papier vervaardigd,
welke bijna onvergankelijk zijn.
Verwerking van afgedragen sloffen. Onlangs heeft
men het middel gevonden,om,gelijk men reedslang
inet wollen lompen deed, ook zijden lompen tot zij
den draden om te spinnen, hetgeen aan de zijde
spinnerij te Cüllu bij Meiszen gelukt is. Daardoor
worden stoffen, die tot nu toe geene waarde had
den, gezochte waar. Er is eene onderneming in
aandeelen opgericht, om de uitvinding te exploi-
teeren. De tot nu toe gewonnen producten: ruw
zijden garen en daaruit geweven zijden stoffen,
laten niets te wenschen over. Tot voor korten
tijd was het nog niet, gelukt, in lompen van ge-
mengden aard, de plantaardige van de dierlijke
vezels te scheiden. Sherwood heeft thans een
middel bedacht om dit te doen op zoodanige wijze,
dat daardoor de structuur en kleur der dierlijke
vezelen volkomen behouden blijft. Hij laat over
de oude lompen een luchtstroom van stikstof of
koolzuur strijken, die met de vooraf zorgvuldig
gedroogde dampen van zekere zuren, zwavelzuur
en zoutzuur nl., gemengd wordt. Zoodra de stof
fen deze bewerking ondergaan hebben, worden
zij met rollen behandeld en daarna goed uitge-
wasschen. Wol en zijde blijven onder de rol
achter, terwijl de plantaardige vezelen zich in
het water bevinden. Hieruit worden zij mecha
nisch afgescheiden, met onder zwaveligzure soda
behandeld, en kunnen dan voor de papier-fabrie-
katie gebezigd worden, terwijl men de dierlijke
vezelen kan omspinnen.
uitgekeerd, vindt de Staat voordeel door minder
bederf van den voorraad in magazijn, minder
transportkosten, enz.
In het Mail Overzicht van den Java-Bode komt
voor:
Onder dagteekening van 9 Juli dezes jaars heeft
de Directeur van Justitie, Mr. T. H. Der Kinderen,
zich gekweten van den hem in October des vori
gen jaars opgedragen last: het samenstellen van
een ontwerpwetboek van strafrecht voor Inlan
ders, bestemd om als aanvulling te dienen van
het op Januari 1867 ingevoerde nieuwe strafwet
boek voor Europeanen. Het ontwerp van den
heer der Kinderen en daarbij behoorende Memo
rie van Toelichting zijn op kosten der Regeering
gedrukt, en in zekeren zin algemeen verkrijgbaar
gesteld. In de inleiding tot de Memorie van Toe
lichting wordt de vertraging geschetst, welke de
samenstelling van dergelijk ontwerp, vroeger op
gedragen aan den heer Mr. Last, ondervonden
heeft. De vrienden van den heer Last duiden het
den heer der Kinderen ten kwade, dat hij de
incidenten van dat voor tweederlei beoordeeling
vatbaar oponthoud openbaar heeft gemaakt.
In de militaire wereld wacht men de gevolgen
af eener brochure, welke de eervol ontslagen 1ste
luitenant der infanterie D. L. De Rochemont tot
zijne zelfverdediging in het licht heeft gezonden.
Volgens het beweren van dien heer, heeft de
legerkommandant op zulk eene besliste wijze te
zijnen gunste partij gekozen, dat de positie van
twee kolonels, een kapitein en een tweeden
luitenant, daardoor onhoudbaar schijnt geworden
te zijn. De vraag is echter, of de heer De Roche
mont niet wellicht aan de woorden van den leger
kommandant eene ernstiger beteekenis gehecht
heeft dan door den generaal Kroesen bedoeld was.
