verkeert ten gevolge van een val in zorgelijken
toestand.
De lieer W. C. De Crane is erkend en toege
laten als Britsch consulair agent te Zierikzee,
onder de gewone bepalingen van onderhoorig-
heid.
De luitenant ter zee der 2de klasse P. F. baron
Van Heerdt, dienende op Zr. Als. schroefstoom-
schip de Amslel, wordt inet den 12den dezer op
non-activiteit gesteld, en met den 13deu daar
aanvolgende vervangen door den luitenant ter
zee der 2de klasse C. A. Woldringh.
De luitenants ter zee der 1ste klasse J. A. Baart
de la Faille en A. G. M. van Ernde, en de lui
tenant ter zee der 2de klasse H. J. Van der
Mandele, allen werkzaam bij de dienst der tor
pedo's bij de directie der marine te Amsterdam,
worden met den 15den dezer van die werk
zaamheden ontheven en op non-activiteit gesteld.
Z. AI. heeft aan Air. H. A. J. Pennink vergund
zijne notarieele standplaats van de gemeente Zei-
hem over te brengen naar de gemeente Doesborgh,
zijnde hem tevens eervol ontslag verleend als
plaatsverv. kantonr. te Doetincheuien is benoemd
lot notaris binnen het arrond. Zullen, ter stand
plaats de gemeente Zelliem, J. F. De Vroom,
cand.-not. en gemeente-ontv. te Doetinchem.
Z. Al. heeft behaagd den vice-admiraal O. A.
Uhlenbeck te benoemen tot Hoogstd. adj. in bui-
tengewoone dienst.
Z. Al. heeft de adj.-adininistr. A. De Leef, met
ingang van 1 Aug. jl., benoemd tot oili. van ad-
ministr. der 3de kl., met bepaling dat hij zal rang
nemen tusschen de olli. van administr. der 3de
kl. J. L. Kroeze en D. J. Van Oosterzee.
Z. M. heeft benoemd tot surnum. der dir. bel.,
in- en uitg. rechten en acc., ter vervanging van
den heer R. Van Assum, overleden, de heer Al.
Blonker Herny, wonende te Amsterdam.
Z. Al. heeft den heer H. Scholtens, thans ontv.
der dir. bel. en acc. te Dinteloord, benoemd tot
ontv. derzelfde middelen te Willemstad c. a.
Z. M. heeft goedgevonden bij het wapen der
art. te benoemen, tot lsten luit. (n. o. v. r.), bij
het reg. rijdende art., den 2den luit. Al. J. E.
V'iruly van Pouderoijen, van het korps.
Amsterdam, 3 November. Door den heer Perel,
lid van het „Freie Deutsche Hochstift," een Am
sterdammer, wordt heden avond een volksvoor
dracht gehouden over den vrede; aan de leden
der algemeene vredevereeniging wordt daarbij
volgens vroegere overeenkomst, vrije toegang ver
leend.
De voorlezingen over geschiedenis voor Dames,
te houden door Dr. W. Doorenbos, zullen den
Ödeu dezer des namiddags te 21b uren een aan
vang nemen in het lokaal Tecum Habita.
De heer li. li. Lit, Directeur der burger dag
en avondschool, die heden avond een discussie
hierover in de al'd. Amsterdam der Vereeniging
ter bevordering van Fabrieks en Handwerksnijv er heid
zou inleiden, heeft raadzaam geoordeeld die be
spreking te verdagen, nu de gemeenteraad on
langs een commissie van enquête heeft benoemd.
Naar uien verneemt is het Nijlpaard in den
Zoülogischen tuin te Amsterdam, aan de gevolgen
van het inslikken van eeu flesch hem door een
vveesjongeu toegeworpen overleden. Het bestuur
van Artis zou eene actie tot schadevergoeding
van 15U00 hebben ingesteld tegen het weeshuis
der Gereformeerde Gemeente.
Amersfoort, 4 Nov. Bij het regiment rijdende
artillerie alhier is weder in activiteit gesteld de
1ste luit. op nou-activiteit, Jhr. W. C. Godin de
Pesters.
Harderwijk, 4 November. Gedurende de maand
October zijn bij het kol. werfdepot alhier 160
ouderoliiciereu en manschappen uit Oost-lndië
teruggekeerd, waarvan 41 met recht op levenslang
gagement ten bedrage van 1U0 tot ƒ400 'sjaars.
Gedurende dien tijd zijn 15 militairen uit het
leger hier te lande bij den kolonialen dienst over
geplaatst en hebben zich 144 bij dien dienst ver
houden onder genot van 120 tot f 150 handgeld.
