vaart-Maatschappij Nederland eene eigenlijk ge
zegde subsidie is toegekend, daar tegen de hoo-
ger toegekende vrachtprijs directe en indirecte
voordeelen staan, als mindere risico, spoediger
ontvangst der producten, spoediger vervoer van
troepen en geld. Wat het inlandsch onderwijs
betreft, er is reeds aangeboden een ontwerp
van algemeene bepalingen betreffende het onder
wijs der inlandsche bevolking ter vervanging
van 't Koninklijk besluit van 30 Mei 1868, welk
ontwerp de Minister na atloop der begrooting in
gezette overweging zal kunnen nemen. Een voor
stel tot herziening van 't Kon. besluit van 10 Sept.
1864 houdende vaststelling der verordenigg op het
benoemen van ambtenaren in R. I. is bij het Depar
tement van Koloniën in bewerking. De post voor
burgerlijke openbare werken is tot 4. 950.000
teruggebracht. Omtrent de wijze van aanleg en
richting der spoorwegen op Java is nog geene
beslissing genomen. Dezer dagen zal aan de Kamer
worden ingediend een ontwerp tot regeling van
zekere aangelegenheden betreffende den spoorweg
Samarang- Vorstenlanden. De verzekering dat de
mindere crediet-aanvrage voor oorlog van blijven-
den aard zal zijn, kan de Minister bezwaarlijk
geven, omdat mindere aanbestediugsprijzen der
levensmiddelen tot de vermindering zooveel bij
droegen; maar uit anderen hoofde wordt bezui
niging betracht eu de Minister blijft ijveren voor
wegneming van nuttelooze militaire posten en
verkleining der te groote garnizoenen. Aan de
verbetering der Indische militaire organisatie wordt
met ernst de hand geslagen. De oorlog in Frank
rijk verhindert de aflevering der achterlaad-ge-
weren, stelsel Beaumont. Het voornemen bestaat
oui ze nu te Maastricht te doen aanmaken. Ten
ernstigste blijft de Minister van meening, dat eene
vrijzinnige handelspolitiek, toegepast op het te
herzien tarief van rechten, door het vereenzelvi
gen van de wenscben en belangen der natiën die
in den handel met R.-I. betrokken zijn, met de
rust en den voorspoed van die bezittingen, kracht
dadig kan bijdragen tot de eerbiediging van ons
gezag aldaar. Het ligt niet in de bedoeling van
den Minister om de uitvoering der suikerwei te
verschuiven. Integendeel wordt de meest spoedige
uitvoering door hem verlangd. De vermindering
iu de tiuproductie wordt aan tijdelijke oorzaken
toegeschreven die niet onrustbareud zijn. Door
den gouv.-generaal is iugediend een ontwerp tot
betere regeling der landrente, waardoor de op
brengst eeuige miljoenen meer zal ziju. Het Kon.
besluit tot uitvoering der agrarische wet is 20
Julij vastgesteld en 25 Juli ter afkondiging aau
den gouv.-gen. gezonden. Het wordt in afschrilt
vertrouwelijk aan de Kamer medegedeeld. De zaak
der stoomverbinding tusschen Java en Australië
is nog onbeslist. De raming der in 1871 te veilen
koffie is met 80.0U0 picols verminderd, doch de
verkoopbare hoeveelheid suiker verhoogd, zoodat
het overblijvend ongunstig verschil in de raming
594.258 blijft, terwijl overigens blijkens de wij
zigingen in den aanhef vermeld de eindcijfers
sluiten met den geraamdeu batig-slotpost.
