hoVeD, Mr. J. Kappeijne van de Coppello, E. H. Baron Rerigêrs van Warmenhuizen, Mr. W. Wint- gens, J. J. Van Kerkwijk, Mr. A. J. C. Maas Geesteranus, J. W. v. d. Schooren en Mr. A. De Pinto. De commissie verkoos vervolgens, met 14 van de 16 stemmen, den heer Mr. W. Wintgens tot voorzitter, die zich deze benoeming liet welge vallen. Zij besloot daarna de voorbereiding van het noodige op te dragen aan 5 gecommitteerden uit hun midden. Behalve den voorzitter werden daartoe benoemd de heerenMr. B. L. Rasch, Baron Du Tour van Bellinchave, Mr. A. J. C. Maas Geesteranus en H. VV. J. C. Swaan. De heeren E. N. De Charro en M. L. Hermans, daartoe aanvankelijk gekozen, verontschuldigden zich we géns hunne drukke beroepsbezigheden. 's-Gkavenhage, 12 Maart. De Koning vertrekt aanstaanden Maandag 14 dezer uit deze resi dentie naar het Loo. Z. M. zal waarschijnlijk veertien dagen aldaar verblijven. Men verneemt dat. Z. M. voornemens is na Paschen HD. ge-, woon jaarlijksch bezoek aan de hoofdstad te brengen. Voorts verneemt men, dat Z. M. voor nemens is in het begin van April op de schiet baan" bij Waalsdorp, den plaalselijken wedstrijd van de scherpschutters-vereeuigiug van 's-Gra- venhage. en later de opening vau den Rijn spoorweg van 's-Graveuhage naar Gouda, met HD. tegenwoordigheid te vereeren. De afdeeliug 's-Gravenhage en omstreken der Hollandsche Maatschappij van Landbouw zal, op 2, 3, 4 en 5 April 1870, in de Groote Ridderzaal op het Binnenhof alhier, eene tentoonstelling van planten, knol- en bolgewassen, bloembouquetten, tuinsie raden, tuingereedschappen, enz. Het inzenden van voorwerpen is voor iedereen, zoowel in als bui ten Nederland gevestigd, opengesteld. Het XXIVs" Ned. Landhuishoudkundig con gres zal dit jaar den 27, 23, 29 en S0'tsn Juni en 1 Juli 1370 te Arnhem plaats hebben. Bij ge legenheid van dat congres zal tevens in het vroe gere stationsgebouw der Ned. Rijn-Spoorweg- maatscbappij eene Internationale Tentoonstelling van landbouwwerktuigen plaats hebben, waarop het congres-bestuur de aandacht heeft gevestigd. Schiedam, 11 Maart. Gisterenavond vervulde het bericht van een ontzettend voorval ieder met de grootste meêwarigheid. De meester- en de on derknecht der branderij van den heer Pigeaud begaven zich na het sluiten der branderij nog eenmaal daarheen, om een zeer groot in den grond geplaatst vat, het bestevat genoemd, dat voor het bergen van den moutwijn bestemd is, schoon te maken. Men zegt, dat het vat in geruimen tijd niet gebruikt was. Echter was het nog zoo gevuld met verstikkende gassen, dat de beide ongeluk- kigen, die waarschijnlijk de gebruikelijke voor zorgen niet hadden genomen, er hun dood in vonden. Met veel moeite werden hunne lijken met baken uit de donkere diepte opgehaald, doch geen spoor van leven was meer aanwezig. Twee talrijke huisgezinnen zijn daardoor in diepen rouw gedompeld. Arnhem, 11 Maart. De commissie van enquête naar den stand der arbeidslooneu in deze gemeente, hield gisterenavond hare tweede vergadering in het lokaal Weerdjesstraat. Overeenkomstig het in de voorgaande vergadering bepaalde, deelde ieder der leden zijne gegevens omtrent die loonen mede. Uit die opgaveD blijkt, dat een timmer mans- en metselaarsknecht in den regel ontvangt 11 cents per uur, terwijl aan den werkgever 15 cents wordt in rekening gebracht. Een opperman ontvangt 8 cents per uur, terwijl voor hem 12 cents wordt gerekend. Een patroon verdient dus in den regel 4 cents per uur op het werk van zijnen knecht. Een verversbaas brengt 16 cents in rekening, zonder meer uit te betalen aan zijn knecht en verdient dus 5 cents op ieder uur, hetgeen hieraan moet worden toegeschreven, dat een verwer zijne voorname verdiensten moet vinden in de arbeidsloonen en veel minder ma teriaal behoeft. Een stukadoor brengt tot 20 cems per uur in rekening, omdat hij slechts een ge deelte van het jaar kan werken. Een smids knecht ontvangt 12 cents per uur, werkt des zomers en des winters geregeld 13 uren daags en heeft geen