waar van aardwerken sprake is, met het oog op
den gezondheidstoestand, op de inrichting der
huisvesting van arbeiders naar gelang der om
standigheden te letten, in dien zin, dat zoodanige
maatregelen verordend worden, als noodig te
achten zijn, om in de meest dringende behoefte
aan reinheid, luchtverversching, drinkwater, enz.
te voorzien. Onder die maatregelen zijn meer
bepaald gebracht:
1. de dagelij ksche reiniging, vanwege den
aannemer, van het terrein rondom de woningen
op een voldoenden afstand, en aftapping van
bedorven of stilstaande poelen;
2. de herhaalde levering door den aannemer
van zuiver ligstroo en drinkbaar water en het
plaatsen van een benoodigd aantal doelmatige
privaten
3. de inrichting der lichtramen, tevens tot
luchtverversching
4. het beschikbaar stellen van de noodige ge
neeskundige hulp en van medicijnen, waartoe
het veelal bij openbare werken in zwang zijnde
gebruik, dat van eiken arbeider iets wekelijks op
zijn loon wordt ingehouden, is gehandhaafd.
(Stoomp.)
De Minister van Binnenlandscbe Zaken maakt
bekend, dat de examens voor het verkrijgen van
akten van bekwaamheid tot het geven van schooi
en van huisonderwijs voor de eerste maal in het
loopende jaar zullen worden gehouden op Woens
dag 20 April a. s. en volgende dagen
dat zij, die een dezer examens wenschen af te
leggen, zich uiterlijk vóór den 6den bevorens be-
hooren aan te melden bij den schoolopziener van
het district, waarin zij wonen, of, van buitenslands
komende, voornemens zijn zich te vestigen, met
opgave van de akte die zij verlangen, en over
legging van een of meer getuigschriften van hun
goed zedelijk gedrag en van hunne geboorte-akte,
terwijl de dag en plaats van het examen hun door
den schoolopziener zullen worden bekendgemaakt.
In de laatste dagen der maand Februari zal,
overeenkomstig art. 8, sub n°. 2, van Zijner Ma-
jesteits besluit van 13 December I860 (Staatsblad
n°. 147), aan het Departement van Buitenlandsche
Zaken een examen gehouden worden ter vervul
ling van éene plaats als voorloopig onbezoldigd
attaché bij het Nederlandsche corps diplomatique.
Adspiranten voor gemeld examen worden uitge-
noodigd zich schriftelijk te melden aan den Minis
ter van Buitenlandsche Zaken, met opgave van
naam en woonplaats, en overlegging hunner
geboorte-akte.
Zr. Ms. raderstoomschip De Valk, onder bevel
van den kap.-luit. t./z. J. M. J. Kroef, is, volgens
een bij het Dep. van Marine ingekomen telegram,
den 2den dezer van Napels, via Messina, naar
Malta vertrokken. Aan boord was alles wel.
Zr. Ms. schroefstoomschip Het loo, onder bevel
van den kap.-luit. t./z. Jhr. D. Bowier, is in den
namiddag van den 3den dezer van de reede van
Hellevoetsluis naar zee vertrokken, ter opvolging
zijner bestemming naar de Kust van Guinea.
Z. M. heeft benoemd tot kantonr. te Kampen,
Mr. P. J. J. Linckers, thans kantonr. te Edam
lot waterschout te Amsterdam W. F. H. Cramer,
thans luit. ter zee 1* kl.
Z. M. heeft den offic. van adm. der 2de kl. E.
Canneman en den adelborst der lste kl. P. H.
Ter Meulen, dienende bij de zeemacht in O.I.,
op hun verzoek, eervol ontslag verleend.
Z. M. heeft benoemd tot notaris binnen het
arr. Leeuwarden, ter standplaats Metslawier,
gem. Oostdongeradeel, Mr. L. W. Van Kleffens,
cand.-not. en adv. te Oenkerk, alsmede plaats
vervangend kantonrechter in het kanton Bergum,
uit welke laatstgemelde betrekking hem eervol
ontslag is verleend.
's-Gravinhage, 3 Febr. Burgemeester en Wet
houders hebben, het voornemen de zeebadinrich
ting te Scheveningen toegankelijk te maken voor
handwerkslieden en minvermogenden, voor vijf
cents per bad. Daartoe wenschen zij een wagen,
voor tien personen, elk in een besloten ruimte,
waarin een kapstok, te doen vervaardigen, waar
over behoorlijk toezicht zal worden .gehouden.
