ring aan te vragen, daar toch de droogmaking
van de Haarlemmermeer niet alleen zulk eene
belangrijke verkleining van den boezem uitmaakt,
maar ook die uitgebreide polder daarop moet
loozen en alzoo den toestand verergert, zoo niet
geheel veroorzaakt.
Na ernstige overwegingen werd er besloten,
dat het bestuur der afdeeling Alphen en omstre
ken zich tot het hoofdbestuur zal wenden, onder
mededeeling van het uitgebracht rapport, met
het verzoek dat deze. aangelegenheid, waarbij
de landbouw een zoo groot belang heeft, naar aan
leiding van de conclusie van het rapport, in over
weging zal genomen en het noodige zal gedaan
worden, opdat aan de billijke verlangens der be
langhebbenden zal worden voldaan.
De commissie had bij de aanbeveling van eene
kunstmatige uitstrooming te Katwijk mede op
het oog de eventueele daarstelling van een haven
aldaar, voor de stoomvaart naar elders, waardoor
de geheele Rijnstreek en Leiden wel in de eer
ste plaats zou gebaat worden.
Tot oplossing der rioolquaestie beweert een
Amerikaan een grooten stap te hebben gedaan,
door de uitvinding namelijk van een scheikun
dig procédé, waardoor hij bij gedeodoriseerde ri-
oolstoffcn, die alle mestwaarde voor den landbouw
verloren hebben, een soort van gisting bewerkt,
die ze na verloop van eenigen tijd in het volle
bezit stelt der eigenschappen, welke haar voor
den landbouwer zooveel waard maken. Dit pro
cédé wordt, in verband met het spoelrioolstelsel,
sedert een jaar te Leamington in Engeland (War-
wicksh.) toegepast.
Op dit procédé opmerkzaam gemaakt, heeft het
Haagsche gemeentebestuur besloten, daarnaar een
onderzoek in loco in te stellen; en zoo zullen,
naar men verneemt, eenige leden der commissie
voor de plaatselijke werken met den gemeente
architect en een ander technicus eerlang naar
Leamington vertrekken.
Als vervolg op hetgeen wij gisteren bereids
van de algemeene vergadering der Maatschappij
tot bevordering van nijverheid, mededeelden, ge
ven wij, voor zoover die niet van privaten aard
zijn, de verdere punten die daarop behandeld
zullen worden:
Het departementstelt voor, dat vanwege
de Maatschappij een onderzoek worde ingesteld
naar de voor- en nadeelen der machinaal ge
vormde steenen, en de uitkomsten van het on
derzoek zooveel mogelijk algemeen bekend ge
maakt worden.
Daar het zeker een weuschelijke zaak is dat,
evenals in andere rijken, ook in ons Vaderland
alle brandspuiten van dezelfde schroefverbindin
gen voorzien zijn, waardoor alle slangen aan de
verschillende spuiten kunnen worden gebezigd,
wat bij toegesnelde spuiten uit naburige gemeen
ten van zeer veel gewicht is, zoo stelt het depar
tement voor, directeuren uit te noodigen zich te
wenden tot den Minister van Binnenlandsche
Zaken, met verzoek, de Commissarissen des Ko-
niugs in de provinciën aan te schrijven, de aan
dacht der gemeentebesturen op dit punt te vestigen.
Door het departementwordt voorgesteld
om, afwijkende van de door de Maatschappij toe
gekende gewone belooning voor het beste Extract
Journaal op Metereologisch gebied, belooningen
toe te kennen aan gezagvoerder en eersten stuur
man, voor het best gehouden scheeps-journaal of
zoogenoemd Logboek, dat in allen deele voldoet
aan nauwkeurigheid, duidelijkheid en eenvou
digheid in de omschrijving der voorvallen, gedu
rende eene reis; vooral dan, wanneer bijzondere
gebeurtenissen hebben plaats gevonden, als b. v.
de omschrijving der hulpmiddelen, die zijn aan
gewend tot herstel van averij aan schip en tuig
en de wijze waarop daarmede is gehandeld.
c. Verbetering van het lot der ambachtslieden
en van allen, die door handen-arbeid hun brood
verdienen, is ontegenzeglijk een der eischen van
onzen tijd. De departementen onzer maatschappij
kunnen met beleid en voorzichtigheid nog veel
goeds tot stand brengen, maar hebben daartoe
de medewerking der bazen noodig; juist die
stand wordt onder de leden der maatschappij te
weinig aangetroffen, en een der voornaamste
redenen is gelegen in de voor hen te hooge con
tributie. Het departementstelt daarom voor
eene wijziging der wet, in dier voege, dat het
eerste lid van art. 70 aldus veranderd worde:
„De departementen storten jaarlijks, voor elk
hunner leden, eene soui van 1.50 in de kas der
maatschappij", en dat art. 71 geheel kome
te vervallen.