materiaal voor eigen rekening aan te schaf fen een bezwaar dat vooral voor timmermans- en metselaarsknechts van belang is. Een lood gieterspatroon brengt aan den werkgever in rekening 27 cents of 30 cents, aldus verdeeld: voor een knecht 15 cents, voor een opperman 12 cents en voor houtskool 3 cents. Een loodgieters knecht en een opperman ontvangen van hun patroon evenzeer 11 cents eu 8 cent per uur. De handwerkslieden, leden der commissie, leg den vervolgens over de opgaven van het minimum hunner levensbehoeften, die onderling vrij aan merkelijk verschilden. Er had eene langdurige discussie plaats over de vraag, hoe eene geregelde betaling der werk gevers te verkrijgen zou zijn. Drie der leden werden gecommitteerd om een afzonderlijk onderzoek in te stellen naar den toestand der fabriekarbeiders te dezer stede en de regelen omtrent hunne verdiensten. Voor- de derde bijeenkomst, die bepaald is op Donderdag 17 Maart, is de vraag aan de orde gesteld: „Is eene oogenblikkelijke loonsverhoo- ging mogelijk? Is zij weDSchelijk?" Arnhem, 12 Maart. Het Provinciaal Gerechts hof van Gelderland heeft Mr. E. Scheidius 6e- noemd tot deken der orde van advocaten te Arn hem, in de plaats van wijlen Mr. J. M. De Kempenaer. Nijmegen, 9 Maart. De Gemeenteraad heeft besloten de betrekkingen van inbrenger en in brengster in de Bank van Leening op te heffen. ëkakel, 9 Maart. In steeukolen worden soms vreemde voorwerpen aangetroffen. Maar niet alleen vreemde, ook kostbare dingen komen er nu en dan uit te voorschijn. Men heeft zelfs edele steeuen en edele metalen er uit opgedol ven. Van dit laatste had men dezer dagen hier wederom een voorbeeld. Iemand ontdekte in zijn steenkolen-voorraad een klein stukje, dat als 't ware met goudgele aders doortrokken was, en zoozeer zijne belangstelling wekte, dat hij er mee naar een goudsmid in de stad ging, die er hem f 1.75 voor uitbetaalde. Betrekkelijk is die som wel zeer geriug, doch vertegenwoordigt toch de waarde van bijna 3 hectoliters steenkolen; zoodat iemand, die 't geluk had slechts 6 a 8 zulke vondsten te doen, al lichtelijk gedurende een ganschen winter vrij stoken zou hebben. Vlissingkn, 9 Maart. De polderwerkers hebben gemeend, dat de dagbladen weder eens van hen moesten gewagen. Althans geloofden zij aanleiding te hebben om den aannemers hunne ontevredenheid te kennen te geven over de geringe daglooueD, en daar laatst genoemden nu van opinie waren daarin voor alsnog geene verandering te moeten brengen, hebben sommigen gedreigd den arbeid te staken, terwijl zij met geweld hunne collega's wilden dwingen, die niet met hen eenstemmig dachten. De heeren huzaren achtten het echter nu ge past ook een woordje mede te spreken, tegeu wier eloquentie de werklieden dan ook bleken niet bestand te zijD. De zaak is verder zonder ernstige gevolgen afgeloopen. Winschoten, 9 Maart. Als een bewijs dat de regeering onzer woouplaats aanzienlijke sommen veil heeft voor het ouderwijs, kan dienen dat onze gemeenteraad van zijn 745,900 jaarlijksche ontvangsten, 13,000 besteedt voor onderwijskos ten, en toch heeft hij thans opnieuw van zijne bijzondere belangstelling doen blijken, door met ingang van den 15d,)" dezer maand eene inrich ting voor meer uitgebreid lager onderwijs in 't leven te roepen, waarvan voor slechtsf3's jaars iedereen zal kunnen profiteereu en derhalve ook de mingegoede in staat zal zijn zijne kinderen iets degelijks te kunnen laten leeren. Gemengde Berichten. 