N°. 3176.
Dinsdag
A°. 1870.
121 Juni.
5r i)
)t a
de
Ee,
rda t
acot
t ge
EtK[
gen
mt
r1.8
LEIUSCII
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden per 3 maanden3.00.
Franco per post3.85.
Afzonderlijke Nommers0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVKRTKNTIKN.
Voor iederen regel.J 0.15.
Grootere letter* naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Lelden, 20 Juni.
De houding van den minister van financiën bij
I; behandeling van de Postwet heeft hem het
irwijt berokkend, dat hij wat al te toegeeflijk
geweest, daar hij niettegenstaande de arnen-
.00 .Éementen toch de wet heeft gehandhaafd. Een
ien ^Aandachtige lezing van het Bijblad doet evenwel
:ien, wat er van die klachten waar is: de wet,
;elijk zij thans luidt, vergeleken met het ontwerp
van wet vertoont wel eenig verschil, vooral wat het
port der dagbladen betreft, maar de minister is be
gonnen met de reden op te geven, waarom hij in éen
jpzicht van zijn oorspronkelijk voorstel afweek,
wat namelijk betreft het gewicht der bladen,
liteij sinds het arrest van den Hoogeu Raad betref
fende de bijvoegsels van het Volksblad was het
uitgemaakt dat niet alles als bijvoegsel kan ge-
s"l rekend worden, en daarom verviel de hoofdreden
voor de bepaling, dat de bladen, die met hunne
bijvoegsels zeker gewicht overtroffen, meer port
zouden moeten betalen.
De Kamer is toen nog verder gegaan en heeft
en de onderscheiding die de minister maakte tus-
scben nieuws- en andere bladen laten vervallen,
en voorts voor de bladen, die minder dan 25
grammen wegen het port op de helft gebracht.
Zij heeft ook in eenige andere artikelen de wet
wat zachter gemaakt. Doch én het uniformport, én
de gedwongen frankeering zijn behouden, zoowel
wat de postwissels als wat de invordering van
geld door het rijk betreft, zijn de bepalingen
van de wet dezelfde gebleven in de hoofd
zaak is de wet niet veranderd, want ook de
nieuwe elementen, die de heer Fokker er in
wilde brengen, subsidie aan een stoomvaart op
Amerika en postspaarbanken zijn verworpen.
De wet, gelijk zij thans luidt, is stellig eene
groote verbetering. Had de minister hier en daar wat
al teveel aan de belangen van de schatkist gedacht
hij heeft wijselij k toegegeven, toen de Kamer terecht
begreep, dat allereerst aan de belangen van het
algemeen moest gedacht worden, en dat bij de
post het belang van de schatkist eerst de tweede
plaats inneemt.
Mogen de belangen van de schatkist wel in
aanmerking komen, of liever mag de post wel
eenig voordeel afwerpen was een vraag, die
bij de discussiën gedaan werd. Wanneer de Staat
slechts zorgt, dat het publiek zulke voordeelen
geniet, als het zonder staatsmonopolie zou kun
nen verkrijgen, dan zeker ligt er niets onrecht
vaardigs in, dat het rijk er voordeel bij heeft.
Door het staatsmonopolie genieten alle plaat
sen gelijke voordeelen; ware deze zaak aan de
publieke concurrentie overgelaten, dan zou menige
plaats van geregeld verkeer verstoken zijn.
Wij hebben nu op onze beurt onzen afgevaar
digde Taets van Amerongen onrecht gedaan: hij
stemde wei vóór de afschaffing van de doodstraf
en vóór de suikerwet, maar tegen de agrarische
wet. Wij begrijpen zelve niet, hoe wij de fout
konden maken, maar staan feiten zoo geisoleerd,
als de stem die onze afgevaardigde uitbrengt,
dan geraakt men zoo licht in de war.
