Di 21 Januari. N°. 3051, Vrijdag i 876. I, El II SC II DAGBLAD aar PRIJS DEZER COURANT. Voor Leiden per 3 maanden Franco per post Afzonderlijke Nommers 3.00. 3.85. 0.05. Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering vau Zon- en Feestdagen, uitgegeven. PRIJS DER ADVERTKNTIKN. Voor iederen regelj 0.15. Grootere let irer naar de plaatsruimte die zij beslaan. Lelden, 20 Januari. Terwijl tegenwoordig de Franscheen Engelsche VOO: bladen den ouden strijd weder hervatten tusschen a' vrijen handel en beschermende rechten, en in den l' Senaat zoowel als in het Wetgevend Lichaam J'j l van Frankrijk vele tegenstanders van het vrij- sn zinnige handelstractaat tusschen Frankrijken En- j], geland zijn opgetreden, maken de Engelsche bladen J melding van eene rede, uitgesproken door den heer Forster, die deel uitmaakt van het ministe rie, waarin eene belangrijke erkentenis voorkomt op dit punt. Het is een waarheid, waarvan de vijanden van het vrijhandelstelsel niet willen weten; haar door een lid der Engelsche regeering te hooren bevestigen heeft daarom vooral waarde, omdat met de erkenning er van, tevens een ge weldige slag aan Engelands trots wordt gebracht. Sprekende over de onderwijswet, die het minis terie spoedig hoopt in te dienen zeide de heer Forster: „Wij hebben voor de wereld onze supre matie in den handel te bewijzenin alle deelen der wereld vinden wij concurrentie, en nu zullen wij op het gebied van industrie overvleugeld wor den, wanneer onze arbeidende klasse door de betere opleiding van andere volken, op den ach tergrond wordt gedrongen. Thans is dit het geval, en daarom is het van groot gewicht hierin te voorzien." Terwijl nu door alle protectionisten nu eens dit en dan eens dat argument wordt aangevoerd, om te betoogen dat voor bepaalde takken van industrie vrije concurrentie met den vreemde niet bestaanbaar is, wordt hier de achteruitgang van Engelands industrie, zonder omwegen, door een van Engelands ministers, aan het Engelsche volk zelf geweten. Maar wat nog meer is, en het is hier vooral waarop wij willen wijzen: hij zoekt de schuld vooral bij de arbeidende klassen, bij hun gemis aan een goede opleiding. Het is geenszins voor de eerste maal dat dit wordt beweerd; maar hier een van Engelands grooten, uit eigen ondervinding en ten spijte van zijn nationaal eergevoel, deze woorden te hooren uitspreken: „Laten wij de arbeidende klassen heter onderwijs geven, en wij behoeven de concurrentie niet meer te vreezen," dat mag zeker wel eene krachtige bevestiging dezer waarheid genoemd worden. Ook bij den twijfel, die van alle kanten oprijst, over hetgeen in de tegenwoordige maatschappij te doen staat, bij de zucht om de sociale quaes- tiën op te lossen door wetten of reglementen, kan deze waarheid niet genoeg herhaald worden - de meerdere of mindere voorspoed van een volk staat in direct verband met de meer of min goede opleiding van allen. Engeland dat langen tijd de eerste was op in dustrieel gebied wordt thans in verschillende takken door anderen landen overschaduwd. An deren zijn vooruitgegaan en thans moet een En- gelsch minister verklaren, dat aan Engeland zelf de schuld hiervan ligt, omdat het niet genoeg ge daan heeft voor de arbeidende klassen. Welk een gewichtige les ligt daarin niet, ook voor onsEen belangrijke vooruitgang heeft hier in de laatste 10 jaren plaats gehad, maar hoevelen zien dit niet met leede oogen? Hoevelen zijn er niet buiten- ii. y-' clendien die nog van alle onderwijs versloken zijn En toch de ontwikkeling van de arbeidende klasse staat in direct verband tot den bloei van han del en nijverheid, tot den voorspoed der maat schappij. Niet in de sterkte van het leger, niet in de voortreffelijkheid der wapenen ligt de kracht van een volk en hoe langer zoo meer zal dit een waarheid worden maar in de meerdere ontwikkeling van allen en vooral van den wer kenden stand I 181 Portcj he b. J 2.29; /it isterj a. pt: rsbuty fl. 0 rt, 6;'< ld. lag te 1;' i iet Kvf Op 1 Januari 11. bedroeg het aantal offfcieren van het Indische leger, welke gedurende het jaar 1869 met pensioen den dienst hebben