Dinsdag
4 October.
Ontzet van Leyden
N°. 35266.
Feuilleton van het „Leidsch
Dagblad".
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden per 3 maanden.
Franco per post..7-
Afzonderlijke Nommers
3.00.
3.85.
0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, metuitzondering van
Zon- èn Feestdagen, uitgegeven.
PRMS DHR ADVERTENTIEN.
V(|0r iederen regel.tvj 0.15.
Grootere l'j.'er.naar tie plaalsrnimte die zij beslaan.
Door Z. M. den' Koning is met ingang van 1
Llctober, tot tijdelijk leeraar in het Fransch, aan
ie Rijks hoogere burgerschool te Utrecht benoemd
Ie heer N. L. Verlint, te Leiden.
Lelden, 3 October,
Bij de Hoofd-commissie tot verloting vatf voor
werpen van kunst en smaak ten behoeve van het
M«'Kruis is dezer dagen.ontvangen van H. K.
H. Mevrouw Prinses Frederik der Nederlanden
eene fraaie kristallen coupe, op rijk verguld voet
stuk, alsmede .een sierlijk vergulde standaard voor
bloemen of kaartjes.
De 296ste gedenkdag van Leidens ontzet werd
lieden geyierd door het uitsteken- der driekleur
an de openbare gebouwen en vele bijzondere
oniugen. Van 2 tot 4 uren liet zich de muziek
der Schutterij hooren. Het schoone weder lokte
ene talrijke menigte van allerlei stand en rang
op het'-ruïnepLein. j
Tegen half vijf werd eene batterij veld-artillerie,-
bestemd om alhier garnizoen te houden, door
bet muziekkorps van heti 4de regt. infanterie
binnen de stad geleid, hetwelk de reeds heer--
ichende drukte niet weinig vermeerderde.
Onze geachte stadgenoot, Ds. Kooptnans' van
toekeren, zal Vrijdag a. -s. in de zaal der, Maat
schappij tot Nul 'tAlgemeen ,te Rotterdam, ten
oordeele van het Rotterdamsch Comité van het
'toode Kruis, openbare mededeeling doen van zijne
lezoeken in het Lazareth.
In den morgen van 12 September jl, werd, vol
lens, aangifte, aan het station van den Hollanschen
poorweg bij Leiden aan een conducteur der brie-
enposterij overhandigd een brief in eene gewone
net gom gesloten enveloppe, waarin2 bankbil-
ptten, ieder van f200 en 1 dito van-f60,.welke
rief .geadresseèrd aan B.Wubbe en Zn. te Am-
lerdam en afgezonden door F. A. Gr,lindeman
Leiden, niet aan zijn adres is bezorgd) De offioier
.n justitie te Leiden verzoekt opsporing, aanhou-
ding en gericht-, -
Door den ofEcieri van .justitie te. Leiden wordt
letzelfde verzoek gedaan ten aanzien van eenen
rief, gesloten in een gewoon couvert geadresseerd
„J. Cahen, magazijnhouder van gemaakte
leederen in de Kalverstraat te Amsterdam,"
afgezonden door S. H. De Leeuw te Leiden,
volgens opgave, den brief ruim tieD weken
eleden, heeft gestoken in de bus aan het post-
antoor i» Leiden. In den brief zoude zijn ge-
loten geweest 5-tiende kooploten in de 273ste
aatsioterij n°. 40381040, lo6G én 4067, allen
mrzièn van de naamteekening ,/6. H. De Leeuw."
iedoelde brief is niet aan zijn adres bezorgd.
bi
Doordeni kerkeraad der Hervormde Gemeente
Maassluis,is op gepasseerden Woensdag-avond
i2S",«n .September, jl..-.uit het vroeger medege-
lelde zestal; tot leeraar beroepen Ds. W. Zee
rs, predikant te Alphen.
De conservatieve vereeniging Zeeland heeft tot
mdidaat voor de Tweede Kamer, in het hoofd
kiesdistrict Middelburg gesteld Jhr.. Mr. J. G. H,
v. Tets van Goudriaan, oud-commissaris des Ko-
nings, en die vroeger meermalen tegenpver den
li bar alen candidaat in dit district beeft gestaan.