1 Er is geen stad ter wereld waar de bevolking zooveel geschiktheid, voorliefde eu talent aan den da" legt voor den tuinbouw als de inwoners van Nothingliam. In eu om deze fabriekstad liggen wel meer dan 10,090 tuinen, waarin de prach tigste bloemen zoo smaakvol mogelijk gerang schikt zijn. De overdreven zorg, die deze stede lingen aan hunne tuinen besteden, mag uit liet volgende verhaaltje blijken, dat Reynolds Hole, in zijn jongst versclien werk Boeken over roien" aan een dame toeschrijft, die zich dik wijls te midden der minvermogende klasse van deze fabriekstad begeeft: Terwijl deze dame een gesprek aanknoopte met de vrouw van een handwerksman, op een van de koudste dagen vau een strengen wiuter, bemerkte zij, dat de slaapplaats van het echtpaar zeer stiefmoederlijk bedeeld was eu vroeg of zij onder geen dekens sliepen. „Ja mevrouw, maar wij hebben er slechts een," autwoorde de huismoeder, „maar" en hier bleef zij steken. „Nu ga voort", zeide de mevrouw, „is die deken ook buiten huis, staat zij soms in de bank van leeuing?" „Wel neen, mevrouw, mijn mau nam ze daar straks van het bed nam ze straks van hei bed." „Nu ga voort eu wauroui dat?" „Neemt uwé niet kwalijk, mevrouw, hij had haar noodig om de broeikast tegen het vriezend weder te beschutten; de bloemen hebben haar vóór ons noodig; want in bed zullen wij Diet bevriezen." Een bal van dikke heeren en dames te New-Vork. Onlangs had te New-York het eerste bal der „Fat Men's Association" pluals. Het werd druk be zocht en allen wareu zeer jolig. Men zal zich een denkbeeld kunnen vormen van de zwaarte der dansliefhebbers, bij de wetenschap dat een minimum van 220 pond gewicht de voorwaarde is om als lid van de Eat Men's Association te worden toegelaten. Meer dan 200 van die speelpopjes, die te zamen 600 centenaars wogen, waren aanwezig. De zwaarste onder hen woog de kleinigheid vau 390 ponddaarop volgde een van 354, van 327, 319 en 318 pond en zoo ver volgens tot het vereischle minimum. Ook de dames die de dikke heeren vergezelden, waren zeer zware vertegenwoordigsters vun het zwakkere geslacht, en de jeugd was door een zevenjarig knaapje vertegenwoordigd dat 80ü pond woog. De dansen en bewegingen van de dikke paren waren allerkoddigst, maar de eetlust, dien zij aan het souper aan den dag legden, was verbazing wekkend. Daarna ving het bal weder aan en duurde tot 4 uren in den nacht, tot groot ge noegen van de vette heeren eu dames. Men spreekt alweder van nieuwe hoedjes voor de dames, in den stijl van Lodewijk XV. Dit tooisel, waarover veel gesproken zal worden, be staat uit eene zwarte pruik, waarin tevens blonde haarvlechten zijn, die in krullen tot op de schou ders vallen en met linten opgebonden worden. Op die pruik staat een kleine driekante hoed. De pruik is iets of wat gepoeierd. Zooals men ziet, hoe langer hoe dwazer! In voorname kringen te Parijs spreekt men veel van eene partij domino, aangegaan tusschen den markies De C.en den hertog De H.wij begrijpen de buitengewone sensatie, door dit pro zaïsche spel teweeggebracht, daar de inzet 90,990 fr. bedraagt. Talrijke weddenschappen zijn reeds aangegaan, naar men wil ten bedrage van meer dan 300,000 fr. BUITENLAND. Frankrijk. Het driedaagsch debat over de Algerijnsche quaestle. Ofschoon de constitutie het VVetg. Lichaam niet de vrijheid laat, zich in de aangelegenheden van Algerië te mengen, heeft 't deze kolonie onderscheidene malen bewijs geleverd, dat het niet schroomde voor hare grieven en wenschen in de bres te spriDgen eu alzoo een lans te breken voor hare dierbaarste belangeD. Geen wonder dus dat de invloed vau de liberale beweging van den jongsten tijd zich ook te dezer zake zou doen ge voelen. De heer Lehon, die hierover eene in terpellatie tot de regeering richtte, kwam er rond voor uit: Als ik niet vroeger op deze discussie aangedrongen heb, zeide hij, was het omdat Al gerië door het winneu van tijd gebaat werd, want de liberale stroom over Frankrijk uitgego ten zal ook voor dezen schooneu bodem vrucht baar zijD. Algerië is het stelsel, dat van de willekeur van besluiten, ordonnantiën eu sénatus-consultes af hangt, moede. Nu is wel van regeeringswege in Juni van het vorige jaar een commissie benoemd om eene bijzondere grondwetgeving voor deze bezitting in het leven te roepen, maar het is juist daartegen dat zij zich verzet. Zij wil geen afzon derlijken regeeringsvorm, maar zich politiek ge heel in het moederland oplossen, op gelijken voet als Korsika, Savoye eu Nizza. De heer Lehon heeft die wenschen, op grond zijner ervaring, in het