Voor dien wagen zal eene uitgave van ƒ300 noo
dig zijn.
Het bestuur der 's-Gravenhaagsche Volks
gaarkeuken niet kunnende voldoen zeker een
verblijdend verschijnsel! aan al de aanvragen
naar spijzen, heeft besloten eene tweede inrich
ting te openen.
Daartoe heeft het »ich gewend tot den Gemeen
teraad, om een stal en koetshuis in de Vliersteeg
in huur te bekomen, ten einde dat gebouw be
hoorlijk in te richten. Dv. Z.-H.)
Leerdam, 31 Januari. In de laatstgehouden ver
gadering van den gemeenteraad, is aan den heer
W. A. Kluit eervol ontslag verleend als gemeente
ontvanger alhier, uithoofde zijner benoeming tot
rijks-ontvanger te Meppel, en is in zijne plaats
tot gemeenteontvanger alhier benoemd de heer
A. IJzerman.
Schoonoord, 1 Febr. Nu de algemeene aandacht
in den laatsten tijd meer dan wel vroeger op
het schoolverzuim gevestigd is, komen er soms
beschamende feiten aan het licht. Zoo blijkt
o. a. dat in deze omstreken nog kinderen van
onderwijs verstoken blijven, door de hooge school
gelden (ƒ4 per jaar.) Wel kende men als gewone
oorzaak de onverschilligheid der ouders of de
onmisbaarheid der kinderen bij den arbeid of te
huis, of de afgelegenheid der school enz. Erger
evenwel is het, wanneer het schoolgeld een slag
boom wordt, die de kinderen van school houdt.
En dit is hier werkelijk zoo, sedert verleden
jaar, met bedreiging van inkwartiering door een
soldaat, achterstallige schoolgelden geïnd werden
van arme veenwerkers, die, om te betalen, hun
geit of schaap verkpopen, een kerkboek, horloge
of oorijzer verpanden moesten. Het is wel treurig!
En niet alleen bij de minvermogenden vindt men
sporen van schoolverzuim wegens de kosten van
onderwijs, in naburige dorpen zijn zelfs voor
beelden van welgestelde landlieden, die hunne
kinderen thuis houden om het schoolgeld te be
sparen. (N. R. Ct.)
Utrecht, S Febr. Dezer dagen is een begin
gemaakt met het afbreken van de overblijfselen
van het kasteel Vredenburg, dat in de 16d,eeuw
ter plaatse van het oude Katharijne-klooster werd
gebouwd. Twee zware hoektorens waren van
den ouden bouw overgeblevendaarvan is de
eene geslecht, waartegen thans nog onder ande
ren de stallen van den heer De Groot staan; de
tweede is geheel ontmanteld, en toont belang
rijke gewelven en een deel der onderaardsche
doorgangen; die tweede toren blijft voorloopig
nog staan. Men heeft bij den afbraak een groote
gemetselde put gevonden, waarvan men nog
niet weet, waartoe die gediend heeft.
Zalt-Bommel, 29 Januari. Heden na den mid
dag verlustigde zich op de gracht, die langs een
gedeelte dezer stad loopt, eene menigte personen
met schaatsenrijden.
Op eene vreeselijke wijze zagen zij zich ech
ter in hun ijsvermaak gestoord. Een zevental jon
gelingen en meisjes, die en file reden, zakten
plotseling door het ijs en verdwenen in de diepte
Wel poogde men door alle krachtsinspanning
de in doodsgevaar verkeerenden te redden toch
moesten twee hunner het met den dood bekoo-
pen, daar een jongeling en een meisje als lijken
werden opgehaald.
Mochten deze twee slachtoffers toch wederom
tot waarschuwend voorbeeld strekken aan zoo-
velen, die, om aan hun lust tot ijsvermaak te
voldoen, hun leven op broos ijs zóo roekeloos op
't spel. zetten.
Wordt het gerucht dat hier loopt, doch, dat
wij hopen bezijden de waarheid te zullen zijn,
bevestigd, dan zijn er heden te Tricht vijf.per
sonen, die zich met schaatsenrijden vermaakten,
jammerlijk verdronken.