De uitspraak van den Hoogen Raad in de zaak
der O. I. Maatschappij van Administratie en Lijf
rente kent men hier nog slechts uit een telegram,
melding makende van een verleend uitstel en van
eetje tegen 11 Februari 1871 bijeengeroepen nadere
vergadering van crediteuren. Wij zijn verzocht
mede te deelen, dat bij het opmaken der rekening
van Kadhipatteu, welke voor 1869 eene winst van
ruim f 43,000 aanwijst, eene vergissing schijnt
plaats gehad te hebben. Men meent hier namelijk
zeker te weten, dat die suikerfabriek in het ge
noemde jaar een verlies van S000 heeft opgele
verd. Het zou goed zijn, dat daaromtrent door de
administratie der Maatschappij eene openlijke ver
klaring afgelegd werd, mede onderteekend door
de commissie van toezicht.
Bij vonnis van den Raad van Justitie te Soera-
baya, dd. 17 dezer, N°. 288, is verklaard te zijn
in staat van faillissement de heer M. C. W. Tromp,
koopman, wonende te Loemadjang, welk faillis
sement is aangevangen van af den 13den te voren.
Bij vonnis van den Raad van Justitie te
Batavia, is verklaard te verkeeren in staat van
faillissement Ta Ay, ook wel geschreven wordende
Tan Haij, handelaar woonachtig te Batavia.
Den 6den zijn door den Raad van Justitie
te Batavia in staat van faillissement verklaard
de Cliineesche handelaren Teng Ahong en Ang
Tiautjouw.
Een onzer Chineesche kooplieden heeft zijne
betalingen gestaakt, en, ten aanzien vaD het te
volgen faillissement, zich aan de Europeesche
wetgeving van koophandel onderworpen.
Men voorziet nog meer stagnatie. De handel
staat ten eenenmale stil. (Sum. Cl.)
De verliezen, die door den val der firma Over
zee en C°. geleden worden, zijn klein in verhou
ding tot die, welke te Batavia en in Nederland
zullen moeten gedragen worden. Vele debiteuren,
representeereude de tweede hand, welke nog
door dit huis gesteund werden, komen nu in
groote ongelegenheid, zoodat men veel stagnatie
voorziet. Tot nu toe hebben er echter nog geene
noemenswaardige meerdere faillissementen plaats
gevonden.
Het passief der firma wordt op f 1,300,000 be
groot, terwijl de baten nog niet te berekeuen zijn.
De firma was hier sedert 1S56 gevestigd en haar
val wordt toegeschreven aan de ruïne der tweede
hand, ten gevolge vau den sterken teruggang der
lijnwaadprijzen en van de reeziekte, waardoor
het koopvermogen der bevolking plotseling op
hield, terwijl oude schulden niet kouden worden
afgewikkeld.
Eeuige lieden beweren, dat het regeerstelsel
mede de oorzaak is van de algemeeue verarming
en dat aan geene verbetering te denken valt,
alvorens daarin dus verandering is gekomen.
Wanneer er nog iets aan het land in den vorm
van ijzeren bruggen of andere politieke werken
werd teruggegeven: wanneer er slechts iets ge
daan werd om de zaken te releveeren en wij,
in wat ook, de vaderlijke zorg der regeering
konden ontdekken, men zou zich met het mono
polie, als noodzakelijk kwaad, min of meer kun
nen verzoenenzoo als het thans gedreven wordt,
moet het land meer en meer achteruitgaan en
kunnen zij er slechts wel bij varen, die zich van
het monopolie voeden.
Men heeft nu en dan wel eens gesproken over
de verdediging dezer kust tegen een buitenland-
schen vijand. Het schijnt dat er thans door de
betrokken autoriteiten ernstig aan gedacht wordt.
Kolonel Kroesen is tot dat doel hierheen gezon
den. Zij, die hier de toestanden kennen, zijn
van gevoelen dat de verdediging slechts met eene
groote macht zou kunnen geschieden waar wij
niet over kunnen beschikken; dat men derhalve
beter zou doen aan het bouwen van spoorwegen te
denken en te trachten den inlander tot vriend
te maken, zoodat hij in tijd van nood ons zou bij
staan, doordien zijn belang dat zon medebrengen;
gelijk de zaken thans staan, mag men daarop
niet rekenen en zij, die er anders over denken,
vergissen zich deerlijk.