Door de afdeelingen van de Tweede Kamer
der Citaten-Generaal zijn benoemd tot rapporteurs
over de wetsontwerpen1°. vaststelling van hoofd
stuk IV A. (Justitie) der staatsbegrootiug voor
1871, de heeren: Luyben, Dumbar, Van Goltstein,
Van der Binden eu Dam; 2°. Vaststelling van
hoofdstuk IV B. en Vil C. (eerediensten) dier
begrooting, de heeren: Luyben, Van Zinmcq
Bergmanu, 's Jacob, Cornells en Heydenryck; 3'.
vaststelling van hoofdstuk V Binnenlandse/te Zaken)
dier begrootiug de heeren: Wybenga, Cremers
van Raauien van Eemnes, Heemskerk Az. en
Van Reeuen; 4°. vaststelling van hoofdstuk VI
Marinedier begrooting de heeren: De Bieber-
steiu, Stieltjes, Storm van 'S Gravesande, Fransen
van de Futte en Rierstrasz; 5". vaststelling
van hoofdstukkeu Vil A (Nationale schuld) en K
Onvoorziene uitgaven) dier begrooting en de
wetsontwerpen tot aanwijzing der middelen
voor 1571 en tot aanvulling der middelen voor
hetzelfde dienstjaar, de heeren: Heemskerk Bz.,
Begrarn, Du Marchie van Voorthuysen Thor-
becke eu Van Reeneu; 6°. vaststelling van hoofd
stuk Vil B (dep. van finantien), de heerenLuyben,
Dumbar, Van Goltstein, Van Kerkwijk en Van
Deldeu; 7". vaststelling van hoofdstuk VIII (Oorlog)
de heereu: De Bieberstein, Stieltjes, Storm Van
'sUravesaude Fransen Vau de Putte eu De Roo
Van Aiderwerelt; 8°. vaststelling van hoofdstuk
IK (Kolomen) de lieereu: Viruly Verbrugge, Van
Zimncq Bergmann, 's Jacob, Fransen van de Putte
eu ISierstrasz; 9°. betreffende eene algemeene
belasting op de inkomsten ter vervanging van
het recht van patent, de heerenVan Akerlaken,
Blussé Van (Jud-Alblas, Van Rispen Van Sevenaer,
Van Houten eu Van Delden. 10°. nadere bepa
lingen omtrent de helling van het vuur-, ton- en
bakengeld, de heeren: Vau Akerlaken, Blussé
Van Uud-Alblas, Rombach, Van Houten en
Vau Deldeu11°. vaststelling der begrooting
wegens den arbeid der gevangenen voor 1871,
de heeren: Uldeuhuis Gratauia, Van Beyma tlioe
Kmguia, Hengst, Cornells en Sandberg; 12". be
krachtiging van provinciale belastingen, de hee
reu üldenhuis, Gratama, Bichon van lJselmonde,
De Bruyn Kops, Blom en Van Loon; 13°. vast
stelling der begrooting voor de gestichten Om-
merschans en Veenhuizen voor 1871, de heeren:
Oldenhuis Gratama, Van Beijma thoe Kingma,
De Bruyn Kops, Idzerda en Lenting; 14°. bevor
dering van den aanvoer van vrije arbeiders en
de kolonie Suriname, de heeren: Sloet van de
Beele, de Brauw, Van Sypestein, Guljé en Dam;
15°. bekrachtiging van den afstand van gronden
enz. aan de gemeente Veere, de heerenVan Eek,
Bichon van IJsselmonde, Rombach van Kerkwijk
en Lenting; 16°. wijziging van hoofdstuk VI der
staatsbegrooting voor 1869, de heeren; Van Eek,
Bichon van IJsselmonde, Rombach, Rutgers van
Rozenberg en Lenting; en 17°. voor de prise en
considéralion van het voorstel van den heer Van
Houten tot wijziging der wet op de personeele
belasting, de heeren; Van Eek, Dumbar, Van
Raamen Van Eemnes, Moens en Lenting.
Raar het Vaderland verneemt, zal het verbod
tot in- eu doorvoer van paarden eerstdaags worden
iugetrokken.