Nijmegen, 3 November. De rivier de Waal is
in de twee laatste etmalen 40 duim gewassen,
zoodat de pijlschaal heden teekent 11.50 m. boven
A. P. liet water is sterk wassende, zoodat bij
nog een weinig was de passage langs de Waal
kade spoedig gestremd zal zijn.
De rechtbank heeft heden uitspraak gedaan
in de quaestie van procedure van eene firma
alhier tegen de firma van GeDd Loos, en heeft
geoordeeld dat de besteller zich dadelijk bij af
gifte moet vergewissen, of hij, die voor ontvangst
teekent, door den geadresseerden daartoe gemach
tigd wordt. Een later gedaan aanbod van bewijs
van het bestaan der lastgeving zou, tegenover den
expediteur die afzond, niet afdoende en alzoo on
toelaatbaar zijn. De besteller is dus in zijne con
clusie tot bewijslevering der machtiging of goed
keuring niet ontvankelijk verklaard.
Zalt-Romhbl, 3 November. Wegens den hoogen
waterstand is aan het rijksveer alhier reeds Za
terdag de schroefstoomboot, in plaats van de gier-
pont, in dienst gesteld. Alen verheugt zich aldaar
zeer in de verbeterde communicatie.
Deventer, 3 November. Gisteren morgen rukten
de leerlingen der hoogere burgerschool en van
het gymnasium, leden der jongelings vereeniging
onder aanvoering van den ijverigen voorstander van
's lands weerbaarheid den heer Triebard naar eeD
geschikt terrein, om naar een te voren opgemaakt
plan, de jongelieden een geregelden velddienst te
laten uitvoeren, met al de daarbij gebruikelijke
vooronderstellingen, terwijl aan ieder een lütal
losse patronen werd uitgereikt. Ouder de leiding
van den heer Triebart en den sergeaDt door den
majoor der infanterie daarvoor welwillend be
schikbaar gesteld, werden verschillende bewe
gingen met veel juistheid en nauwkeurigheid
uitgevoerd, terwijl de jongelieden later de eer
genoten door den majoor P. AI. Netscher geïn
specteerd te worden, Het gemeentebestuur dat
de beoefening der krijgskundige wetenschappen
door de burgers terecht gaarne in de hand
werkt, heeft een groote zaal doen bouwen, waar
schutterij en weerbaarheid hare oefeningen, ook
des winters, geregeld kunnen voortzetten.
Door 8 alhier practiseerende geneesheeren,
is aan den Raad te kennen gegeven, dat hun de
noodzakelijkheid is gebleken eener inrichting,
waarin zij bij voorkomende gevallen ijs kun
nen bekomen ter behandeling hunner lijders,
daar het ondoenlijk is, verschillende kwalen, vol
gens de tegenwoordige eischen der wetenschap
te behandelen zonder dat zij over ijs kunnen
beschikken.
Onder opentlijke dankbetuiging aan bierbrou
wers en confituriers hier ter stede, die steeds,
zooveel in hun vermogen was ijs hebben verschaft,
meenen zij, dat men niet kan vorderen, dat zij
steeds met opoffering van tijd en moeite in die
behoefte kunnen blijven voorzien, en verzoeken
dus den Raad beleefdelijk, om, voor den aanstaan
den winter, eene voor de gemeente zoo nuttige
inrichting tot stand te brengen.
Breda, 4 Nov. Den 15den dezer zal bij de appli-
catieschool aan de Kon. militaire akademie alhier
worden gedetacheerd de 1ste luit. W. G. F. Snij
ders, van het 6de reg. infanterie.
's-Hertogenbosch, 3 November. Op de gemeente-
begrooting voor 1871, die in ontvangsten en uit
gaven op /'593,426.755 is vastgesteld, komen de
volgende posten voor, waaruit blijkt dat er veel
tot de verbetering van den toestand dezer gemeente
beraamd wordt: voor rioleering en verbeterde
afwatering f 10,200, trottoirs f12,400, een nieuwe
school voor kosteloos onderwijs f 10,000 enz.
Leeuwarden, 3 November. Dezer dagen vierde
de heer G. Roker, hoofdonderwijzer aan de open
bare tusschenschool 1ste kl. zijn 25jarig jubilee
als hoofdonderwijzer. Van verschillende zijden
werden den jubilaris geschenken aangeboden,
waaronder een fraaie canapé, hem door de gesa-
mentlijke leerlingen zijner school aangeboden.