Men schrijft uit de Bovenlanden o. a. het na
volgende „En nu een enkel woord over de scholen
en het school onderwijs in deze Maleische landen.
Overal waar gezagvoerende ambtenaren (contro
leurs of opzieners) zijn gevestigd, bevinden zich
inl. scholen. De schoolgebouwen zijn het eigen
dom der bevolkiug, die ook inet het onderhoud
is belast. Fondsen voor den aankoop en het on
derhoud van tafels, banken, schrijf behoeften, boe
ken, pennen en inkt, evenals voor de bezoldiging
van onderwijzers u orden door de hoofden verstrekt,
liefst uit hunne privé-inkomsten. - Uit een en
ander blijkt dus vrij duidelijk, dat het inl. school
onderwijs eene van het Ned.-Indisch bestuur
radicaal onaf haukelijke zaak is, en dat wij geen
recht hebben ons daarmede in te laten, veel min
der het te leiden. Intusschen wordt de quaestie
anders begrepen. Er zijn bestuursmannen die ten
deze in geen enkel opzicht het gezag der hoofden
erkenneu. B. v. zoo wordt bij vacature van een
onderwijzer een dergelijk ambtenaar van bestuurs-
wege benoemd, zonder dat men het der moeite
waardig acht de betrekkelijke hoofden af te vragen
of zij, als van meer nabij met Inlanders bekend,
op den te benoemen persoon ook iets te zeggen,
tegen diens benoeming gegronde bezwaren of
misschien reeds een ander daarvoor in aanmerking
gebracht hebben. Men zendt dezen of genen beguns
tigde met een door een Resideut genomen besluit,
waarin uitdrukkelijk voorkomt dat de benoemde
te N. N. zal genieten het aan de betrekking van
schoolmeester verbonden tractement ad f 20
's maands, maar er staat niet in dat betrekkelijke
hoofden die som moeten bijeenscharrelen, wat
toch gebeurt. Gij begrijpt dat onder dergelijke
omstandigheden veel soesa in de wereld gebracht
wordt, en de hoofden het onderwijs uiet bijzonder
in de hand werken, maar het zooveel mogelijk
afbreuk doen.
Door den Gouverneur-Generaal van Nederland sch-
Indië zijn de volgende beschikkingen genomen
Civiel-Departement. Verleend: Een Sjarig verlof'
naar Nederland, wegens ziekte, aan den adsist.-res.
van Temanggoong (Kadoe) O. W. Swaving; aan den
control, der 2de kl. bij de landel. ink. en cult J. C.
It. M. Denie; aan den contr. 1ste kl. bij het binnenl.
bestuur in het gouv. Sumatra's Westkust J. P. G.
Kruijt; aan den -Iden hulpoud. aan de openb. 2de
lagere school te Batavia L. B. U. Van Neck; aan
den 2den comm. ter alg. seer. G. II. Pannekoek
aan den ambt. ter beschikk. bij de landel. ink. en cult.
G. J. Grashuis en aan den postcomm., chel' van het
poetk. te Palenbang, A. j. Helaut.
Ontslagen: Eervol, uit zijn betrekking, wegens
ziekte, onder toekenning van wacbtg., den 1ste comm.
bij het departem. der burg. openb. werken A. H.
Clignett Jr.de 2de comm. op het kant. van den
adsist.-res. van Benkoelen D. C. Tengnagel; de 3den
comm. op het resid.-kant. te Muntok (Banka) C. L.
Sablon met beh. van recht op pens. de gew. ads.-
resid. van Blitar (resid. Kediri) L. K. J. Geij van
Pittius; thans met verl. in Nederland; als buiteng.
subs.-griffier bij den landr. te Berbek (Kediri) G.
W. C. Dressier, ambt. op wachtg.
Vergunning verleend: Aan den heer L. J. J
Michielsen, referend. ter algem. secret., om, in stede
van den heer Mr. H. A. De Groot, op te treden als
mede-redact, van het bijblad op het staatsblad van
Nederl.-lndie.