Omtrent de bijeenkomst van commanditaire
aandeelhouders in de Koninklijke fabriek van
stoom- en andere werktuigen, van de heeren Van
Vlissingeu en Dudok van Heel zijn wij in staat
gesteld het volgende mede te deelen. De verga
dering werd gepresideerd door den heer Mr. J.
Messchert van Vollenhoven, die dadelijk het woord
verleende aan den heer Van Vlissingen tot het
doen der in de circulaire van bijeenroeping aan
gekondigde mededeeling. Gemelde heer deed
daarop eenige opgaven omtrent de toestand van
van zaken, en gewaagde ook daarbij, dikwerf op
bewogen toon van de gedragingen der directie,
die door terughouding en min volledige opgaven,
èn commissarissen èn de speciale commissie niet
in staat hadden gesteld volledig den toestand te
beoordeelen. Hij sprak voorts over de omstandig
heden, die juist nu tot het vragen der surseance
hadden aanleiding gegeven, en verklaarde zich
even als zijn mede directeur bereid tot aftreding
en tot medewerking om de sociëteit zoo te wijzi
gen als het belang der aandeelhouders noodig
mocht maken. De heer Vollenhoveu gaf daarop
te kennen dat hij met zijn mede commissarissen
al het voorgevallene betreurde; dat zij commis
sarissen even als de later benoemde commissie,
op de gegevens van directeuren waren afgegaan
dat de invloed en macht van commissarissen bij
eene commanditaire sociteit, zeer beperkt is; dat
hij bij de erkentenis van schuld, van de heeren
Van Vlissingen en Vau Heel, de vergadering voor
stelde zich van verdere beoordeelingen te onthou
den en de aauwezigen uitnoodigde hun gevoelen
uit te spreken over de reconstructie der sociëteit
in eene naamlooze vennootschap met benoeming
eener commissie van vijf leden om een plan
daartoe voor te bereiden.
Daarop werd door een der aandeelhouders het
wenschelijke aangegeven, om vooraf te weten wat
eigenlijk door directeuren was verzwegen of on
volledig was opgegeven die spreker meeude, dat
nu commissarissen, evenzeer als de leden der
commissie, mannen van erkende invloed in den
lande, openlijk de deelneming in de uitbreiding
van het kapitaal hadden vermeend te mogen aan
bevelen, en eene niet ongunstige verwachting
daarover hadden uitgesproken, (commissarissen
zelfs na lang aarzelen en nauwkeurig onderzoek, vol
gens de verklaring in het verslag in de vergade
ring van April jl. uitgebracht) het waarlijk van
hoog belang kon worden genoemd, dat men wist
hoeverre zij waren misleid, opdat tevens mocht
blijken welken omvang de krankte der socië
teit had.
Een ander aandeelhouder gaf ook in krachtige
en ernstige taal zijne afkeuring te kennen en
drong in het belang der toekomst der sociëteit
op waarachtige en volledige mededeeling aan;
ook deze spreker achtte volkomene waarheid vol
strekt noodig ter rechtvaardiging in het oog van
de latere deelnemers, ja van het gansche publiek
vau de aanbeveling van commissarissen en de
commissie. Aau dien wensch der beide sprekers
werd voldaan: de heer Mr. J. C. De Koning,
medelid der bijzondere commissie, deed uitvoerig
verslag van den stand der zaken, waarop zij
hunne beoordeelingen aanvankelijk hadden ge
grond hij toonde aan hoeverre de toen vanwege
directeuren gegevene mededeelingen van volle
digheid en volkomen waarheid verwijderd waren
en onderscheidene posten later bleken tot een
ander bedrag te hadden moeten zijn opgegeven
wat echter ten slotte diepen indruk maakte, was
de mededeeling dat eene aanzienlijke som van
f 250,099 tijdelijk tot bijzondere bestemming was
gebezigd en dat de niet volledig opgegevene schul
den ettelijke tonnen gouds beliepen.
