Militair Departement. Ontslagen: Op verzoek,
eervol, de apoth. 2de kl. D. Nuijsinkop verzoek,
eervol, de inl. 1ste luit., komm. van het det. prad-
joerits te Magelang, raden mas Wongso Taroeno.
Benoemd: Tot adj. bij den mil. komm. der
Z.- en O.-afd. van Borneo, de 1ste luit. van het
garn.-bat. in dat gewest D. C. A. Westerberg;
met bep. dat hij als zoodanig bij zijn wapen zal
worden gevoerd a la suite.
Goedgekeurd: Dat door den komm. van
het leger en chef van het dep. van oorlog zijn
geplaatst bij het groot mil. hosp. te Weltevreden,
de apoth. 3de kl. F. A. C. Valkenhof en W. Pon
tier; bij het groot milit. hospit, te Soerabaya, de
apoth. 3de kl. F. T. Schroder en G. C. De Groot.
Bij de infanterie: bij het 10de bat,, de 2de luit,
W. J. N. Bosboombij het garn. bat. van Suma
tra's Westk., de kapit. C. G. II. F. Van Schendel;
bij het subst. kader te Batavia, de kapit. der inf.
C. J. Knoote; dat zijn gesteld: op non-act., de
lste luit. A. S. H. Booms, van het lode bat. inf.,
te rekenen van de maand Juni 1869, en de 2de
luits. J. W. Evers en W. O. Van der Sluis Veer,
respect, van het 9de en 6de bat.; dat zijn over
geplaatst: bij de infanterie, bij het 3de bat,, de
kapit. J. B. Mack, van het 13de bat. bij het 5de
bat., de lste luit. C. Deijkerhoff, van de garniz.
komp. der Lamp. districtenbij het Sste bat., de
kapit. H. Van Heyningen, van het garniz.-bat,
van Palembangbij het 11de batde 2de luit.
F. A. F. E. E. V. Werdmuller von Ellg, van de
garn.-komp. der Lamp. distr.; bij het 16de bat,,
de lste luit. J. H. A. IJssel de Schepper, van
het garn.-bat. van Sumatra's Westkust, bij het
garn.-bat, van Sumatra's Westkust; de 2de luit.
W. P. Stutterheim, van het 16de bat.; bij dat van
Banka, de lste luit. T. Munder, van het 12de
bat., bij dat der Z.- en O.-afd. van Borneo, de 2de
luit. P. G. Bode, van het 14de bat.; bij de artil
lerie, bij het personeel, de lste luit. W. W. C.
Suringar, van het mat.; bij het materieel, de lste
luit. L. K. Chevallerau, van het personeel.
Marine Departement. Benoemd: Tot baaszeil
maker bij het marine-établissement te Onrust,
de eervol ontslagen eerste zeilmaker bij de kon.
Nederl. marine H. Pieterse, thans met de waar
neming dier betrekking belast; tot machinist op
den stoombaggermolen bij het marine-établiss. te
Soerabaya H. Bastiaansen, thans met de waar
neming dier betrekking belast.
Aangekomen en vertrokken Personen.
Van Rotterdam per Ned. schip Catharina Maria,
gezagvoerder Van Amerongen. De heer J. W.
Kroesen, Echtg. en 2 kinderen.
Van Rotterdam per Ned. schip Dordrecht III,
gezagvoerder Rotgans. De heeren Degeman en
fam., De Jong en fam., Van de Kade en Echtg.
Goernat en fam., Everaars en fam., met 1 inl.
vrouwel. bed., Knaap en fam., met inl. vrouwel.
bed., en Van Zadelhof!".
Van Rotterdam per Ned. schip Neptunus, gezag
voerder Lodewijks. De heer O. F. Hansen en fam.
Naar Singapore per stoomschip Capitole, gezag
voerder Revin. De heeren Koch, Echtg. en 3 kin
deren, Tauber en Echt., Overbeek, Veenendaal,
Fleurij, Meeng, Trouerbach en Le Congé.
