i\°. mi.
Vrijdag
A°. 1870.
19 Augustus.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden per 3 maanden*.- 3.00.
Franco per post3.85.
Afzonderlijke Nommers0-05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTKNTIEN.
Voor iederen regelJ 0.15.
Grootere letter, naar de plaatsruimte die zij' beslaan.
Lelden, 18 Augustus.
Alweder is eeue andere lezing over de vermoe
delijke oorzaken van liet ontslag van den heer
Gevers, als Nederlandsch gezant te Londen,
verschenen. Eerst heette het in verschillende bla
den, dat de heer Gevers zijn plaats voor den heer
Roest van Limburg inruimde, vervolgens dat be
doelde gezant met de Engelsche regeering eigen
machtig pourparlers zou hebben aangeknoopt om
Nederland even als België bij tractaat onzijdig
te verklaren. Thans meldt men aan de N. R. Cl.
uit de residentie, d.d. 17 Augustus:
De geestige schrijver der Politieke brieven uit
de hofstad schijnt niet juist ingelicht geweest te
zijn omtrent de aanleiding tot het ontslag van
den Nederlandschen gezant te Londen. Baron
Gevers heeft volstrekt geeue poging aangewend
om Nederland bij tractaat te neutraliseeren, ge
lijk thans Zwitserland, Servië, België en Luxem
burg geneutraliseerd zijn. Het ligt voor de hand,
dat geen Nederlandsche gezant zoo iets op eigen
houtje zou wagen te onderuemeD, en het spreekt
van zelf, dat geene Nederlandsche regeering
eënig gezant zou machtigen bij een vreemd Hof
Onderhandelingen te openen over het verkorten
der rechteD van onzen souvereinen Staat.
l. De reden van het ontslag van den heer Gevers
is eene geheel andere. Naar ik van goeder hand
verneem, moet onze regeering door het Engelsch
'Kabinet gewaarschuwd zijn geworden, dat iD
deze ook voor ons land moeielijke tijden, de hou
ding van baron Gevers niet was overeen te bren-
.gen met de reserve, welke de oorlogvoerende
Mogendheden recht hebben te verwachten van
de diplomatieke agenten die door de onzijdige
Staten in het buitenland zijn geaccrediteerd.
De Nederlandsche regeering heeft toen den heer
Gevers ernstig onderhouden, waarop deze be
grepen heeft, dat hij zijn ontslag moest indienen.
Dit ontslag werd onmiddelijk verleend, en daar
mee de mogelijkheid tot verdere moeielijkheden
volkomen afgesneden.
Kaar wij vernemen zullen door tusschenkomst
der Leidsche afdeeling, door het Hoofd-Comité
van het Roode Kruis, naar het tooneel van den
Oorlog gezonden worden, de heeren Drs. Van der
Chijs, Van der Horst en Veendam alhier.
Zij zullen waarschijnlijk reeds morgen ver
trekken.
De Schoolopzieners in het 3de en 4de District
Zuid-Holland, bestuursleden van het Leidsche
Comité van het Roode Kruis, de heeren M. J. De
Goeje en J. A. F. Coebergh hebben aan de hoofd
onderwijzers verzocht de onderstaande Circulaire
'kan hun leerlingen voor te lezen en daar zoo noodig
en woord van aanmoediging aan toe te voegen.
„Hollandsclie jongens en meisjes I
Wij hebben Uwe hulp noodig. Gij weet dat de
^reeselijke oorlog tusschen Frankrijk en Duitsch-
'land begonnen is. Reeds liggen vele soldaten
klood op de slagvelden, terwijl honderden en nog
èens honderden gekwetst en verminkt zijn weg
gedragen. Eer wij eene week verder zijn, zal dit
'getal tot duizenden en nog eens duizenden ge
klommen zijn. Of die gekwetsten hunne betrek-
'kingen ooit zullen terugzien, hangt voor een
groot deel af van de wijze, waarop zij behan
deld worden. Goede geneeskundige hulp, ver
bandmiddelen, gemakkelijke bedden, versterkend
en verkwikkend voedsel, dat alles is noodig,
'om dat te verschaffen, moet men veel geld hebben.