De talrijke bladen die te Amsterdam reeds be
staan, zullen weder met een weekblad vermeer
derd wordeD, dat onder den titel van de Vrede
bond bij Gebr. Van Es zal verschijnen.
De kostschool voor jongeheeren der Broedet',
gemeente te Zeist, vierde den l,len en 2d* dezer
haar vijftigjarig bestaan. De Inspecteur, de heer
|H. Vérbefek opeode het feest in de kerk met
gebed en eene rede naar aanleiding van Psalm*31
de eerste verzen. Uit het gedrukte verslag, dat
voorgelezen werd, bleken de vele moeilijkheden
waarmede de- school aanvankelijk te worstelen
had. 1
De eerste scholier was een1 zoon van-Prof. Ty-
jdeuian- te Leiden. Vooral vele Engelsche leerlingen
werden voortdurend daar geplaatst. Des middags
werd onder begeleiding der muziek een wandeling
in het Zeister bosch gemaakt terwijl te 7' uren
in het "fraai1 versierde schoolgebouw een reünie
van voormalige onderwijzers en leerlingen plaats
bad. Den volgenden dag werd 'er een liefdemaal
met koorgezang in de kerk gehouden.
De Minister vah Financiën brengt ter keünis
van de belanghebbenden, dat bij den Rijkstele
graaf, na vergelijkend onderzoek, ongeveer twin
tig klerken zullen worden in dienst gesteld.
De bezoldiging der klerken is minstens 300
'sjaars en kan tot f 800 'sjaars klimmen. Zij
kunnen, mits zij voldoen aan het daarvoor"ver-
eischte, uit hunne betrekking overgaan tot die
van telegrafist.
Zij, die aan het sub 1' bedoelde oriderzoek ver
langen onderworpen te wordfen, moeten zich voör
den 22sten November 1870 bij het Departement
van Financiën daartoe aanmelden door een öp
zegel geschreven verzoek, met nauwkeurige op
gaaf van naam, voornamen en woonplaats. De
bewijsstukken die daarbij moeten worden over
gelegd zijn in de Slaats-Courant van heden uitvoe
rig opgenomen.
Amsterdam, 1 October. Men verneemt dat de
vrienden en voorstanders van Dr. Sarphati, hüïf
voornemen om den ondernemepdeu man een
standbeeld op het parkpleiu yóur 't Paleis van
.Volksvlijt op te richten, niet hebben opgegeven
en dut een onzer beeldhouwers zich belast heeft
met het makeu van een schets, i teryv;ijl een zger
geacht bankiershuis een inschrijving tot dat. doel
heeft geopend. Het voornemen moet |bestaau om
het standbeeld, eyen als dat van Tollens, ,uit. vyit
marmer te doen vervaardigen.
Amsterdam, 2 October. Gisterenmiddag heeft Z.
K, H. prins Hendrik der E.ederlandgn een bezopk
gebracht aan het kosthuis N». 1 der maatschappij
voor deu werkenden stand.
Amsterdam, 3 October. Onze geachte stadgenoot
■de heer Joh. M. Coenen, directeur van liet orchqst
van het Paleis van Volksvlijt is gisterenavond na
afloop van het concert, op het Frederiks-pleiu,
onverwachts van achteren aangegrepen en op.vrij
ruwe wijze Tegen den grond geworpen. Gelukki
gerwijze heeft hij, niettegenstaande de aanvaller
zich van. een stok bediende, sleclits eenige lichte
Verwondingen .aam het hoofd bekomen.,.daar hij,
bijtijdf -door de inmiddels toegesnelde,omstanders
werd ontzet. De .aanvaller, een der leden, van, het
paieiqgrchesf, de heer F., .werd -door de .politie,,
medegevoerd. n, ,a
's-Graybnhase, 3 October. De militiens van de
lichting 1870 behooreude tot de vier yegeuipnten
huzaren, bet.reg. veid- en het regiment rijdende
artillerie zijn heden (3 October) bij hunne corp
sen iu activiteit opgetreden^ ten eindegekleed en
geoefend, te. worden.