BUITENLAND.
Spanj e.
De autoriteiten van Puerlo-Rico hebben eene
rechtsvervolging ingesteld tegen verscheidene per
sonen, die beschuldigd worden vrij metselaars te zijn.
Men heeft hen in hechtenis genomen. Het treu
rigste van de zaak is, dat een van de beschul
digden zich zeiven van 't leven heeft beroofd,
terwijl zijn aanklager krankzinnig is geworden.
Duitscliland.
De kroonprins van Pruisen is den 2S,t«» Octo
ber over Rhodus naar Jeruzalem vertrokken.
Te Glogau werden vóór eenige dagen de be
woners verschrikt door een zwaren knal, die on
middellijk door een dichten kruitdamp werd ge
volgd, terwijl het in enkele straten balken en
houtsplinters regende, waardoor schade aan een
aantal daken werd toegebracht. Bij onderzoek
bleek, dat de mineurs tot oefening eene rij pa
lissaden in de lucht hadden laten vliegen, zonder
dat de kommandant het noodig had geacht de
stadsregeering van het plan te verwittigen, en
haar in staat te stellen de burgerij te waar
schuwen
Te Munchen is voor eenige dagen het besluit
opgevat en verwezenlijkt, om eene plaatselijke
schoolcommissie te vormen, uitsluitend bestaande
uit leeken. Deze maatregel vindt in vele oorden
des lands algemeenen bijval; het gevolg daarvan
is, dat men ook elders in gelijken zin werkzaam is.
In de vorige zitting van den Landdag is het
besluit genomen om het metrieke stelsel van ma
ten en gewichten in Beieren in te voeren en het
gebruik daarvan verplichtend te stellen op 1°.
Januari 1871, met vergunning om daarmede reeds
een aanvang te maken op 1°. Januari 1870. De
bevolking is in het algemeen met dezen maatre
gel zeer ingenomen en zal krachtig medewerken,
om het beoogde doel nog vóór het vastgestelde
tijdstip te bereiken. Voor een paar dagen is in
de hoofdstad te Munchen eene zeer druk bezochte
meeting gehouden door groot- en kleinhandelaren,
inet het doel om door onderlinge bespreking het
plan der règeering spoediger in te voeren. Aide
aanwezigen hebbeu op zich genomen het nieuwe
stelsel van maten en gewichten reeds op 1°. Mei
e. k. te gebruiken. Men twijfelt niet, of dit voor
beeld zal allerwege navolging vinden.
Oofcleni'rj n o Monarchie.
De opstand in Dalmatië.
I.
't Is waarlijk of de regeering van het rijk der
Habsburgen immer op bezwaren moet stuiten,
zelfs waar zij de meest wettige hervormingen
wil invoeren, en voor geen land is de vraag, wat
zijne toekomst zal zijn, moeilijker te beantwoor
den dan voor Oostenrijk. Een gereede oorzaak
daarvoor is te vinden in de heterogene deelen,
waaruit het land bestaat; maar het toegeven aan
den wensch der Hongaren, de hooge eischen die
de Czechen stellen, en nu wederom de opstand
in Dalmatië doen waarlijk er aan wanhopen of
Oostenrijk wel ooit als een goed geheel zal ver
rijzen uit den treurigen toestand, waaruit het
nu onlangs zoo krachtig werd tot ontwaken ge
bracht. Dikwijls heeft men het Von Beust tot
verwijt gemaakt, dat in zijne staatkunde geen
stelsel was te onderkennen, maar wie zal 't wa
gen den raad te geven, dat een vast stelsel moet
gevolgd worden en welk dat stelsel zijn zal?