Lbeuwarden, 4 November. Naast de bestaande
school voor gymnastiek, is nog een tweede op
gericht voor de minder gegoede en onvermo-
genden stand. Ook is er een voorstel aanhangig
om het schoolgeld aan de burger-, dag- en avond
school voor middelbaar onderwijs te verlagen
dat van de dagschool van f8 op f4, en dat aan
de avondschool van f5 op f3.
Blokzijl, 4 November. Een der kweekelingen
aan de openbare school alhier, is van de 21 as
piranten uaar de beurs van rijkskweekeling aan
de normaalschool te Zwolle, als zoodanig aan
genomen.
Brieven uit Gouda.
Zeker heeft, in de laatste 13 jaren, niets zoozeer
het volk en de regeering in ons vaderland bezig
gehouden als het volksonderricht. Eerst de wet
op het lager-, later die op het middelbaar-, de
schepping der hoogere burgerscholen en eindelijk
ook het hoogeronderwijs. Wat is er al besproken
en geschreven, en tocher blijft nog veel,
zeerveel te doen. Ten opzichte van het lager on
derwijs geloof ik dat nog het meeste te doen
is, want de tegenwoordige wet geeft geene
waarborgen voor het behouden van goed onder
wijs, en, hetgeen nog belangrijker is, dat onder
wijs steeds te verbeteren, te doen vooruitgaan
totdat het geworden zal zijn een waarborg dat
de verlichting en beschaving in alle klassen der
maatschapijij kunnen doordringen.
Wil men goed onderwijs, men moet zorgen
goede onderwijzers te verkrijgen en te behouden.
Voor bijna 2 eeuwen reeds zeide Fénélon dat
de beste middelen om in alle vakken bekwame
mannen te verkrijgen is, ze goed te betalen. Goed
voor hen te zorgen; ingevalle van overlijden
hunne weduwen te onderhouden, hunne weezen
op te voeden. Tegen deze stelling zal, geloof ik,
niemand iets kunnen inbrengen, en als die stel
ling i6 aangenomen, volgt daaruit dat, wil men
goede onderwijzers hebben, men hun stoffelijk
welzijn moet bevorderen, dat men hunne wedu
wen behoort te onderhouden, hunne weezen op
te voeden als de dood te vroeg aan de deur des
huisvaders heeft geklopt.
Vraagt men nu, of de wet op het onderwijs
hierin heeft voorzien, dan is helaas het antwoord,
neen. Alen vindt veel, zeer veel plaatsen waar de
bezoldiging van den onderwijzer, hem noodzaakt
in armoede te leven, en er zijn er zeer weini
gen waar hij in evenredigheid van zijn stand en
de prijzen der levensbehoeften kan gerekend wor
den goed bezoldigd te zijn. De onderwijzer ver
krijgt wel na 40 jaren dienst, recht op pensioen,
maar dat pensioen is niet groot genoeg, en wan
neer het wegens ziekte vroeger moet gegeven
worden, is het geheel onvoldoende, daarenboven is
volstrek t niet voor de onder wijzersweduwen of voor
hunne weezen gezorgd. Alen vergeet dat de ouder
wijzer óf zijn geheele leven often minste de beste
jaren van zijn leven ten dienste der maatschappij
werkzaam is in eene betrekking, waarin het on
mogelijk is iets voor vrouw en kinderen te besparen,
en dat het alzoo de plicht der maatschappij is
voor de nagelaten betrekkingen van den te vroeg
ontvallen onderwijzer te zorgen. Vroeger, vóór
de invoering der wet van 1S57 waren de bezol
digingen wel minder dan thans, maar de nood
zakelijkste levensbehoeften waren ook goedkooper,
en de onderwijzer kon zijne vrije uren bezigen
om er iets bij te verdienen. Thans mag hij dat niet,
en dit verbod bepaald zich niet alleen bij hem,
het strekt zich ook over zijne bij hem inwonende
betrekkingen uit, hij moet leven van het bedrag
zijner bezoldiging en dat is, in den regel, niet
mogelijk.
Het was met het grootste genoegen dat ik ver
nam dat zich in den laatsten tijd eene vereeniging
heeft gevormd, die ten doel heeft voor de betere
bezoldiging der onderwijzers te zorgen, en ik
wensch en hoop, dat de edele mannen die deze
taak op zich hebben genomen, hun doel zullen
bereiken, maar ik verwacht het niet.