breede uiteengezeten daarbij een critiek geleverd van liet bestaande stelsel van bestuur en hetgeen voorbereid wordt. Ten sterkste keurde hij de onvastheid van bestuur af, die ten opzichte van Algerië steeds gevolgd werd en die oorzaak is dat reeds achttien a negentien séna- tus-cousultus, en even zoovele stelsels in toepas sing zijn gebracht, waardoor de bloei en welvaart verlamd werd. Dit vloeide voort uit de onbekend heid in Frankrijk met de toestanden van deze kolonie. Men stelt zich voor dat de Algerijnen niet rijp zijn voor de instellingen van het moe derland; de iuterpellaut weersprak dit. Tijdens zijn verblijf aldaar, had hij de middelpunten van de kolonisatie bezocht en overal een bevolking aangetroffen, die zeer veel gehechtheid voor den grond, en die een uitmuntenden indruk op hem gemaakt had. N u waren er ook stemmen opgegaan voor de geheele autonomie van Algerië, en alzoo in plaats afgevaardigden naar Frankrijk te zenden een eigen parlement te hebben. Dit koloniale stelsel inoge goede uitkomsten opleveren voor een kolonie, die op drie- of' vierduizend mijlen afstand van het moederland is gelegen, maar voor Algerië dat veertig uren van Frankrijk ligt, is dit ondenkbaar. Op het oogeublik stond men te genover drie stelsels: de algeheele politieke oplos sing iu Frankrijk; een zelfstandig bestuur, of een bijzonder bestuur te Parijs. De ineensmelting, hoewel uit een politiek oogpunt niet te versma den, faalf op administratief gebied. Om tot een wezenlijk gewenschte zaak te geraken, behoort, tot uadat een nauwe politieke band is daar- gesteld, eene lokale administratie ingesteld te wor den, ui. a. w. eene decentralisatie op uitgebreide schaal. Het stelsel om aan het Fransche ministerie de behartiging der belangen op te dragen, zou vicieus zijn, omdat meu zich in de bureaux van het departement geen weg zou weten te banen noch genoegzamen tijd zou hebben om de inge wikkelde quaestiën te doorgronden. Men moet vóór alles beginnen met een burgerlijk en ver antwoordelijk gouverneur-generaal: de vertegen woordiging van de kolonie in het Wetg. Lich. en dan kan het zijn nut hebben om in enkele streken het militaire element te bestendigen om de Arabieren in bedwaDg te houden. De interpellant wees er op alvorens te eindi gen, dat iedere kolonisatie onbestaanbaar is die niet op vrijheid berust. Het tegenwoordig stelsel staat de emigratie in den weg. Men moet een middel vinden om de Europeesche bevolking naar Algerië te trekken, eu er is geen ander dan het uit: den .weg ruimen van die zedelijke en adminis tratieve struikelblokken, die de immigratie be lemmeren. Men moet het vertrouwen op de st»jja teit der instellingen vestigen, welk stelsel n Qp^£ tot wet verheven zal wordeD. li vier Sla een blik op de geschiedenis van de me- jgn koloniën, eu gij zult tot de overtuiging ko jbfyjj dat slechts de vrijheid allen gelukkig en n<| jer he 'ig.vv, rend maakt, uitgezonderd die waar liet Holli sche stelsel wordt toegepast, dat van de inlan^jtut' slaven en voortbrengingskrachten ten bate nei,c de overheerschers maakt. en on De Minister van Oorlog verdiepte zich mei omt| de zaak zelf, maar gaf te kennen dat de st,, commissie eene hervorming voorbereid heelil hijnlijl uit twee afdeelingen bestaat: de eerste treft de constitituioneele beginselen en lost op in een sénatus-consulte een wetsontwerp. Het eerste is, na rijpelijk; de regeering ie zijn overwogen, aan het ooi ardi^d r gror agen. De tv achte natus-i istrijde van den Raad van State onderworpen weldra den Senaat worden aangeboden, dit goedgekeurd dan zal de RegeeriDg, geeo Ku1te ganieke wet ontwerpen, maar een aantal ge meene verordeningen, die aan de goedkeu:,rte£,et van het Wetgevend Lichaam zullen onderworp theoi worden. v0 Dit antwoord bevredigde geenszins, want t„ je(j doel van de interpellatie was juist om de ziten<je wijze van de Regeeriug te vernemen oveiret„. j eischen van de Algerijnsche bevolking. J,e <jaai wilde men dat de Regeering zich verklaiemnüj over het streven der