d. Het departementstelt voor dat directeu
ren zullen worden uitgenoodigd, op de algemeene
vergadering in 1871 een voorstel in te brengen
van reorganisatie van het Tijdschrift der maat
schappij. Naar het oordeel van het departement
is eene reorganisatie noodig, omdat het Tijdschrift
minder belangrijk is dan de tijdschriften van
andere maatschappijen, soms van veel minderen
omvang en minder aanzien dan onze maatschapij
en omdat de gezamenlijke kosten niet in verhou
ding staan tot het gezamenlijk geleverde. Het de
partement wenscht, dat bij het voorstel tot reor
ganisatie van de volgende beginselen zal worden
uitgegaan: 1*. dat de commissie van redactie zal
worden benoemd door directeuren, uit directeu
ren; S'. dat de commissie zich telken jare de
vaste hulp zal kunnen assumeeren van een redac
teur, door haar, behoudens goedkeuring van direc
teuren, te benoemenen dat 4°. op het formaat
en de drukkosten enz. van het Tijdschrift zooals
het nu is, zooveel zal getracht worden te bespa
ren, dat de kosten der nieuwe inrichting blijven
onder, en in geen geval zullen gaan boven die
der oude.
e. Het departementverlangt, dat de inrich
ting van het Tijdschrift zoo worde geregeld, dat
1'. op den eersten van elke maand (gelijk, naar
het departement vermeent, ook de oorspronkelijke
bedoeling is geweest) een stuk in handen kome
van de leden, met dien verstande, dat juist niet
alle maandnummers even groot worden, maar op
het einde, van het jaar het bepaalde aantal vellen
druks volledig zij2'. dat, vermits thans niet nopens
alle takken van nijverheid, in de gewenschte vol
ledigheid of beteekenis in het Tijdschrift opstellen
of mededeelingen voorkomen, het noodzakelijk
schijnt daarin de noodige verbetering aan te bren
gen, weshalve het Hoofdbestuur verzocht zal wor
den 1°. na te gaan over welke vakkeu (speciaal
o. a. die der fabrieksnijverheid en de nijverheids-
quaestiën van den dag) meer en beter zal gere
fereerd behooren te worden; 2°. hoe dit op de
beste wijze zal kunnen geschieden; 3°. verneemt
het departement, dat een geregeld en voortdurend
overleg tusschen de verschillende leden der redactie
en zoo noodig aanvulling dier redactie voor de
onvolkomen behandelde onderwerpen daaraan
bevorderlijk zal kunnen zijn.
f. Het is eene algemeen erkende waarheid, dat
monopoliën op het gebied der voortbrenging den
prijs der producten verhoogendat vrije mede
dinging daarentegen eene zuivere verhouding schept
tusschen waarde en prijs. Er zijn nog takken van
nijverheid in ons vaderland, waarbij de inmen
ging der regeering de vrije nijverheid weert en
aan enkele producenten een volstrekt monopolie,
aan anderen bijzondere begunstiging verleentdeze
zijn: 1". de vervaardiging van lakensche kleeding
en van schoeisel voor het leger, waarvan de ser
geanten kleer- en schoenmakers bij elk regiment
en de gevangenen in de rijks-gevangenissen het
monopolie genieten; 2'. de levering van sokken,
voeringbaai en verscheidene andere goederen,
waarbij de rijks-gevarigenissen, de rijks-bedelaars
koloniën en verschillende armen- en werkhuizen
den voorrang hebben boven de particuliere indus
trie. De regeering bepaalt dan zelve de prijzan
dier goederen.
De openbare aanbestedingen van verschillende
kleedingbehoeften voor 1869 en 1870 hebben vele
prijzen sterk doen dalen, zonder de hoedanigheid
te verminderen. De ervaring heeft dus opnieuw
de genoemde oeconoinische waarheid bevestigd.
Het departementstelt derhalve voor, dat de
Maatschappij zich wenden zal tot de Regeering,
met het verzoek om1". den tot nu toe nog ten
deele gevolgden weg van monopolie en protectie
te verlaten, door de vervaardiging met de prijs
bepaling van alle kleedingbehoeften voor het
leger, zonder onderscheid, geheel aan de openbare
concurrentie over te geven; 2*. de keuringen der
geleverde kleedingbehoeften voor het leger in het
algemeen op te dragen aan op elk speciaal ge
bied ervaren keurmeesters of deskundigen.