Benoemd: Ter algem. secr. tot gouv.-secr., de
referend. J. De Blauwtot rel'erend, de hoofdcomm.
L. J. J. Michielsen; tot ads.-resid. te Temanggoong
(resid. Kadoe) de control, der 1ste kl. bij de land.
ink. en cult, op Java D. Meijer. Tot hoofd-onderw.
aan de openb. lagere school te Japara, de 2de
hulp-ond. aan de openb. 2de lagere school te Djok-
djokarta L. W. Ti Schmidt Bij het binnenl. best
in het Gouv. Sumatra's Westkust: tot contr. der
late kl de cont. der 2de kl. aldaar P. Mijer Jr.
Tot. contr. der 2de kl. de contr. der 3de kl. aldaar
P. H. Van Hengst. Bij den telegr. diehst in Nederl.-
Indië. Tot telegr. der 1ste kl., de telegr. der 2de
kl., A. K. Van Deventer, E. A. Poublon, C. E. A.
Sperhake, J. Brondsema, J. A. Hamburg en H. 1.
Denkelaar. Tot telegr. der 2de kl., R. F. R Knaap
en C. Spier, beide lantstelijk die betrekking bekleed
hebbende, thans respectiv. op wachtg. en belast met
de waarnem. der betrekk. van telegr. 3de kl., alsmede
de telegr. 3de kl J. M. Mulder, H. L. Boon, A. E.
De Nijs, E. Steinfort, L. D. Langenberg, P. A. Beer,
C. F. W. Lans, G. Verburgt en E. A. De Graaft
Departement van Oorlog. Ontslagen: Eervol, uit
Zr. Ms. militairen dienst, wegen volbrachten diensttijd,
met behoud van recht op pensioen, de luit.-kol. der
inf. C. J. Riesz.
Departemeni van Marine. Door den Schout-bij-Nacht,
komm. der Zeemacht en Chef van het Dep. der Marine
in Ned.-Indië, is benoemd: Tot machin. leerling der
lste kl. bij den dienst der gouv. marine, de machin.-
leerling der 2de kl. bij dien tak van dienst E. Werner.
buitenland.
Nooril-Duitschen Bond.
De zitting van den Noord-Duitschen Rijksdag
is gisteren, namens Z. M. den Koning van Prui
sen door den voorzitter geqpend met de navol
gende Troonrede:
Geeerde heer en van den Rijksdag van den Noord-
Duitschen BondI
wi
fin
ud:
Het heeft Z. M. den Koning van Pruisen behs
mij den last op te dragen den Rijksdag van
Noord-Duitschen Bond in naam der verton
regeringen te openen.
Het zou Z. M. tot groote voldoening gesl
hebben zich heden in uw midden te bevin
om op deze plaats God te danken voor het gs
waarmede de wapenen der Duitsche legers
gezegend geworden, en om u te kennen te gi
welk aandeel de nationale houding en de
stemmigheid van den Rijksdag, tot bereidvei
ring om de voor het voeren van den oorloj
dige middelen too te staan, aan dat geluk hel
gehad.
Door de in de oorlogsgeschiedenis voorbe.
looze zegepralen welke, naar Gods wil, de
heftige dapperheid en de verstandige leiding
Duitsche legers bevochten hebben, is de aai
dien Frankrijk in Juli tegen Duitschland ot
nam, afgeslagen.
Het Fransche volk moet de overtuiging
gen hebben dat zijne tegenwoordige macht
de vernietiging der tegen ons aangevoerde le:
tegen de verdedigingskrachten van Duitsch
niet opgewassen is.
Wij zouden derhalve het sluiten van den vt p
als verzekerd kunnen achten, wanneer hel
gelukkig naburig land eene regeering had,
haar eigen toekomst onafscheidelijk van die
lands beschouwde.