Het is reeds een slecht teeken dat onderwijzers
zelve het initiatief hebben genomen. Niet van
onderwijzers maar van de regeering had de
zaak moeten uilgaan. De maatschappij had
niet moeten wachteD tot de onderwijzers, uit
nood, moeten te kennéD geven dat velen
hunner het dagelijksch brood ontbreekt; zij had
dit moeten inzien en had in de behoeften
moeten voorzien voor het zoover kwam, en nu,
vrees ik, zullen de al te gegronde klachten aan
gehoord wordeD, zooals de fabriekant zijne arbei
ders hoort, die met eene werkstaking dreigen,
men zal de klachten voor ODgegrond houden tot
men, te laat, zal ondervinden dat de bekwaamste
mannen andere middelen van bestaan zullen
zoeken. Op vele plaatsen is men meer geneigd
de salarissen te verminderen dan te vermeerde
ren, eD ik zoude gemeenten kunnen noemen
waar het bekend is dat bij den Raad het plan
bestaat om het salaris van den onderwijzer te
verminderen, wanneer de tegenwoordige titularis
mocht komen te sterven of als hij zijn pensioen
zal nemen. In menige gemeente bestaan leden
van den Raad die het onderwijs beschouwen als
een koopwaar, waarvoor men, al is het nog zoo
goed, miuder betaalt als er veel aan de markt
komt, hun wijsheid zegt: er zijn zooveel onder
wijzers, dat men gemakkelijk op dien post een
paar hoDderd gulden per jaar kan besparen, er
zullen zich toch candidaten genoeg opdoen. Toen
er voor eenige jaren minder geschikte personen be
stonden, moest men de salarissen verhoogen, thans
is er personeel genoeg, de tijd van verminderen
is daar, wij dienen er gebruik van te maken.
Indien men de Bijdragen van 1860 eo 1870 ver
gelijkt, zal men duidelijk zien dat veel minder
salaris wordt uitgeloofd dan toen, en toch is het
leven duurder dan voor 10 jaren. Heeft de wet ge
zorgd dat zulke verminderingen onmogelijk wor
den? Neen.
Indien inen de bezoldigingen van leden van
rechtbanken, beambten aan ministeriën, van ont
vangers of controleurs der belastingen met een
paar honderd gulden verminderde, zouden er
evenveel candidaten bij vacaturen komen als thans.
Alen doet dat niet, want die beambten hebben
de tegenwoordige salarissen noodig. Alaar waarom
geschiedt dat bij het onderwijs wel?
In 1857 bestond gebrek aan onderwijzers, om
daarin te voorzien werden normaal- en kweek
scholen opgericht, er werden premiën uitgereikt aan
jongelieden die deze scholen wilden bezoeken.
De Staat moedigde ze aan, kweekte ze op. Zij
verkregen als hulponderwijzers en later als hoofd
onderwijzers betrekkelijk goede salarissen. Later
kweekte de Staat er zooveel aan dat het getal
te groot is geworden, en nu begint men de sala
rissen te verminderen, de wet heeft de vermin
dering der jaarwedden niet onmogelijk gemaakt.
Hebben de onderwijzers het recht Diet de
regeering toe te roepen: Gij hebt ons in onze
betrekking tot nut des volks opgekweekt, gij
behoort te zorgen niet alleen dat ons loon niet
verminderd worde, maar ook dat het vermeer-
dere naarmate de prijzen der noodzakelijkste
levensbehoeften vermeerderen.
Ik geloof, mijnheer de redacteur 1 dat men hen,
die het wel meenen met het onderwijs, met de
verlichting en verbetering van het volk, niet ge
noeg kan toeroepen: Waakt er voor dat de ouder
wijzers beter bezoldigd worden, waakt er Beeft
dat geeDe al te zuinige gemeenteraden de besuBeric
bezoldigingen verminderen, zorgt voor de bejiB „H
of gebrekkige onderwijzers, zorgt vooral aai
hunne weduwen voor hunne weezenbd
De lij t
ll
BUITENLAND. |0r
Alle
Duitschland. M d
Een gewichtig feit, werd nog gisteren do.,Be 1
telegraaf medegedeeld. De heer Thiers zou Krui
eenige vrucht van zijn reis naar Engeland, Ut
land, Weenen en Italië te Parijs kunnen uA> e'
brengen. Bek
Ten gevolge der onderhandelingen mei Miles
graaf v. Bismarck, zou deze, den grijzen sBulle
man een wapenstilstand van 25 dagen aao;I Ja
den hebben om de algemeene verkieziDgsiBeie,
doen houden voor een constituante. Bju,
De wapenstilstand zou gebaseerd wordeB tl'
het den dag der onderteekening bestaande Bnoe1
taire slalus quo. I fie
Hoe vaag dit bericht nu is, versterkt heBverjt
hoop op den vrede, althans doet het meerlreki-'
dieD algemeenen weusch naderen. liet
Intusschen vereischt het bericht opheldel, Lt
Wat wil zeggen eeD wapenstilstand gebaB' D<
op het militaire status quo dat op den dag de-Ben
derteekening bestaat? lui d
Alag men daaruit opmakeD dat BismarckB
gezien heeft van de bezetting van het fort ilfc h
Valerien dat Parijs bestrijkt, of dat Thiers Koel
dien eisch van v. Bismarck toegegeven heefiBeid
Dit zal men moeten weten, alvorens de ;WUS'
ernstig te kunnen bespreken. Ischr
Het is ook niet duidelijk, of de heer Till>tsc
plein pouvoir heeft van het voorloopig gouuBfen
ment, of dat hij het voorstel van Bismarckljf ki
het oordeel van dat bewind zal moeten oBkurt
werpen. ■Hiel
Wij houden het laatste voor waarschijiBmse
omdat den heer Thiers vergunning is verl^B®1
zich door de Pruisische liniën naar Parijs tjH k
geven.