TV ij zijn bezig dit te verzamelen en gij kunt ons
'keipen. Vele kleine bijdragen maken éen goede
'som. Elk van U, die het eenigszins kan doen,
'offere iets op voor dit edele doel, en verkrijge
'Voor zich het heerlijke bewustzijn, door een op-
Offering van eigen genot medegewerkt te hebben
fot het behoud zijner medemenschen. Daarvoor
willen wij U de gelegenheid geven. Wie weet
'óf niet juist het door U samengebrachte geld
r strekken, om een zoon aan zijne bedroefde
moeder of een vader aan zijne kleine kinderen
terug te geven. Bewij3t nu dat men nooit te
vergeefs op het goede hart der Hollaudsche jon-
ens en meisjes zal rekenen
Door het hoofdcomité tot het verleenen van
hulp aan zieke en gewonde krijgslieden is goed-
teuring verleend aan de volgende reglementen
Jl°. ingezonden door de heeren Mars en A. N. Vorst
man, en 29 andereleden van een comité te Gouda;
2°. ingezonden door de heeren C. J. L. Mos en
Jhr. W. J. Trip van Zoudtland, en 32 andere
leden vaD een comité te Hattein3°. ingezonden
door de heeren W. J. W. Roldanus en E. F. E.
baron vau Asbeck en andere leden van een comité
te Leerdam. Mitsdien zijn die comités erkend als
afdeelingen der Nederlandsche Vereeniging, inge
steld bij 's Konings besluit van 19 Juli 1867, n'. 60,
en 29 December 1869, n". 210.
De Nederlandsche Vereeniging tot het verleenen
van hulp aan zieke en gewonde krijgslieden in
tijd van oorlog, heeft outvangeu aan giften, inge
zonden aan het hoofdcomité te 's-Graveuhage,
f 12,261.91.
Ook zijn eenige verbandmiddelen ingekomen
en talrijke aanbiedingen van persoonlijke dien
sten. De buitengewone stortingen van onderschei
dene comité's zullen in de Handelingen der Ver
eeniging vermeld worden. Door de vestiging van
een agentschap te Luxemburg is het hoofdcomité
in staat aan gekwetsten van de beide oorlogvoe
rende legers hulp te verschaffen. De Staats-Courant
dit mededeeiende, zegt ten slotte: „de behoeften
zijn echter groot, en zal de Vereeniging waardig
zijn de Nederlandsche Vereeniging van het Roode
Kruis te heeten, dan zal het hoofdcomité over rui
mere middelen moeten kunnen beschikken."
Dinsdag-morgen is de onlangs te Nijmegen
opgeslagen schipbrug door aanzeiling zwaar be
schadigd. Een vau boven komeud Duitsch schip,
door den hevigen storm medegesleept, stiet tegen
het rechter gedeelte der brug eD nam er enkele
pontons van mede; het gedeelte aan den linker
oever is door een er tegen botsend turfschip zij
waarts gebogen. De plotselinge was van het wa
ter (dat Dinsdag 9,15 M -t- A. P. teekende) is de
oorzaak, dat het rechterdeel Woensdag zooveel
mogelijk wordt weggebroken, om het voor weg-
spoeliDg te bewaren.
De brug te Crevecoeur, is eergisteren in tegen
woordigheid van een daartoe door den Min. van
Binnenl. Zaken benoemde commissie met vijf
locomotieven en zes zwaar geladen wagens be
proefd en goedgekeurd. De sterkte en netheid der
brug wordt zeer geroemd.
Men schrijft aan het Handelsblad uit Arnhem
van eergisteren. Langs den Rijnspoorweg pas
seerden hier eergisteren een aantal Duitschers,
die Parijs hebben moeten verlaten en dezen weg
hebben verkozen boven een naderen, om in hun
vaderland te komen, rekenende op meer veilig
heid en minder beletselen dan door Luxemburg
of België.
