N°. 3147.
Dinsdag
A°. 1870
17 Mei.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden per 3 maandenƒ3.00.
Franco per post...3.85.
Afzonderlijke Nommers0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering yan
Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Voor iederen regel. 0.1».
Grootere letter, naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Lelden, 16 Mei.
Het Vaderland zegt, dat het de quaestie van de
el en de 69 centimeters al heel weinig belangrijk
vindt; het kan zich niet begrijpen dat het L. D.
zich daarover zoo warm maakt.
Leest men het blad van heden, waarin de re
dactie dit vrij uitvoerig uiteenzet, dan is 't
niet te verwonderen, dat zij vraagtwat doet het
er toe?
Het geheele maten- en gewichten-systeem is
haar blijkbaar volmaakt onverschillig.
Zij laat zich namelijk uit Nieuvvediep schrij
ven, dat er zeker Engelsch schip is binnengeko
men zoo groot, als niemand zich herinnert ooit
in die haven gezien te hebben. Hoe groot is
dit wel? vraagt natuurlijk de lezer. Wel, ant
woordt de corresp indent: „Het schip is 2G0 Ned.
voel lang, 60 voet breed, het meet 1981 Eng.
tonnen en gaat 68 decimeter diep." Alle lezers
maken zieh natuurlijk dadelijk de meest juiste
voorstelling van de afmetingen van zoo'n schip.
Mag zulk een blad wel beoordeelen of de quaestie
door ons besproken, belangrijk is??
Men verneemt met zekerheid, dat het den
Koning heeft behaagd aan Maria Bek en Geertje
Bek gratie te verleenen van het nog onvervuld
gedeelte van de haar bij vonnis der Arr.-Rechtb.
te Goes van 3 October 1868 opgelegde gevange
nisstraf.
Z. M. heeft kwijtgescholden de cellulaire ge
vangenisstraf van drie weken, waartoe J. B.Suwijn,
te Leeuwarden, bij vonnis der arrondissements
rechtbank dd. 18 December 1869 wegens over
treding der bepalingen op de spoorwegen o. a. is
veroordeeld.
De Minister van Koloniën, daartoe gemachtigd
door den Koning, blijkens Kabinetsrescript dd.
1 Februari 1870, n°. 7, heeft op den 3den Mei jl.
aan de Britsch-Australische telegraafmaatschappij
(the British Australian Telegraph Company, limi
ted) vertegenwoordigd door hare wettige agenten,
de heeren B. H. Schroder en Compagnie, koop
lieden te Amsterdam, zonder eenig uitsluitend of
over een bepaald getal jaren uitgestrekt recht,
vergunning verleend tot het in werking brengen
van eene telegraphische verbinding tusschen het
eiland Java en Singapore en tusschen het eiland
Java en Australië.
Aan de heeren B. H. Schroder en C*. voornoemd
is wijders de verzekering gegeven, dat, indien la
ter aan anderen eene dergelijke vergunning voor
eene telegraphische verbinding van Java met
Britsch-Indië of een der eilanden van den Indi-
schen archipel of Australië (direct of indirect)
mocht worden verleend op gunstiger voorwaar
den tegenover gelijke of mindere verplichtingen,
die voorwaarden ook van toepassing zullen zijn
op de thans verleende vergunning, onverschillig
in wiens handen zij zich op dat oogenblik mocht
bevinden; zullende de houder der tegenwoordige
vergunning met elke latere van dien aard worden
bekend gemaakt; doch met uitdrukkelijk voorbe
houd dat ook door deze verzekering geen inbreuk
wordt gemaakt op het recht van den vergunner
om, in het algemeen, wanneer de gestelde voor
waarden niet worden nageleefd, eene vergunning
als vervallen te beschouwen.
The British Australian Telegraph Company
vormt wel is waar eene afzonderlijke maatschappij,
doch staat in verbinding met de vier volgende
maatschappijen, namelijk
the Falmouth-Gibraltar en Malta Telegraph
Company
the Anglo-Mediteranean Telegraph Company
(van Malta naar Alexandrië)
the British-Indian Submarine Telegraph Com
pany (van Suez over Aden naar Bombay);
the British-Indian Extension Telegraph Company
(van Ceylon naar Singapore).
Er bestaat eene overeenkomst tusschen deze
maatschappijen om de geheele lijn tusschen Enge
land en Australië gezamenlijk te èxploiteeren onder
eene hoofddirectie.
De ondernemers stellen zich voor om reeds in
de maand Augustus van dit jaar den kabel, die
tusschen Ceilon en Singapore over PenaDg en
waarschijnlijk ook over Malakka moet gelegd
worden, uit te zenden gelijktijdig met den kabel
die Singapore met Batavia moet verbinden.