Algemeen werd liulde gebracht aan de wijze
waarop de heer de Koning deze treurige mede
deeling toelichtte. Wel waren enkelen, o. a. de
heer commissaris Heemskerk van oordeel dat het
betwijfeld kon worden, of het treden in dergelijke
details thans wel noodig was. Enkele rectiüca-
tiën veroorloofde zich ook de heer H. die echter
op het geheel van betrekkelijk geringen invloed
waren.
Onderscheiden sprekers namen verder aan de
discussie deel. Er was echter niemand die het
gedrag van directeuren verdedigde noch in be
scherming nam.
Aan het eind der vergadering en nadat er eene
commissie benoemd was, verklaarden commissa
rissen hun mandaat neder te leggen. De verga
dering die nooit getwijfeld had aan de goede
trouw van commissarissen en hun belangloozen
ijver in het behartigen der zaak, vermeenden echter
dat, hoezeer hunne teleursteliing en het gedrag
van directeuren te betreuren was, hun voorloo-
pig aanblijven is eene zedelijke verplichting, en
in het belang der maatschappij moet worden ge
acht. Tot genoegen der vergadering berustten com
missarissen in dien algemeen uitgedrukten wensch.
Door de maatschappij ter bevordering van Bouw
kunst zijn de volgende prijsvragen uitgeschreven,
waarop de antwoorden vóór 1 Rovember 1870,
worden ingewacht. 1°. Een gasthuis voor 400
zieken, op een vrij terrein, in, of nabij eene
groote stad. Prijs: getuigschrift met f 300. 2°. Eene
critische beschouwing der verschillende onder
wijsmethoden in de bouwkunst, die thans in de
meest beschaafde landen van Europa in gebruik
zijn. Prijs: getuigschrift met 7150. 3°. Een hoofd
trap in een voornaam burgerhuis. Prijs: getuig
schrift met f 50. Voor de eerste prijsvraag worden
alle bouwkundigen toegelaten, voor de tweede
alle belangstellenden, mits, voor beide categoriën,
geboren of gevestigd in Rederland. Vad
Met verwijzing naar vroegere aankondigingen
wordt het publiek herinnerd dat de eerstvolgende
vertrekdag der Indische post over Triest op aan
staanden Woensdag den 19d°n October invalt. Daar
de expeditie op den gemelden dag plaats vindt
van den trein die te 2.40 's namiddags uit Amster
dam in de richting naar Emmerik vertrekt, moet
de correspondentie bestemd om daarmede te wor
den verzonden te 's-Gravenhage, te Rotterdam
en in andere plaatsen, naar evenredigheid, uiter
lijk Woensdag-morgen ter post worden bezorgd.
Hoewel de verzending over Marseille naar Re-
derlandsch-Indië een dag later zou kunnen ge
schieden, indien de eenige openstaande gemeen-
schapsweg, van de Belgische grenzen naar het
Zuiden van Frankrijk, vrij blijft, is het echter
zeer aan te bevelen, bij de daaromtrent bestaande
onzekerheid, bij voorkeur van den weg over Triest
gebruik te maken.
Het koloniaal stoomvaartuig Argus, onder bevel
van den luitenant ter zee der 1ste klasse P. J.
Rosenwald, is in den namiddag van den 15den
dezer van de reede van Hellevoetsluis naar zee
vertrokken, ter opvolging zijner bestemming naar
Oost-Indië.
Aan den luitenant ter zee der 1ste klasse H. D.
Guyot worden opgedragen de fuuctiën van adju
dant van den vice-adiniraal O. A. Uhlenbeck,
benoemd kommandant der zeemacht en chef van
het departement der marine in Rederlandsch Indië.
