i\°. 3152.
Maandag
A*. 1870.
23 Mei.
LGIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden per 3 maandenƒ3.00.
Franco per post3.85.
Afzonderlijke Nommers0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTKNTIÏÏN
Voor iederen regel. .10.15,
Grootere letter, naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Lelden, 21 Mei.
Met genoegen constateeren wij dat een van
onze twee afgevaardigden ter Tweede Kamer,
onze stadgenoot de heer Taets Van Amerongen,
gestemd heeft vóór de afschaffing der doodstraf.
De Burgemeester, hoofd van het Gemeentebe
stuur alhier, doet te weten, dat aan den Ontvan
ger der directe belastingen is ter hand gesteld
een, op den 17del1 dezer maand, invorderbaar ver
klaard kohier voor de belasting op het personeel,
over het dienstjaar 1869 en 1870, houdende vieren-
deeljaars-aauslagen, terwijl ieder verplicht is zij
nen aanslag, op den bij de Wet bepaalden voet,
te voldoen.
van Kerchem, E. Fuld, J. Cahen, enz. Voor de
vacature van commissaris, in plaats van wijlen
den heer Mr. J. E. De Kempenaer, is gekozen de
heer Mr. W. H. Dullert, president der Tweede
Kauier; na hem had graaf Van Limburg Stirum
de meeste stemmen gekregen. Herkozen zijn als
commissaris de HH. Mrs. C. H. B. Boot en J. E.
Bonnike en als directeur J. Fock.
Gedurende deze week zijn dagelijks in het
werkhuis alhier opgenomen van 112 tot 126 vol
wassen personen en van 49 tot 56 kindereu.
Aan de zwem- en bad-inrichting Rkynzigl zijn
gedurende deze week 411 baden genomen.
Hedenmorgen, te halfeen, is de schoonmaakster
van den heer P., terwijl zijbezig was met water
te scheppen, in de gracht van het Rapenburg ge
vallen. Twee personeD, die zich in de nabijheid
bevonden, boden dadelijk de noodige hulp.
Ook is er een jongen, genaamd Penseel, in
een modderschuit, gelegen in de Cellebroers-
gracht, geraakt. Door spoedige hulp is hij er
met een bemorscht pak afgekomen, anders ware
hij gewis in den modder gestikt.
Naar men verneemt, heeft Z. Exc. de minister
van justitie het plan om de gedane voorstellen
tot het vereenvoudigen van de boekhouding van
den arbeid in de strafgevangenissen te behandelen
in verband met die van het beheer van den huis-
houdelijken dienst in die gestichten. Daartoe heeft
de minister het noodig geoordeeld, zich te doen
voorlichten door twee kundige ambtenaren en
wel de heeren J. VV. Matthaeï, adjunct-komman -
dant van de strafgevangenis te Leeuwarden, en
H. Kolkert, adjunct-directeur van de cellulaire
gevangenis te Utrecht. Beide heeren zijn tot dat
einde reeds aan het departement van justitie
werkzaam.
Het Klassikaal Bestuur heeft jl. Woensdag en
Donderdag de aanklachten, in zake de lidmaten-
quaestie, te Sneek behandeld en beslist. De eerste,
van Ds. Niemeijer, is als ongegrond afgewezen.
Er werd beslist, dat de ouderlingen als gecom
mitteerden met den predikant recht hebben zeiven
te vragen naar de verkregen kennis en een on
derzoek in te stellen naar de geloofsovertuiging.
Zij handelen naar bevoegdheid en plicht, wan
neer zij hen afwijzen, wier overtuiging in strijd
is met de leer der Kerk, dewijl de leervrijheid
rechtens niet bestaat en den ouderlingen de hand
having der leer is opgedragen.
De tweede aanklacht is eveneens als ongegrond
afgewezen, op grond dat de leervrijheid, zoo zij
al feitelijk, dan toch geenszins rechtens en wet
tig in de Ned. Herv. kerk bestaat.
