Woensdag
ÏO Augustus.
N°. 3219.
PRIJS DEZER COURANT,
Voor Leiden per 3 maanden.
Franco per post
Afzonderlyke Nommers.-.
i ji
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS IJ Kil ADVKKTKNTIKN.
Voor jederen regel
(^r.oo^e^, jlptteri naar de plaatsruimte die rij beslaan.
J O.ifc.
.OVXI
DE RESIDENTIE.
Wat wil men toch in de residentie?
Welk een ongezonde geest heerscht daar!
Is het paniek?
Is het Pruisenhaat of misplaatste sympathie
voor een neef van den oom, die Nederland met
weldaden overstelpt heeft?
Maar wat is het dan toch
Eeo zonderling iets, een vreemd iets, een raar
iets, maar de rechte naam is bezwaarlijk te vinden.
Laat u toch vooral in de residentie geen woord
ontglippen dat voor de Franschen en hunne wa
penen niet sympathiek is. Wacht'u er voor, want
gij wordt overladen met insinuatiën Gij zijt Prui-
sischgezind, on vaderlandlievend en meer van die
eeretitels en dit reeds als men niet wil zeggen, dat
het verlies der Franschen betreurenswaardig is.
Op het oogenblik kan men een Hagenaar, door
over de dappere Pruisische soldaten te spreken,
eene rilling op het lijf jagen, om hem spoedig in
vuur en vlam een pleidooi te hooren uiten tegen
„die ellendige Moffen."
Dit wordt gevolgd door jammerkreten over de
nederlagen van Frankrijk en de slot-scène is het
spook van de inlijving van Nederland bij Pruisen.
Ach, die Franschen! het zijn de joviaalste kerels
van de wereld. Napoleon, wie zou hem wan
trouwen? Hij heeft nooit iemand om den tuin
geleid. Napoleon beeft altijd zijn woord gestand
gedaanals Napoleon een eed doet, dan kan
men er op aan.
En zulk een man te verdenken België te hebben
willen nemen! De tijd die heengaat met er aan
te denken, is misdadig.
Napoleon zou zulk een tractaat hebben ont
worpen! Neen, al was er in dit tractaat ook van
Nederland sprake geweest, dan zou Ai;', de be
schermer en verdediger van verdrukte nationa
liteiten, dit nog van de hand hebben gewezen.
Nederland heeft dus van Napoleon niets te
vreezen.
Maar let slechts opde tijd nadert met rassche
schreden dat ons land hetzelfde lot zal deelen als
I Jl 1 -
Hanover. Wie er aan twijfelt, wenscht niets liever.
De zegepraal dus aan de Fransche wapenen,
dan is Nederland gered!
Zoo is de geest in de residentie. Zij wordt van
zekere zijden onder het masker van schijnbare
onverschilligheid voor beide partijen gevoed.
Wat hiervan anders te denken, dan dat dit
een bedenkelijk verschijnsel is?
Wat richten tegenover zulke waarnemingen de
vaderlandlievende ontboezemingen van den hoog
leeraar Vreede en andere manneD van gezag uit?
Wat en wie geeft tot deze stemming aanlei
ding, waar nog zoo kort geleden van alle kanten
werd aangemaand om alle sympathieën in het
belang van ons vaderland te laten rusten en
langs alle wegen de zware taak van Koning en
Re geering om onze onzijdigheid te handhaven, te
verlichten I
Ziet men dan niet in, dat juist zulke vreemd
soortige neigingen de vreemde pers in de hand
werken, die er zich op toelegt ons land in de
verwikkelingen te betrekken.
Moet men in de residentie niet dubbel voor
zichtig en omzichtig zijn onder de oogen van de
Fransche en Pruisische legatiën.
i Mi', - 'i
I Wij kunnen dan ook niet anders yerklaren,
dat deze ontdekking ons letterlijk de haren deed
ten berge rijzen en de overtuiging schonk dat er
11 handen aan het werk zijn die een gevaarlijk
spel op touw zetten.
Wij zullen ons voor het oogenblik in een en
ander niet verder verdiepen, maar meenden deze
daadzaken, die ons overvloedig gebleken zijn, aan
het licht te moeten brengen.
Tot voltooiing van het geheel laten wij zonder
eenige bijvoeging twee berichten uit hoofdorga
nen van de Nederlandsche pers volgen
Men meldt ons, schrijft heden het ütrechtsch Dag
blad
„In goed onderrichte kringen wordt ten stel
ligste verzekerd, dat hier te lande, met name te
's-Gravenhage, door Fransche agenten de Fran
sche zaak met Fransch geld enorm wordt ge
diend. In hoeverre de Hollandsche eerlijkheid
tegen zulke klinkende argumenten lang bestand
zal blijken, moet de tijd leeren."