Aan een particulieren brief uit Parijs, dien wij
inzagen, outleenen wij het bericht, dat aldaar een
zeer gedrukte stemming heerscht, en dat Frank-
rijks hoofdstad in ieder geval op 15 Augustus dat
vroolijke voorkomen niet had, dat die merkwaar
dige datum gedurende de vorige jaren van het
tweede keizerrijk gehad heeft. Dat het bosch van
Boulogne wellicht niet geraseerd zal worden, ont
lokt aan menigen Parijzenaar en vooral aan menige
Parisienne een traan.
met eene lading rogge bestemd voor Amsterdam,
door Fransche kruisers genomen en te Brest binnen
gebracht. De lading blijft aan boord en is verze
geld geworden.
De consul, de heer E. Person, stelt zich ter
beschikking van belanghebbenden.
Zr. Ms. fregat met stoomvermogen Admiraal van
Wassenaer, ouder bevel van den kapitein ter zee
F. L. Geerling, is, volgens een bij het Departement
van Marine ingekomen bericht, den 22,t"n Julijl.
te Cura9ao aaiigekomen.
Z. M. heeft goedgevonden de 1ste luits. A. J.
A. A. Rothpletz, van het 7de reg. inf., en Jhr.
W. C. Godin de Pesters, van het reg. rijdende
artillerie, beiden krachtens punt -4 van art. 88
der wet van den 28,19u Aug. Staatsblad n". 12S),
in afwachting van nadere beschikking, op non-
activneit te siellen.
De Minister van Biunenlandsche Zaken brengt
ter kennis van belanghebbenden, dat: 1°. bijzijn
Departement, na vergelijkend onderzoek, eenige
tweede klerken zullen aangesteld worden op eene
jaarwedde aanvankelijk van 400; 2". dit verge
lijkend onderzoek zal aanvangen op 15 Septem
ber e. k. en daartoe alleen wordeu toegelaten zij,
die op genoemden datum den leeftijd van 18 jaren
bereikt hebben doch met ouder dan 23 jaren, en
wier aanvragen tot toelating, geschreven op legel,
bij zijn Departement zijn ingeleverd uiterlijk op
5 September e. k.; 3°. de sub 2°. bedoelde aan
vragen moeten vergezeld zijn van bewijsstukken
dat de belanghebbende is Nederlander; voorzoo-
veel noodig heeft voldaan aan de wet op de natio
nale militie, en volgens schriftelijke verklaring
van een bevoegd geneeskundige, algegeven na 1
Juli 1870, eene goede gezondheid geniet; 4". het
sub 1". bedoeld onderzoek zal omvatten: a. het
vlug schrijven van goed schriftb. grondige ken
nis van de Nederlandsche taal; c. de rekenkunst;
d. den Nederlandschen stijl; e. de aardrijkskunde
en vaderlandsche geschiedenis; de beginselen
van de Fransche, Engelsche en Hoogduitsche
talen; g. eenige proeven van oordeelkundig werk.
Volgens bericht van den consul der Nederlanden
te Brest is het Duitsche schip Graf von Krasseau,
kapitein Nausch, komende van de zee van Azof
Watergraafsmeer, 16 Augustus. De uitslag
van het overgangs-examen aan de school van de
Kon. Nederl. Tuinbouwmaatschappij Linnaeus, die
in de afgeloopen week plaats had, is als volgt:
Van do 28 ingeschreven leerlingen zijn o. a. van
het 1ste in het tweede studiejaar overgegaanD.
M. Visser van Delft, eu van het 2de in het laatste
studiejaar: J. B. B. van Loon van Zoeterwoude
en S. VViggers van Leiden.
Bodegraven, 16 Augustus. Honderden werklie
den zijn druk bezig om nieuwe wouingeu te
bouwen. Werd het fraaiste gedeelte van het dorp
vernield, op nieuw zullen er fraaie woningen
verrijzen. De bouw van het weeshuis is in grond
slag. De Luthersche gemeente vergadert des Zoo-
dags in een daartoe ingerichte schuur. Flinke
kaaspakhuizeu zijn reeds onder dak.
