Amsterdam, 16 Maart. In tie gemeenteraadszit
ting van lieden is na eenige discussiën eene in
structie vastgesteld voor den nieuw-benoemden
haven- en dokmeester, en voor de onder-haven
en doknieesters. Bij die gelegenheid heeftdeheer
Mr. E. N. Rahusen den burgemeester geïnterpel
leerd over de onlangs door Z. M. den Koning ge
dane benoeming van den hoofdcommissaris van
politie alhier, tot waterschout, üe burgemeester
antwoordde, dat hij hoopte dat alles goed zou
gaan, maar dat het zou moeten blijken. De hoofd
commissaris had de betrekking vroeger en nu
tijdelijk gedurende senigeu tijd waargenomen en
geen bezwaar in de blijvende vervulling van
beide betrekkingen gezien. Op de vraag van den
heer Iloltzinan of burgemeester en wethouders
ook pogingen hadden aangewend bij de regee
ring om, na het bedanken van den heer Cramer,
den benoemden haven- en dokmeester tot water
schout te doen benoemen, antwoordde de burge
meester, dat hij van ontslag en benoeming ge
lijktijdig uit de Staats-Couraut had kennisgenomen
en, ofschoon hoofd van de politie in deze ge
meente, door den Minister van Justitie niet was
geraadpleegd over de benoeming van gemelden
hoofdcommissaris. De heeren Wildschut en A.
Van Bosse gaven over dit feit nadrukkelijk hun
leedwezen te kennen. Afgescheiden van de ove
rigens door hen erkende goede hoedanigheden
van den heer Mr. F. De Klopper in zijne quali-
teit van hoofdcommissaris, meenden zij dat hier
sprake was van de vervulling eener geheel an
dere betrekking.
's-Grayeniiage, 17 Maart. Aanstaanden Don
derdag, 24 dezer, zal door den voorzitter van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal, den heer
Dullert, aan de leden dier vergadering, in het
hotel Paulez een groot diner worden aangeboden,
waarop ook genoodigd zijn de ministers, de voor
zitter van de Eerste Kamer en de griffiers van
de beide Kamers.
De afdeelingen van de Tweede Kamer der
Staten-Generaal hebben heden onderzocht: het
amendement vau den heer Fokker, op het wets
ontwerp nopens de vreemde loterijen, en wijders
de wetsontwerpen: 1". tot herziening van onder
scheiden bepalingen der wet van 12 April 1850
enz., houdende regeling van het briefport en van
de aangelegenheden der brievenposterijen 2".
betrekkelijk de openbare middelen van vervoer.
Gisteren is door de Noord-Brabantsch-Duit-
sclie Spoorweg-Maatschappij, door tusschenkomst
van hare kassiers de heeren R. Mees en Zonen
te Rotterdam, ter voldoening aan art. 1 der
concessie-voorwaarden, bij den betaalmeester te
Rotterdam gestort de som van 150,000 als bij
drage voor defensie-werken. Onmiddellijk daarna
is door den heer W. H. Van Meukeren, als pre
sident dier Maatschappij, per telegraaf last gegeven
de werkzaamheden voor den bouw van den
spoorweg van Boxtel over Gennep en Goch naar
Wezel aan te vangen te Gennep, op Dinsdag a. s.
den 22 Maart 1870, des voormiddags te elf ureD.
Het is thans zeker, dat deze nieuwe spoor
wegverbinding in September 1872 voor het publiek
verkeer zal worden geopend.
De groote kerkeraad der Ned.-Port.-Israël.
gemeente alhier, heeft, in zijue zitting van eer
gisterenavond, .na langdurige beraadslagingen,
besloten 1°. met 8 stemmen tegen 1, om niet toe
te treden tot het reglement voor de Israëlitiesche
kerkgenootschappen, laatstelijk door de constitu-
eerende vergadering vastgestelden 2°. met 7
stemmen tegen 2, om wel toe te treden tot het
voorstel, namens het bestuur der Ned.-Port.-Israël.
gemeente te Amsterdam gedaan, tot het vormen
van een afzonderlijk Ned.-Port.-Israël. kerkge
nootschap. Ook het ontwerp-reglement daartoe
strekkende werd behandeld en behoudens enkele
wijzigingen met 7 tegen 2 stemmen aangenomen.
Het is thans aan de goedkeuring van den grooten
kerkeraad te Amsterdam onderworpen. Mocht
die goedkeurig weldra volgen, dan verwacht men,
dat de vestiging van dit afzonderlijk kerkgenoot
schap spoedig tot stand komen zal.