Het Vaderland zegt heden:
„Hun, die altijd meenen dat de zegepraal
der Fransche wapenen een waarborg is voor
Nederlands onafhankelijkheid, zal 't goed doen
te vernemen dat nog dezer dagen de Pruisische
regeering aan de onze de officieele verzekering
gegeven heeft, dat tot eene annexatie van Neder
land aan Pruisen nooit plan heeft bestaan en dat
geen enkel verstandig Duitscher daaraan gedacht
heeft. Een vriendschappelijke verstandhouding
achtte men meer in het belang der beide natiën
dan een annexatie in strijd met den uitgedrukten
volksgeest." -
Van twee verschillende kanten wordt beden in
de 1Y. R. Ct. en Hel Vaderland opgekomen tegen
hetgeen het Dagblad van 's-Gravenhage omtrent de
levering van paarden aan het Rijk ten opzichte
van Groningen zeide.
Dit blad heeft tegen deze provincie de beschul
diging geslingerd dat, om aldaar paarden voor
het leger te bekomen, men tot requisitie is moeten
overgaan.
De schrijver in Het Vaderland, de heer A. J.
Schimmelpenninck v. d. Oye, burgemeester van
Nijkerk a/d. Veluwe, is wel is waar van meening
dat het niet de moeite waard is bet Dagblad beter
in te lichtendie courant, met hare quasi gemoe-
delijk-vaderlandsche insinuatiën, verdient bet niet,
en schr. durft beweren, dat ieder rechtgeaard
mensch, van welke poljtieke of godsijienstige,rich
ting ook, wel zal vjndeq, cjqt haar gehalte des
betreffende, hoewel altijd beneden peil, er in den
laatslen tijd niet beter op is geworden.
Toch zou zulk een blad nog hier qn daar kwaafi
kunnen stichten en daarom wenscht schr. piede
te deelen dat de aanschrijving aan de gemeente
besturen van Groningen betreffende de levering
van paarden ten dienste van de cavalerie en
artillerie, evenals die aan de'gemeentebesturen
in andere provinciën niets bijzonders en bedoeld
is in_ art. 15 van het Koninklijk besluit van 29
Maart~1867 (Stbl, n°. Is).
De schrijver uit Groningen in de N. R, Ct. noemt
de beschuldiging van het Dagblad dwaas of on
gepast (om geen ander woord te bezigen). Zoolang
het waardige pagblad dergelijke praatjes tracht
aan den man te brengen, zal men ex zich in
Groningen het harnas niet om aantrekken. Maar
andere bladen konden die praatjes soms voor
goede munt aannemen en daarom komt schr. er
tegen op.
Met verontwaardiging, zegt de correspondent
voorts, heeft men bier kennis genomen van de
even ongepaste als hatelijke insinuatiën van bet
Dagblad en een enkele van zijn handlangers,
betreffende den geest die bier onder de ingeze
tenen zou heerschen, nu de tijdsomstandigheden
hun lasten opleggen en offers van hen vragen.
Nergens in ons land kan beter geest heerschen
dan hier; men vrage het den hier in groot aan
tal thans verwijlende militairen, of zij het beter
en aangenamer .kunnen verlangen. Dat neemt
echter niet weg, dat autoriteiten en particulie
ren met het volste recht I hun beste pogin
gen hebben aangewend, om zoo mogetijk den
tijdelyken ondergang onzer provincie te voorko
men, die het gevolg moet zijn van eene inundatie
met zeewater.
Nu wij toch de inundatie-quaestie aangeroerd
hebben, meenen wij het volgend schrijven van
den afgevaardigde S. Van Houten aan het Noor
den te moeten ontleenen;
Mijnheer de Redacteur I
Met genoegen zie ik, dat gij in uw heden Qnt-
vangen nummer terugkomt op uw oordeel omtrent
de houding van de provinciale en lokale autori
teiten in Groningen, mef betrekking tot aldaar
door het ministerie van oorlog, naar het schijnt,
voorgenomene inundatiën. Ik geloof, dat uwe
vroegere beschouwingen wel juist zijn, maar zij
onderstellen, dat de door het hooger gezag, bevo-
lene maatregelen behoorlijk door de omstandig
heden gerechtvaardigd zijn.
Uw laatste artikel bevat echter eeqe uitdruk
king welke ik niet onopgemerkf qyag laten. ,r
Gij schrijft: „De minister van oorlog had het
„noodig geoordeeld, wegens de, tegenwoordige
„tijdsomstandigheden, de inundatie Groningen
„Delfzijl gereed te maken. Hij had dit zelfs aange-
ukondigd in de Staten-Genpraal."