„Deze veertig jttren ,is de Hqer,jiPny God,
met u geweest; geen ding heeft u ontbroken.",
Deuteron. II vers 7, 2de gedeelte,-j,w.as het tekst
woord gekozen door den leeraar diegisterenoch
tend in de Willemskerk voor de Ned. Herv. ge
meente optrad. Ds. C, E, Van Koetsveld herdacht
bij die gelegenheid zijne -illjarige lo.opbaan als
evangeliedienaar, waarvan hij 22 jaren te dezer
stede zijn dienstwerk heeft waargenomen. In eeoe
kernachtige rede ging ZWE. de voornaamste ver
schijnselen na, die dat tijdp.erk zoowel op maat
schappelijk als godsdienstig gebied hadden geken
schetst, Hiji kwam daarbij,in eepige ygrgqbjking,,
vqu den tijd voor ;40 jaren en den tegenwp.ordi-
geu; erkennende het, goede, dat .dit, tijdsverloop,,
had voortgebracht kou hij zich met,alles niet,
.vpreenigpp, IJankbaar voor. den steun en de me
dewerking dje hij op zij ue loopbaan ondervonden
had,,smeekte hij Gods verdere zegeningen af,pu
ook hij kon worden gezegd zijn herfsttijd te zijn
ingetreden,,. Talrijk was het gehoor van leden
der gemeente en .vele ambtsbroeders ,van dep,
ruim zesligjarigen leeraar waren aanwezig.
Slechts meen drietal van zijne ambtsbroeders
zijn-nog-iu leven- van hen-die-werkzaam waren
tijdens Ds. KöetsveM zielr -dfe - taak van herder
bij deze gemeente zag toeverpronwd.
Arnhem, 2 October. De majoor J. V. D. Ditt-
lin'ger is' benoemd tot chef van den staf in de
3de' militaire afdeeliiig alhier.
Arnhem, 3 October. Den I-Dm Sèpt. jl.'is door
J. F. Scheepers/ bad-opiichter ie Arnhem, in'de
brievenbus o{i dé St.-Jansplaats aldaar gestok'eu
een brief, gesloten in een _w'itte plak-enveïopp'e,
inhoudende een muntbiljet groot f 10) lett. K.'E.,
nt ,203 ©pi welk -muntbiljet; onder andere stem
pels, im ovalen vorm dat van de algemeene-arbei-
dws-vereeniging teArnhem is'gedrukt, aan het
adres van "„F.! D. H. V,an-> Dieren,"i welkeibrief
weder wasiigesloten .in eene. andere enveloppe,
voorzien- van twee- postzegels .yan 5 cents, aan
het adres van „H. Wollring, Goudsche Bloem-
straat bij de 'Baangraobt; Q Q-338. te Amsterdam;"
Deze brief is niet aan het. adres bezorgd. De of
ficier, van justitie te Arnhem verzocht in het Po-
licieblad opsporing,- aanhduding en' bericht.
Nijmegen, 1 October. Bij de verkiezing van-een
lid voor deu gemeenteraad alhier ter vervanging
Van - wijlen Mr. baron Van Balveren, is met 1-1S
stemmen gekozen den lieeT R. A. H. CourboiS;
op den héér II. Duys Sr. werden 370 stemmen
uitgebracht.'
Geldeiimaesen, 1 October: Dezer dagen heeft de
bommissie,1 benoemd bij besluit bail de algemeéne
vergadering der onderwijzers van hel 7de, Sste en
Öde district 'van Gelderland, ten éinde een Neder-
landsohe vereeniging tot stand te brengen die
zich ten doel stelt, dadelijke hulp' te verleenen,
aan slecht bezoldigde onderwijzers en verbetering
der onderwijzers jaarwedden, hare eerste verga
dering'alhier gehouden, en besloten binnen kort
tot genoemd doel alom circulaires te verspreiden.
Zwolle, 1 October. Door tvijlen Jall Lukas,
gewoond hebbende en overleden te Deventer, is
gelegateerd aan de armen der 'Hervormde' ge
meente te- Colmschate f900 en aan die der Her
vormde gemeente te Deventer 1000.
Groninoun, 1 October. Dinsdag a. s.' heeft
in de groote zaal der Harmonie alhier eene al-
gemeene, openbare vergadering plaats, ter behan
deling en vaststelling van een adres, tegen eene
opheffing der hoogesehool.