verlaten, als volgt; 1 Generaal-majoor. Van de militaire administratie: 1 onderinteD- dant, 1 2de luitenant-kwartiermeester, 1 militair ambtenaar 1ste klasse, 3 idem 2de klasse en 3 idem 3de klasse. Van den geneeskundigen dienst: 2 dirigeerende officieren van gezondheid 1ste klasse, idem 2de klasse, 1 officier van gezondheid 1ste klasse, 1 idem 2de klasse. Van de infanterie: 1 kolonel, 3 luitenant-kolo nels, 4 majoors, 15 kapiteins, 2 1ste luitenants en 2 2de luitenants. Van de cavalerie: 1 luitenant-kolonel, 1 rit meester en 1 2de luitenant. Van de artillerie: 2 luitenant-kolonels, 3 ma joors, 1 2de luitenant en 1 magazijnmeester 3de klasse. Van de genie: 1 ambtenaar 2de klasse. Door de hoofdcommissie voor de oprichting van een monument te Heiligerlee wordt, onder dankbetuiging, medegedeeld dat, sedert de laatste opgave, weder bij haar is ingekomen aan ver schillende bijdragen de som van f 4-17 01'. Zij roept tevens de verdere medewerking en onder steuning van belangstellende Nederlanders in, ter verkrijging van ongeveer f S000, welke ter voltooiing van het monument, waarvan de groep alvast in bewerking is, nog zullen noodig zijn. Men verneemt dat uit de onlangs opgemaakte nominatie voor predikant hij de Evangelisch- Lutliersclie gemeente ie 's-Hage Ds. C. L. W. West- hoff te Utrecht, voor de nominatie bedankt heeft, en dat de groote kerkeraad in zijne vergadering van gisterenavond die plaats op de nominatie heeft aangevuld met Ds. A. M. L. Rumke te Leiden. Te Zutfen is eene afdeeling van het School verbond geconstitueerd. Nadat in de vergadering dit besluit genomen was, verliet de heer Van Ronkel, tot de orthodoxe richting behoorende, die het voorstel gedaan had om eene zelfstandige vereeniging op te richten en zich niet aan te sluiten bij het Verbond, met eenige anderen de vergadering. In het Handelsblad leest men De voorstelling van gisterenavond, in den Circus Carré, onderscheidde zich behalve door de ver scheidenheid van het programma, nog door een nummer huiten het programma, dat wel de vermel ding waardig is. Een der paarden, dat van den zadel was bereden, weigerde gehoorzaamheid toen het ongezadeld zou worden gebruikt, en draafde in de arena rond, zonder dat het gelukte het te stuiten. Daar vloog uit de stallen de heer Krembser toe, sprong op het paard terwijl het in volle vaart was en wist het spoedig tot staan te brengen. Dat de heer Krembser, de bekende onverschrok ken rijder, door de toeschouwers met herhaalde toejuichingen werd begroet, behoeven wij wel niet te zeggen. In het Alg. Dagblad komt een onderteekend in gezonden stuk voor, waarin rekening en verant woording wordt geëischt van de commissie, die zich belast heeft met de ontvangst en adminis tratie der gelden, bijgedragen tot ondersteuning van uit Nederland afkomstige en derwaarts terug gekeerde pauselijke zouaven. De som aan die commissie toevertrouwd, beloopt, volgens genoemd artikel, f 40,000. Naar wij vernemen, zegt de Held. en Nieuwed. Cl., zal de vice-admiraal O. A. Uhlenbeck in zijne betrekking van directeur en komuiandant der Marine te Nieuwediep worden vervangen door den kapitein ter zee J. Van der Meersch, thans in die betrekking te Hellevoetsluis; laatstgenoemde zal als zoodanig worden opgevolgd door den kap. ter zee F. L. Geerling, thans equipagemeester te Nieuwediep. Tot havenmeester aldaar, in de plaats van den heer Van Woelderen, zal, naar men meldt, worden benoemd de kapitein-luit. ter zee A. A. 's Graeuwentot inspecteur van het loodswezen aldaar zal worden benoemd de luit. ter zee 1ste kl. Jhr. H. O. Wichers. Z. M. heeft den luitenant-kolonel Mr. B. J. Muller, eervol ontslageo kommandant der dienst doende schutterij te Haarlem, onder dankbetui ging voor de door hem, in zijne vorige betrekking van kommandant der dienstdoende schutterij te Haarlem, bewezen goede diensten, op zijn verzoek, vergunning verleend tot het dragen van de hem door de officieren dier schutterij aangeboden sabel. Z. M. heeft aan Mr. J. De Wal, hoogleeraar te Leiden, op zijn verzoek, eervol ontslag verleend als lid der commissie voor het afnemen van diplo matieke