Rotterdam, 16 Maart. Een aantal handelaren
alhier hebben aan de Tweede Kamer een adres
opgezonden, waarin zij eerbiedig verzoeken, om
marktberichten, prijscouranten, circulaires en alle
stukken, die blijkbaar tot bevordering van het
handelsverkeer strekken, welken naam zij ook
dragen mogen hetzij die periodiek of niet
periodiek mochten uitkomen bij de wet met
dagbladen en nieuwspapieren gelijk te stellen.
Dordrecht, 17 Maart. De gemeenteraad heeft
f 1200 toegestaan ter bestrijding der onkosten
van volksfeesten, te geven bij gelegenheid vaD
de 24ste algemeene vergadering der Holl. Maat
schappij van Landbouw. Ook zijn 4 gouden me
dailles toegestaan voor de bij die gelegenheid te
houden algemeene tentoonstelling van landbouw
en veeteelt.
Gouda, 17 Maart. Zaterdag-avond werd een
werkman, op den weg onder Btoemendaal, door
5 man aangevallen en van zijn pas ontvangen
weekloon, f 6, beroofd. In den nacht tusschtn
Zondag en Maandag werd beproefd om in het
wachthuisje van den bediende van den commis
saris der aanlegplaats der stoom booten in te tre
ken; denkelijk meenden de dieven aan de deur
van de bewaarplaats der goederen te zijn. Zij
hebben gepoogd het slot te openen en dit daar
door wel onbruikbaar gemaakt, maar kondendat
toch niet openen. Het is te hopen dat onze waak
zame politie de bende boosdoeners spoedig zal
ontdekken, die sedert eenigen tijd de stad en den
omtrek onveilig maakt.
Godderak, 16 Maart. Het 6jarig dochtertje van
den heer P. S. H. alhier speelde eergisteren met
andere kinderen van haren leeftijd; zij kwam
op den inval om stukjes riet aan te steken en
die als brandende sigaren in den mond te hou
den. Ongelukkig vatte het japonnetje van voor
noemd kind vuur. Op het geschreeuw der overi
gen kwam men de kleine te hulp, maar het was
te laat: zij was zoo deerlijk gebrand dat zij na
12 uren lijdens den geest gaf.
Apeldoorn, 15 Maart. Z. M. de Koning is heden
morgen om halfnegen op het paleis 't Loo aan
gekomen.
Aan het vurig verlangen van den ijverigen en
bekwamen bloemist van Z. M. op 't Loo, om een
bloemenkast te hebben, is aanvankelijk voldaan.
Een gedeelte, lang 14 meter, breed 6 meter en
hoog 5 meter is voltooid. De geheele kast gereed
zijnde, zal men de planten uit alle oorden der
wereld kunnen hebben, omdat men de verschil
lende warmtegraden kan aanbrengen die de plan
ten behoeven.
Reeds zijn zaden uit Egypte, Japan en andere
landen ontvangen en nog is men zaden van andere
oorden wachtende. Eeu fraaie verzameling Nieuw-
Hollandsche planten is reeds aanwezig. Aan de
verfraaiing van het park wordt met kracht ge
werkt.
Elst, 14 Maart. Een honderdtal van de voor
naamste ingezetenen, hoofden van huisgezinnen
uit deze gemeente, hebben zich bij uitvoerig request
tot Z. M. den Koning gewend, om over de niet-
herbenoeming van den heer H. L. J. Romer als
Burgemeester te dezer plaatse vau hun leedgevoel
te doen blijken. ArnhCl.)
Nieuwaal, 13 Maart. De mazelen, die sedert
eenigen tijd in het naburige dorp Gameren heersch-
ten, bepaaldelijk onder de kinderen en nog al
enkele offers eischteD, terwijl zij zóo algemeen
voorkwamen, dat de openbare school er tijdelijk
om gesloten werd, beginnen zich thans onder
de jeugdige bevolking te dezer plaatse ook te ver-
toouen.
Middelburg, 15 Maart. Voor den handwerks
man ii hier tegenwoordig veel werkbehalve dat
men op onderscheidene plaatsen nieuwe wonin
gen ziet verrijzen, is er een algemeene geest om
panden, die vroeger in verval waren, te herstel
len en een fraaier uitzicht te geven; zoowel de
waarde der vaste panden als de huurprijzen zijn
in den laatsten tijd aanmerkelijk gestegen.