Deventer, i Febr. De commissie, aan welke
de last was opgedragen om met den Minister
van Oorlog nader te onderhandelen over de voor
waarden, waarop eene uitlegging van de ves
tingwerken om deze stad zou kunnen verkregen
worden, heeft in de raadszitting van gisteren, bij
monde van den heer L. Hulscher, wethouder
voor openbare werken, rapport uitgebracht van
een onderhoud, hetwelk de commissie den 19a«°
Januari 11. met den minister over deze zaak ge
had heeft. Ofschoon de minister aan zijne oor
spronkelijke eischen van 200,000, door de ge
meente in de kosten van het aanleggen van nieuwe
verdedigingsmiddelen te dragen, bleef vasthouden,
heeft hij toch eenige wijzigingen in zijne voor
stellen gebracht, hierop nederkomende: dat de
thans bestaande vestingwerken, uitgezonderd,Bas
tion N°. 3 en het hoornwerk buiten de Bergpoort,
alle aan de gemeente kunnen worden overgege
ven. Deze zou daarover de vrije beschikking er
langen, zonder daarbij verplicht te worden de
daarop staande werken binnen een te bepalen
tijdsverloop te moeten sloopen. Ook het kruit
magazijn zou uit het bewoonde naar een meer
verwijderd gedeelte van de vesting kunnen wor
den overgebracht. Het rapport is naar de
afdeelingen verzonden.
Frbderiksoord, 31 Jan. De bevolking van de
koloniën der Maatschappij van Weldadigheid,
Frederikioord, Wilhelmina'soord en Willemsoord,
bestond op 1 Jan. jl. uit 1088 m. en 953 vr., te
zamen 2041 personen, verdeeld in 322 huisgezin
nen. Daaronder zijn begrepen 68 m. en 44 vr.,
te zamen 112 bestedeliDgen, op contract met
gemeente- en armbesturen, weeshuizen, corpora-
tiën en particuliere personen geplaatst. De bevol
king bestaat, naar hare godsdienstige gezindheid,
uit 1472 Hervormden, 504 Roomsch-Katholieken,
25 Israëlieten, 22 Doopsgezinden, 14 Evang. Lu-
therschen, 3 Hersteld Lutherschen en 1 Remon-
strantsc'ne. Het getal geboorten bedroeg in 1869
37, dat der sterfgevallen 26.
KOLONIËN.
Bij den terugblik, dien de courant van de ko
lonie Curafao aan het afgeloopen jaar wijdt,
worden in herinnering gebracht de ziekten en
andere rampen, die Curapao en onderhoorige
eilanden getroffen hebben. Het gebrek aan
goed drinkwater, ten gevolge van langdurige
droogte, heeft ongetwijfeld een nadeeligen invloed
op de gezondheid der bevolking uitgeoefend. Door
bedoeld gemis van water is de oogst van de maïs
en alle andere voortbrengselen van den landbouw
in het regenseizoen van 186869 geheel mislukt
en was er groot gebrek aan voeder en drinkwa
ter voor het vee. Veel vee is dan ook bezweken,
ja op enkele plantages is het geheel uitgestorven.
Eerst omstreeks het midden des jaars kreeg men
in het Oosten en midden des eilands regen; in
de Westdivisie is die tot November uitgebleven.
Het regenseizoen van 186970 is gelukkig gun
stiger dan het vorige. Men heeft van Saba en
elders inaïs tot zaad moeten ontbieden, daar het
vorige geheel verloren is. Bij aanhouden van den
regen zal men een voordeeligen oogst van boonen
en andere rankvruchten kunnen verwachten;
van de maïs zeer weinig. Plantzaad van boonen
heeft men van de overkust en zelfs van St.-Do-
mingo bekomen.
Door de lang aangehouden droogte was daar
entegen de zoutoogst zeer gunstig en door een
redelijk goeden afzet heeft men op eenige plan
tages het werkvolk kunnen bezighouden melt ft
lichten en afleveren van zout.
De eilanden Bonaire en vooral ook Aruba
den in de driejaren 1867r69 door dezelfde ri
pen als Curapao getroffen.
De liefdadigheid van de ingezetenen blonk
die tegenspoeden weder op het «choonst
zoowel door liefdegiften als door werkverscl
De prijs der voornaamste levensbehoeften
door de mislukking van den oogst, langen
zeer hoog; gelukkig is de maïsoogst in
tweede helft des jaars, in Venezuela en Niet
Grenada, zeer voordeelig geweestj zoodat de
vensmiddelen op dit eiland reeds veel mat^
van prijs geworden zijn.
Op de scheepstimmerwerven was weinig
drijvigheid. Op 1 Januari 1870 is het getal vs
tuigen, alhier te huis .behoorende, 69„ zijnd,
meer dan in 't jaar te voren.