Voorts zal worden beraadslaagd over de voor
gestelde prijsvragen.
IV Welke is de toestand der houtcultuur in
Nederland in vergelijking tot het buitenland?
Welke middelen kunnen worden aangewend tot
verbetering der houtcultuur in Nederland? Uit-
loving
2°. De proeven om stoomketels te verwarmen
door verbranding van petroleum hebben tot nog
toe tot geen gunstigen uitslag geleid. Het depar
tement stelt daarom voor de navolgende prijs
vraag uit te schrijven: Hoe moet de vuurhaard
onder stoomketels ingericht worden om, door
verbranding van petroleum, met voordeel de
steenkolen door deze brandstof te doen vervan
gen. De Maatschappij looft hare gouden medaille
uit aan hem die voldoende bewijzen levert, zoo
danige inrichting te hebben daargesteld of doen
daarstellen, en tevens dat het gebruik met voor
deel gepaard gaat. Antwoorden in te zenden
vóór 3U September 1872.
3'. Daar er vele lijders zijn, wien door de genees
kundigen voorgeschreven wordt het gebruik van
elastieke weefsels, als daar zijnkousen, sokken,
kniestukken enz., en welke voorwerpen uit het
buitenland hier ingevoerd worden, en de prijzen
over het algemeen te hoog zijn, zoo looft de maat
schappij hare medaille of gulden uit aan
hem, die in ons land zulke voorwerpen vervaar
digt en in den handel brengt tot een concur
reerenden prijs met het buitenland.
i'. Onder de voorwerpen van algemeen gebruik,
die voor verbetering en meerdere volmaking vat
baar zijn, worden door het departement gerekend
te behooren de Kranen. Het departement acht het
niet van belang ontbloot, dat op de vervaardiging
van een verbeterd soort van kranen de aandacht
van heeren fabrikanten worde gevestigd, door
een omtrent die zaak uit te schrijven prijsvraag.
Vermits er echter veel verschillende soorten van
kranen bestaan, is het raadzaam dat men zich bij
het uitschrijven der prijsvraag tot éene soort be-
pale. Naar aanleiding hiervan stelt het departe
ment de volgende prijsvraag voor. De maatschappij
vraagt de inzending van koudwaterkranen, die
eene drukking van drie atmosfeeren kunnen
weerstaan. Voor het bestgekeurde exemplaar
wordt door de maatschappij een prijs van f...
uitgeloofd. Bij de inzending moet de prijs van de
kraan worden opgegeven.
5°. De maatschappij looft hare gouden medaille
uit aan den Nederlandschen handelaar, die gedu
rende de jaren 1870, 1871 en 1872 in Nederland
zal hebben ingevoerd en ter markt gebracht 1000
kilo van het Boomvet van Borneo, genoemd Min-
jak Tangkawang. Antwoorden met bewijzen en
getuigschriften in te zenden vóór 30 Sept. 1872.
6°. De Maatschappij verlangt eene geschiedenis
der Nederlandsche ambachts- en fabrieks-nijver
heid en kunstvlijt van de oudste tijden tot heden,
vooral ook met het oog op de ontwikkeling der
nijverheid in naburige staten.
7°. De Maatschappij looft hare gouden medaille
uit voor eene wetenschappelijke vergelijking van
het lot der werklieden in de verschillende vak
ken van volksvlijt, als landbouw, fabrieks- en
handwerksnijverheid, koophandel, zeevaart en
visscherijen, voor zoover Nederland of een streek
van Nederland betreft, uit welke vergelijking zal
moeten blijken in welk vak de Nederlandsche
werkman in het algemeen, of in een bijzondere
streek, het meest overeenkomstig zijn aard en
tot zijn levensgeluk werkzaam is. Bij deze ge
volgtrekking moet ook de toestand van de uit
oefenaars van den kleinhandel en van andere
onafhankelijke kleine broodwinningen in ons
land in aanmerking worden genomen. Ter
mijn van beantwoording 30 September 1873.
8'. De Maatschappij wenscht een vergelijkend
statistisch overzicht der voornaamste takken van
Nederlandsche nijverheid, landbouw, fabrieks-en
handwerks-nijverheid, handel en visscherijen,
waaruit de betrekkelijke waarde van elk dezer
takken voor Nederland blijke. De gouden me
daille wordt hiervoor uitgeloofd. Termijn van
beantwoording 30 September 1873.
