stellen. Men verhaalt dat iemand die daarvan werk
maakte een daartoe geschikt persoon tien gulden
handgeld gaf en verder per week een zekere som
zou betalen, en wien het bij bedaard nadenken en
bespreken der zaak bleek dat hij in't geheel niet
dienstplichtig was, terwijl later bleek dat de per
soon die zich als ramplapant had verhuurd dienst
plichtig was.
Oostdongeradeel, 15 Aug. De bekende varkens
ziekte heerscht in deze gemeente weder vrij alge
meen. Reeds zijn weder verscheidene dier dieren
aan deze ziekte gestorven.
Vreemd is 't zeker te noemen, dat men die tel
ken jare terugkeerende epidemie niet radicaler
kan weren of verdrijven.
Zekere J. L. H., loteling der lichting 1865,
had den lüden Aug. jl. 5 jaren militaire dienst
gepraesteerd en werd hem op dien dag volgens
gebruik wegens geëiudigden 6jarigen dienst een
paspoort uitgereikt. Den lSden Aug. d. a. v., (hij
had reeds vroeger huwelijksaangifte gedaan) zou
bij nu in het huwelijk treden, en was daarvoor
reeds bij den ambtenaar van den Burgerlijken
Ötand gecompareerd, doch ziet wat gebeurt er:
juist vóór de huwelijks-voltrekking bezorgt de
post een brief, inhoudende mededeeling, dat aan
J. .L. H. abusivelijk een paspoort was uitgereikt,
dat hij dit moest teruggeven en onverwijld onder
de wapenen moest komen. De ambtenaar van
den Burgerlijken Stand beweerde toen, dat, had
hij geen paspoort, zijn dienst niet uit was, dat
hij dus zouder de toestemming van den betrok
ken heer kommandant niet kon huwen en dat
hèt voorgenomen huwelijk derhalve niet kon
plaats hebben.
Dubbele teleurstelling: niet trouwen en bij
continuatie soldaat.
Greld- en Eflectenmarkt.
Amsterdam, 915 Augustus 1870.
Wederom kunnen wij den vooruitgang van de
prijzen der meeste fondsen constateeren, waarbij
onze Beurs in overeenstemming bleef met de bui
ten landsche beurzen uitgezonderd die van
Parijs die alle een gunstiger aauzien vertoon
den. Hier op afgaande heelt men recht te ver
onderstellen dat men in Europa over het algemeen
tevreden is met den loop dien de oorlog neemt
en in zooverre schijnen dan ook de bemoeiingen
der diplomaten geslaagd te zijn dat de strijd zich
vooralsuog tot Frankrijk en Duitschland beperkt.
Maar, zooal3 wij meermalen opmerkten, de beurs
is uit den aard der zaak altijd eenigzins optimis
tisch en dus moet er wel iets gebeuren dat een
geweldigen en plotseüngen indruk maakt, wil
zij uit hare stemming gebracht worden.
Zelfs de tegen alle regelen der wetenschap
indruischende financieele maatregelen welke door
het Wetgevend Lichaam genomen zijn en waar
van de ondervinding de verderfelijke gevolgen
welke zij voor het land hebben waarop zij worden
toegepast, maar al te duidelijk, in Oostenrijk, in
Rusland en zelfs in de Vereenigde Staten heeft
bewezen; zelfs de algemeene surseance van be
taling, de gedwongen koers van het bankpapier,
de ontneming aan de Bank van haar muntvoor-
raad, en de uitgifte van 2400 uiillioen francs bank
biljetten, dat alles kan alleen invloed uitoefenen
op de Frausche fondsen die ondertusschen
zelden of nooit aan onze beurs verhandeld wor
den maar niet op de overigen.