examens, onder dankbetuiging voor de in die betrekking door hem aan den lande be wezen diensten, en zijn benoemd in die commissie tot leden: Mr. S. Vissering, hoogleeraar te Leiden, en Mr. T. M. C. Asser, hoogleeraar te Amsterdam. Leidschkndam, 19 Jan. Gisterennamiddag had alhier een schielijk sterfgeval plaats. De persoon van J. S., een man van ruim SU jaren, viel op een oogen blik dood, juist toen hij bij een ander in huis was, ten einde eene boodschap te verrichten. Genoemde persoon had gezond zijne woning ver laten. Amsterdam, 19 Jan. Gisteren is hier, na een langdurige ziekte, overleden onze stad- en land genoot de heer A. Berlijn, die in zijn vaderland zoowel als ver daar buiten een verdienden roem heeft verworven als zeer gelukkig beoefenaar der toonkunst, als onvermoeid en hoogst verdienstelijk componist. Zijn dood is een groot verlies voor de muzikale wereld, en dit zal inzonderheid diep en smartelijk gevoeld worden in de vele kringen dezer stad, in de muziekgezelschappen en zang- vereenigiugen, die in hem een ijverigen, belang stellenden aanvoerder en bevorderaar bezaten. Ook voor het onderwijs in de zangkunst, aan de jeugd en aan volwassenen, arbeidde de overledene met raad en daad, en van zijne bemoeiingen op dit terrein mocht hij de schoonste vruchten oog sten. (Hanibl.) 's-Gravenhage, 20 Jan. De heeren generaal Van Swieten, I. D. Fransen van de Putte en Canter Visscher hebben zich bereid verklaard om giften voor het Lion-fonds te ontvangen. Bij besluit van 15 dezer is door den minister van binnenlandsche zaken goedkeuring verleend op de aanbesteding der groote spoorwegbrug over de Maas te Rotterdam, zoodat ook dit kolossale werk, aangenomen door de heeren Kooy en Ver- waayen, voor de Ned. industrie behouden is. Donderdag 27 dezer, zal de afdeeling's-Gra venhage van het Schoolverbond weder vergaderen 1°. tot benoeming van het 's-Gravenhaagsche af- deelingsbestuur en 2". tot benoeming van afge vaardigden voor de algemeene vergadering van het Schoolverbond. Bij verschillende boekhandelaren te dezer stede is een adres aan den Koning ter teekening nedergelegd, door den heer M. Eyssell ontworpen, en reeds van vele handteekeningen voorzien, hou dende verzoek, dat de Gevangenpoort worde weggeruimd. In dit adres wordt betoogd, dat het belang van 's-Gravenhage de wegruiming van dat gebouw vordert. Terecht wordt in dat adres gewezen op de toenemende drukke passage van rijtuigen door die poort, welke nog moet toene men nu, volgens plaatselijke verordening, de weg van het spoorwegstation naar Scheveningen voor rijtuigen uitsluitend over het Buitenhof leidt. Ook bij de steeds toenemende bevolking van 's-Gravenhage is vermeerdering van passage te verwachten. In het behoud der Gevangenpoort is dus een zeer aanmerkelijk ongerief voor de Hagenaars en voor 's Gravenhages talrijke be zoekers gelegen. Het voornemen beslaat, om, ter wijl nu de breedte ter noordelijke opening van de Gevangenpoort slechts 3.80 meter bedraagt, bij wegbreking van de Gevangenpoort, eene straat aan te leggen ter breedte aan haar zuidelijk einde van 9.50 meter en aan haar noordelijk einde van 9 meter. Scheveningen, 20 Jan. Ter herinnering aan den geboortedag van wijlen Hare Majesteit de Koningin moeder der Nederlanden werden gis teren onder een aanzienlijk getal belioeftigen te Scheveningen, behalve de klee^lingstukken, op de door de zorg van Hoogstdezelve gestichte Hand- werkschool gedurende dezen winter vervaardigd, ook voedingsmiddelen en brandstoffen in ruime mate uitgedeeld. Dordrecht, 18 Jan. Bij den gemeenteraad al hier is ingekomen een adres van den secretaris der gemeente, den heer Mr. P. Van den Bran- deler waarbij deze zijn ontslag verzoekt uit ge mélde betrekking, tegen 1 April a. s. Amersfoort, 18 Jan. In de hedennamiddag gehouden zitting van den gemeenteraad is, op voorstel van den voorzitter, besloten aan Burg. en Weth. op te dragen de bouwplannen te doen gereed maken voor eene hoogere burgerschool met 5jarigen cursus, ten einde deze plannen bevo rens tot de aanbesteding over te gaan, aan de goedkeuring van den minister van