De luitenant ter zee 2de klasse J. F. Hoffman,
de officier van administratie 2de klasse K. J. Adams,
de adjunct-administrateur A. De Leef en de offi
cier van gezondheid 2de klasse G. A. M. Van Ewijk,
allen behoord hebbende tot het eskader in Oost-
Indië, en van daar, de drie eerstgenoemden den
Ssten eu de laatste den 7deu dezer in Rederland
teruggekeerd, worden met die tijdstippen op non
activiteit gesteld.
Z. M. heeft benoemd tot griflier bij het kan
tongerecht te Middelburg, Mr. J. Ermering, thans
griffier bij het kantongerecht te Heinkenszand.
Z. M. heeft benoemd tot plaatsvervangend kan
tonrechter te Berlicum, Mr. A. G. Van Dalsen
Fontein, secretaris der gemeente Menaldumadeel.
Z. M. heeft benoemd tot plaatsvervangend kan
tonrechter te Leeuwarden, Mr. U. H. Huber, ad
vocaat aldaar.
Z. M. heeft benoemd tot directeur van het post
kantoor te Harlingen, de heer J. Vitringade Wal,
thans directeur van het postkantoor te Elburg;
Velp, de heer L. Ten Brummeler Andriesse, thans
commies der posterijen van de 2de klasse.
Z. M. heeft de heer F. M. Luther, practiserend
geneesheer te Rotterdam, benoemd tot officier van
gezondheid der 2de klasse voor den dienst der
Rederlandsche bezittingen ter Kuste van Guinea.
's-Gravenhage, 17 October. Eergisteren hebben
de volgende heeren examen afgelegd lot het ge
ven van ouderwijs in de Engelsche taal, C. G. Corpo
real van 's-Hage, M. H. Mans van Rotterdam en A.
L. Schmidt vau Voorburg. Van de 8 adspiranten
werden 4 afgewezen.
Voor het onderwijs in de Duilsche taal werd
toegelaten de heer M. F. Grosse en een aspirant
algewezen.
Verder werden 20 adspirant hoofd-onderwijzers
geexamineerd waarvan 9 afgewezen en 11 toe
gelaten werden, zijnde de heeren: L. J. Berkhout
van Gharlois, B. Breas van Hardinxveld, L. C.
Breebaart, H. J. Burgmans, J. L. Schouten, T.
A. Rypels en J. A. van Rotterdam, J. Van der
Kleyn van Gorcum, P. Kruyne van Brielle, D.
Van Pelt van Bleiswijk en J. B. H. Thome!
Delft.
's-Gravenhaqe, 16 October. De heer J. J. Bij
geest, commies bij het departement van ju.l
alhier, herdacht gisteren den dag, waarojl
voor 50 jaren bij het ministerie van just, ij I
trekking kwam. Van alle zijden werden J
blijken van belangstelling in zijn feest gegtl
DELPr, 15 October. Werd onlangs uit Gr;J
gen als een navolgenswaardig voorbeeld geJ
dat een militair zich voor de lessen der butl
avondschool had doen inschrijven, zoo kan meol
hier mededeelen dat niet alleen voor den cJ
van dit jaar twee militairen onder de leerlirl
zijn die een ijvrig gebruik der lessen mal
maar ook dat sedert het bestaan dier inricJ
alhier, d. i. sedert het in werking treden derI
van 1864 op het middelbaar ouderwijs, I
lijks alhier in garnizoen zijnde militairen J
van gebruik gemaakt hebben.
Het winterseizoen van het studentengl
schap Vrije Sludie werd gisteren alhier geoj
met eene voordracht van Dr. J. Van Vloten,!
de mensck als Nederlander. Ra vobrop te he'.l
gesteld, dat ieder meusch moet worden beoorcl
in betrekking tot den maatschappelijkeu toeJ
waarin hij zich beweegt, werden op het voet!