Gouda, 17 Augustus. Hedeumorgen is een aan
komende trein tegen een stilstaande aan het sta
tion, gereden. De botsing ofschoon altijd hevig,
was betrekkelijk gering omdat de aankomende
met meer in vollen gaug was. De reizigers zijn
er met den schrik afgekomen. De stationchef,
zegt men, zou werkelijk gevaar hebben geloopen
maar kwam met een lichte kneuziDg vrij.
Woerden, 16 Augustus. Heden hadden alhier
de harddraverijen, gegeveo door de Afd. Woer
den en Omstreken der Huil. Maatschappij van
Landbouw plaats. Aau de voormiddag-harddra
verij, voor paardeu welke Dimmer een prijs ge
wonnen hebben, namen er 12 deel, eu werd de
prijs, een fraaie pendule, behaald door den brui-
uen ruin Hosanna, eigendom van en bereden door
den heer H. Blonk van Hazerswoude, terwijl de
laatstaanblijvende van de commissie elf loten be
kwam in de te houden verloting van paardeD,
rijtuigen enz. Op de namiddag-harddraverij, voor
paarden vau zessen klaar, was het coneurreerend
getal 15, en viel de prijs, een zilveren bouilloir,
ten deel aau den zwarten ruin de Boer, eigenaar
de heer J. Metz te WaddinxveeD, bereden door
deD pikeur den heer J. Bos; en de premie twee
madera-karaffen met zilver gemonteerd, aan den
zwarten ruin de Kampioen, eigenaar de heer
j. Boele te Watergraafsmeer, bereden door den
pikeur deD heer P. H. From berg. Aangenaam
zomerweder begunstigde dit volksfeest.
Utrecht, 18 Augustus. De tent voor het Laza
ret h van het alhier gevestigd comité van het
Roode Kruis is thaus geheel afgewerkt en staat
aan het Malie-Singel, is dagelijks tegen een
klein entrée, ten voordeele der instelling te be
zichtigen. Een ollicierstent bestemd voor offic. v.
gez. en een tweede tent tot verblijf van verplegers
en keuken ingericht bevindt zich daarnaast. De
inrichting wordt zeer geroemd, de keuken kan
waar dit noodig mocht zijn, op eenvoudige wijze
vergroot worden.
Utrecht, 19 Augustus. Heden keert van de on
langs in bezetting gekomen 2 komp. mineurs, de
lste komp. naar Nijmegen terug; de 2de komp.
blijft hier; de manschappen van het detachement
1 te Nieuwersluis die bij de lste komp. behooren
zijn door die der 2de komp. vervangen.
Groningen, 18 Augustus. Bij een door het Prov.
Gerechtshof uitgesproken arrest van 16 September
1869 werd B. Rotgers schuldig verklaard aan po-
ging tot diefstal bij nacht, onder bezwarende om
standigheden, tot een tuchthuisstraf vau 5 jaren
en de kosten veroordeeld.
Men zal zich wellicht herinnereu, dat reeds
dadelijk na de uitspraak van dit vonnis, het ge
rucht alhier liep dat Rotgers onschuldig was, en
kort daarop dat de werkelijke schuldigen ontdekt
waren. Thans kunnen wij mededeelen, dat die
man, die den 29sten Mei 1869 gevangen genomen
werd, en de straf waartoe hij onschuldig veroor
deeld was te Leeuwarden onderging; na 15 maan
den van zijne vrijheid beroofd te zijn geweest
eergisteren op vrije voeten is gesteld. Bij deze
feiten laten wij het aan ieders oordeel over wat
het zeggen wil 15 maanden onschuldig VaD zijne
vrijheid beroofd te zijn geweest. De beide ambte
naren der rechterlijke macht, den brigadier-majoor
D. C. Groenendaal en den brigadier W. H. Wa
terman, aan wier ijverige en onverrtioeide po
gingen het te danken is, dat de ware schuldigen
ontdekt werden, en alzoo bewezen hunDe roeping
en plicht te kennen en nauwgezet te vervullen,
komt alle eer toe.