Integendeel, vergelijken wij de prijzen bij acht
dagen geleden, dan zien wij alles hooger geno
teerd, sommige soorten zelfs zeer belangrijk. Of
die rijzing nu wel wezenlijk door de omstandig
heden gerechtvaardigd is, willen wij hier niet
onderzoeken; een beursbericht is daartoe zoo min
de geschikte vorm, als een niet direct fiuautieel
nieuwsblad de rechte plaats; doch zooveel kunnen
wij wel mededeelen, dat naar onze zienswijze de
uiterste behoedzaamheid nog steeds moet worden
in acht genomen. De verliezen door de Franschen
geleden, noch de overwinningen door de Pruisen
behaald, zijn voor zoover zij, terwijl wij dit schrij
ven, ter onzer kennis zijn gekomen, nog niet van
dien aard, dat aan het keeren van het krijgsge
luk niet meer te denken zou vallen, uoch ook dat
de diplomaten het werk kunnen overnemen en
trachten een aanneembaar vredesvoorstel uit te
denken; en zoolang de zaken niet zoover gevor
derd zijn, zijn alle beschouwingen slechts specu
latief en valt er op niets staat te maken.
Bij de gretigheid waarmede tegenwoordig de
dagbladen worden ter hand genomen en de
prijscouranten der effecten worden gelezen en
nog eens gelezen, gelooven wij ons ontslagen te
mogen achten van in details te treden omtrent
den vooruitgang die het eene fonds boven het
andere gemaakt heeft, te meer nog daar zelfs
de nauwstgezette nacijfering der verschillende
factoren welke bij de prijsberekening in acht ge
nomen moeten worden, het raadsel nauwelijks
kunnen oplossen, ja zelfs tot een tegenoverge
stelde uitkomst zoude moeten leiden. Een eukel
voorbeeld willen wij slechts aanstippen. De koers
van het zilver was voor eenige dagen te Weenen
circa 130 pCt. toen er sprake was dat de regee-
riug een voorschot van 12 millioen noodig had
en het viel op 124* pCt., niettegenstaande het
nu blijkt dat de Oostenrijksche ministers niet 12
millioen, maar eene veel grootere leening, de
Wanderer zegt zelfs eene van 500 millioen franken
op het oog heeft. Nu moge laatstgenoemd cijfer
overdreven zijn, zéér zeker is het dat men met
12 millioen florijnen op verre na niet kan toeko
men. En toch zien wij de 5 pCt.-schuld in zilver
op 48% a 49 en op heden 5014 a 50^ pCt. ge
noteerd men weet dat Oostenrijk voorloopig het
gewone huismiddel: de uitgifte van papierengeld
maar weder te baat zal nemen en de 5 pCt.-
schuld in papier rijst in de genoemde week van
41)4 a 42 op 425/« a 42* pCt.l
Het geld op prolongatie is a 7 pCt. zeer ge
makkelijk te bekomen en er is veel aan de markt.
BUITENLAND.
Frankrü U.
Omtrent de zitting van het Wetgevend Lichaam
op Dinsdag 11., zijn thans meer volledige berich
ten bekend. Ofschoon de zitting tegen 1 uur was
bijeengeroepen, werd zij niet voor 2 uren ge
opend. Nadat nu eenige leden verschillende adres
sen hadden overgelegd, vroeg de afgevaardigde
Keiler, dat bij den angst die een ieder beheerscht,
nu er op dit oogenblik een veldslag wordt ge
voerd, de Kamer de beraadslagingen verdage en
zich permanent verklare, totdat de minister stel
lige en juiste tijdingen van het leger zou kunnen
geven, dat naar men gelooft, sedert eergisteren
avond in een gevecht is gewikkeld.
De graaf Van Palikao nam alsnu het woord
en zeide: „Tot op dit oogenblik heeft er geen
eigenlijke veldslag plaats gehad, maar slechts een
reeks kleine gevechten. Het eenige dat vaststaat
is, dat de Pruisen met aanzienlijke verliezen de
linie van aftocht vau het Fransche leger hebben
moeten verlaten. Ik kan thans in geen nadere
bijzonderheden treden en verzoek de Kamer niet
te blijven aandringen; maar ik moet er nog bij
voegen dat de inlichtingen die ik verstrekt heb,
hoewel niet officieel, toch uit zekere bron
voortkomen.
Ten slotte moet ik nog mededeelen dat wij
thans een leger op voet van oorlog brengen, dat
zich weldra bij het leger van den Rijn zal aan
sluiten, en waarvan maarschalk Bazaine de eenige
en uitsluitende opperbevelhebber is.
Deze laatste woorden geven den afgev. Ferry
aanleiding om het kabinet opheldering te vragen
nopens de proclamatie van den keizer aan de in
woners van Metz.