Naar aanleiding dezer door mij onderstreepte
woorden, meen ik te pipeten constateeren, dat,
welke ook 's ministers bedoeling met het door
hem omtrept de inundation in Groningen gezegde
geweest zij, bij het a,auhooxen zijner rede bij mij,
en naar ik vertrouw ook bij mijne medeleden,,
de gedachte niet ip opgekoqien, dat de minister
bij de beslaande omstandighedentpt het werkelijk stel
den der inundatiën zon, willen overgaan.
Had de minister zulk, pen voprnqmen stellig
aangekondigd, dan zou krachtige tegenspraak niet
achterwege gebley.en zijn. Ja zelfs twijfelik niet,
of voor meerdere ipjjner medeleden zou een be
gin van uitvoering van zoodanig plan, evenals
voor mij, eene voldoqnde aanleiding zijn, om de
Tweede Kamer weder bijeen te, doen roepen, om
den minister daaroyer te interpelleeren en, eene
oordeelvelling der Kamer uit te lokken over de
vraag, of de bestaande omstandigheden daartoe
reeds aanleiding mochten geven."
Lelden, 9 Augustus.
Wij zijn verzocht het volgende in ons blad op
te nemen
Het Bestuur der Afdeeling van het Roode Kruis
te Leiden en omstreken, roept andermaal de hulp
en medewerking in van alle inwoners dezer stad
en der omliggende gemeenten.
De Nederlandsche Vereeniging tot het verleenen van
hulp aan zieke en gewonde krijgslieden in tijd van oor-
loj stelt zich ten doel ,het lot vau den gekwetsten
en zieken krijgsman, door persoonlijke diqnsten
eii stoffelijke hulpmiddelen te helpen verzachten,
bok dan wanneer hulp wordt gevraagd voor oor
logvoerende natiën, terwijl Nederland in den oor
lof niet betrokken is.
Het Hoofd-Comité dezer Vereeniging te 's-Gra-
vtïihage heeft Ook het L.eidsche Comité erkend,
et rekent op onze ondersteuning.
Van deze erkenning is met^edeelipg gedaan
Rsh de ministers van oorlog, njarine en finan-
ciin, die, wanneep de nood het vordqrt, van
Ons Comité belangrijke diensten kunnen ver
wichten.
Leiden behoort onder de steden,, dje als aan-
I gelvezen zijn om gekwetsten op te nemen en, te
ya-plegen, Jtzij dat, de omstandigheden het ye^r-
yffir van gewonden naar ons vaderland dringend
michten vorderen, 't zij op eigen bodem mocht
worden, gestreden. OMf M no 1
Leiden mag niet achterblijven., wanneer van
ellers in ons .vadqrland <hji, hijstandwordt ge
vaagd. Reeds zijn bloedige veldslagen geleverd,
wiarbij honderden gekwetsten op het slagveld
aditergelaten werden.
Uit bijna alle landen van Europa, zelfs uit
A|nerika, zenden de vereenigingen van het Roode
Kluis verplegers en hulpmiddelen naar het oorlogs
Umeel. Mag er de Nederlandsche vereeniging
g mist worden
Wij wenschen dat Leiden dóen zal wat het
kin, om de vreeselijke rampen van den krijg te
h lpen lenigen.
Andere steden zijn ons voorgegaan. Wij komen
liat. Maat nog niet te laat, als wij oogenblikke-
lijk doen Wat wij nog vermogén.
Men steile het Bestuur, daartoe in staat door
Ut het Conité toe te treden. Tot leden worden
aangenomen allen, mannen en vrouwen, die óf
eme jaarlijk-.ché contributie van minstens een
gulden betaléióf geschenken geven in geld of
materieel; óf zich verbinden om door hunne
talenten, ervatng, nijverheid, of door persoon-
lijke diensten, ds van verplegers en verpleegsters,
heipers en helmiers in hospitalen en ambulan
ces, aan ziek.e en gekwetste krijgslieden hulp
boaslisv gaiaioo lovns»
Wij hebbep te 's-Grpvenhage opyettejijk onder
zocht aan welk ^aterpppl bel leest gebrek is. Er
is groofq, bqhpefte aan ijzeren kribben, brancards,
bedfournituren, .hqUeqde, vlakken, luchtknasBns,
irrigatoren, steekpannep en urinalen, permanente
waterbaden,, gipsz,wartels, tjopkverbanden en,
kompressep, chloorkalk,blakers en Jantaarotjes,
hemden, kabayen, halsdoeken, en andere kle
dingstukken.. Al wat men ons van deze artikelen
zenden kap, zal zeer .wejkom zijn. Maar ook nog
zoovele audeye hier niet genoemde hulpmiddelen
zujlen wij gaarne dB, ontvangst. n«nen„.