Dr. A. Beer, hoogleeraar aan de polytechni
sche school te Weenen in Nederland vooral
bekend door zijn brochure over de wetsontwer
pen op het hooger onderwijs ambtenaar in
buitengewonen dienst bij het ministerie van on
derwijs te Weenen, heeft ontslag gevraagd uit
laatstgenoemde betrekking.
Eene dame te Venlo is benoemd tot volontair
bij de staats-spoorwegen, om werkzaam te zijn
op het station aldaar.
Voor zoover men weet, is dit hier te lande het
eerste voorbeeld, dat eener vrouw dergelijke be
trekking te beurt viel. In het buitenland, in En
geland, Frankrijk, Duitschland, België, enz., is
men reeds jaren geleden tot dien maatregel over
gegaan.
Bij beschikking van den 12d,n dezer, n*. 2174,
afdeeling Telegraphie, heeft de Minister van Fi
nanciën als leerlingen voor de Telegraphie toe
gelaten: M. J. Coster, P. Corver, A. Van Maurik,
J. H. L. Offerhaus, L. II. Engelbrecht, P. B. Van
Swieten, S. E. Henkers, B. G. Van Enck en W.
A. Rühling, Rijkstelegraafklerken te Amsterdam,
J. P. Schoonhoven, Rijkstelegraafklerk te Zwolle
Jhr. S. Tjarda van Starckenborgh Stachouwer, te
Breukelen; A. Kolling, te Maasland; J. W. Over-
bosch, te Zutfen; A. Luteyn, te Breskens; W. P.
Van West en J. Weimer, Rijkstelegraafklerken
te Rotterdam; T. Zoeter, Rijkstelegraafklerk te
Dordrecht; A. F. Van Gooi, Rijkstelegraafklerk
te Breda.
Z. M. heeft aan J. M. Coenen, kapelmeester
van het muziekkorps der dienstdoende schutterij
te Amsterdam, den personeelen rang verleend van
2den luitenant bij die schutterij.
Z. M. heeft herbenoemd tot burgemeester: van
Gouda, Mr. A. A. Van Bergen Yzendoornvan
's-Gravenhage, Jhr. Mr. F. G. A. Gevers Deynoot;
van Oudekerk a|d. IJsel, W. v. Waning, secretaris
dier gemeente; van Vlaardingen, P. K. Drossaart;
van Broek, G. W. C. Van Dort Kroon, secretaris
dier gemeente.
Amsterdam, 12 Mei. lieden had in het gebouw
der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen alhier,
de achtenveertigste jaarlijksche algemeene ver
gadering plaats van het Genootschap lot zede
lijke verbetering der gevangenen. Vele afgevaar
digden uit verschillende deelen des lands waren
daartoe opgekomen. De bijna SOjarige Willem
Hendrik Suringar, de eenige der nog levende
stichters, had het voorrecht de Vergadering te
kunnen presideeren en met een rede in te leiden,
bevattende een aantal wenken en opmerkingen
over het patronaat voor ontslagen gevangenen.
De spreker had daartoe aanleiding gevonden in
een verzoek om advies over 24 gestelde vraag
punten, tol hem gericht door een onlangs door
te I ach
tertroi
met d
de Hoi
Tot
Levy.
-Gi
Z. M. den Keizer van Frankrijk benoemde staats- groote
commissie. De slotsom van sprekers oordeel was, iwaarb:
dat hij, hoewel zeer gestemd voor het verleenei zienlijl
van raad en zoo noodig van tijdelijke geldelijke
hulp aan ontslagenen en van eenig particulier
toezicht op jeugdige ontslagenen, zich ten stellig,
ste verklaarde tegen officieel patronaat, hetgeeo
in een kantoor zou ontaarden tot bijzondere be
scherming van vroeger veroordeelden, ten koste
van tal van eerlijke menschen en jongelingen.