Ten opzichte van de derde aanklacht is beslist,
dat de Kerkeraad verplicht is onmiddellijk de
9 personen, die te IJsbrechtum zijn aangenomen
en bevestigd, in te schrijven in het lidmatenre-
gister der Herv. gem. te Sneek.
De beide eerste beslissingen zijn genomen bij
staking van stemmen, zoodat ten gevolge van A.
A. 19 al. S Kerk. Opz. en Tucht, de beslissing
ten gunste van den bezwaarde was.
De directeur-generaal van de Maatschappij tot
Exploitatie van Staatsspoorwegen maakt bekend,
dat op Woensdag den Ï9»'«" Juni e. k., des voor
middags te 10 tiren, aan het centraal-bureau dei-
maatschappij te 's-Gravenhage, een vergelijkend
examen zal worden gehouden van adspiranten
naar de betrekking van surnumerair bij die maat
schappij
In de Woensdag gehouden vergadering der Ne-
landsche Bank is, gelijk gisteren door ons ver
meld werd, gekozen tot commissaris, in plaats
van wijlen den heer Mr. F. De Wildt, de heer
C. D. Asser, raadsheer in het provinciaal gerechts
hof te Amsterdam, na twee vrije stemmingen, in
overstemming met den heer Wolterbeek. De andere
stemmen waren uitgebracht op de HH. Mrs. Van
Vollenhoven, Prof. S. Vissering, C. F. W. Wiggers
Men schrijft uit Groningen, dat verscheiden
militairen, die ingelijfd waren, spoedig zullen
I te huis komen, daar zij leden waren van erkeDde
1 afdeelingen van den Nederlandschen Weerbaar-
heidsbond en aizoo slechts de helft van den tijd
I van anderen in dienst behoeven te blijven. Daar-
j door winnen zij aan tijd, en de schatkist bespaart
er heel wat geld mede.
ZMde Keizer van Rusland heeft, overeenkomstig
het vooritel der commissie tot regeling der zevende
bijeenkomst van het Internationale Statistische Con
gres, goedgevonden te bepalen, dat de achtste bijeen
komst van het Internationale Congres voor Statistiek
te St.-Petersburg zal worden gehouden.
De minister van Binnenlandscbe Zaken brengt ter
kennis, dat ter uitvoering van art. 23 van de wet
van 7 April 1869 (Staatsblad n". 57), op 5 Juli van
dit jaar, het daarbij voorschreven examen in het ge
bouw der Polytechnische school te Delft, zal worden
afgenomen van hen, die voor de betrekking van ad-
junct-ijker in aanmerking wenschen te komen.
Aan die betrekking is verbonden eene jaarwedde
van negenhonderd gulden.
Zij, die aan dit examen wenschen deel te nemen,
moeten zich voor 4 Juni 1870 schriftelijk bij het
Departement van Binnenlandscbe Zaken aanmelden,
met nauwkeurige opgaaf van naam, voornamen en
woonplaats.
Bij beschikking van 19 Mei 1870 is bepaald, dat
de stoomsleepdienst in de provinciën Noord-Brabant,
Gelderland, Zuid-Holland, Noord-Holland, Zeeland,
Utrecht, Overijsel en Limburg, waarvoor vroeger
vergunning is verleend aan J. A. Van Tienhoven te
.Werkendam en H. Van der Bout te Lent, voortaan
alleen ten name van eerstgemelde zal worden uitge
oefend.
Volgens een bij het Departement van Marine ont
vangen telegram is Zr. Ms. raderstoomschip de Valk
onder bevel van den kapit.-luit. ter zee N. M. J.
Kroef, in den namiddag van den 19d<,D dezer, te
Portsmouth aangekomen.
Aan boord van dezen bodem was alles wel.
Naar aanleiding van Zr. Ms. besluit van den 18d">
dezer, n'. 18, wordt Zr. Ms. ijzeren stoomvaartuig
Argus, liggende te Hellevoetsluis, bestemd voor den
dienst der bebakening en kustverlichting in Neder-
Iandsch Indië, roet den 259teD dezer buiten dienst ge
steld, en de luit. ter zee der 1ste kl. G. C. C. Thierens
van het bevel over dien bodem eervol ontheven en
op non-act. gesteld.