Enschedé, 15 Maart. Een vreeselijke kloppartij
had gepasseerden Zondag te Glauerbeek aan de
Pruisische grenzen plaats, waar twee partijen
tegenover elkander stonden, en niet slechts mes
sen, maar ook hooivorken en dergelijke als wa
penen dienden. Verscheidene personen zijn min
of meer ernstig gewond; een hunner kreeg aan
den hals zulk eene diepe en gevaarlijke wonde,
dat hij stellig dood gebloed zou zijn, zoo niet juist
toevallig daar ter plaatse geneeskundige hulp
aanwezig ware geweest.
Groningen, 14 Maart. Met het oog op de thans
in enkele steden van Rusland heerschende cho
lera, heeft de Vereenigiug ter Bevordering der
Volksgezondheid alhier gemeend bijtijds maatre
gelen te moeten nemen tot wering dier ziekte
in ons land. Dientengevolge is een commissie
benoemd, met den geneeskundigen inspecteur als
president, die aan de bevoegde autoriteiten de
maatregelen zal kenbaar maken, welke nuttig
of noodig zijn om dat doel te bereiken.
Breda, 14 Maart. Door de Maatschappij van
Landbouw, Tuinbouw en Veeteelt 1ste afdeeling
is besloten dit jaar tot aanmoediging eenige
zilveren medailles uit te loven aan de hoveniers,
die: a. de grootste vierkante oppervlakte beteelt
met aardbeziën; b. die de grootste hoeveelheid
kersen cultiveert; c. die de grootste oppervlakte
met kool bepoot; d. die zich het meest op aan
kweeking vau asperges toelegt; e. die zich het
meest met het vervroegen van groenten bezig
houdt; f. die zich bijzonder toelegt op het ver
duurzamen van groenten; g. die het meest ge
tracht heeft de bestaande groenteusoorten te ver
beteren of van elders ingevoerde nieuwe en goede
te kweeken.
HAAGSCHE KKUVELARIJJEN.
De thermometer wijst niet meer zoo laag als
voor eenige weken; het kwikzilver rijst, en wij
hebben reeds dagen gehad dat de zon met haar
gouden stralen koesterde.
Welk een harden winter hebben wij beleefd!
Sedert 1845 is het zoo bitter koud niet geweest.
Er waren dagen dat de trottoirs en wandelplaat
sen waren ontvolkt. Die het vermijden kon bleef
thuis achter den haard, en die op straat moest
voor beroepsbezigheden droeg zorg zich goed in
te bakeren, en toch hij die bij zoo of zooveel
graden onder nul nog roeping voor humor ge
voelde, kon op straat van komische oogen blikken
in legio getuige zijn.
Ongelukkig genoeg dat die buitengewonestrenge
koude niet alleen haar komische maar ook treu
rige zijde heeft. Onze bladen waren opgevuld
met de treurigste gevolgen er van. Dan las men
dat hier, dan dat daar iemand doodgevroren of ver
stijfd van de koude was gevonden. En die be
klagenswaardige personen dan, die in de uitoefe
ning van hun plicht den snijdenden noordoosten
wind trotseeren moeten die soldaten, politie-
en postbeambten, of spoorweg-conducteurs! En
toch zijn die nog mild bedeeld boven die groote
massa die honger en gebrek lijdt; ze zijn warm
gekleed, en hebben een goed onderkomen. Wie
zal echter dat lijden van die anderen beschrij
ven, de ellende die in groote steden, vooral
in tijdeD als deze, het hoofd kommervoller en
dreigender dan ooit opsteekt!
Maar als de lucht wat helder is en de koude
wat matiger, dan komen ook de genoegens van
dit jaargetijde opdageu: de wandelplaatsen zoo
als het Haagsche bosch en het kanaal worden
in de namiddaguren druk bezocht, en de rij paden
bieden een mengeling, vooral des Zondags, v-
rijke equipages en heeren te paard, terwijl
de toegevrozen vijvers of grachten een onafzij
bare massa van schaatsenrijders en schaatsenr.
sters op en neer zwaait. Het is een vroot
gezicht vol verscheidenheid en bevalligheid:
bonte en zwierige menigte op de spiegelglas
baan, die doodslaap van de natuur en die ks
van toiletten van de om de vijvers warreles
familiën.