Vroeger was een der groote grieven tegen de
Habsburgen, dat ze nimmer iets leerden, thans,
nu ze door harde slagen van het noodlot hebben
geleerd en datgene, zij het dan laat, wenschen in
toepassing te brengen, waarvan ze elders de zegen
rijke gevolgen waarnemen, stuiten die goede bedoe
lingen af op den onwil der volkeren, die ze onder
hunnen scepter vereenigen. Maar, men moet het er
kennen, de overgang is te plotseling, niet in éen
dag wordt een volk, dat eeuwenlang het juk
der verdrukking torschte, rijp voor de vrijheden,
die het constitutioneel gezag biedt, want, als aan
elk genot, zijn ook aan dien gewenschten regee-
ringsvorm lasten verbonden, en daaraan, dat die
onontwikkelde, onvoorbereidde volken éérst de
lasten ondervinden alvorens de voordeelen te
kennen, daaraau heeft de opstand in Dalmatië
zijn ontstaan te danken.
De vijf bochten, die even zoovele havens vor
men, en onder den naam van Bocche di Cattaro
bekend staan, zijn aan Oostenrijk gekomen als
erfenis van Venetië, waartoe die streken behoor
den. Oostenrijk liet de Bocchezen in het volledig
bezit van alle voorrechten en vrijheden die ze
onder Venetiaansch bestuur hadden genoten; vrij
heid van belasting, van krijgsdienst, zoo te land
als ter zee, enz, De band, die de Bocchezen dus
aan Oostenrijk bond was zeer zwak en in den
laatsten tijd deed zich oogenschijnlijk geene ge
legenheid voor, om hen aan het bestaan van dien
band te herinneren.
Waren de betrekkingen met Oostenrijk niet
zeer nauw, die met hunne stamgenooten in de
Herzegowina en Cernagora werden door de be
woners des te levendiger onderhouden evenals
het denkbeeld van hunne verwantschap met de
groote slavenfamilie van buiten af krachtig
gevoed werd. Bij een aldus bewerkt volk,
vooral door russische agenten, kon het wel niet
anders of een nieuwe regeling van den toestand,
eene regeling door de wetten van recht en bil
lijkheid voorgeschreven, moest een slecht onthaal
vinden.
Fi'anki'i) k.
De Fransche bladen blijven voortgaan beschou
wingen te leveren over den toestand in Frank
rijk en zoeken de motieven, waardoor de regee
ring zich genoopt gevoelde de verkiezingen voor
de vacatures spoediger uit te schrijven dan men
verwachtte.
Het motief, dat de Siècle er voor vindt, is het
eigenbelang van het ministerie.
Twee zijner leden toch, de HH. Bourbeau en
Le Roux, moesten, toen ze hunne portefeuille
aanvaardden, hun mandaat als afgevaardigde neer
leggen, omdat de wet toen nog niet het vereeni
gen van die twee ambten door éen persoon had
toegestaan. Ten gevolge van het senaatsbesluit
van 6 September jl. kunnen de ministers leden
van den Senaat en van het Wetg. Lichaam zijn;
men hoopt dus, volgens de Siècle, dat het man
daat der heeren Le Roux en Bourbeau zal her
nieuwd worden, zoodat ze in het Wetg. Lichaam
niet alleen als ministers maar ook als leden kunnen
verschijnen, iets wat aan het prestige van het
kabinet zeker niet nadeelig kan zijn.
Het verbod van den heer Piétri tegen de op
voering van het nieuwe stuk van Jules Claretie
Raymond Lindez" op het theater des Menus Plaisirs,
heeft tot vrij wat schandaal aanleiding gegeven.
Men ziet uit dit feit weder, hoe de beide censuren,
die van het Ministerie van Schoone Kunsten en
die van de Politie, wedijveren om ten koste der
schrijvers hun ijver aan den dag te leggen. De minis-
terieele censuur had het stuk, behoudens eenige
wijzigingen, goedgekeurd de politie wachtte tot de
gebruikelijke repetitiën afgeloopen waren, en
verbiedt nu plotseling de opvoering. Men sprak
er van, dat de heer Camille Doucet, directeur
van de theaters, zijn ontslag bij den Keizer heeft
ingediend. Dit gerucht wordt tegengesproken;
wel heeft de heer Doucet bij den maarschalk Vail-
lant geprotesteerd tegen het misbruik van gezag
van de zijde des heeren Piétri. Tevens is de heer
Gaspari, directeur van de Menus Plaisirs, Zaterdag
naar Compiègne vertrokken, om daar zijne zaak
te bepleiten
Belgfië.