De Nederlandsche regeering is intusschen met
de Engelsche in onderhandeling tot het sluiten
eener overeenkomst om, zoolang nog geene tele
graphische gemeenschap bestaat tusschen Point
de Galle en Batavia, de verzending van telegram
men tusschen die beide eindtelegraaf-kantoren
geregeld en direct te doen plaats vinden.
Als een bewijs dat de snelheid van overbren
ging tusschen Europa en Indië in den laatsten
tijd veel verbeterd schijnt te zijn, kan worden
medegedeeld dat een aan het Departement van
Koloniën gericht telegram den 5d«° Mei te 11
uren 38 minuten des namiddags te Point de Galle
aangeboden, te 's-Gravenhage werd ontvangen
den 6d" Mei te 7 uren 32 minuten des voormiddags.
Burgemeester en Wethouders alhier doen te we
ten, dat eerlang zal worden overgegaan tot de
tijdelijke benoeming van een derden hulponder
wijzer van de -1de klasse, aan de openbare la
gere school N". 1 voor minvermogenden, op eene
jaarwedde van f 300.
Zij, die verlangen voor deze betrekking in aan
merking te komen, worden uitgenoodigd hunne
bewijsstukken van bekwaamheid en goed zede
lijk gedrag, voor of op 22 Mei e. k., aan burge
meester en wethouders portvrij in te zenden.
Door de heeren P. C. Knijff en A. Kaptijn, te
Woerden, is concessie aangevraagd voor den aan
leg van een spoorweg, uitgaande van het station
van den Staatsspoorweg te Utrecht, langs Har-
melen, bij Woerden den Rijnspoorweg snijdende,
Bodegraven, Zwammerdam, Aarlanderveen, Al
phen, Oudshoorn, Koudekerk, tot het station
Leiden van den Hollandschen IJzeren-Spoorweg.
De heer W. H. van Meukeren te Rotterdam
heeft, in verband met eene in 1868 gedane aan
vraag om concessie voor een spoorweg van Horst-
Sevenum, over Boxmeer naar Gennep, gelijke
aanvraag gedaan voor een spoorweg van Stevens-
weert of Thorn, over Roermond, naar de Prui
sische grenzen.
Onmisbaar voor alle administratiën en die in
gezetenen, welke drukke correspondentie voeren
met het binnenland, buitenland en O.-I. bezit
tingen, is de voor den zomerdienst van 1870
aan het postkantoor alhier, verkrijgbaar gestelde
postlijst. Alle mogelijke inlichtingen nopens het
uitwendig postverkeer van onze stad, zijn daarop
tot in de minste bijzonderheden aangewezen. De
inrichting van deze lijst is zoo, dat een ieder
met een oogopslag kan vinden, hetgeen men
omtrent briefwisseling, verzending of tarief zoekt.
Men verneemt dat een gewijzigd wetsontwerp
betreffende de calamiteuze polders in Zeeland ge
lijktijdig met de memorie van beantwoording bij
de Tweede Kamer zal worden ingediend.
In de memorie van beantwoording op het wets
ontwerp omtrent den accijns op den wijn wordt ge
zegd, dat bij nader onderzoek gebleken is, dat
wijn vervaardigd uit bessen, pruimen, kersen,
enz. scheikundig zeer goed van druivenwijn is te
onderscheiden, en wordt dus thans voorgesteld
bessenwijn onbelast te laten.
Bij de Tweede Kamer is ingediend een wets
ontwerp tot „onteigening ten behoeve van deD
aanleg door de Duinwatermaatsckappij te Amsterdam
van een nieuw aanvoerkanaal onder de gemeente
Zandvoort," lang 1850 meter, met bodemsbreedte
van 3 meter en glooiingen van 1 h op 1, loopende
van het Sprenkelkanaal in N.-W. richting, langs
het einde van het Rozenwaterkanaal naar het
Nieuwe Kanaal nabij de Renbaan.
In de toelichting leest men het volgende:
Tot voltooiing harer werken in de duinen on
der de gemeente Zandvoort en tot meer recht-
streekschen aanvoer van water naar hare reser
voirs onder de gemeente Bloemendaal, wenscht
de Duinwatermaatschappij, gevestigd te Amster
dam, eenige uitbreiding aan hare kanalen te ge
ven. Ook is het bij het toenemend gebruik van
duinwater te Amsterdam en te Haarlem noodig
geworden, om het water in de meer verwijderde
kanalen der Maatschappij, langs den kortsten weg,
zoo spoedig mogelijk naar de verzamelplaats van
het water nabij de stoompompen te kunnen af
voeren.
