Zaterdag
1 October.
S°. 3264
A°. 1870.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden per 3 maanden3.00.
Franco per post-3.85.
Afzonderlijke Nommers0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVKRTKNTIEN.
Voor iederen regelj 0.15.
Grootere letters naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Lelden, 30 September.
Vroeger was er meermalen sprake van de
andidatuur van Professor J. T. Buys, voor het
«Imaatschap der Tweede Kamer in het hoofd
jesdistrict Middelburg. Thans verneemt men dat
'rofessor Buys aan de liberale kiezersvereeniging
Grondwet te Middelburg te kennen heeft ge-
eren niet in aanmerking te willen komen.
Het Weekblad voor de Burgerlijke administratie
Leeft een uittreksel van het door ons medege
deelde ontwerp-raadsbesluit, door den heer Har-
tevelt ingediend, tot invoering eener nieuwe
[plaatselijke belasting id deze gemeente. Aan het
^lot van dit uittreksel zegt de redactie:
„Wij achten het zeer wenschelijk dat de
sad van Leiden tot de aanneming van dit voor
hiel moge besluiten, vermits het ons voorkomt
eer eenvoudig en billijk te zijn."
Eergisteren werd in eene plechtige terechtzitting
lezer rechtbank Mr. L. W. S. J. Pape als sub-
itituut-griflier geïnstalleerd. De rechtbank was
,a grand complet. Twee Wethouders vertegen-
oordigden het dagelijksch bestuur der gemeente.
Ie deken der orde van advocaten stond en robe
n het hoofd zijner jongere confrères. De heeren
irocureurs, vele notarissen en andere belangstel
lenden, waren opgekomen.
De heer Tollens presideerde in de plaats van
r. Van Outeren, die verhinderd was tegenwoor-
ig te zijn. Deze laatste omstandigheid „verheugde
len waarnemenden voorzitter in zekeren zin."
Immers waar wellicht de kiesehheid Mr. Van
uteren belet zou hebben de verdiensten van zijn
eef Mr. J. Van Heukelom, den afgetreden sub-
lituut-griflier voldoende te herdenken, behoefde
Tollens zich daarbij niet te binden." Spreker
erklaarde dat de rechtbank hoezeer zich in de
iTOmotie van Mr. Van Heukelom verheugende,
lezen noode zag heengaan, omdat hij door zijn
,rer, zijn bekwaamheden en zijn algemeen be
ende welwillendheid en aangenamen omgang
ik in den nederigen werkkring van substituut-
■riiier veel nut had gesticht en bij de rechtbank
sene goede herinnering achterliet.
Spr. hoopte en vertrouwde, daar hij de ante-
:edenten van Mr. Pape, bij de instructie van
trafzaken, bij faillissementen en aDdere geiegen-
leden meer van nabij, kende, dat deze zijn voor-
;anger zou navolgen. Daarop verklaarde hij den
lieuw benoemde plechtig geïnstalleerd.
Mr. Pape het woord erlangende, verklaarde
lit te willen en beloofde zooveel in hem was,
iet te .zullen doen. De welwillendheid der recht-
ank op welke hij vertrouwde, was hem dik-
vijls gebleken.
De deken der balie voegde ook zijne geluk-
Rensohingen bij 'die van den president en her-
imerde hoe Mr. Van 'Heukelom nooit vergeten
ïad dat hij lid van de balie geweest was, hoe
ijj de :advocaten steeds ter wilLe was waar
zijn diensten behoefden. Eindelijk wees de
eken den nieuw benoemde, die ook zoo juist
gelederen der advocaten verlaten had, met
nadruk op het voorbeeld van zijn vader, het lid
an den Hoogen Raad, en beval hem aan dit te
algen.
Mr. J. Van Heukelom, laatstelijk substituut-
;riffier bij de rechtbank alhier, is Woensdag in
sne plechtige buitengewone zitting der arron-
jJÜ taements-rechtbank te Gorcum, als rechter bij
s reéhtbank geïnstalleerd. De voorzitter Mr.