Middelburg, 18 Augustus. De sedert eenige da
gen verschenen catalogus van de op het Raadhuis
gehouden wordende tentoonstelling van Zeeuw-
sche oud- en merkwaardigheden, kan van de be
langrijkheid van het verzamelde overtuigen. Men
kan zich moeilijk voorstellen, dat van éene pro
vincie zooveel kan worden bijeengebracht, want
met uitzondering van enkele nommers die meer
betrekking hebben op Nederland en zijne geschie
denis in 't algemeen, heeft 't geheel een Zeeuw-
scbe tint.
De kabinetten van het Zeeuwsche genootschap
der wetenschappen, eu van de verzameling ten
raadhuize heeft natuurlijk een groot deel geleverd,
maar geen der Zeeuwsche steden en gemeenten
is achtergebleven. Vooral uit Goes, Vlissingen,
Zierikzee, Sluis, Arnemuiden Aardenburg en
Veere waren de inzendingen talrijk.
Het eerste gedeelte der tentoonstelling bevat
alles wat op de geschiedenis van Zeeland betrek
king heeft of daar gevonden is. Daarna heeft
ieder der Zeeuwsche eilanden zijne afzonderlijke
afdeeling; verder kaarten, teekeDingen, handschrif
ten, eene afdeeliDg voor zegels en afdrukken,
Zeeuwsche penningen en munten die vooral be
zienswaardig zijn.
Het geheel vormt een waarlijk schoon geheel,
terwijl onder de zeldzaamheden vooral een trip
tiek uit de 16d9 eeuw, dat vroeger in de kerk
te Goes hing en na de beeldstorming aan de fami
lie teruggegeven werd (thans behoort het in eigen
dom aan mevr. Rethaan Macaré te Utrecht) een
dito uit de gemeente Scherpenisse, uit de ge
sloopte kerk te Westkerke. De gildegoederen van
Middelburg en Goes met hare prachtige bocalen
en blazoenen, de overgeblevene voorwerpen van
Zeeland's admiraal M. P. De Ruyter, 50 nommers
grootendeels door den heer de Ruyter de Wildt
te Diever ingezonden en van de admiralen De
Evertsen. De stad Zierikzee munt vooral uit door
hare fraaie verzameling zegels en afdrukken.
Het gemeentebestuur van Sluis heeft het houten
beeld van den stadhuistoren in 1424 vervaardigd,
bekend als Jantje van Sluis overgezonden. Een
der meest gewaardeerde inzendingen is die van
den heer Jeronimo De Vries, te Amsterdam be
staande uit een zeer compleete verzameling his
toriepenningen van Zeeland. Ook werd nog een
gedeelte der platenverzameling: de Zelandia
Illustra van dat genootschap ter beschikking ge
steld, zoodat zij, die belang in oudheidkunde en
geschiedenis stellen zich zeker niet beklagen zul
len deze tentoonstelling bezocht te hebbeD. Ge
durende de maand Augustus opengesteld, tegen
betaÜDg van 25 ets. per persoon, kosten de door-
loopeDde kaarten voor den geheeleD duur slechts
1.50
Sappemeer, 18 Augustus. Met de oprichting van
een weerbaarheidskorps, waartoe uit Scheemda
waar zoodanig korps tot stand kwam een poging
is aangewend, schijnt men hier niet zeer te zijn
ingenomen. Hoe vaderlandslievend men hier ook
zijn moge, erg militair gezind is men niet. Slechts
in éen opzicht is men hier over 't algemeen zeer
oorlogszuchtig namelijk tegen den oorlog en het
ooglogvoeren zelf, en men meent hier, dat het
zoover moet komen dat het volk zelf den oorlog
niet meer wil. Zoolang het echter nog niet zoo
ver is zou een weinig meer oorlogzuchtigheid
zeker geen kwaad kunnen. De meest overdreven
en verontrustende berichten waren hier dan ook
sedert de oorlogsverklaring in omloop en gaven
aanleiding tot onderscheiden dwaze handelingen.
Bij het verspreide bericht van de mobilisatie van
den eersten en tweeden ban der schutterij, dat niet
weinig schrik en angst in de huisgezinnen ver
spreidde, waren er velen op bedacht om zich door
het nemen van een plaatsvervanger in veiligheid te