De Minister vindt geen bezwaar een onteige
ningswet voor te dragen, daar het hier geldt het
voorzien van Amsterdam en Haarlem van eene
meer voldoende hoeveelheid goed duinwater, eene
zaak van onbetwistbaar algemeen nut.
In de concessie aan Jhr. Mr. P. J. W. Teding
van Berkhout verleend tot landaanwinning en
bedijking van een deel van het Friesche Wad,
door verbinding van Ameland met den vasten
wal, waarover een wetsontwerp ter bekrachti
ging vau eenige artikelen aan de Tweede Kamer
is ingediend, worden aan den concessionaris af
gestaan de rijksgronden voor die onderneming
benoodigd, en hem een subsidie van 200,000
verleend, te betalen in -1 termijnen. De concessie
is verleend voor 99 jaren.
Van goederhand verneemt het Handelsblad, dat
te Amsterdam een adres circuleert aan den Mi
nister van Financiën, waarin de onderteekenaars,
allen belang hebbende bij den handel met het
Oosten, te kennen geven, dat zij met genoegen
hebben kennis genomen vah eene door invloed
rijke bankiers en kooplieden, handelende op In
dië en China, aan den Postmaster General te
Londen gerichte petitie, waarbij wordt verzocht,
dat voortaan de brievenmail, naar Engeland be
stemd over Brindisi in plaats van over Marseille
zal worden verzonden, nu gedurende ettelijke
maanden de brieven over eerstgemelden weg
steeds 2 dageD vroeger dan over laatstgenoemden
zijn aangekomen.
Van eene wel onderrichte zijde wordt mede
gedeeld, dat het Zaterdag ook door ons uit het
Handelsblad overgenomen bericht, aangaande de
door den Minister van oorlog bevolene op non-acti
viteit-stelling van den eersten officier van gezond
heid der l,ts klasse Dr. Van Dommelen geheel
onwaar is, en zijne vervanging bij het garnizoen
der residentie door een officier van gezondheid
van een ander garnizoen, als geheel verzonnen
en uit de lucht gegrepen moet worden beschouwd,
zoodat daD ook de door dat dagblad daaruit op
gemaakte beschouwingen geheel komen te ver
vallen.
Men leest in de Arnh. Cl.: Het gerucht wil te
's-Gravenhage, dat de minister van buitenland-
sche zaken, na het votum der Tweede Kamer
over de missie in China, zal aftreden, en dat hij
als gezant naar Florence zal worden gezonden.
Als opvolger wordt de heer Cremers genoemd,
die zich gisteren van stemming over het bedoelde
wetsontwerp heeft onthouden.
Wij deelen dit gerucht slechts onder reserve
mede. Zoo de afstemming inderdaad het gevolg
heeft, dat het gerucht wil, dan zou men de oor
zaak niet zoozeer moeten zoeken in de afstem
ming der Chineesche missie; in dat geval toch
had de minister reeds in December zijn ontslag
genomen, maar in het verwijt van verscheidene
leden der Kamer, dat hij een aanslag had gedaan
op de waardigheid van de vertegenwoordiging,
en de zoo spoedige wederindiening van een ver
worpen voorstel niet constitutioneel was.
De Midielb. Ct. deelt daaromtrent mede:
De verwerping van het wetsontwerp betrekke
lijk de missie in China heeft opnieuw geruchten
omtrent de aftreding van den minister van bui-
teniandsche zaken in omloop gebracht. Volgens
sommigen zou hij eerlang tot gezant te Florence
worden benoemd.
In hoeverre deze geruchten gegrond zijn valt
moeilijk te beoordeelen.
Onder de Zaterdag bij de Kamer ingekomen
adressen behoorde ook een van de heeren A. Huet,
ingenieur, en G. J. Morre, architect te Delft,
daarbij aan de aandacht der Kamer onderwer
pende een door hen gemaakt ontwerp van een
Paleis voor de Staten-Generaal.
Door wijlen Ds. G. Vissering zijn aan de Doops
gezinde gemeente te Wormer en Jisp gelegateerd
twee certificaten 2)4 pCt. N. W. schuld, elk groot
f 1000.
Uit Zoelmond schrijft men van 13 Mei:
„Bloesem, bloemen en jeugdig groen versieren
thans hof en veld, en aangenaam is 't, nu eene
wandeling door akkers en dreven te doen en de
frissche voorjaarslucht te genieten. Het vee is van
de stallen verlost en dartelt in de groenende
weiden rond. De vruchtboomen beloven ruimen
voorraad. Toch zullen voornamelijk de zoo hoog
geschatte Meikersen dit jaar laat zijn. Ook de
nieuwe aardappelen zullen niet vroeg komen. Dit
alles moet toegeschreven worden aan de koude
dagen, waarmede de anders zoo lieve Meimaand
ons verwelkomd heeft, dagen, zoo koud somwij
len, dat men vurig de kachel terugwenschte, die
reeds door de schoonmakeude huisvrouwen op
non-activiteit was gesteld. Hoe het zij, het mil
der weder schijnt nu gekomen, en wij zullen op
een goeden oogst hopen."