Twee comjnissiën uit de ufaueling van liet
sclioofaerbond alhier, hebben de laatste weken de
verschillende wijken der stad bezocht ten einde
tot een juiste statistiek te geraken van hel school
verzuim. De 'uitkomsten van dit onderzoek zui.'en
bekend gemaakt worden.
Grouw, 1 October. Het gemeentebestuur van
Utingeradeel is in den laatsten "tijd in drukke
onderhandeling met de maatschappij tot exploi
tatie, .van spoorwegen over den afstand van ter
rein nabij het station te Akkrum om aldaar een
veepark te verkrijgen ,vooi' veemarkten die aldaar
veeltijds gehouden worden, dat voor den iiandpldoor
den groot,en, veestapel in dion omtrek zeer wensche-
lijk zoude. zijn. Na de gehouden Conferentie
met den ingenieur dier maatschappij; hoopt men,
dat de onderhandelingen een gevvenscht gevolg
.zullen hebben. ri
jSnbek, 1 October. Naar men verzekert, is door
vijf .-leden-der hervormde gemeente alhier protest
aangeteekend-tegen de stemming van Woensdag
jl. op grond van de onwettige samenstelling van
het cpliege van kerkvoogden en notabelen.
iTibwerkstebadbel, 11 October: Door den gemeen
teraad alhier is inudevorige wepk het'besluit
|genomen.om in de benoeming'van hulppersoneel
voor het lager onderwijs wijziging te brengen.
De kweekelingeu zijn afgeschaft en voortaan
j zullen slechts: hulponderwijzer,- van de eerste, en
tweede klasse -benoemd worden, de .laatsten zul
len onmiddellijk onder toezicht van den hoofd
onderwijzer staan en ƒ2.50 tractcinent genieten.
Na de noodige ervaring te hebben opgedaan om
zonder toezioht werkzaam te zijn, zullen zij tot
i de eerste klasse bevorderd worden op verhoogd
I salaris. Dit besluit is in 't belang -van 't onderwijs
I en ider .onderwijzers genomen.
BueüA, 2 October. De toelatings-examens van
officieren voor de stafschool, zullen in het laatst
Jfts II 'JiLiöil niöi 1 w I' l<><
UIT DE HISTORIËN
o-wv a i bogtfqo «t oall
Vieter Cornelisz. JHool't.
870.
oleeuü
6 pC
ig»
'Roll
Ditgelaaten, en onuitspreeklijk was de blijd-
ïap, daar ze {de ontzetters) meê'bewelkoómt
eiden van burghers eD gezaghhebbers. Men
leen 'er verreezen van der doodt; en met
ppen en roeren zijn achterstal van leevendijj-
te willen inhaalenzoo woeld' het en krioeld'
door 'straateh en steeghen inzonderhëit aaü
Vlietbrug, daar de lijftoghtscheepen door de
1 'te schooten. Het holgehongert volk, wijf, man,
jonk, boordde bol en dik den oeVer, en
l/*. p 'erwelfde, zoo veel hun doenlijk viel, de vaart,
uitstrekken van schouderen, armen, en hau-
oni te bereyken, te vangen, te grabbelen,
Iroodt, haaring, kaaze, en andre spijzen hun
?esteeken oft geworpeD, door de bootsluyden.
mighen liepen oft sprongen ten halze toe in
"sater, oft zwommen aan de scheepen. De
lOË
zelve luiden, zoo nat en druipende als zij waaren,
ook andren, die yet gekreeghen hadden, schooi
den 'er meê, steêwaarts in, verkundighende d'al-
gemeene behoudenis. Alle buurten pu wijkeu
gewaaghden van den roep: legde, Legde isonlzet.