De luit. ter zee 1ste kl. C. P. Van der Star, en
de adj.-adm. B. Janse, laatstelijk behoord hebbende
tot het eskader in Oost-Indië, en van daar den 12den
dezer in Nederland teruggekeerd, worden met dat
tijdstip op non-act. gesteld.
De offic. van adm. der 3de kl. D. A. Van der
Laan, laatstelijk behoord hebbende tot het eskader
in Oost-Indië, en van daar den 13d#n dezer in Ne
derland teruggekeerd, wordt met dat tijdstip op
non-act. gesteld.
Door den Nederlandschen consul in West-Vlaan-
deren is de heer J. Van den Brande-Roels aange
steld tot zijn vice-consul te Brugge.
Z. M. heeft aan J. G. R. Van Haersolte, majoor-
kommandant van het 6de bataljon rustende schut
terij in de provincie Noord-Holland tevens en
tot daarin nader door Z. M. zal zijn voorzien de
waarneming opgedragen van de betrekking van ma
joor kommandant der dienstdoende schutterij te Hoorn.
Z. M. heeft aan A. H. Jensch, te Amsterdam, ver
gunning verleend tot het aannemen en dragen van
het kruis Fidei el Virtuti, hem door den Paus ge
schonken.
Z. M. heeft de benoeming van T. P. Tresling, bur
gemeester van Rzinge, tot secretaris dier gemeente
goedgekeurd.
Amsterdam, 20 Mei. De arrondissetneu ts-recht-
bank (Kamer van Handelszaken) alhier heeft he
den, in het bekende geding tusschen Curators
van de naamlooze Vennootschap de Adelaar en
een der aandeelhouders, oud-commissaris dier
maatschappij, beslist, dat geen aandeelhouder zich
op andere wijze kan ontheffen van zijn verplich
ting tot storting op oorspronkelijk door hem ge
nomen, maar aan een ander op welke wijze dan
ook overgedragen aandeelen, dan door de bij art.
43 van het Wetb. van Koophandel bedoelde uit
drukkelijke verklaring van bestuurders en com
missarissen, waarbij zij zich met den nieuwen
verkrijger tevreden stellen. Het tusschen den
directeur en den tot storting aangesproken aan
deelhouder deswege in anderen zin gesloten con
tract is nietig verklaard, als ongeoorloofd en in
strijd met de openbare orde, naardien het de wet
telijke bepalingen op het stuk der naamlooze
vennootschappen illusoir zou maken. De gedaagde
is dus lot verdere storting veroordeeld.
Nieuwedief, 19 Mei Hedenmiddag kwam hier
onder het lossen der gebruikelijke saluutschoten
binnen Zr. Ms. stoomschip Vice-Admiraal Koopman,
kommandant kapt.-luit. t./z. Van Trojen, komende
van de Kust van Guinea. Van het fort Kijkduin
en van Zr. Ms. wachtschip werden de saluut
schoten met het geschut beantwoord. Evenals bij
de komst van Zr. Ms. stoomschip de Amslel, snelde
alles naar de haven om de dappere equipage
te verwelkomen en geluk te wenschen.
's-Gravenhage, 21 Mei. HH. Klv. HH. Prinsen
Prinses Frederik en Prinses Maria zijn gisteren
namiddag te ruim zes uren per extra spoortrein
aan het station van den Rijnspoorweg hier Ier
stede aangekomen De vorstelijke reizigers heb
ben zich daarop naar HDr. buitenverblijf het
huis de Pauw begeven.
II. K. H. werd vergezeld door graal' Van Bylandt
en een van HDs. kamerheeren.
H. M. de Koningin en Z. K H. Prins Alexander
bevonden zich aan het station om de vorstelijke
reizigers te begroeten.
H. K. H. was blijkbaar vermoeid toch moet
naar wij vernemen de toestand van H. K. H. van
geruststellenden aard zijn.