De heer Maurice Block, die op het laatst te
's-Gravenhage gehouden statistisch congres presi
dent van een der aldeeliugen was, deelt iu zijn
te Parijs verschenen nieuw werk: l'Europe poli
tique et sociale over het vleeschverbruik in onder
scheidene landen, het volgende medeGemid
deld verbruikt per jaar en per hoofd, de bevol
king van Groot-Brittanuië 56 pond, Frankrijk 50,
Zwitserland 47, Denemarken 46, Rusland 40,
Pruisen 37, Belgie en Holland 36, Oostenrijk
22 pond.
Eene belangrijke en gewichtige vondst werd
laatstleden Zaterdag te Liegnitz gedaan. In de
„Petro-Paulinischen" kerkbibliotheek van Dr.
Kruffert, hoogleeraar aan het gymnasium, werd
onder medewerking van deu bibliothecaris Peu-
zig, een handschrift gevonden, dat de vierde dekade
van Titus-Livius behelst. Men weet dat van deze
boeken-tientallen tot dusver slechts drie terugge
vonden waren.
Blijkens bericht iu de Nederlandsche Staals-Courant
van 16 April 1869 was door de Spaansche regee
ring de gelijkstelling bepaald der Nederlandsche
met de Spaansche schepen, ten opzichte van hef
fing van haven- en scheepvaartrechten in de
Spaansche koloniën. Desniettegenstaande werden
na het in werking treden dier verordening nog
van Nederlandsche schepen hoogere rechten door
de douane op Cuba gevorderd.
De Spaansche regeering heeft thans bepaald,
dat de van Nederlandsche schepen te veel gevor
derde scheepvaartrechten door de douane te Ha
vanna zullen worden terugbetaald, zoodra zich
iemand zal aanmelden bevoegd en behoorlijk ge
machtigd om die gelden iu ontvangst te nemen.
Aan elke der Rijkskweekscholen te's-Hertogen-
bosch, Haarlem eD Groningen zal inet het begin
van den cursus 1870)71, aanvang nemende 1 Sept
1870, gelegenheid zijn tot plaatsiug van tien kwee-
keliugen in het eerste studiejaar, ten einde daar
op kosten van het Rijk opleiding tot hulponder
wijzer te ontvangen.
De leermiddelen worden kosteloos aan de kwee-
kelingen verstrekt. Aan ieder hnnuer, met uit
zondering van hen wier ouders iu de gemeente
wonen, waar de kweekschool gevestigd is, wordt
te Haarlem eeue rijkstoelage van /280 eu te
's-Hertogenbosch en Groningen eene rijkstoelage
van f 250 'sjaars toegekend, ten einde zich on
der goedkeuring vau den directeur der Kweek
school, voeding, inwoning en bewassching bin
nen de gemeente te verschaffen.
Tot het examen ter plaatsing aan de kweek
school worden toegelaten zij, die, blijkens over
te leggen geboorte-akte, tusschen 1". Januari 1854
en 15 Maart 1856 geboren zijn.
Voorts moet worden overgelegd eene verkla
ring van een geneesheer, waaruit blijkt dat de
adspiraut een goed gehoor en gezicht, eene goede
gezondheid en geen lichaamsgebreken heelt, die
hem voor het onderwijzersvak of het deelnemen
aan gymnastische oeleningen minder geschikt
maken, eu een getuigschrift van goed gedrag, af
gegeven door het dagelijksch bestuur der ge
meente zijner inwoning, en indien hij reeds aan
een school is werkzaam geweest, een getuigschrift
van den districts-schoolopziener of hoofdonder
wijzer dier school.
De stukken moeten vóór 10 Juni 1870 vracht
vrij worden toegezonden aan den directeur dei-
kweekschool bij welke men geplaatst wenscht
te worden.
Door de heeren J. B. baron Van Hugenpoth,
P. H. Testas, Dr. S. Coronel, Mr. D. J. baron
Mackay, Mr. J. T. Buijs, Dr. J. F. van Hengel,
J. Van de Wall Bake eu Jhr. Mr. J. De Jong van
Beek en Donk is de volgende circulaire verzonden
„Onmiskenbaar is er tegenwoordig bij de klasse
der maatschappij, die tusschen de gezeten bur
gerij en het proletariaat in ligt, en doorgaans
(hoewel verkeerdelijk) de arbeidende klasse ge
noemd wordt, een streven niet alleen om zicli
te verheffen, maar ook om zich te laten gelden.