„Deze proclamatie, zeide de jeugdige afgev. van
de linkerzijde, is met verbazing en verontwaar
diging ontvangenOp deze woorden volgt
een vreeselijke opschudding; de geheele rechter
zijde staat op en vaart heftig tegen de linkerzijde
uit, die den heer Ferry toejuichde.
Men verlangt dat de spr. lot de orde zal wor
den geroepen, maar de voorzitter, de heer Schnei
der, die zijn bedaardheid nooit verliest kiest een
wijzeren weg en stelt voor dit debat te sluiten,
naarin de meerderheid gretig toestemde, zoodat
de heer Ferry die buitengewone pogingen had
gedaan om aan het woord te blijven de tribune
moest verlaten.
Toen de kalmte eenigzins in de kamer her
steld was, las de afgev. Forcade zijn rapportover
het wetsontwerp van den heer Ferry, om de
miliciens van de lichtingen van 1865 en 1866,
zoomede de burgers, vrijgesteld ingevolge de wet
van 21 Maart 1832, onder de wapenen te roepen.
Het wetsontwerp werd met eenparige stemmen
aangenomen, alsmede het ontwerp dat aan oud-
militairen, gehuwd of weduwnaars, bevoegdheid
verleend om dienst te nemen.
Toen er tegen drie uren niets meer aan de
orde was en geen nieuwe tijdingen waren aan
gekomen stelde de afgev. Keiler voor om te 5 uren
nogmaals te vergaderen. Dit werd verworpen,
maar een voorstel van Gambetta, om den vol
genden dag (Woensdag) le twee uren bijeen te
komen aangenomen.
HET TOONEEL VAN DEN OOBLOG.
Aan welke zijde is de waarheid t
Te 's Gravenliage zijn heden de volgende par
ticuliere telegrammen ontvangen.
De eerste van het Vaderland volgt hier:
Het Pruisisch Hoofdkwartier le Pont-4-Moiu-
son, 17 Augustus, tien minuten over zevenen des
avonds.
De luitenant-generaal Von Alvensleben is den
16den met het 3de armeekorps ten westen van
Metz, op de terugtochtslinie van den vijand voor
waarts gerukt naar Verdun.
Er heeft een bloedige strijd plaats gehad met
de Fransche divisiën Decaen, Ladmirault Canro-
bert en de keizerlijke garde.
Door bet 10de armeekorps, door afdeelingen
van het Sste en 9de korps, onder het opperbevel
van prins Frederik Karei achtereenvolgens on
dersteund, werd de vijand, ondanks diens aan
zienlijke overmacht, na eene heete worsteling
van twaalf uren op Metz teruggeworpen.
De verliezen bij alle wapens zijn aan beide
zijden zeer aanzienlijk.
De generaals Von Doering en Von Wedell zijn
gevallen; de generaals Von Ranck en VonGreu-
ter zijn gekwetst.
Z. M. de koning begroette heden de troepen op
het zegerijk veroverde slagveld.
De andere van het Dagblad van Zuid-Holland en
's-Cravenhagc en die blijkens een later ontvangen
telegram ook in het Journal O/ficiel voorkomt, is
deze:
Parys, 18 Aug. (Des nachts 5 min. voor halfdrie.)
Eene dépêche van maarschalk Bazaine, gedag-
teekend Woensdag 17 Aug, 4 uren 's namiddags,
hier ontvangen, luidt als volgt:
„Gisteren (Dinsdag) heb ik, gedurende den gan-
schen dag, slag geleverd tusschen Doncourt en
Diedenhofen (Thionville). De vijand werd terug
geslagen en wij hebben op de veroverde positiën
den nacht doorgebracht.
„Ik staak mijne beweging gedurende eenige
uren, ten einde mijne ammunitie zoo volledig
mogelijk aan te vullen.
„Wij hebben de legerkorpsen van prins Frederik
Karei en van generaal Steinmetz voor ons gehad."
(Havas.)
Van Reulers-ofjice is verder dit telegram geseind
Metz, 17 Aug. O/fidcclc Frantche berichten. Gis
teren had er een ernstig treffen plaats bij Grave-
lotte. Wij bleveu overwinnaars, maar onze ver
liezen zijn groot.