C. M. Van den iHonert sprak daarbij den
'snsch uit,.dat de rechtbank in hem mocht terug-
kden, wat zij in den heer Mr. D. J. Mom Visch
ttloren had.
Het bestuur van het Comité Roode Kruis alhier
eeft een brief ontvangen van Dr. Zaalberg, die
Mige dagen geleden met eene groote bezending
naterieèl naar Aken is vertrokken. Wij zijn in
laat gesteld daaruit de volgende bijzonderheden
aede te deelen.
«Ik werd met open armen ontvangen en moest,
lettegenstaande ik reeds mijn intrek in een loge
ment genomen had, ten huize van den heer Pastor
President van het hoofdbestuur) logeeren. Wij
'ogen direct naar het reserve-lazareth, waartoe
sa goederengebouw aan het station was gebruikt
'etwelk vrij goed was ingericht en waar de zwaar
kwetsten voorloopig worden opgenomen, om na
eenige rust en verpleging, den volgenden dag naar 1
de Baracken-Lazareths te worden verzonden. Ver
plegers en verpleegsters waren daar in grooten
getale voorhandeu. Daar de gekwetsten hier
bijpa zonder kleederen, en uitgehongerd aanko
men, zoo bestaat groote behoefte aan kleederen,
victualiën, rooden wijn, dekens, sigaren enz."
De drie Baracken-Lazareths bevinden zich 10
minuten buiten de stad en zijn goed ingericht.
Er worden enkel zwaar gewonden verpleegd en
er zijn zeven geneesheeren, door liefdezusters en
paters bijgestaan, aan verbonden.
Ook in het Maria-hospitaal te Burtscheid, door
Dr. Zaalberg, om de voortreffelijkheid der inrich
ting zeer geroemd, liggen alleen zwaar gekwet
sten. Behalve deze vindt men nog te Aken (de
militaire hospitalen niet medegerekend) de Evan
gelische Kranken-ünd Versorgungsanstalt, het
Evangelische Frauënverein en eindelijk het groote
Mariahilfe-hospitaal, waar over de honderd ge
wonden verzorgd worden en dat Dr. Zaalberg
een model-ziekenhuis noemt. Het is tot stand ge
komen uit de winst der vroegere speelbauk en
wordt nu door vrijwillige bijdragen onderhouden.
Eindelijk is er nog eene ambulance aan het sta
tion, Evacuations-commission genaamd, die de
licht gekwetsten, welke verder moeten vervoerd
worden, in ontvangst neemt.
De medegebrachte goederen werden ouder deze
verschillende inrichtingen verdeeld en onder
warme dankbetuiging ontvangen. Het bleek even
wel dat de behoefte veel grooter was dan men
hier gemeend had. Sedert de gekwetsten over
België inogen vervoerd worden, komt alles naar
AkeD, waar de zwaargekwetsten blijven, terwijl
de lichtgekwetsten voordat zij verder reizen, eerst
aan het station verzorgd worden. De heer Zaal
berg heeft dus aan het hoofd-comité te 's-Gra-
venhage eene opgave van benoodigdheden gezon
den en twee dagen na de aankomst van zijn brief,
zijn wederom 31 goedgevulde kisten naar Aken
verzonden. De spoed waarmede aldus aan de
aanvraag wordt voldaan, kan niet genoeg geroemd
worden.
De gewonden, die tot nu toe meest uitGrave-
lotte en Sédan kwamen, moeten er soms verschrik
kelijk uitzien. Dr. Zaalberg woonde verscheidene
belangrijke operaties bij. Dysenterie komt veel
in de hospitalen voor.
Uit Sédan was een pokkenlijder aangekomen.