De vooruitzichten zijn thans vrij gunstiger.,,
in 't begin des vorigen jaars. Het landbouwbed
en de veefokkerij doen zich vooral onder be.
omstandigheden voor. Mogen die gunstige y/J
uitzichten zich verwezenlijken en deze, om 1
ligging zoo belangrijke kolonie tot nieuwen bi
komen 1
BUITENLAND.
aan
veel
hui!
bev<
oorc
dat
neer
hui;
naa
ring
39,7
war
D
'den
doe
krij
bije
lam
lam
G
En;
van
Coc
sch
dag
zijr
,DoJ
hee
Spaiye.
Uit de officieele opgaven omtrent de
verkiezingen voor de Cortes blijkt, dat 751,
kiezers aan de stemming hebben deelgenote lan
Deze brachten 519,000 stemmen uit in mot de
chaal-democratischen zin; 140,000 op republii' -kit
nen en 89,000 op Carlisten. De republikeins -dei
zei
en
vei
B r
scb
sto
der
het
I 1
i
onl
Ea,
sto
vei
bir
de
hel
doi
gei
en
ge
minderheid is met zes leden versterkt. De r
kieziDgen gingen gepaard met ongeregeldhei
waarbij bloed stroomde. Te San-Roque vielen
republikeinen, woedend dat zij het onder?
delfden, met messen aan op hen, die hun e
didaat hadden bestreden. In verschillende wijl
der stad werden er straatgevechten gelere
waarbij ook overheidspersonen werden gekwt
In het geheel zijn er twee personen gedood
zes gekwetst. De militaire macht heeft, in pil
van vuur te geven, door een charge met de
jonet de menigte uiteengedreven. In het ets
geval zou het aantal dooden veel grooter
weest zijn.
Ook te Valencia zijn twaalf personen gekw
en zeven gedood.
Ungeland.
In het Mansion House te Londen is onlangs s
groote meeting gehouden onder praesidium vau,
lord-mayor, tot bespreking van de emigratiequi
tie. De genomen besluiten waren in den zin i,
noodzakelijkheid van geldelijke tusschenkpr
der regeering tot bevordering van landverhu.iz::
De lord-mayor deed opmerken, hoe door de n
beterde middelen van vervoer landverhuic
naar de koloniën in waarheid slechts een
plaatsing van werkvolk naar een ander detv
het rijk mocht heeten. Sir George Greyt
innerde, hoe de vreeselijke uitbreiding der arme
in Engeland dateerde van het ophouden dert
zending van landverhuizers op kosten der regeer
van het moederland en van de koloniëD. Z
men, zeide deze spreker, dat wij groot gepi-
zijn, en geen nieuwe uitbreiding der kolo.ii
behoeven, dan antvvoord ik, dat ophoudeD i
te groeien hetzelfde is als achteruit te gaaD
Het parlementslid Morley wilde niet yerge
dat ook in Engeland millioenen akkers onbebom
zijn; doch op de verbetering der wetten opt
grondeigendom, ten gevolge waarvan het bests
der uitgebreide parken en weeldebosschen
mogelijk zal worden, kon men niet wachten
wonen, zeide hij, in Londen familiën, die ge:
vader op zoon aan de armen zijn, enjaaropj
kn
wi
niets te zeggen. Hoe het met mij is, weet ik zelf
nog niet recht. Geheel de uwe. Frisingen."
Mijn brief verzond ik toch, in spijt van zijn
verzoek, maar kreeg daarop geen letter ant
woord, dat ik mij dan ook, na de ontvangst zij
ner kennisgeving, niet had voorgesteld. Even
min scheen hij nota te nemen van mijn
communicatie van de geboorte van ons kind.
Acht dagen later evenwel trad hij geheel onver
wacht mijn kamer binnen. Hoe dikwerf ik mij
ook reeds had verwonderd over het snelle ver
ouderen en vervallen van sommige menschen,
zóo als bij hem had ik het nog nooit gezien. Geen
grijze haren had hij gekregen, maar overigens
was hij in zijn geheele uiterlijk, in al zijn be
wegingen een oud man geworden. Zijn aange
zicht was vol rimpels, zijn geheele gestalte ge
bogen en vermagerd.
„Zeg mij Diets, zeg mij niets!" riep hij zoo als
ik met uitgestoken hand hem tegemoet kwam.
En terwijl hij mijn hand aanvatte en drukte,
vervolgde hij„in zulk een vroolijk huis en bij
zulke gelukkige menscheD moet men van geen
treurige dingen spreken 1 Kom, laat ons wat
gaan zitten. Ik heb al lang roudgeloopen, en ben
moe. Vertel me eens, hoe gaat het met je beste
vrouwtje en met den stamhouder?"