Onze bladen wijzen met reden op de gebeur
tenissen in België als waarschuwend voorbeeld
voor ons. De liberalen hebben aldaar door de
samenwerking van clericaleu en geavanceerd-
liberalen de nederlaag geleden, terwijl de cleri-
calen met de buit gaan strijken.
Wat de eendracht vermag, roept de Tijd zege
vierend ziet men hier. Welke gevolgen tweespalt
onder onze partij kan hebben, zegt de Arnh. Cl.,
zien wij in België.
Het is stellig een zeer ernstige les, die van des te
meer gewicht is, omdat het een land betreft, waar
mede men zoovele punten van overeenkomst heb
ben. Want de geavanceerd-liberalen mogen een
oogenblik gejuicht hebben over den slag die zij
aan het ministerie hebben toegebracht nu het
blijkt dat het de clericalen zijn, die met de samen
stelling van een ministerie zijn belast wordt
hun vreugde vergald, maar wat konden zij anders
verwachten? Zij hadden zelve op eenige plaatsen
den clericalen candidaat ondersteund.
Reeds heeft eene der afdeelingen van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal haar onderzoek van
de ontwerpen van wet, nopens de bewaarscholen
en het hooger onderwijs, ten einde gebracht.
De overige afdeelingen zullen heden Maandag
dat onderzoek voortzetten; zoodat nu de open
bare beraadslagingen over andere ontwerpen,
bij de Tweede Kamer aan de orde gesteld, nog
niet zullen aanvangen, lntusschen morgen, Dins
dag, openbare zitting.
De afdeelingen van de Tweede Kamer hebben
benoemd tot rapporteurs voor het wetsontwerp:
1°. over het defensiewezen, de heeren Thorbecke,
De Roo, Van Houten, Storm van 's Gravesande
en Knoop; 2°. over de bewaarscholen, de heeren
Van Kuijk, Van Goltstein, Wijbenga, Rombach
en Lenting; en 3®. tot regeling van het hooger
onderwijs, de heerenThorbecke, De Brauvv,
Jonckbloet, Van Reenen en 's Jacob.
Het gerucht, dat verscheiden Nederlandsche
oorlogschepen bestemd zoudeu worden om binnen
kort naar West-Indië te vertrekken, liep alhier
dezer dagen.
De laatste berichten omtrent de politieke ver
andering in Venezuela en het overhaast vertrek
van onzen consul-generaal aldaarhet vertrek van
De W'assenaer dezer dagen naar West-Indiëen
het aanstaand vertrek van De Amstel naar Curajao;
dit waren waarschijnlijk de losse gronden, op
welke dat praatje gebouwd waswelks ongeloof
waardigheid dadelijk in het oog springt, als men
bedenkt, dat De Watsenaer lang te voren bestemd
was voor een reis in de West-Indische wateren;
dat De Amstel bestemd is om de Kijkkuin te ver
vangen, die thans te Curafoa is gestationneerd;
en eindelijk, dat onze consul-generaal in Vene
zuela wel weggeloopen is voor den nieuwen pre
sident, maar dat het lang niet zeker is, dat hij door
dezen feitelijk is weggejaagd.
Van een ander gerucht, dat hier loopt, maakt
heden de Middelb. Cl. melding; dat namel. parti
culiere berichten zouden ontvangen zijn van het
aanhouden van een Hollandsch schip in Vene
zuela. Men zal zich waarschijnlijk het bericht
van voor eenigen tijd herinneren, omtrent het
in beslag nemen van een schip op Haïti, ter vol
doening aan niet betaalde rechten en accijnzen.
Het aanhouden van een schip bewijst op zich
zelf nog geen onrechtgesteld, dat er een schip
aangehouden is; 't geen op zijn beurt nog niet
bewezen is omdat alleen een particulier alhier
daarvan bericht ontvangen heeftgesteld, dat
dit bericht werkelijk ontvangen is; want ook dit
wordt nog slechts bij geruchte verzekerd. Vad
In de Delftsche Courant leest men
Mochten wij, eenige dagen geleden, melding
maken van eene orgelbespeling door den heer
Klerk in de Luthersche kerk te Leiden gegeven,
in vereeniging met den heer Wetrens, die daarbij
in sommige nummers de viool bespeelde, Vrijdag
waren wij in de gelegenheid een dergelijk kunst
genot alhier te smaken, in de oude kerk der Ned.