Kort na de Fransche Februari-omwenteling, en
wel in Maart 1848, werd, gelijk men zich her
inneren zal, door eenige Franschen en Belgen
een komplot tot aanhechting van België en Frank
rijk gesmeed, 't welk echter bij de eerste poging
tot uitvoering daarvan (te. Risquons-Tout, aan de
Fransch-Belgische grenzen) totaal schipbreuk leed.
De hoofdaanlegger dezer roekelooze onderne
ming, de Gentsche advocaat Spilthorn, werd des
wege ter dood veroordeeld, maar die straf werd
door koning Leopold I in eene twintigjarige op
sluiting in de citadel van Hoei en vervolgens, op
verlangen van den veroordeelde, in eene verban
ning voor een gelijk tijdsverloop naar Amerika
veranderd. Die termijn is nu reeds langer dan
een jaar verstreken, en naar men meldt, heeft
de heer Spilthorn aan zijne vrienden in België
doen weten, dat hij in de maand November daar
te lande zal terugkomen.
TELEGRAMMEN.
Madrid, 1 November. Het aantal voorstanders
van den hertog van Genua vermeerdert. Men
gelooft dat op hern in de Cortes meer dan 180
stemmen zullen worden uitgebracht.
Wegens de tusschenkomst van Prim en Serrano
gelooft men, dat de overeenstemming tusschen de
Unionisten en radicalen zal worden bewaard.
Men verwacht dat indien de hertog van Genua
tot koning wordt geproclameerd, Serrano tot zijne
meerderjarigheid aan het bestuur zal blijven.
Washington, 1 November. De openbare schuld
is gedurende de maand October verminderd met
7% millioen.
De minister van financiën heeft aangekondigd
dat met de gebruikelijke aankoopen van bonds
en verkoop van goud gedurende de maand No
vember zal worden voortgegaan.
Frankfort, 1 November. Gisterenavond en
hedenochtend zijn hier en te Darmstadt, Wies-
baden, Mainz en in de omstreken hevige schok
ken van aardbeving waargenomen.
Londen, 1 November. Een Engelsch kapitein
geeft allergunstigste berichten omtrent het Suez-
kanaal. Het minimum der diepte was 20 voet.
Marktberichten,
Rotterdam, 1 November. Tarwe 20 ets., N.
Rogge 25 ets., W.-Gerst 10 ets. lager. Bruine Boo-
nen 50 ets. hooger. Koolzaad 20 ets. lager.
Meekrap. Weinig aangeboden en meestal iets
hooger gehouden.
De handel bleef beperkt tot kleine partijtjes,
die tot vorige prijzen verhandeld werden.
PROVINCIALE STATEN.
ZUID-HOLLAND.
Zitting van 2 November 1869.
In deze zitting heeft de Voorzitter o. a. medege
deeld: dat de heer Mr. P. F. Hubrecht zijn ontslag
heeft genomen als lid der Staten en dat door Gede
puteerde Staten ter vervanging van dien heer, die in
1871 vo'or het hoofdkiesdistrict Rotterdam moest af
treden, eene nieuwe verkiezing is uitgeschreven, op
16 November 1S6Ö.
De voorzitter benoemt daarna eene commissie tot
het onderzoek der geloofsbrieven van het nieuw be
noemde lid, voor het district Brielle, in plaats van
Dr. Rombach, die zijn ontslag heeft genomen, welke
in orde bevonden worden, waarna de heer G. F.
Lette, na het afleggen der gevorderde eeden, zitting
genomen heeft.
Vervolgens wordt aan de vergadering mededeeling
gedaan van de verschillende sedert de vorige zomer
vergadering ingekomen koninklijke besluiten en mi-
nisterieele missiven.