Behalve met de gewonden had in Aken de
liefdadigheid handenvol werk met de uit Frank
rijk verdreven Duitschers w.aarvan de meesten
naakt en uitgehongerd aankwamen en kleeding-
stukken en voedsel behoefden. Alleen voor kleine
kinderen waren er 2000 zuigflesschen met melk
uitgedeeld.
De brief eindigt met eeDe hartelijke dankzeg
ging uit Aken aan alfen die tot de omJersteuDiDg
het hunne hebben bijgedragen.
De openbare les die gisteren avond in de gyui-
nastiekscliool door de leerlingen van die school,
onder leiding van den uitstekenden directeur,
den heer Martin, ten voordeele van het Roode
Kruis plaats vond, werd door een talrijk pu
bliek bijgewoond. De zaal was eenvoudig doch
smaakvol door de zorgen van de heeren Van
Ewijk en Groen gedecoreerd. Op den achtergrond
prijkte Zr. Ms. borstbeeld onder eene sierlijke
trophee van nationale vlaggen, in wier midden
de banier van het Roode Kruis was aangebracht.
De wanden waren eveneens gedrapeerd met
oranje en driekleurige vaandels, en roode'kruizen.
Het muziekkorps van de dienstdoende schutterij
werkte welwillend mede tot opluistering van den
avond, die inderdaad zeer genoeglijk voorbijsnelde.
De gymnastische oefeningen der leerlingen van
beiderlei kunne deden blijken van goede vorde
ringen. De hupsche meisjes, zoowel als de krach
tige en vlugge jongelingen trokken onafgebroken
de algemeene aandacht bij hunne veirassende
lichaamsbewegingen, forsche verrichtingen op
da toestellen voor de gymnastiek, of partijen op
den degen eh de stok.
Het publiek gaf dan ook herhaaldelijk blijken
van goedkeuring.
Een en ander heeft andermaal het nut, de
doelmatigheid, en 'de goede werking van du uit
muntend ingerichte gyjnnastiek-school hier ter
stede bewezen. Moge zij -ziöh in de voortdurende
belangstelling van de burgerij blijven verheugen
Heden heeft een stier, die van een der booten
aan het Utrechtsche veer was gesprongen eene
woeste wandeÜDg door de stad gehouden en ge
durende den ganschen voormiddag vrij wat angst
veroorzaakt.
Het gebeurde moet zich volgeus de ontvangen
niededeelingen aldus toegedragen hebben. Het
woedende beest koos zijn weg van de boot door
het water naar het plantsoen, draafde bij de ge-
ainoveerde Koepoort de stad binnen en veroor
zaakte in de Ketelboetelsteeg het eerste ongeluk.
Hij bereikte daar een meisje uit het Liefde
gesticht in de Nieuwsteeg, raakte in zijn vaart
met de hoorns den hals, wierp het hind omver en
vervolgde zijn weg.
Het meisje deerlijk verschrikt en aan het hoofd
verwond, werd bij een in genoemde steeg wo
nenden melkboer ingebracht, waar de eerste ge
neeskundige hulp verleend werd door Dr. An-
dreson.
Wij vernamen later dat Truitje Scholz, zoo is
haar naam, weder naar het gesticht is vervoerd
eu de kwetsuur niet al te ernstig moet zijn.
Inmiddels was het Dog niemand gelukt den
stier, die zooals dit steeds ten onrechte geschiedt
door eene joelende en schreeuwende menigte werd
achtervolgd, meester te worden.
Hij moet door onderscheidene straten gehold
zijn, als de Brêestrsat, HoogewQerd en plantsoen.
Daar zouden weder twee hinderen omver gewor
pen zijn, men wil zelfs d^t een eejie kneuzing
aan het been heeft bekomen. Natuurlijk staan
wij hiervoor Diet in, maar het feit wordt algemeen
verhaald. Ook moeten nog andere ongevallen
voorgekomen zijn.