van den volksvertegenwoordiger, die eenmal
's lands raadzaal de „beurs, de kerk eu bet I
van Oranje" de drie palladiums van den _N;I
landen noemde, ook deze drie hefboomeul
schouwd als den meesteu invloed uitoefent
op den menscb als Rederlander. Waar de tJ
het hoofddoel werd van zijne handelingen,»]
de kerk zijne gewetensvrijheid were
dreigd door fanatieke dweepers, waar de li]
tot het huis van Oranje ontaardde in eene
vleierij, op eigenbaat gegrond eu den vort]
schade, waarvan spr. uit de vaderlandsclitl
schiedenis eenige voorbeelden aanhaalde,
moest hun invloed met kracht worden bestrJ
Veel verwachtte spr. voor de vorming van
toekomstigen staatsburger van het middel]
ouderwijs. De meerdere bekendheid met
staatsinstellingen, die men op de H. B. s]
opdeed, zou de belangstelling in den gang
's lands zaken meer opwekken en de deel»
aan de openbare aangelegenheden bevorde
het public spirit, zooals de Eugelschen het noe]
zou daardoor levendiger worden. Vooral een]
dat gelijk het onze, reeds vóór drie honderdj
blijk gaf van mondig te zijn en van zijne l]
tot de vrijheid, door het Spaansche dwangj]
te schudden, moest zich thaus dubbel int]
toonen. En hoe was het hiermede nu geJ
Van vooruitgang was, volgens spr., weinig rj
te nemen en stilstand was achteruitgang'»!
naar sprs. oordeel zou het verbeterd ondetj
zooals wij boven zeiden, er veel toe bijdii
om voor de toekomst meer zelfstandige staalt
gers te vormen, minder doortrokken vanl
„Jan-Salie-geest," die nu nog velen bezield.
Ra de pauze betrad de heer Dr. Van V
andermaal het spreekgestoelte om eene I
beschouwing te houden over het jonge Nedei
Zoo velen had spr. gekend die zich, toen zij
waren, liberaal, ja radikaal noemden, metg
drift bezield voor al wat edel en onbaatzut
was, maar die, op rijper leeftijd gekomen, al
te rade gingen met hetgeen een koud egoi
hun voorschreef. In den brief van den emer
predikant aan zijn zoon gaf spr. daarvan
aardig staaltje. Bestond er grond om te vent
ten dat het met de tegenwoordigejongelings
later zooveel beter zou gesteld zijn Daar
moest er gestreden worden tegen die alles
heerschende zucht om den Mammon macht
worden, tegen dat verlangen naar materiele
vaart als hoogste doel, tegen dat vurig stti
om toch maar tot eiken prijs „boven Jat
komen. Tandaar dat modderen en schippi
een man van karakter onwaardig. Door zei
loochening waar het pas gaf, door vastheid
beginselen alleen kan men zich tot een deg
staatsburger vormen en zich waarlijk gelu
en tevreden gevoelen. Deljtsche
Utrecht, 14 October. Door het vertrek va
twee batterijen van het reg. veld-artillerie is
nog slechts eene batterij, de depot-comp. en
deel van den trein in garnizoen, zoodat dooi
vertrek ruim 200 paarden minder aanwezig
Toen de 3 batterijen hier in garnizoen tvl
moesten dan ook 13 stallen van particuliere:
gebruik genomen worden, waarvan de mee
voor den winter onvoldoende warendooi
verkoop van 33 remonte-paarden zijn de
overgeblevene thans goed gestald. Het vertrel
twee batterijen brengt voor velen in de genie
natuurlijk schade teweeg.
Door den hoogen waterstand zijn vele'
lieden genoodzaakt, hun vee reeds op stal tet®
hoewel de herfstvoedering van spurrie en kt
nog niet is begonnen, en die gewassen t
vollen groei zijn. Daar de prijzen der ras:
lijnkoeken sedert eenigen tijd stijgende zijn,
ken vele veehouders in ongelegenheid.
Arnhem, 16 October. Z. M. de Koning1
in de eerste helft dezer week alhier ven
en heeft een diner hem door de Prov. Staten
boden, aangenomen.