Voorts zijn nog de volgende Reuterstelegram-
men ontvangen.
Pont-a-Mouzon, 17 Augustus. Pruisisch Hoofd
kwartier). De maarschalk Bazaine, gereed van
Metz naar Verdun terug te trekken, werd giste
renmorgen 9 uren, door de 5de Brandburgsche
divisie, die reeds aan den slag bij Saarbrücken had
deelgenomen, aangevallen en tegengehouden.
Onze troepen legden in dit gevecht, waarin zij
vier Fransche legerkorpsen, waaronder de garde,
tegenover zich hadden, welke dapper vochten
en goed werden aangevoerd, een voorbeeldi-
gen heldenmoed aan den dag. Eerst nadat de
strijd zes uren geduurd had, kregen zij verster
king door het intusschen aangekomen lüde le
gerkorps.
De verliezen zijn aan beide zijden zeer aan
zienlijk, maar ons doel is volkomen bereikt: de
Franschen zijn verhindert hun terugtocht te vol
brengen en naar Metz teruggeslagen.
De Franschen verloren in het geheel 2000 ge
vangenen, twee adelaars en zeven stukken ge
schut; zij hebben de conventie van Genève ge
schonden door te schieten op de ambulance.
Verdun, 17 Aug. (Van Fransche zijde.) Een tele
grafisch bericht uit Brecy meldt, dat de slag nog
altijd voortduurt. Aan den kant van Mars la Tour
scheen het gevecht ons gunstig. Te Brecy werd
een groot aantal gekwetsten, Franschen en Prui
sen, aangebracht. Van een anderen kant bericht
men, dat een korps van ongeveer 1200 man artil
lerie en cavalerie kampeert op de bergvlakte
tusschen Brecy en St.-Jean. Dit korps doet ver
kenningen tot Brecy.
Reizigers van Mars la Tour spreken van een
ernstig treffen, dat gisteren zou hebben plaats
gehad met een hoofdkorps van het Pruisische
leger, dat op de Moezel zou zijn teruggeworpen
en duchtig aangevallen door de Fransche cavalerie
en de garde.
Het gerucht wil, dat de generaals Batailie en
Frossard zijn gekwetst.
Parys, 18 Aug. Het Journal Officiel bevat een
besluit van gisteren, waarbij de generaal Trochu,
wordt benoemd tot gouverneur van Parijs en
opperbevelhebber van de gezamenlijke strijdkrach
ten, die met de verdediging van de hoofdstad
belast zullen worden.
Een dépêche van den maarschalk Bazaine uit
het hoofdkwartier, van eergisteren, zegt, dat dien
morgen het legerkorps van prins Frederik Karei
een zeer hevigen aanval deed op den rechter
vleugel van onze positie. Een divisie cavalerie
onder den generaal Forton en het 2de legerkorps,
onder generaal Frossard, hielden zich goed. De
korpsen, rechts en links van Bezonville geéche-
lonneerd, zijn achtereenvolgens deel komen nemen
aan het gevecht, dat tot het vallen vau den avond
heeft geduurd. De vijand had aanzienlijke strijd
krachten ontwikkeld. Hij beproefde bij herhaling
opnieuw aan te vallen, maar werd telkens met
kracht afgeslagen.
Tegen het einde van den dag trachtte een
nieuw legerkorps onzen linkervleugel om te trek
ken. Wij hebben ons overal in onze positiën ge.
handhaafd en den vijand aanzienlijke verliezen
toegebracht.
De generaal Batailie is gekwetst. Toen het
gevecht op het hevigst was, werd de generale sta'
van den maarschalk door een regemeut uhlane;
gechargeerd. Twintig man van het escorte w I
den buiten gevecht gesteld en de bevelvoerei I
kapitein gedood.
Om acht uur 's avonds was de vijand op;J
geheele linie teruggedreven.
Men schat het aantal troepen dat aan den sla;
heeft deelgenomen op 120,000.
SaarbrQcken, 17 Aug. Koning Wilhelm heef,
den generaal Bonin, tot dusver bevelhebber vat
het 3de en 4de armeekorps, tot gouverneur-gene
raai van Lotharingen, en den luitenant-generaa
graaf Bismarck-Bohlen, tot dusver kommandat;
van Berlijn, tot gouverneur-generaal van den
zas benoemd.