binnenl. zaken te onderwerpen. Arnhem, 19 Jan. Terwijl een daad van prins Pierre Napoleon Bonaparte een oogenblik gedreigd heelt een revolutie in Frankrijk te doen uitbre ken, stond gisteren voor de kamer der correctio- neele appèllen van het Hof van Gelderland een man terecht, wiens zaak, hoewel in hare gevol gen minder ernstig, en niet bestemd, om zooveel gerucht te maken als die van den Franschen prins, toch door den verdediger van den appèl- lant, Mr. Van Gelein Vitringa, werd vergeleken met die, welke binnenkort het Fransche Hoog gerechtshof zal bezig houden. Een boerenjongen uit Nunspeet, die wegens zijne liefdesbetrekking tot een meisje uit Hulshorst (ongeveer 1 uur van eerstgenoemde plaats gelegen) den naijver der Hulshorster jongelingschap had opgewekt, werd, bij gelegenheid van een bezoek aan zijne geliefde, op verregaande wijze lastig gevallen door eenige jaloersche Hulshorsters, en werd eindelijk, toen hij zich wilde verwijderen, met messen bedreigd, zoodat hij, om zich te verdedigen, zijn tabaks doos als wapen gebruikte, en daarmede aan een zijner tegenstanders een verwonding toebracht. Deswege stond hij in de vorige maand voor de rechtbank te Arnhem terecht, welke oordeelde, dat hier van de zijde des verwonden provocatie had plaats gehad, en daarom een niet strenge straf op den beklaagde meenende te moeten toe passen, hem tot een gevangenisstraf van 3 maan den veroordeelde. De veroordeelde kwam van dit vonnis in appèl, en gisteren stond hij dus voor het gerechtshof alhier terecht. De adv -gen. meende, dat hier geen provocatie had plaats gehad, maar was toch van oordeel, dat de feiten, die de daad van den appèllant hadden uitgelokt, diens schuld aanmerkelijk verlichten; zoodat ZEd.G.A. con cludeerde, dat de straf zou verminderd worden tot een gevangenisstraf van 1 maand. Mr. Vi tringa, als verdediger optredende, was het met den adv.-gen. eens, dat hier geen provocatie had plaats gehad, maar meende, dat de daad van den appèllant, door wettige zelfverdediging, geboden was geworden, zoodat zij noch misdaad, noch wanbedrijf, noch overtreding opleverde. Hij con cludeerde dus tot ontslag van rechtsvervolging van zijn cliënt. Na re- en dupliek deed het Hof uitspraak, en hoewel het in dezen noch provocatie van de zijde des verwonden, noch wettige zelf verdediging van den kant des appèllants aaunam, zag het Hof toch in de omstandigheden, die tot dit misdrijf aanleiding hadden gegeven, zooveel verzachtends, dat het de opgelegde straf vermin derde tot eene geldboete van f 15. Sedert eenigen tijd wordt alhier gearbeid aan eene omwerking van den legger der wegen en voet paden dezer gemeente. Naar aanleiding daarvan schijnt een niet van belang ontbloot geschil te zul len rijzen tusschen de Ned Rijnspoorw.-maatsch. en deze gemeente, in welk geschil, voornamelijk loopende over het onderhoud der toegangswegen naar het gemeenschappelijk station, ook de Staat betrokken is. Met belangstelling wordt de uitslag tegemoet gezien, vooral daar reeds vroeger deze gemeente het recht werd ontkend tot het brengen van sommige wegen op den gemeentelegger, welke geheel of ten deele bij den Rijnspoorweg in be heer zijn. Nijmegen, 18 Jan. Door de directie der Noord- Brabantsch-Duitsche Spoorweg-Maatsch. is aan de besturen der betrokken gemeenten medegedeeld, dat besloten is, met den bouw van den spoorweg van Boxtel over Gennep en Goch naar Wesel dezer dagen te beginnen, vermits de onteigening reeds ver genoeg gevorderd is en de definitieve plannen voor de tweede sectie door dén minister van binnenlandsche zaken zijn goedgekeurd. In dezelfde vergadering, waariu het bovenstaande is vastgesteld, is in beginsel aangenomen om ook uitvoering te geven aan de bereids aan den heer Van Meu keren verleende voorloopige concessie voor het gedeelte Gennep-Mook-Iieumen-Mal- den-Nijmegen, onder den hoofd-ingenieur Van Hooff, belast met het opmaken der definitieve plannen voor dezen zijtak, overeenkomstig de voorschriften der voorloopige concessie. 's-Hertogenbosch, 18 Jan. De sergeanten F. G.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1870 | | pagina 1