Wellicht wordt een en ander opgeheldercBaet
de telegrammen die nog heden ontvangen kut|e"
wordeD, maar in ieder geval staat vast dat de|0UI
van Von Bismarck van slerke neiging naar |'Je'
vrede getuigt. Immers het groote doel van lf!öe
wapenstilstand is de verkiezing vandeconstituaBDm
Het gevolg daarvan moet zijn een wettig geB,et
en daaruit spruit weder voort dat Bismarct|,ver
staat zal zijn den vrede te sluiten, dien bij ilfra
met het z. i. onwettig voorloopig bewind wen>Baa
tot stand te brengen. |den
De kiem tot den vrede is dus gelegd.
Frankrjj li.
In de menigte correspondentiën per luchtbal I
in de laatste dagen uit Parijs ontvangen, vviBeen
steeds gesproken van den eendrachtigen en kaloftnt:
gee6t die te Parijs heerscht, ofschoon de woelftop
bewoners van Belleville en la Villette het niMva;
dan moeilijk maken, iets dat onder het aDcl E
régime niet minder 't geval was. Intusschen tooiBiet
zij met oprechte vaderlandsliefde bezield te zljtoo
althans 15,000 bewoners van die voorsteden, Be
tot de nationale garde behooren, hebben zich oBnd
doen plaatsen bij de mobiele garde, om een mlopg
werkdadig aandeel te kunnen nemen de verdelen
ging van de hoofdstad. Zoo luiden de berichll I
van de laatste dagen der vorige maand, (llde
de laatste telegrafische berichten.) De gister-I van
avond en heden ontvangen telegrafische berildie
ten, doen de hoop koesteren dat de oorlogs[|des
riode haar langsten tijd heeft beleefd. Iteg.
Ziehier eenige verspreidde mededeelingen tiseb
de hoofdstad. Ijen
De onderscheidene gezanten van vreemde uil I
gendheden verlaten al meer en meer Parijs. llnoc
bibliotheeken worden heropend. Alen spreekt el Ba;
van de wederopening der schouwburgen. Detieultigc
bundel van geheime stukken die op de Tuillerilgar
gevondeD zijn is verschenen, en behelst uitslcBgij
tend mededeelingen over het maken van valscBong
vreemde bankbiljetten door Napoleon I. lie
Het noorderlicht heeft zich ook te Parijs dit
prachtige wijze vertoond. Bid
De generaal Trocbu moet, ondanks de hefti(|onj
aanvallen waaraan hij van sommige kanten bloMmii
staat, Dog altijd dezelfde populariteit en hetzelifl I
vertrouwen bezitten. Hiü
In een brief uit Parijs van 26 October lewiim
men, dat Alégy, de man die zoo men zich heiHilli
inneren zal bij de laatste wanordelijkheden omicBkri
het keizerrijk een sergent de ville doodsch«| ie
en tot vaandrig benoemd werd van zijn bataljo| Sla
der nationale garde, ten gevolge waarvan i-fl mi
officieren hun ontslag namen, in hechtenis is geB dai
nomen wegeDS het toebrengen van slagen a«| Op
zijn kommandant bij een woordentwist. Hij :iB de
voor den krijgsraad terecht staan. De ultra-dew1 B
craten moeten overigens met den dag terreitB all
verliezen. Alen is niet van hun geweld gedieoJH wi
Zondag werd in de Porte-St.-AIartin eene #1 sol
stelling gegeven, waarin de chfitiments van ViiB la
tor Hugo voorgedragen werden, opgeluisterd ïi'H ivi
muziek en koren. mi
De schrijver van de echt Fraosche romans, WW lc
Drames de Paris, de schepper van Rocamt»-l ze