Spr. knoopte aan het gesprokene eene krachtige
aanbeveling vast van het stelsel der afzonderlijkelyan B
opsluiting, daarbij met het oog op het bederf der1 midda
gevangenen in de gemeenschap, de woorden van zachte
dr. E. Laurillard tot de zijnen makende: om It theiJ
witten gebruikt men geen pot met zwartsel. Vervol denho
gens droeg de heer A. A. Stuart, secretaris van Cmnzik
het genootschap, het verslag voor over het afge-liegen
loopen genootschapsjaar. Het kenmerkte zich door het e
een aantal hoogst opmerkelijke zaken in verband kleiui
met het hier en daar allengs veldwinnen van over
het stelsel van afzonderlijke opsluiting der ge- hel i
vangenen. Zoo werd o. a. gewezen op den aan wille
drang der meerderheid in de volksvertegenwoor- I de o
diging in Oostenrijk tot uitbreiding daarvan, bij jkenni
de Oostenrijksche Regeeriug; op de bepaling Imbes
iu het ontwerp-strafwetboek voor den Noord-
Duitschen Bond, dat de afzonderlijke opsluiting
tot den tijd van zes jaren kon worden opge
legd en zooveel langer in afzondering kon wor
den doorgebracht als de gevangene dus binnen
den hem opgelegden straftijd mocht verlangen. Ook
wees hij er op, dat een afgevaardigde uit Fin
land hier te lande de resultaten van de cellulaire
gevangenisstraf was komen opnemen, en dat het
genootschap was uitgenoodigd tot bijwoning van
een in 1871 of in 1872 door eenige Noord-Ame
rikanen ontworpen sociaal congres over gevan
genisstrafstelsel, hetgeen het hoofdbestuur had
aangenomen, hebbende het zich alleen veront
schuldigd wegens de niet-bij woning van het in
September e. k. te Cincinnati te houden congres
van voorbereiding. Spreker deelde verder mede,
dat voor ontslagen gevangenen, waaronder vele
jeugdige, dit jaar ruim 7000 door het genoot
schap was uitgegeven, en vele bemoeiingen wa
ren geschieddat het genootschap o. a. den Mi
nister van Justitie zijne medewerking had ver
leend tot het geheel voor rekening daarvan in
het opvoedingsgesticht te Zetten opnemen van de
thans door Z. M. den Koning begenadigde Dirkje
Veldhuizen. Ten aanzien van het thans aanhan
gig wetsontwerp tot afschaffing der doodstraf
had het hoofdbestuur eenparig gemeend een lijde
lijke houding te moeten aannemen, omdat de re
geling dezer gewichtige zaak op zich zelve was
voorgesteld buiten eenig verband tot het straf
stelsel. Mocht het voorstel worden aangenomen,
dan hoopte het hoofdbestuur krachtige pogingen
aan te wenden om een uitbreiding van het stel
sel van afzonderlijke opsluiting in de strafwet te
doen opnemen. De vergadering keurde deze hou
ding van het hoofdbestuur goed. De heer Mr.
J. A. Jolles, uit 's-Gravenhage, honorair hoofdbe
stuurder, deelde intusschen mede, dat hij in een
heden iu het Weekblad van het Recht opgenomen
artikel krachtig had aangedrongen, om bij boven
gemeld wetsontwerp de bevoegdheid te geven om
de levenslange en langdurige tuchthuisstraffen, al
thans voor een zeker aantal jaren, in afzondering
te doen ondergaan. Ook vestigde spreker de aan
dacht op het in de Slaats-Courant van heden voor
komende bericht nopens een uitbreiding van het
cellulaire gevangenisstelsel in België, bij de wet
aangenomen.
Nadat de rekening en verantwoording op voor
stel van de tot onderzoek daarvan gecommitteerde
afgevaardigden van Zutfen en Woerden was goed
gekeurd, werd op voorstel van de afdeeling Woer
den de thans te Amsterdam woonachtige S5ja-
rige Dr. J. De Brauw, sinds 38 jaren lid en
voorzitter der Woerdensche afdeeling, wegens
zijne gewichtige aan het genootschap bewezen
diensten bij acclamatie tot eerelid daarvan be
noemd.
Ten slotte hadden langdurige discussiën plaats
over de zorg voor jeugdige ontslagenen. Eindelijk
besloot de vergadering, om, aangezien de wet
van haar genootschap reeds alles bevatte wat
hieromtrent verlangd werd, deze althans voor
het tegenwoordige te laten zooals zij was, doch
bij circulaire de afdeelingen uit te noodigen om,
behalve voor de benoeming van correspondenten
op zoovele plaatsen mogelijk, ook zorg te dragen
van de aanstelling van tot toezicht, vooral voor
jeugdige ontslagenen, bevoegde personen uit alle
klassen der maatschappij.
Naar men verneemt, zal de zooveel gerucht
makende zaak van Dr. F. S. Elders uit Haarlem,
beschuldigd van het afgeven van een valsch cer
tificaat, constateerende de krankzinnigheid van
een ingezeten uit die gemeente, op Dinsdag 24
Mei e. k., voor het Provinciaal Gerechtshof alhier
worden behandeld.
In de hedenavond gehouden vergadering der
kiesvereeniging Burgerplicht is, na eene belangrijke
inleiding van Mr. Van Nierop en na discussiën,
waaraan ook door de heeren Pijnappel, Heineken,
Domela Nieuwenhuis en Westerman werd deel
genomen, op voorstel van den voorzitter, met