Daarna is overgegaan tot de samenstelling der af-
deelingen.
I. Aan de orde zijn gesteld de navolgende onder
werpen
1°. Missive van Ged. Staten ter vaststelling aan
biedende een ontwerp-besluit tot aanvulling der pro
vinciale begrooting voor 1869, met een post wegens
vergoeding eener som aan het rijk.
2°. Rapport van de commissie rot onderzoek van
het voorstel van Ged. Staten betreflende de verhoo
ging van het subsidie uit de provinciale fondsert, in
de kosten van afdamming der Kous en doorgraving
der ltuigeplaat voor Delfsbaven en de tegen de
uitvoering der werken ingekomen adressen; en
3°. Rapporten van de gemeenschappelijke commis
sie uit de Prov. Staten van Zuid- en Noord-Holland,
betrekkelijk de opheffing der ambachten in Rijnland.
II. In handen van commission zijn gesteld
1°. Missive van Ged. Staten ten geleide van twee
nota's betreflende de aanvragen van de gemeenten
a. Katwijk, om tegemoetkoming te erlangen in de
kosten van het aanbouwen van een nieuw school-
locaal aan de in 1868 nieuwgebouwde hoofdschool te
Katwijk aan Zee; en b. Nootdorp, om tegemoetko
ming in de gewone kosten van het lager onderwijs
2°. idem, ten geleide van ontwerpen van
a. een bijzonder reglement voor den polder Seg-
broek (gemeente Loosduinen);
b. wijziging van het bijzonder reglement voor den
polder Oudendijk, (gem. Woubrngge);
c. wijziging der bijzondere reglementen voor de
polders Langeland en den Hoek en Schuwagt (gem.
Lekkerkerk); van wijziging van het bijzonder regle
ment voor de polders Vianen, Ëloemendaal en Gan-
zenkamp, de Brezen, Antena en Bolgerijen (gem.
Vianen)
d. wijziging der bijzondere reglementen voor den
Essegansdorp- en Blaarderschen polder, de gecombi
neerde polders in Capelle aan den IJsel, den polder
Rubroek en den polder Kralingen;
3°. idem, houdende voorstel van eene nieuwe rege
ling van de diensten van het personeel aan de Mal-
legatsluis en de brug bij het Rabat te Gouda;
4°. idem, bevattende het voorstel tot heffing bij
gaardeering, met ingang van 1 Januari 1870, van de
doorvaartrechten en bruggegelden aan de Gouwesluizen
onder Alphen en tot benoeming van het daartoe ge
vorderd wordende personeel van beambten;
5°. idem, ten geleide van een voorstel tot wijziging
van de provinciale verordening ter verzekering van
den goeden toestand der Gouwekaden;
6°. idem, ten geleide van een voorstel tot het geven
van meerdere openbaarheid aan het verhandelde in
de zittingen der Staten;
7°. idem, t«n geleide van een ontwerp tot wijziging
van het reglement op de wegen en voetpaden in de
prov. Zuid-Holland;
8°. idem, met hun praeadvies aanbiedende, een adres
van het bestuur der droogmakerij te Middelburg (ge
meente Reeuwijk), om subsidie in de kosten van het
maken van vaste machines in de beide molens, tot
verdere droogmaking van den polder;
9°. idem, ten geleide van een door hen en hunne
ambtgenooten in Noord-Holland voorloopig vastge
steld ontwerp-reglement van bestuur voor het hoog
heemraadschap van Amstelland.
Eindelijk deed de voorzitter eene mededeeling om
trent den stand der zaak betrekkelijk de haven te
Middelharnis.
De eerstvolgende vergadering is bepaald op Don
derdag 4 dezer, te 11 uren 's morgens.
LAATSTE BERICHTEN.
Leidex, 2 November. Gisterenavond waren de
onderwijzers en onderwijzeressen dezer gemeente
in de Stads-Gehoorzaal vereenigd, om den heer
J. P. Lancel van hunne deelneming bij zijn 25-
jarig jubilé te doen blijken.