Goode lof in der eeuwiglieil. Daarentupsen zagh men
er. meenighte, dien 't voedsel jot vergif gedeegh,
mits de onmaat hunner gulzigheit: zulx dat zij,
ook onder weegh, met het eeteu tussen de tanden,
verstikt, biepven. Een oovererbarmelijk ding, uaa
't ontworstelen van zoo veelerley ramp, in de
haauen zijns heiis te sneuvelen..Maar zoo,luttel
bedachtszaamheits vindt mep,in alles, bij den
gemeenen man, oni zijn eighe nut te weeteus
't eu zij d-'Ooverheiti hetbezorght en hem ute,
vooren meeL;. De zelve derhaJven, Op dat .zich
voortaan niemaudt lichtelijk -veraasde, en de
verwende maaghen alleuskens haaien plicht
moghten herleerenraamde plaats en orde, om
aan yeder meer niet tellens dan een half poudt
broodts, eeD stuk kaaz' en een peekelhaaring uit
te dètelétf.""'®-'1 ïetuuliJieq nud
De Ammiraalen, opgetreeden, naamen hunneü
gank, en gevdlght van scheeps- eil 'st'eévolk;
recht naa de kerke, om gemeener stemme den
Heere te danken voor zoo veele en verscheiden'
oöghschijnlijke gunsten, d'een*achter d'audre hun
als toegetelt, tot voltrekking van de verlossing
der etadt. Daar smolten de gemoeden in hun'\
eighe vuurigheit, -en was de beweeghnis zoo
weldigh, -dat de harten van yroolijkheit; de ooghen
van trapnen oöverliepeh, en de sleur vanJden
zang der psalmen deeden haaperen. Thaus maakte
de vroedschap een raadtslot, van alles jaars dien
dftgh, met bidden en looven, samt ommegang
in 't'geweer, tot onveisterflijke gedachtenis, te
vieren. Welke dankbaarbeit, des andereif daaghs,
begenaadight yverd; met'het verwekken van eenen
wihdt uit'den ZiuidtooSte, die de'golven 't landt
deed ruimen, en daarna wat Noordelijk, om ze
met een heftigh onweer zeewaart in t'.e stouwen.
Dies hinkte nu nerghens de Godlijke voorzorghe;
en bleef zoo wel d'eene als d'andre parthije
oovertuight in den geest, dat de Heer der Heir-
schaaren zijne wonderbaarlijkheid met dit werk,
ten wereldschen toonneele had doen verschijnen.
VAN DER WERFF TE LEYDEN.
'T gebeurde tellens, als zeeker getal poorteren,
waanende den Burghermeester Pieter AdriaaDS-
zoon van der Werve, tot daadingen met den Span-
jaardt te beweeghen, hem, bij klagh- en dries
woorden hunnen noodt uitmaaten, dat deeze
dapperdeftighe regeerder, een spieghel voor alle
Hollandsche borsten, en andren, die gelijke amp-
ten betreeden, hun dit antwoordt toepaste; „Ik,
lieve meedeburglicrs,'heb eenen eedl gedaan, en vertrouw
den verleener van alle goede gaaven loe, dal hij mij
in stanilaasligheil gesticht zal houden, om den zeiven
waardighlijk te betrachten., 'K weet dat mij eens te
stért/fn slaat, en geenkeur daar aan,., als l zoo weezen
moet, oft ghij ,'t mij, aft de vijandl doti Leurigh en
ooveiigh waar hel, gel anders, dpn de ger.echtigheit
mijner zaake, tot hartzalf Ie gebruiken. Dies, zoo ghij
met mijn' dgadt bgholpen zijl, slaat ,han(ll aan dit
lichaam, snijdt het aan stukken, en deeltze om, zgo
wijdt als ,'t strekken .magh. Ik ben 's getroost. Welke
reedenen, aassemende een' vapderlijke,geneegheu-
heit, een verstaalde trouw op GodtzaaUghejt ge-
grondt, een'-, r.ustighpit en ,,,vprdyaagzaa,mhei.t,Qin
de tsaaghenis. ,pn't, .opgespit,,zelf bpen. ep lüd-
Itaam ,te maaien, hen (otin, der ziele,Troffen
pp zulx, dat,zij, ,als qpveytuight van tastbqar on
gelijk, zopder eeps meer .te feftk.en, zich be-
sphapmt zijnpp geziohte onttrokken. Kraftelijk
werkt, buiten tvvijffcl, het voprtreeden der pover-
heit vyerwparls alle ooghen gewppdt zijn, pp
den, opilprdaan; die, uaa dat zij zigh manhaf-
tplijk pft u slpppe,bik, draaght, -de ze]t[te vyijzp.pp
zijnen vyandel zet. Derhalven stcegh de mogdt
zppipijgher burgheren tot ^ulk een) steylte van
vrppmigbeit, dpt zij, om den vijandt vroedt le
^n^keP.; boe ,ltgn Je noodt noph niet peep,