Ten laatste is de stier in een sloot geloopeu
en toen begon de bestorming van den harddra
ver. Men werd hem meester en in triomftocht
zagen wij hem omstreeks halfdrie op een slepers
wagen door twee paarden getrokken en stevig
gebonden door de stad naar het Utrechtsche veer
rijden.
Ook de politie zette het dier ijverig achterna,
waarschijnlijk om het op te vangen of ongelukken
te voorkomen.
Na de opheffing van het mobiele leger zal Z.
K. H. de Prins van Oranje zijne betrekking van
inspecteur der cavallerie weder aanvaarden.
Het ontwerp van wet tot Regeling der Schutterijen,
in de vorige zitting der Staten-Generaal aange
boden, en waaromtrent de commissie van Rap
porteurs uit de Tweede Kamer reeds het Eind
verslag had uitgebracht, is echter in die zitting
onafgedaan gebleven.
Het tot stand komen eener nieuwe schutterijwet
wordt ongetwijfeld door 's Lands belang gevorderd.
De Regeering heeft het derhalve van haren plicht
geacht het vorig wetsontwerp dadelijk na de
opening der tegenwoordige zitting, weder in te
dienen.
Dat ontwerp is, behoudens eene uitzondering
gelijkluidend aan het laatst behandelde.
Het verschil van het tegenwoordige met het
vorige ontwerp betreft de eerste paragraaf van
hoofdstuk XII, van de dienst der schutterijen in
tijden van gevaar en oorlog. In 1 van dat hoofd
stuk is namelijk een artikel (thans ISO) ingelascht,
waarbij bevoegdheid wordt gegeven, om, wan
neer in de gevallen, omschreven in art. 181 dei-
Grondwet, de militie te land, hetzij geheel, hetzij
teD deele, buitengewoon is bijeengeroepen, de
actieve schutterijen gelijktijdig, zonder nog tot
hare mobielverklaring over te gaan, door buiten
gewone oefeningen, tot de dienst der verdediging
des Vaderlands verder te bekwamen en voor te
bereiden.
De buiteugewoDe omstandigheden van den laatst
verloopen tijd, welke het in 's lands belang nood
zakelijk hebben gemaakt, met snelheid maatre
gelen te nemeD om onze neutraliteit, des noods
door kracht van wapenen, te handhaven, hebben
tevens de noodzakelijkheid van zopdanigen voor
bereidende maatregel, het marschvaardig maken
der schutterijen aangetoond.
Door de bevoegdheid daartoe in de wet op te
nemen is tweeërlei bezwaar te ontwijken. Eens
deels van in buitengewone omstandigheden, ge
lijk zich in den.jongsten fijd hebben yoorgedpan,
de schutterijen dadelijk en.zpnder dat zij ,amide
eigenlijke verdediging des vaderlands behoeven
deel te nemen, mobiel te moeten verklaren en
daardoor gfoote stoornis in maatschappelijke toe
standen en aanzienlijke uitgaven vopr 's Rijks
kas, zonder volstrekte noodzakelijkheid to veroor
zaken. Ten andere van door uitstel der mobili
satie tot het laatste dringende oogenblik, zich aan
het gevaar bloot te stelleu van te laat te komen.
Deze maatregel van de voorbereiding kan alzoo
groot nut hebben zonder te groot bezwaar aan
de schuttorp|iehtigen pp zonder overmatige kos
ten aan het Rijk te veroorzaken.
Heden hebben nog twee afdeelingen van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal jiet onder
zoek voortgezet over de wetsontwerpen uitma
kende de Indische begrooting voor 1871.
Hef Dagblad van Zuid-Holland deelt yan geloof
waardige zijde, doch onder de meeste reserve
mede, dat de komst in de residentie van den
heer Servais, president van het Gouvernement
van het Groothertogdom Luxemburg, jn hooge
politieke kringen het vermoeden heeft dpen oppe
ren, dat die hooge staatsambtenaar tot zending
zou hebben het openen van onderhandelingen
over den afstand van liet Groothertogdom Luxem
burg aan Pruisen.