^latqrieele. hulpmiddelen, middelen ,ter ver,
kvyikking ep vervoer worden, in ontvangst,geno
men door den beer A, ,C.;Leembruggen,,Oude.
Singel V, 340 ygeldebjke bijdragen kunnen bezorgd
worden pij den ,heer, J.. A.,F., Coebergh,,Steen-
schupr IV,, gOJ.;,,,yerplegers of, verpleegsters,, die
onderricht wenschen,-te ontvangen, gelieven zich,
aan te melden bij. den beer M. Polano, Hooigracht
VId„ 820; voor, hpt lidmaatschap geve men zijn
naam op aan den heer H. C. Rogge, Oude Singel
V, 381.
Namens het Bestuur:
M. POLANÖ, Voorzitter.
H. C. ROGGE, Secretaris.
Lelden, 8 Augustus 1870.
Uj h. rin'in ,ir, - i, I I,
Dqor het Hoofdcomité Jot het verleenen yatf hulp
aan zieke en gewonde, krijgslieden is goedkeuring ver
leend aan een reglement, ingezondep doqr de
heeren Dr. M. Polano en H.C, Rpgge, predjkkPb
en 25 andere leden van een comité te Leiden, en
mitsdien dit comité erkend als afdeeling der Ne
derlandsche vereeniging, ingesteld bij 's konings
besluit van 19 Juli 1867, N*. 60, en 29 December
1869, N». 210.
Burgemeester en Wethouders alhier, gezien
het aan Gedeputeerde Staten der provincie Zuid-
Holland gericht request door J. A. Le Poole,
fabrikanten alhier, waarbij zij vergunning vragen
om in hunne fabriek aan de Garenmarkt, Wijk
II n° 281/3, een nieuwen stoomketel te doen plaat
sen doen te weten, dat tot het hooren der eige
naars en bewoners van de naast bijgelegene en
belendende panden, teD opzichte der informatiën de
commodo et incommodo, door Burgemeester en Wet
houders zal worden gevaceerd op het Raadhuis
alhier, op Donderdag den llden Augustus aanst.,
's voormiddags te elf uren.
jp) i 1 nu Li j 1 mil üh ioneonad vi
De VereepigiDg yan bet Aiuif,Af<igeliog
Leidep 2(je seqtie, „hqeft.in, hare yergndexing,v«n
gisteren beslotqp, qqi ^iqh en corps ter „beschik
king van jjet Redelijk Bestuur te stellen,, wan
neer dit mocht worden noodig geoordeeld.
Gisterenavond heeft er eene verwonding met
bloedstorting plaats gehad en is den verwonde
dóór den heer chirurgijn Desertine geneeskundig
behandeld? volgens informatie bevindt de dadef
zich in handen der politie en zal waarschijnlijk
naar 's-Gravenstein worden overgebracht. Naar
men verneemt is de moeder aan de daad mede
plichtig.
lllOBvii :>l> H'JJ .i>Jö'<S2>§l li
Van geachtq zijde,,.wordt aan het A. D. v. N.
nit UtyqcbLgqschqe.veui.,,., o,(.i eol> o-stouts ->.n.
„Tot ipijn gropt genoegen kan ik u mededqelen,
dat algepyeep„zoqder,onderscheid door. ajlqn, .die
in aanraking komen met ,den .Prins,opperbevel-,
hebber,, met de? meeaten laf, o.ver Z. K.H..wordt,
gespreken.,Zijn? bijzondere vlugheid, en bevatte
lijkheid,.worden, zeer geroemd. ,Oak, toont, hij zeer
op de hoogte te zijn van ons defensie-stelsel, dat
hij in al,,zijne, bijzonderheden heeft bestudeerd.
De gezondheidstoestand .van. .den Prins is zeer
verbeterd, en wel „zoodanig dat .hoop .bestaat,
dat Z, K. H. binnen weinige dagen weder te
paard zul kunnen stijgen
„Gelijk ik uit zeer welingelichte,zijde verneem,
heeft 'la. &L de Koning een nieuw korps .geor
ganiseerd, n). eene lijfwacht,voor Z. M., samen
gesteld uit zijndienstbaar personeel, ten getale
van 30 man, verdeeld in,Ü5, man,infanterie en
25 man cavalerie. Naar, men, zegt, zullen ide. 25
man cavaleristen, die, gekleed aijn op de manier
van de Fransche keizerlijke cent-gardes, Z. M.
op zijne ophanden inspectiereis vergezellen."
Men meldt uit Aalsmeer
Ded 5dM1 dezer werd onzen bewoners een schrik
op het lijf gejaagd, daar de geheele gemeente