bevolking, om voortaan ,egen lijk de Romeinen zeideu: „Egosum civis Ri ,eip3 dus," te kunnen zeggen: „Ik ben Fransch buint(joer ik geniet de voorrechten van den Franstp zeki burger." „Bht v Zoo vatte het ook de heer Jules Favre op,g eers zijne welsprekende redevoering aanving meijjderlii overlegging van een adres, voorzien van iikande handteekeningen vau bewoners der provii De ei Constautine, waarbij aangedrongen werd op e^jchaai wettige vertegenwoordiging eu een burger)ijk,en 6éi zag, en vervolgens te kennen gaf dat het antwc .an dei van den minister van oorlog hem niet voldaan I herpin; Zonder de liberale bedoelingen van het katnvan al te willen verdenken, had hij toch liever da.Vereen verwacht, die het bewijs zouden opleveren geven i ook voor Algerië paal en perk werd gesteld (De 1 het persoonlijk gezag en een begin gemaakt verlang het land meer door zich zelf te doen bt Staten, ren. Dit zou moeten bestaan in gemeente Na i provinciale besturen, de instelling van een slond t die den gouv.-generaal omgeeft (gelijk bij -het -Wt een Raad van Indië) en het recht om afgevamotie digden te kiezen, die de belangen van Al»ei!5 lede in 's lands vergaderzaal zouden voorstaau. Hen ti Tot zoover de kolonialequaestie, maar nu knoo;De Ki spr. daaraan een andere vast, die eigenlijk het<naast heele verdere debat beheerschte. Hij stond n.l.c De i meening voor, dat de belangen van Algerië zoo int „Hei verknocht aan Frankrijk waren, dat men eviringen min aan het eene als aan het andere de liaidie zij kon leggen zonder het Wetgevend Lichaam.van A hoord te hebben, en het dus onverautwooi. woord lijk zou zijn, deze zaak bij sénatus-cousulU gevlijk regelen. Maar ziedaar juist de groote moei. inland heid, want hier trad spr. in eeue beoordei! over ti van art. 27 der constitutie, dat aan den Sent Het grondwetgevende macht voor Algerië schenkil ls see Bpr. liet zich daarvan niet terughouden r'ng e viel dit artikel hevig aan. Hij kon zich t voorstellen, hoe aan dit artikel door het mimi jje rie nog kracht werd toegekend, daar het et van g treurige herinnering is aaD dit stelsel van lü L wi, waarmede de ministers voorgoed gebrofc ging hadden. De minister van oorlog had gezegd, i Rjjksr de regeering spoedig hare beslissing in een i eene i natus-consulte zou ontwikkelen en dat daarf zelfsta een aantal verordeningen zouden voortvloeit de to waardoor wij den geest van uitvoering dier M tot h palingen zouden kunueD beheerschen; maar ii ontwe kunnen ons niet verlagen, zeide spr., tot de r van „Scholiasten" van een gezag, dat niet den der natie uitdrukt. De wetten die wij maki moeten afdoende en diepingrijpend zijn, m«i wij mogen niet dulden dat een ander Lichai: (de Senaat) boven en behalve dat het in otf uiacht deelt, die nog zou beheerschen. Wie, vroeg spr., zal bouwen, plauten op-ofr. kapitalen over hebben voor een gewest oml hevig aan die eeuwigdurende sénatus-consul» die elkander opvolgen om bestaande toesh den omver te werpen? Er bestaan nu res achttien van die senaats-besluitende leve dige verwezenlijking van ollicieele regeerit loosheid. Hij besloot met de Regeering te verzoekt 1°. een zoo ingrijpend besluit als de vaststellcj voor van een sénatus-consulte niet te nemen, zonder ii wette inhoud eerst aan het oordeel van het Wetg.LichOT depai te hebben onderworpen, waaraan de Regeenl hoofc verantwoording schuldig isen 2'. was hij van ooi wooi deel dat de Regeering zonder aan iemand ietsindsj open Landt hande verzei takke onder gerief waar gevin zonde recht het t dige hof tt bevoe thans gunt weg te leggen, art. 27 der constitutie kon afscht feD. Met veel vreugde zou dit de Algerijnse!' bevolking vernemen en het beschouwen als 1< begin van een nieuw tijdperk, meer in overe^ stemming met het devies, dat in de banier alle beschaafde volken staat: het gemeen recti Daarom bracht hij de Regeering in herinDeriS het: Fortiter occupa portum. lijk terie hebt )voi ic, hebt F1 ieefi stam

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1870 | | pagina 2