H. K. H. heeft, althans tot aan het station
van waar de laatste berichten verzonden waren,
op de reis niet te lijden gehad van de hevige
hoofdpijnen, welke in den laatsten tijd een der
symptomen van de ongesteldheid van H. K. H.
waren.
Had eene treurige reden aanleiding gegeven
tot het vertrek van dit vorstelijk gezin naar buitens
lands, te meer verheugen wij ons in den terug,
keer, die althans het bewijs levert, dat de toestand
der algemeen beminde Prinses van dien aard is,
dat hij geen bezwaar tegen de reis noch tegen
het verblijf hier ter stede of in hare nabijheid
meer schijnt op te leveren.
Bij de voortzetting der examens ter verkrij
ging van akten voor het middelbaar onderwijs,
zijn gisteren afgeweten 2 candidaten voor Iloog-
duitsche taal en letterkunde, 1 candidaat voor
Engelsche taal en letterkunde en 1 candidaat voor
geschiedenis, hebbende in die vakken geen toela
ting plaats gehad.
De heeren VV. Schoo Hzn. en P. Zeeman, uit
Delft, en J. Holtzapfel uit Utrecht, verkregen akte
voor wiskunde.
Apeldoorn, 19 Mei. Het terrein, waarop 714
Aug. e. k. het scherpschutterskamp zal worden
gehouden, ligt juist achter het park van Zr. Ms.
lustslot „het Loo." Eene schoone vlakte, van waar
men fraaie vergezichten op de omliggende landou
wen heeft. Het nabijzijnde fraaie 300 hectares
(bunders) groote park van Z. M. den Koning, is
alleen der moeite waardig om een tochtje naar
die streken te maken. De weg van hier naar het
kamp is mede zeer aangenaam en een uitmun
tende rijweg.
Z. M. laat voor HD. particuliere rekening 10
fraaie schietbanen aanleggen.Gedurendeden schiet
wedstrijd zal een electro-galvanische toestel, die
1400 kost, in werking zijn tot het overbrengen
van signalen om ongelukken te voorkomen.
De tenten voor de scherpschutters, eigenlijk
bestemd voor 16 man, zullen ieder slechts door
8 personen worden betrokken.
De Maskerade te Leiden.
IV. philips, graaf van nassau enz. enz.
Philips van Nassau was de zoon van Jan den
Oude en van Elisabeth van Leuchtenberg. Hij
werd in 1560 te Dillenburg geboren, trad reeds
op jeugdigen leeftijd in dienst, werd in 1585 Gou
verneur van Gorcum, Woudrichem en Loeve-
stein en nam in 1586 deel aan den strijd, gevoerd
in het aartsbisdom Keulen. Na de inname van
Nijmegen in 1591, werd hij tot bevelhebber dier
vesting aangesteld. In 1593 deed hij een tocht
naar Luxemburg, waar wel is waar zijn aanslag
op St.-Vyt mislukte, maar hem toch groote buit
ten deel viel. Later nam hij deel aan bijna alle
ondernemingen van Haurits en betoonde daarbij
eene dapperheid die aan vermetelheid greinde.
In October 1594 werd hij met twintig vendelen
soldaten naar Frankrijk gezonden, om Hendrik
IV bij te staan, en werkte krachtdadig mede tot
de zege, waarvan de terugtocht van Parma het
gevolg was. Hij nam verscheiden plaatsen in
Luxemburg, doch had het ongeluk, toen hij zich
niet den hertog van Bouillon wilde vereenigen,
aan het hoofd van vier benden ruiters, door den
graaf van Mansfeit omsingeld te worden. Het ge
lukte hem zich door de vijandelijke legermacht
heen te slaan, maar hij werd daarbij zelf gekwetst.
Door de Staten teruggeroepen, nam hij deel aan
de belegering van Groenlo. Bij die gelegenheid
met eenige ruiters door Maurits op verkenning
uitgezonden, werd hij daarbij in den buik gewond
en gevangen genomen. Naar Rijnberk vervoerd
werd hij door den edelmoedigen vijand zeer
menschlievend behandeld en verpleegd, doch over
leed den 1"» September, een dag na het gevecht.