Gisteren heeft te 's-Gravenhage de 2-fste alge
meene vergadering plaats gehad der Hollandsclie
Maatschappij van Landbouw. Aan het verslag van
onzen correspondent is het volgende ontleend:
Te twaalf uren werd deze. vergadering geopend
met een aanspraak van den voorzitter, den heer
Mr. J. Messchert van Vollenhoven, die in eene
breedvoerige inleiding wees op de buitengewone
tijdsomstandigheden, welke de voorspelling van
den profeet der oudheid niet schenen te bevesti
gen, dat de zwaarden tot spaden en de spiesen
tot sikkels zullen worden geslagen. Aan deze tijds
omstandigheden was het te wijten, dat aan liet
voornemen om de algemeene tentoonstelling van
den landbouw dit jaar te Dordrecht te houdeu,
waartoe in het vorige jaar was besloten, geen ge
volg is gegeven.
Daarna schetste de voorzitter den toestand dei-
Maatschappij het ledental was in het afgeloopen
jaar wederom toegenomen, en eene nieuwe af-
deeling heeft zich gevestigd in Schagen en om
streken in Noord-Holland. De verdere mededee-
lingen zouden in de gedrukte berichten worden
opgenomen.
Na het uitbrengen van het verslag heeft de
afgevaardigde der 's-G raven haagsche afdeel ing,
Jhr. Mr. W. T. Gevers Deynoot,ondersteund,door
onderscheidene leden zijn leedwezen herhaalde
lijk te kennen gegeven over het besluit van het
hoofdbestuur om op grond der tijdsomstandighe
den, de algemeene tentoonstelling in dit jaar te
Dordrecht niet te doen doorgaan. De voorzitter
verklaarde, dat bij het gemeentebestuur te Dprd-
recht eene bepaalde ongeneigdheid bestond om
de tentoonstelling aldaar je fioudeQ op grond van
de gedrukte stemming, welke ,jtieh in het Ipncl
openbaarde ten gevolge der tijdsomstandigheden.
Op grond der tijdsomstandigheden verklaarde
de voorzitter nog niet in sfppt de aange
kondigde niededeeling te kunnen doen omtrent
de in 1872 te houden tentoonstelling te 'sGraven-
hage, bij gelegenheid van het 25jarig bestaan der
Maatschappij.
,Door onderscheidene leden werden eenige nie
dedeelingen gedaan omtrent den gezondheidstoe
stand van het rundvee, de longziekte en gedane
inentingen en de varkensziekteen de aangewende
middelen daartegen. Omtrent de hulp- of kuDst-
mesten werd dopr onderscheidene leden verklaard
.eerst in het volgend jaar niededeelingen te kun
nen doen.
Alsnu kwam in behandeling het voorstel van
de afdeeljng Alkmaar, strekkende daartoe dat het
hoofdbestuur pogingen aanwende om bij de re-
geeriug te bewerken, dat de opkomst der nieuwe
lichting van de manschappen dpr nationale mi
litie, opn in den dienst te worden geoefend, niet
in het voorjaar, mapr in het najaar plaajs hebbe.
Over dit voorstel, door Mr. J. P. De Lange,
afgevaardigde van Alkmaar toegelicht, had eene
lapgdurige discussie plaa(s(i vooral omdat het hoolff-
bestuur wederom op gropd van de tijdsomstan
digheden had gepraeadvigeeyd zich niet met een
adres tot de t;eëe®r'uS te wenden, typ voorstel
yan den (ïeer Bredius .fieeft, de vergadering be
sloten aan het hoofdbestuur machtiging te geven
om ,zijn aandacht te yes.tigeu op de wetsontwer
pen betrekkelijk dedefensie,yyelke in het tegen-
wpoidig zittingjaar mochten jpkpmen, die te toet-