Dit moest ik hem eerst zeggen, maar toen liet
ik mij niet meer weerhouden, naar het gebeurde
te vragen, en drong er op aan, alle bijzonder
heden te vernemen, hoe ongenegen hij ook scheen
tot de mededeeling er van. Eindelijk moest hij
wel toegeven. „Verwacht niet veel merkwaar
digs," zeide hij eindelijk, met een somberen glim
lach: „het is heel kort en eenvoudigl" en toen
vertelde hij mij ook zoo kort mogelijk dat die
oude tante niet had gerust voor Agnes, die in
haar beur eenige nog levende bloedverwant zag,
schoon zij tot nog toe nooit met elkaar in aan
raking waren geweest, eindelijk besloot de reis
te doen, zonder geleide van haar man, wiens
tegenwoordigheid te Frisingen dringend vereischt
werd, en bijkans tegen zijn wil, daar hem het
offer aan de oude tante veel te groot scheen,
en hij zijn vrouw ongaarne miste. Intusschen kreeg
hij de meest geruststellende tijding van de reis
en de aankomst; de oude tante was zeer zwak
en ternauwernood nog bij machte, om hare nicht,
naar wie zij zoo sterk verlangd had, toe te spre
ken. Acht dagen later schreef Agnes, dat de oude
vrouw overleden was; daar het beheer der haar
toegevallen nalatenschap in goede handen was,
zou zij slechts nog tot na de begrafenis blijven.
Die treurige dagen hadden haar sterk aange
daan, schreef zij, en zij verlangde weer naar
rust. De vrees, dat zij reeds afgereisd zou zijn,
deed hem het reeds gevormde plan haar te gaan
halen weder opgeven. Binnen acht dagen zou zij
toch zeker wel terug zijn. In stede van zijn
vrouw, kwam echter op dien tijd een brief van
hare kamenier, die haar alleen vergezeld had,
meldende, dat haar mevrouw, na een ongesteld
heid van slechts drie dagen, aan een ontsteking
in de ingewanden, overleden was. ToeD Frisin
gen op het slot aankwam, vond hij nog slechts
de gesloten kist. Haar aangedicht zag hij niet
meerwant, na de mededeeling van den dokter,
dat de ontbinding zich zoo spoedig had geopen
baard, kon hij niet besluiten, haar de volschoone,
die hij, gedurende haar leveD, wel in het ver
borgen, maar toch zoo vurig had liefgehad, in
zulk een toestand terug te zien.
Want, dat hij zijn vrouw, aan wier zijde hij,
zich zeiven getrouw blijvende, oogenschijnlyk zoo
koud als ijs, een gedeelte van zijn leven had
doorgebracht, waarachtig liefhad, dat bleek mij
thans, nadat het ijs eenmaal gebroken was, op
de meest overtuigende wijze, en de uitbarsting
van zijn, aan wanhoop grenzend zieleleed, was,
hoe spoedig hij zich zeiven ook weder meester
was, hartverscheurend.
„Gij ziet, dat ik gelijk had, toen ik u verzocht,
mij niets te zeggen," .besloot hij. „De stemmen
in mijn binnenste zijn voller en luider dan de
uwe en houden mij mijn zware schuld ge
voor oogen. Had zij geweten, hoe.ikj haar in
hart beminde, en nog bemin, zij zou me nt
verlaten hebben."
Na dien tijd zonderde hij zich nog meer
leefde nog eenzamer dan voorheen, en all:
gaf hij ook den omgang met ons geheel e;
op. Bij de enkele gelegenheden, die ons ver
met hem samen brachten, vonden wij hein
kens norscher, stekeliger en bitterder dan
en ongeduldiger tegenover alles, wat hem
oogen blik in zijn rustelooze werkzaamheid wij
hield of belemmerde. VaD Agnes sprak hij r®
zelfs haar naam kwam niet over zijn lip1
En zoo verstreek het eene jaar na het ander
Wordt vervolgt
1
dr
la
ee
an
de
ve
ca
trc
tit
Li
i te]
ki.
- mi
ni
de
da
Dat het gebruik van de nieuwe bspftinW!
voor maten en gewichten niet igder even
kelijk valt, bewees de nota, dje dezer ,dageD
dame van hqar vleeschhouwer ontvipg.
had voor haar uitgetrokkengeleverd in (je (W
Januari 1870, te zamen 64 hectoliters vleescl)