Herv. gemeente. Ook hier was de verwachting
hoog gespannen. Men kende beide heeren als uit
muntende kunstenaren, van fijnen smaak, edele
voordracht en technische vaardigheid, maar was
nieuwsgierig om het effect te hooren, dat eene
combinatie van twee zoo ongelijksoortige instru
menten, als een kolossaal kerkorgel en een viool
zoude voortbrengen. Die verwachting werd niet
teleurgesteld: treffend schoon was het wanneer
de diepe, volle orgeltonen daar statig henenrol-
den, begeleid door de krachtige, maar toch liefe
lijke accoorden die de'heer Wetrens aan zijne
viool wist te ontlokken, en wel getuigde de plech
tige stilte die ouder het publiek heerschte, dat
allen werden medegesleept door de heerlijke
harmonie die hen met volle stroomen tegen-
ruischte. Heeft de heer Klerk zijn zoo goed ge-
vestigden roem als uitstekend organist op schit
terende wijze gehandhaafd, ook de heer Wetrens
heeft opnieuw getoond, dat hem onder de eerste i
meesters op de viool eene eervolle plaats terecht
toekomt. Met genoegen sagen wij,dat het publiek i
in groot aantal was opgekomen, omdat daarin 1
het bewijs ligt, dat men de talenten der beide
heeren op prijs weet te stellen, en omdat het j
weldadig doel dat met deze orgelbespeling wordt
beoogd, daardoor te beter wordt bereikt.
Aan den heer J. C. A. Pabst, 2den luitenant bij
het 4de reg. inf., thans in garnizoen te dezer
stede, is door het kader der dienstdoende schut
terij te Gouda, waarbij die officier geruimen tijd
instructeur .was, een smaakvol cadeau aangebo-
den, bestaande in een marmeren met zilver ge-
monteerden sigarenstandaard en twee eveneens
met zilver gemonteerde kristallen wijnkaraffen,
I als bewijs van hoogachting en opprijsstelling van
het degelijk onderwijs van dien officier genoten.
Men verzekert dat op de concerten, die in het
gebouw op de Ruïne zullen worden gegeven, zich
ook het gunstig bekende muziekkorps der guides
ouder directievan den kapit. Bender zal doen hooren.
Men wil voorts weten dat het gebouw tot na
de kermis zal blijven staan en gedurende de
kermis door den heer Burgemeister alhier zal
worden geëxploiteerd.
Een kindje van 5 jaar, dat achtervolgd werd
door andere dreumesjes die het kwaad wilden
doen, liep gisteren in de Volmolengracht. Het
verkeerde reeds in zinkenden toestand, toen de
bierbrouwersknecht J. W., die niet kon zwemmen,
zich te water begaf en het kind behouden op het
droge bracht.
Door het bestuur van de Koninkl. Academie
van Wetenschappen is tot klerk aangesteld de
heer C. Schouten, onderwijzer eener bijzondere
school te Middelharnis.
Thans is uitgegeven de derde aflevering van
het rapport der commissie belast met het onder
zoek naar den toestand der kinderen in fabrieken
arbeidende. Hierin worden uitvoerige tabellen
en toelichtingen medegedeeld wegens de militie-
staten. De commissie bevond, dat, over het alge
meen, de lange personen tevens de krachtigste
waren, doch zij trol' evenwel een tamelijk groot
aantal uitzonderingen op dien regel aan. De
lengte op zich zelve gaf dus, met betrekking tot
de spierkracht der individuen, geen voldoend
zekeren maatstaf voor hunne mindere ontwik
keling. Hiermede zou het militie-onderzoek min
der rijk zijn geweest aan resultaten dan men zich
had voorgesteld, ware het niet gebleken, dat zij,
die zich bevonden onder de normale, voor de
militiepliclitigen gestelde maat van 1.57 meter, voor
het meerendeei stonden beneden liet gemiddelde
van de spierkracht hunner langere tijdgeuooten.