Karlsruhe, 17 Augstus. De Kar Isruher Zeilt
meldt officieel uit het Badensche hoofdkwartir
te Lamperstein van 14 dezer het volgende
Te Straatsburg wordt thans ijverig gewet:
aan het wapenen der wallen, aan het verspe
ren der toegangen en wat verder strekken ki
tot verdediging der vesting. De belegeraars stelk
zich voor dit oogenblik tot taak, het opwerp
van deze verdedigingswerken tegen te gaan. I
13den dezer hebben met dat doel drie onbed
dende gevechten, met gelukkig gevolg voor
onzen, plaats gehad. Bij een dier gevechten we:
een spoortrein op het station door een Badensd
detachement in brand gestoken. Eene veld batter,
is op 3009 passen van de vesting genaderd e:
schoot op de door den brand verlichte verde:
gingswerken. De onzen hebben 3 dooden en 1
gewonden gehad.
De Neue Preussische Zeilung zegt omtrent d
stelling van het Duitsche leger het volgoiv:-
„De spoorweg van Saarbrücken-Forbach nas
Metz volgt zooals men weet niet de lijn d
over St.Avold, Fouligny, Pout a Chaussy in we
telijke richting naar Metz voert, maar loopt vo:
St.-Avoid meer zuidwaarts af om de op vele plaa:
sen doorsneden hoogte voor Metz te ontgaan e:
treedt het dal der Duitsche Nied binnen, doorloo;
dit tot Faulquemont (Falkenberg) gaat hier ore
de Neid, loopt verder zuidwaarts totdeFranscl
Neid, volgt die in noordwestelijke richting ore
Remilly tot aan Courcelles sur Neid om zit,
vervolgens westwaarts over Frontigny naar Jlsl
te wenden. Daar waar den boog die de spoor
weglijn beschrijdt, zich het meeste naar het zuideo
kromt, moet men Herny zoeken. Het ligt op om
veer twee uren afstand in zuidoostelijke ricktm?
van Metz en 3 uur zuidwestelijk van Falkenberjii
de nabijheid van het punt, waar de van Saar^e-
miind over Putelange en Baronville naar Met
voerende straatweg de Frausche Neid en 4
spoorweglijn Saargemünd-Metz bereikt. Hen
is een groot Kerspel en tegelijkertijd spoorwc
station; in de nabijheid vindt men de beek.
Aisne, die zich ongeveer een uur beneden Het:
in de Nied ontlast. Verlengt men nu de Ij
Saarbriicken-Herny omstreeks 4* mijl in
richting der Moezel, dan komt men ongeveer
Pont a Mousson dat tusschen Metz en Nai
licht, op drie of 4 mijlen afstand van beide
den. Van Pont a Mousson liggen de straalt'
mige wegen naar de Maaslinie, Toul, Vl
dun, en wel zuid westwaarts naar de vesli:
der 2de klasse Toul (aan de Moezel, maar a
het punt waar Maas en Moezel zich tot
weinige uren elkander naderen) zuidwestwP
naar Coirimercy, westwaarts naar St.-MilL®
noordwestwaarts naar de versterkte stad Veil®)
De lijn, die men westwaarts van Pont Mo»'
son naar Chalons aan de Marne trekt, raakt'
hare verlenging Parijs. De juiste, in de wer^
lijkheid natuurlijk anders op te meten afsta'
van Pont a Mousson tot aan Chalons bedrag
ongeveer 15, en vandaar tot Parijs 20 mijlen.
Omtrent de nog door de Fransche bezette klei'
vestingen der Vogezen, die Duitsche troepen de
een omweg vermeden hebben zegt de iY. ff'
„Bitsche is een oud Duitsche grafelijke bezit":
die aan de graven van dien naam en later
de graven van Zweibrücken en van Lotharin
in leen werden afgedaan." Toen ook deze in 1
uitgestorven waren, hief de hertog van Lol
ringen het graafschap op, dat in 1624 in 't t
der Franschen kwam, die het in een fort vera
derden, dat wel is waar ten gevolge van