Hier werd de jubilarus op hartelijke wijze
ontvangen en achtereenvolgens toegesproken, door
den heer Van Dijk namens het onderwijzend
personeel, door den heer Stoffels namens het
dagelijksch bestuur dezer gemeente, door den heer
schoolopziener en door den heer Bierens de Haan,
namens de schoolcommissie, terwijl hem van den
heer inspecteur van het lager onderwijs in Zuid-
Holland een hartelijk schrijven gewerd. Gulle
vroolijkheid heerschte er in de zaal zoolang de
feestviering duurde, die nu en dan werd opge
luisterd en afgewisseld door het uitvoeren van
toepasselijke zangstukken, door de leden der oud.-
zangvereeniging Euterpe. Menig warme toast werd
uitgebracht; maar niemand zal het eenvoudig,
maar treffend woord vergeten, waarmede een der
aanwezigen, een oud-leerling, den jubilaris als
zijn vriend en raadsman in alle omstandigheden
dankte.
Onder de vele stoffelijke blijken van belang
stelling, den jubilaris vereerd, moet voornamelijk
dat genoemd worden, hetgeen hij van het da
gelijksch bestuur dezer stad ontving: een prach
tig gouden zakuurwerk; een vereerend blijk van
de warme ingenomenheid met het onderwijs, van
het bestuur dezer stad.
's-Graveniiage, 2 November. De Tweede Kamer
der Staten-Generaal heeft hedenmiddag te kwartier
over vieren hare werkzaamheden hervat. De
discussiën over de Indische begrooting zijn be
paald op Donderdag a. s. te elf uren.
De Hooge Raad der Nederlanden (Kamer
van strafzaken) heeft heden uitspraak gedaan in
de twee zaken betreffende brandstichting, waar
van reeds vroeger werd melding gemaakt, als:
1°. het beroep van G. J. Treep, die door het Hof
in Overijsel tot zeven jaren tuchthuisstraf is ver
oordeeld, ter zake van moedwillige brandstich
ting, zonder dat daaruit gevaar voor een men-
schenleven was te voorzien. En 2'. het beroep
van J. Ton, die bij arrest van het Hof in Noord-
Holland tot de doodstraf werd veroordeeld, ter
zake van opzettelijke brandstichting in een ge
bouw, waarbij het te voorzien was dat daardoor
menschenlevens in gevaar werden gebracht.
De Raad heeft overeenkomstig de conclusie van
het Openb. Min., wat de eerste zaak aangaat het
arrest vernietigd en de zaak verwezen naar het Hof
in Gelderland; en wat de tweede zaak aangaat,
den req. niet ontvankelijk verklaard in zijn beroep,
voor zooveel hij is vrijgesproken van een gedeelte
van het hem ten laste gelegde feit, en overigens
het beroep verworpen.
Amsterdam, 2 Nov. Rogge p. Maart 189, 190,
191; p. Mei 188, 189, 190; stemming iets vaster.
Madrid, 1 Nov. Martos is benoemd tot minister
van staat en Figuerola tot minister van financiën.
Morgen zal liet gewijzigde kabinet de candidatuur
van den hertog van Genua aan de Cortes voor
stellen. In den loop van den avond telde men
134 aanhangers van den hertog van Genua en
65 tegenstanders.
Wbexen, 1 Nov. Bij de heden plaats gehad heb
bende premietrekking der Oostenrijksche aan-
deelen a fl. 500, leening 1860, zijn de volgende
hoogste prijzen uitgetrokken op de daar neven
staande nommers: Serie: 7890 n'. 5 fl. 300,000,
serie 15,556 n°. 14 fl. 50,000, serie 7990 n°. 11
fl. 25,000, serie 3083 n". 2 en serie 12,378 N°. 5,
elk fl. 10,000.
Alexandrie, 1 November. De internationale
commissie, bijeengekomen tot onderzoek van het
vraagstuk nopens de consulaire jurisdictie, heelt
hare zittingen tot 11 dezer verdaagd.