Hieruit bleek, dat de meening door de Maatsch.
v. Geneeskunde in haar adres in 1S62 aan de
Staten-Generaal uitgedrukt, dat een langere maat
staf dan die van 1.57, personen in den dienst zou
doen opnemen, wier krachten te gering waren
voor den vereischten arbeid, waarheid bevatte,
en dat zulk eene kleine gestalte in den regel
pleit tegen de ontwikkeling van hen die haar
bezitten. Bovendien bleek dat als regel kou wor
den gesteld, dat er eeiie verhouding bestaat tus-
schen de sterfte in districten waar veel en die
waar weinig dienstplichtigen te klein voor den
militairen dienst worden gevonden, en dat die
sterfte in eene zekere verhouding staat tot het
aantal der om die reden afgekeurden.
De commissie mocht als regel aannemen, dat
zij die te klein zijn om tot den militairen dienst
te worden opgeroepen, tevens achterlijk zijn in
spierkracht en minder weerstand kunnen bieden
aan de nadeelige invloeden waaraan het leven
is blootgesteld, dan zij die daartoe wegens hunne
lengte geschikt worden geacht. „Het geldt hier
natuurlijk een regel, en geene wet," zegt de
commissie, „want het zoude dwaas zijn te be
weren, dat van alle kleinere menschen de spier
kracht en het weerstandbiedeud vermogen nood
wendig geringer moeten zijn dan van hen die in
lengte meer ontwikkeld zijn."
De Industrieel bevat het volgende: Brug-Moer-
dijk. Verplaatsing stroombed. Reeds in ons voor
gaand n°. gaven wij te dezen aanzien geruststel
lende verzekeringen. Wij meenen nog daarbij te
moeten voegen dat het verschijnsel geenszins
onverwacht is, en dat het niet alleen was vooruit
gezien, maar dat er ook vooruit .op gerekend is,
zijnde in de begrooting van dit werk eene aan
zienlijke som geraamd ter bestrijding der maat
regelen, die de ondervinding zou leeren noodig
te zijn om het werk in al de daar gevorderde
hechtheid te kunnen opleveren.
De Maatschappij voor Gemeente-Krediet heeft
dezer dagen eene tweede circulaire aan de pro
vinciale-, gemeente- en waterschapsbesturen rond
gezonden, waarin zij, naar aanleiding van de veie
aanvragen bij haar ingekomen, zeer uitvoerig en
op heldere wijze de conditiën vermeldt, waarop
genoemde staatsrechtelijke lichamen gelden van
haar kunnen bekomen of ter leen krijgen en ver
schillende voorbeelden aanhaalt van gevallen,
waarin zij meent, die lichamen van grooten dienst
te kunnen zijn in het tot stand brengen van ve
lerlei groote en nuttige werken, die thans wel
haast overal in ons land aan de orde van den
dag zijn.
De nieuwe hoofddirecteur der posterijen te
Leipzig, Stephan, heeft onlangs bekend gemaakt,
dat hem door den bonds kanselier machtiging is
verleend om het correspondeerend publiek in
zooverre de verzending van drukwerken gemak
kelijk te maken, dat deze niet meer, zooals lot
nu toe, uitsluitend onder kruisband behoeven ge-
expedieerd te worden, maar de bijeenliouding
der gedrukte stukken door een gewoon touwtje
voldoende is, evenals dit reeds sedert lang
evenwel met behoud van den kruisband door
Amerika en Engeland in praktijk gebracht wordt.