Wordt het donker, ziju de lantaarns ontstok
gaat dan eens door de voornaamste wijken. D
schittert 't licht uit de statige woningeD, en
diner of soirée in vollen gang. Den Haag
in dit opzicht een andere stad geworden in
laatste tien jaren. De aristocratie wedijvert m
de diplomatie in glansrijke festijnen, en de luisi
die Z.Exc. de minister van buitenlandsche zak
de heer Roest van Limburg ten toon spreidt
in lange jaren zoo niet bijgewoond, leder^
Dinsdag zijn zijne salons het vereenigingspi,in p
van de keur der residentie. Ook de recepiijj
bij andere aanzieulijken zijn in vollen gaiij
worden meermalen met vorstelijke gasten vereent
Ten Hove is het dezen winter zeer stil. Hi
gewoon Januari-bal is nog door geen andt:
soirées gevolgd en het groot bal dat in Februt
meestal bij Z. K. H. Prins Frederik 500 a 6
genoodigden in de prachtige bovenzalen van Hl
paleis vereeuigt, is tot dusver ten gevolge vi
zeer betreurenswaardige familie-omstandighedi
uitgebleven. Daarin is ook de oorzaak gelege
dat ten Hove weinig omgaat en de vorstelijk
personen voor langen of korten tijd de resident
verlaten, iets dat 's winters zelden plaats vindt
waar
waar
vervi
met
Tw
muzi
doen,
dagei
reeds
een h
ontva
De
de hi
Go ui
schre
He
dien
linge
van
uw I
eene
en t
r
zij r
bisee
Er
ODlai
derla
argu
weri
Inmiddels zijn de voorlezingen en concerte:
in vollen gang, hoewel het geven van privaa
concerten binnen de residentie door degelijk
artisten in de laatste jaren steeds is afgenouie
en voor de bewoners onzer stad, niet-leden va
de Diligeiitia- of Toonkunst-concerten, zelden
genot van degelijke artisten te kunnen smakt
En
bezw
noru
je3 i
lesse
gens
klas;
wan
in h
meïs
kelij
om
eeni;
demi
ken
Is
eene
door
comi
ong:
W ij hoorden in Oefening kweekt kennis o. a. een ev!
degelijke als boeiende voordracht van Ds. K*.i,0l
vau Heyuingen, van -Deventer, over een oudei Hm
werp dat een kind van dezeu tijd is: de zittin;
van een congres, een congres van zaken, zooal
spreker zeide. De zaken warendeugden, eigen
schappen, kunsten en wetenschappen. De heeiei
vrijmoedigheid, ondervinding, welsprekendheid
logica en afwisseliug hadden de oproeping to'
bijwoning van dit internationaal congres vat
zaken gedaan. Spr. het achtereenvolgens afeLnd"e
trouwe bezoekers van congressen zooals pedan-|leet
terie, onpartijdigheid enz. op leveudige en afwi. op
seleude wijze aan de discussiën op dit congre; toek
deelnemen, waarbij vooral des sprekers fijn ge yoih
voel voor het geestige en comische in toespehn|jn z
gen op hedeudaagsche toestanden uitkwam. dat
Ook de heeren critiek, opvoeding, statistiekI stelt
nijverheid, ondervinding, mode, ontwikkelin. 0phc
deugd en nog anderen, liet spr. opmerking-;
mededeelen over hunne verhouding tot de met-
schen en de zonderlinge wijze, waarop deze sous
met heu omsprongen.
De redenaar sprak zeer gemakkelijk, en me; de
eeu meesterschap over het onderwerp, da'.f moe
in een vorm, uitstekend door stijl, gegoten, dei ring
diepe keunis van den zedeuieester verried. wor
lede
H
inrii
Ami
keui
resii
M
De opera te bezoeken behoort tot den
toon in de residentie, zoodot men zeker kan zijn
driemaal 's weeks behalve de maeceuassen eet
ieder te vinden, die eene gelegenheid tot uitspan-I de
ning of uitstalling zoekt. en c
De afwisseling is bijzonder rijk dit speeljaai in
De directeur is zijn boekje niet te buitengegaan zegt
hij heeft de aan het subsidie verbonden voor- SI
ingr
geheeten. De van het koper uitgaande kracht
noemt men -+- (positieve), die van het zink ko
mende (negatieve) electriciteit of stroom.
Deze stroom of spanning duurt voort, totdat de
zuren hunne kracht hebben verloren of de me
talen zijn verteerd. Wordt echter de verbindings
dra i losgemaakt, dan houdt die spanning (stroom)
plotseling op. Men ziet zoo, dat de stroom zich
eerst dan vertoont, wanneer de metaleD in het
poreuze potje door middel der zuren en buiten
om tevens in verbinding zijn.