Zulk eene regeering zou iedere
hebben aangegrepen, welke zich voordeed oi
natie, aan wier hoofd zij zich eigenmachtigI
gesteld, tot verkiezing van eene volksverte
woordiging en daardoor tot eene uitspraak
den tegenwoordigen toestand en de toekoms;
lands in staat te stellen.
Maar de stukken, welke u, mijne heeren
het Bonds-Praesidium zullen worden voorge
zullen u liet bewijs leveren dat de tegenwoo
regeerders in Frankrijk er de voorkeur aat
ven de krachten van eene edele natie op I
feren aan een strijd, die geen uitzicht op
slagen oplevert.
De buitengewone uitputting en verwarring
voor Frankrijk de gevolgen zijn van de
zetting van dezen strijd onder de tegenwooi
omstandigheden, moeten inderdaad de krac
des lauds dermate verzwakken, dat het tot
herstelling langeren tijd zal noodig hebben,
het geval ware geweest, wanneer de oorlog
regelmatig verloop hadde gehad.
De verbonden regeeringen hebben echter
leedwezen de overtuiging gekregen, dat de v
tusschen de beide groote naburige volken 11 r
welks ongestoorden duur zij nog vóór m
dan een half jaar rekenden, door de herinn
gen, welke deze oorlog in Frankrijk zal ac
laten, nog des te zekerder in gevaar gebi
zal worden op het oogenblik, waarop Franl
door vernieuwing van eigen krachten of
bondgenootschappen met andere mogendhi
zich sterk genoeg zal gevoelen om den strijd
derom te aanvaarden.
De voorwaarden, waaronder de verbot
Geuvernementen zich bereid zouden verkla
om tot den vrede mede te werken, zijn in
openbaar besproken geworden; zij moeter
verhouding staan tot den omvang van de i
welke aan ons vaderland werden opgelegd
een oorlog, die zonder eenigen grond maar oi
goedkeuring van de geheele Fransche natie v
ondernomen.
Bovenal moeten zij, tot stuiting der door
Fransche gezagvoerders sedert eeuwen gevo
staatkunde van verovering, een verdedig!
grenslinie van Duitschland hergeven door altb it 1
gedeeltelijke vernietiging van de uitkomsten
rampzalige oorlogen, die Duitschland in den
zijner verdeeldheid door Frankrijks wil te
ren had, en door ontheffing onzer Zuid-Duit
broeders van de drukkende zwaarte der dreige
stelling, welke Frankrijk aan zijne veroverii
van vroegere tijden te danken heeft.
De verbonden regeeringen vertrouwen ei
dat de Noord-Duitsche Rijksdag haar de
delen zal aanwijzen, die ter bereiking van
doel noodig zijn. Zij kunnen er zeker van
op dit oogenblik, nu het de verwaarborging(
van de verkregen resultaten, bij den Rijk
dezelfde vaderlandslievende toewijding te zt
ontmoeten, welke zij niet te vergeefs zoet
toen het daarop aankwam de heden verku
uitkomsten te bereiken.
Het is de vurige wensch van den Rijk
dat het mogelijk zij de genoemde middelen
in hun vollen omvang aan te nemen.
Om u een volledig overzicht van den politie
toestand te leveren, zullen u worden overge!
de mededeelingen, welke laatstelijk bij hel
partement van Buitenlandsche Zaken zijn
vangen betrekkelijk het Parijzer vredes-ven!
van 30 Maart 1S5G en aan welke mededeelio
de verbonden regeeringen de uitdrukking In
hoop hebben vastgeknoopt, dat de weldaden
vredes mogen bewaard blijven voor die vol
welke zich daarin tot nog toe hebben verhei
De voortdur'ng van den oorlog heeft een vf
zamen arbeid niet in den weg gestaan.
Het gevoel der éenheid, welke door
idt
lesi
t I
;en
De
ireg
De
lfs
ord
est
Tu
infl:
o\
usll
De
erli
Wi
raaj
eze:
er
en
:hili
!ng<
ebt
en
an
prai
rag
'rui
erd
diet
inter
Prui
ich
het
ring
intei
Aan
posi
de j
hela
den