Het adres moet dan natuurlijk op het drukwerk
zelf gesteld worden. Door deze vereenvoudiging
wordt de verzending bovendien meer verzekerd,
omdat de tot nu toe gebruikte strooken of kruis
banden bij een lang transport maar al te dik werf
van het drukwerk afschoven of scheurden en af
vielen, waardoor dan, aangezien het adres en
den naam van den afzender slechts op de verlo
ren gegane strooken voorkwamen, de bezorging
bepaald onmogelijk werd gemaakt.
Op den 16,l9n dezer is door Zijne Majesteit den
Koning in een bijzonder gehoor ontvangen de heer
Bertinatti, ter overhandiging zijner geloofsbrie
ven als buitengewoon gezant en gevolmachtigd
minister van Z. M. den Koning van Italië.
Met ingang van den 26sten dezer zal het Rijks-
telegraafkantoor te Medemblik op Zon- eu feest
dagen open zijn van 8 tot 9 uren 's voor-en van
12 tot 3 uren 's namiddigs.
Met ingang van den lsten Juli aanstaande wordt
het telegraafkantoor op bet station der Holland-
sche IJzeren-Spoorweg-Maatschappij te Koog-
Zaandijk voor het algemeen verkeer geopend,
met een dagelijkschen dienst van 8 uren 's voor
tot 1 uur 's namiddags en van 8 tot 10 uren
's namiddags.
Op het verkeer van Koog-Zaandijk met alle
overige telegraafkantoren in Nederland wordt het
uniforme tarief van 0.3U per enkelvoudig tele
gram toegepast.
Z. M. heeft benoemd tot notaris binnen het
arrondissement Alkmaar, ter standplaats de ge
meente VVieringen, A. J. Van Doorn, candidaat-
notaris, burgemeester der gemeenten Zijpe en
Callantsoog, alsmede plaatsvervangend kanton
rechter in het kanton Schagen, uit welke laatst
genoemde betrekking hem eervol ontslag is ver
leend.
Z. M. heeft goedgevonden den eersten officier
van gezondheid der 1ste kl. G. F. Van Domme
len, van het personeel van den geneeskundigen
dienst der landmacht, dienstdoende bij het gar-
nizoens-hospitaal te 's-Hage, vergunning te ver-
leenen tot het aannemen en dragen der versier
selen van ridder 3de kl. der orde van den Rooden
Adelaar, hem door Zijne Majesteit den Koning
van Pruisen geschonken.
Katwijk aan Zee, 17 Juni. In de vorige week
hebben de schuiten meer nabij op de kust ge-
vischt en besomden van ƒ80 tot ƒ150.
Nog 2 schuiten zijn er aan geweest uit de Noord
met slechts 20 a 30 manden schol in 3a4 weken
reis.
De Noordvaart zal afgeioopen ziju, terwijl de
vangst in deze week ten gevolge van stil en mooi
weer niet veel zal beduiden.
Nookdwijk aan Zee, 16 Juni. Wat de visscherij
betreft in de gepasseerde week, kan men toen
als zeer bevredigend noemen, daar de schuiten
gemiddeld ruim ƒ90 hebben besomdveel is het
omdat de soort van visch over het algemeen ver
bazend klein is; de dagelijksclie aankomst doet
de prijzen hoog zijn, waardoor de visch dan ook
gretig versch van de hand gaat, teu minste ver
het grootste gedeelte.
Egmond aan Zee, 16 Juni. Wegens de viering
van de nakermis gingen de schuiten deze week
Dinsdag eerst naar zee, maar hebben door stilte
tot heden zeer weinig kunnen visschen. Verleden
week beliep de besomming der schuiten van
Woensdag tot Zaterdag van ƒ110 tot ƒ200; er
was tamelijke vangst van alle soorten.
Amsterdam, 18 Juni. Het bestuur der industrie
school voor vrouwelijke jeugd, opgericht door de
beide Amsterdamsche departementen der maat
schappij tot Nut van 't Algemeen, heeft zich de-