Zulk eene inrichting noemt meD Daniëlls ele
ment; voegt men eenige dergelijke elementen
naast elkander, dan verkrijgt men eene batterij:
zij worden dan zoodanig verbonden, dat het zink
uit het éene glas verbonden wordt met het koper
van het volgende. Vermits in ieder element een
zink- en een koper-cylinder aanwezig is, moeten,
door het koper van het eene element met het
zink van het andere te verbinden, en daarmede
voortgaande tot het laatste element, aan de uit
einden zink en koper overblijven. Deze overblij
vende noemt men zink- en koperpool, en de draad,
die de polen om de batterij heen vereenigt, draagt
den naam van sluitipgsdraad.
Zijn op genoemde wijze de elementen veree-
uigd en de beide polen door den sluitingsdraad
yerbonden, dan noemt men de batterij gesloten,
evenals wij bij de behandeling van een element
hebben aangetoond. Men heeft dus eene soort
van keten gevormd, tot de schakels waarvan de
zuren en de metalen in de potten moeten mede
werken. Het denkbeeld van stroom gaat dus ge
paard met den gesloten verbindingsdraad of keten
der batterij.
VIII.
Behalve de batterij Daniëll, heeft men onder
scheidene andere stelsels, die voor de verschillende
doeleinden, waartoe zij moeten dienen, aanbeve
ling verdienen.
De groote waarde eener batterij hangt daarvan
af, of zij een constanten stroom levert, dat wil
zeggen een stroom, die bij het vorrneu 6terker
noch zwakker is dan eenige minuten later ge
makkelijkheid van behandeling, lange duurzaam
heid en geringe prijs zijn voorzeker groote aan
bevelingen.
De in onze dagen door den Franscliman Leclanché
bedachte constructie verdient in al die opzichten
genoemd te worden.
In een glas plaatst hij eeue staaf zinkhet
glas voor een gedeelte gevuld met salmiak, in
den handel ook onder dien Daam bekend; door
de bijvoeging van water lost dit salmiak zich op,
waardoor het water, terstond na op die zouten
gedaan te zijn, eeu bitterzouten smaak aan
neemt. In dat vocht nu plaatst men een zeer
poreuzen pot, gevuld met bruinsteen en lijn ge
stampte cokes: een koolcylinder wordt hierin
gezet, den bodem van den pot bereikende en
boven het mengsel uitstekende.
De zinkstaaf van het éene element wordt nu
door middel van een metalen draad of strook
met den koolcylinder van het andere verbonden
en zoo vervolgens, zoodat men een zink- en
een koolpoolrasp en -+- overhoudt, die men
evenals bij de batterij Daniëll en als bij alle
andere te gebruiken stelsels met de draden, waar
langs men den stroom denkt te geleiden, in zui
vere verbinding brengt.
Aangezien het moeilijk gaat, een metaal aan
den koolcylinder te verbinden, heeft men op dien
cylinder een looden muts of kop gezet, die lucht
dicht daarop wordt bevestigd, door een mengsel
van lak en reuzel daarop te leggen. In die muts
draait men eene schroef, waartusschen de draad
of strook kan verbonden worden.
Bij deze batterij heeft men alleen toe te zien,
dat er in het glas eenige kristallen salmiak lig
gen, ten eiude de oplossing in verzadigden toe
stand blijve, en dat het zink, waarvan de con-
sumtie hierbij betrekkelijk aanzienlijk is, niet
verteerd zij. Zijn éen vau die beide gevallen
ingetreden, dan houdt de batterij op stroom te
geven. Men werpe daarom van tijd tot tijd kris
tallen salmiak bij en vernieuwe zoo noodig del
zinkstaaljes.
Deze batterij heeft de eigenschap dat de glazen
bekers niet over de helft moeten gevuld zijn mei j
de salmiak-oplossing.
Zulk eene batterij op genoemde wijze behan
deld en van tijd tot tijd nagezien, kan minstens
twee jaren en waarschijnlijk langer, ook bij on
ophoudelijk dagelijksch gebruik, steeds een con
stanten stroom leveren. Het is daarom niet te
verwonderen, dat vanwege het rijk, zoodra die
goede eigenschappen bekend werden, pogingen
zijn in het werk gesteld, om ze op alle kantoren
van eenig belang te plaatsen en zoo de vroegere
batterij Daniëll te vervangen.
De heer W. Hoven te 's-Gravenhage is in ons
land de eenige depothouder van den heer Le
clanché. Eeu element, geheel gereed gemaakt,
kost f2.50, eene kleinere soort f'Z.
Wordt vervolgd.)
der
te ïk
gaft
betu
en 1
tal
13.
het
op
steil
liefd
fv
resii
vooi
hooi
ting
lege
met
leer
spre
vine
vine
brei
H
accr
scht
ond