Zijn dood werd algemeen betreurd, inzonderheid
door Maurits, met wien hij in Leiden had gestu
deerd.
Het oordeel van la Pise over hem is zeer vleiend
„le Prince Maurice s'en servit de coureur et de
picoureur, et il n'y avait jamais expedition dan-
gereuse 5 faire ou il ne fut employé et ou il ne
prit la meilteure part."
v. justinus, graaf van nassau.
Justinus van Nassau was de natuurlijke zoon
van prins Willem, bij Eva Elina of Eliver en
werd geboren even voor het huwelijk van zijn
vader met Anna van Saxen. Hij werd door zijn
vader erkend, kreeg zijn geslachtsnaam en werd
in staat gesteld eene opvoeding te krijgen, zooals
aan een Prinsenzoon toekwam. In 1576 vinden
wij hem iugeschreveu als student te Leiden en
zieu wij dat hij groote vrienden was met Marnix
van St. Aldegonde, van Zuylen van Nyevelt,
Jacobus Arminius en anderen. Dat hij in hooge
achting stond bij zijne medestudenten, blijkt uit
een brief, geschreven aan den Senaat, door hem
namens de studenten onderteekend en waarin
om vrijstelling van belasting werd gevraagd.
Omstreeks 1579 verliet hij de hoogeschoolen in 1581
vergezelde hij den hertog van Anjou naar Engeland.
Bij zijn terugkeer werd hij aangesteld tot guydon
van den graaf van Laval, was derhalve, onder
de hoofdbevelen van Anjou, getuige van de ge
vechten en verdedigingen, die toen in Vlaanderen
voorvielen en woonde de Fransche Furie in Ant
werpen bij. Na het vertrek van Anjou begaf hij
zich naar Zeeland, kwam in kennis met den
zeeheld Jo06t de Moor en vergezelde hem meer
malen op gevaarlijke tochten op de Schelde. ToeD,
in 1585, Blois van Treslong van zijn ambt als
luiteDant-admiraal van Zeeland werd ontzet, droeg
men deze betrekking aan Justinus op.
Gedurende het bewind van Leicester was hij
gedwongen werkeloos te zijn, zich alleenlijk kun
nende beijveren om zoowel Zeeland en de plaat
sen in Staats-Vlaanderen te versterken, als om
de vloot in goeden slaat te brengen. Dit leverde
schoone vruchten op bij den heftigen aanval der
Spaansche Armada, toeu Justinus, door het blok-
keeren der Vlaamsche kusten, Parma belette in
te loopen en zich inet zijne 30,000 krijgsknech
ten met de Armada te vereenigen. Iets later,
maar toch in hetzelfde jaar, verijdelde hij nog
maals de plannen van Parma, die wederom
een aanslag op Tholen en Bergen-op-Zoom be
raamd had.
Daarbij bepaalde hij zich echter niet alleen.
Ook in Zeeland was het noodig dat er te land
gestreden werd. Op zijn verzoek was hem in
1589, bij resolutie der Staten, eene eigene com
pagnie toegestaan en aan Het hoofd van deze
was het, dat hij in 1590 Maurits ter zijde stond
bij de inneming van Breda. In 1594 werd hem,
bij eenige rust, die de vijand aan Zeeland liet,
te gelijk met Frederik Hendrik, opgedragen de
weduwe van den Prins van Oranje naar Frank
rijk te begeleiden.
Nog gewichtiger last werd hem liet volgend
jaar door de Algemeene Stalen op de schouders
gelegd, om namelijk, aan het hoofd van twee
regimenten, koning Hendrik IV, gedurende een
bepaalden tijd, bij te staan in zijne ondernemin
gen tegen de Spanjaarden. Dat Justinus dit loffe
lijk deed, daarvan getuigt „het verzoek des Ko-
uings, in het begin van 1596, aan de Staten door
zijn gezant Buzanval gedaan, om de manschap
pen ODder den dapperen Justinus van Nassau,
